Schatting van de nierfunctie met de CKD-EPI formule: stand van zaken & aanbevelingen voor invoering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Schatting van de nierfunctie met de CKD-EPI formule: stand van zaken & aanbevelingen voor invoering"

Transcriptie

1 Schatting van de nierfunctie met de CKD-EPI formule: stand van zaken & aanbevelingen voor invoering Mevr. Dr. C.M. Cobbaert Voorzitter SKML sectie Algemene Chemie Afdeling KCL, Leids Universitair Medisch Centrum SKML gebruikersdag,

2 I nhoudstafel I. Verleden: terugblik op het kreatinine SKML congres van 2006 II. Heden: landelijke analytische performance screa/egfr anno 2014? Ontwikkeling in de periode Resultaten landelijke egfr enquête III. Toekomst: van 4p IDMS-MDRD naar CKD-EPI Voordelen op een rij IV. Aanbevelingen en voorstel voor landelijke implementatie Gebruikersdag SKML Sectie AC 2

3 I. Verleden: terugblik op het kreatinine SKML congres van 2006

4 Mondiale Creatinine Standaardisatie 1 Calibrator NIST SRM 914a 2 Reference Materials NIST SRM 967 Product Calibrators Clinical Sample 1 RMP GC-IDMS & LC-IDMS MFR Selected Method Routine Method Result Gebruikersdag SKML Sectie AC 4

5 Urine-vrije GFR schatting van serum creatinine Formule egfr schatting Cockroft-Gault = [Weight (kg) (140 - age) / (72 SCr x )] 0.85 (if female) 6-Parameter Extended MDRD = 170 (SCr x ) (Age) (ureum x 2.8) 0.17 (Alb/10) (if female) 1.18 (if AfrAmer) 4-Parameter Simplified MDRD = 186 (SCr x ) ) (Age) (if female) 1.21 (if AfrAmer) IDMS-Traceable MDRD = 175 (SCr x ) ) (Age) (if female) 1.21 (if AfrAmer) 1 estimate of creatinine clearance (and indirectly GFR) in ml / min 2-4 estimates of GFR in ml / min / 1.73m 2 with Alb = albumin in g/l; SCr in µmol/l and ureum in mmol/l; patient age in years and ethnicity (African-American versus Caucasian) Gebruikersdag SKML Sectie AC 5

6 Effect van verschillende schattingsformules 250,0 e G F R Equation 200,0 150,0 100,0 Cockroft-G MDRD (ext) MDRD (simple) MDRD (IDMS) 50,0 0, Krea (umol/l) Serum creatinine (µmol/l) Serum creatinine gemeten met een IDMS-traceerbare enzymatische methode (Roche); N = 375 Gebruikersdag SKML Sectie AC 6

7 4p IDMS-MDRD Cockroft & Gault! Cockroft-G N = 375 egfr schattingen gebaseerd op enzymatische serum creatinine (Roche) y = 1,2343x + 1, MDRD (IDMS) Gebruikersdag SKML Sectie AC 7

8 Effect van egfr formule op gerapporteerde egfr N = 375 (clinical dataset); IDMS-traceable enzymatic serum creatinine (Roche) Percentiles Urine free egfr X gem 2, ,5 Cockroft-Gault* Conv. MDRD (extended)** Conv. MDRD (simple)** IDMS_MDRD (simple)** Cockroft & Gault = 1,23 IDMS_MDRD (simple) +1,14 * in ml/min; ** in ml/min/1.73 m 2 Gebruikersdag SKML Sectie AC 8

9 Landelijke screa/ egfr performance anno 2006 Kreatinine B e-gfr B Aantal Aantal Enzymatisch Jaffe Jaffe compensated OCD 72 Kreatinine A Aantal Aantal Enzymatisch Jaffe Jaffe compensated OCD e-gfr A Met de kwaliteit van de toenmalige kreatinine bepaling kan geen onderscheid worden gemaakt tussen één of twee werkende nieren! Enzymatisch Jaffe Jaffe compensated OCD Gebruikersdag SKML Sectie AC 9 Enzymatisch Jaffe Jaffe compensated OCD

10 Landelijke screa/ egfr performance anno 2006 Gebruikersdag SKML Sectie AC 10

11 II. Heden: landelijke analytische performance screa/egfr anno 2014

12 screa en egfr Interlabvariatie in 2014 t.o.v Studie design: Landelijke screa en egfr performance < twee EQA-monsters uit 2014 resp vergeleken. Sinds 2008: rapportagemogelijkheid voor egfr Selectie monsters o.b.v. rapporteerbare egfr (< 60 ml/min/1.73m 2 ): egfr van ca 30 en 40 ml/min/1.73m 2 De juistheid van de door de labs gerapporteerde (!) egfr- waarden is in een X-Y plot vergeleken met de gecalculeerde egfr o.b.v. de juiste 4p IDMS-MDRD formule. Gebruikersdag SKML Sectie AC 12

13 screa en egfr Interlabvariatie in 2014 t.o.v Studie design: 2008 Gebruikersdag SKML Sectie AC 13

14 screa en egfr Interlabvariatie in 2014 voor echte paren Vraag: wordt de juiste egfr MDRD formule gebruikt? Gebruikersdag SKML Sectie AC 14

15 Landelijk grote spreiding in gerapporteerde egfr! Gerapporteerde egfr Regressielijn o.b.v. 4p IDMS-MDRD Targetwaarde E Kreatinine, µmol/l egfr = 175 x (Kreat/88.4) x x uitgedrukt in ml per minuut per 1.73m 2 Regressielijn getrokken voor kreatinine µmol/l is dat ml/min/1.73 m 2 Gebruikersdag SKML Sectie AC 15

16 egfr enquête oktober 2014 (N = 78)

17 egfr enquête oktober 2014 (N = 78)

18 egfr enquête oktober 2014 (N = 78) Gemeten Creatinine klaring? 5,3% 1,3% 93,4% ja nee geen antwoord

19 Conclusies screa/ egfr overall performance in Getallen zijn landelijke gemiddelden van twee EQA-monsters in Q Serum kreatinine: 1.Majeure verbetering in interlab CV en bias sinds mondiale screa standaardisatie ~2006! 2.Overall gemiddelde bias: in 2008 (+1.6%) en in 2014 (+0.9%) is in beide jaren vrij laag 3.Overall gemiddelde interlab CV: in 2008 (4.8%) en in 2014 (4.1%) 4.Enzymatische kreatinine methoden zijn analytisch superieur. 5.% Labs met enzymatische methoden was 39% in 2008 en is 62% in Gerapporteerde egfr: 1.Overall gemiddelde bias in 2008 (+0.7% ) en in 2014 (+1.1%) is in beide jaren laag 2.Overall gemiddelde interlab CV in 2008 (7.0%) en in 2014 (7.1%) is in beide jaren onveranderd hoog Algemene conclusie: kwaliteit van egfr blijft, ondanks succesvolle mondiale standaardisatie van screa én gebruik van enzymatische methoden, enigszins achter op het theoretisch verwachte resultaat. Gebruikersdag SKML Sectie AC 19

20 Conclusies screa methode performance in 2014 Serum kreatinine: De gemiddelde bias is 0.0% voor enzymatische en +2.2% voor Jaffé methoden De gemiddelde interlab CV is 3.0% voor enzymatische en 5.6% voor Jaffé methoden Bias en InterlabCV van enzymatische methoden zijn beter maar dat vertaalt zich niet (bias) of nauwelijks (interlabcv) in betere egfr prestaties. Berekende egfr: De gemiddelde bias is +1.1% voor enzymatische en 0.0% voor Jaffé methoden De gemiddelde interlab CV is 5.4% voor enzymatische en 7.8% voor Jaffé methoden Algemene conclusie: De spreiding in egfr uitslagen is groter dan in kreatinine uitslagen. En dat komt omdat er verschillende / foute (?) formules in gebruik zijn. Gebruikersdag SKML Sectie AC 20

21 III. Toekomst: van 4p IDMS-MDRD naar CKD-EPI

22 CKD-EPI formule GFR = 141 x [min(scr/κ),1) α x max(scr/κ),1) ] x leeftijd x1.018 [indien vrouw] x [1.159 indien zwart] α is voor vrouwen en voor mannen; min betekent minimum voor scr/κ of 1, en max betekent maximum voor scr/κ of 1 Female 61.9 GFR = 144 x (scr/61.9) >61.9 GFR = 144 x (scr/61.9) Male 79.6 GFR = 141 x (scr/79.6) x leeftijd x [indien Zwart] >79.6 GFR = 141 x (scr/79.6) Levey et al Ann Int Med 2009; 150: Gebruikersdag SKML Sectie AC 22

23 Vergelijking van de egfr performance voor MDRD en CKD-EPI formules (NHANES ) Gemeten - geschatte GFR egfr Levey et al Ann Int Med 2009; 150:

24 LAS1 Vergelijking van de distributie van egfr voor MDRD en CKD- EPI formules (NHANES ) Values are plotted at the midpoint. Levey et al Ann Int Med 2009; 150: Gebruikersdag SKML Sectie AC 24

25 Dia 24 LAS1 eg of impact of ckd-epi lstevens1;

26 Voordelen CKD-EPI? Endogene filtratiemarker screa heeft niet-gfr determinanten (leeftijd, geslacht, ras) die de interpretatie (juistheid, voorspellende waarde) beïnvloeden. De CKD-EPI formule is accurater dan de MDRD formule: 1. Minder bias bij egfr 60 ml/min/1.73m 2 2. Vergelijkbare performance bij egfr < 60 ml/min/1.73m 2 3. Vergelijkbare Imprecisie 4. Consequentie: betere opsporing /risicostratificatie chronische nierziekten Gebruikersdag SKML Sectie AC 25

27 IV. Aanbevelingen voor landelijke implementatie CKD-EPI

28 Aanbevelingen voor medische laboratoria 1/2 1. Gebruik de CKD-EPI creatinine formule voor egfr schatting. 2. Gebruik een IDMS-traceerbare creatinine assay. 3. Gebruik specifieke creatinine assays (bijv. enzymatische assays) die niet gebiased zijn t.o.v. IDMS. 4. Participeer in de nationale EQA. 5. Gebruik een correctiefactor (1.159) voor Afrikaans-Caribische ras Spiermassa leidt tot egfr overschatting en spiermassa tot onderschatting Gebaseerd op NICE (UK) richtlijn 2014 Gebruikersdag SKML Sectie AC 27

29 Rapportage en interpretatie egfr creatinine 2/2 Rapporteer de egfr in gehele getallen 90 ml/min/1.73 m 2 Indien de egfr > 90 ml/min/1.73 m 2 is, is een serum creatinine verandering >20% nodig voor het aantonen van een significante reductie in nierfunctie. Interpreteer egfr waarden > 60 ml/min/1.73 m 2 voorzichtig, omdat schattingen minder betrouwbaar worden bij toenemende GFR. Confirmeer bij een onbekende patiënt een egfr resultaat < 60 ml/min/1.73 m 2 binnen twee weken. Hou rekening met biologische en analytische variatie! Gebruikersdag SKML Sectie AC 28 Gebaseerd op NICE (UK) richtlijn 2014

30 Implementatieplan CKD-EPI VOORSTEL: Landelijk overgaan per januari 2015 van 4p MDRD naar CKD-EPI Betreft hier de creatinine gebaseerde CKD-EPI formule, 2009 Leeftijdscategorie: 18 jaar SKML EQA én rapportage aanpassen van MDRD naar CKD-EPI DRAAGVLAK VOOR OVERGAAN NAAR CKD-EPI PER JANUARI 2015? Brochure c.q. nieuwsbrief met toelichting voor stakeholders Aanbevelingen meenemen in richtlijnontwikkeling CIN, NL. Gebruikersdag SKML Sectie AC 29

31 Dank aan Sectieleden Algemene Chemie, met name Cas Weykamp Marc Thelen, directeur SKML Ludo Somers, quality manager SKML U allen: Deelnemers aan de SKML rondzending algemene chemie Invullers van de egfr enquête (oktober 2014) Gebruikersdag SKML Sectie AC 30

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014

Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk. Iefke Drion 30 oktober 2014 Schatting van de nierfunctie met de egfr implicaties voor de klinische praktijk Iefke Drion 30 oktober 2014 Casus Casus Vrouw 43 jaar Fam anamnese: moeder op 45 jaar ernstige nierfunctiestoornissen o.b.v.

Nadere informatie

Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig

Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig Renal function? Landelijke standaardisatie nierfunctiemeting is nodig Renal function = glomerular filtration rate (GFR) = volume of plasmawater that is filtrated per unit of time Prof.dr Jack F.M. Wetzels

Nadere informatie

Haagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker

Haagse Nieren 2.0. Disclosure belangen spreker Haagse Nieren 2.0 Irene van der Meer Internist-nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Functie van de nieren en wat kan fout gaan

Functie van de nieren en wat kan fout gaan Functie van de nieren en wat kan fout gaan Dr Lucien Hoekx Kliniekhoofd oncologische urologie Universitair Ziekenhuis Antwerpen 1 staalname MIDSTREAM urine Renogram 1. reinigen met chloramine 2. steriel

Nadere informatie

Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent

Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent Creatinine, een vaste waarde? Prof. Dr. Joris Delanghe Dienst klinische biologie, UZ Gent Gouden standaard methoden om GFR te berekenen Plasma klaring van inuline, iohexol, 51 Cr-EDTA, 125 I-iothalamaat,

Nadere informatie

Chronische nierschade. Nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade volgens de richtlijn?

Chronische nierschade. Nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade Wanneer verwijzen en wanneer telenefrologie En natuurlijk: wat zelf doen. Michiel Bleeker, internist-nefroloog Bernhoven Ellen van Ommen, internist-nefroloog Bernhoven Wim de Grauw,

Nadere informatie

Externe QC. Marc Thelen Discussiedag Sectie GT, 14 april 2015

Externe QC. Marc Thelen Discussiedag Sectie GT, 14 april 2015 Externe QC Marc Thelen Discussiedag Sectie GT, 14 april 2015 1 Vragen GT Wat is de toegevoegde waarde van de nieuwe wijze van rapporteren? Wat is de betekenis van de score pictogrammen bij de performance

Nadere informatie

HbA1c Komt het werk ooit klaar? Cas Weykamp SKML Sectie Algemene Chemie Congres De Waarde van de Expert 9 juni 2015

HbA1c Komt het werk ooit klaar? Cas Weykamp SKML Sectie Algemene Chemie Congres De Waarde van de Expert 9 juni 2015 HbA1c Komt het werk ooit klaar? Cas Weykamp SKML Sectie Algemene Chemie Congres De Waarde van de Expert 9 juni 2015 Link EQA & Standardisatie Patient Diabetoloog Laboratorium Kit Fabrikant SKML IFCC Reference

Nadere informatie

Nierfunctieonderzoek bij diabetes. N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december Nieren. Nieren

Nierfunctieonderzoek bij diabetes. N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december Nieren. Nieren Nierfunctieonderzoek bij diabetes N. Kleefstra & Henk Bilo 15 en 16 december 2011 Nieren Nieren 1 Functie & schade Nierfunctie : het vermogen om afvalstoffen te klaren (voorbeeld: kreatinine) het vermogen

Nadere informatie

SKML kwaliteitsbewaking. Rapportage hemocytometrie Sysmex gebruikersdag 20 mei

SKML kwaliteitsbewaking. Rapportage hemocytometrie Sysmex gebruikersdag 20 mei SKML kwaliteitsbewaking Rapportage hemocytometrie Sysmex gebruikersdag 20 mei Overzicht Doel EQA SKML aanpak Rapportage hemocytometrie Veel gestelde vragen 2 Klantperspectief EQA vanuit ISO 15189 ISO 15189

Nadere informatie

Deel 1: Uitleg MUSE Multi Sample Evaluation. Externe QC SKML score en rapportagesysteem Eric Vermeer Jurgen Riedl Francois Verheijen

Deel 1: Uitleg MUSE Multi Sample Evaluation. Externe QC SKML score en rapportagesysteem Eric Vermeer Jurgen Riedl Francois Verheijen Deel 1: Uitleg MUSE Multi Sample Evaluation Externe QC SKML score en rapportagesysteem Eric Vermeer Jurgen Riedl Francois Verheijen Inleidende termen Casusgericht Bepalingsgericht Kwantitatief Kwalitatief

Nadere informatie

CAT: Plaatsbepaling van Cystatine C als Biomarker voor de Nierfunctie. Jolien Claessens Supervisor: Steven Pauwels , UZ Leuven

CAT: Plaatsbepaling van Cystatine C als Biomarker voor de Nierfunctie. Jolien Claessens Supervisor: Steven Pauwels , UZ Leuven CAT: Plaatsbepaling van Cystatine C als Biomarker voor de Nierfunctie. Jolien Claessens Supervisor: Steven Pauwels 15-03-2016, UZ Leuven De nieren https://craniumcommander.wikispaces.com/urinary+system+-

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 De nierfunctie: glomerulaire filtratiesnelheid (GFR)

Hoofdstuk 2 De nierfunctie: glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) Hoofdstuk 2 De nierfunctie: glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) Joan Doornebal Samenvatting De nier speelt een belangrijke rol bij het handhaven van de homeostase en beschikt daarvoor over verschillende

Nadere informatie

Chronische nierschade bij volwassenen

Chronische nierschade bij volwassenen Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Chronische nierschade bij volwassenen Toelichting Pagina 1 Nierfunctie Vanaf veertigjarige leeftijd neemt de nierfunctie geleidelijk af met ongeveer 0,4

Nadere informatie

Brave new world! Belangenverstrengelingen. Chronische nierschade. Maar wat ik wel heb is een opdracht. Klaring, creatinine en egfr

Brave new world! Belangenverstrengelingen. Chronische nierschade. Maar wat ik wel heb is een opdracht. Klaring, creatinine en egfr Belangenverstrengelingen Brave new world! Chronische nierschade: Veranderingen in de praktijk Ik heb vandaag geen belangenverstrengelingen Jan Westerink Internist-Vasculair geneeskundige Maar wat ik wel

Nadere informatie

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG

Chronische Nierschade. Wim de Grauw. Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Chronische Nierschade Wim de Grauw Huisarts te Berghem Afd. Eerstelijnsgemeeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bestuurslid DiHAG Wie moet ik extra in de gaten houden? DiHAG sterrencursus 11 juni 2009 2 Omvang

Nadere informatie

MDRD: Diagnostiek en interpretatie

MDRD: Diagnostiek en interpretatie MDRD: Diagnostiek en interpretatie Daan van de Kerkhof Dr ir D. van de Kerkhof 06-10-010 Daan.vd.kerkhof@cze.nl (040) 39 86 39 1 CHRONISCHE NIERSCHADE Chronische nierschade is een belangrijke, onafhankelijke

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)

Nadere informatie

Zwarte Pietenspel Nabespreking Combi Immuno Chemie. Cas Weykamp, Ina Klasen Sectie Humorale Immunochemie, Utrecht 19 januari 2010

Zwarte Pietenspel Nabespreking Combi Immuno Chemie. Cas Weykamp, Ina Klasen Sectie Humorale Immunochemie, Utrecht 19 januari 2010 Zwarte Pietenspel Nabespreking Combi Immuno Chemie Cas Weykamp, Ina Klasen Sectie Humorale Immunochemie, Utrecht 19 januari 2010 SKML Lab Kwaliteit Manufacturer Kwaliteit OK. SKML Laboratorium Kwaliteit

Nadere informatie

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

De nier en de rotonde. Googelen op rotondes in België. Wat gaat er mis bij diabetes? Nieren 10-12-2012. De nieren deel I. Nanno Kleefstra Henk Bilo

De nier en de rotonde. Googelen op rotondes in België. Wat gaat er mis bij diabetes? Nieren 10-12-2012. De nieren deel I. Nanno Kleefstra Henk Bilo De nieren deel I Nanno Kleefstra Henk Bilo De nier en de rotonde Googelen op rotondes in België Wat gaat er mis bij diabetes? Wat gaat er mis bij de rotonde? Nieren 1 Functie & schade Functie & schade

Nadere informatie

De waarde van de expert IGF-1 harmonisatie

De waarde van de expert IGF-1 harmonisatie De waarde van de expert IGF-1 harmonisatie Eef Lentjes Sectie Endocrinologie SKML Jun 2015 doel van laboratorium bepalingen Identificeren van verstoring in een patient en monitoren van behandelingen Goede

Nadere informatie

Benchmark Diabetes 2016 SEZ Zaanstreek-Waterland

Benchmark Diabetes 2016 SEZ Zaanstreek-Waterland SEZ Zaanstreek-Waterland Waterland Mvr. M.E.M. Nota Dhr. R.T. Swart Kenniscentrum voor Ketenzorg Inhoudsopgave Leeswijzer... 3 Populatiegegevens... 4 Populatiegegevens gespiegelde patiënten... 5 Proces-

Nadere informatie

De osmolaliteitsmeting op de Osmo Station (Menarini): Van het kastje naar de muur.

De osmolaliteitsmeting op de Osmo Station (Menarini): Van het kastje naar de muur. De osmolaliteitsmeting op de Osmo Station (Menarini): Van het kastje naar de muur. A.P. van Rossum en C.M. Cobbaert Centraal Klinisch Chemisch Laboratorium Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) W.H.A

Nadere informatie

Expert of geen expert: QBase en MUSE nu ook voor semen Frans A.L. van der Horst Klinisch chemicus

Expert of geen expert: QBase en MUSE nu ook voor semen Frans A.L. van der Horst Klinisch chemicus Expert of geen expert: QBase en MUSE nu ook voor semen Frans A.L. van der Horst Klinisch chemicus 9 juni 2015 SKML congres 2015 SEMEN rondzending Stukje Historie: 1994 eerste SALON rondzending vanuit Meander

Nadere informatie

Nierfunctie bij oudere patiënten

Nierfunctie bij oudere patiënten Nierfunctie bij oudere patiënten Aris Prins, apotheker Apotheek Poeldijk Wie ben ik? Apotheker sinds april 2004 Na studie gewerkt als ziekenhuis apotheker in Ninewells Hospital Dundee, Schotland Sinds

Nadere informatie

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS

Glomerulaire hyperfiltratie. Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie Maren Schütz - ANIOS Glomerulaire hyperfiltratie (GH) Geen eenduidige definitie (150-160ml/min/1,73m 2 ) 3 Verandering in tubuloglomerulaire feedback en activatie van vasoactieve

Nadere informatie

Project Microalbumine in Combi Urine 2010

Project Microalbumine in Combi Urine 2010 Stichting Kwaliteitsbewaking Medische Laboratoriumdiagnostiek Project Microalbumine in Combi Urine 2010 Aldy Kuypers, Robert de Jonge, Cas Weykamp Mei 2010 Achtergrond Tijdens de beleidsavond van de Sectie

Nadere informatie

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt

Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt ... Chronische nierinsufficiëntie bij de oudere patiënt Gijs Van Pottelbergh Huisarts te Leuven Onderzoeker aan het ACHG (KULeuven) en departement gezondheidzorg en technologie (UC Leuven en Limburg) 1

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 SKML sectie Algemene Chemie

Jaarverslag 2015 SKML sectie Algemene Chemie Jaarverslag 2015 SKML sectie Algemene Chemie 10-11-2016 1 Voorwoord De sectie Algemene Chemie van de Stichting Kwaliteitsbewaking Medische Laboratoriumdiagnostiek (SKML) heeft in 2015 diverse projecten

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM

Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Nierinsufficiëntie bij DM en CVRM Dr. Tom Geers, internist - nefroloog en opleider St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein Nierfunctie beloop met de leeftijd 1 Hoge sterfte bij dialyse patiënten Prevalentie

Nadere informatie

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen

Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Dr. Kevin Damman Hartfalen Cardioloog, UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosures Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties:

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie: Van alles de helft?

Nierinsufficiëntie: Van alles de helft? Nierinsufficiëntie: Van alles de helft? dr. Bert Vandewiele nefroloog AZ Sint-Lucas non solum, sed etiam niet alleen, maar ook netwerk AZ Sint-Lucas Brugge - AZ Zeno Van alles de helft? 2 Ook van de presentatie?

Nadere informatie

Reis door het Nephron. Hilde de Geus

Reis door het Nephron. Hilde de Geus Reis door het Nephron Hilde de Geus Anatomie De nier Het nephron Het nephron Wat is nierfunctie? Vermogen om bloed te zuiveren referentie stof volume bloed per tijdseenheid (ml-min) Bloeddruk regulatie

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

AKL mededelingen 2009-25

AKL mededelingen 2009-25 AKL mededelingen 2009-25 AKL mededelingen: ook vindbaar op Internet (Algemeen) Behalve op het Intranet van het Elkerliek ziekenhuis zijn alle AKL mededelingen ook vindbaar op Internet. Kies hiervoor op

Nadere informatie

Ervaringen van de Sectie Stolling met MUSE. Ton van den Besselaar en Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML)

Ervaringen van de Sectie Stolling met MUSE. Ton van den Besselaar en Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML) Ervaringen van de Sectie Stolling met MUSE Ton van den Besselaar en Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML) SKML Sectie Stolling Hoe was het ook weer? Achtergrond Tot 2013 werden Z-scores berekend voor

Nadere informatie

Biochemische markers in (pre- ) dialyse pa5ënten

Biochemische markers in (pre- ) dialyse pa5ënten Biochemische markers in (pre- ) dialyse pa5ënten Disclosure belangen sprekers: Geen (poten5ële) belangenverstrengeling Miranda van Berkel, Klinisch chemicus Nienke Geerts, Klinisch chemicus i.o. Stappen

Nadere informatie

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra

Workshop chronische nierschade. Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Workshop chronische nierschade Adry Bakker Diepenbroek Bettie Hoekstra Mevr. Muis 73 jaar Voorgeschiedenis: diabetes mellitus type 2 hartfalen regelmatig urineweginfecties, 2x pyelonefritis aspecifieke

Nadere informatie

Combi Algemene Chemie

Combi Algemene Chemie - 1-13 juni 2018 12:25 Evaluatie Achtergrond a. Klachten commuteerbaarheid Ca Naar aanleiding van klachten over de afwijkende performance van de Beckman Coulter AU en Abbott instrumenten voor Ca in de

Nadere informatie

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring

Waarom aandacht chronische nierschade (CNS)? CNS. Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine. Dr. Wim JC de Grauw. MDRD vs kreatinine klaring MDRD vs kreatinine klaring Controle nieren: meer dan albumine en kreatinine Dr. Wim JC de Grauw Huisarts Afd. Eerstelijnsgeneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Diabetes Huisartsen Adviesgroep (DiHAG) Lid

Nadere informatie

Dienst Kwaliteit van Medische Laboratoria UNIFORMISERING VAN EENHEDEN

Dienst Kwaliteit van Medische Laboratoria UNIFORMISERING VAN EENHEDEN Commissie voor Klinische Biologie Commission de Biologie Clinique Dienst Kwaliteit van Medische Laboratoria UNIFORMISERING VAN EENHEDEN ON LINE ENQUÊTE : Implementatie van «voorkeurseenheden» in de klinische

Nadere informatie

Rapportage Bindingsanalyse MUSE

Rapportage Bindingsanalyse MUSE Rapportage Bindingsanalyse MUSE Eef Lentjes MUSE Multi Sample Evaluation voor de bindingsanalyse Uniform scoresysteem voor veel secties Gebaseerd op tolerantiegebieden die vastgesteld zijn op basis van

Nadere informatie

Juistheid van uitslagen: draai jezelf in de consensus! 6 oktober 2009 Christian Schoenmakers

Juistheid van uitslagen: draai jezelf in de consensus! 6 oktober 2009 Christian Schoenmakers Juistheid van uitslagen: draai jezelf in de consensus! Opbouw presentatie 1. Juistheid 2. Interne QC 3. Six Sigma 4. Draaien maar 5. Conclusies Waar ligt de roos? 1. Juistheid Welke concentratie is de

Nadere informatie

Jaarverslag 2016 SKML sectie Algemene Chemie

Jaarverslag 2016 SKML sectie Algemene Chemie Jaarverslag 2016 SKML sectie Algemene Chemie 07 09 2017 1 Voorwoord De sectie Algemene Chemie van de Stichting Kwaliteitsbewaking Medische Laboratoriumdiagnostiek (SKML) heeft in 2016 diverse projecten

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 138 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Een belangrijke functie van de nier is het uitscheiden van afvalstoffen via de urine. Grote hoeveelheden water en kleine stoffen

Nadere informatie

Gezonde Nieren. Triple Aim Congres. Almere, 21 juni Concept en Business Case Shared Savings. Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort

Gezonde Nieren. Triple Aim Congres. Almere, 21 juni Concept en Business Case Shared Savings. Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort Gezonde Nieren Concept en Business Case Shared Savings Chris Hagen, nefroloog, Meander MC Amersfoort Triple Aim Congres Almere, 21 juni 2016 Zorgconcept Gezonde Nieren 2 Stadiëring nierschade Stadium egfr

Nadere informatie

Chronische Nierschade

Chronische Nierschade Chronische Nierschade Uitingen nieraandoeningen: Verlies van eiwit via de urine, albuminurie Specifieke sedimentsafwijkingen Afname van de glomerulaire filtratiesnelheid Micro-albuminurie: In een willekeurige

Nadere informatie

Oudere patiënt met chronisch nierfalen: wel of geen start dialyse? Wouter Verberne, arts-onderzoeker

Oudere patiënt met chronisch nierfalen: wel of geen start dialyse? Wouter Verberne, arts-onderzoeker Oudere patiënt met chronisch nierfalen: wel of geen start dialyse? Wouter Verberne, arts-onderzoeker Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

De oudere patient met chronische nierschade

De oudere patient met chronische nierschade De oudere patient met chronische nierschade Richard Starmans, kaderarts ouderengeneeskunde Marjolijn van Buren, internist-nefroloog Disclosures Marjolijn van Buren Adviesraad Amgen, Baxter, Nierstichting

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J.

Nadere informatie

Nederlandse Referentielaboratorium voor Enzymen. Bio-Rad QC symposium. 4 oktober 2011

Nederlandse Referentielaboratorium voor Enzymen. Bio-Rad QC symposium. 4 oktober 2011 Nederlandse Referentielaboratorium voor Enzymen Bio-Rad QC symposium 4 oktober 2011 Dr. Paul Franck Nederlandse Referentie Laboratorium voor Enzymen Lab West / HagaZiekenhuis Den Haag 30 jaar IFCC standaardisatie

Nadere informatie

Overschatting van de nierfunctie bij obese patiënten

Overschatting van de nierfunctie bij obese patiënten Overschatting van de nierfunctie bij obese patiënten dr. J.J. Apperloo, klinisch chemicus i.o., dr. P.G.G. Gerlag, internist-nefroloog, dr. C.H. Beerenhout, internist-nefroloog en prof. dr. ir. H.L. Vader,

Nadere informatie

Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob

Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) 2018 Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Conflict of interests GEEN Kernboodschappen NHG-richtlijn 2018:

Nadere informatie

Stolling en Commuteerbaarheid

Stolling en Commuteerbaarheid Stolling en Commuteerbaarheid Ton van den Besselaar (Afdeling Trombose en Hemostase, Coagulation Reference Laboratory, Leids Universitair Medisch Centrum), Louis Reijnierse (Sectie Stolling SKML) Onderwerpen

Nadere informatie

14-3-2012 1. Ede Diabetes en Nierziekten 2012 Workshop B Chronische Nierschade (CNS/CNI) bij de Oudere Patient Stijn Konings / internist -nefroloog

14-3-2012 1. Ede Diabetes en Nierziekten 2012 Workshop B Chronische Nierschade (CNS/CNI) bij de Oudere Patient Stijn Konings / internist -nefroloog Ede Diabetes en Nierziekten 2012 Workshop B Chronische Nierschade (CNS/CNI) bij de Oudere Patient Stijn Konings / internist -nefroloog Catharina ziekenhuis Eindhoven 1 Prevalentie 2 Pre-test quiz 3 Detectie

Nadere informatie

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015

NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 INTERLINE NIERFUNCTIE STOORNISSEN juni 2015 Inleiding Leden werkgroep: Mevrouw H.P.E. (Hilde) Peters, internist-nefroloog De heer J. (Joan) Doornebal, internist-nefroloog Mevrouw M.P.E. (Ria) Couwenberg,

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief?

Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Moleculaire diagnostiek: kwalitatief of kwantitatief? Jaap van Hellemond, parasitoloog Erasmus MC & Havenziekenhuis, Rotterdam Theo Schuurs, moleculair bioloog Izore, Centrum Infectieziekten Friesland,

Nadere informatie

Nierschade. Kernboodschap. Nierfunctiestoornissen en albuminurie. Hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!

Nierschade. Kernboodschap. Nierfunctiestoornissen en albuminurie. Hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling kan dit risico verminderen! Nierschade April 2013 Leonie Tromp huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling kan dit risico verminderen!

Nadere informatie

Een vergelijkende studie tussen de Cockroft-Gault-formule en de MDRD-formule. x (0,85 indien vrouw)

Een vergelijkende studie tussen de Cockroft-Gault-formule en de MDRD-formule. x (0,85 indien vrouw) H U I S A R T S & O N D E R Z O E K M E T H O D E N O M D E N I E R F U N C T I E T E S C H A T T E N Een vergelijkende studie tussen de Cockroft-Gault-formule en de MDRD-formule G. VAN POTTELBERGH, L.VAN

Nadere informatie

Normaal- en streefwaarden, formules

Normaal- en streefwaarden, formules Achtergrond richtlijn chronische nierinsufficiëntie Normaal- en streefwaarden, formules Inhoud 1. Normaalwaarden bloedparameters 2. Normaalwaarden urineparameters 3. Indeling stadia nierschade 4. Streefwaarden

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Dr. F.W. Visser Internist-nefroloog ZGT Almelo Cystenieren Expertise Centrum Universitair Medisch Centrum Groningen 8 septem ber 2015 ADPKD huidige

Nadere informatie

Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015-

Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015- Moleculaire diagnostiek darmparasieten -overzicht 2015- Theo Schuurs, moleculair bioloog Lid namens WMDI / NVMM Rob Koelewijn Jaap van Hellemond 2013: Introductie fecespanel geschikt voor Mdx SKML-parasitologie

Nadere informatie

LTA Chronische nierschade

LTA Chronische nierschade LTA Chronische nierschade (CNS) hoe omgaan met de patiënt met CNS? hoe rigide is de richtlijn? wat doet u zelf? Han Groeneveld Marianne Dekeukeleire 15 januarimaand 2016 outline Noodzaak LTA - richtlijn

Nadere informatie

DOELGROEPENONDERZOEK CHRONISCHE NIERSCHADE

DOELGROEPENONDERZOEK CHRONISCHE NIERSCHADE DOELGROEPENONDERZOEK CHRONISCHE NIERSCHADE Samenvatting Opdrachtnemer: Hans Mak Instituut Uitgevoerd door: Gezonde Nieren B.V. Opdrachtgever: Nierstichting Nederland Het volledige rapport is op te vragen

Nadere informatie

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015 Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:

Nadere informatie

Verder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85.

Verder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85. Casusschets 1 De heer. H. is 55 jaar. Hij is bekend met DM type 2, goed gereguleerd met metformine en tolbutamide. De bloeddruk heb je recent een paar keer achter elkaar gemeten en bedroeg gemiddeld 150/90.

Nadere informatie

Medicatieaanpassing bij gestoorde nierfunctie: vaker dan u denkt!

Medicatieaanpassing bij gestoorde nierfunctie: vaker dan u denkt! (Diabetes-)(dialyse-)verpleegkundigen, internisten, arts-assistenten,.. Medicatieaanpassing bij gestoorde nierfunctie: vaker dan u denkt! Dr. T. van Gelder internist-nefroloog en internist-klinisch farmacoloog

Nadere informatie

Chronische nierschade

Chronische nierschade Chronische nierschade Pauline Heijstee Kaderhuisarts diabetes Nierfunctie n Afvalstoffen klaren n Vochtbalans handhaven n Electrolytenbalans handhaven Nierschade n Verlies van stoffen die we niet willen

Nadere informatie

Resultaten met. 2014 Jolanda de Vries Haarlem - Holland

Resultaten met. 2014 Jolanda de Vries Haarlem - Holland Resultaten met 2014 Jolanda de Vries Haarlem - Holland Laboratoriumonderzoek Jolanda de Vries 09-07-2013 (Zonder Anti Stress in 3 minuten massage) Pap 2: Abnormale plaveiselepitheelcellen Laboratoriumonderzoek

Nadere informatie

Nabespreking SKML rondzendingen Orgaanspecifieke Antistoffen

Nabespreking SKML rondzendingen Orgaanspecifieke Antistoffen Nabespreking SKML rondzendingen Orgaanspecifieke Antistoffen Liesbeth Bakker-Jonges 5 april Inhoud Rapportage via QBase: wat is belangrijk? Opvallende resultaten van de rondzendingen Orgaanspecifieke Antistoffen

Nadere informatie

Hoe goed moet het? Meetonzekerheid bij geneesmiddelbepalingen

Hoe goed moet het? Meetonzekerheid bij geneesmiddelbepalingen Hoe goed moet het? Meetonzekerheid bij geneesmiddelbepalingen Mirte Malingré, Ziekenhuisapotheker apotheek laboratorium Meander MC presentatie Meander Medisch Centrum 1 Meetonzekerheid Vanuit een lab in

Nadere informatie

Schatting van de nierfunctie op grond van de creatinineklaring: bruikbaarheid van enkele formules en correctie bij obese patiënten

Schatting van de nierfunctie op grond van de creatinineklaring: bruikbaarheid van enkele formules en correctie bij obese patiënten oorspronkelijke stukken Schatting van de nierfunctie op grond van de creatinineklaring: bruikbaarheid van enkele formules en correctie bij obese patiënten J.J.Apperloo, P.G.G.Gerlag, C.H.Beerenhout en

Nadere informatie

Verwijzing van patiënten met chronische nierschade

Verwijzing van patiënten met chronische nierschade Verwijzing van patiënten met chronische nierschade VERSCHILLEN IN VERWIJSCRITERIA TUSSEN ZIEKENHUIZEN Loes J. Meijer en François G. Schellevis Gerelateerd artikel: Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A5679

Nadere informatie

015-260 5095 0181 690109 f.loupatty@rdgg.nl

015-260 5095 0181 690109 f.loupatty@rdgg.nl Betreft: Wijzigingen in testen Beste Collegae, Graag informeert de vakgroep klinische chemie u over onderstaande wijzigingen per 1 september a.s. Per 1 september aanstaande zal het klinisch chemisch en

Nadere informatie

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler

BSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler BSD september 2014 Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler Casuïstiek chronische nierschade Wat kan de huisarts Wanneer consultatie nefroloog Wanneer verwijzing

Nadere informatie

Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Fysiologie / Epidemiologie. Beeld van nierschade / nierziekte

Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Fysiologie / Epidemiologie. Beeld van nierschade / nierziekte Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog Fysiologie / Epidemiologie Beeld van nierschade / nierziekte 1 Prevalentie CNS / registratie

Nadere informatie

Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog

Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard. Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog Chronische Nierschade Van LTA naar NHG Standaard Wim de Grauw, huisarts Berghem Joy Lips / Michiel Bleeker - nefroloog 2 Fysiologie / Epidemiologie Beeld van nierschade / nierziekte Prevalentie CNS /

Nadere informatie

Kwaliteitsbewaking. Wat is kwaliteitsbewaking?

Kwaliteitsbewaking. Wat is kwaliteitsbewaking? Kwaliteitsbewaking Nico Vandepoele Bio-Rad Laboratories. Wat is kwaliteitsbewaking? Kwaliteitsbewaking is een statistisch proces opgezet om het analytisch proces dat patiëntenresultaten voortbrengt te

Nadere informatie

IQC en EQA - recente ontwikkelingen. Mevr Dr. C.M. Cobbaert 18 november 2010 Bio-Rad QC symposium

IQC en EQA - recente ontwikkelingen. Mevr Dr. C.M. Cobbaert 18 november 2010 Bio-Rad QC symposium IQC en EQA - recente ontwikkelingen Mevr Dr. C.M. Cobbaert 18 november 2010 Bio-Rad QC symposium INHOUD I. Waarom IQC/EQA? II. Hedendaagse praktijkvoorbeelden III. Europese wet- en regelgeving IV. Complementariteit

Nadere informatie

Beleidsplan SKML sectie Algemene Chemie planperiode

Beleidsplan SKML sectie Algemene Chemie planperiode Beleidsplan SKML sectie Algemene Chemie planperiode 2007-2010 Missie De sectie Algemene Chemie van de SKML draagt op het gebied van algemene klinische chemie bij aan de continue verbetering van de kwaliteit

Nadere informatie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie

ASN Review Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie ASN Review 2014 Nefro-farmacologie AKI, CKD en ESRD Marieke Kerskes Catharina ziekenhuis Eindhoven Nierziekten en klinische farmacie Marieke Kerskes Ziekenhuisapotheker Disclosure potential conflicts of

Nadere informatie

Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom

Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom Voorspellende factoren voor terugkeer naar werk en arbeidsongeschiktheid na behandeling voor colorectaal carcinoom KRING BIJEENKOMST 2 OKTOBER 2017 Chantal den Bakker Onderzoeksvraag Welke factoren zijn

Nadere informatie

Bepalingenclusters CVRM

Bepalingenclusters CVRM Bepalingenclusters CVRM Onderstaande clusters zijn afkomstig uit de HIS-tabel Bepalingenclusters en zijn in verschillende HIS en ingebouwd. De clusters zijn opgebouwd uit bepalingen uit de HIS-tabel diagnostische

Nadere informatie

Renale hyperklaring bij kritisch zieke patiënten

Renale hyperklaring bij kritisch zieke patiënten FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2008-2010 Renale hyperklaring bij kritisch zieke patiënten Alexander Dumoulin Alexander Janssen Promotor: Prof. Dr. E Hoste Co-promotor: Dr.

Nadere informatie

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Tips en trics voor de nefrologie anno 2015 Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Disclosures Dr. I.C. van Riemsdijk None Drs. M. Wabbijn None Inleiding Algemeen: wat is nierfunctie

Nadere informatie

Chronische Nierschade

Chronische Nierschade RCH15.331 Chronische Nierschade Chronische Nierschade Leonie Tromp Huisarts te Tilburg Kaderarts Hart- en Vaatziekten Kernboodschap Nierfunctiestoornissen en albuminurie Hart- en vaatziekten Tijdige behandeling

Nadere informatie

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes?

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes? Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes? Part B: Evaluation of point-of-care instruments for glycated hemoglobin A1c testing in an ambulant hospital setting

Nadere informatie

Combi Immunochemie door Inez-Anne Haagen, Cas Weykamp

Combi Immunochemie door Inez-Anne Haagen, Cas Weykamp SKML Deelnemersbespreking: HIM ANCA-GBM Collageen Combi Immunochemie door Inez-Anne Haagen, Cas Weykamp Complement M-proteine Reuma HIM sectie humorale immunologie Indien u contact heeft met uw firma betreffende

Nadere informatie

Spiegelbijeenkomst Urk, mei Arnold Boonstra, internist-nefroloog

Spiegelbijeenkomst Urk, mei Arnold Boonstra, internist-nefroloog Spiegelbijeenkomst Urk, mei 2018 Arnold Boonstra, internist-nefroloog Disclosure belangen spreker Acuut of chronische nierinsufficiëntie Casuïstiek Huisarts belt nefroloog Goedemiddag, Ja eh, ik wil even

Nadere informatie

Verder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85.

Verder bordurend op bovenstaande. Je koos optie 2 en herhaalde de tensie en MDRD na 3 maand: MDRD nog steeds 50 ml/min; RR 140/85. Casusschets 1 De heer. H. is 55 jaar. Hij is bekend met DM type 2, goed gereguleerd met metformine en tolbutamide. De bloeddruk heb je recent een paar keer achter elkaar gemeten en bedroeg gemiddeld 150/90.

Nadere informatie

Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten

Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten Het optimaal continu doseren van flucloxacilline bij niet-kritisch zieke patiënten I. van Berlo, ziekenhuisapotheker Deventer Ziekenhuis J. ten Oever, internist-infectioloog Radboudumc F.G.A. Jansman,

Nadere informatie

Levende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen

Levende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen Levende Donor Niertransplantatie anno 2014 NOODZAAK IN HET LICHT VAN HET ORGAANTEKORT? VOOR- EN NADELEN VANUIT DIVERSE PERSPECTIEVEN? Mark JF Helbert, MD., PhD. Nefroloog ZNA Middelheim Living donor advocate

Nadere informatie

Evaluatie van complementdiagnostiek

Evaluatie van complementdiagnostiek Evaluatie van complementdiagnostiek Nabespreking SKML rondzending Utrecht, 19 januari 21 Anja Roos (A.Roos@LUMC.NL) Medisch Immunoloog Leids Universitair Medisch Centrum Rondzending complement: deelnemende

Nadere informatie

Leerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.

Leerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen. NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling

Nadere informatie