Projectwerk microcontrollers:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Projectwerk microcontrollers:"

Transcriptie

1 Projectwerk microcontrollers:

2 Doel van het labo Kenmerken van microcontrollers bestuderen Zelfstandig bestuderen van onbekende componenten aan de hand van technische documentatie (datasheets, schema s, ) Zelfstandig analyseren en oplossen van een typisch praktisch microcontroller probleem Realtime debugging technieken

3 Vereiste voorkennis Microprocessoren C (gebruik van pointers!!!) Basiskennis analoge en digitale elektronica

4 Evaluatie 10pt: Voltooiingsgraad opdracht (testbenches niet vergeten!!!) 5pt: Kwaliteit code Commentaar (belangrijk: becommentariëring functies) Modulariteit, parametriseerbaarheid Vermijden van blocking code (wordt verder besproken) Leesbaarheid code (geen spaghetti code!) 5pt: Permanente evaluatie Nakomen van afspraken, efficiëntie in foutoplossen, inzet,

5 Praktische afspraken Cursustekst Aanwezig in mappen in het labo Te downloaden van de labowebsite

6 Belangrijkste kenmerken MICROCONTROLLER geheugen en interface logica zijn geïntegreerd in één IC Zeer snel in te zetten: als enige externe component is een klokkristal nodig. Criteria voor het gebruik van microcontrollers Compact (weinig randcomponenten, hoge integratiegraad, kleine package) Zeer zuinig (enkele ma) Goedkoop Flexibel (herprogrammeerbaar) < -- > vaste logica Toepassingen: automotive (parkeersensor, ECU, airbags, ruitenwissers, ) Batterypacks Motorcontrollers Domotica De ATMEGA128 is lid van de AVR reeks, gaande van ATTINY controllers met 1kB geheugen, kostprijs ca 1 EUR tot ATMEGA controllers met 256kB geheugen, kostprijs ca 15 EUR In tegenstelling met 6809 & PC: in de AVR microcontrollers wordt een Harvard architectuur gehanteerd: gescheiden programma en data bus. Voordeel: terwijl data gelezen/geschreven wordt kan de volgende instructie uit het programmageheugen opgehaald worden

7 zie datasheet p3

8

9 Klokoscillator Microcontroller: synchroon systeem klok nodig Bron: Extern signaal (via XTAL1 pin) Extern klokkristal (via XTAL1 en XTAL2 pinnen) Interne RC oscillator (minder stabiel) Hoe lager de klokfrekwentie hoe minder vermogen verbruik; 1MHz: 12mW 20MHz: 200mW Ter vergelijking: moderne PC processor: W!! De AVR microcontrollers zijn RISC processoren elke klokcyclus wordt meestal één assembler instructie afgehandeld.

10

11 Programma geheugen 128 kb programmageheugen; genoeg voor ca regels C code, afhankelijk van de structuur, gebruikte libraries. Georganiseerd in 64k x 16 bit (instructies zijn 16 bit breed) Harvard gescheiden van datageheugen FLASH geheugen: behoudt zijn inhoud bij stroomuitval Programmeren van het geheugen Via een parallele programmeerinterface (weinig gebruikt) Via een JTAG interface Door de microcontroller zelf ( Bootloader!) Via een SPI interface C file Codevision.ASM file Assembler.HEX file Nuttig :.LST file: gegenereerde ASM code, samen met de oorspronkelijke C code

12 SPI MOSI SCK MISO een SPI interface is in weze een schuifregister Data wordt via de MOSI lijn ingeshift (input) Data wordt via de MISO lijn uitgeshift (output) Synchrone serïele bus: het kloksignaal wordt via een externe lijn doorgegeven

13

14 Const data in FLASH onder Codevision Codevision C compiler kent een uitbreiding om data in FLASH te stockeren: flash keyword Bv flash char t[]={ Hello world }; Deze data is read only! t[0]= a ; ongeldig!!

15

16 Data A/D bus 8 bits brede databus, 16 bit brede adres bus 32 registers waarvan een aantal voor indirecte addressering worden gebruikt Veel meer dan klassieke processoren zoals I/O registers (aansturen van randapparatuur) 64 laagste I/O registers zijn bitadresseerbaar 4 kb interne data SRAM Via externe (gemultiplexte) A/D bus uitbreidbaar (ook voor externe randapparatuur)

17 Organisatie van data memory door de Codevision C -compiler Functieparameters Lokale variabelen Interrupt context-save data Globale variabelen Static variabelen Functie en interrupt return adressen (PC push) Heap, gebruikt door malloc()

18 Bitadressering in codevision Bijvoorbeeld: PORTB.3 = 1; SBI 0x18,4 PORTB = PORTB 0b ; LDS R30,0x18 ORI R30,8 STS 0x18,R30 Echter alleen mogelijk op onderste 64 IO reg. PORTG.4=1; ongeldig!! (PORTG heeft IO reg adres 69)

19 AVR C datatypes char : 8 bit int = short : 16 bit long: 32 bit float = double : 32 bit

20

21 EEPROM 4 kb EEPROM FLASH: wordt gewist, herschreven in blokken (banken) EEPROM: wisbaar en schrijfbaar per byte Toepassing: calibratiegegevens, gebruikersinstellingen, Toegang via speciale I/O registers. Niet rechtstreeks in A/D bus gemapt Kan ook via programmeerinterface gewist/beschreven worden Schrijven: zeer traag;10ms per beschreven byte Opgelet: gespecifieerd op x schrijven/wissen

22 EEPROM data onder Codevision Codevision C compiler kent een uitbreiding om data in EEPROM te stockeren: eeprom keyword Bv eeprom int ep_a=45; Aanrader: EEPROM data manueel bufferen in RAM sneller

23

24 IO pinnen Toegang via IO registers op de A/D bus In totaal zijn er 45 IO pinnen op de microcontroller; onderverdeeld in PORT A,B,C,D,E,F,G Elke PORT heeft max 8 lijnen (gecodeerd in een 8 bit register) Elk van deze lijnen kan onafhankelijk als input of output geschakeld worden (via een Data Direction register). Verder is het mogelijk softwarematig een pull-up weerstand in te schakelen indien een lijn als input wordt gebruikt Veel van deze lijnen worden ook voor alternatieve functies gebruikt zoals comparators, UARTs, kloklijnen,adc s, In veel gevallen zal deze alternatieve functie de controle over de bijhorende pinnen overnemen.

25

26 Interrupts (1) Signaal (extern of intern) Onderbreekt de normale programmaflow, dwingt de processor naar een subroutine te springen Deze subroutine: ISR (Interrupt Service Routine) Na afloop van de subroutine: RETI instructie: processor hervat de programmaflow Doel: dringende hardware gebonden activiteiten afhandelen Interrupt onder invloed van timer: tijdskritische activiteiten afhandelen

27 Interrupts (2) 8 externe interrupt lijnen (op PORTD, PORTE) Configureerbaar voor interrupt op stijgende / dalende flank / laag niveau Verder nog 26 interne interrupt lijnen Deze lijnen worden door interne randapparatuur (UARTs, ADC, Timer, ) aangesproken Aan / uit schakelen van interrupts Elke interrupt kan via een MASK bit aan/uit geschakeld worden Een Global Interrupt Enable (GIE) bit schakelt alle interrupts gezamenlijk aan/uit Een interrupt die getriggerd is, wordt via een FLAG bit gemarkeerd. Indien MASK actief: ISR wordt uitgevoerd

28 Interrupts onder Codevision Interrupt keyword: speciaal type functie: Bv interrupt[ext_int0] ExterneInterrupt(void) { } Deze functie wordt automatisch aangeroepen, onderbreekt de normale programma flow. Interrupt definities (zoals EXT_INT0) zijn terug te vinden in mega128.h

29

30 USART USART: Universal Synchronous/Asynchronous Receiver and Transmitter We gebruiken USART meestal als UART Deze UART kan mits een spanningsconverter rechtstreeks een RS-232 bus aansturen/uitlezen. Twee externe lijnen nodig: Transmit, receive Schrijf en leesoperaties kunnen onder interrupt gebeuren Instelbaar (baudrate, lengte, startbits, stopbits, interrupts, ) via configuratie registers (UBRRx, UCSRxA, UCSRxB, UCSRxC) Data schrijven / uitlezen via UDRx register

31 UART (1) Asynchrone seriële communicatie (geen klok) Point to point

32 Protocol: Rusttoestand: hoog 1 startbit 5 9 databits (meestal 8) Optioneel: pariteitsbit 1 of 2 stopbits (meestal 1) UART (2) Transmissiesnelheid: Bepaald door de BAUDRATE = 1/T Standaardbaudrates (300, 1200, 2400, 4800, 9600, 19200, 38400, 57600,115200) T

33 UART (3) ATMEGA128 UART: Logische 0: 0V Logische 1: 5V RS-232 standaard (COM poort PC) Logische 0: 10 tot 15 V Logische 1: -10 tot -15 V Convertor nodig tussen ATMEGA128 UART en COM poort

34

35 Timer / Counters (TC s) Op de A/D bus: 4 TC s TC0, TC2 : 8 bit TC1,TC3 : 16 bit Een TC is opgebouwd rond een binaire teller Wordt geklokt op een opgedeelde (prescaled) processorklok (bv /4 /8 /64, ) De telstand kan softwarematig gezet/gelezen worden (TCNTx register) Verschillende werkingsmodes Configuratie via TCCRxA, TCCRxB, TCCRxC, TIMSK

36 Normal mode De teller loopt in opwaartse richting tot de maximale waarde. Daarna springt deze terug naar 0 (overflow) De maximale waarde (MAX) wordt bepaald door de breedte van de TC. Bij overflow kan een interrupt gegenereerd worden

37 Timer output compare: TCNT (tellerregister) telt in opwaartse richting Als TCNT = OCR output compare actie! Output compare actie: Genereren van een interrupt Set,reset of toggle van een OC pin (meerdere OC s per TC) Meerdere OC eenheden per TC

38 Timer output compare: Voorbeeld: Klok: 10MHz, Timer 1 ingesteld op reset van pin PB5 (OC1A) bij output compare actie OCR1A=1000; TCNT1=0; PORTB.5=1; PB5 0µs 100µs

39 Clear Timer on Compare Grotendeels identiek aan vorige mode Echter: TCNT start terug op 0 na TCNT=OCR Nut: blokgolf / interrupts genereren aan een instelbare frequentie Voorbeeld: Klok: 10MHz, Timer 1 ingesteld in CTC mode, interrupt op TCNT=OCR OCR=1000 Interrupt om de 100 µs

40 Timer input capture: TCNT (tellerregister) telt in opwaartse richting Bij detectie van een instelbare gebeurtenis (set, reset of toggle) van de IC pin wordt de huidige TCNT tellerstand gekopieerd in ICR

41 Timer input capture: Voorbeeld: Inkomende blokgolf op PD4 (IC): We wensen de periode / frequentie van deze blokgolf te meten ICR1=TCNT1 IC interrupt ICR1=TCNT1 IC interrupt periode=icr1-oicr1 oicr1=icr1 periode=icr1-oicr1 oicr1=icr1

42 Pulse Width Modulation (PWM) V PWM I PWM I MAX t H V MAX T t We aanzien R Lamp als constant (geen PTC gedrag) P gemiddeld V max I max D D th T

43 Phase Correct PWM mode (Pulse Width Modulation) Autonoom genereren van een signaal met continu instelbare pulsbreedte TCNT loopt van 0 TOP 0 TOP is instelbaar Frequentie uitgangssignaal wordt bepaald door bron kloksignaal (processor klok), prescaler en TOP waarde Pulsbreedte wordt in OCR opgeslagen TCNT OC MAX Phase correct PWM TOP OCR t

44

45 ADC Successive approximation ADC 10 bit resolutie Max 15 ksps bij volle resolutie, verlaagde resolutie bij hogere fs 13 klokcycli per conversie ADC klok: max resolutie bij fadc < 200 khz 200 khz / 13 = 15 ksps Indien fadc > 200 khz: verminderde resolutie fadc: afgeleid van processorklok via prescaler 8 ingangen (gemultiplext) Eénpolige of differentiële meting Differentiële meting: optionele versterker: x10 of x200 Interne of externe spanningsreferentie Interrupt bij voltooiing conversie mogelijk Single shot of freerun mode Configuratie via ADCSRA en ADMUX register Uitlezen ADC via ADC register

46

47 Eénpolige meting Gerefereerd t.o.v. GND en Vref ADC Vin V ref Voordelen: Eén aansluiting nodig Nadelen: Gevoelig aan storing. Elektrische layout is belangrijk

48

49 Differentiële meting Gerefereerd t.o.v. GND en Vref ADC (V pos V neg V ref ) A 512 Voordelen: Minder gevoelig aan storing Offset spanningen / bias spanning op een signaal kan weggewerkt worden voor sampling Nadelen: Twee aansluitingen nodig Positieve resolutie wordt gehalveerd

50

51 Andere randfuncties Watchdog Analoge comparator Two Wire Interface SPI interface

52 Opdrachten Per groep van 2 studenten Te kiezen tegen zitting 2 Overzicht opdrachten: Bewegingsdetector Temperatuursensor 2D elektronische waterpas PWM motor snelheidsregelaar SONAR

53 Zie schema cursustekst AVRCON128

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 5: Timers/counters & Interrupts Timers/counters Hardware timers/counters worden in microcontrollers gebruikt om onafhankelijk van de CPU te tellen. Hierdoor kunnen andere

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (4)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (4) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek () E. Gernaat (ISBN 978-90-7930--6) De Atmel ATmega38/P microcontroller. Uitvoering De ATmega38 is een microprocessor van de Amerikaanse firma ATMEL

Nadere informatie

Arduino CURSUS. door Willy - 09-juni-2017

Arduino CURSUS. door Willy - 09-juni-2017 Arduino CURSUS door Willy - w2@skynet.be, 09-juni-2017 OVERZICHT (1) OVERZICHT (2) Historiek Microcontroller (1) Microcontroller (2) Specificaties - Arduino UNO bord Specificaties - ATmega328P chip LET

Nadere informatie

Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/

Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/ Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Interrupts Stel dat een programma snel moet reageren op een event (gebeurtenis) van buitenaf. Dit kan worden opgelost

Nadere informatie

Microcontrollers. Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Microcontrollers. Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Microcontrollers Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Week 5 Interrupts Timers 2 Interrupts Stel dat een programma snel moet reageren op een

Nadere informatie

Pulse generator. Output compare. Timer/Counter0. T/C0 count-ingang. T/C0 Output Compare. Microcontroller Programmeren in C. MICPRG 15 januari 2014

Pulse generator. Output compare. Timer/Counter0. T/C0 count-ingang. T/C0 Output Compare. Microcontroller Programmeren in C. MICPRG 15 januari 2014 Pulse generator Veel signalen in de buitenwereld zijn pulsvormig. Microcontroller Programmeren in C MICPRG Les 6 Veel actoren kunnen met een pulsvormig signaal worden aangestuurd: Lamp. Motor. Telefoonkiezer.(Puls

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 In- en uitgangssignalen van microprocessoren 1.1 Overzicht signalen Informatie van en naar een microprocessor

Nadere informatie

Wat is een busverbinding?

Wat is een busverbinding? Wat is een busverbinding? gemeenschappelijke verbinding tussen CPU, geheugen en I/O-schakelingen onderscheid tussen: databus/adresbus/controlbus intern/extern serieel/parallel unidirectioneel/bidirectioneel

Nadere informatie

Tinyserir-RC5. Datasheet. Tinyserir-RC5 Page: 1 of 8

Tinyserir-RC5. Datasheet. Tinyserir-RC5 Page: 1 of 8 9600 bps RS-232 interface voor uitlezing van Ontvangen RC5 codes Led aanduiding bij ontvangst van Infrarood pulsen Led aanduiding goede werking Interne firmware Inwendige oscillator Weinig externe componenten

Nadere informatie

Technology, Innovation & Society Delft

Technology, Innovation & Society Delft Technology, Innovation & Society Delft VOORBLAD SCHRIFTELIJKE TOETSEN OPLEIDING TOETSCODE GROEP : ELEKTROTECHNIEK : MICPRG-sc1 : EQ1 TOETSDATUM : 25 JANUARI 2013 TIJD : 15.00 16.30 uur AANTAL PAGINA S

Nadere informatie

Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015

Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Computersysteem Een systeem dat rekenkundige operaties, data manipulaties en beslissingen kan uitvoeren, aan de hand

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 3: Eenvoudige externe hardware & hardware programmeren in C Hardware programmeren in C Inmiddels ben je al aardig op gang gekomen met het programmeren van microcontrollers.

Nadere informatie

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3)

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3) De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-79302-06-2 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012

Nadere informatie

Wat is Arduino? Arduino = microprocessor (Atmel)

Wat is Arduino? Arduino = microprocessor (Atmel) Intro tot Arduino Wat is Arduino? Volgens de website: Arduino is an open-source electronics prototyping platform based on flexible, easy-to-use hardware and software. It's intended for artists, designers,

Nadere informatie

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files 1 Introductie In deze oefening zal je je LCD display leren aansturen. Je controleert deze display door er instructies naar te

Nadere informatie

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C Declaraties Functies In- en uitvoer Voorwaardelijke opdrachten 41

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C Declaraties Functies In- en uitvoer Voorwaardelijke opdrachten 41 Inhoud 1 De Microcontroller 1 1.1 Embedded Systemen............................ 1 1.2 De architectuur van de microprocessor en de microcontroller. 4 1.3 Geheugens en geheugenstructuur...................

Nadere informatie

EmSE presentatie. Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010

EmSE presentatie. Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010 EmSE presentatie Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010 Het probleem Ik wil een LED controller maken Voor zelfgemaakte RGB power-led lampjes Om aan mijn thuisnetwerk

Nadere informatie

Inhoud vandaag. Interrupts. Algemeen ARM7 AIC

Inhoud vandaag. Interrupts. Algemeen ARM7 AIC Inhoud vandaag Interrupts Algemeen ARM7 AIC Interrupts Wat is een interrupt? Een interrupt is een onderbreking van de huidige bezigheden ten gevolge van een externe gebeurtenis, zodanig dat de bezigheden

Nadere informatie

Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven

Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven EmSE presentatie Home Control: waar ben ik Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven Ad-hoc presentatie aan de hand van een project waar ik nog mee bezig ben... Nog niet alles is

Nadere informatie

VTI Sint-Laurentius De school voor Wetenschap, Techniek en Technologie Pr. Thuysbaertlaan 1 9160 Lokeren www.vti-lokeren.be info@vti-lokeren.

VTI Sint-Laurentius De school voor Wetenschap, Techniek en Technologie Pr. Thuysbaertlaan 1 9160 Lokeren www.vti-lokeren.be info@vti-lokeren. VTI Sint-Laurentius De school voor Wetenschap, Techniek en Technologie Pr. Thuysbaertlaan 1 9160 Lokeren www.vti-lokeren.be info@vti-lokeren.be GEÏNTEGREERDE PROEF Automatische schuifdeur Industriële informatie

Nadere informatie

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4)

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4) De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-79302-06-2 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012

Nadere informatie

INHOUD SPI : SERIAL PERIPHERAL INTERFACE ALGEMEEN. Videolessen Deel 3 DATACOMMUNICATIE SPI

INHOUD SPI : SERIAL PERIPHERAL INTERFACE ALGEMEEN. Videolessen Deel 3 DATACOMMUNICATIE SPI INHOUD SPI : Serial Peripheral Interface... 1 Algemeen... 1 SPI protocol... 2 Klokpolariteit... 3 CASE 1. MAX5385 DAC... 4 CASE 2: FM25640 FRAM Memory... 5 SPI Praktisch... 7 Uitdagingen:... 7 Datacom-fiche...

Nadere informatie

In- en uitgangssignalen van microprocessoren

In- en uitgangssignalen van microprocessoren In- en uitgangssignalen van microprocessoren E. Gernaat 1 Overzicht signalen Informatie van en naar een microprocessor kan parallel of seriëel gebeuren. Bij parallel-overdracht zal elke lijn (draad) een

Nadere informatie

MICPRG 15 januari 2014. Toets: Theorie:

MICPRG 15 januari 2014. Toets: Theorie: Werkvormen MICPRG MICPRG-co1 + MICPRG-pr1 = 84SBU. 14 uurtheorie. 14 uur practicum. 14 uurtoets+ voorbereiding 42 uur zelfstudie = 6 uur/week zelfstudie! Toets: Theorie: MICPRG Les1 Schriftelijke toets

Nadere informatie

De seriële poort Jan Genoe KHLIM

De seriële poort Jan Genoe KHLIM De seriële poort Jan Genoe KHLIM De seriële poort 1 De seriële poort Een PC bezit een aantal seriële poorten: COM1, COM2,... Er zijn 1 of 2 seriële poorten voorzien op het moederbord Plug-in kaarten laten

Nadere informatie

Sequentiële Logica. Processoren 24 november 2014

Sequentiële Logica. Processoren 24 november 2014 Sequentiële Logica Processoren 24 november 2014 Inhoud Eindige automaten Schakelingen met geheugen Realisatie van eindige automaten Registers, schuifregisters, tellers, etc. Geheugen Herinnering van week

Nadere informatie

Digitale Systeem Engineering 1. Week 4 Toepassing: Pulse Width Modulation Jesse op den Brouw DIGSE1/2013-2014

Digitale Systeem Engineering 1. Week 4 Toepassing: Pulse Width Modulation Jesse op den Brouw DIGSE1/2013-2014 Digitale Systeem Engineering 1 Week 4 Toepassing: Pulse Width Modulation Jesse op den Brouw DIGSE1/2013-2014 PWM basics Het regelen van het toerental van een elektromotor kan eenvoudig worden gedaan door

Nadere informatie

Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015

Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontroller Uit Wikipedia A microcontroller (sometimes abbreviated µc or uc) is a small computer on a single integrated circuit

Nadere informatie

Voorblad tentamen ENG

Voorblad tentamen ENG Voorblad tentamen ENG 015-016 Naam student: Studentnr: Klas: Cijfer: Dit voorblad en indien aangegeven overige opgavenbladen, moeten voorzien zijn van naam, studentnummer en klas. Controleer dit tentamen

Nadere informatie

Microcontrollers. Robert Langenhuysen, PA0RYL

Microcontrollers. Robert Langenhuysen, PA0RYL Microcontrollers Robert Langenhuysen, PA0RYL 1 RF Seminar B&D 2013 Eisen Niet al te ingewikkeld Kits, geschikt voor experimenteren, rapid prototyping, etc. I/O mogelijkheden HDMI, VGA, SD, analoog, digital,

Nadere informatie

EM2 Microcontroller Project. LED cube

EM2 Microcontroller Project. LED cube EM2 Microcontroller Project LED cube Door: Dennis Koster Klas: Tc202 Studentnummer: 536496 Docent: Jan Derriks & Ruud Slokker Versie 1.0 (12-1-2009) Inhoudsopgave Inleiding 3 De onderdelen 4 t/ m 6 Het

Nadere informatie

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31 Inhoud 1 De Microcontroller 1 1.1 Embedded Systemen............................ 1 1.2 De architectuur van de microprocessor en de microcontroller. 4 1.3 Geheugens en geheugenstructuur...................

Nadere informatie

Arduino. HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011. Luc De Cock

Arduino. HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011. Luc De Cock Arduino HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011 Luc De Cock Inhoud Wat is Arduino? Wat hebben we nodig? Arduino IDE Voorbeelden Extra tools Uitbreidingen Wat is Arduino? Open source electronica platform

Nadere informatie

Oefeningen Interpretatie I Reeks 6 : Registermachines

Oefeningen Interpretatie I Reeks 6 : Registermachines Oefeningen Interpretatie I Reeks 6 : Registermachines Deze oefeningenreeks behandelt het beschrijven van computationele processen aan de hand van registermachineprogrammaʼs. Registermachines manipuleren

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (8)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (8) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (8) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 Assembly (Assembleertaal) 1.1 Inleiding De Arduino kan ook in assembleertaal (assembly) worden geprogrammeerd.

Nadere informatie

Vogelaar Electronics DRAFT DelphiStamp VE08201

Vogelaar Electronics DRAFT DelphiStamp VE08201 1 Vogelaar Electronics Dorpsstraat 90 3751 ES Bunschoten Netherlands Telefoon +31 (0)33 2980727 Fax +31 (0)847 115096 E-mail info@vogelaar-electronics.com DS_intro.doc 19-07-2005 DRAFT DelphiStamp VE08201

Nadere informatie

Inleiding microcontrollers. Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Inleiding microcontrollers. Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Inleiding microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Microcontroller Uit Wikipedia: A microcontroller (sometimes abbreviated µc or

Nadere informatie

Betaalbaar Home Control. Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven

Betaalbaar Home Control. Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven EmSE presentatie Betaalbaar Home Control Presentatie op bijeenkomst van EmSE: Embedded Systems Eindhoven Ad-hoc presentatie aan de hand van een project waar ik nog mee bezig ben... Nog niet alles is perfect

Nadere informatie

GEÏNTEGREERDE PROEF. VTI Sint-Laurentius. Pakketweegschaal. Industriële informatie & communicatietechnologie SCHOOLJAAR 2010-2011.

GEÏNTEGREERDE PROEF. VTI Sint-Laurentius. Pakketweegschaal. Industriële informatie & communicatietechnologie SCHOOLJAAR 2010-2011. VTI Sint-Laurentius De school voor Wetenschap, Techniek en Technologie Pr. Thuysbaertlaan 1 9160 Lokeren www.vti-lokeren.be info@vti-lokeren.be GEÏNTEGREERDE PROEF Pakketweegschaal Industriële informatie

Nadere informatie

DCC Lok Decoder met Atmel Tiny45

DCC Lok Decoder met Atmel Tiny45 DCC Lok Decoder met Atmel Tiny5 Beschrijving: decoder volgens de NMRA DCC standaard eenvoudige opbouw, SMD formaat 0805 dubbelzijdige printplaat * 8 mm met een beetje soldeer ervaring in SMD eenvoudig

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 2: Architectuur ATmega32 en STK500 Door Hugo Arends, september 2012 Architectuur ATmega32 Een uitgebreide en gedetailleerde beschrijving van de ATmega32 microcontroller

Nadere informatie

Hoofdstuk 7. Computerarchitectuur

Hoofdstuk 7. Computerarchitectuur Hoofdstuk 7 Computerarchitectuur 1 controlebus CPU MEMORY I/O databus adresbus Figuur 71 Schematische opbouw van een computersysteem 8 Figuur 72 Een busverbinding Buslijn Out E A In Out E B In Out E C

Nadere informatie

AVR-DOPER MINI ASSEMBLAGE HANDLEIDING + LAYOUT. Geschreven door: Tom Vocke

AVR-DOPER MINI ASSEMBLAGE HANDLEIDING + LAYOUT. Geschreven door: Tom Vocke AVR-DOPER MINI ASSEMBLAGE HANDLEIDING + LAYOUT Geschreven door: Tom Vocke Datum: 28-09-2010 Inleiding: Dit document bevat alle hardware informatie betreffende de AVR-Doper mini. Het eerste deel zal zich

Nadere informatie

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 3: Tijd, licht en warmte

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 3: Tijd, licht en warmte Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 3: Tijd, licht en warmte Voor deze oefeningenles heb je de handleiding van de uitgedeelde ARM processor nodig. Je kan deze vinden op de website van het

Nadere informatie

Inductiemeter via de parallelle poort

Inductiemeter via de parallelle poort K.T.A.1-Gent "De Lindenlei" Lindenlei 38 9000 Gent Tel: 09.225.33.04 en 09.225.43.42 Fax: 09.225.52.88 Geïntegreerde proef Inductiemeter via de parallelle poort Naam: Michaël Clinckspoor Richting: Industriële

Nadere informatie

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31 Inhoud 1 De Microcontroller 1 1.1 Embedded Systemen............................ 1 1.2 De architectuur van de microprocessor en de microcontroller. 4 1.3 Geheugens en geheugenstructuur...................

Nadere informatie

FORTH op de 80C535 processor met het ATS535 board.

FORTH op de 80C535 processor met het ATS535 board. FORTH op de 80C535 processor met het ATS535 board. ATS535 Het ATS535 board met 8052- ANS-Forth, is een product van de HCC Forth GG en Atelec Hoorn. Het board met de ingebouwde software is een uitstekend

Nadere informatie

ATmega op het web (1)

ATmega op het web (1) ATmega op het web (1) Raspberry Pi als internet-bridge Dieter Holzhäuser (Duitsland) Via internet met een microcontroller communiceren is niet moeilijk. Wat u nodig hebt is een pc of een smartphone met

Nadere informatie

K2-Electronics. Project IB2 Mk-II Status Final Revisie 0.6 Datum okt. 2000. P. C. Krom, F. W. Krom. Auteur(s)

K2-Electronics. Project IB2 Mk-II Status Final Revisie 0.6 Datum okt. 2000. P. C. Krom, F. W. Krom. Auteur(s) IB2 Mk-II User documentatie. K2-Electronics Project IB2 Mk-II Status inal Revisie 0.6 Datum okt. 2000 Dit document is eigendom van K2-Electronics. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en /

Nadere informatie

C:\PIC\Navigatielichten\Navigatielichten.c

C:\PIC\Navigatielichten\Navigatielichten.c // Dit programma kan geprogrammeerd worden in een PIC 12F683 // en heeft als doel: het op afstand in- en uitschakelen van // navigatieverlichting, landingslichten en lichtbakens // op een RC vliegtuig.

Nadere informatie

Voorwoord Inleiding tot de microcontrollertechniek Toepassingsgebieden van microcontrollers 14

Voorwoord Inleiding tot de microcontrollertechniek Toepassingsgebieden van microcontrollers 14 Inhoud Voorwoord 11 1 Inleiding tot de microcontrollertechniek 13 1.1 Toepassingsgebieden van microcontrollers 14 1.2 Wat is een microcontroller? 16 1.2.1 Microcontroller-geheugen 18 1.2.2 De RISC-architectuur

Nadere informatie

WZ FS 2-2-FFSK 12.5kHz. Korte handleiding

WZ FS 2-2-FFSK 12.5kHz. Korte handleiding WZ FS 2-2-FFSK 12.5kHz Korte handleiding Aansluitschema: Configuratie-interface 12 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Sub-D 9-female stast (RTS) broadcast data clock 3 RTS 4 data in 6 TxC up Radio of voor µc S1 S2 S3

Nadere informatie

Interface Technieken. Roggemans M. 2012

Interface Technieken. Roggemans M. 2012 Interface Technieken Roggemans M. 2012 Evaluatie Begrijpen leerstof Figuren kunnen verklaren/uitleggen Kritische kijk op technologie (info van het internet) Basiskennis analoge 1 Herbekijk leerstof en

Nadere informatie

Peripheral Interface Controllers. BRAC clubavond 5-105 PE2WDO

Peripheral Interface Controllers. BRAC clubavond 5-105 PE2WDO Peripheral Interface Controllers -10 PE2WDO Programma Introductie Wat is een PIC Wat heb je nodig om te beginnen Praktijkopdrachten: Voorbeeld met uitleg Opdrachten pag. 2 Wat is een PIC Programmable Intelligent

Nadere informatie

Programmering Tiny45 voor de DCC locdecoder

Programmering Tiny45 voor de DCC locdecoder Programmering Tiny45 voor de DCC locdecoder Dit is een beschrijving voor het programmeren van de Tiny45 van de locdecoder. Voor de eerste programmering is een programmer voor Atmel AVR mikrocontrollers

Nadere informatie

2 Algemene opbouw van een computersysteem

2 Algemene opbouw van een computersysteem Procescomputer E. Gernaat 1 Microprocessoren algemeen Informatie-verwerking zoals behandeld is momenteel vrijwel geheel overgenomen door microprocessoren. Wanneer we voortborduren op het idee van combinatorische

Nadere informatie

Software beschrijving Epoluthon 2.0

Software beschrijving Epoluthon 2.0 Software beschrijving Epoluthon 2.0 Opgesteld door: Richard Rasker HI-180116 SOFTWARE De software voor Epoluthon v.2.0 bestaat uit vijf van elkaar te onderscheiden delen: een interrupt-service-routine

Nadere informatie

Seriële bluetooth verbinding ATmega128

Seriële bluetooth verbinding ATmega128 Opdracht2 Bij deze opdracht worden verschillende taken gemaakt. De taken communiceren onderling met elkaar via een message queue of synchroniseren met elkaar via semaforen. A: Maak een taak aan die de

Nadere informatie

Stappenmotor Interface. Controller

Stappenmotor Interface. Controller Besturing In deze moderne tijd zal de besturing geheel elektrisch worden uitgevoerd. De bedoeling is dat er voor ieder afgaand spoor een wisseladres gebruikt worden. Dit betekend dan een reeks van 24 aansluitende

Nadere informatie

Het µclab voor Arduino UNO, NANO en Arduino UNO pincompatible

Het µclab voor Arduino UNO, NANO en Arduino UNO pincompatible Het µclab voor Arduino UNO, NANO en Arduino UNO pincompatible processorbordjes. Shieldjes voor Arduino µc boards zijn nodig om praktische elektronische toepassingen met een Arduino te kunnen uitvoeren.

Nadere informatie

Microcontrollers Labo

Microcontrollers Labo Microcontrollers Labo 8051 based microcontroller ADuC832 from Analog Devices 06/2016 Roggemans M. (MGM) LES 0 Testen en verdelen van de hardware FTP site overlopen Installeren van software om thuis te

Nadere informatie

Getalformaten, timers en tellers

Getalformaten, timers en tellers Getalformaten, timers en tellers S_CU CU S PV R CV DEZ CV_BCD S_ODT S TV BI R BCD 1 pagina 1 Getalformaten (16 bits) PG CPU BCD W#16#296 Voorteken (+) 2 9 6 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 Positieve getallen

Nadere informatie

CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano

CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano (voor minder als 2 euro weer QRV op de repeater) Henk Hamoen (PA3GUO) March 2016 Agenda Introductie CTCSS toonslot op repeaters Arduino Nano

Nadere informatie

Digitale technieken Microprocessoren

Digitale technieken Microprocessoren Digitale technieken Microprocessoren ir. Patrick Colleman Inhoudstafel Inhoudstafel. Afkortingen. Inleiding - voorwoord 1 Hoofdstuk 1 : Voorstelling van getallen en karakters. 2 1.1 Voorstelling van binaire

Nadere informatie

Sequentiële schakelingen

Sequentiële schakelingen Gebaseerd op geheugen elementen Worden opgedeeld in synchrone systemen» scheiding tussen wat er wordt opgeslagen (data) wanneer het wordt opgeslagen (klok) asynchrone systemen» Puls om geheugen op te zetten

Nadere informatie

MODBUS remote I/O-unit type MODBUS4S110

MODBUS remote I/O-unit type MODBUS4S110 MODBUS remote I/O-unit type MODBUS4S110 Opvragen en aansturen van I/O via MODBUS RTU over RS232 of MODBUS IP of directe TCP/IP-socket. De MODBUS4S110 is een unit die als slave via MODBUS RTU (RS232) of

Nadere informatie

Besturingspaneel v Raam E-systeem functie omschrijving v109

Besturingspaneel v Raam E-systeem functie omschrijving v109 Besturingspaneel v Raam E-systeem functie omschrijving v109 Aantal druktoetsen: 4 stuks met de volgende functies: On/off toets voor in- en uitschakelen, toets 1 laagste vermogen, 2 midden stand, 3 max.

Nadere informatie

Elektronische dobbelsteen met de ATtiny2313

Elektronische dobbelsteen met de ATtiny2313 lektor post Project No. 0 Tiny dobbelsteen Elektronische dobbelsteen met de ATtiny Florian Schäffer (Duitsland) Deze eenvoudige elektronische dobbelsteen is een ideaal beginnersproject voor degenen die

Nadere informatie

Handleiding HCS VB5248

Handleiding HCS VB5248 Handleiding HCS VB5248 Analoge Uitgangsmodule met 8 uitgangen HCS Building Automation Kompasstraat 7a, 2901AM Capelle a/d IJssel Postbus 182, 2900AD Capelle a/d IJssel Tel. +31(0)10 458 00 00 Fax +31(0)10

Nadere informatie

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering

Computerarchitectuur en netwerken. Memory management Assembler programmering Computerarchitectuur en netwerken 2 Memory management Assembler programmering Lennart Herlaar 10 september 2018 Inhoud 1 Protectie: Hoe het O.S. programma s tegen elkaar kan beschermen modes memory management

Nadere informatie

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax,

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Deel 1: Arduino kennismaking Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Wat is een microcontroller Wat is een microcontroller? Microcontroller = kleine dedicated computer. - Beperkt

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN FACULTEIT DER TECHNISCHE NATUURKUNDE

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN FACULTEIT DER TECHNISCHE NATUURKUNDE TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN FACULTEIT DER TECHNISCHE NATUURKUNDE Tentamen Computers bij fysische experimenten (3BB20) op dinsdag 25 oktober 2005 Het tentamen duurt 90 minuten en wordt gemaakt zonder

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 Procescomputer 1.1 Microprocessoren algemeen De informatie-verwerking zoals is behandeld, is vrijwel geheel

Nadere informatie

RIOT Remote Internet Operated Terminal. Gebruikers handleiding v1.0 6) De intelligente I/O-controller IOsys.

RIOT Remote Internet Operated Terminal. Gebruikers handleiding v1.0 6) De intelligente I/O-controller IOsys. 6) De intelligente I/O-controller IOsys. Om de I/O mogelijkheden van het RIOT bord aanzienlijk te vergroten werd een, als intelligente I/O-controller geprogrammeerde, AVRmega 128 microcontroller op het

Nadere informatie

Microcontrollers. Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06. Rev 1.0 Status definitief.

Microcontrollers. Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06. Rev 1.0 Status definitief. Microcontrollers Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06 Rev 1.0 Status definitief. Voorword. Dit verslag is geschreven in het kader van de opdracht, als onderdeel van het eerste studiejaar

Nadere informatie

REGISTERS. parallel in - parallel uit bufferregister. De klok bepaalt het moment waarop de data geladen worden. Mogelijke bijkomende ingangen:

REGISTERS. parallel in - parallel uit bufferregister. De klok bepaalt het moment waarop de data geladen worden. Mogelijke bijkomende ingangen: EGITE Een groep van flipflops om data te stockeren bufferregisters: om gegevens tijdelijk op te slaan schuifregisters: de inhoud verschuift doorheen de flipflops ynchrone schakeling Kan opgebouwd worden

Nadere informatie

Slimme schakelingen (2)

Slimme schakelingen (2) Slimme schakelingen (2) Technische informatica in de zorg Thijs Harleman Modulecode: TMGZ-AMAL23 23 februari 2015 1 Overzicht college Doel van dit college: Verdiepen van kennis en inzicht van het ontwerpen

Nadere informatie

PIC Callgever Door PA1RUM

PIC Callgever Door PA1RUM PIC Callgever Door PA1RUM Aanleiding Tijdens de radiokampweek 2008 is deze callgever met veel enthousiasme gebouwd. Niet alleen omdat het een zeer eenvoudig en veelzijdig ontwerp is, maar ook omdat het

Nadere informatie

Tentamen Computersystemen

Tentamen Computersystemen Tentamen Computersystemen baicosy6 2e jaar bachelor AI, 2e semester 21 oktober 213, 9u-11u OMHP D.9 vraag 1 Van een Single Cycle Harvard machine hebben de componenten de volgende propagation delay time:

Nadere informatie

Inhoudsopgave LED dobbelsteen

Inhoudsopgave LED dobbelsteen Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Dobbelstenen...3 Project: Dobbelsteen met LED s...3 Inleiding...3 Werking...3 Berekeningen...4 Frequentie...4 Bits...4 LED voorschakelweerstanden...4 Schema...4 Printplaat...5

Nadere informatie

von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014

von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014 von-neumann-architectuur Opbouw van een CPU Processoren 1 december 2014 Herhaling: Booleaanse algebra (B = {0,1},., +, ) Elke Booleaanse functie f: B n B m kan met., +, geschreven worden Met Gates (electronische

Nadere informatie

Informatiebundel ADuC832 Motor interface bord MGM/[dp]

Informatiebundel ADuC832 Motor interface bord MGM/[dp] Het ADuC832 Motor interface bord. Het ADuC832V2.0 motor interface bord heeft als doel: Een DC motor en een stappenmotor, die op het motor interface bord gemonteerd zijn, te kunnen aansturen met een ADuCV2.0/V1.1

Nadere informatie

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen Samenvatting door A. 1243 woorden 12 april 2013 7,6 12 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Natuurkunde Systemen Systemen We onderscheiden 3 soorten gegevensverwerkende systemen: meetsysteem: meet een grootheid

Nadere informatie

Programma HCC!Forth komende zaterdag

Programma HCC!Forth komende zaterdag Programma HCC!Forth komende zaterdag Zaterdag 12 december 2015 op de bekende locatie: het gebouw van peuterspeelzaal Juliaantje naast de Zuiderkapel aan de Boslaan 1 in Bilthoven 10:30 Zaal open en koffie

Nadere informatie

18 Embedded systemen 1

18 Embedded systemen 1 18 Embedded systemen 1 r0 r1 r2 r3 r4 r5 r6 r7 r8 r9 r10 r11 r12 r13 r14 r15(pc) NZCV CPSR Figuur 18.1 ARM-programmeermodel Byte 0 Byte 1 Byte 2 Byte 3 Byte 3 Byte 2 Byte 1 Byte 0 Figuur 18.2 Endian conversie

Nadere informatie

DDS chips. DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis. Output = sinusvormig signaal. Maximum frequentie = ½ klokfrequentie

DDS chips. DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis. Output = sinusvormig signaal. Maximum frequentie = ½ klokfrequentie www.arduino.cc Arduino en DDS DDS chips DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis Output = sinusvormig signaal Maximum frequentie = ½ klokfrequentie Frequentie bepaald door tuning word Grootste fabrikant:

Nadere informatie

Interfacetechnieken Studiehandleiding

Interfacetechnieken Studiehandleiding Interfacetechnieken Groep : ES2, ES3D Peter Bijl 1 September 2014 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1... Voorkennis... 3 1.2... Doelstellingen... 3 2 Beschrijving en beoordeling... 4 2.1... Hoofdfase voltijd...

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing AVR910 USB Programmer

Gebruiksaanwijzing AVR910 USB Programmer TECHNISCH INSTITUUT SINT-PAULUS Kruisven 25 2400 Mol Gebruiksaanwijzing Schooljaar 2007-2008 Studierichting EE Gebruiksaanwijzing AVR910 USB Programmer Geïntegreerd in AVR-DevL Board Jan Cools Projecten

Nadere informatie

Programmeren met Arduino-software

Programmeren met Arduino-software Programmeren met Arduino-software De software waarin we programmeren is Arduino IDE. Deze software is te downloaden via www.arduino.cc. De programmeertaal die hier gebruikt wordt, is gebaseerd op C en

Nadere informatie

Handleiding HCS VB5224

Handleiding HCS VB5224 Handleiding HCS VB5224 Digitale Uitgangsmodule met 4 uitgangen HCS Building Automation Kompasstraat 7, 2901AM Capelle a/d IJssel Postbus 182, 2900AD Capelle a/d IJssel Tel. +31(0)10 458 00 00 Fax +31(0)10

Nadere informatie

Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Microcontrollers Week 4 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Week 3 Lussen Ontdenderen Stack Parameteroverdracht 2 Wachtlussen In een programma willen

Nadere informatie

Besturingssystemen: WPO

Besturingssystemen: WPO Besturingssystemen: WPO PIC18F2455 24 februari 2015 Doel van de labo s Aan de hand van 6 labolessen zullen we de basisbegrippen van een ingebed systeem verkennen. Hiernaast zullen we ook de basisconcepten

Nadere informatie

RAM geheugens. Jan Genoe KHLim. Situering RAM-geheugens. Geheugens. Halfgeleider Geheugens. Willekeurig toegankelijk geheugen

RAM geheugens. Jan Genoe KHLim. Situering RAM-geheugens. Geheugens. Halfgeleider Geheugens. Willekeurig toegankelijk geheugen Jan Genoe KHLim Situering RAM-geheugens Geheugens Halfgeleider Geheugens Serieel toegankelijk geheugen Willekeurig toegankelijk geheugen Read Only Memory ROM Random Access Memory RAM Statische RAM SRAM

Nadere informatie

De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012

De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012 De CPU in detail Hoe worden instruc4es uitgevoerd? Processoren 28 februari 2012 Tanenbaum hoofdstuk 2 von Neumann - architectuur. Tanenbaum, Structured Computer Organiza4on, FiMh Edi4on, 2006 Pearson Educa4on,

Nadere informatie

Een Simpele RF Ontvanger

Een Simpele RF Ontvanger Een Simpele RF Ontvanger Een eenvoudige schakeling rond de RRFQ1 module Samenvatting De hierbij gepresenteerde schakeling vormt een eenvoudige ontvanger voor het ontvangen van seriële data over een smalband

Nadere informatie

Een intelligent DMX netwerk

Een intelligent DMX netwerk WORKSHOP STEPP Een intelligent DMX netwerk WORKSHOP STEPP Wat is DMX? Een intelligent DMX netwerk Demo opstelling Probleem oplossing Wat is DMX? Hoe is het DMX signaal ontstaan DMX in de praktijk Hoe

Nadere informatie

Handleiding HCS VB5238

Handleiding HCS VB5238 Handleiding HCS VB5238 Analoge Ingangsmodule Ni1000/Pt1000 met 8 ingangen HCS Building Automation Kompasstraat 7a, 2901AM Capelle a/d IJssel Postbus 182, 2900AD Capelle a/d IJssel Tel. +31(0)10 458 00

Nadere informatie

De AVR Microcontroller programmeren met GCC

De AVR Microcontroller programmeren met GCC LinuxFocus article number 231 http://linuxfocus.org De AVR Microcontroller programmeren met GCC Kort: door Guido Socher (homepage) Over de auteur: Guido houdt van Linux, niet alleen om dat leuk is om de

Nadere informatie

Programma HCC!Forth komende zaterdag

Programma HCC!Forth komende zaterdag Programma HCC!Forth komende zaterdag Zaterdag 14 april op de bekende locatie: Gebouwtje naast de Zuiderkapel aan de Boslaan 1 in Bilthoven (zie foto) We kunnen daar nog steeds terecht! 10:30 Zaal open

Nadere informatie

UART Registers. De AVR - UART

UART Registers. De AVR - UART De AVR - UART DE AVR UART is een zeer krachtige en nuttige periferie en gebruikt in vele projecten. Het kan gebruikt worden voor het debuggen van code, als gebruikersinterface, of voor het verzenden en

Nadere informatie