Landmacht. Burgers blij met Cerberus Guard. Logistieke hit and run. De Alpe d HuZes Quiz. Oefenen in Twente: Redeployment Kunduz:

Transcriptie

1 Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht nummer 3 mei 2013 Redeployment Kunduz: Logistieke hit and run Vijf teams, elf vragen: De Alpe d HuZes Quiz Oefenen in Twente: Burgers blij met Cerberus Guard Landmacht 1

2 facebook.com/landmacht twitter.com/landmacht Landmacht nummer 3 mei 2013 Inhoud Komt u een van deze logo's in dit magazine tegen? Dan vindt u meer over het onderwerp op Facebook of Twitter. Adreswijzigingen: Als in de code op uw adresstrook onder meer uw militaire registratie nummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter T ) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. U dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op Startpagina P&O-selfservice op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. Reservisten die niet in staat zijn via selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen downloaden op de nl/personeel/reservisten. Het formulier vervolgens opsturen naar: DCHR, Postbus 295, 7500 AG Enschede. Postactieven en veteranen kunnen een wijziging sturen naar PLC/ Sie LPD/Postactieven, PB 90004, 3509 AA, Utrecht, of info.postactieven@rnla.mindef.nl. Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website en de specifieke pagina voor dit blad. Betalende abonnees dienen contact op te nemen met Abonnementenland: (10 eurocent per minuut) of via de website voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen. Voorpagina: Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade lopen een sociale patrouille in Denekamp, in de Twentse gemeente Dinkelland, tijdens de oefening Cerberus Guard. Foto: kpl1 Hille Hillinga. 14 Cerberus Guard Luchtmobielers welkom bij Twentse burgers 10 Dapperheidsonderscheidingen voor landmachters 13 Doorstroom naar KMS komt weer op gang 22 Redeployment Kunduz wordt een logistieke hit and run 30 Wereldwijd gelijktijdig serious gamen Colofon Landmacht is een uitgave van de Koninklijke Landmacht, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Hoofdredactie: Kolonel Joland Dubbeldam Eindredactie: Kapitein Roel van de Wiel Vormgeving: Grafisch Bedrijf Audiovisuele Dienst Defensie Den Haag Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: Oplage: stuks Redactieadres: Kromhoutkazerne MPC 55A Postbus AA Utrecht MDTN * KPN redactielandmacht@mindef.nl Adreswijzigingen: Zie linkerkolom 20 Bijdrage troonswisseling Ceremonieel en bijstand 4 Gezien 6 Van Commandant Landstrijdkrachten 7 Berichten 36 Personeelsberichten 38 Photoshoot 39 Berichten 40 Waargenomen Editoriaal-Welkom Gezien de kenmerkende boerderijen, het kalme leeftempo en het hardnekkig gesproken dialect kun je Ootmarsum gerust het hart van Twente noemen. Het aanliggende buurtschap Agelo is dan al snel de achtertuin van de regio - en dan niet een met glimmende siertegels belegde tuin vol fonteinen en trampolines. Nee, Agelo is de tuin waar de heg netjes geknipt is en het gras op lengte, waar wat planten zon vangen - en verder niets. Als daar dan op een doordeweekse dag honderd militairen (letterlijk) uit de lucht komen vallen, op linie richting het 26 Landmacht bij Alpe d HuZes Vijf teams, elf vragen plaatselijke hotel/restaurant/dorpscafé trekken en daar een zuiveringsactie oefenen, dan staat Agelo wel even op de kop. Tijdens de oefening Cerberus Guard maakte 11 Luchtmobiele Brigade veelvuldig gebruik van civiele locaties in Twente. Daarmee werd meteen het noaberschap van de Tukkers getest. We stuurden er een collega-redacteur oet t westen op af, eentje die al voor Amersfoort (in Twents: achter Amersfoort) naar de grond staart omdat ze van de aardbol vreest te vallen. De opdracht: vraag eens hoe de mensen het vinden dat wij twee weken in hun achtertuin oefenen. 32 Kapitein Alex Spanhak Laten we gewoon met elkaar praten Makkie, want al die militairen trokken nogal wat bekijks. De redacteur van dienst had echter moeite de locals te verstaan. En toegegeven: Tukkers kunnen ietwat nukkig overkomen. Maar de redacteur vroeg na de initiële ach en mwoah vakkundig door. En toen ze uiteindelijk donders mooi, niks geen last van en machtig spektakel te horen kreeg, was de boodschap duidelijk: met dat nabuurschap zit het wel goed in Twente (pagina 14). We waren van harte welkom. Kapitein Roel van de Wiel

3 Landmacht Gezien Troonswisseling De abdicatie van Koningin Beatrix en de inhuldiging van Koning Willem Alexander op 30 april was wereldnieuws. Al was het alleen al omdat wereldwijd uitgezonden militairen, uiteraard indien de dienst het toeliet, meekeken naar de troonswisseling. De huiskamer van de Nederlandse compound op Kamp Kunduz was er extra oranje voor aangekleed. Foto: ELNT Auke Westerterp 4 Landmacht Landmacht 5

4 Landmacht Column Landmacht Berichten Van Commandant Landstrijdkrachten Wij gaan door Terugblikkend op de afgelopen maand wil ik graag drie dingen met u delen. Het eerste betreft de bijdrage die wij hebben geleverd aan de troonswisseling. Voor, maar vooral ook achter de schermen heeft de Koninklijke Landmacht hard gewerkt om de militaire bijdrage aan deze gedenkwaardige dag voor de hele krijgsmacht te coördineren. Dat dit is gelukt heeft iedereen kunnen zien. Van duikers tot mandataris, van erewacht tot genie, van verbindelaren tot reservisten, wij hebben laten zien waar vakmanschap, kameraadschap en trouw voor staan. Deze begrippen brengen mij direct bij mijn tweede thema: de uitreiking van dapperheidsonderscheidingen aan onder andere collega s van het KCT en het JISTARC. Zij hebben deze begrippen toegepast in de meest extreme omstandigheden. Wij laten niemand achter, nooit. Het laat zien wat de kracht van een krijgsmacht bepaalt en dat is altijd de mens en de waarden waar hij of zij voor staat. Waardigheid is ook de brug naar mijn laatste thema om op terug te kijken, de herdenkingen. Wij konden ons 4 mei geen betere ambassadeur voorstellen dan generaal buiten dienst Peter van Uhm, die op de Dam kernachtig verwoordde wat zijn en onze drijfveer is. En dat wij bereid moeten zijn daarvoor risico s te nemen en soms het ultieme offer hiervoor moeten brengen. Deze offers hebben wij in de Tweede Wereldoorlog onder andere gebracht op de Grebbeberg, waar slecht uitgeruste en onvoldoende geoefende militairen ondanks alles drie dagen standhielden tegen een kwantitatieve en kwalitatieve Duitse overmacht. De hardnekkigheid waarmee velen hier streden is tot op vandaag een voorbeeld. Dat hebben wij op 4 mei wederom herdacht, over heel Nederland verspreid. Lest We Forget. Als je stilstaat bij deze herdenkingen, dan ontkom je er niet aan na te denken over het heden en de toekomst. Wat is er veranderd, maken wij niet dezelfde fouten, bereiden wij onze mensen beter voor om te kunnen vechten voor vrede en vrijheid? Nemen wij als land onze verantwoordelijkheid zoals die in de grondwet is verwoord, of laten wij het bij woorden, uitgesproken achter onze figuurlijke dijken? Vragen die mij en u dagelijks bezig houden, zeker in een wereld waarin onrecht nog steeds aanwezig is en veiligheid voor velen niet meer is dan een droom. Deze vragen zijn zeker urgent nu Defensie voor nieuwe uitdagingen staat. U maakt zich daar zorgen om, iets wat ik bij ieder bezoek aan eenheid of persoon merk. Ik deel die zorgen. Nederland heeft recht op een geloofwaardige krijgsmacht die de aan ons opgedragen grondwettelijke taken kan uitvoeren. En u heeft recht op een Koninklijke Landmacht die zijn gelijke niet kent. Niet omdat wij lauweren willen oogsten, maar omdat iedere fout kan leiden tot een ultiem offer. Dat is de ambitie die ik heb en ook inbreng in de gesprekken over de toekomst van Defensie. Zodra daar besluiten over worden genomen zal ik u daarover informeren. In de lijn, zoals bij ons gebruikelijk. Tot die tijd kunt u mij en de KL niet beter ondersteunen dan door ons werk te blijven doen, zoals u altijd heeft gedaan. Want wij gaan door waar anderen stoppen. U maakt dit voortdurend waar. En dat maakt mijn werk een stuk eenvoudiger. Luitenant-generaal Mart de Kruif Commandant Landstrijdkrachten Landmacht herdenkt gevallenen De krijgsmacht heeft zaterdag 4 mei alle militairen en burgers van het Koninkrijk der Nederlanden herdacht die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen tijdens oorlogshandelingen en bij vredesmissies. De landmacht was daarbij zichtbaar aanwezig. Bij het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam legde Commandant der Strijdkrachten (CDS) generaal Tom Middendorp met Commandant Landstrijdkrachten en zijn andere operationele commandanten, een krans namens de krijgsmacht. Eerst hadden Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima een krans gelegd. Daarna hield oud-landmachtgeneraal Peter van Uhm een zeer persoonlijke en indrukwekkende toespraak. Minister-president Mark Rutte plaatste een krans in gezelschap van onder anderen minister Jeanine Hennis-Plasschaert. Militairen en oudgedienden uit de hele Defensieorganisatie verzorgden het ceremonieel, van erehaag tot kranswacht. Pantservoertuig maakt einde aan dollemansrit Drie landmachtmilitairen hebben in april met hun gepantserde YPR infanterievoertuig een verwarde man in een landbouwvoertuig weten te stoppen in Wezep. Tijdens een testrit met de YPR buiten de Prinses Margrietkazerne hield een politieauto met zwaailichten het landmachtvoertuig aan. De agenten vroegen de bemanning, geplaatst bij 43 Herstelcompagnie, of ze kon helpen een verwarde man te stoppen die in een landbouwvoertuig op de vlucht was geslagen. Doordat de man een zwaar uitgevoerde heftruck bestuurde, kon de politie de man niet staande houden. Onder begeleiding van de politie reed de YPR naar industriegebied H2O. Daar wist YPR-bestuurder sergeant Ricardo Raciti de man te stoppen door frontaal tegen hem aan te botsen. De politie overmeesterde de chauffeur vervolgens met pepperspray. De YPR hield slechts lichte beschadigingen over aan de actie. Grebbeberg De krijgsmacht herdacht op het Militair Ereveld Grebbeberg bij Rhenen alle militairen die sinds 1940, waar ook ter wereld, voor het Koninkrijk der Nederlanden zijn gevallen of zijn omgekomen bij de uitvoering van de militaire dienst. Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten generaal-majoor Marc van Uhm fungeerde als gastheer. De erewacht werd gevormd door militairen van 11 Infanteriebataljon Garderegiment Grenadiers en Jagers. Aansluitend op de kranslegging volgde een defilé langs de ruim achthonderd graven. De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso verzorgde de muziek. Stil In de verschillende missiegebieden, zoals in Kunduz, Kabul en het Turkse Adana, stonden uitgezonden militairen ook stil bij dodenherdenking. Verder namen landmachtmilitairen deel aan herdenkingen in onder meer Roosendaal, Maastricht, Eindhoven, Middelburg, Den Bosch, Weert, Nijmegen, Deventer en het Duitse Osnabrück. Bronze Star Medal voor kolonel De Haan Kolonel Aart Jan de Haan is in de Afghaanse hoofdstad Kabul onderscheiden met de Bronze Star Medal. De Haan ontving de Amerikaanse decoratie uit handen van de commandant van de zogenoemde NATO Rule of Law Field Support Mission in Afghanistan, brigadegeneraal Ural Granville. De Nederlandse kolonel werkte van 12 oktober vorig jaar tot 14 april als chef-staf bij de juridische tak van deze NAVO- ondersteuningsmissie. Hij heeft zich daarbij op bijzondere wijze ingezet bij de bestrijding van de corruptie. Kolonel De Haan heeft er in hoge mate toe bijgedragen dat de Afghanen weer vertrouwen hebben in hun rechtssysteem, stelde Granville. Eerdere Nederlandse ontvangers van de Bronze Star Medal waren onder anderen landmachtkolonel Ben Klappe, commodore Emile van Duren en luchtmachtmajoor David van de Bunte. 6 Landmacht Landmacht 7

5 Landmacht Berichten Diplomauitreiking op het Franse OTC Operatiën. Kapiteins voltooien Franse carrièrecursus De kapiteins Tom Pala en Dennis Hennequin hebben vorige maand op het Franse Opleidings- en Trainingscommando Operatiën in Saumur het Diplôme d Etat- Major behaald. Dat is de Franse versie van de Middelbare Management Opleiding (MMO), die kapiteins in Nederland volgen voorafgaand aan de Middelbare Defensie Vorming (MDV). De twee kapiteins waren vier maanden geplaatst op de Ecole d Etat-Major in het West-Franse Saumur. Met regelmaat volgen Nederlandse officieren de Franse equivalent van de Hogere Defensie Vorming (HDV), maar voor het eerst stuurde de landmacht kapiteins naar de Franse MMO. Van deze officieren heeft de organisatie nog jaren profijt: mogelijk mogen in de toekomst daarom meer landmachtmilitairen in een dergelijke opleiding ruiken aan één van onze zes internationale partners en diens landmacht, taal en (militaire) cultuur. Synergie Die cultuur is net even anders dan de onze, verklaarden de twee kapiteins bij terugkeer. Zij zaten daar als enige buitenlanders in een Franse klas en werden dus continu op hun Franse taalkennis getest. Daarnaast interpreteren Franse militairen zaken soms anders dan Nederlanders. Door juist jongere officieren naar een Franse militaire cursus te sturen, verzekeren we ons in de toekomst van meer militairen met ervaring van werken met Franse collega s. Dat vergroot enerzijds het draagvlak voor het werken met elkaar tijdens oefeningen en missies. Anderzijds kunnen we leren van elkaar en ontdekken waar we synergie kunnen bereiken. Landmacht tweetbox De landmacht is goed vertegenwoordigd in de Social Media. Een blik in de tweetbox. Koninklijke Landmacht heeft een link gedeeld. 13 mei "Om eerlijk te zijn had ik er niet bij stilgestaan wat defensie precies allemaal doet in Nederland, doorgaans onzichtbaar. Vond ik het eerder vanzelfsprekend dat het een sluitpost van de rijksbegroting is, denk ik daar nu genuanceerder over." Radio-dj Eva Koreman van Q-Music heeft dankzij een goed gesprek met een Defensiecollega van de Explosieven Opruimingsdienst haar blik op Defensie flink bijgesteld. Werken, ploeteren, doorzetten, het word het allemaal waard #landmacht 12 mei Koninklijke Landmacht heeft een link gedeeld. 10 mei Filmportret Dennis van Esch 4 mei 2013 Dennis van Esch raakte zwaargewond bij zijn tweede uitzending naar Afghanistan. Een indrukwekkend filmportret van een ultieme doorzetter, die ondanks zijn handicap de blik naar voren heeft. "Want het kan altijd nog erger." Gewond maar niet verslagen, dat is wat hij 10 mei Scholieren herdenken gevallen Grenadiers en Jagers #landmacht bij Slag om Residentie mei #Landmacht militairen van de Legerplaats Oirschot op zoek naar #vermistebroertjes Julian en Ruben. Drops for Peace: dropjes voor militairen in Afghanistan, Afrika en elders. Volgende week donderdag al de medische keuring! #landmacht #pantserinfanterie Koninklijke Landmacht heeft een link gedeeld via 11 Luchtmobiele Brigade (aaslt) "7 december". 5 mei Van Uhm: ik besloot te dienen Generaal b.d. Van Uhm hield een indrukwekkende toespraak over de oorlog, menselijkheid en zijn zoon die het leven verloor in Afghanistan. 8 mei 7 30 april #Militairen salueren voor het scheidend en het nieuwe #staatshoofd. #landmacht #defensie #troon #abdicatie 20 april Inspirerende verhalen op sportprothesedag Militair Revalidatie Centrum. #landmacht 5 april Fuseliers van 17 Painfbat GFPI bieden eerste hulp bij ongeval A2. #werkenbij defensiejemoethetmaarkunnen #landmacht pic.twitter.com/kgymsagdme Word vrienden en check de landmacht op: Facebook Twitter ( facebook.com/landmacht) Stoters winnen Bartelsbeker 13 Infanteriebataljon Regiment Stoottroepen Prins Bernhard uit Assen heeft begin mei de krachtmeting om de Luitenant-generaal Bartelsbeker gewonnen. De diverse infanteriebataljons van de landmacht blijken aan elkaar gewaagd in de jaarlijkse infanterievaardigheidswedstrijd. De Stoters uit Assen werden in 2012 nog voorlaatste, maar bleken ditmaal het sterkste na alle vaardigheidstesten. De beker blijft daarmee wel in luchtmobiele handen: vorig jaar voerde 11 Infanteriebataljon Garderegiment Grenadiers en Jagers het eindklassement aan. Test De Bartelsbeker werd van 1971 tot 1993 georganiseerd als jaarlijkse operationele inzetbaarheidstest van de infanterie-eenheden. Door de zware uitzendbelasting tussen 1993 en 2010 vond de wedstrijd in deze periode niet plaats. Sinds 2011 strijden de zeven infanteriebataljons weer met elkaar. Het Opleidings- en TrainingsCentrum Manoeuvre organiseert de wedstrijd. Naast de hoofdprijs werd er in verschillende disciplines gestreden, zoals de individuele schutters Colt, Glock en Minimi en de ploegen Geweer lange Afstand en antitankgroepen GILL. Dat gold ook voor de tactische voorbereiding en inzet van infanteriepelotons en de kennis- en vaardigheid met betrekking tot ZHKH, CBRN, materieelherkenning en tactiek. Zoon De commandant van het winnende infanteriebataljon, luitenant-kolonel Jon van Dam, kreeg de Bartelsbeker van Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten, de generaalmajoor Marc van Uhm, en de zoon van luitenant-generaal Bartels, naamgever van de krachtmeting (zie foto onder). De overige prijzen reikte de Wapenoudste der infanterie uit, brigadegeneraal Van Wiggen. Kolonel De Jong draagt commando Kunduz over Kolonel Roland de Jong heeft 1 mei het commando over de politietrainingsmissie in de Afghaanse provincie Kunduz overgedragen aan kolonel der mariniers Marc Brinkman en civiel vertegenwoordiger Hans Peter van der Woude. Zij vormen het vijfde en laatste managementteam van de missie, die per 1 juli eindigt. Landmachtkolonel De Jong deed dat zes maanden lang samen met Geoffrey van Leeuwen. Zij verzorgden de opzet van de Afghan Training and Mentoring Teams waarbij Afghaanse trainers zijn opgeleid om zelf nieuwe agenten te trainen. Kunduz kan rekenen op onze inzet. Ik hoop dat onze samenwerking met de Afghaanse en internationale partners net zo succesvol is als bij onze voorgangers, zei Brinkman tijdens de commando-overdracht. Verantwoordelijk De Nederlandse geïntegreerde politietrainingsmissie heeft sinds zomer 2011 een stevige basis gelegd voor de gehele justitiële keten in Kunduz. De overgang naar een volledig Afghaanse verantwoordelijkheid is sneller gegaan dan verwacht. Daarom heeft Duitsland besloten zijn missie in Kunduz dit jaar af te bouwen. Met het voorgenomen vertrek van de Duitsers heeft ook Nederland besloten de trainingsmissie deze zomer te beëindigen. Nieuwe lichting militairen PATRIOT-missie naar Turkije 115 militairen zijn 23 april vanaf vliegbasis Eindhoven vertrokken naar de Turkse stad Adana. Sinds begin dit jaar zijn daar een tweetal PATRIOT-systemen ontplooid. Ze beschermen de stad Adana en haar inwoners tegen mogelijke aanvallen met ballistische raketten vanuit Syrië. De uitgezonden militairen zijn voornamelijk afkomstig van het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando (DGLC). Daarnaast leveren enkele andere defensie-onderdelen personeel. De eenheid is opgebouwd uit militairen van zowel de lucht- als landmacht, staat onder leiding van kolonel Marcel Buis en wordt voor de duur van drie maanden uitgezonden. Adana Momenteel zijn 250 Nederlandse militairen werkzaam bij de PATRIOT-eenheid die gezamenlijk met Duitse en Amerikaanse collega s een drietal steden in Zuid-Turkije beschermen. De Nederlandse eenheid opereert vanaf Incirlik Airbase, een Turks-Amerikaanse vliegbasis nabij Adana. De NAVO voert het commando over de drie eenheden. 8 Landmacht Landmacht 9

6 Ik hoefde geen seconde na te denken Vijf militairen van de landmacht zijn 17 april onderscheiden voor moedig, kordaat en beleidvol optreden onder zwaar vijandelijk vuur en na bomaanslagen in Afghanistan. Bij de gevechten, in de omgeving van Deh Rawod, sneuvelde in 2009 commando Kevin van de Rijdt. Drie onderscheiden collega's van Kevin doen hun verhaal. Minister Jeanine Hennis-Plasschaert: Als eenheid hebt u Kevin teruggebracht. U hebt hem niet in de steek gelaten... Ik ben trots op u. Ik hoop dat ook u zich trots kunt voelen, ondanks het verdriet om het verlies 6 september 2009: Een gecombineerde eenheid van commando s en mariniers verkent te voet een gebied in de buurt van Deh Rawod. Opdracht: de omvang van de Taliban bepalen. Uit voorzorg verplaatsen de twee pelotons special forces zich ieder aan een zijde van de rivier Helmand. Eenheden van de Task Force Uruzgan worden in deze streek regelmatig aangevallen. Het peloton op de westoever ligt op een gegeven moment voor op de collega s aan de overkant en besluit te wachten op een plateau boven de rivierbedding. Op dat moment barst de hel los. Vanuit de goed beschutte greens neemt de Taliban de Nederlanders onder vuur met mortieren, raketwerpers, mitrailleurs en andere klein kaliberwapens. De mannen trekken zich meteen terug naar een quala, een ommuurde woning. Korporaal Kevin van de Rijdt ontbreekt. Zes man besluiten hem te gaan zoeken. Gedekt door gevechtshelikopters en met groot gevaar voor eigen leven verlaten ze de betrekkelijk veilige haven en keren terug naar het plateau. Hier vinden ze de zwaargewonde Kevin. Vervolgens dragen ze hem met grote moeite naar de quala. In de medevac-helikopter blijkt de korporaal aan zijn verwondingen te zijn overleden. Sergeant der eerste klasse Tom, plaatsvervangend ploegcommandant, Korps Commandotroepen Ik hoefde geen seconde na te denken of ik mee zou gaan Ik heb een dubbel gevoel over deze onderscheiding. Natuurlijk ben ik er hartstikke trots op, maar ik had liever gezien dat het niet zo dramatisch was afgelopen voor Kevin, onze sniper. Hij zat net een half jaar bij de ploeg. Voordat we werden aangevallen, voelde ik wel dat er iets niet in de haak was. Opeens was het helemaal leeg in het gebied. Even daarvoor was er volop leven. Daarna sloegen mortiergranaten vlakbij in. In de redelijk veilige quala zag ik bij sommige jongens de angst in de ogen: nu is het menens. Ook voor mij was dit het eerste vuurcontact. In de quala telde ik koppen en ik wist meteen dat we Kevin misten. We moesten terug om hem te gaan zoeken. Daarover hoefde ik geen seconde na te denken. Never leave a man behind, is ons motto. Ik zou het de volgende keer zo wéér doen. Jos vond Kevin. We probeerden hem met zijn vieren, iedereen een arm of been, te dragen. Dat lukte niet. Jasper nam Kevin op zijn rug en rende naar beneden. Hij haalde mij zowat in, zo hard rende hij. Sergeant der eerste klasse Jos, medic, Korps Commandotroepen Ik dacht dat ik iedereen kon redden Wilde ik ooit nog naar mezelf in de spiegel kunnen kijken, dan móest ik terug om Kevin te zoeken. Toen we daarna onder het plateau op linie zaten om de open vlakte op te gaan en onze hoofden boven het maaiveld uit zouden steken, was ik wel even bang ja. Op het plateau vonden we Kevin redelijk snel. Ik zag hem liggen, op zijn buik. Jasper, de andere medic, en ik draaiden hem met moeite op zijn rug en deden zijn vest af. Ik zag dat hij een schotwond van de dikte van ongeveer een rijksdaalder in zijn borst had. We probeerden Kevin met drie man het plateau af te tillen, maar dat viel erg tegen. Uiteindelijk heeft Jasper hem achter op zijn rug getild en is naar beneden gerend, terug naar de quala. Daar hebben we zijn borst afgeplakt en alle andere mogelijke medische hulp gegeven, maar we wisten eigenlijk al dat het tevergeefs zou zijn. Dat viel me enorm zwaar, want ik was tot dat moment overtuigd dat ik als medic iedereen kon redden. Dat bleek helaas niet te kloppen. Minister Jeanine Hennis-Plasschaert (rechts) reikt samen met generaal Tom Middendorp (CDS, midden) de onderscheidingen uit. 10 Landmacht Landmacht 11

7 Korporaal wordt weer onderofficier Kapitein Ben, teambaas Korps Commandotroepen Doorstroom komt weer op gang Had ik iets anders moeten doen? Ik ben de laatste geweest die Kevin levend zag. We zaten met zijn tweeën op een afwachtingslocatie aan de linkerzijde van de opstelling die de ploeg had ingenomen, toen de vijand het vuur opende. Wij hebben het contact met de vijand afgebroken en gingen zo snel mogelijk richting het verzamelpunt, een soort greppel een paar honderd meter naar achteren. Ik zag kogels overal inslaan: links, rechts, tussen mijn benen, het is een wonder dat we toen niet geraakt zijn. Halverwege onze terugtocht dook Kevin achter een paar rotsblokken. Hij riep nog; Ben! Ben! Hier dekking!, maar ik was er al voorbij en rende door naar de greppel. Toen ik daar aankwam lag de rest van de groep daar al in dekking. Al snel merkten we dat het vuur van drie kanten begon te komen en dus lagen we ook niet meer veilig in de greppel. We zijn toen teruggevallen op een quala beneden in de green. Nadat ook de andere groepen zich in de quala verzameld hadden, zijn we met zes man weer naar buiten gegaan om Kevin te halen. Op weg naar boven werd er nog stevig op ons gevuurd maar ik had dat niet eens zo in de gaten. We zagen hem al snel liggen in het terrein tussen de rotsblokken waar hij dekking achter had gezocht, en de greppel. Ook hij moet zich gerealiseerd hebben dat hij van drie kanten onder vuur werd genomen en daardoor niet meer veilig zat achter die rotsen. Bij zijn sprint richting de greppel is hij toen geraakt. We hebben hem uiteindelijk onder vijandelijk vuur naar beneden weten te brengen. Ik heb nog heel vaak teruggedacht aan het moment dat hij dekking zocht en ik doorliep. Had ik iets anders moeten doen? Zeggen dat hij toch met mij mee moest komen? Maar alles ging veel te snel en daarnaast; voor hetzelfde geld had hij de juiste keuze gemaakt en zat hij hier nu het verhaal te vertellen. 12 Landmacht ONDERSCHEIDEN LANDMACHTERS Sergeant der eerste klasse Tom, plaatsvervangend ploegcommandant, Korps Commandotroepen, Bronzen Kruis Sergeant der eerste klasse Jos, medic, Korps Commandotroepen, Bronzen Kruis Kapitein Ben, teambaas Korps Commandotroepen, Bronzen Kruis Sergeant der eerste klasse Jasper, medic, Bronzen Kruis Korporaal-1 b.d. Jaap, Wapen der Cavalerie, Kruis van Verdienste De door de reorganisatie nagenoeg stilgevallen doorstroom van korporaals naar de onderofficiersopleidingen komt weer op gang. Dit jaar gaan alweer honderd korporaals naar de Koninklijke Militaire School. De komende jaren wordt de doorstroom uitgebouwd en gestructureerd. Door de defensiebrede reorganisatie en het daaropvolgende masterplan ATLANTA moet de landmacht ook een flink aantal onderofficieren inleveren. Dat heeft grote gevolgen voor het in-, door- en uitstroomplan voor onderofficieren. De afgelopen twee jaar konden alleen korporaals worden voorgedragen voor de onderofficiersopleiding in Weert als er een leerling uitviel op de civiele opleiding Veiligheid & Vakmanschap 3 (VeVa-3, het onderofficiersniveau) bij een van de regionale opleidingscentra (ROC). Een kwestie van afspraken en ruimte, legt landmachtadjudant Andre Odenkirchen uit. We hebben een opleidingsverplichting bij de VeVa. Als die mensen een civiele MBO-opleiding volgen om militair te kunnen worden, moeten we ze ook die kans geven. De ruimte voor doorstromers en spijkerbroeken (burgers zonder passende vooropleiding, red.) wordt daardoor wel kleiner. Er zijn nou eenmaal een stuk minder onderofficieren in de nieuwe landmacht. De afgelopen jaren konden we alleen ad hoc korporaals laten doorstromen. Er komt nu ook weer structurele doorstroom. Ook onze korporaals verdienen duidelijkheid. Optimale mix Dit jaar melden honderd doorstromers zich in Weert. In de toekomst worden dat er nog meer en is het niet meer afhankelijk van bijvoorbeeld uitval in de VeVa. Odenkirchen: In de end state van de reorganisatie is jaarlijks behoefte aan vijfhonderd aspirant-officieren. Voor het masterplan ATLANTA waren dat er nog duizend. De insteek wordt nu dat van de vijfhonderd de helft voor VeVa ers wordt gereserveerd en de andere helft voor doorstromers en spijkerbroeken. Maar dat is pas in 2016, als de reorganisatie voltooid en de nieuwe landmacht helemaal op orde is. Tot die tijd kijken we jaarlijks opnieuw naar de optimale mix. We zullen altijd een mix van spijkerbroeken, VEVA'ers en doorstromers nodig hebben. Wij maken ons hard voor alledrie, dus ook de doorstromers.' Net als bijvoorbeeld bij de nieuwe infanterieopleidingen en bij het Korps Commandotroepen probeert ook de Koninklijke Militaire School (KMS) aan de voordeur winst te boeken. Aspirant-onderofficieren worden geselecteerd op basis van de in hun portfolio vastgelegde competenties en hun motivatie. En tijdens kennismakingsdagen kunnen korporaals laten zien wat ze te bieden hebben. Door die voorselectie daalt het uitvalspercentage tijdens de opleiding zelf, weet Odenkirchen. Ze worden tijdens de kennismakingsdagen fysiek en mentaal getest. Na twee dagen zie je heel goed: de ene is het, de andere speelt het. De besten blijven over. Minder plek, geld, tijd Die vroege schifting is tegenwoordig een vereiste, stelt de landmachtadjudant. We hebben tegenwoordig nou eenmaal minder plekken, minder geld en minder opleidingstijd. Elke opleidingsplek is er een. En als we iemand opleiden, willen we ook een functie voor hem of haar hebben. Aan de doorstromer daarom het advies zich goed voor te bereiden. Fysiek en mentaal, maar bereid ook je thuisfront voor, waarschuwt Odenkirchen. De opleiding is korter, maar we willen niet inboeten op de kwaliteit van ons onderofficierenkorps. De opleiding wordt dus vooral intensiever en zal deels bij de eenheden plaatsvinden.. En aan de operationele eenheid het advies: Dat de nieuwe onderofficieren minder opgeleid zijn, daar kunnen zij niets aan doen. Het is aan ons allen om verder te bouwen aan hun kwaliteiten. Het accent in opleidingsland ligt op vorming. Daarmee legt de KMS bij de aspirant het fundament om tot een goede onderofficier door te kunnen groeien. Landmacht 13

8 Twentse burgers positief over oefening Cerberus Guard Onder de neus van de bevolking Gekleed in dikke winterjassen en handschoenen staat een grote groep burgers in een afgelegen weiland in het Twentse dorp Agelo vol spanning te wachten. Met mobieltjes, fototoestellen en verrekijkers in de hand trotseren zij de ijzige kou om getuige te zijn van het slotstuk van de geïntegreerde oefening Cerberus Guard. Eindelijk een beetje actie in de omgeving. TEKST: TLNT Johanna van Waardenberg FOTO'S: AVDD, 11 Luchtmobiele Brigade Boer Alberink tuurt over zijn land. Terwijl helemaal aan de overkant van zijn erf tientallen mensen vol verwachting klaarstaan voor een spektakel, heerst binnen in de Ootmarsumse boerderij vooral de rust. Gerard Alberink maak je de kop niet zo snel gek. Dat ver boven zijn boerderij vier C-160 Transalltransportvliegtuigen zoeken naar de juiste plek om honderd parachutisten van de Luchtmobiele Brigade uit te werpen; hij wordt er niet warm of koud van. De climax van de grote tweeweekse luchtmobiele oefening Cerberus Guard in Twente staat op het punt van ontbarsten. De zestigjarige Tukker gaf zelf toestemming voor de paradropping. De luchtmobiele infanteristen landen straks immers op zijn kaalgevroren grasveld. Het kan weleens een harde landing veroorzaken. Ben benieuwd of alles goed gaat, mompelt Alberink. Ik heb hier wel goed overzicht over het terrein. Dus ik zie het wel. Zijn toestemming om het terrein te gebruiken, vindt de boer niet meer dan logisch. Ik zie niet waarom dit een probleem zou moeten zijn. Ik gebruik het land nu toch niet. burgers het complete hedendaagse optreden geoefend. Boer Alberink is niet de enige bereidwillige burger in Twente. In de weken voor de eindoefening in het Ootmarsumse weiland komen overal plaatselijke omwonenden kijken, openen gemeentes de stadspoorten voor oefeningen en bieden ondernemers hun medewerking. Rogier Kruse bijvoorbeeld, eigenaar van een sloop- en bouwadviesbedrijf in Geesteren, stelt eerder in de week zijn twintigduizend vierkante meter bedrijfsterrein ter beschikking voor de oefening. In eerste instantie ben ik door Defensie benaderd met de vraag of wij een slooplocatie hadden, legt hij uit. De brigade zocht een plek waar de militairen zo realistisch mogelijk konden oefenen. Die hadden we niet. Ik heb toen direct aangeboden om onze loods te gebruiken. Zo gezegd, zo gedaan. Een paar dagen later vindt op het bedrijventerrein van Kruse een indrukwekkende oefening plaats. Vanuit een Chinook komen militairen het gebied in om kort daarna een vijandige rebbelen te verjagen uit de loods. Een spectaculair scenario, waar dan ook veel toeschouwers op afkomen. De ondernemer heeft geen moment getwijfeld te hebben aan zijn voorstel. Ik begrijp de noodzaak van het oefenen. Dit is belangrijk om onze mannen en vrouw in vorm te houden. Uiteindelijk levert het ons burgers een goed getraind leger op. Daar zijn we allemaal bij gebaat. Daarbij mochten de medewerkers van het bedrijf van dichtbij meekijken en dat maakt het natuurlijk extra leuk. Volgens Kruse is het duidelijk te merken dat ook omwonenden de acties interessant vinden. Toen bekend werd dat op onze locatie geoefend werd, kwamen mensen meteen kijken. Kruse heeft de rest van de oefening nauw Op bezoek Oefening Cerberus Guard is twee weken lang op bezoek in Twente (zie kader). En net als een jaar eerder in de omgeving van Assen (oefening Falcon Autumn) oefenen de luchtmobiele en ondersteunende eenheden van landmacht en luchtmacht onder de neus van de plaatselijke bevolking. Letterlijk soms, bijna. Sociale patrouilles in het dorp, acties in de buitengebieden, overleg met burgemeesters; tijdens Cerberus Guard wordt onder toeziend oog én met behulp van de Twentse Air Assault op vliegbasis Twenthe. Op de achtergrond kijken tientallen burgers mee 14 Landmacht Landmacht 15

9 Burgers vertellen Mignon Stevelink (39) uit Oldenzaal: Je hoort dorpsbewoners met elkaar praten en dan wil je het toch zelf ook eens zien. Ik werk overdag en heb hierdoor weinig meekregen van de oefening. Gelukkig kon ik de laatste dag met mijn kinderen naar de paradropping kijken. Het was eigenlijk veel te koud om lekker buiten te staan, maar we hebben het er voor over gehad. Dit maak je namelijk niet elke dag mee. gevolgd. Doordat wij zelf betrokken waren is mijn interesse aangewakkerd. Ik ben mezelf gaan inlezen en heb via social media en de regionale media de rest van de oefening in de gaten gehouden. Je nieuwsgierigheid wordt gewekt, omdat het van dichtbij een bijzondere indruk achterlaat. Volgens de Kruse is het enthousiasme van omwonenden te danken aan de manier waarop iedereen betrokken is bij de oefening. Burgers krijgen een goed beeld bij de werkzaamheden van de krijgsmacht, omdat ze het een keer zelf meemaken. In gesprek Boven het weiland van boer Alferink hebben de Transalls intussen hun plek gevonden. Het toegestormde publiek zeker dertig volwassenen en kinderen wijst naar de hemel, waar eerst de grote transportvliegtuigen als streepjes zichtbaar worden en het vervolgens legergroene bolletjes regent. Kijk mama, kijk, schreeuwt een kind. Volwassenen schieten nerveus hun fotocamera s vol, terwijl de bolletjes in sneltreinvaart groter worden en eindigen als bewapende mannen met de benen op de grond. Ik vind dit helemaal geweldig, zegt de 44-jarige Karina Herik uit Losser over al die militairen over de vloer. Last van? Helemaal niet. Uiteindelijk gaan die militairen voor ons op pad. Dus we mogen daar best iets voor terugdoen. En dan schrik je misschien even door een onverwachte knal. Nou en? Dat maakt het alleen maar spannender. Terwijl de gelande parachutisten wachten op het startsein voor een zuiveringsactie in een hotel iets verderop, pakken toeschouwers de kans om vragen te stellen. Ze willen van alles weten: of de mannen en vrouwen het koud hebben, wanneer ze gaan schieten, of het echte geweren zijn en of ze op de foto willen. Ze zijn zo vriendelijk en beleefd allemaal, vindt Herik. Ze nemen echt de tijd om vragen te beantwoorden en uit te leggen wat ze precies aan het doen zijn. Vooral de manier waarop ze met kinderen omgaan, is leuk om te zien. Je ziet die gevaarlijk uitziende mannen dan opeens veranderen in vriendelijke jongens. De luchtmobiele militairen hebben de vaart er goed in. Een halfuur na de start van de paradropping is het bevroren weiland van boer Alferink weer kaal en verlaten. De oefenende eenheid trekt verder door het dorp, gevolgd door het dolenthousiaste Twentse publiek. In huize Alberink heeft de baas zich intussen al weer van het woonkamerraam afgewend. Wel mooi hoor, een beetje spektakel in zijn tuin. Maar zo bijzonder is het nou ook weer niet. Henk Scholten (73) uit Agelo: Mijn echtgenote en ik wonen vlak voor het weiland waar de paradropping plaatsvond. Een paar dagen ervoor kregen we onverwachts bezoek van een paar militairen. Ze kwamen ons infomeren over de oefening en vragen of we bezwaar hadden. Voor ons was dit geen enkel probleem. We vinden het zelfs leuk. Het is een keer wat anders. Eva Jaspers (42) uit De Lutte: Ik wist zelf nog niks van de oefening, totdat ik opeens tientallen militaire voertuigen zag. De mannen in de wagens zwaaiden vriendelijk, dus ik wist wel dat het goed zat. Later las ik op internet een artikel over de tweeweekse oefening. Ik vind het geweldig om dit een keer van dicht bij mee te maken. Ook de kinderen vinden het spannend. Voor hen is dit echt een sensatie. Truus Reinik (70) uit Losser: Ik vind het geweldig om de militairen zo door onze straten te zien lopen. Van mij mogen ze vaker oefenen in Twente. Het brengt een beetje leven in de brouwerij. Michael Sijbom, burgemeester Losser: We hebben niet voor niets een leger en dat moet zo realistisch mogelijk kunnen oefenen. Ik vind het daarom ontzettend belangrijk om mee te werken. De oefening brengt wat reuring en is een leuke afwisseling in het dagelijkse straatbeeld. Zo vaak komen burgers niet in aanraking met Defensie. Vanuit mijn functie twitter ik veel en via dat medium komen hele interessante discussies los. De meeste inwoners reageren hartstikke positief op de komst van de militairen. Een enkeling vraagt zich af wat het allemaal mag kosten. Maar die zichtbaarheid van Defensie is juist goed om meer begrip in de samenleving te krijgen. Wat mij betreft zijn ze volgende jaar weer welkom. Kapitein Juul Platenburg, communicatieadviseur 11 Luchtmobiele Brigade: Ik heb tijdens de oefening vaak contact gehad met burgers. We hebben veel positieve reacties ontvangen. Ondernemers toonden bereidheid met het beschikbaar stellen van trainlocaties en omwonenden hadden geen bezwaar met oefeningen rondom het huis. Speciaal voor de burgers hebben we op een woensdagmiddag in Losser en Oldenzaal een open dag georganiseerd. Hier kwam veel publiek op af. Dit hebben we gedaan om inhoudelijk met mensen in gesprek te gaan. Het is namelijk niet niks. Het leefgebied van de inwoners is twee weken door ons gebruikt en dat roept de nodige vragen op. We vinden dit belangrijk om te doen, omdat je zo mensen goed kan infomeren over onze taken en waarom het essentieel is om te oefenen. Uiteindelijk zorgt dit voor begrip en meer waardering. Sociale patrouille in het Twentse Losser (zie alle foto's). Comprehensive approach Cerberus Guard stond in het teken van het geïntegreerd optreden van grondtroepen, helikopters en transportvliegtuigen. Het oefenscenario volgde de zogenoemde comprehensive approach. Dit houdt in dat militaire operaties alleen slagen wanneer ook op diplomatiek, politiek, economisch en sociaal vlak wordt ingegrepen. De oefening startte met een grote aanval op vliegveld Twente, bedoeld om een belangrijk rebellenbolwerk uit te schakelen. Daarna vormde het vliegveld de ideale plek voor een basiskamp om de vijand verder te bestrijden en in contact te komen met de lokale bevolking. Cerberus Guard eindigde gisteren in stijl met een paradropping op voormalig hotel Zomerlust ten zuiden van Ootmarsum. Ruim honderd parachutisten werden daarbij uit een C-160 Transalltransportvliegtuig geworpen om vervolgens het hotel te zuiveren van vijandelijke strijders. 16 Landmacht Landmacht 17

10 Landmacht ATLANTA nieuws Goederenvervoer naar de landmacht Het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL) heeft met ingang van 15 april de Defensie Verkeers- en Vervoers Organisatie (DVVO) Compagnie onder bevel genomen. Defensiebreed goederenvervoer over de weg is daarmee in handen van de landmacht. De overdracht van de eenheid aan het OOCL vond plaats tijdens een bijzonder appèl op de Generaal-majoor Kootkazerne in Garderen. Vanaf deze locatie zal de Transport Planning Cell (TPC), het aansturende orgaan van de DVVO, de bewegingen van voertuigen en chauffeurs coördineren.als kersvers onderdeel van OOCL is de DVVO verantwoordelijk voor het plannen en (laten) uitvoeren van wegvervoer voor transport en verplaatsingen voor het ministerie van Defensie en verschillende partners. Uitgebreid wagenpark Om dit voor elkaar te krijgen beschikt de DVVO-compagnie over een uitgebreid wagenpark. Bovendien kan de eenheid een beroep doen op operationele eenheden van Defensie. Daarnaast heeft de DVVO-compagnie meerdere externe contracten met civiele leveranciers. Herinrichting personeelslogistieke veld in uitvoering De herinrichting van het Personeelslogistieke veld bij de landmacht is in de uitvoerende fase beland. Commandant Landstrijdkrachten heeft begin mei ingestemd met het Definitief Reorganisatieplan. De focus is vanaf nu gericht op het optimaal vullen van de nieuwe organisatie. Het Personeels Logistiek Commando (PLC) gaat een personeelsvullingsplan opstellen voor de nieuwe personeelslogistiek. De bedoeling is in de laatste week van juni met de bonden een concept daarvan te kunnen bespreken. Nu het reorganisatieplan definitief is, zal eerst het betrokken personeel persoonlijk worden geïnformeerd over de gevolgen van deze reorganisatie. Daarna ontvangt iedere medewerker een brief met een voornemen tot plaatsing / voornemen tot niet plaatsing in de nieuwe organisatie. Na een tweede overleg met de bonden zet de personeelsdienst deze voornemens om in definitieve (niet) plaatsingen en worden de overgebleven vacatures gepubliceerd. Groen De bezuinigingen bij Defensie leiden tot een nieuwe inrichting van het P&O-veld. Een Divisie Personeel & Organisatie Diensten Defensie (DPOD) gaat straks de P&O-taken van de huidige dienstencentra van het CDC en van de huidige P&O-staven van de Defensieonderdelen verzorgen. Bij de landmacht raakt deze reorganisatie niet alleen de huidige Directie P&O van Staf CLAS en het Personeelslogistiek Commando (PLC), maar ook de commandantenondersteuning, de zogenoemde groene P -organisatie (G1/S1) en de compagnie-, eskadron- en batterijadministraties. Naast de oprichting en de overdracht van functies aan de DPOD zullen binnen de landmacht de nodige reducties moeten worden gerealiseerd. Lees meer op intranet: Koninklijke Landmacht > Publicaties > Communicatie > Reorganisatie CLAS (Atlanta) > Projecten > Personele logistiek CIMIC bataljon wordt Civiel en Militair Interactiecommando 1 CIMIC bataljon in Apeldoorn wordt nog dit jaar omgevormd tot het 1 Civiel en Militair Interactiecommando (1 CMI Co) en verdubbelt bijna in omvang. De nieuwe naamgeving en structuur sluiten beter aan op de werkzaamheden, verklaart commandant luitenant-kolonel Jan Vonk de verandering. Het gaat om interactie tussen civiel en militair. De Datum Begin Geldigheid Eenheid van 1 CMI Co is 1 oktober De nieuwe functies van 1 CMI Co worden zo snel mogelijk in Peoplesoft ingevoerd; derhalve kan op korte termijn belangstelling getoond worden via de arbeidsplaatsenbank. Er wordt nog onderzocht hoe dit voor de reservistenfuncties voor zover van toepassing georganiseerd gaat worden. De publicatie van de vacatures (het vrijgeven van de nieuwe functies) zal ongeveer half juni plaatsvinden. Paars Aan militaire zijde is CIMIC een zogenoemd paars bataljon met vertegenwoordigers van marine, landmacht, luchtmacht en marechaussee. Dat is van groot belang voor de contacten met de verschillende krijgsmachtonderdelen, verduidelijkt overste Vonk. Nu zijn er ongeveer 45 beroepskrachten en 480 plaatsen voor reservisten, dat gaat met de vorming van het Interactiecommando naar 90 beroepskrachten en 850 reservistenplaatsen. Het CIMIC bataljon -en straks het Interactiecommando- bestaat uit zes netwerken: Cultural Affairs & Education, Civil Administration, Civil Infrastructure, Humanitarian Affairs, Economy and Employment en IDEA voor onder meer de ontwikkeling van het midden- en kleinbedrijf. Lees meer op intranet: Koninklijke Landmacht > Publicaties > Communicatie > Reorganisatie CLAS (Atlanta) > Projecten > Omvormen CIMIC bat Hoofdkwartier OOCL officieel opgericht De brigadestaf van het Operationeel Ondersteuningscommando Land is na een ingrijpend reorganisatietraject 1 mei officieel omgedoopt tot het hoofdkwartier OOCL. Daarmee is HQ OOCL de eerste brigadestafnieuwe stijl die deze status heeft verkregen. Op voorspraak van Commandant der Landstrijdkrachten gaan de operationele staven als onderdeel van de laatste reorganisatieoperatie verder als hoofdkwartieren. De staf van het OOCL is nu de eerste. Vanuit standplaats Apeldoorn ondersteunt het sterk afgeslankte hoofdkwartier OOCL de opdrachtgerichte commandovoering van Commandant OOCL en creëert het de randvoorwaarden voor de uitvoerende eenheden. Het Operationeel Ondersteuningscommando Land heeft twaalf eenheden met acht hoofdfunctionaliteiten en is daarmee inmiddels dé leverancier van Combat Support (CS) en Combat Service Support (CSS) voor alle land-based operaties van de krijgsmacht. Dit is tevens de belangrijkste taak van het OOCL: het leveren van operationele ondersteuning aan alle grondtroepen van de krijgsmacht, waar ook ter wereld en bij nationale operaties. Ook is het OOCL verantwoordelijk voor het aanvoeren en terughalen (deployment en redeployment) van eenheden uit missiegebieden. 18 Landmacht Landmacht 19

11 Bijdrage troonswisseling Ceremonieel en bijstand De mensen van de landmacht leverden 30 april een flinke bijdrage aan de troonswisseling, zowel in het militair ceremonieel als bij de ondersteuning van de organisatie. Bijzondere taken tijdens een bijzondere dag. Luitenant-kolonel Cas Schreurs, namens de landmacht drager van het vaandel van de Garderegiment Grenadiers en Jagers, hijst zich in zijn ceremonieel Jagerstenue. FOTO S: Audiovisuele Dienst Defensie De Explosieven Opruimingsdienst Defensie controleert de hele binnenstad op explosieven. Ook het water van het IJ. Militairen van het regiment Infanterie Oranje Gelderland melden zich voor hun beurt in de erehaag, de buitenring van het militair ceremonieel rondom de Nieuwe Kerk. Voor de Gele Rijders van het Korps Rijdende Artillerie begint de bijzondere dag op het Marine Etablissement Amsterdam zoals elke. Een medewerker van het KPU-bedrijf controleert de knopen aan een Grenadierstenue. Generaal Tom Middendorp (l), Commandant der Strijdkrachten, draagt het Rijkszwaard in de Nieuwe Kerk. Naast hem zijn voorganger, generaal buiten dienst Peter van Uhm, Koning van Wapenen. Foto: ANP De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso en Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers marcheren al spelend de Dam op. De Gele Rijders lossen hun saluutschoten vanaf het Marine Etablissement Amsterdam. De Koning en Koningin lopen van het Paleis op de Dam naar de Nieuwe Kerk. Op de achtergrond, in de erewacht een detachement van de Koningscompagnie van 11 Infanteriebataljon Grenadiers en Jagers. 20 Landmacht Landmacht 21

12 Redeployment Kunduz Logistieke hit and run De missie in Kunduz is bijna voltooid. De verhuizers van de landmacht bereiden zich voor op de opruim- en vertrekoperatie. De zogenoemde redeployment wordt een knap staaltje logistieke efficiëntie. TEKST: Kapitein Roel van de Wiel ILLUSTRATIE: Luitenant-kolonel Emile Post Het voorbereidingstraject van de redeploymenteenheid van het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL) is in volle gang. Het gaat nu ook snel: 22 juni is het vertrek van het voordetachement richting Kunduz gepland, een week later gaat de ongeveer honderdkoppige hoofdmacht die kant op. De landmacht is hofleverancier voor de redeployment, met de deploymentpelotons van 130 Clustercompagnie (100 Bevoorradings- en Transportbataljon, OOCL) en 230 Clustercompagnie (200 Bevoorradings- en Transportbataljon, OOCL), een genietaakteam (101 Geniebataljon, OOCL) en supportpeloton en de meeste staffunctionarissen. Maar de verhuizing van Kunduz naar Mazar-e-Sharif (MeS) wordt een bijzonder paarse aangelegenheid: elk operationeel commando levert mensen om de redeployment zo soepel en spoedig mogelijk te laten verlopen. We gaan samen de klus klaren, noemt majoor René Schoenmaker, commandant van de samengestelde redeploymenteenheid, een belangrijk oogmerk van zijn missie. Daarvoor moeten we nu in korte tijd een wij-gevoel creëren. In de voorbereiding ligt een belangrijke focus op het smeden van een hecht team. En we moeten iedereen, ook onze exoten, uitzendgereed en optimaal voorbereid krijgen. Een belangrijk uitgangspunt is: ken jezelf en ken je team. De mensen vormen mijn kapitaal. Als we elkaar bij aankomst al goed kennen, goede werkafspraken hebben gemaakt en veel van elkaar kunnen verdragen, kunnen we samen de grootste uitdagingen aan. Peanuts Eenmaal in Kunduz is er geen tijd meer om aan elkaar te wennen. De eenheid is, eenmaal in theatre, direct operationeel zodra de politietrainingsmissie wordt stilgelegd. De opdracht voor de mensen van majoor Schoenmaker is duidelijk: het materieel beheerd en beheerst inpakken (zie illustratie, 1) en via de diverse beschikbare wegen naar de Nederlandse compound in Mazar-e-Sharif (MeS) transporteren. De mensen van de Police Training Group-5 (PTG), die in de zomer stapsgewijs worden teruggestuurd, zorgen tijdens het inpakken en transport nog voor de veiligheid van de verhuizers. Omdat de Duitse collega s Kamp Kunduz nog dit jaar gaan verlaten, is het een hard streven voor Schoenmakers team om 1 oktober weg uit en 22 Landmacht Landmacht 23

13 Landmacht Overal inzetbaar Out of the box in Burundi Werk In Burundi draagt het Ministerie van Defensie bij aan het Sector Security Development programma. Een strategisch adviseur is aanwezig om Burundi te begeleiden bij het opstellen van een Defensievisie. Nederland levert drie trainers voor het ACOTA-programma van het Amerikaanse Department of State. Daarnaast bouwden genie-eenheden aan infrastructuur voor het leger en de politie tijdens drie oefeningen. We hebben zes weken de tijd gehad om meer dan honderd Burundiërs gereed te maken voor uitzending naar Somalië. Dat is een heel kort tijdsbestek, waarin je genoodzaakt bent om prioriteiten te stellen. De training bestond uit simpele veiligheidsmaatregelen en optreden in verstedelijkt gebied. Deze militairen hebben geen helm, schermvest of opsvest. Dat krijgen ze pas in het missiegebied. Met minimale middelen probeer je het verschil te maken om hun overlevingskans te vergroten. De lijntjes zijn kort en direct, een belangrijke randvoorwaarde gereed in Kunduz te zijn. Als we niet tegen grote uitdagingen aanlopen, kan het sneller, voorspelt de majoor. We gaan er ook niet langer zitten dan nodig is; als iemand geen werk meer heeft, gaat hij terug naar Nederland. Voor verhuizers is deze opdracht simpel: we pakken ons materieel in en zetten het op een andere plek neer. En qua aantallen is het, zeker vergeleken met Uruzgan, peanuts. Maar dan moet het wel soepel lopen. Gelukkig heb ik vanuit het hoofdkwartier OOCL en de landmachtstaf alle vrijheid gekregen om een goed team samen te stellen, de planning te organiseren en het uit te voeren. De lijntjes zijn kort en direct, een belangrijke randvoorwaarde. Tijdwinst Schoenmaker heeft goed zicht op welk en hoeveel materieel er ingepakt en vervoerd moet worden. Dat betekent echter niet dat nu al vast ligt hoe alles naar MeS wordt getransporteerd. Schoenmaker: Als je thuis verhuist, werkt het ook zo: uitpakken is makkelijker dan inpakken. Dus we moeten ter plekke vaak nog beoordelen hoe we wat gaan inpakken en hoe we iets het best kunnen vervoeren. We zijn soms ook afhankelijk van derden. En soms zullen we om tijdwinst te boeken eerst materieel transporteren en op MeS pas goed sorteren. Ook daar zullen we nog flink aan het werk moeten. 24 Landmacht Majoor René Schoenmaker. De eenheid heeft voor het transport een de keuze uit wegtransport (2), een ingehuurd Mi-26 transporthelikopter en het kleine Dash personenvliegtuig (4). Het transport naar Nederland, of naar een ander missiegebied (5), is in feite van later zorg. De end state van de missie van de redeploymenteenheid luidt dan ook: De Nederlandse compound van Kamp Kunduz is overgedragen of afgebroken en al het materieel is transportgereed overgedragen aan de commandant van de National Support Element op MeS. Commando s Hoewel de eenheid een gedegen planning volgt en secuur werk wil leveren, wordt snelheid ook een uitdaging. Hoe sneller Kamp Kunduz leeg is, hoe beter. Schoenmaker: We gaan naar Kunduz zoals commando s hun werk doen: erin, dingen doen en weer eruit. Het wordt een logistieke hit and run-operatie. Efficiënt voor de organisatie, effectief voor de eenheid. Het is een mooie opdracht. Voor zulke uitdagingen zijn al mijn mensen ooit militair geworden: hier heb je een touwtje en een kistje, zie maar aan de overkant te komen. We krijgen voldoende middelen, maar we mogen grotendeels onze eigen weg bepalen. Daar ben ik trots op. En dat gaan we waarmaken. Landmachtmilitairen zijn overal inzetbaar en nemen deel aan missies in het Midden-Oosten, Azië, Europa en Afrika. Adjudant Michel Vonk werkte zes weken als trainer in het ACOTA-programma (The Africa Contingency Operations Training and Assistance) in Burundi op het Afrikaanse continent. 001: Het dak van het weeshuis was kapot. Met 43 graden celsius in de brandende hebben we geholpen met spullen sjouwen. De meest simpele beweging kostte energie, vanwege de zinderende hitte. Belevenissen De Afrikaan leeft vandaag. Soms dacht ik: schiet op. Je moet continu het goede voorbeeld geven en dan volgen ze. Ze zijn energiek en gevoelig voor militaire autoriteit, waardoor je ze heel makkelijk kan motiveren. Soms maak je bizarre dingen mee. Mijn collega ging een stukje hardlopen. De gehele omgeving was afgezet, omdat de president van Burundi aan het voetballen was. Militairen stonden met sniperwapens en machinegeweren op elke hoek van de straat, puur machtsvertoon. Nietsvermoedend liep mijn collega tegen de beveiliging aan, waarna er gelijk vier doorgeladen machinegeweren op hem werden gericht. Bijdrage Nederlandse militairen zijn communicatief vaardig en denken out of the box. We stelden lijsten op met woordjes in Kirundi, het Burundese dialect. Zo kregen we de hele club in beweging. Amerikaanse militairen voeren puur de opdracht uit. Die geven rustig een PowerPoint presentatie van veertig minuten. Wij deden dat in vijftien minuten en voordat iedereen in slaap viel, gingen we het in de praktijk uitvoeren. 002: Burundi is het land van de duizend heuvels. Op de voorgrond wordt de juiste schiethouding voorgedaan. Landmacht 25

14 Vijf landmachtteams fietsen tegen kanker Landmacht bij de AD6 Quiz Aan de achtste editie van het fietsevenement Alpe d HuZes (AD6) doen 5 en 6 juni vijf landmachtteams mee. Een maand voordat ze de Nederlandse berg opfietsen tegen kanker, legde Landmacht de teamcaptains onze AD6-Quiz voor. Conclusie: aan de voorkennis zal het niet liggen. 41 Pantsergenie team 1 Captain: Alex Haegens (AH) Mijn peetoom is overleden aan kanker. Daarnaast wil ik op deze manier geld inzamelen om de ziekte onder controle te krijgen. Daar lever ik graag een sportieve tegenprestatie voor. 41 Pantsergenie team 2 Captain: Marc van der Kallen (MK) In mijn familie komt de ziekte helaas voor. Ook lijden enkele vrouwen van collega s van de eenheid aan kanker. Voor hen doe ik mee. Negentig procent van ons team gaat proberen zes keer de berg op te fietsen. 41 Pantsergenie team 3 Captain: sergeant-majoor Patrick van den Burg (PB) Ik fiets mee om iets te doen voor het goede doel. Ik wil dit doel steunen, omdat twee mensen heel dichtbij mij aan de ziekte lijden: mijn vrouw en mijn vader. Ze zijn er beiden bij op de dag dat ik ga fietsen. Ik ga proberen zes keer de berg op te fietsen. Korps Commandotroepen Cycling team Captain: Denny (DE) Ik doe mee voor collega s die kanker hebben of overwonnen hebben. Het is de tweede keer dat ik meedoe. Het evenement heeft mij de vorige keer echt gegrepen. Iedereen van ons team wil de beklimming zes keer doen. Daarna willen we samen nog een keer omhoog lopen. Staf Koninklijke Landmacht Captain: kolonel Wim Nijhout (WN) In de eerste plaats doe ik mee om het goede doel te steunen. Ik ben actief voor meerdere goede doelen. Daarnaast doe ik mee vanwege de sportieve uitdaging. Ik houd van sport en vind het leuk in teamverband uitgedaagd te worden. Goed, Gelukkig en Gezond Alpe d HuZes is een wielerevenement waarbij de deelnemers individueel of in teamverband maximaal zesmaal op één dag de Alpe d Huez beklimmen om geld op te halen voor het AD6-onderzoeksfonds bij KWF Kankerbestrijding. De stichting hanteert een strikt antistrijkstokbeleid: alle giften gaan voor honderd procent naar het onderzoeksfonds. De missie van Alpe d HuZes is: anderen faciliteren en inspireren om Goed, Gelukkig en Gezond te kunnen leven met kanker. Opgeven is geen optie! Een team (of deelnemer) sponsoren kan via deelnemers.opgevenisgeenoptie.nl 26 Landmacht Landmacht 27

15 De Landmacht-bij-de-AD6-Quiz is informatief, geen wedstrijd. We roepen geen winnaar uit VRAAG 1 De hoeveelste editie van AD6 wordt in juni gehouden? AH: de achtste. DE: dertiende. MK: dertiende. PB: zesde. WN: Dit is de achtste keer. Correct: het is de achtste keer. In 2006 was de eerste editie. VRAAG 2 Hoeveel deelnemers fietsten vorig jaar mee aan AD6? En hoeveel was dat in het eerste jaar, 2006? AH: Bijna In 2006 was dat 66, dat heeft iemand mij gisteravond nog verteld. DE: 8500, 67. MK: 5500, PB: Dat moet ik gokken. Ik denk dertig. In 2012 schat ik WN: Ik geloof dat dat er dertig waren in Vorig jaar waren dat er Correct: in 2006 fietsten 66 mensen mee, in 2012 maar liefst 800, verdeeld over twee dagen. VRAAG 3 Hoe ver is het fietsen tot de finish, wat is het gemiddelde stijgingspercentage en hoeveel hoogtemeters worden onderweg overbrugd? AH: 14 kilometer, 8%, 1050 meter - dat heb ik vorig jaar opgemeten met de metertjes op mijn fiets. DE: 13,8 kilometer, 8%, 1500 meter. MK: 12,5 kilometer, tussen de 8 en 10%, 750 meter. PB: 13,8 kilometer, 7,9 %, 1061 meters. WN: ruim 13 kilometer, 8%, (rekent hardop) 1040 meter. Correct: 13,8 kilometer, 7,9 %, 1061 meter. VRAAG 4 De Alpe d Huez is beroemd (en berucht) om z n genummerde haarspeldbochten. Hoeveel zijn dat er in de hele klim? AH: 21 bochten, maar 22 als je bocht 0 meerekent. DE: 22. Vorig jaar is bocht 0 vernoemd naar Bas Mulder, een overleden kankerpatiënt. MK: 6. PB: Officieel 21. Bocht 0 is vernoemd naar Bas Mulder, maar de officiële bochten zijn vernoemd naar etappewinnaars in de Tour de France. WN: Bas Mulder deed jaren mee aan AD6, maar is overleden aan kanker. Eigenlijk is dat dus de belangrijkste bocht. Correct: De beklimming van de Alpe d Huez heeft er 21, de AD6 heeft er inderdaad 1 meer. VRAAG 5 We noemen de Alpe d Huez vaak de Nederlandse berg. Noem zoveel mogelijk Nederlandse winnaars op de Alp tijdens de Tour de France AH: Zoetemelk, Winnen, Kuiper en Theunisse. DE: Gert-Jan Theunisse, Steven Rooks, Joop Zoetemelk, Peter Winnen en... Hennie Kuiper. MK: Geen idee. Ik ben geen wielrenner, maar de regelaar. PB: Gert-Jan Theunisse, Peter Winnen, Hennie Kuiper, Joop Zoetemelk en (na even diep te graven in zijn geheugen) Steven Rooks. WN: Peter Winnen, Steven Rooks, Gert-Jan Theunisse, Joop Zoetemelk en Hennie Kuiper. Correct: 1976 Joop Zoetemelk, 1977/78 Hennie Kuiper, 1979 Joop Zoetemelk, 1981/83 Peter Winnen, 1988 VRAAG 6 Je zult de Alp slechts één keer hoeven te beklimmen. Wie deed dat ooit het snelst? En hoe lang deed hij daarover? AH: Pantani, in 34 minuten. DE: Alberto Contador tijdens de Dauphiné Libéré: 36 minuten en 41 seconden. MK: Geen idee. PB: Marco Pantani: 37 minuten en 36 seconden. WN: Ik geloof dat dat Marco Pantani was, in iets van 36 minuten. Correct: Alberto Contador, 2010 Dauphiné Libéré, minuten. VRAAG 7 Terug naar de AD6. Wat was de opbrengst vorig jaar? En in startjaar 2006? AH: In 2006 was dat euro. Daarna is dat ieder jaar ongeveer verdubbeld. DE: 2006: euro, 2012: 32 miljoen euro. MK: 2006: euro, 2012: 12 miljoen euro. PB: Ik gok vijf ton in Vorig jaar is 32 miljoen opgebracht. WN: euro in Vorig jaar was 30 miljoen het doel; het werd uiteindelijk 32 miljoen. VRAAG 8 Voor welk goed doel wordt AD6 gefietst? AH: Dat is gemakkelijk: KWF Kankerbestrijding. DE: Koningin Wilhelmina Fonds. MK, PB, WN: Koningin Wilhelmina Fonds Kankerbestrijding. Correct: het AD6-onderzoeksfonds bij Koningin Wilhelmina Fonds Kankerbestrijding. VRAAG 9 Noem zonder pauzeren alle namen uit uw team. AH: Officieel bestaat mijn team uit overste Kooij, sergeant-majoor Van den Burg, Van Vliet, Roeken, Pen en Peeters. Op papier zijn er drie teams van 41 Pagnbat, maar eigenlijk zijn wij een groot team. DE: Marcel, Denny, Hans, Arthur, Pim, Dré, Barry en Jack. MK: Adjudant Roeken, sergeant-majoor Pen, luitenant Peeters, kapitein Hummelink, sergeant Schreurs, luitenant Van Rest, sergeant Boden, korporaal Van Gelderen, korporaal Van Barneveld, sergeant Vroenhoven, sergeant Broeren, sergeant-majoor Smulders, sergeant LaGarde, sergeant Dekkers en Eric Hartwich. PB: Van der Kallen, Smulders, Van den Burg en Broeren. WN: Majoor Van de Velden, overste Sneek, overste Krekelberg, kolonel Matthijssen, kolonel Jobse, adjudant Keulemans, luitenant-generaal De Kruif en kolonel Nijhout. Kolonel Timmermans doet individueel mee, maar we beschouwen hem ook als teamlid. Collega Michelle Erkelens gaat hardlopend de berg op. Dat probeert ze twee keer te doen. VRAAG 10 Bij wie logeren de landmachtdeelnemers tijdens het evenement? AH: Wij hebben een chalet geboekt, maar we konden ook op de Franse kazerne terecht. DE: Wij zitten op een Franse kazerne. MK: Wij hebben een eigen chalet en sommigen van ons logeren bij de Fransen. PB: Ik weet niet bij wie, maar de landmacht heeft een appartement boven op de berg geregeld. WN: Dat heb ik toevallig zelf geregeld. Dat is bij de Franse bergartillerie. Correct: De Franse Armée de Terre heeft legering aangeboden aan de Nederlandse collega s in een appartementencomplex op de berg. VRAAG 11 Wat is het motto van AD6? AH, DE, MK, PB, WN: Opgeven is geen optie. Steven Rooks, 1989 Gert-Jan Theunisse. Correct: Opgeven is geen optie. 28 Landmacht Landmacht 29

16 Trainen in een virtuele wereld schept vertrouwen Korporaal-1 Ben Mulders Ervaringsdeskundige Wereldwijd serious gamen Meerwaarde in Gisteren was de eerste dag dat we met het programma aan de slag konden. Vandaag geven we al een demo, dus je hebt de handelingen snel in de vingers. Misschien komt het omdat onze generatie is opgegroeid met computers. Je start de game met een hindernisbaan. Dat is belangrijk, omdat je de juiste combinatie van knoppen moet kennen voor alle fysieke bewegingen. Klimmend en klauterend leer je hoe de virtuele soldaat beweegt. De commandant kan zien of je bepaalde drills goed hebt uitgevoerd, zoals het 360 graden scannen van de omgeving. In de dode hoek kan hij vijanden neerzetten, zodat spelers gelijk worden geconfronteerd met hun fouten. Door oefeningen eerst in een virtuele wereld te trainen verlies je in de praktijk minder tijd, omdat je de omgeving kent en de oefening goed in je hoofd zit. In het veld heb je dan aan één woord genoeg. Als iedereen in de virtuele wereld zijn taken en handelingen goed uitvoert, schept dat vertrouwen onderling. virtueel trainen Militairen kunnen sinds een maand wereldwijd gelijktijdig oefenen in een virtueel missiegebied. Het eerste gamelokaal dat is gekoppeld aan het gesloten MULANnetwerk, is vrijdag 12 april in gebruik genomen op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Zeker met het oog op toekomstige operaties zijn computerspellen (Serious Gaming) voor de landmacht een belangrijk middel om militairen te trainen. Drills en procedures kunnen via Serious Gaming worden geoefend, waardoor militairen in de praktijk beter zijn voorbereid, vertelt brigadegeneraal Otto van Wiggen, commandant Opleidings- en Trainingscommando. Trainen door gamen bespaart kosten en heeft een hoog trainingsrendement. Ook heeft de commandant een beter overzicht en kan hij elementen van de oefening terughalen voor evaluatie of herbeleving. Verschillende NAVO-landen maken al gebruik van Serious Gaming, maar Nederland is momenteel het eerste land dat de virtuele wereld koppelt aan een gesloten netwerk. Eenmaal ingelogd op het MULANnetwerk kunnen militairen overal ter wereld met elkaar oefenen. Scenario s en kaarten staan op een centrale server, zodat spelers altijd dezelfde, actuele versie gebruiken. In Nederland en Curaçao kunnen militairen gelijktijdig met elkaar trainen. Binnenkort krijgen alle operationele eenheden binnen de landmacht MULAN-gamelokalen. Meerwaarde Een samengestelde eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade gaf bij de ingebruikname in Schaarsbergen een demonstratie. De mannen en vrouwen kregen eerst een briefing van hun commandant. In plaats van omgehangen in te stijgen in helikopters, namen ze plaats achter de beeldschermen om vanaf daar de operatie uit te voeren. Korporaal-1 Ben Mulders, lid van het demoteam, is enthousiast over de mogelijkheden van Serious Gaming. Ik zie het als serieuze toevoeging, vertelt Mulders. De leercurve is hoger dan in het veld, omdat je sneller oefeningen achter elkaar kunt draaien en opnieuw kunt doen. Soms weet je niet wat je verkeerd doet, vult collega korporaal-1 Remy de Ruiter aan. Via het spel krijg je beter inzicht in het oefenscenario en word je sneller geconfronteerd met de fouten die je maakt. Wat is Serious Gaming? Virtual Battle Space 2 (VBS2) en Steel Beasts Pro zijn computerspellen die via een beveiligd netwerk gespeeld worden. De eerste game is ontwikkeld voor de militair te voet of met een voertuig in een specifiek missiegebied. Het tweede spel richt zich op gemechaniseerd optreden. Toekomstige missiegebieden kunnen in een virtuele wereld worden nagebouwd, zodat militairen een goed beeld krijgen van de gevechtsomgeving. Complexe operationele situaties kunnen beter worden getraind en geëvalueerd. Om optimale resultaten te behalen, maken Formule-1 coureurs al gebruik van visualisatie, beweert brigadegeneraal Nico Geerts, commandant 11 Luchtmobiele Brigade. Met behulp van de gamelokalen kunnen nu ook onze militairen via de virtuele wereld meer uit hun training halen. Het gamelokaal in Schaarsbergen is in gebruik genomen. 30 Landmacht Landmacht 31

17 Interview kapitein Alex Spanhak Laten we gewoon met elkaar praten Kapitein Alex Spanhak (36) kreeg in 2009 een dapperheidsonderscheiding, het Bronzen Kruis, omdat hij buitengewoon moedig en doordacht heeft opgetreden tijdens zijn uitzending in Nu zit hij in een re-integratietraject en praat hij over de andere kant van dezelfde medaille, want zijn uitzending naar Afghanistan leverde hem ook psychische klachten op. Je emoties durven tonen hoort bij goed leiderschap. TEKST: TLNT Rosalien van Damme FOTO'S: Hans Lebbe Hoe heb je de uitzendingen in Afghanistan ervaren? Tijdens mijn uitzending in Kabul in 2003 (ISAF-5, red.) raakte vooral kinderleed mij en het besef dat mensen elkaar vreselijke dingen aan kunnen doen. Een aantal keer was het spannend. Bijvoorbeeld toen ik uit de Patria stapte en dacht dat ik een mijn zag liggen. In een fractie van een seconde spreidde ik mijn benen en stapte ik ernaast. De Explosieven Opruimingsdienst kwam en het bleek de losse achterkant van een granaat te zijn, die half onder het zand lag. De uitzending in 2007 (Uruzgan, Battlegroup 4, red.) bestond voor mij alleen uit vechten. In de greenzone kreeg ik te maken met hinderlagen en in de woestijn lagen bermbommen. Op het kamp dacht ik veilig te zijn, maar ook daar werden we beschoten. Op een gegeven moment had ik geaccepteerd dat ik niet meer naar huis zou gaan. Angst viel van me af en ik voelde geen emoties meer. Zoiets overkomt je. Net als de psychische klachten na mijn laatste uitzending. Wat is precies gebeurd op 20 september 2007? Op de route naar Shingola-West raakte een peloton op patrouille verwikkeld in een zwaar vuurgevecht met de Taliban. Ik stond met mijn eenheid stand-by op FOB Volendam (Forward Operating Base, red.) en besloot met drie Bushmasters ondersteuning te bieden. De eenheid was door de hoge vijanddruk niet meer in staat de gewonde mee te nemen. Het ging om soldaat-1 Tim Hoogland. Beelden schoten door mijn hoofd van collega s die door straten worden gesleept in Irak en Somalië. Wij zouden Tim hoe dan ook meenemen. Stapvoets reden we naar de plek waar hij zou liggen, terwijl we volop onder vuur lagen, van onder andere mortieren. Ik besloot dat ik degene moest zijn die Tim zou gaan halen. De rest was druk bezig met het gevecht en de AMV er (Algemeen Militair Verzorger, red.) was de enige verpleegkundige en dus een schaars middel. Tim lag ongeveer tien meter bij me vandaan. Onder zwaar vijandelijk vuur is dat best een afstand om te overbruggen. Toen ik bij hem aankwam zag ik eerst heel veel bloed. Later besefte ik dat hij was overleden, maar hij moest natuurlijk geborgen worden. Tim was een man van negentig kilo. Ik kreeg hem niet gelijk weg. Samen met sergeant-1 René Neef hebben we hem toen naar de Bushmaster gesleept. Hoe was het om na zulke ervaringen in Nederland terug te komen? Ik had niet door dat het eigenlijk heel slecht ging. Er zat boosheid en schuldgevoel in me en ik wist niet wat ik ermee moest. In december 2007 kwam ik terug van uitzending. Maart 2008 ging ik weer aan het werk als cursusleider bij de Vaktechnische Opleiding van de infanterie. Het was een rustige functie. Tijd om na te denken. 32 Landmacht Landmacht 33

18 Ik kon de onderscheiding en de ellende niet los van elkaar zien Laten we stoppen met geforceerd stoer doen doodsbang. Eenmaal daar bleek zij ook in Deh Rawod te zijn geweest. Ze wist waar het over ging. Dat was een enorme opluchting. Iemand begreep mij. Vertrouwen en begrip zijn in zo n situatie belangrijk. Het heeft lang geduurd, maar nu durf ik toe te geven wat de uitzending met me heeft gedaan. Naar een psycholoog stappen als het niet meer gaat, dat is pas moedig. Dat is de boodschap die ik aan iedereen wil meegeven. Misschien ben je na drie gespreken al klaar. Blijf je voor Defensie werken? Ik heb oorlog gezien en dat wil ik niet meer meemaken. Op dit moment zit ik in het herkeuringtraject en ben ik benieuwd wat de uitslag gaat worden, waarschijnlijk uitzendongeschikt. Daarom draag ik nu bewust burgerkleding, om te laten zien dat ik ziek ben. Dat zie je niet aan de buitenkant. Ik voel me niet meer korporaal, luitenant of kapitein. Ik ben Alex. Binnen de landmacht wil ik aan de slag als burger psychotherapeut, daar volg ik nu een opleiding voor. Ik ben een ervaringsdeskundige, omdat ik zelf uitzendingen heb gedraaid en psychische klachten daarvan heb ondervonden. De militairen die voor deze organisatie werken, zijn zulke fijne mensen. Die wil ik helpen. Op dit moment ben ik tijdelijk tewerkgesteld bij Dienstencentrum Re-integratie Defensie en ga ik aan de slag als coach om collega s met psychische klachten te begeleiden in hun re-integratie traject. Zou je nu nog kunnen werven voor de krijgsmacht? Als je zoiets vraagt denk ik gelijk nee, maar dan zou ik liegen. De landmacht is een mooi bedrijf. Ik snap dat jongens en meiden dit willen. Het was ook mijn jongensdroom. Ik heb met fantastische mensen samengewerkt en geweldige oefeningen gedraaid in Nederland en daar buiten. Ik wil alleen iedereen bewust maken van de andere kant van dezelfde medaille. Als je voor dit bedrijf wilt werken, dan moet je daar heel goed over nadenken. Militair moet je zijn, niet spelen. Dat geldt ook voor leiderschap. Ik vind dat je altijd voorbeeldgedrag moet vertonen, omdat het in je karakter zit. Als leiders een spelletje spelen, dan prikken de manschappen daar doorheen. Je emotie durven tonen, hoort daar ook bij. Laten we stoppen met geforceerd stoer doen en gewoon met elkaar praten. Hoe gaat het nu met je? In de zomer van 2012 ging ik naar een reünie van mijn team uit Afghanistan. Je bent nog steeds Alex, al heb je PTSS (posttraumatische stressstoornis, red.), zeiden ze tegen me. Dat deed me goed. Ik had het nodig dat te horen. Nu draag ik het Bronzen Kruis voor alle mannen en vrouwen van het team en Tim is erbij. Wij hebben het allemaal verdiend. Was het moeilijk om jonge infanteristen op te leiden na die heftige periode in Afghanistan? Als je als jonge vaandrig besluit infanterist te worden, dan moet je van goede huizen komen. Vaak vond ik ze minder geschikt, omdat ik wist in welke situaties ze terecht konden komen. lichamelijke klachten, maar geen idee dat het kwam door mentale problemen. Alles in mijn lichaam deed pijn. Op een ochtend zei mijn vriendin: En nu ga je niet meer naar je werk. Je blijft thuis. Ik lag opgerold in bed, verstijfd van de kramp. Ziek melden was de enige optie. Toen begon de ellende, omdat ik moest toegeven dat ik ziek was. Curriculum vitae Kapitein Alex Spanhak Legde je de lat niet te hoog voor mensen die zich nog aan het ontwikkelen zijn? Was ik niet te streng? Dat heb ik mij vaak afgevraagd. Ze staan inderdaad aan het begin van hun carrière en moeten nog veel leren. Toch denk ik niet dat ik te streng ben geweest. Ik heb het gevecht meegemaakt. Dat klinkt stoer, maar de praktijk is rauw. Ik weet wat je moet kunnen om leiding te geven in zo n situatie. Of je écht kan functioneren onder druk, daar kom je pas achter op het moment zelf. Maar ik kan er alles aan doen om mensen op te leiden, die naar mijn mening de beste kans van slagen hebben. Waar merkte je aan dat jij de uitzending nog niet had verwerkt? Tijdens uitzending stroomt de adrenaline door je lichaam. Je leeft. Dat geeft zo n kick. Als je terug komt in Nederland vind je die spanning niet op het kantoor, dus ga je op zoek naar dat gevoel. Veel mensen gaan daarom bijvoorbeeld overmatig sporten of ontwikkelen ander extreem gedrag. Wanneer ik had gedronken, werd ik agressiever dan normaal. Ik kon moeilijk maat houden. Daarnaast had ik dertien verschillende Waarom was dat moeilijk? Ik kon het niet aan mezelf verkopen dat ik een dapperheidsonderscheiding had gekregen en nu ziek thuis zat. Blijkbaar was ik toch niet in staat om met stress om te gaan. Mijn mannelijkheid was weg. Ik schaamde me en durfde niet meer naar de kazerne om mijn collega s onder ogen te komen. Ik voelde me een mietje. Je hebt in 2009 het Bronzen Kruis gekregen, vanwege je bijzonder moedige optreden. Hoe kun je jezelf dan zo veroordelen? Wat ik toen heb gedaan, vond ik niet bijzonder. Ik deed gewoon mijn werk. Toen ik de onderscheiding kreeg uitgereikt, zaten de ouders van Tim in de zaal. Ik voelde me schuldig, want zij waren hun zoon verloren en ik kreeg het Bronzen Kruis. Ik kon de onderscheiding en de ellende niet los van elkaar zien. Vervolgens heb ik mentaal een harde klap gekregen. Zachtjes uitgedrukt. Daar schaamde ik me voor. Ben je toen naar een psycholoog gegaan? De drempel om naar een psycholoog te gaan is sky high. Echte kerels kletsen niet, dat beeld heerst onder infanteristen. In 2011 moest ik vanwege mijn psychische klachten naar de bedrijfsarts. Ik was Geboren Opkomst Korps Commandotroepen. ECO niet gehaald C-compagnie 12 Infanteriebataljon. Soldaat, korporaal Schutter Lange Afstand, plaatsvervangend groepscommandant Koninklijke Militaire Academie, Vaktechnische Opleiding Infanterie Officieren Pelotonscommandant antitankpeloton 13 Infanteriebataljon Cursusleider/Docent Vaktechnische Opleiding Infanterie Officieren Kapitein Operatieën, S3 Opleidings- en Trainingscommando Operatieën 34 Landmacht Landmacht 35

19 Landmacht Personeelsmutaties Landmacht Berichten Militair personeel bevorderd Kolonel GFA van der Thiel (natres); BJH Smit (inf ) (inf ); MR Kropman (log b&t); DH Wallet (log b&t); MS Sykes (inf ); SJM Korsten (art); RJH Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse Luitenant-kolonel Verschoor (inf ); M Schuiling (cav); M van den Heuvel (log gnk); TG Velthoen (inf ); T Cuppen H Behrend (gn); DE Blom (log b&t); M Braker (log gnk); ZM Burns (log gnk); DDTW A van Beelen (gn); HL Bloemendal (log gnk) (inf ); VT Overeinder (vbdd); M Volbeda (inf ); Cornelissen (log td); HD Dalhuisen (log gnk); Majoor TA Ellerman (inf ); JB Rus (gn); FN de Boer (gn); S Roels (vbdd); SJCM van Turnhout (luart); B PJH Deserno (log gnk); M Ebert (log gnk); I Haisma (log gnk); M Hajban (log td); E Klom DHMM Dols (log td); MJM Hädicke (art); T van Osenbruggen (inf ); R Spierings (gn); RV (vbdd); F Marinus (log b&t); MHB Moonen (log Rauch (inf ); EM Lever (log gnk); M Wassenaar Kudding (inf ); WAP Kolken (cav); N de Jong b&t); M Nadolph (inf ); T Olthof (lo/s); CH van (inf ); GL van Elk (inf ); LF Wigman (log b&t) (art); RJMW Steegs (luart); MHR Verouden (art); Oort (luart); E van der Ploeg (gn); AHJ Smetsers Kapitein / ritmeester W Versteeg (gn); JD Maaskant (luart); WJMW van Vossen (gn); T Kulk (inf ); CJM van Overveld (log td); Y van Leest (log gnk); JR van Rheenen (log gnk); DL Voerman (gn); MKGE Verstegen (log gnk) Eerste luitenant J Ultzen (log gnk); AW Dubbeldam (cav); RP Rietveld (art); D Geurts (art); L van Beek (log gnk); R Kleijer (art); AS Pons (log gnk); D Halma (gn) Tweede luitenant RLC de Wolf (cav); BRAM Baars (gn); KR Brinkgreve (cav); Adjudant AWP Habets (inf ); WTJ Nederhoff (log td) Sergeant-majoor / opperwachtmeester M Mooibroek (cav); GH Borneman (gn); JJ Portena (log gnk); WG Willems (gn); FMB Brouns (log gnk); TJ Schraven (inf ); J Balallo (log gnk); BJ Pilat (log td); JFM Embrechts (gn); TC Stuurman (inf ); JJW Spliethof (gn); J Noor (natres) Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse VJPP Mol (art); M Hegie (art); RHA Janssen (log ma); ES Nagelhout (log gnk); GR van Reenen (inf ); AR Veenstra (inf ); LV Zapata (natres); E Dekker (natres); K van der Veen (art); JHC Oomen (natres) Korporaal der eerste klasse LPHJ van der Weijden (natres); DS Hofstra (log td); AM Claessens (natres); AMJM Thijs (natres); PGM van Waesberghe (natres); MW van Berkel (natres); JP Baan (natres); NJ Brand (inf ); N van Dulmen (gn); GJA Branten (luart); MWJ Baas (log ma); M Langendoen (log b&t); DJA Meulenbroeks (log b&t); L Pieterse (inf ); P Bruggeman (log td); PB Wijngaarden (gn); J Smits (inf ); TMT Ruijgrok (vbdd); P van der Meij (luart); IL Gerbrands (log b&t); L Diepens (vbdd); D Smit (inf ); DA Brand (inf ); JC Karens AJL van de Vinne (natres); AM Peters (vbdd); BMJJ Vermeulen (gn); C Janse (natres); TP Sloterwijk (gn); M Noorloos (vbdd); T Pols (log td); KDM Aarts (log td); AR Castillo (log td); AR Venema (log td); J Bruinsma (log td); PJ van Lohuizen (log td); G van Malenstein (log td); RWJ de Wolf (natres) Militair personeel dienst verlaten Kolonel GHJ Noordanus (cav) Luitenant-kolonel ABH Bouwman (log b&t); EJG Bouwmeester (inf ); BJM de Kok (log b&t); FMTR Müller (art); JHJ Ouwerling (inf ) Majoor H Klein Kromhof (art); CAC Mouw (art) Kapitein / ritmeester AJ Bekker (log gnk); JGMJ Borneman (lo/s); C Gielen (log gnk); WJG Penning de Vries (log td); BFR Seijn (cav); GHH Slebos (log gnk) Eerste luitenant AL van Dijk (log ma); CGF Kuppens (log td); H Ottens (cav) Vaandrig / kornet V Machtel (inf ) Adjudant BJ Breukelman (cav); PHM van Broekhoven (vbdd); G van Bruggen (log td); HFJ van Dael (log b&t); FH Flos (log b&t); H Hesseling (vbdd); RP Houtzagers (log td); G Huster (log td); RAG Lansink (cav); HWH Mooren (cav); JP de Roo (vbdd); H de Sterke (inf ); JS Thijssen (log td); PN Verhoeven (inf ); AJM Wagemakers (luart); JA Welling (inf ) Sergeant-majoor / opperwachtmeester G Verhoeven (log ma) (log b&t); FAC van Tilburg (lo/s); AE Vreeman (log gnk); JWN Westerbos (lo/s) Sergeant / wachtmeester R Gilissen (log b&t); SWT Janssen (log td); DL Kirkenier (luart); M van Velzen (inf ) Korporaal der eerste klasse B Baars (log gnk); B Bakker (gn); FESG Beck (log gnk); M Berben (inf ); N van Berlo (log td); S Cath (log gnk); JPH Christians (inf ); J Coumou (gn); JK van Dam (vbdd); JG van Dijk (inf ); D Duif (log td); RHJC van Grinsven (log gnk); RRM van Heumen (log td); Y van den Heuvel (cav); H Jager (gn); J Kalteren (gn); TV Kemble (log b&t); EOC Kotta (log td); DJ Leijten (inf ); M Londema (log td); D van Loon (art); AP Mudde (gn); MMH Schuur (vbdd); WA van Son (log b&t); S Verheul (inf ); AP van der Vliet (log gnk); MC Westra (cav); RC Weterings (log b&t); R Zwezerijnen (log b&t) Burgerpersoneel dienst verlaten Schaal 15 NC Küthe Schaal 8 WG van Wegen Schaal 6 R van Koert Schaal 5 G Sittrop, LEBM Westerhof In Memoriam Kapitein Marinus van den Bogaard, werkzaam als loopbaanbegeleider in Oirschot Sergeant-majoor Cornelis Bernsen, werkzaam bij de Landelijke Personeelsdiens Volg de landmacht via facebook Werken bij de Koninklijke Landmacht is uniek. Elke militair en burger in dienst van de landmacht draagt bij aan vrede en veiligheid. Samen zíjn we de landmacht: altijd inzetbaar, in dienst van de samenleving, in Nederland en in buitenlandse missies. We doen belangrijk werk dat nog niet bij iedereen bekend is. Een makkelijke manier om onze meerwaarde aan een groter publiek kenbaar te maken is door de officiële facebookpagina van de Koninklijke Landmacht te volgen: facebook.com/landmacht. Regelmatig worden op deze pagina foto s, videoclips en berichten gepubliceerd die weergeven wat de mensen van de landmacht doen en vooral ook: waarom. Klik op vind ik leuk op facebook.com/landmacht en je krijgt automatisch nieuwe updates te zien. Klik je bij een bericht op vind ik leuk of delen dan krijgen ook jouw vrienden dit bericht te zien. Op deze manier maak je eenvoudig aan je omgeving zichtbaar waar het werk van de landmacht en van jezelf aan bijdraagt. Bij berichten op facebook, en andere sociale media, is er de mogelijkheid om reacties te plaatsen. Het is een kans om verder uit te leggen wat je werk inhoudt. Houdt er wel rekening mee dat iedereen kan meelezen. Wees daarom verstandig als het gaat om zaken als operationele veiligheid en opmerkingen die kwetsend kunnen overkomen. Elke militair en burgermedewerker is het visitekaartje van de organisatie. Via facebook.com/ landmacht krijgen nog meer mensen dit visitekaartje te zien! Generaal-majoor Morsink (l) en componist Gert Buitenhuis. JWF: koninklijke mars en album De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso (KMKJWF) viert de inhuldiging van Koning Willem-Alexander met het uitbrengen van de koninklijke cd Onder het Oog des Konings. Tijdens het jaarlijkse Slag om de Residentieconcert op 10 mei in Den Haag ontving generaal-majoor Henk Morsink, chef Militair Huis van de Koning, de partituren en de dirigeerstok waarmee de nieuwe Koning Willem-Alexander-mars Wilt heden nu treden voor de cd werd opgenomen. Generaal Morsink ontving die uit handen van Gert Buitenhuis, die de mars in opdracht van de KMKJWF componeerde. Wilt heden nu treden is een muzikaal eerbetoon aan de nieuwe Koning en staat op het album Onder het Oog des Konings. De kapel onder leiding van dirigent majoor Arnold Span bracht de mars ter plaatse ook nog ten gehore. Tradities De KMKJWF zet de tradities voort van het Regiment Garde Grenadiers en Jagers, dat van oudsher gelegerd was daar waar de koning regeerde. Zij dienden Onder het Oog des Konings. Het jaarlijks Slag om de Residentiectoncert op vrijdagavond 10 mei vormde de afsluiting van een week die in het teken stond van herdenken, gedenken en vieren van onze vrijheid. Dit concert is een gezamenlijk initiatief van de gemeente Den Haag, garderegimenten Grenadiers en Jagers en Fuseliers, 11 Luchtmobiele Brigade en Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso. Kroon op het werk Het verzoek van de Commandant der Strijdkrachten aan alle defensiemedewerkers om een nationaal saluut te brengen aan onze nieuwe Koning, was aan de mensen van 43 Herstelcompagnie wel besteed. De complete eenheid bracht voor de foto een eregroet aan de Koning, in een wel zeer bijzondere formatie. Het was dan ook bedoeld als een kroon op het werk, voordat de eenheid binnenkort wordt gereorganiseerd. 36 Landmacht Landmacht 37

20 Landmacht Photoshoot Landmacht Berichten Reünies KMA-promotie 88 Datum: vrijdag 24 mei 2013 Locatie: Nassauzaal KMA, Breda Bijzonderheden: 5de lustrum. Programma is van 1500 tot 2000u. Aanmelden: C-Cie 17 (NL) Mechbat GFPI IFOR 2 Datum: zaterdag 1 juni 2013 Locatie: Genmaj de Ruyter van Steveninckkazerne, Oirschot Aanmelden en info: voor 8 mei via ; dhgj.raaijmakers@mindef.nl, ; of via facebook: Reünie Cteam 17-nl Mechbat GFPI Kapitein Ger Donders stuurde een geweldige foto op uit maart 1979 vertrok de hoofdmacht van Dutchbat naar Libanon, vertelt Donders erbij. Bij dit Dutchbat bevond zich een geniepeloton en een waterzuiveringsgroep. Het kader bestond uit eerste luitenant Jacob van den Ouden, sergeant-1 Fred Kater en de sergeanten Gerard Jansen, Ruud Bakker en Ger Donders. Er werd Oproep Photoshoot Heb je ook een leuke, mooie of spannende foto gemaakt tijdens een oefening, uitzending of op de kazerne? Stuur deze op naar de redactie van Landmacht, voorzien van achtergrondinformatie zoals waar en wanneer de foto is genomen, welke eenheid of personen te zien zijn en waarom de foto zo bijzonder is. De foto moet voldoende resolutie hebben, bij voorkeur 1 MB of meer, vanwege de afdrukkwaliteit. De foto, bij voorkeur, mailen naar: redactielandmacht@mindef.nl Postadres: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. redactie Landmacht / Photoshoot MPC 55A Postbus AA Utrecht Geplaatste inzendingen worden beloond met een Victorinox Multi Tool! daar zeer veel werk verzet, voornamelijk op het gebied van het bouwen van onderkomens en beschermings- constructies en het transport van drinkwater. Destijds was men niet in het bezit van constructiegereedschap, het peloton vertrok met de organieke groepsuitrusting van een genieveldgroep en een pelotonsuitrusting. Landmacht Redactieraad Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: 1GNC: maj Tjeerd Dijkstra * OTCRij: aooi Leo van Meerendonk * KCT: kap Louis Wesselink * OTCo: maj Henk Asma * DGLC: elnt Jurriaan Esser * JISTARC: aooi Erik Vriens * OTCMan KC: aooi Paul Fontein * Korps Natres: kap (r) Fred Warmer * OTCMan: maj Ron Sprokkereef * VustCo: kap Corné van den Berg * OOCL: aoo (R) Roel van Essen * DP&O: kap Anne-Marie Berndsen * DCHR: maj Frans Verburg * MatlogCo: maj Cas Le Mahieu * Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht: redactielandmacht@mindef.nl Tweehonderd landmachters bij openingsspektakel Vrede van Utrecht Bedankt aan de tweehonderd fantastische mensen van de Koninklijke Landmacht. Hiermee sloot Junkie XL zaterdag 13 april zijn optreden af tijdens het muziek- en theaterspektakel De slag om Vrede, op het dak van Rijksweg A2. Het evenement vormde de publieksopening van een reeks activiteiten waarmee de driehonderdste verjaardag van de Vrede van Utrecht wordt gevierd, die de landmacht ondersteunt. Tijdens het evenement speelde het Metropole Orkest een muziekstuk gecomponeerd door Junkie XL. Het stuk bestond uit vier delen: de aanloop naar oorlog, de veldslag, onderhandelingen en vrede. In het gelijktijdig opgevoerde theaterstuk kwam deze indeling ook terug en speelden zowel publiek als militairen een actieve rol. Zo werd het publiek in twee militaire kampen verdeeld door een afscheiding die tijdens het onderdeel veldslag van beide zijden werd bestormd door een honderdtal militairen en reservisten van de luchtmobiele brigade. Hoofdkwartier De landmacht neemt deel aan het initiatief vanwege de vestiging van het hoofdkwartier in Utrecht. De landmacht neemt ook deel aan het afsluitende evenement in september. Het aantal van tweehonderd militairen verwijst naar het jubileum van de landmacht in Naast de ongeveer honderd militairen in het publiek hielp de landmacht bijvoorbeeld met het vervoer van het publiek met een aantal viertonners. Kolonel Robert Toma, projectofficier 200 jaar Koninklijke Landmacht: Het is een mooi voorproefje op ons eigen jubileum. Maar daarbij willen wij ook thema s als oorlog en vrede bij een breed publiek onder de aandacht krijgen. Hier gebeurt dat mooi in combinatie met populaire kunst. Vrede van Utrecht Met de Vrede van Utrecht kwam een einde aan twee eeuwen godsdiensttwisten en bloedige oorlogen tussen Frankrijk en Engeland. Utrecht werd de plaats voor onderhandelingen. Het vredesverdrag geldt sindsdien als een voorbeeld voor het oplossen van conflicten. Vereniging Veteranen Vredesmissies GFPI Datum: zaterdag 1 juni 2013 Locatie: Genmaj de Ruyter van Steveninckkazerne, Oirschot Bijzonderheden: voor alle veteranen die met een Fuselierskoord uitgezonden zijn geweest. Aanmelden en info: vvvgfpi@home.nl, O.V.W.-bataljon Kennemerland 2-4 R.I. Datum: vrijdag 7 juni 2013 Locatie: Oosters restaurant Jin-Lai, Haarlem Bijzonderheden: Aanvang uur Info: E. Pereboom ; D. Ypma K.N.I.L. Datum: woensdag 12 juni 2013 Locatie: Oranjekazerne, Schaarsbergen Bijzonderheden: Ontvangst vanaf 1000u. Vrijvervoer is beschikbaar voor veteraan en begeleider Aanmelden: G.J.van Helden, Kennemerlandlaan 48, 5628 AR Eindhoven (vermeld naam en veteranennummer). 421 Hospitaalcompagnie Datum: vrijdag 14 juni 2013 Locatie: Generaal Spoorkazerne, Ermelo Bijzonderheden: Alle (oud)militairen, die vanaf 1 mei 1996 geplaatst zijn (geweest) bij 421 Hospitaalcompagnie, zijn van harte welkom. Ontvangst vanaf 1400u. Avondprogramma inclusief diner. Aanmelden: een eigen bijdrage van 15 wordt gevraagd. 421hospcie@gmail.com en maak 15 euro over voor 14 april 2013 naar A. Beukers, rek , o.v.v. reünie 421, naam, plaatsingsjaar. Regimentssportdag Verbindingstroepen Datum: donderdag 27 juni 2013 Locatie: Generaal-majoor Kootkazerne, Garderen Bijzonderheden. Opgave is meedoen. Zelf zorg dragen voor eten en drinken uur Regimentsappel, uur prijsuitreiking Aanmelden: GJWM.Schutte@mindef.nl. 1 (NL) UN Signal Battalion Datum: zaterdag 7 september 2013 Locatie: Generaal-majoor Kootkazerne, Stroe Bijzonderheden: jubileumreünie voor vierde lustrum, vanaf uur. Aanmelden en info: u wordt verzocht uw deelname te bevestigen vóór 1 juni via thboersma@hotmail.com (naam, voorletters, rotatie, militair rnr en wel/niet met partner) en uw eigen bijdrage ( 5 pp) over te maken op: reknr t.n.v. Ver. Oud-Leden 1(NL)UN Signal Battalion Landmacht Landmacht 39