ONDERWIJSPROFIEL januari 2015

Transcriptie

1 ONDERWIJSPROFIEL januari 2015

2 Inhoud Inleiding 3 Het onderwijsprofiel 4 Visie op Passend Onderwijs 5 Opbrengstgericht werken en verbetercyclus 6 Leerresultaten 8 Leerstofaanbod 10 Leertijd 14 Didactisch handelen 16 Pedagogisch handelen 18 Gedrag 20 Klassenmanagement 24 Verklarende woordenlijst 27 Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

3 Inleiding Voor u ligt het onderwijsprofiel van basisschool Twickel. Twickel is een openbare basisschool, gelegen in de wijk Toolenburg West in Hoofddorp. Onze school telt op 1 oktober leerlingen verdeeld over 11 groepen. Twickel is een van de 22 openbare scholen in de Haarlemmermeer die vallen onder de stichting openbaar primair onderwijs Haarlemmermeer (SOPOH). Op Twickel vinden wij het belangrijk dat de kinderen naar vermogen leren én dat kinderen opgroeien tot fijne, sociale mensen. Binnen onze visie is het dus belangrijk dat onze kinderen: een positief kritische kijk op de samenleving ontwikkelen; weet hebben van de rechten en de plichten die ze hebben; tolerant zijn en met respect omgaan met anderen; normen en waarden mee krijgen die leven in onze maatschappij; zoveel mogelijk kansen worden geboden zich te ontwikkelen; een hoeveelheid kennis en vaardigheden meekrijgen, die hen in staat stelt aan het vervolgonderwijs te kunnen deelnemen. Alle besturen hebben met de komst van passend onderwijs zorgplicht. De zorgplicht betekent dat iedere leerling een passende onderwijsplek moet krijgen. De besturen binnen de Haarlemmermeer werken samen in het samenwerkingsverband om de zorgplicht te kunnen garanderen. Het samenwerkingsverband moet zorgen voor een dekkend netwerk. De scholen binnen het samenwerkingsverband hebben de verantwoordelijkheid om elk kind een goede onderwijsplek te bieden. Op de eigen school, eventueel met extra ondersteuning in de klas, op een andere reguliere school in de regio of op een school voor speciaal onderwijs. Ouders worden hierbij nauw betrokken. Over de ondersteuning aan leerlingen en de bekostiging daarvan zijn binnen het samenwerkingsverband afspraken gemaakt. Het samenwerkingsverband maakt via de onderwijsprofielen inzichtelijk hoe zij met de scholen zorgt voor een dekkend netwerk. Het kader voor het onderwijsprofiel wordt op SWVniveau ontwikkeld zodat er zicht komt op het totale netwerk. De veranderingen zijn een prima gelegenheid om met elkaar een verdere kwaliteitsslag te slaan. De focus ligt op verdere kwaliteitsverbetering. Het samenwerkingsverband kan zich verder ontwikkelen in het tijdig signaleren en kan doorgaan met het verbeteren van opbrengstgericht werken in leerresultaten en leerkrachtvaardigheden. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

4 Het onderwijsprofiel van Twickel Het onderwijsprofiel van Twickel bestaat uit een basiszorg, een breedtezorg en een plusaanbod. Het breedte en het plusaanbod geeft een intensivering van de onderwijsaanpak zoals wij bieden in het basisaanbod. Ons onderwijsprofiel richt zich op het onderwijsaanbod voor alle leerlingen in onze school. Het onderwijsprofiel moet een zichtbare kwaliteit van onderwijs waarborgen. Een goed gedifferentieerd onderwijsaanbod op de basisschool zorgt ervoor dat veel leerlingen thuisnabij onderwijs kunnen volgen en slechts een beperkt aantal leerlingen een beroep hoeft te doen op het diepteaanbod. Het onderwijsprofiel is een instrument in handen van de schooldirecteur en het team om het onderwijsaanbod gericht te verbeteren. De vaste onderdelen van het onderwijsprofiel zijn: Planmatig werken De leerresultaten Een helder geformuleerd onderwijsaanbod en effectieve methodieken. De bewaking van de leertijd. De instructievaardigheden Het (pedagogisch) klimaat Het klassenmanagement We sluiten aan bij de begrippen in het waarderingskader van de inspectie en bij de vele kwaliteitsinstrumenten. Het zijn die elementen uit het primair proces die direct invloed hebben op de leerresultaten van de leerlingen. Het onderwijsprofiel hangt op deze wijze sterk samen met het onderwijskundig deel van het schoolplan en de onderdelen uit het kwaliteitssysteem van de school. Op iedere school is in het onderwijsprofiel beschreven hoe de school deze onderwijskwaliteit definieert en monitort. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

5 Visie op passend onderwijs Passend onderwijs dicht bij huis Op Twickel is elk kind welkom. Wij vinden dat elk kind een onderwijsplek met een zo optimaal mogelijk onderwijsaanbod verdient. Daarnaast vinden we dat kinderen zo veel mogelijk binnen de eigen leefomgeving tussen vriendjes onderwijs moeten kunnen krijgen. Van iedere leerling met een onderwijsbehoefte die buiten het plus-, basis- of breedteaanbod van onze school valt, bekijken wij of het mogelijk is een passende onderwijsplek te bieden in de buurt. Dit kan bij ons op Twickel zijn, of op een andere school binnen ons samenwerkingsverband. Ruimte hebben om te kunnen leren Bij het zoeken naar het best passende onderwijsaanbod kijken we naar de mogelijkheden tot sociaal-emotionele ontwikkeling, cognitieve ontwikkeling, de motorische ontwikkeling en de creatieve ontwikkeling. Wij vinden het op Twickel onze taak het allerbeste uit de kinderen te halen op al deze gebieden. Een kind moet lekker in zijn vel zitten, met plezier naar school kunnen gaan, vrij zijn van emotionele belemmeringen, zelfvertrouwen hebben, nieuwsgierig kunnen zijn. Leerkrachten, ouders en kinderen werken samen Een ieder doet wat nodig is om het kind zich optimaal te laten ontwikkelen. Blijven leren Op Twickel zijn we er op gericht ons optimaal te kunnen blijven aansluiten bij de onderwijsbehoefte van de kinderen en de ontwikkelingen om ons heen. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

6 Opbrengstgericht werken en verbetercyclus Het Opbrengstgericht werken en de verbetertrajecten op Twickel zijn cyclische processen Uit: Zorgplan Binnen de groep is de leerkracht verantwoordelijk voor het bieden van een passend/uitdagend onderwijsaanbod. Uitgangspunt is dat de leerlingen zich in een verschillend tempo en niveau ontwikkelen. Door middel van 3 niveau groepen wordt de organisatie van de hulp aan de groepen leerlingen weergegeven. In de groepsplannen worden de leerlingen op basis van onderwijsbehoefte, instructiebehoefte, maar ook leerling kenmerken ingedeeld en geclusterd. Er worden groepsplannen gemaakt voor lezen, spelling en rekenen. Begrijpend lezen staat nog niet specifiek in een groepsplan. Onze ambitie is om deze te ontwikkelen. Wij hebben ons eerst het doel gesteld om het leesonderwijs op Twickel intensief te evalueren en te onderzoeken of een nieuwe methode voor begrijpend lezen meer aan onze verwachtingen kan voldoen dan onze huidige methode. In het groepsplan wordt in 3 groepen gelaagde instructie gegeven. Instructieafhankelijke groep (het breedte-aanbod). Deze kinderen hebben meer moeite dan gemiddeld met de basisstof en scoren op het LVOS een IV of V. Of er zijn andere specifieke redenen om een leerling in deze groep te plaatsten. De leerlingen krijgen na de basisinstructie, verlengde instructie en oefenen meer begeleidt in. De instructieonafhankelijke groep (het basisaanbod). Deze groep gaat na de basisinstructie zelfstandig aan het werk en kan vragen stellen tijdens de looprondes van de leerkracht. (II en III op CITO) De instructie vrije groep (het plusaanbod). Deze groep kan vaak halverwege de basisinstructie al aan het werk. Veel kinderen uit deze groep hebben naast de basisstof extra verrijking of verdieping of werken daarnaast met levelwerk. Uitzondering: De vierde groep. Wanneer een kind ( in hoge uitzondering) niet toegevoegd kan worden aan het bestaande groepsplan, kan voor deze leerling een individuele leerlijn uitgezet worden. Dit wordt vastgelegd in een ontwikkelingsperspectief en gebeurt altijd in overleg met ouders en de intern begeleider. Door het werken met groepsplannen heeft de leerkracht steeds een overzicht van welke hulp aan welke kinderen gegeven moet worden. De groepsplannen van de hele school zijn zo gelijk en zo concreet mogelijk. Zo kunnen we opbrengsten goed bekijken en vergelijken. Dit vergemakkelijkt het werken met groepsplannen en zorgt er tevens voor dat de groepsplannen effectiever zijn. Groepsplannen blijven verbeterd en ontwikkeld worden. Dit jaar zijn de nieuwe plannen voor rekenen en spelling gereed volgend schooljaar voor technisch lezen en begrijpen lezen. De groepsplannen worden in elk geval 2 maal per schooljaar opgesteld en geëvalueerd. De bronnen die we hanteren zijn het LVOS, de niet-methodetoetsen en de observaties in de groep. Eventueel kan de thuissituatie van belang zijn. Tijdens de studiedagen worden de meeste groepsplannen gemaakt, zo is er ruimte om met elkaar te overleggen en elkaars expertise te gebruiken. Directie en intern begeleiding zijn er om te helpen, coachen of door te vragen waarom een kind in een bepaalde groep geplaatst wordt. De Ontwikkelcyclus op Twickel heeft een duidelijke verbinding tussen de opbrengsten en de professionalisering van het team. De cyclus die we volgen is aangegeven op de volgende pagina. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

7 Ontwikkelcyclus OBS Twickel 1. Evaluatie en doelen In februari (en augustus) In teamoverleg* Streefdoelen op schoolniveau evalueren en (her)benoemen Streefdoelen op instructie groepsniveau (en leerling niveau) evalueren en herbenoemen Gebruik van een vast format 2. Ontwikkelingsgesprek In maart (oktober) Met directeur Competentiescan vanuit Integraal is ingevuld Vastgestelde werkwijzen in de niveaugroepen bespreken Ontwikkelpunt(en) leerkracht bespreken Leerkracht schrijft Professioneel Ontwikkel Plan volgens format (POP) (Digitale) inleverdatum is bekend 3. Interventieperiode Scholing / coaching / ondersteuning / collegiale consultatie / leernetwerken / vakliteratuur. 4. Voortgangsgesprek In augustus (februari) Met directeur Gesprek is gekoppeld aan POP Gespreksverslag voor het personeelsdossier / bekwaamheidsdossier 5. Evaluatie POP In januari (juli) De leerkracht schrijft een evaluatie voor het personeelsdossier / bekwaamheidsdossier * Tijdens het teamoverleg (opbrengstvergadering ) wordt een start gemaakt met het schrijven van de groepsplannen. In augustus wordt dit gedaan door de laatste leerkracht van de groep. In de eerste schoolweek vullen de nieuwe leerkrachten de groepsplannen verder in. Bij de evaluatie komt een beschrijving van wat er naast de groepsplannen extra/anders is gedaan om de doelen te behalen (leerkrachtgedrag) Bij het (her)benoemen van de streefdoelen op schoolniveau en op leerling niveau wordt beschreven welke pedagogisch- en didactische keuzes zijn gemaakt om de streefdoelen te behalen. 1. Evaluatie en doelen Zie boven Functionerings-/beoordelingsgesprek: Eens per twee jaar vindt het functioneringsgesprek of het beoordelingsgesprek plaats in april/mei (november/december). Wij zien dit Onderwijsprofiel als een levend document. Jaarlijks herzien wij dit document. Aandachtspunten / verbeterpunten binnen ons onderwijs worden opgenomen in ons Schooljaarplan. Deze is gekoppeld aan het Schoolplan en het Koersplan van onze Stichting SOPOH. De input voor nieuw te stellen doelen en ambities komt voort uit de volgende bronnen: De evaluatie en analyse van de opbrengsten Het Inspectierapport Evaluatie van ons Schoolplan en het Koersplan Bestuursakkoorden en Tevredenheidsonderzoeken bij ouders, kinderen en personeel Interne audits, w.o. de managementrapportage Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

8 Leerresultaten In de onderstaande tabellen zijn per vakgebied de ondergrens en de bovengrens opgenomen in vaardigheidsscore, die horen bij de basisgroep (60%). Spelling M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 M8 Landelijke norm In vaardigheid Schoolresultaten In vaardigheid DMT M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 M8 Landelijke norm In vaardigheid Schoolresultaten In vaardigheid Rekenen M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 M8 Landelijke norm In vaardigheid Schoolresultaten In vaardigheid Begrijpend lezen M3 E3 M4 E4 M5 E5 M6 E6 M7 E7 M8 Landelijke norm In vaardigheid Schoolresultaten In vaardigheid Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

9 Monitoring leerresultaten De resultaten van toetsen worden door de leerkrachten ingevoerd in ons administratiesysteem Parnassys. Na de Cito toetsperiode worden de resultaten door de intern begeleider verwerkt in overzichten. Zij maakt een eerste analyse van de opbrengsten. In een opbrengstvergadering (studiedag) worden de opbrengsten op schoolniveau gepresenteerd door de intern begeleider en worden conclusies getrokken en beleid vastgesteld. De groepsoverzichten worden door de leerkrachten geanalyseerd en omgezet in specifieke handelingen van de leerkracht in aanbod en/of instructie. Specifieke handelingen worden, indien nodig, opgenomen in de weekroosters. De leerkracht analyseert de vaardigheidsgroei van de leerlingen in relatie met de gestelde doelen. De leerkracht onderzoekt de oorzaken van stilstand/winst en achteruitgang van groei in relatie met het aanbod en de aanpak die heeft plaatsgevonden, en bespreekt dat met de ouders. De leerkracht bespreekt zijn conclusies met de intern begeleider tijdens een consultatiegesprek (en met de directie in het ontwikkelgesprek). De onderwijsbehoeften van de leerlingen ( hoe kunnen we de leerlingen verder laten ontwikkelen ) en de nieuwe streefdoelen worden geformuleerd en vastgelegd in de groepshandelingsplannen (zie opbrengstgericht werken). Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

10 Leerstofaanbod Het onderwijsaanbod wordt beschreven in methodieken en materialen. In het breedte en plusaanbod staat hoe wij op Twickel intensiveren voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften. Het aanbod wordt beschreven voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling, rekenen & sociale competentie. Taal/ Lezen Plus Groep 1 en 2 Groep 3 4 t/m 8 *Ontwikkelingsmaterialen afgestemd op plus leerling. *Leesboekjes *Werkmap beginnende geletterdheid *Veilig Leren Lezen zon aanpak. *Veilig Leren Lezen raket aanpak *Feestneus Zon kaarten *Speurneus *Nieuwsbegrip *Leescircuit op niveau *Ontwikkelingsmaterialen op niveau *Taal actief V lessen extra taalboek *Slimme taal *Naast het basisaanbod Lezen: 3 tot 5 maal in de week vrij lezen, theaterlezen, duo lezen. *Levelspel *Levelwerk/levelspel *Levelwerk Basis *Methode schatkist ( jaarlijks 4 thema s): -Activiteiten boeken ankers -Ankerverhaal -Prentenboeken -Lettermuur *Map Fonemisch bewustzijn *Ontwikkelingsmaterialen *Voorleesboeken *Prentenboeken *Elke week boek mee naar huis *Schooltv Koekeloere *Kringgesprekken *Vrij spelen *Hoekenwerk *Woordvelden *Stempelen *Thema tafels *Leeskastje *Schatkist computerprogramma *Veilig Leren Lezen maan en raket aanpak. *Computerprogramma Veilig Leren Lezen *Leescircuit op niveau *Schooltv leesdas lettervos *Woordvelden *Stempelen *Thema tafels *Leeskastje *Feestneus *Pennenstreken letterversie *Ontwikkelingsmaterialen op niveau *Kringgesprekken *Vertelplaten *Voorlezen, navertellen voorspellen enz. *Taal Actief *Kringgesprekken *Laat zien en vertel in groep 5 *Spreekbeurt vanaf groep 5 *Werkstuk vanaf groep 7 *Krantenberichten vanaf groep 8 *Voorlezen *Schooltv *Pennenstreken *Taal actief r/v lessen extra taalboek *Lezen: 3 tot 5 maal per week half uur lezen Theaterlezen, duo lezen, vrij lezen, tutor lezen enz. *1 maal in de week met de leerkracht begeleid lezen nieuwsbegrip. *Onderste boven van lezen Breedte *Werkmap fonemisch bewustzijn activiteiten in de kleine kring. *Woordenstart op de computer. *Elke week in een klein groepje in de bibliotheek interactief voorlezen prentenboek. * Pre-teaching op het ankerverhaal *Veilig Leren Lezen steraanpak. *Connect directe woordherkenning *Ralfi lezen *Leescircuit op niveau *Ontwikkelingsmaterialen op niveau *Taal Actief *Verlengde instructie volgens methode *R lessen uit taalboek extra. *Lezen: Connect lezen en\of ralfi lezen 3 maal per week en duo lezen *Nieuwsbegrip (Naast het basisaanbod) Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

11 Rekenen Groep 1-2 Groep Groep Plus *Methode Schatkist: speciale activiteiten in kleine kring * SLO rekenleerlijnen *Materialen en activiteiten Rekenroutines *Ontwikkelingsmaterialen afgestemd op plusleerling *Computerprogramma Schatkist *Spelen met moeilijke opdrachten (i.p.v. opdrachten uit het basisaanbod) *Met Sprongen Vooruit *Pluspunters verrijkingsaanbod *Software Pluspunt *Rekentijgers *Plustaak *Smartgames *Kieskastwerk *Met Sprongen Vooruit *Methode Pluspunt ***aanpak *Pluspunters verrijkingsaanbod *Software pluspunt * Flikflak Game *Kieskastwerk *Met Sprongen Vooruit Basis levelspel *Methode schatkist *SLO rekenleerlijnen *Materialen en activiteiten Rekenroutines *Cijfermuur *Spelen met opdrachten *Computerprogramma Schatkist *Met Sprongen Vooruit levelwerk *Methode Pluspunt *Software Pluspunt *Ambrasoft *Met Sprongen Vooruit levelwerk *Methode pluspunt **aanpak *Software Pluspunt *Ambrasoft *Oefeningen voor thuis *Met Sprongen Vooruit Breedte *Methode Schatkist: speciale activiteiten in kleine kring *Ontwikkelingsmaterialen afgestemd op het niveau van de leerling *Spelen met eenvoudige opdrachten (i.p.v. opdrachten uit het basisaanbod) *Computerprogramma Schatkist *Met Sprongen Vooruit *Verlengde instructie * Herhalingsbladen uit Maatwerk *Materiaalgebruik zoals rekenrek, kralenketting, blokjes etc. *Oefeningen voor thuis (facultatief) *Met Sprongen Vooruit *Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten *Methode Pluspunt aanpak *Verlengde instructie *Oefeningen voor thuis (facultatief) OF: *Eigen leerlijn vastgelegd in een O.O.P. (omschreven doelen in het O.O.P. en een uitstroomniveau) *Leerstof uit Maatwerk *Met Sprongen Vooruit *Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

12 Woorden schat /Begrijpend lezen Plus Basis Groep 4-8 Ondersteboven van lezen methode aanpak Levelwerk Ondersteboven van lezen methode aanpak Breedte Ondersteboven van lezen methode aanpak Verlengde instructie, modelen. Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten Nieuwsbegrip strategie lessen Woordenschat onvoldoende? Ralfi lezen meedoen de eerste sessie. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

13 Spelling Groep 3 Groep 4 Groep 5-6 Groep 7-8 Plus *Veilig Leren Lezen - Zonaanbod. *Elke dag dictee *Oefeningen op niveau tijdens circuit. *Woord- en letterzetter raket. *Ringboekje raket. *Taal actief spelling *Bakkaarten van Taalactief (kasteel) *Verrijking uit de methode. *BLOON *Taalactief spelling *Bakkaarten van Taalactief (kasteel) *Verrijking uit de methode. *Extra dictees van 5 woorden. *BLOON *Taalactief spelling *Bakkaarten van Taalactief (kasteel) *BLOON Basis *Veilig Leren Lezen - Maan aanbod *Software van VLL *Elke dag dictee *Oefeningen op niveau tijdens circuit. *Woord- en letterzetter Maan. *Ringboekje maan.. Breedte *Veilig Leren Lezen - Ster aanpak *Elke dag dictee *Elke dag aandacht voor analyse/synthese. *Extra oefenen klanktekenkoppeling. *Hebbes *Taal actief spelling *Bakkaarten van Taal Actief (huiskaarten) *Extra dictees van 5 woorden. *Regels hangen in de groep. *BLOON *Taal Actief Spelling *Bakkaarten van Taal Actief (tentkaarten) *Kopieerblad 5 en 6 herhaling. *Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten *Dictee van 5 woorden *Verlengde instructie. *BLOON *Eventueel spellingsoefeningen voor thuis *Taal Actief spelling *Bakkaarten van Taal Actief (huiskaarten) *Extra dictees van 5 woorden. *Regels hangen in de groep. *BLOON *Taal Actief Spelling *Bakkaarten van Taal Actief (tentkaarten) *Kopieerblad 5 en 6 herhaling. *Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten *Dictee van 5 woorden. *Verlengde instructie. *BLOON *Eventueel spellingsoefeningen voor thuis. *Extra print bladen taal actief Regels hangen in de groep. Kinderen krijgen deze kaarten in het klein met de woorden mee naar huis. *Taal Actief spelling *Bakkaarten van Taal Actief (huiskaarten) *Extra printbladen Taal Actief (groep 7) *Regels hangen in de groep. *BLOON *Taal Actief Spelling *Bakkaarten van Taal Actief (tentkaarten) *Kopieerblad 5 en 6 herhaling. *Aangepaste hoeveelheid verwerkingsopdrachten *Verlengde instructie. *BLOON *Eventueel spellingsoefeningen voor thuis. *Extra print bladen taal actief Regels hangen in de groep. Kinderen krijgen deze kaarten in het klein met de woorden mee naar huis. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

14 Leertijd (per vakgebied) De leertijd wordt beschreven in gestelde leertijd (roostertijd) in aantal uren per week. De gerealiseerde leertijd is het percentage van de roostertijd dat daadwerkelijk aan het vak besteed wordt. De effectieve leertijd is een percentage van de gerealiseerde leertijd waarop de leerlingen daadwerkelijk met de les bezig zijn. Rijke leeromgeving.. De kinderen in de groepen 1-2 krijgen gedurende de hele schooldag taal- en rekenaanbod. Dit wordt aangeboden in kringactiviteiten (grote en kleine kring), bij het werken in de hoeken, tijdens bewegingsonderwijs e.d. Voor de groepen 3 t/m 8 geldt dat minimaal 50% van de onderwijstijd besteed wordt aan de basisvakken taal, lezen, rekenen en spelling. Taal/lezen Groep: Plus Verrijkende verwerking Basis 8 uur 5 uur 5 uur 5 uur 5 uur 5 uur Breedte Extra instructie en verwerkingstijd Rekenen Groep: Plus Verrijkende verwerking Basis Breedte 5 uur Extra instructie en verwerkingstijd Woordenschat / begrijpend lezen Groep: Plus Verrijkende verwerking Basis Breedte 3 uur Extra instructie en verwerkingstijd Spelling Groep: Plus Verrijkende verwerking Basis Groep 3 vanaf 2 e helft schooljaar, verder verweven / 4 t/m 8 4,5 uur Breedte Extra instructie en verwerkingstijd Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

15 Didactisch handelen Op Twickel is het didactisch handelen van de leerkracht gericht op het bevorderen van leerprocessen. De leerkracht geeft sturing aan deze processen en aan de eigen keuzes van de leerlingen waardoor zij medeverantwoordelijk worden voor hun eigen leerproces. De onderwijsbehoefte en de ontwikkeling van het kind zijn het uitgangspunt; de leerkracht begeleidt het kind naar het worden van een zelfstandig, zelfbewust en verantwoordelijk persoon. Uitgangspunt bij het didactisch handelen is het werken met een instructiemodel. Op Twickel hanteren wij het directe instructiemodel. Daarnaast is het belangrijk dat de leerkracht afstemt op het niveau van de leerlingen. Het directe instructiemodel is opgebouwd uit zes fasen: Dagelijkse terugblik op de leerstof van de vorige les, ophalen van de voorkennis; Oriëntatie/instructie: doel van de nieuwe les aangeven. De nieuwe stof stapsgewijs introduceren waarbij de leerkracht regelmatig controleert of leerlingen het begrijpen. Begeleid inoefenen. Zelfstandig verwerken van de leerstof. Periodiek terugblikken volgens de planning binnen de methode. Terugkoppeling. De leerkracht geeft veel feedback, vooral procesfeedback. Op Twickel geldt een aantal vaste regels en afspraken ten aanzien van het klassenmanagement (zie betreffende hoofdstuk). Deze regels en afspraken ondersteunen en vormen het didactisch handelen van de leerkracht. Tijdens het zelfstandig (ver)werken worden onderstaande punten ingezet: De leerkracht maakt bij het werken met uitgestelde aandacht * evt. gebruik van het stoplicht of ander teken. De afspraken bij het werken met uitgestelde aandacht zijn bekend bij de kinderen. De leerkracht loopt hulprondes na de instructiemomenten. Er kan in groepen gebruik worden gemaakt van kaartjes waarop de kinderen kenbaar maken of ze een vraag hebben. De leerkracht maakt in principe gebruik van de instructietafel voor verlengde instructie. In de klas is een dagplanning aanwezig. Deze is zichtbaar voor de kinderen. De leerkracht geeft de kinderen vanaf groep 7 een weektaak. Tijdens het zelfstandig (ver)werken mogen de kinderen zelf plannen wat ze wanneer maken als de dagtaak aan het eind van de dag maar klaar is en de weektaak op het afgesproken tijdstip klaar is. De leerkracht kan gebruik maken van de timetimer op het digibord. De leerkracht laat, vanaf groep 4, de kinderen zelf taken controleren en verbeteren. Per lesfase zien we op Twickel elementen van het directe instructiemodel terug. Deze staan in onderstaand schema. Wanneer er voor een leerling een Ontwikkelingsperspectief (OOP) is vastgesteld staat hierin ook het didactisch handelen beschreven. Als er nog geen OOP is vastgesteld volgt het kind het breedteaanbod. *Werken met uitgestelde aandacht: bij het zelfstandig (ver)werken is de leerkracht niet altijd direct beschikbaar om je te helpen. Kinderen kunnen elkaar helpen of wachten even tot de leerkracht langskomt om uitleg te geven. Tot die tijd kan het kind verder met een andere opdracht. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

16 Plus (vanaf groep 3) Basis Terugblik en Oriëntatie: zie basisaanbod Instructie Indien nodig wordt een korte instructie gegeven De leerkracht gaat na of de leerlingen de stof begrijpen Inoefening en verwerking De leerlingen gaan zelfstandig aan het werk Op het bord staat wat de leerlingen moeten doen (of het is ze verteld) Er zijn duidelijke afspraken over wanneer en hoe de leerling om hulp kan vragen Er is extra verwerkingsstof De leerlingen krijgen regelmatig feedback Het naderende einde van de activiteit wordt aangegeven Evaluatie Zie basisaanbod aangevuld met: Minimaal een keer per week is er terugkoppeling op het gemaakte werk Opmerking: In juni 2015 zal, na de evaluatie, het gebruik van Levelspel en Levelwerk toegevoegd worden. Terugblik Activeren van de voorkennis Eventueel bespreken van het voorgaande werk Oriëntatie Een duidelijke start van de les geven en presenteren van het onderwerp Het doel van de les aangeven, vanaf groep 4 Het belang van de lesstof bespreken, vanaf groep 4 De lesopbouw bespreken: wat gaan we in deze les doen Aangeven welke materialen de kinderen nodig hebben Instructie Gebruik maken van concrete taal Uitleg geven over de inhoud van de opgaven Leerlingen na laten denken over de oplossingen / strategieën Consequent modelen: de leerkracht doet hardop denkend voor De opdrachten zijn van dusdanige kwaliteit dat de leerlingen succeservaringen op kunnen doen tijdens de instructie Betrokkenheid creëren door vragen te stellen en opgaven voor te laten doen Nagaan of de leerlingen de stof begrijpen Gebruik maken van materialen en stappenplannen Gebruik maken van de beschikbare tools op het digitale schoolbord Vragen van leerlingen terug spelen naar de hele groep Een samenvatting geven aan het eind van de uitlegfase Inoefening De leerlingen maken onder begeleiding een opgave De leerlingen krijgen voldoende bedenktijd De leerlingen geven aan hoe ze aan een antwoord gekomen zijn De opdrachten zijn kort en duidelijk De leerlingen worden gestimuleerd om zelf op zoek te gaan naar oplossingen Er is variatie in de werkvormen: schriftelijk, mondeling, samenwerken Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

17 Gebruik maken van materialen en stappenplannen Verwerking Evaluatie De leerkracht vertelt wat de leerlingen moeten doen en schrijft dit op het bord Er zijn duidelijke afspraken over wanneer en hoe de leerling om hulp mag vragen De leerlingen kunnen snel beginnen en weten de benodigde materialen te vinden De inhoud van de verwerking is gelijksoortig aan de inoefening Er is extra verwerkingsstof de leerlingen De leerlingen krijgen regelmatig feedback Het einde van de activiteit wordt duidelijk aangegeven De leerlingen kijken vanaf groep 4 regelmatig hun eigen werk na De leerlingen vertellen wat goed/niet goed ging en wat ze de volgende keer anders gaan doen Controle of het lesdoel bereikt is De leerlingen krijgen een compliment over wat goed ging en, indien nodig, worden de aandachtspunten voor een volgende les besproken. Breedte In principe is dit gelijk aan het basisaanbod, aangevuld met: Verwerking Verlengde instructie, of pre-teaching waar mogelijk Begeleid inoefenen, waar nodig visuele ondersteuning Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

18 Pedagogisch handelen Het pedagogisch handelen van de leerkrachten op Twickel is afgestemd op het versterken van de drie basisbehoeften van de leerlingen, te weten: relatie, competentie en autonomie. Relatie: De leerlingen voelen zich geaccepteerd. Ze horen erbij. Ze zijn welkom. Ze voelen zich veilig. Competentie: De leerlingen ontdekken dat ze de taken die ze moeten doen, aankunnen. Ze ontdekken dat ze, door inzet te tonen, succes ervaren. Autonomie: Leerlingen zijn verantwoordelijk voor hun eigen taken. Visie op pedagogisch handelen Onze school is een samenleving op zich, een maatschappij in het klein, waarin wij de kinderen waarden en normen meegeven en hen leren functioneren als verantwoordelijke, maatschappelijk betrokken en zelfstandige personen. Op Twickel dragen directie, leerkrachten en ouders gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor een optimale ontwikkeling van ieder kind, zowel op cognitief gebied als op sociaal en emotioneel gebied. Kinderen die in een groep en binnen de school samen leven, leren ook met en van elkaar. De opvoeding van de kinderen is een primaire verantwoordelijkheid van de ouders. De school dient daar, binnen grenzen, op in te spelen. Wij hechten op Twickel veel waarde aan de driehoek ouders-kind-leerkracht en streven daarom naar een goed overleg tussen ouders, kind en leerkracht. Dit om een goede basis te creëren voor een evenwichtige ontwikkeling van het kind. De kinderen moeten zich vooral thuis en veilig voelen op onze school. Ouders moeten zich kunnen vinden in de regels en de manier van onderwijs geven van de school. Voor leerkrachten, leerlingen en ouders geldt dat ze respect hebben voor elkaar en voor de omgeving. De algemene schoolregels gelden voor allen en worden door allen nageleefd, waarbij voor een ieder geldt: Goed voorbeeld doet goed volgen. De opvattingen van Twickel Twickel wil een inspirerende school zijn. Sociale en emotionele vorming vinden wij daarbij van essentieel belang. Om een optimale ontplooiing te bereiken is het noodzakelijk dat er een goed klimaat op school heerst. We streven op Twickel naar een open sfeer binnen de school waarin we kinderen de ruimte geven te groeien en zich te ontwikkelen. Wij hebben vertrouwen in de mogelijkheden van ieder kind. Onze opvattingen over het kind zijn gebaseerd op de volgende uitgangspunten: Kinderen hebben een eigen individueel gevoelsleven, hun unieke eigenwaarde en zelfvertrouwen. Kinderen hebben eigen (on)mogelijkheden en talenten. Kinderen vragen om autonomie: zelfredzaamheid, weerbaarheid, zelfstandigheid. Kinderen zijn sociale wezens. Kinderen hebben behoefte aan veiligheid. Kinderen kunnen en willen verantwoordelijkheid dragen. Kinderen ontwikkelen waarden en normen. De leerkrachten van Twickel vormen een hecht team dat in gezamenlijkheid de ontwikkelingen van de school steunt en stimuleert. De leerkrachten geven het goede voorbeeld door waarden en normen te stellen en die na te leven, de leerlingen bewust te Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

19 maken van wat belangrijk is in het (samen)leven en ze door inspirerend lesgeven, te begeleiden in hun ontwikkeling en vorming. De school biedt een veilig en pedagogisch verantwoord klimaat, waarin de leerlingen vanuit hun individuele talenten zich kunnen ontwikkelen en kunnen leren. Onze opvattingen over vorming, leren en onderwijzen zijn gebaseerd op de volgende uitgangspunten: De leerkracht respecteert en beschermt ieder kind in zijn individualiteit. De leerkracht biedt ruimte en variatie in het onderwijs zodat de kinderen op hun eigen manier leren en verschillende talenten kunnen ontwikkelen. Kinderen kunnen ook leren van fouten en conflicten. De leerkracht gaat uit van de mogelijkheden van de kinderen. De leerkracht stimuleert en waardeert (binnen grenzen) initiatieven op het gebied van zelfstandig gedrag. De leerkracht stimuleert de kinderen tot een positief-kritische houding ten opzichte van zichzelf. In ons onderwijs krijgt dit onder andere vorm door de kinderen te leren samenwerken en samen te spelen. De leerkracht biedt de kinderen een veilige omgeving. De leerkracht biedt de mogelijkheid en stimuleert de kinderen om eigen verantwoordelijkheid te nemen. Een ieder binnen de school is zich bewust van zijn/haar voorbeeldfunctie. Wij zorgen op Twickel voor een pedagogisch klimaat, waarin het kind zich veilig voelt, tot ontwikkeling kan komen, zich durft te uiten en zelfvertrouwen heeft. We willen dit bereiken door de kinderen en hun ouders zoveel mogelijk positief te benaderen. Binnen onze school is er structuur en discipline. Conflicten en irritaties worden niet uit de weg gegaan, maar worden aangegrepen als mogelijkheden om moreel besef verder te ontwikkelen. Er gelden schoolregels en groepsregels om de omgang met elkaar en met de omgeving goed te kunnen afspreken en uit te kunnen voeren. De vier basisregels die wij hanteren zijn: Respect: ik accepteer anderen zoals ze zijn en ik behandel hen met respect. Veiligheid: ik ben voorzichtig met anderen en met zijn of haar spullen. Ik verleen hulp aan een ander als hij of zij dat echt nodig heeft. Conflict: ik probeer conflicten altijd vreedzaam op te lossen. Aanspreekbaarheid: ik ben verantwoordelijk voor mijn gedrag. Ik accepteer dat anderen mij op mijn gedrag aanspreken. Aan het begin van het schooljaar worden de algemene regels met de kinderen besproken en de klassenregels vastgesteld. Deze hangen daarna zichtbaar in de groepen. Op Twickel hanteren wij een anti-pestprotocol. Hierin staan de afspraken duidelijk vermeld. Het protocol heeft tot doel pestgedrag te voorkomen en indien het zich voordoet er adequaat op te kunnen reageren. Het protocol staat op de website van onze school. De uitwerking van onze waarden en opvattingen is terug te vinden in de volgende schema s: Omgaan met gedrag; Pedagogisch handelen gericht op relatie; Pedagogisch handelen gericht op competentie, Pedagogisch handelen gericht op autonomie. Het pedagogisch handelen kent geen specifiek plusaanbod. Omgaan met gedrag en autonomie geldt voor alle leerlingen en kent geen specifiek breedteaanbod. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

20 Afspraken, van toepassing op alle leerlingen Gedrag Rond het omgaan met (on)gewenst gedrag zijn afspraken op een rij gezet. Deze afspraken worden nageleefd door alle leerkrachten en hebben betrekking op alle leerlingen. Omgaan met gedrag De leerkracht beloont gewenst gedrag door het geven van een compliment (verbaal / non-verbaal) of door het geven van een beloning (al dan niet van tevoren afgesproken met de leerlingen). De leerkracht creëert ruimte om verschillend te zijn, deze verschillen kunnen betrekking hebben op persoonsgebonden of cultuurgebonden verschillen. De leerkracht geeft positieve feedback op het gedrag van de leerlingen (na een correctie volgt een positieve benadering). Bij een incident kan er voor gekozen worden de leerlingen het eigen gedrag te laten beschrijven dat getoond is tijdens het incident. Dit met het doel de kinderen zich bewust te laten worden van het effect van dit gedrag. De leerlingen lopen en gedragen zich rustig in de school. De leerkracht spreekt de kinderen aan als dit niet gebeurt. De leerkracht negeert ongewenst gedrag indien mogelijk. De leerkracht handelt volgens een opbouw in het sturen van gedrag als negeren niet helpt: o Hij maakt gebruik van gebaren (bijvoorbeeld vragen om stilte) o Hij wijst naar een betreffende pictogram / klassenregel o Hij wijst op de timetimer, de afsprakenlijst, het stoplicht etc. o Hij vraagt de kinderen zich te houden aan de afspraken/regels o Hij sanctioneert ongewenst gedrag met straf Straffen Op Twickel straffen we alleen als het niet anders kan en als belonen en negeren niet goed genoeg werken. We straffen in ieder geval als: de leerling anderen opzettelijk fysiek pijn doet de leerling herhaaldelijk de gedragsafspraken overtreedt de leerling zich respectloos gedraagt t.o.v. kinderen en volwassenen de leerling wegloopt van school Ouders worden op de hoogte gebracht (schriftelijk, mondeling of via de telefoon) als een leerling herhaaldelijk de gedragsregels overtreedt. We straffen op Twickel op de volgende wijzen: een time-out geven iets leuks wegnemen de leerling iets laten doen wat hij niet leuk vindt tijd in laten halen na schooltijd (ouders worden op de hoogte gebracht) tijdelijk (dag of dagdeel) plaatsen in een andere groep (in het uiterste geval)schorsing. Het besluit tot schorsing wordt altijd door de directie genomen. Bij schorsing volgen passende maatregelen (werk mee naar huis). Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

21 Breedte Afspraken, van toepassing op alle leerlingen Pedagogisch handelen gericht op de relatie De leerkracht ontvangt en begroet de leerlingen aan het begin van de dag bij de deur van het lokaal. Aan het eind van de dag geven de leerkrachten de kinderen een hand en lopen mee met de laatste leerling naar de jassen. De kinderen gaan rustig de school uit. De leerkrachten van de onderbouwgroepen lopen met hun hele groep mee naar buiten. De leerkracht kijkt de leerlingen aan als hij met hen spreekt. De leerkracht maakt beredeneerde keuzes bij het samenstellen van groepjes leerlingen om het samenwerken te bevorderen. Na de schoolvakanties wisselen de groepjes van samenstelling. Een keer per jaar wordt een sociogram afgenomen. De leerkracht benoemt de afgesproken gedragseisen regelmatig en houdt de leerlingen en zichzelf daar consequent aan. De leerkracht hanteert consequent het anti-pestprotocol. De leerkracht praat alleen met betrokkenen over de leerlingen en hun thuissituatie. We hebben afspraken over hoe te handelen als teamleden willen overleggen over situaties rond kinderen en/of ouders. De leerlingen respecteren elkaar: de leerkracht geeft het goede voorbeeld. De leerkracht organiseert activiteiten die het groepsgevoel versterken. De leerkracht spreekt zijn interesse uit naar de leerling over schoolwerk, spel en culturele achtergronden. De leerkracht signaleert onzekerheid bij de leerling in leer- en gedragssituaties en ondersteunt de leerling in zijn behoefte aan veiligheid en acceptatie door dingen samen en/of voor te doen. De leerkracht van de groepen 1-2 koppelt een tweetal leerlingen die elkaar ondersteunen in het werk. Bij het aanleren van gewenst gedrag kan gebruik worden gemaakt van een individueel beloningssysteem. Samen met ouders en kind een kindplan opstellen. Deze wordt door alle betrokken partijen ondertekend. Er zijn leerlingen die zich, bijvoorbeeld door een beperking, niet aan alle regels kunnen houden. Daarvoor maken we andere afspraken met het kind zelf en de ouders. De gemaakte afspraken worden, waar nodig, bekend gemaakt aan alle teamleden. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

22 Breedte Afspraken van toepassing op alle leerlingen Pedagogisch handelen gericht op de competentie De leerkracht spreekt zijn vertrouwen uit in de leerlingen in het omgaan met elkaar. Hij gaat hierbij uit van hoge, maar realistische verwachtingen. De leerkracht laat zien, dat hij het gewenste gedrag heeft opgemerkt. De leerkracht sluit regelmatig af met positieve feedback op het gewenst gedrag, gericht op het werk dat de leerlingen hebben gedaan (product gericht). De leerkracht sluit af met positieve feedback op de inzet van de leerlingen en op het sociaal emotioneel functioneren (proces gericht). De leerkracht spreekt met de leerlingen over hun kwaliteiten om hen bewust te maken van hun mogelijkheden. Aan het eind van schooljaar hebben we op Twickel afspraken gemaakt over het voeren van een ouder-kind-leerkrachtgesprek aan het begin van het schooljaar. Zelfstandig handelen en werken: de leerkracht geeft de leerling de verantwoordelijkheden voor taken. De leerkracht bespreekt met een leerling zijn gedragsmogelijkheden en ondersteunt de leerling door vertrouwen uit te spreken in zijn capaciteiten. Samen met ouders en kind een kindplan opstellen. Deze wordt door alle betrokken partijen ondertekend. De leerkracht schrijft het bereiken van gewenst gedrag mede toe aan de inzet van de leerling zelf. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

23 Afspraken van toepassing op alle leerlingen Pedagogisch handelen gericht op de autonomie De leerkracht daagt alle leerlingen uit om aan het woord te komen en geeft de leerlingen de ruimte om hun gedachten en gevoelens onder woorden te brengen. De leerkracht daagt de leerlingen uit om mee te denken over minimaal vier belangrijke gedragsregels in de groep. De leerkracht herinnert de leerlingen via complimenten aan de opgestelde gedragsregels. De leerkracht laat de leerlingen meedenken en meebeslissen over (bijvoorbeeld feestelijke) activiteiten in de groep. De leerkracht creëert onderwijsleersituaties, bijvoorbeeld een kringgesprek, waarin leerlingen elkaar de ruimte geven voor een eigen inbreng en waardeert die positief. De leerkracht zorg voor werkvormen, die ervoor zorgen dat de leerlingen vorm kunnen geven aan hun eigen keuzes (bijvoorbeeld het maken van een bouwwerk, het plakken van een collage, het schrijven van een verhaal, etc.). Leerkrachten letten er op dat de leerlingen zich ook buiten aan de gedragsregels houden en voelen zich verantwoordelijk voor alle kinderen. De leerkracht maakt duidelijk dat rommel opgeruimd dient te worden. De leerkracht maakt regels voor de klassendienst en zorgt dat deze uitgevoerd worden. De leerlingen weten wat ze moeten doen. De leerkracht bespreekt met de leerlingen het verantwoordelijk zijn voor zichzelf en voor elkaar. De leerkracht bespreekt met de leerlingen hoe zij zelfstandig hun problemen kunnen oplossen. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

24 Klassenmanagement Klassenmanagement bestaat zoveel mogelijk uit structureren van ruimte, tijd en activiteit zodat de leerkracht de geplande activiteiten uit kan voeren. We onderscheiden hierbinnen de organisatie van de fysieke ruimte en de organisatie van de ruimte rondom het lesgeven, waarbij het leerkrachtgedrag en de leerkrachtvaardigheden een belangrijke rol spelen. Op Twickel is het onderwijs in de klas zo georganiseerd dat er een uitdagende, plezierige en uitnodigende werksfeer ontstaat waarin aandacht is voor het individuele kind. In dit hoofdstuk van ons onderwijsprofiel beschrijven wij hoe dit klassenmanagement er in de praktijk uit ziet en hoe de leerkracht de juiste voorwaarden voor de kinderen organiseert. Bij alle onderdelen is sprake van een basis- en breedteaanbod. Een plusaanbod is alleen van toepassing bij het onderdeel tijd. Uiteraard geldt het basisaanbod ook voor de plusleerlingen. Voor de leerlingen met een OOP (onderwijsontwikkelingsprofiel) zijn, indien nodig, de afspraken individueel in het document vastgelegd. Naast deze afspraken is er voor de leerkrachten voldoende ruimte om het lokaal gezellig en met een eigen sfeer verder aan te kleden. Ruimte Basis De klassenregels hangen zichtbaar in de klas. De inrichting is zodanig georganiseerd dat er duidelijke looproutes zijn in de klas. De klok hangt zichtbaar in de klas. De pictogrammen met de dag planning hangen / de dag planning staat zichtbaar op het bord. De leerkracht stelt na elke vakantie nieuwe tafelgroepen samen. De leswisselingen verlopen rustig en de leerkracht begeleidt deze wisselingen. Materialen kunnen door de leerlingen zelf gepakt en opgeruimd worden. Materialen hebben een vaste plaats in de klas of op de gang. In de kleutergroepen is een projecthoek of thematafel aanwezig. De keuze is afhankelijk van het thema waarbinnen gewerkt wordt. Elke groep heeft een instructietafel in de klas staan. In groep 1-2 wordt er gebruik gemaakt van het stoplicht (rood = stil en er mag niet gelopen worden, oranje = overleggen mag, groen = mogelijkheid tot hulp vragen aan de leerkracht). In de andere groepen kan dit hulpmiddel gebruikt worden. Groep 1-2 heeft een kiesbord in de klas hangen waarop kinderen bij binnenkomst s morgens aangeven met welk werkje (verplicht of vrij) ze starten. Groep 3 heeft het planbord van VLL in de klas hangen. In iedere groep ligt de klassenmap op het bureau van de leerkracht. Hierin zijn de volgende onderdelen te vinden: 1. Mededelingenblad met info voor invallers en korte info over lln. 2. Leerlingenlijst en plattegrond met namen 3. Verdeling bij ziekte 4. Ingevulde dag planning (door gepland) en weekrooster 5. Groepsplannen 6. Roosters (muziek, gym, vergaderingen, pleinwacht e.d.) 7. Taakverdeling 8. (evt.) overblijfadministratie Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

25 Breedte Indien de leerling dit nodig heeft, liggen pictogrammen met de dagplanning zichtbaar op de tafel van de leerlingen. Indien de leerling dit nodig heeft, liggen er individuele stappenplannen of pictogrammen op zijn tafel. De leerling houdt, indien nodig, een vaste plaats in de klas. Er zijn op school gehoorbeschermers aanwezig voor kinderen die extreem veel last hebben van omgevingsgeluiden. Voor een aantal leerlingen kan een rustige plek gecreëerd worden door de tafel even weg te schuiven van de tafelgroep. Tijd Plus De leerkracht laat de leerling de leerstof zo veel mogelijk zelfstandig verwerken. De leerkracht zorg voor aanvullend werk en compact- en verrijkingsmateriaal. Basis De leerkracht gebruikt een rooster waarin alle lessen gepland staan. De leerkracht houdt zich aan de roostertijden (uitzonderingen voor speciale momenten). De leerkracht vertelt bij aanvang van de dag wat de planning van de dag zal zijn noteert deze of hangt de pictogrammen op. De leerkracht gaat effectief met de onderwijstijd om, dit betekent: o op tijd beginnen met de lessen o weinig tijd verloren laten gaan tijdens leswisselingen o zo min mogelijk overleg tijdens de lessen o zoveel mogelijk materialen klaarleggen zodat de les direct kan starten o eten en drinken in de klas, voorafgaand aan of volgend op de ochtendpauze, tot een minimum beperken. Deze tijd wordt in principe gebruikt als voorleestijd. De leerkracht van groep 1-2 laat de leerlingen direct na binnenkomst een keuze maken voor de eerste activiteit. Daarna starten de kinderen in de kring (ma. / wo. /vr.) of met de vooraf klaargezette activiteiten (di./do.). Breedte Indien nodig, kan de leerkracht voor de leerling een planning (eventueel in pictogrammen) maken. De leerkracht geeft extra tijd voor het maken van toetsen. De leerkracht beperkt de hoeveelheid werk zodat de leerling het werk af kan hebben. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

26 Activiteit Basis De leerkracht legt de materialen voor de les zo klaar dat de leerlingen ze zelf kunnen pakken. De leerkracht vertelt voor de les of er sprake is van: o Individueel werken, waarbij geen hulp gevraagd mag worden o Individueel werken waarbij hulp gevraagd mag worden als iets niet lukt o Samenwerkend leren De leerkracht geeft (eventueel op de klok) de tijdsplanning aan. De leerkracht vertelt wanneer de les eindigt. De leerlingen krijgen dan nog een paar minuten de tijd om het werk af te ronden. De leerkracht schept voorwaarden die nodig zijn voor zelfstandig (ver)werken: de regels zijn bekend, stoplicht en dobbelstenen/kaartjes (vanaf groep 5) worden gebruikt. De leerkracht herhaalt de afspraken die gelden bij het zelfstandig werken en gebruikt evt. het stoplicht. Hij geeft aan: o wanneer hij niet beschikbaar is voor alle leerlingen en hoe lang dat duurt. o wanneer hij weer beschikbaar is. o wat hij zelf gaat doen tijdens het zelfstandig (ver)werken. o welke vervolgactiviteit leerlingen kunnen doen als ze klaar zijn. De lessen worden geëvalueerd en bevindingen worden meegenomen in de volgende lessen. De leerkracht geeft aan hoe leerlingen die hun werk afhebben kunnen nakijken en verbeteren. De leerkracht zorgt voor voldoende correctiemateriaal. De leerkracht zorgt er voor dat leerlingen die klaar zijn met het opgegeven werk kunnen beschikken over zinvol, extra werk. De leerkracht bespreekt na elke les zelfstandig (ver)werken regelmatig een aantal van de volgende punten: o Kwaliteit van de opdracht o Wijze waarop gewerkt en geleerd werd o Hoe leerlingen het geleerde kunnen toepassen in andere situaties o Huiswerk Duo leerkrachten zorgen voor een goede overdracht. Breedte De leerkracht legt, indien nodig, de materialen voor de leerlingen klaar in een werkbak, of op de tafel van de leerling. De leerkracht zorgt, indien nodig, samen met de leerlingen voor een geordende werkplek met daarop alle benodigde materialen. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari

27 Basisaanbod Verklarende woordenlijst Een basisaanbod is het onderwijsprogramma dat een school realiseert voor leerlingen zonder speciale onderwijsbehoeften. Breedteaanbod Het breedteaanbod is een intensivering van het basisaanbod en is bedoeld voor leerlingen die een meer intensiever onderwijsaanbod nodig hebben. CITO Cito wordt internationaal erkend als expert in het ontwikkelen en afnemen van examens en toetsen. Met de toetsen van het Cito Leerlingvolgsysteem (LVS) volgen wij de vorderingen van onze leerlingen op systematische wijze. Groepsplan Een groepsplan is een organisatiemodel voor het hanteren van drie verschillende niveaugroepen. Op deze manier komen we tegemoet aan de verschillende onderwijsbehoeften van kinderen in een groep. Onderwijsprofiel In de wet op Passend Onderwijs wordt de term ondersteuningsprofiel gebruikt. Hierin legt de school ten minste eenmaal per 4 jaar vast welke ondersteuning de school kan bieden aan leerlingen die dat nodig hebben en welke ambities de school heeft voor de toekomst. Op basis van het profiel inventariseert de school welke expertise eventueel moet worden ontwikkeld en wat dat betekent voor de (scholing van) leerkrachten. Ontwikkelingsperspectief OOP Het ontwikkelingsperspectief is het document waarin de onderwijsdoelen, het leerstofaanbod en de wijze van begeleiding zijn vastgelegd voor leerlingen in het basisonderwijs dat leidt tot een vastgesteld eindperspectief. De school stelt een ontwikkelingsperspectief op voor die leerlingen die waarschijnlijk de eindtermen van het basisonderwijs niet gaan halen. Passend Onderwijs Passend Onderwijs is een onderwijssysteem dat beoogt dat zo veel mogelijk leerlingen regulier onderwijs thuisnabij kunnen volgen. Plusaanbod Een plusaanbod is een onderwijsaanbod dat bedoeld is voor leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong die niet voldoende worden uitgedaagd door het basisaanbod. Samenwerkingsverband Om elk kind een passende onderwijsplek te bieden, werken besturen samen in regionale samenwerkingsverbanden. Het samenwerkingsverband moet er voor zorgen dat elk kind in de regio een passende onderwijsplek heeft. Zorgplicht Zorgplicht betekent dat besturen er voor moeten zorgen dat iedere leerling die op een school binnen het bestuur zit, of die zich bij de school aanmeldt een passende onderwijsplek binnen het samenwerkingsverband krijgt. Dit is geen plaatsingsplicht. Onderwijsprofiel OBS Twickel Hoofddorp januari