14 1 Metallurgische Industrie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "14 1 Metallurgische Industrie"

Transcriptie

1 VNMI MAGAZINE juni Metallurgische Industrie Industrie terug op Haags netvlies > 4 Uzimet innoveert zich naar nieuwe toekomst > 6 Hoog stuntgehalte helpt LDM Brass > 8 Metaalgaasweverij wil groeien op verre markten > 10 3D-printing zet maakwereld op zijn kop > 12 With English summary > 2

2 Juni 2014 Summary This issue of Dutch Metallurgical Industry contains five feature articles, a foreword by the chairman, a column, news items and an agenda. Industry back in focus It perhaps epitomised the turnaround in Dutch government policy regarding the manufacturing industry. Towards the end of March, VNMI chairman Wim Hamers and FME chair Ineke Dezentjé were sitting opposite Minister of Economic Affairs Henk Kamp at his ministry. On the agenda was the unlevel playing field in the European Union. In this interplay of forces, the Dutch metallurgical industry is at a disadvantage. Nowhere is this more noticeable than in the relationship with our nearest neighbour and number 1 competitor Germany. As a result of the talks, the minister is now examining whether a larger part of the present interconnector capacity can be used to import cheaper electricity from Germany. There will also be an analysis of the Dutch energy tax system compared with the German system. Minister Kamp is also looking into possibilities for establishing a revolving fund for investments in energy efficiency. Further talks are planned this autumn. Proactive innovator As a wholesale supplier to the construction industry, Uzimet of Rijswijk has experienced some tough years. The collapse of the residential construction market hit the Benelux s only sheet lead producer hard, but the company survived better than expected. Uzimet innovated and went out in search of new markets, both in terms of product engineering and geographically. The company adopted a proactive strategy in the increasingly fierce competition with rivals who offer alternatives to lead, especially in the construction industry. Besides focusing on further product innovation, Uzimet embarked on a new course geographically. Today the company is redoubling its efforts in the Middle East and Far East, focusing on countries like Thailand and Singapore. The construction industry in these countries is a prime target group. Uzimet is also notching up successes with radiation-resistant panels for hospitals and the nuclear medicine industry. A valuable future It is all hands on deck at LDM Brass in Metal Valley (Drunen), with the company barely able to keep pace with rapidly rising demand. The market is recovering at breathtaking speed. On 1 January, its former UK sister company McKechnie went bankrupt, thus opening up almost the entire UK market. LDM Brass seized the opportunity. Since then it has been turning out almost 50 tons extra on top of its weekly output of 600 tons of brass and bronze. Managing Director Peter van Ingen says that in every respect the company has emerged from the crisis stronger and better equipped for the future, one in which he sees LDM Brass growing into an increasingly knowledgeintensive company: Our future lies not just in products, in producing more and in producing efficiently, but above all in adding value. We must enable our customers to do more and to do it better thanks to the knowledge that we acquire and put into their product. Going against the flow Dinxperlo Wire Weaving Co. (with 90 employees) has invested its way out of the economic crisis in recent years. The familyowned company went against the flow by going for growth. Last year it commissioned the construction of modern premises 500 metres from its existing site. The company formulated a growth strategy designed to double its turnover and margin by mid-2017 compared with last year. What is more, the company is determined to spread its wings to Asia and the United States, where Dinxperlo Wire Weaving Co. a supplier of woven and welded wire mesh to countless niche markets wants to produce mainly mass customised products. With this goal in mind the company is getting ready to implement a new ERP system and to take a new step in production: robotisation. 3D printing set to turn manufacturing world upside down Within 20 years, 3D printing will turn the manufacturing world completely upside down. At least this is what innovation technologist Tom Verheijen predicts. He was a guest speaker at the VNMI spring conference at Nedstaal in Alblasserdam in May. He says the time that electrochemically produced metal powders emerge as a real competitor to traditional steel is approaching fast. Scepticism is decreasing and, he says, developments are occurring at breakneck speed. Nevertheless, he sees it primarily as an enormous opportunity for the manufacturing industry. Change is only a threat if companies stand still. 3D printing is on the eve of a major breakthrough. A lot is happening, and it s happening fast. What I say to the industry is this: embrace it, join it. It will open a world of opportunities. 2 2

3 Voorwoord Met het voorjaar is hernieuwd optimisme ontluikt. We lijken de somberheid een beetje voorbij. De conjunctuurenquête onder onze leden geeft een positiever beeld te zien dan de afgelopen jaren het geval was. Dit jaar en in 2015 verwachten de bedrijven een betere capaciteitsbenutting. Daarnaast zijn ze nadrukkelijk bezig met de toekomst: ze zoeken gericht naar nieuwe product/marktcombinaties. Wel moet het flexibel werken meer gestalte krijgen iets wat over de volle breedte geldt. Kortom, de basismetaal vernieuwt, innoveert, denkt vooruit en moderniseert het eigen gedachtegoed in hoog tempo. Een treffend voorbeeld in dit verband was de ontvankelijkheid tijdens de algemene ledenvergadering begin mei voor de ontwikkelingen rond 3D-printing van metaallegeringen (additive manufacturing). Innovatietechnoloog Tom Verheijen nam de aanwezigen mee op een reis naar de nabije toekomst en gaf hen stof tot nadenken en reflecteren. Dat gebeurde direct na zijn voordracht al volop! Kansen zoeken en grijpen. Dat is het devies. Ze zijn er! In die context noem ik graag de verdere stappen die wij hebben gemaakt op het gebied van samenwerking in de keten in de vorm van het Automotive Manufacturing Platform, een follow-up van de VNMI/ AVNeG Routekaart rond de verbetering van de energie-efficiëntie richting Ook de lopende verkenning met andere metaalbranches om effectiever en efficiënter samen te werken mag in dit kader niet onvermeld blijven. Het kan een voorloper zijn van de clustergedachte die FME meer en meer gestalte geeft onder de noemer Powered by Dutch Technology. Beleidsmatig hebben we als VNMI dit voorjaar concrete, nieuwe stappen gezet in het gevecht tegen het ongelijke speelveld voor de Nederlandse basismetaal in Europa. Eind maart was er constructief overleg met minister Kamp van Economische Zaken. De punten die we hebben ingebracht zijn opgepakt en worden onderzocht. Vermoedelijk dit najaar is er vervolgoverleg. Over dit specifieke onderwerp leest u meer op de pagina s direct hierna. Als VNMI en als metallurgische industrie liggen we op koers. De economische lucht lijkt op te klaren en wij zijn klaar voor de nieuwe werkelijkheid, zoals die is ontstaan. Dat geldt ook binnen de vereniging. De promotiecampagne Iedereen houdt van metaal is van start. Een toolbox wordt binnenkort aangeboden aan alle lidbedrijven. In het bestuur is Piet-Jan Vet statutair afgetreden en als vicevoorzitter opgevolgd door Ronald Prenger. Piet-Jan is een van de founding fathers van de VNMI en we zijn hem veel dank verschuldigd voor het vele bestuurswerk dat hij sinds de oprichting van VNMI in 2000 heeft verricht. Voorts zijn Francis Terwinghe (Nyrstar Budel) en Leo Fliervoet (LDM) afgetreden als bestuurslid. Ook aan hen veel dank voor hun inzet. Tot hun opvolgers zijn benoemd Guido Janssen (Nyrstar Budel) en Theo Mimpen (Uzimet). Nieuwe gezichten brengen vaak nieuwe ideeën en inspiratie met zich mee. Ik zie nu al uit naar de samenwerking in de nieuwe samenstelling. Wim Hamers voorzitter VNMI Nederlandse Metallurgische Industrie 3

4 VNMI en FME om tafel met minister Kamp Industrie terug op netvlies Het was een beetje de belichaming van de kentering in het Haagse beleid ten aanzien van de maakindustrie. Eind maart zat VNMI-voorzitter Wim Hamers samen met FME-voorzitter Ineke Dezentjé op het ministerie van Economische Zaken tegenover bewindsman Henk Kamp. En hij keerde niet met lege handen terug. De wens om rechtstreeks met de minister begin dit jaar ongewild een belangrijke te overleggen speelde al langer bij de katalysator. De ondergang van het bedrijf VNMI. Belangrijkste achterliggende - ingeleid door de hoge energiekosten reden zijn enkele structurele problemen - leidde over een breed front tot diepe rond het ongelijke speelveld binnen de verontwaardiging. De Tweede Kamer Europese Unie, dat is ontstaan doordat voerde verhitte debatten en ook de media de regelgeving voor de basismetaal per doken massaal op de doodstrijd die het land verschilt. Je zou het niet verwachten bedrijf voerde. gezien de stevige taal die Brussel spreekt, maar de praktijk is weerbarstig. Het ene Urgentiegevoel land implementeert regels sneller, het De situatie rond Aldel heeft over de andere interpreteert ze op een geheel volle breedte een ongekende urgentie eigen manier, aldus Wim Hamers. gecreëerd, blikt Wim Hamers terug. Er is een steeds groter besef gekomen In dat krachtenveld staat de Nederlandse van de enorme rol die de basismetaal metallurgische industrie op achterstand. vervult bij innovatieprocessen in de En dat knelt het meest in de relatie tot maakindustrie. Niet voor niets heeft naaste buur en nummer-1 concurrent de Europese Commissie al gezegd Duitsland. In het kat-en-muisspel dat hoe belangrijk de maakindustrie is om beide landen al jaren voeren, werd volledige afhankelijkheid van andere aluminiumsmelter Aldel in Delfzijl regio s te voorkomen. In die zin is elk bedrijf uit de Europese maakindustrie dat ten onder gaat, er een te veel. En als dat Er was niet alleen een ook nog eens gebeurt als gevolg van een ongelijk intern speelveld, dan is dat des te luisterend oor, maar wranger. Tien punten had de VNMI-voorman op er zijn meerdere zaken papier gezet om aan te kaarten bij minister Kamp; uiteindelijk zijn er vier gedetailleerd concreet opgepakt besproken. Het waren de belangrijkste punten van het lijstje. Belangrijker: wij hebben er als VNMI toezeggingen op gehad. We hebben het ministerie gevoed met informatie, die nu wordt geanalyseerd. De afspraak is dat we er in een nieuwe ontmoeting aanstaand najaar op terugkomen. Centraal in het VNMI-betoog staat de ongelijkheid in lasten, waarbij de elektriciteitskosten een groot deel van het gehele dossier voor hun rekening nemen. Als minister maakte Kamp eerder al een einde aan de verschillen in distributiekosten en in de compensatie voor indirecte CO 2 -kosten, zoals die er jarenlang tussen Nederland en Duitsland waren. Tijdens het overleg kaartte Wim Hamers ook een derde pijnpunt aan: die van de commerciële tarieven. Prijs Die zijn in Duitsland voor grootverbruikers beduidend lager. Maar over de grens stroom inkopen is tot nu toe nagenoeg onmogelijk vooral vanwege de beperkte interconnectorcapaciteit aan de landsgrenzen. De stroom wordt bij opbod verkocht. Dus hoe groter de vraag, hoe hoger de prijs, aldus Wim Hamers. Volgens hem is uit onderzoek echter naar voren gekomen dat TenneT 50 procent van de totale interconnectorcapaciteit achter de hand houdt om als reserve in te zetten. En dat is mogelijk veel meer dan noodzakelijk. Dat is reserve op reserve op reserve inbouwen. De minister heeft nu toegezegd dat hij zelf laat onderzoeken hoe dit zit. Als we dit zouden aanpassen, dan kan er per direct goedkopere stroom naar Nederland vloeien. En dat is hard nodig; het bouwen van nieuwe interconnectoren duurt jaren. 4 4

5 Het onderzoek was een van de vier harde toezeggingen die de VNMI binnenhaalde bij Kamp, die ook gaat kijken naar de effecten van de vrijwaring die de grote Duitse basisindustrie heeft gekregen voor de duurzame energietoeslag, een maatregel om alle lasten van groene energie evenredig over alle Duitsers te verdelen. Daarnaast zegde Kamp toe de energiebelasting op aardgas voor metallurgische en mineralogische processen onder de loep te nemen. Hamers: Nederland is het enige land in de Europese Unie dat nog een dergelijke belasting heft. De concurrentie in het buitenland heeft er niet mee te maken en het gaat om miljoenen op jaarbasis. De minister heeft volgens Hamers wel aangegeven dat hij de heffing wil beoordelen binnen een integrale analyse van het gehele belastingstelsel. Ook die wordt de komende maanden gemaakt. Investeren Als laatste bepleitte de VNMI de inrichting van een revolverend investeringsfonds voor (verdere) investeringen in energieefficiëntie. Een dergelijke off-balance financiering is nodig om bedrijven de komende jaren te verleiden geld uit te blijven geven aan het verder verduurzamen We hebben het ministerie gevoed met informatie, die nu wordt geanalyseerd. De afspraak is dat we er in een nieuwe ontmoeting aanstaand najaar op terugkomen van hun processen. Het laaghangend fruit is geplukt, aldus Wim Hamers. De volgende fase omvat maatregelen die een veel langere terugverdientijd vergen. Maar veel bedrijven hebben momenteel eenvoudigweg de ruimte niet voor dergelijke investeringen. De minister heeft nu beloofd te kijken of een dergelijk fonds onder te brengen is in bijvoorbeeld het Nationaal Investerings Initiatief, een soort nationale investeringsbank die in de maak is. De VNMI-voorzitter stapte na afloop van het overleg met een goed gevoel naar buiten, zegt hij. Onze zaak werd in het gesprek serieus genomen en daarnaast is er direct initiatief genomen om het overleg een constructief vervolg te geven. Er was niet alleen een luisterend oor, maar er zijn meerdere zaken concreet opgepakt. Bovendien was de minister zelf inhoudelijk zeer goed voorbereid op het overleg. We hebben ook best enkele kritische vragen te beantwoorden gehad. Desondanks kreeg Wim Hamers het stellige gevoel dat de maakindustrie voor politiek Den Haag niet langer in het spreekwoordelijke verdomhoekje zit, zoals lange tijd het geval was. Het tij is gekeerd. Ook minister Kamp erkende in het gesprek dat een eigen basismetaalindustrie belangrijk is voor Noordwest-Europa. Strategisch gezien omdat dit voorkomt dat we op allerlei terreinen afhankelijk worden van verre landen en bedrijfseconomisch vanwege de bestaande infrastructuur van toeleveringsketens. Dat is ten eerste van belang voor korte lever- en doorlooptijden en ten tweede voor verdere innovatie en het doorpakken naar toekomstbestendige businessmodellen. Nieuwe producten ontwikkelen lukt beter als je dichtbij elkaar zit. Erg belangrijk dat we deze overwegingen bij de minister zo duidelijk konden overbrengen. Nederlandse Metallurgische Industrie 5 5

6 Uzimet wint verloren marktterrein terug met innovaties Van passief naar interactief Van de grote tanker Aurubis naar de speedboot Uzimet. Theo Mimpen verruilde dit jaar de wereld van koper voor die van bladlood. Bij Uzimet in Rijswijk belandde hij als directeur bij een relatief kleine onderneming, die de markt sinds de crisis radicaal anders benadert en daar volop succes mee boekt. We zitten zelfs op Facebook. Als grootleverancier voor de bouw heeft Uzimet niet de gemakkelijkste jaren achter de rug. Met het instorten van de woningbouw kreeg de enige (blad)loodproducent in de Benelux stevige klappen te incasseren, die het bedrijf volgens kersverse directeur Theo Mimpen echter boven verwachting wist te verwerken. Uzimet innoveerde en zocht andere markten op, zowel producttechnisch als geografisch. En dat betaalt zich uit. Uzimet heeft zich omgevormd van een passieve loodproducent tot interactieve aanbieder van steeds kennisintensievere oplossingen, zegt Mimpen. Het bedrijf presenteert zich vandaag de dag totaal anders dan pakweg vijf tot tien jaar geleden. Er is ontzettend veel tijd en energie gestopt in de ontwikkeling van de mensen en de organisatie. Op het gebied van marketing is onze website uitgegroeid tot vitaal instrument. Daarnaast profileren we ons actief in sociale netwerken, we zitten bijvoorbeeld ook op Facebook. Gedaanteverwisseling Het is een gedaanteverwisseling die het bedrijf bijtijds verkoos te ondergaan. Uzimet, onderdeel van de internationale Calder Group (totaal 750 medewerkers), koos een proactieve strategie in de steeds scherpere competitie met concurrenten die - met name voor de bouw - alternatieven voor bladlood aanbieden. Als gevolg daarvan stroomden de afgelopen jaren vanuit Uzimet en de Calder group verschillende varianten de markt op. Gekleurd lood, zelfklevend kleurlood, maar ook het esthetischer Venuslood, dat in de bouw wordt gebruikt voor het fraai afwerken van gevels en daken. Daarnaast zocht Uzimet vooral in Nederland ook naar (kleinere) submarkten. Een breuk met het verleden, aldus Mimpen. Traditioneel waren we er alleen voor de grotere tussenhandel. De kleine handel werd min of meer genegeerd. Dat hebben we bewust veranderd. We konden dat ook waarmaken. Door de situatie op de markt Wereldwijd groeit de zorgsector explosief, we proberen ons plaatsje in die markt te veroveren Theo Mimpen: Door de crisis in de bouw is er enorm veel kennis over de toepassing van lood weggelekt. konden we kortere levertijden aanhouden en met een flexibeler prijsniveau werken. Doordat we nu een kleinere minimale ordergrootte hanteren dan vroeger, zijn we voor de kleine tussenhandel een interessante leverancier geworden. We hebben daar terrein gewonnen, ten koste van vooral de concurrentie uit Engeland, Duitsland en Frankrijk. Het zijn stuk voor stuk cruciale ontwikkelingen geweest, zegt Mimpen. Met een proactieve benadering zette het bedrijf de puntjes op de i. Uzimet heeft niet alleen nieuwe producten ontwikkeld, we hebben ervoor gekozen die nieuwe producten uitvoerig op de website te presenteren, inclusief een 3D-weergave om te laten zien wat er allemaal mee kan. Hoe pas je ons product goed toe op een dak? Bij een schoorsteen? Op dakovergangen? Dat leggen we uit aan de 6 6

7 hand van een stappenplanboekje, als het ware een IKEA-handleiding. Bovendien verwijzen we naar adviseurs die daarin meer kunnen betekenen en daarvoor zijn opgeleid. Productvariatie Dat legt het bedrijf geen windeieren. Lood heeft van nature gunstige eigenschappen, zoals de duurzaamheid (het is volledig recyclebaar), de vervormbaar- en buigzaamheid (het is relatief eenvoudig in de juiste vorm te brengen) en het gewicht, dat helpt het materiaal goed op de plaats te houden. Mimpen: Door het bladlood te coaten kunnen we het afleveren in kleuren die nauw aansluiten bij die van dakbedekkingen, zoals terracottarood, baksteenbruin en antracietgrijs. Daardoor krijgt het dakgedeelte meer uniformiteit. De zelfklevendheid maakt dat het veel minder gemakkelijk van zijn plaats is te krijgen: het heeft daardoor een betere functiebehoud en is bovendien minder diefstalgevoelig. Op die manier hebben we er een veel completer product van kunnen maken. Naast de focus op verdere productinnovatie verzette Uzimet de bakens op geografisch gebied. Anno 2014 timmert het bedrijf harder dan ooit aan de weg in het Midden-Oosten en het Verre Oosten, met de nadruk op landen als Thailand en Singapore. Ook daar is de bouw een voorname doelgroep, aldus Mimpen. Maar daarnaast boeken we veel succes met stralingswerende panelen in ziekenhuizen en in de medisch-nucleaire industrie. Wereldwijd groeit de zorgsector explosief, we proberen ons plaatsje in die markt te veroveren. Overigens gaat het daarbij wel om producten die speciaal moeten worden ontwikkeld. Dat doen we samen met onze zusterbedrijven in Duitsland, Frankrijk en Engeland. Weggelekt In Nederland stond Uzimet mede aan de basis van Stichting Bouwlood, een technisch adviescentrum dat zich specifiek inzet voor het bevorderen van loodtoepassingen in de bouw. Mimpen: Momenteel is de stichting actief bezig met het aanstellen van regionale ambassadeurs. Door de crisis in de bouw is er enorm veel kennis over de toepassing van lood weggelekt. Ook het imago staat onder druk als gevolg van de onwaarheden die er over rondzingen. Er wordt bijvoorbeeld steeds vaker weer gezegd dat lood grote Je hoort tegenwoordig weer steeds vaker dat de toepassing van bladlood grote milieurisico s met zich meebrengt. Maar dat is onzin. Lood belast het milieu minder zwaar dan kunststof of bitumen milieurisico s met zich meebrengt. Maar dat is onzin. Lood belast het milieu minder zwaar dan kunststof of bitumen. Vanuit de duurzaamheidsperceptie is het juist een zeer verantwoord materiaal. Dat komt mede doordat bij de productie van bladlood in Nederland geen primair lood wordt gebruikt. Uzimet betrekt via de schrootmarkt alleen lood dat afkomstig is van renovaties en sloopprojecten. Aanbod is er voldoende, al is de markt grillig, zegt Mimpen. Als maker van een halffabricaat zitten we een beetje in de verdrukking tussen de grondstoffenleveranciers en de afzetmarkt, zegt hij. Er is prijsdruk, zowel aan de kant van de inkoop als van de verkoop. De schroothandel zoekt naar de hoogste marges. Dat maakt het moeilijk om aan goed geprijsd materiaal te komen. Daarbij is ook de London Metal Exchange een factor van formaat: stijgt de prijs van primaire grondstoffen, dan loopt ook die van de schrootmaterialen op. Mimpen: Het is een speculatieve markt en als je zoals Uzimet een constante stroom nodig hebt, dan is dat lastig. Maar we proberen ook dát nadeel om te draaien tot een voordeel. Als de prijzen zakken, dan bellen we onze klanten en vragen we of ze ervoor voelen op dat moment business te doen. Het is een service die we bieden, en eentje die model staat voor datgene wat we proberen te bereiken: markt terugwinnen met innovaties. Daar zetten we vol op in. 7 Nederlandse Metallurgische Industrie 7

8 Klaar voor de Grote T LDM Brass: flexibiliteit en een hoog stuntvermogen Hij is overtuigd omdenker. En hij is altijd nieuwsgierig. Geleerd van mijn kind, zegt directeur Peter van Ingen van LDM Brass in Drunen, in het dagelijks leven voortdurend speurend naar nieuwe kansen. De missie: klaar zijn voor de Grote Transitie. Als je altijd doet wat je altijd deed, dan zul je altijd krijgen wat je altijd kreeg. Het is mei 2014 en het is letterlijk alle hens aan dek bij LDM Brass in Metal Valley, dat het tempo van de snel stijgende vraag amper kan bijbenen. De markt herstelt in sneltreinvaart. Op 1 januari ging het voormalige Engelse zusterbedrijf McKechnie bovendien failliet, waarmee vrijwel de gehele Engelse markt openviel. We zijn er acuut ingestapt, al was het tweerichtingsverkeer, aldus Van Ingen. Op 2 januari stond de telefoon hier al roodgloeiend. Het faillissement overviel iedereen. Sindsdien draaien we bovenop onze wekelijkse productie van 600 ton messing en brons een kleine 50 ton extra. De bliksemactie liet LDM zien op de manier waarop het zich graag manifesteert. Flexibiliteit en een hoog stuntvermogen. Dat zijn onze sterke punten, zeg ik altijd, grijnst Van Ingen. We hebben snel spijkers met koppen geslagen. Op 1 januari kreeg ik een seintje dat McKechnie failliet was. Toen op 2 januari de telefoons begonnen te rinkelen, zaten wij intern ons plan al te smeden. Een dag later zaten we met onze producten in Engeland, op zoek naar de afnemers die hun leveranciers kwijt waren. Die slagvaardigheid, die is tekenend voor LDM. Van Ingen kan het weten. Hij werkte van 2004 tot 2011 al bij het bedrijf, toen nog onderdeel van het grote Outokumpu. Oktober 2011 pakte hij zijn biezen, op zoek naar iets nieuws. Iets meer dan twee jaar later, december 2013, keerde hij terug op het oude nest. Gevraagd door Bons & Evers, dat het bedrijf inmiddels had overgenomen. Met een positie binnen het driekoppige managementteam in het vooruitzicht en in de wetenschap onder de hoede van een veel actiever moederbedrijf te kunnen ondernemen, had hij weinig bedenktijd nodig. Uitdaging Er wachtte bovendien een forse uitdaging, wist hij. LDM heeft heel zware jaren gehad. De economische crises van de afgelopen jaren hebben een ongekende wissel op het bedrijf getrokken. We hebben geen mensen ontslagen, maar het ging jarenlang echt heel slecht. Er waren momenten dat we orders binnen twee dagen konden leveren. De machines stonden vaak stil, zeker in de periode tussen 2008 en We werden niet overvallen door de crisis, maar wel verrast door de duur ervan. Hoe anders is het nu. De orderportefeuille zit structureel vol voor vijf weken, voor sommige machines geldt zelfs acht tot tien weken. Het gaat boven verwachting goed, maar we laten ons geen zand in de ogen strooien, zegt Van Ingen. We hebben geleerd van de crisis. We zijn resultaatgerichter gaan opereren, snappen onze kosten beter, voelen door de gehele organisatie een hogere urgentie én hebben onszelf op het gebied van kennis naar een hoger niveau gebracht. Gedurende de crisis zijn we gestart met het verder scholen van onze operators. En op de werkvloer hebben we zwaar geïnvesteerd in taallessen voor onze Turkse en Marokkaanse collega s, om de schrijf- en spreekvaardigheid verder te bevorderen. Het zijn noodzakelijke stappen voor de nabije toekomst, waarin Van Ingen voorziet dat LDM Brass zich ontwikkelt tot een 8 8

9 ransitie steeds kennisintensievere onderneming. We gaan steeds meer automatiseren en robotiseren. De man op de werkvloer moet daarin mee, de lagen erboven eveneens. Onze toekomst is er niet alleen een van produceren, meer produceren en efficiënt produceren, het is er vooral een van waarde toevoegen. Zorgen dat onze klanten meer en beter voor de dag komen door de kennis die wij in ons en daarmee in hun product stoppen. Lean De eerste stappen zijn gezet. Sinds de overname door Bons & Evers waait een andere wind -een meer industriële- en is sprake van een eigenaar die veel dichter op het bedrijf zit dan de moloch Outokumpu deed. In 2013 werden de laatste inefficiënties uit het bedrijf gesneden. Met voortdurende verbetering als drijfveer werkt het bedrijf nu aan de transitie naar lean manufacturing, om de resultaatgerichtheid en slagvaardigheid verder te vergroten. Onderdeel van dat proces is ook de verplichting die Van Ingen zichzelf heeft opgelegd om de verspilling binnen het bedrijf terug te schroeven. Van elke 100 kilo grondstof die in het proces gaat, komt er 75 kilo eindproduct uit. Dat gat is te groot. Daarbij speurt Van Ingen voortdurend naar nieuwe kansen. De metaalkundige fantaseert regelmatig hardop over de mogelijkheid het eigen lab van het bedrijf te commercialiseren. Daar wil ik best mensen voor aannemen. Maar het moet ook een lab zijn waar klanten terecht kunnen, zodat we in nauwe samenwerking kunnen kijken naar het verbeteren van producten of processen. Of dat we openstellen voor collega-bedrijven in deze omgeving. Zo schuiven we steeds meer op richting open innovatie. Dat is wel een drijfveer. Ik zou het als een kleine kroon op het werk beschouwen als we hier een faciliteit creëren waarin we samen met onze klanten productontwikkeling doen. Luchtkastelen? Allerminst, betoogt Van Ingen. We staan voor een ongekende transitie van de economie. En het gaat hard. De verdien- en businessmodellen van vandaag zijn morgen bij wijze van spreken achterhaald. Een voorbeeld is 3D-printing. Dat gaat voor een ongekende revolutie zorgen. Daar zitten wij nu al bovenop. Wat gebeurt er in die wereld? Hoe snel gaat het? Welke partijen bepalen wat er gebeurt? Hoe kom ik aan een leverancier die mij in staat stelt straks zelf poeders te maken? We moeten momenteel echt twintig jaar verder denken dan we nu zijn. Ik schrik daar niet van, het past bij onze ambities. Maar het vertelt wel iets over de dynamiek. Magisch Van Ingen noemt de toekomst een grote uitdaging. Het grote onbekende oefent een haast magnetische aantrekkingskracht uit op de LDM-manager. Als je altijd doet wat je altijd deed, dan zul je altijd krijgen wat je altijd kreeg. Het is een uitspraak die mij lang geleden is meegegeven en die ik altijd heb onthouden. Hij is ongelooflijk kernachtig en ongelooflijk waar. Ik houd van nieuwe wegen exploreren, ben overtuigd omdenker: vanuit een andere invalshoek naar hetzelfde probleem kijken. Als we hier brainstormen over verbeteringen, dan loopt iedereen het productieproces van voor tot achter af. Maar keer het eens om, zeg ik dan. Begin achteraan en werk terug. Je staat versteld van wat je tegenkomt. Een oogopener, absoluut. Het is daar dat zijn inspiratie voor de toekomst ligt, zegt hij. Vooruitblikkend ziet hij binnen nu en twee jaar een doorgroei naar een weekproductie van 800 ton, mede dankzij de machines die hij kocht uit de boedel van het failliete McKechnie. Voor 800 ton is ruimte in de markt. Komen we daarboven, dan moeten we gaan afsnoepen van collega s en dus gaan concurreren op prijs. Dat doen we niet. Over vijf jaar zie ik minder verspilling in het productieproces, over tien jaar voorzie ik dat we nog duurzamer met onze grondstoffen omgaan (LDM koopt alleen zink nieuw in, de rest van de verwerkte grondstof is schroot, red.), ondermeer door zeldzame en dure metalen, zoals bijvoorbeeld goud, uit het aangevoerde schroot te halen. Nu verdunnen we dat soms nog met koper. Maar het nadeel is dat we het dan zoekmaken voor de eeuwigheid. Over tien jaar winnen we het eruit en verdienen we er geld aan. Tegen die tijd hebben we ook een duurzame oplossing gevonden voor de restwarmte die tijdens onze processen verloren gaat. En kunnen we ons opmaken voor de toepassing van de poedermetallurgie. Over twintig jaar is het zover. En wij zijn erbij. 9 Nederlandse Metallurgische Industrie 9

10 Metaalgaasweverij Dinxperlo investeert zich door de crisis heen Een beetje tegendraads Metaalgaasweverij Dinxperlo investeerde zich de afgelopen jaren letterlijk door de economische crisis heen. Het familiebedrijf koos tegen de stroom in bewust voor groei en gaf zichzelf in 2013 vier jaar de tijd omzet en marge te verdubbelen. We zijn een beetje tegendraads, aldus operationeel manager Puck van Holsteijn. Opgroeien in een Haags bakkersgezin, in je geboortestad marketingcommunicatie studeren en jezelf op je 33ste terugvinden in de directiekamer van een metaalbedrijf dat ongeveer bovenop de Nederlands- Duitse grens staat. Het overkwam Puck van Holsteijn. Een eigentijdse iron lady, zonder roots in de metaal, maar met inmiddels een groot hart voor de maakindustrie. Ze belandde bij Metaalgaasweverij Dinxperlo via haar studie, bleef na haar stage hangen en klom vervolgens snel op. In oktober 2011 werd ze operationeel manager, officieel chief operations officer (coo). De klik met het bedrijf was er feitelijk vanaf de eerste dag, zegt ze. Als stagiaire al kreeg ze alle ruimte om zich te ontplooien. En dat bleef zo toen ze in dienst trad op de afdeling marketing/ verkoop. Dit is een bedrijf waar je kansen krijgt. Je hebt een enorme vrijheid. Als je daarmee kunt omgaan, dan is the sky the limit. Ik werkte hier net, toen ik al klanten in binnen- en buitenland bezocht en beurzen voorbereidde. Ze kreeg de smaak te pakken en spijkerde zich bij met een MBA en een financiële opleiding. En voor ze het wist wierp eigenaar Jan Hallen ceo, maar nadrukkelijk op de achtergrond in de dagelijkse bedrijfsvoering haar voor de leeuwen. Dynamiek Het zegt niets eens zoveel over haarzelf als wel over het bedrijf, zegt ze. De dynamiek is ongekend. Het staat hier nooit stil. Dit bedrijf is voortdurend bezig met verder vooruit komen. Dat zit in de genen. Drie jaar geleden, bij mijn aantreden als operationeel manager, hebben we gezegd: als we over dertig jaar nog willen bestaan, dan moeten we professionaliseren en groeien. Daar is vervolgens vol op ingezet: mensen trainen, verbeterprogramma s, investeringen in nieuwe machines en machinebesturingen én het realiseren van nieuwbouw. Dat was voor de kantoorwerkplekken nog niet eens noodzakelijk, maar de productie was hopeloos verouderd. Metaalgaasweverij Dinxperlo liet vorig jaar een modern pand verrijzen op 500 meter van de bestaande locatie, waar tijdelijk nog een gedeelte van de productie is gehuisvest. Daarnaast formuleerde het een groeistrategie die medio 2017 moet uitmonden in een verdubbeling van de omzet en marge vergeleken met vorig jaar. Het bedrijf is vastbesloten daartoe de vleugels uit te slaan naar Azië en de Het staat nooit stil. Dit bedrijf is voortdurend bezig met verder vooruit komen. Verenigde Staten, waar Metaalgaasweverij Dinxperlo dat geweven en gelast metaalgaas aan talloze nichemarkten levert, van maskers voor de schermsport tot persfilters voor de cacao-industrie vooral het zogenoemde massa maatwerk wil gaan produceren. De eerste gesprekken op beide continenten lopen nu, aldus Puck van Holsteijn, die nog niet wil uitweiden over de precieze locaties. Over Azië kan ik wel zeggen dat onze keuze niet op China is gevallen. We vinden de taal een te grote barrière. Communicatie wordt straks cruciaal. We willen zeker weten dat we in het Engels goed terecht kunnen en bij China hebben we in dat verband teveel twijfels. Productiematig is het de bedoeling primair de bestaande klanten te bedienen die vanuit Nederland of Europa over de wereld zijn uitgewaaierd. We gaan lokaal produceren voor lokale markten, zegt Puck van Holsteijn. We gaan de productie niet overhevelen naar een lagekostenland

11 Stilzitten kan niet. Wil je overleven, dan moet je groeien. Expansie De mondiale expansie is noodzakelijk als Metaalgaasweverij Dinxperlo op termijn wil blijven groeien, benadrukt ze. Het bedrijf is nu met name sterk vertegenwoordigd op de Nederlandse thuismarkt en op de Europese markt. Beide zijn grosso modo verdeeld onder de huidige aanbieders. Onze grootste concurrenten zitten in Duitsland. Maar net als wij focussen ook zij op bepaalde niches. Dus we komen elkaar tegen, maar niet steeds en niet overal. Verdere groei moeten we elders zoeken. Stilzitten kan niet. Wil je overleven, dan moet je groeien. Dat moet vooral gebeuren vanuit een zelfbewuste filosofie, aldus Puck van Holsteijn. Ik vind niet dat we ons van de wijs moeten laten brengen door ontwikkelingen in of geluiden uit de markt. Intern hamer ik daar voortdurend op: we moeten niet doen wat de concurrentie doet, geen partij zijn die de ontwikkelingen volgt. Integendeel. We moeten sterk zijn in wat we doen en vanuit onze eigen kracht Puck van Holsteijn: We gaan het nieuwe ERP-systeem niet inbedden in onze organisatie, wij gaan onze organisatie daaromheen vormgeven. de markt verder proberen te veroveren. Dat kunnen we. We maken hier mooie dingen. Haar gedrevenheid maakt haar missie intern soms tot een pittige. Mensen in deze streek zijn van nature bescheiden. Ik houd daarvan, maar het kan ook té. Voor de professionalisering die wij nastreven, is een cultuuromslag écht noodzaak. Maar dat ligt gecompliceerd. Veel mensen werken hier al jaren. Soms komt de zoon hier binnen als de vader er nog werkt. Die loyaliteit aan het bedrijf is ongekend. Maar de angst voor veranderingen ook. Je voelt soms weerstand. Zonder iets te forceren moeten we daar doorheen breken. Iedereen moet mee: management, verkoop, productie. Spannend Het nieuwe gebouw lijkt in dat proces een cruciale rol te gaan spelen, net als de instroom van een volgende generatie jonge technici. Ik zie, voel en proef enthousiasme, aldus Puck van Holsteijn. De mensen zien dat de omstandigheden verbeteren, vinden het spannend. De nieuwe collega s zorgen voor een frisse wind, brengen nieuwe inspiratie. En ineens wordt dan ook de horizon die wij hebben geschetst zichtbaar. En als ze zien dat het kan, geloven ze ook dat het kan. Binnenkort volgt een nieuwe stap: de implementatie van een nieuw ERPsysteem (Enterprise Resource Planning). Dat is keiharde noodzaak, zeker gezien onze plannen in Azië en Amerika. Goede stuurinfo is straks onontbeerlijk. Maar wij gaan een stap verder. We werken al voortdurend aan meer efficiency, dat proces komt met het nieuwe ERP-systeem straks in een stroomversnelling. We gaan het niet inbedden in onze organisatie, wij gaan onze organisatie daaromheen vormgeven. De informatietechnologie wordt in dat opzicht leidend. Dat proces valt samen met de steeds verder gaande automatisering in de productie. Meer maken met minder is ook in de toekomst het devies. Nu al investeert Metaalgaasweverij Dinxperlo volop in nieuwe machines en nieuwe besturingsprogramma s voor het bestaande machinepark. De volgende stap is robotisering, zegt Puck van Holsteijn. Voor een groot deel van onze productie ligt daar onze toekomst, besluit zij. Het verhoogt zowel onze concurrentiekracht als onze efficiency. Allebei is noodzakelijk als we verder willen komen. En op dat punt hebben we stevige ambities. 11 Nederlandse Metallurgische Industrie 11

12 3D printing zet binnen twintig jaar maakwereld op zijn kop Wie in het midden zit, gaat eraan 3D-printing zet de (maak)wereld binnen twintig jaar volledig op zijn kop. Dat voorspelt innovatie-technoloog Tom Verheijen. Hij was in mei gastspreker tijdens de voorjaarsvergadering van de VNMI bij Nedstaal in Alblasserdam. General Electric verwacht er een gewichtsreductie van ruim 80 procent mee te kunnen boeken op auto-onderdelen. Airbus denkt binnen 50 jaar via 3D vleugels te kunnen printen. In Amsterdam wordt langs het IJ het eerste 3D-gebouw gerealiseerd. En er komt een moment dat alle onderdelen van een vliegtuig- of een autoprototype uit de 3D-printer rollen. Een derde industriële revolutie? Alleszins mogelijk, aldus Tom Verheijen. Het moment dat bijvoorbeeld langs elektrochemische weg geproduceerde metaalpoeders zich ontpoppen als echte concurrent van traditioneel staal nadert volgens hem met rasse schreden. De scepsis neemt af en de ontwikkelingen gaan knoerthard, zegt hij. Daar komt bij dat Additive Manufacturing (AM) zoals 3D-printen officieel heet helemaal niet zo n nieuwe technologie is als soms wel wordt gedacht. Het is al twintig jaar in ontwikkeling. Sommige patenten zijn al verlopen, andere lopen over niet al te lange tijd af. En dat brengt de prijzen omlaag, waarschuwt hij. Radicaal Hoe ingrijpend de gevolgen zijn, illustreerde hij tijdens de ledenvergadering aan de hand van een voorbeeld uit de optiekbranche, die volgens hem radicaal gaat veranderen. Nu gaan we naar de opticien als we denken dat we aan een bril toe zijn. Die meet onze ogen door, adviseert in zijn winkel een montuur uit te kiezen, zorgt dat de brillenglazen op de juiste sterkte worden geslepen en levert uiteindelijk de bril die we nodig hebben. Maar dat hele model gaat op de schop, aldus Verheijen. Hij refereerde in dit verband aan een speciale app voor de smartphone, die in ontwikkeling is. Die is in staat je oog door te meten als een opticien, zei hij. In een smartphone zit binnenkort ook een scanner, die een driedimensionaal model van je gezicht maakt. Daarmee kun je virtueel brillen shoppen en passen, Nedstaal wil milieuprobleem omsmelten Nieuwe business ontwikkelen: ook Nedstaal is volop bezig met de toekomst. Het bedrijf in Alblasserdam ontwikkelde het plan licht asbesthoudend schroot om te smelten tot ongevaarlijk materiaal, dat opgenomen wordt in de staalslak in de wegenbouw kan worden ingezet. Nedstaal-directeur Bert Bult memoreerde in zijn verhaal tijdens de ledenvergadering over het (proef)project aan het fenomeen beaching, zoals dat zich op talloze Afrikaanse en Indiase stranden voordoet: oude schepen, vol met dioxiden en asbest, die in een onbeschermde omgeving worden ontmanteld. Vele doden vallen er op deze stranden, stelde hij. Met de asbestproef verwacht hij naar de toekomt significante restwaarde te creëren uit de verwerking van het in Nederland inmiddels verboden materiaal, dat nu nog wordt gestort op speciaal aangewezen stortplaatsen. Of de proef daadwerkelijk van de grond komt, is nog even afwachten. De gemeente Alblasserdam is wederom in beroep gegaan (ditmaal bij de Raad van State) uit protest tegen de door de provincie verleende vergunning

13 Alles gaat op zijn kop. De verhouding tussen leverancier en afnemer verandert, maar ook de ketens worden veel korter met oneindige mogelijkheden om aan het model te schaven. Vervolgens is het een kwestie van een druk op de knop. De bril wordt exact op maat en inclusief de glazen met een 3D-printer gemaakt en thuis afgeleverd. Al deze toepassingen zijn daadwerkelijk in ontwikkeling. Een opticien is hiervoor niet meer nodig. Ruimtevaart Van science fiction is geen sprake, bleek tijdens de ledenvergadering. Daar luisterden tientallen ondernemers bijna ademloos naar de voordracht van Verheijen, die zijn verhaal onderstreepte met een filmpje over het AMAZE-project van het European Space Agency (ESA). Dat startte eerder al met onderzoek naar de mogelijkheden in de toekomst met 3D-printing een ruimtestation op de maan te bouwen, met gebruikmaking van grondstoffen van de maan zelf. Het AMAZE-project zoomt volledig in op de ontwikkeling van onderdelen voor ruimtevaartuigen. Bij het project zijn 28 bedrijven, universiteiten en onderzoeksinstellingen betrokken. Met het onderzoek is 20 miljoen euro gemoeid. Bij de presentatie van het project in Londen, eind 2013, werd al een wolfraamlegering getoond die zo hittebestendig is, dat hij temperaturen tot 3000 graden Celsius kan weerstaan. Het materiaal zou daarmee intact blijven in kernfusiereactoren of in de uitlaat van raketmotoren. Tegelijkertijd werd duidelijk, dat bij het maken ervan nog geen industriële standaard is bereikt. Zo bleek het eindproduct enigszins poreus en bleek ook de oppervlakteafwerking nog niet optimaal. Maar, zo kwam duidelijk naar voren uit het filmpje, de verwachtingen binnen het project zijn hooggespannen. Lees verder op pagina 14 M2i: van volume- naar waardestrategie De volumestrategie gaat overboord, de waardestrategie wordt omarmd. Dit was in het kort de porté van de gastlezing die directeur Mario van Wingerde van materialenonderzoekinstituut M2i hield tijdens de VNMI-voorjaarsvergadering. Hij gaf uitgebreid tekst en uitleg over de nieuwe koers die M2i vaart in relatie tot het topsectorenbeleid, waarbij actief wordt gezocht naar koppelingen tussen (toegepast) onderzoek en brede maatschappelijke functies en vraagstukken. Van Wingerde roemde de plek van Nederland in de top-5 van kenniseconomieën ter wereld ( We doen het zo slecht nog niet ), maar kritiseerde wel de achterblijvende investeringen in R&D. Daar ligt in relatie tot de toekomstbestendigheid van de Nederlandse economie een reële bedreiging op de loer, stelde hij. Nedstaal-directeur Bert Bult is van mening dat M2i meer moet inzetten op onderzoek naar (hogere toegevoegde waarde van) recyclingtechnologieën. De toekomstverwachting is dat we minder gebruik gaan maken van traditionele materialen. Dat wil ik best geloven. Maar ondertussen is de wereldwijde staalproductie in tien jaar tijd toegenomen van 1 naar 1,6 miljard ton per jaar. Die groei zet met gemiddeld 3 procent per jaar door. De aarde raakt uitgeput, de circulaire economie wordt steeds belangrijker. Ik vraag me écht af waar dat hoofdstuk blijft, aldus Bult. 13 Nederlandse Metallurgische Industrie 13

14 Vervolg van pagina 13 Volgens Verheijen is dat niet voor niets. De ontwikkelingen gaan razendsnel. Zo sloot het Amerikaanse Adobe (bij het grote publiek vooral bekend van de PDFlezer Acrobat Reader) een alliantie met Shapeways in Eindhoven. Adobe breidde het programma Photoshop uit met de mogelijkheid 3D-tekeningen uit te printen. Daarbij is het mogelijk de tekening naar Shapeways te sturen, dat zorgt dat het wordt gemaakt. Volgens Verheijen gaat Shapeways in hoog tempo richting de unieke producten per maand. Dat geeft wel iets aan. Onderscheid Superingrijpend, noemt hij de ontwikkeling. Alles gaat op zijn kop. De verhouding tussen leverancier en afnemer verandert, maar ook de ketens worden veel korter. Daarnaast komt massaproductie in een ander daglicht te staan, want er komt veel meer ruimte voor specialties. Naarmate de markt meer volwassen wordt, komt er toenemend onderscheid tussen niche en bulk. Wie in het midden zit, gaat eraan. Daarbij voorziet hij een beweging richting lokale productie, lokaal gebruik en lokale afvalverwerking. Achilleshiel Eén belangrijke achilleshiel heeft AM (nog) wel: de impact op het milieu. Weliswaar is op papier sprake van lichtere en andere materialen, slimmere processen en minder energieverbruik, bij de feitelijke productie kan veel meer dan nu gebruik worden gemaakt van meer samengestelde en ingesloten materialen. Dat levert vooralsnog grote hoofdbrekens op bij de recycling en het hergebruik, een thema dat de industrie juist nu in hoge mate heeft weten te realiseren. Daarnaast is het maken van de noodzakelijke metaalpoeders langs elektrochemische weg een wat Verheijen vies proces noemt. Hij beschouwt 3D in de eerste plaats als een grote kans voor de maakindustrie. Verandering wordt vaak als bedreiging ervaren, zei hij. Maar per saldo geldt dat hier alleen als bedrijven stil blijven zitten. Additive Manufacturing staat aan de vooravond van een grote doorbraak. Er gebeurt veel, en in een hoog tempo. Tegen de industrie zeg ik: omarm het, haak aan. Het opent een wereld aan mogelijkheden. En dat moet iedere ondernemer aanspreken. Discover the hidden treasure in Maintenance In iedere onderhoudsorganisatie zit waarde verborgen. Ieder bedrijf heeft de potentie om verder te verbeteren, dit kan door op bepaalde kosten te bezuinigen, de veiligheid te verbeteren, de leversduurverlenging van machines te verbeteren of door slim onderhoud te plegen zodat de beschikbaarheid omhoog gaat. De vraag is alleen waar je als onderhoudsmanager deze verborgen waardes vindt en waar je moet starten. Het antwoord op deze vraag vindt u bij Mainnovation. Met Value Driven Maintenance en de bijbehorende tools zoals het VDM Control Panel, de Process Map en onze benchmark tool myvdm.com, helpen wij u om de verborgen schat in uw organisatie te vinden. Wilt u de schat in uw onderhoudsorganisatie ontdekken? Ga naar CONTROLLING MAINTENANCE, CREATING VALUE. MAINNOVATION_Adv150x117_(NL) VNMI.indd :

15 Nieuws Column Aluminiumreus investeert miljoenen Stap uit je comfortzone Aluminiumreus Alcoa investeert 25 miljoen euro in de activiteiten in Nederland en Duitsland. Het bedrijf wil de capaciteit van de huidige locatie in Harderwijk verdubbelen. Het bedrijf voorziet door de aantrekkende vraag naar energiezuinige metalen ramen, deuren en vliesgevelsystemen een marktgroei van circa 5 procent binnen twee jaar en denkt dat het aantal Nederlandse banen in die periode groeit van 100 naar 130. Onderdeel van de plannen is een nieuw logistiek centrum, dat vooral de klantenservice sterk moet helpen verbeteren. Alcoa Nederland is gevestigd in Harderwijk. Zuid-Afrika voert emissiebelasting in Zuid-Afrika voert in 2016 emissiebelastingen voor grote vervuilers in om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het land, volgens berekeningen de twaalfde grootste vervuiler ter wereld, wil zo een aanzet geven tot een duurzame economie, meldt de Belgische nieuwssite MO. Op dit moment komt 90 procent van de stroom in Zuid-Afrika uit kolencentrales, een aandeel dat het land de komende 15 jaar met 25 procent wil terugdringen. De nieuwe emissiebelasting zou in die ambitie al vanaf komend jaar een rol spelen, maar de invoering ervan is een jaar uitgesteld om aan een ander model van de regeling te werken. Aanvankelijk was het de bedoeling grote vervuilers in mijnbouw en energie- en staalsector belastingen te laten betalen. De regering wil om de kosten te drukken bedrijven nu de kans geven in plaats van belasting te betalen het geld te investeren in compensatiemaatregelen die emissies elders terugdringen of helemaal voorkomen. Bedrijven kunnen daarvoor de emissierechten kopen van goedgekeurde programma s op het gebied van onder meer herbebossing of energiebesparing, bijvoorbeeld in grootschalige nieuwbouwprojecten in de woningbouw. Ze hoeven daarvoor dan minder geld te betalen dan het bedrag dat ze kwijt zouden zijn aan de nieuwe emissie-belastingregeling. De bouwsector is voor veel VNMI-lidbedrijven nog altijd een grote, zo niet de grootste afzetmarkt. Er komt echter sinds 2009 weinig meer van de grond. Veel producenten hebben in de voorbije jaren vastgehouden aan hun traditionele productmarktcombinaties. Is het eind van de recessie nu écht achter de rug? Keert het tij, of wordt het tijd voor meer ondernemerschap? Uiteraard trachten veel VNMI lidbedrijven zich uit de (Nederlandse) bouwsector weg te diversificeren. Dat is voor een deel ook gelukt. Sowieso wordt het grootste deel van onze productie geëxporteerd naar het buitenland. Veel producenten zoeken (en vinden) nieuwe toepassingen voor hun producten. Ook komen nieuwe producten in het verschiet door investeringen of overnames van failliete machineparken (mooi voorbeeld: LDM, dat de Engelse messingmarkt hiermee veroverde). Is hiermee de kous af? Nee toch zeker. Mijn oproep: doe iets anders, als je andere uitkomsten nodig hebt. Stap uit je comfortzone en grijp nu die kansen op verbetering van onze vooruitzichten, anders blijf je hetzelfde doen als je altijd hebt gedaan en krijg je ook geen andere resultaten. Ook in een tijd van weinig tot geen financieringsruimte voor schaalvergroting of automatisering, zijn er alternatieven. Ik geef er drie. Benadruk waarin je aanbod onderscheidend is, maak duidelijker wat je als oplossingen te bieden hebt. Tegen de markt valt niet te werken, dus werk er juist aan mee. Afnemers en inkopers zijn naar mijn mening steeds kritischer op old school push marketing. Kies voor nichemarkten met hoge(re) toegevoegde waarde en ontworstel je door een non-conformistisch aanbod aan de prijsdwang van de LME. Omarm de kansen op nieuwe verbindingen tussen metaal en andere materialen, de kansen op nieuwe metaalproductietechnologieën. Het interesseert afnemers niet welk of hoe materiaal/metaal toegepast dient te worden, het gaat steeds meer om de ideale materiaaleigenschappen op economisch en ecologisch gebied. Tot slot: werk samen met afnemers en hun klanten. Verminder het aantal productievariabelen en vereenvoudig de logistiek en investeer de kostenbesparing terug in betere service, zónder in te leveren op kwaliteit en variëteit in materiaaleigenschappen. Maak klanten duidelijk dat elke verbetering van de marge die dat met zich meebrengt, zich ook vertaalt in een verbeterde kwaliteit, leverbetrouwbaarheid en service. Afnemers worden niet per se gelukkiger van de traditionele stortvloed aan (vaak ongebruikte) productmarktcombinaties. De nieuwe tijd vraagt volgens mijn stellige overtuiging om u vraagt, wij draaien in plaats van andersom. Het is goed daarop voorbereid te zijn. Frank Buijs directeur Vereniging Nederlandse Metallurgische Industrie (VNMI) 15 Nederlandse Metallurgische Industrie 15

16 Nieuws Agenda Basismetaal optimistisch over conjunctuur De Nederlandse metallurgische industrie is optimistisch gestemd over de economische ontwikkeling in 2014 en daarna. Dit concludeert de VNMI op basis van een enquête onder de lidbedrijven. Met name de metaalwalserijen en smelterijen zijn positief. Volgens VNMI-voorzitter Wim Hamers denkt meer dan de helft van de sector dit jaar een (vrijwel) volledige bezetting ( procent) te bereiken en verwachten alle bedrijven dat de conjunctuur dit jaar of in 2015 weer aantrekt. De diepte van de orderportefeuille is echter ruim gehalveerd: afnemers bestellen steeds korter op de leveringsdatum, zegt hij. De productiecapaciteit wordt naar verwachting dan ook niet verder teruggebracht. Flexibilisering van de productie wordt steeds belangrijker: de noodzaak van flexibelere arbeid is onverminderd groot, evenals het vinden van nieuwe afzetmarkten. Zonder bestaande afnemers in traditionele afzetmarkten van zich te vervreemden, richten de metaalproducenten zich in toenemende mate op nieuwe metaaltoepassingen en op (geografisch) andere afzetmarkten. Een andere trend is de opkomst van poedermetallurgie, onder meer voor 3D-printing (zie ook elders in dit magazine). De VNMI omarmt de conclusies van de in maart uitgebrachte ING-rapportage My Industry Groeiambities maakindustrie, dat wijst op de kansen die er liggen nu de industrie terug op de kaart is. Hamers: Nieuwe samenwerkingsvormen met afnemers vergroten onze mogelijkheden. Als sector overleggen we bijvoorbeeld met automotive producenten, om samen vroegtijdig te innoveren in de ontwikkeling van de nieuwste metaallegeringen. Meer zichtbaarheid van onze sector en het vinden van nieuwe metaaltoepassingen door open innovatie biedt écht grote zakelijke kansen. 17 juni 2014 Commissie Routekaart 24 juni 2014 Commissie Milieu 26 juni 2014 Themabijeenkomst: innovatie onderhoud en industriële reiniging 3 juli 2014 Themabijeenkomst: milieucoördinatoren 11 september 2014 Bestuursvergadering 18 september 2014 Bijeenkomst netwerk Health & Safety PM september 2014 Informele ledenmiddag PM oktober 2014 Themabijeenkomst: voorraadbeheer en logistiek 7 oktober 2014 Commissie Milieu 7 november 2014 Algemene ledenvergadering 11 november 2014 Commissie Routekaart 4 december 2014 Bestuursvergadering VNMI De Vereniging Nederlandse Metallurgische Industrie (VNMI) is de brancheorganisatie van Nederlandse producenten van ruwe metalen en metaallegeringen en halffabrikaten daarvan. Bij de VNMI zijn die bedrijven aangesloten die zich bezighouden met de productie van en/of eerste verwerking van metalen in primaire vorm. Postbus 190, 2700 AD Zoetermeer T +31-(0) F +31-(0) E vnmi@fme.nl Tekst: Bak & Bakker c.s. Journalisten Vormgeving: E* D.SIGN Druk: BDUprint

Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal

Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal Door Tony van der Meer Jos Kleiboer Directeur Beleid Koninklijke Metaalunie Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal STAAL IN BEELD MAART 2015 10 De industrie wordt steeds meer gezien, wordt steeds belangrijker

Nadere informatie

De toekomst van consultancy

De toekomst van consultancy De toekomst van consultancy Course Assignment Management Consulting 5 oktober 2013 Teska Koch 2518936 Teska.koch@hotmail.com Word count: 1.510 Een kijkje in de glazen bol: Wat is de toekomst van consultancy?

Nadere informatie

DE VOORHOEDE VAN DIGITAL

DE VOORHOEDE VAN DIGITAL DE VOORHOEDE VAN DIGITAL Betalingen vormen het hart van e-commerce. Maar de digitalisering heeft voor banken veel meer potentie dan alleen betalingen. Daarom investeert ABN AMRO in de ontwikkeling van

Nadere informatie

Cao Metalektro: die deal doen we samen

Cao Metalektro: die deal doen we samen Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

F reader. Het nieuwe ondernemen. is gewoon durven te veranderen!

F reader. Het nieuwe ondernemen. is gewoon durven te veranderen! F R I E N D S F reader Het nieuwe ondernemen. is gewoon durven te veranderen! Als we de berichtgeving van de laatste maanden mogen geloven staat de non food detailhandel voor een herstructureringsslag.

Nadere informatie

STRATEGY MANAGER. Consulting Exit #VACATURE

STRATEGY MANAGER. Consulting Exit #VACATURE Consulting Exit #VACATURE STRATEGY MANAGER De meeste mensen kennen Exact als één van de partners van Formule 1-coureur Max Verstappen. Maar Exact is ook en vooral de nummer 1 aanbieder van business software

Nadere informatie

Leiderschap in Turbulente Tijden

Leiderschap in Turbulente Tijden De Mindset van de Business Leader Leiderschap in Turbulente Tijden Onderzoek onder 175 strategische leiders Maart 2012 Inleiding.. 3 Respondenten 4 De toekomst 5 De managementagenda 7 Leiderschap en Ondernemerschap

Nadere informatie

Als je je richt op resultaten, dan zul je niet veranderen. Als je je richt op verandering, dan zul je resultaten behalen.

Als je je richt op resultaten, dan zul je niet veranderen. Als je je richt op verandering, dan zul je resultaten behalen. Als je je richt op resultaten, dan zul je niet veranderen. Als je je richt op verandering, dan zul je resultaten behalen. Als alles tegenzit, bedenk dan dat een vliegtuig opstijgt bij tegenwind, niet met

Nadere informatie

Starters zien door de wolken toch de zon

Starters zien door de wolken toch de zon M201206 Starters zien door de wolken toch de zon drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2012 Starters zien door de wolken toch de zon Enkele jaren nadat zij met een bedrijf zijn begonnen, en met enkele jaren financieel-economische

Nadere informatie

SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE

SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE #VACATURE SR STRATEGY & OPERATIONS ASSOCIATE Het is vandaag de dag moeilijk te geloven dat Uber tien jaar geleden niet eens bestond. In de afgelopen negen jaar is het bedrijf uitgegroeid tot hét voorbeeld

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN

CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN CONSTANT ONDERHANDEN WERK ZORGT VOOR STABIELE DOORLOOPTIJDEN Klanten verwachten tegenwoordig een grotere leverbetrouwbaarheid, tegen lagere kosten, met betere kwaliteit en dat allemaal tegelijk. Diegenen

Nadere informatie

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen For a presentation in ppt format, Please call +31 6 11356703 or send an e-mail to info@flostock.com Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen Robert Peels Supply Chain Innovations April

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Financieel Management

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Financieel Management Exact Synergy Enterprise Krachtiger Financieel Management 1 Inleiding Waar gaat het om? Makkelijke vragen zijn vaak het moeilijkst te beantwoorden. Als het hectische tijden zijn, moet u soms veel beslissingen

Nadere informatie

The digital transformation executive study

The digital transformation executive study The digital transformation executive study De noodzaak van transformatie voor kleine en middelgrote producerende bedrijven Technologie verandert de manier waarop kleine en middelgrote bedrijven zakendoen.

Nadere informatie

De cloud die gebouwd is voor uw onderneming.

De cloud die gebouwd is voor uw onderneming. De cloud die gebouwd is voor uw onderneming. Dit is de Microsoft Cloud. Elke onderneming is uniek. Van gezondheidszorg tot de detailhandel, van fabricage tot financiële dienstverlening: geen twee ondernemingen

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Publiek Private Samenwerking energietransitie Stimulering innovatie. Job Rosenhart RVO 1 november 2018

Publiek Private Samenwerking energietransitie Stimulering innovatie. Job Rosenhart RVO 1 november 2018 Publiek Private Samenwerking energietransitie Stimulering innovatie Job Rosenhart RVO 1 november 2018 Samenwerkingsovereenkomst RVO-VNP Publiek Private Samenwerking Transitiehuis (2009-2012) In 2004 is

Nadere informatie

VACATURE Operations General Management

VACATURE Operations General Management #VACATURE Operations General Management COO MedApp helpt medicatiegebruikers met het op tijd innemen en bijbestellen van hun medicijnen. Door het verbeteren van de therapietrouw verhoogt MedApp de kwaliteit

Nadere informatie

TRADECLOUD SUPPLY CHAIN PLATFORM Voorspelbaar inkopen & produceren

TRADECLOUD SUPPLY CHAIN PLATFORM Voorspelbaar inkopen & produceren TRADECLOUD SUPPLY CHAIN PLATFORM Voorspelbaar inkopen & produceren LOREM IPSUM DOLOR SIT AMET [Bold 24pt] Hogere marges Kortere doorlooptijden Sneller reageren op marktveranderingen 1 2015 EXACT - EXACT

Nadere informatie

De belangrijkste trends voor het genereren van bedrijfskansen in 2019

De belangrijkste trends voor het genereren van bedrijfskansen in 2019 De belangrijkste trends voor het genereren van bedrijfskansen in 20 MONDIALE TRENDS IN DE GROOTFORMAAT GRAFISCHE INDUSTRIE IN 20 Waarom volgen als u kunt leiden? Succesvolle ondernemers bepalen het tempo.

Nadere informatie

MARK HUIJSMANS VIJF CARRIÈRETIPS VAN. Marketingdirecteur bij Miele. Op 7 februari opent Miele als derde Top Marketing

MARK HUIJSMANS VIJF CARRIÈRETIPS VAN. Marketingdirecteur bij Miele. Op 7 februari opent Miele als derde Top Marketing in het hart van de marketing VIJF CARRIÈRETIPS VAN MARK HUIJSMANS Marketingdirecteur bij Miele Door: Tristan Lavender, bestuurslid NIMA Young Professionals Op 7 februari opent Miele als derde Top Marketing

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Over Ren Steenvoorden

Over Ren Steenvoorden Over Ren Steenvoorden Ren Steenvoorden is als CIO en Chief Digital Officer bij Randstad verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van de digitale strategie. Wie met hem praat over de impact

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Klantbeheer CRM

Exact Synergy Enterprise. Krachtiger Klantbeheer CRM Exact Synergy Enterprise Krachtiger Klantbeheer CRM 1 Inleiding Waar gaat het om? De klant komt op de eerste plaats. Maar geldt dat voor al uw klanten? En om hoeveel (potentiële) klanten gaat het; tientallen,

Nadere informatie

Vandaagafval morgengrondstof!

Vandaagafval morgengrondstof! Vandaagafval morgengrondstof! 5de Vlaams Milieucongres IFEST 21 October 2008 Florens Slob Manager Sustainable Business Solutions Van Gansewinkel Group Agenda Korte verkenning Cradle to Cradle concept &

Nadere informatie

Geld verdienen in de drukkerij Slimmer werken dankzij Lean Printmanagement

Geld verdienen in de drukkerij Slimmer werken dankzij Lean Printmanagement Geld verdienen in de drukkerij Slimmer werken dankzij Lean Printmanagement Richard van Hoorn & Alex Kunst Geld verdienen in de drukkerij Slimmer werken dankzij Lean Printmanagement Richard van Hoorn &

Nadere informatie

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie. Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT Exact Online CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY GROEI DOOR PROACTIEF ADVIES Het gaat goed bij Joanknecht & Van Zelst: dit Eindhovens

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Verder in Fusie & Overnames

Verder in Fusie & Overnames Verder in Fusie & Overnames (Mid size en familiebedrijven) Datum: december 2009 Plaats: Zeewolde Door: Triple Play Keynote speaker: Mr. Pieter J.H. Mensink MBA Verbonden door vertrouwen; groeien door samenhang

Nadere informatie

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline.

Exact Online BUSINESS CASE MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING. De 5 tips van Marc Vosse. www.exactonline. BUSINESS CASE Exact Online MET EXACT ONLINE MEER FOCUS OP ACCOUNTMANAGEMENT EN ADVISERING De 5 tips van Marc Vosse www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY DE 5 TIPS VAN MARC VOSSE Voor

Nadere informatie

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke

Nadere informatie

3D printing; Een Industriële Uitdaging. Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS

3D printing; Een Industriële Uitdaging. Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS 3D printing; Een Industriële Uitdaging Ad Aarnoutse Directeur - ADLOGIXS Verkenning naar 3DPrinting Verkenning naar 3Dprinting in Zeeuwse Economische regio Veel interesse bij bedrijven maar wat kun je

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist

Contextanalyse. Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Contextanalyse Patrick v/d Vlist Krimpen ad IJsel 10-01-2016 Verdoold Installatiebedrijf Voorwoord Ik heb dit rapport geschreven naar aanleiding van een communicatieopdracht

Nadere informatie

Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer

Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer samenvatting onderzoek Concurrentiekracht van de Nederlandse ondernemer Kwalitatief internationaal onderzoek onder ondernemers in buurlanden over zakendoen met Nederlandse bedrijven Hoe is het gesteld

Nadere informatie

8 Stappen naar Succes

8 Stappen naar Succes 8 Stappen naar Succes Ik ga je een geheim vertellen; Al meer dan 4 jaar was ik zelfstandig Trainer en ik heb geworsteld en gezocht naar; Focus Mijn missie Wie is mijn doelgroep? Hoe kan ik een stabiel

Nadere informatie

MANAGING DIRECTOR #VACATURE

MANAGING DIRECTOR #VACATURE #VACATURE MANAGING DIRECTOR Smurfit Kappa levert meer dan verpakkingen. Met innovatieve, efficiënte en duurzame verpakkingsoplossingen voegt de Europese marktleider tastbare waarde toe voor iedere klant

Nadere informatie

RESPONSIVE TO A CHANGING WORLD. Yolk Henny van Egmond Congres over het nieuwe werken 2014

RESPONSIVE TO A CHANGING WORLD. Yolk Henny van Egmond Congres over het nieuwe werken 2014 RESPONSIVE TO A CHANGING WORLD Yolk Henny van Egmond Congres over het nieuwe werken 2014 Ontwikkeling en groei van binnenuit We leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een verandering van

Nadere informatie

The Future: what s in it for us!

The Future: what s in it for us! The Future: what s in it for us! Tim Rook Marketing Republic! 16 juni 2010 Persoonlijke introductie: Chief Inspiration Officer: Marketing Republic! Ruim 20 jaar ervaring in Channel Marketing & Communicatie:

Nadere informatie

Slimmer werken met mensen

Slimmer werken met mensen Slimmer werken met mensen Paul Breman Mijn Bedrijf 2.0 wordt mede gefinancierd met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie, de Provincie Utrecht en de Gemeente

Nadere informatie

Focus op uitzonderingen

Focus op uitzonderingen Klantcase Van Raam Focus op uitzonderingen Met het Tradecloud supply chain platform voor de industrie en groothandel Een goed geïntegreerde en flexibele supply chain wordt steeds belangrijker 2 80% Van

Nadere informatie

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt ALLES WORDT ANDERS De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt 1 MIJN ACHTERGROND 2 ALLES WORDT STEEDS SNELLER ANDERS - Ontwikkelingen volgen zich in een steeds hoger tempo op - Studenten

Nadere informatie

Informatie de sleutel tot Excellente Service Logistiek! Zijn we er klaar voor?

Informatie de sleutel tot Excellente Service Logistiek! Zijn we er klaar voor? Informatie de sleutel tot Excellente Service Logistiek! Zijn we er klaar voor? Jacques Adriaansen Director Every Angle UAMS Executive Professor Service Logistics Forum 24 april 2008 j.adriaansen@everyangle.com

Nadere informatie

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Dutch industry fit for the future?! onze wereld verandert en dus ook onze industrie. met impact op economie en samenleving smart industry agenda

Nadere informatie

Cleantech Markt Nederland 2008

Cleantech Markt Nederland 2008 Cleantech Markt Nederland 2008 Baken Adviesgroep November 2008 Laurens van Graafeiland 06 285 65 175 1 Definitie en drivers van cleantech 1.1. Inleiding Cleantech is een nieuwe markt. Sinds 2000 heeft

Nadere informatie

Huidig economisch klimaat

Huidig economisch klimaat Huidig economisch klimaat 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers, 49). Het aandeel

Nadere informatie

Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain...

Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain... Stage opdracht Technische dienst... 2 Stage opdracht Laboratorium... 3 Stage opdracht Productie... 4 Stage opdracht Supply Chain... 5 Stage opdracht Technische dienst Sinds ruim een eeuw is aan de Nederrijn

Nadere informatie

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper

Nadere informatie

Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.

Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo. Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.nl Waarom mensen niet? Dus wat kun je doen? Ze weten niet

Nadere informatie

Investeren in de dialoog. -drs. Jan Roddeman-

Investeren in de dialoog. -drs. Jan Roddeman- Investeren in de dialoog -drs. Jan Roddeman- Investeren in de dialoog: inhoud economische/maatschappelijke ontwikkelingen en de eisen die dit aan organisaties en medewerkers stelt; relatie tussen personality

Nadere informatie

VRAGENLIJST JOnG. Mail het formulier met jouw antwoorden naar Dionne Neven (Regioadviseur MKB Limburg): Neven@mkblimburg.nl

VRAGENLIJST JOnG. Mail het formulier met jouw antwoorden naar Dionne Neven (Regioadviseur MKB Limburg): Neven@mkblimburg.nl VRAGENLIJST JOnG JOnG is een initiatief van en voor jonge ondernemers. Tot de doelgroep behoren Ondernemers in de eerste 5 jaar van hun ondernemerschap. JOnG stelt zich tot doel de individuele ondernemers

Nadere informatie

Astro WMS: een innovatief en slim WMS

Astro WMS: een innovatief en slim WMS Astro WMS: een innovatief en slim WMS Beschrijving product: Astro WMS oplossing: innovatief en slim Astro WMS is een slim, innovatief en schaalbaar standaard warehouse management systeem wat zich aanpast

Nadere informatie

Focus op Kwaliteit en Flexibiliteit

Focus op Kwaliteit en Flexibiliteit VKL jaarcongres Focus op Kwaliteit en Flexibiliteit J.M. Stoots, Production Manager J. Bijsterbosch, Spare parts Manager 6 november 2008 Agenda Jos Stoots, Manager Productie 1. Introductie Remeha 2. Van

Nadere informatie

De derde industriële revolutie is de redding van de Nederlandse Economie

De derde industriële revolutie is de redding van de Nederlandse Economie is de redding van de Nederlandse Economie 3D printing als voorbeeld van een nieuw industrieel paradigma Managing Director Industrial Innovation 2 Hier de RTL video over 3D-printen invoegen 3 De vraag Een

Nadere informatie

ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE

ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE Exact Online CASE STUDY ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY INZICHT DELEN OM TE GROEIEN JOINSON & SPICE is druk.

Nadere informatie

o Theo Glaudemans Business Refresher theo.glaudemans@limebizz.nl o Rens Eijgermans Business Refresher rens.eijgermans@limebizz.nl

o Theo Glaudemans Business Refresher theo.glaudemans@limebizz.nl o Rens Eijgermans Business Refresher rens.eijgermans@limebizz.nl o Theo Glaudemans Business Refresher theo.glaudemans@limebizz.nl o Rens Eijgermans Business Refresher rens.eijgermans@limebizz.nl o Heb je vragen of geef je mening en reactie op deze presentatie via

Nadere informatie

I N H O U D S O P G A V E

I N H O U D S O P G A V E S p r a n k e l p l a n I N H O U D S O P G A V E VOORDAT JE BEGINT... SPRANKELDOELEN VASTSTELLEN VISUALISEER JOUW SPRANKELJAAR VRAGEN DIE PIJN DOEN ZORG DAT JIJ ÉCHT GAAT SPRANKELEN! PLANNEN MAAR! OVER

Nadere informatie

TradeCloud Supply Chain Platform

TradeCloud Supply Chain Platform TradeCloud Supply Chain Platform Voorspelbaar inkopen & produceren Hogere marges Kortere doorlooptijden Sneller reageren op marktveranderingen Productiebedrijven & groothandel concurreren op flexibiliteit,

Nadere informatie

SENIOR REGIONAL OPERATIONS MANAGER

SENIOR REGIONAL OPERATIONS MANAGER #VACATURE SENIOR REGIONAL OPERATIONS MANAGER Het is vandaag de dag moeilijk te geloven dat Uber tien jaar geleden niet eens bestond. In de afgelopen negen jaar is het bedrijf uitgegroeid tot hét voorbeeld

Nadere informatie

Ontwikkelen van mensen en organisaties

Ontwikkelen van mensen en organisaties Ontwikkelen van mensen en organisaties Rijskadeveld 28 4231 DZ Meerkerk +31 183 35 35 20 +31 6 22 201 805 www.deldenadvies.nl mail@deldenadvies.nl Missie Van Delden Advies: Mensen en organisaties ondersteunen

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland Conjunctuur enquête Technologische Industrie Nederland Gunstig beeld met internationale onzekerheden Het CBS kopt donderdag 16 februari dat het ondernemersvertrouwen in Nederland nog nooit op zo n hoog

Nadere informatie

Veranderingen in de petrochemische industrie VS-Lezing. Theo Olijve 27 maart 2014

Veranderingen in de petrochemische industrie VS-Lezing. Theo Olijve 27 maart 2014 Veranderingen in de petrochemische industrie VS-Lezing Theo Olijve 27 maart 2014 Wake-up call! De Europese chemie staat voor een enorme uitdaging De chemie is een motor van de economie; die positie mogen

Nadere informatie

Karen van der Pauw

Karen van der Pauw Karen van der Pauw www.jeloopbaandebaas.nl Waarom je nog niet de baan hebt die je wilt... 3 Waarom je niet weet wat je wilt... 3 Wat je in dit werkboek zult leren... 4 Wat je in dit werkboek NIET zult

Nadere informatie

De redactie zette de vijf service providers die

De redactie zette de vijf service providers die SERVICE PROVIDERS rondetafel service ProviDing Dient kwaliteit advies Service providers dragen bij aan een hoge kwaliteit van financieel advies. Ze noemen het heel belangrijk ervoor te zorgen dat beleidsmakers

Nadere informatie

WERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0

WERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0 WERKEN 3.0 Het Nieuwe Werken Aangeboden door HKA Voordelen van werken 3.0 Werken van 09:00 tot 17:00 doen de meeste mensen al niet meer. We leven wereldwijd in een 24 uur economie die continu verandert.

Nadere informatie

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over

Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Ondernemers staan open voor bedrijfsverkoop, maar moeten mentaal nog een drempel over Rapport Marktmonitor 2015 18 September 2015 Colofon In opdracht van: Majka van Doorn Research Consultant 033 330 33

Nadere informatie

Customer Success Story: Frencken Europe

Customer Success Story: Frencken Europe Customer Success Story: Frencken Europe 2 Frencken Europe komt voort uit Machinefabriek Gebrs. Frencken in Eindhoven. Groot gegroeid in onderdelenfabricage bouwde het bedrijf de afgelopen twintig jaar

Nadere informatie

Beroepsopdracht: voorbereiden

Beroepsopdracht: voorbereiden 2014 Beroepsopdracht: voorbereiden Priscilla Schaap Netidentity 12-9-2014 Inhoudsopgave Voorbereiden Beschrijf je stagebedrijf... 2 Bedrijfscultuur... 3 SWOT-analyse... 4 Confrontatiematrix... 4 Social

Nadere informatie

Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam

Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam Afnemend aardolieaanbod voor 2020? De Rode Hoed, 20 januari 2007, Amsterdam Het aardolietijdperk 1 vat = 159 liter Peak oil drijvende kracht in energiebeleid? Verwachtingen productie goedkope aardolie

Nadere informatie

4 - daagse podiumtraining BUSINESS AS UNUSUAL. Dez e t r a i n i n g i s e c h t een

4 - daagse podiumtraining BUSINESS AS UNUSUAL. Dez e t r a i n i n g i s e c h t een 4 - daagse podiumtraining BUSINESS AS UNUSUAL Dez e t r a i n i n g i s e c h t een a a n r a d er o m t e l ere n m e n s e n e c h t t e b e t re k k e n e n t e r a k e n m e t j o u w v er h a a l.

Nadere informatie

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g

S e v e n P h o t o s f o r O A S E. K r i j n d e K o n i n g S e v e n P h o t o s f o r O A S E K r i j n d e K o n i n g Even with the most fundamental of truths, we can have big questions. And especially truths that at first sight are concrete, tangible and proven

Nadere informatie

Doelstelling. Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland.

Doelstelling. Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland. Business Case Doelstelling Het aanwerven van een Duitse account manager, die werk gaat maken van de gekozen marketing- en distributiestrategie in Duitsland. 2 Business case Duitsland is de belangrijkste

Nadere informatie

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN 10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN Ervaar zelf hoe je met weinig moeite, meer klanten krijgt! Door Theo de Kleijn helpt zelfstandig ondernemers aan meer klanten Theo de Kleijn www.theodekleijn.nl

Nadere informatie

T R A I N I N G B O O S T J O U W D R O O M B E D R I J F

T R A I N I N G B O O S T J O U W D R O O M B E D R I J F werkboek T R A I N I N G B O O S T J O U W D R O O M B E D R I J F Werkboek: Je unieke aanbod maken W W W. M A R L O E S H A L M A N S. C O M Je unieke aanbod of "signature service" maken, dat aanbod waar

Nadere informatie

Business Model Innovation Guide

Business Model Innovation Guide Business Model Innovation Guide Over waarom business model innovatie cruciaal is en hoe je dat aanpakt Uitgave: April 2016 Auteur: Eefje Jonker-van Dun Strategy Designer & Managing Director Business Models

Nadere informatie

Meting economisch klimaat, november 2013

Meting economisch klimaat, november 2013 Meting economisch klimaat, november 2013 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers,

Nadere informatie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie

Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie Institute for Aerospace Maintenance Maastricht (IAMM) Kennis als wapen in mondiale concurrentie 11 december 2014 Het project EUregio Life Cycle Costing (EULC2) is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van

Nadere informatie

7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER)

7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) E-blog 7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) In leidinggeven Er zijn 7 interessante ingrediënten voor leidinggevenden om uit hun medewerkers te halen wat er in zit en hun talent

Nadere informatie

Digitalisering van de voedselketen

Digitalisering van de voedselketen Digitalisering van de voedselketen Patrick Roelandt Director Strategy, Technology & Business Innovation @PatrickRoelandt 26/11/2014 http://nl.linkedin.com/in/patrickroelandt Version: [###] Classification:

Nadere informatie

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Visie op Windenergie en solar Update 2014 Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren

Nadere informatie

Flowdagboek voor de Intuïtie challenge

Flowdagboek voor de Intuïtie challenge Flowdagboek voor de Intuïtie challenge MANIFESTyourlight.nl Dit is je flowdagboek voor de Intuïtie challenge Vul het in op het moment van de dag dat je intuïtie vertelt dat je dat moet doen. Als je schrijft

Nadere informatie

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN 10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN Ervaar zelf hoe je met weinig moeite, meer klanten krijgt! Door Theo de Kleijn helpt zelfstandig ondernemers aan meer klanten Theo de Kleijn www.theodekleijn.nl

Nadere informatie

Social Strategy Masterclass 2014

Social Strategy Masterclass 2014 Social Strategy Masterclass 201 Bestemd voor Directie en Management actief in zowel B2B, B2C als Non profit Inhoudsopgave Inleiding Eendaagse Social Strategy MasterClass Programma Ochtendsessie Middagsessie

Nadere informatie

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel! Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:

Nadere informatie

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat.

Allereerst wil ik u een gezegend, gezond en gelukkig Nieuwjaar toewensen! En uiteraard hoop en wens ik dat het uw ondernemingen goed gaat. Toespraak bij het Nieuwjaarsontbijt van de Building Society, door Commissaris van de Koningin, drs. Ank Bijleveld-Schouten, op 10 januari 2012 te Delden. Dames en heren, Allereerst wil ik u een gezegend,

Nadere informatie

Leeruitdagingen. Van risico s naar kansen in de kenniseconomie van Industry 4.0

Leeruitdagingen. Van risico s naar kansen in de kenniseconomie van Industry 4.0 Leeruitdagingen Van risico s naar kansen in de kenniseconomie van Industry 4.0 Loren Roosendaal - Founder of Knowingo + - Director of Center for Digital Transformation at Nyenrode Business University Een

Nadere informatie

Leveranciersbijdrage voor realisatie zorgdoelstellingen Ondernemende inkooprol broodnodig!

Leveranciersbijdrage voor realisatie zorgdoelstellingen Ondernemende inkooprol broodnodig! Leveranciersbijdrage voor realisatie zorgdoelstellingen Ondernemende inkooprol broodnodig! Zorgcongres 2013 Prof.dr.ing. Jacques J.A.M. Reijniers MBA Hengelo, 7 februari 2013 Leadership Entrepreneurship

Nadere informatie

Advocaten van de toekomst: digitale wizz kidz? Paul Aantjes MBA Marketing Manager

Advocaten van de toekomst: digitale wizz kidz? Paul Aantjes MBA Marketing Manager Advocaten van de toekomst: digitale wizz kidz? Paul Aantjes MBA Marketing Manager Whizz kidz en advocaten? Clash generaties Wat als de rechtspraak kinderspel was Doelstelling Digitalisering 12,5% méér

Nadere informatie