norah N44 Den Haag A12 lolah 4 N464 A13

Transcriptie

1 norah N44 StadsRING StadsRING 7 StadsRING Den Haag A4 A12 lolah 4 StadsRING N464 StadsRING 5 A4 A13

2 De cirkel is rond De StadsRING: pleidooi voor een gezonde kern Vervolgstudie op het ondergronds Malieveld Congress Centre (2005) Studie naar de mogelijkheden om het verkeersaanbod in de stad op de CentrumRING te reguleren en te doseren, waarbij de binding van het stadscentrum, het Malieveld, de Koekamp en het Haagse bos weer tot stand kan komen middels de vorming van het landgoed Haagse Bosch. Het nieuwe landgoed heeft voor het stadscentrum grote betekenis ondermeer omdat het voornamelijk ondergronds de ruimte biedt voor de in eerdere studies aangedragen publiekstrekkende functies, parking en transferiumfaciliteiten. januari 2007 R4a Room for architecture

3 De studie van 2004/2005 Room for architecture is in november 2005 naar buiten getreden met haar studie Malieveld Congress Centre 'Op naar een nieuw internationaal congrescentrum in Den Haag'. Deze studie is in eerste instantie een pleidooi om, gerelateerd aan het bestuurlijke, internationale imago van Den Haag, een groots nieuw internationaal vermaard congrescentrum voor de toekomst in de stad te zekeren. Om meerdere redenen is de (ondergrondse) locatie Malieveld haast een vanzelfsprekende keuze. Immers, onder het Malieveld in het centrum van Den Haag ligt een MCC het meest optimaal bereikbaar met alle vormen van vervoer. Bovendien is het Malieveld (inter)nationaal gezien een zeer bekende plek met een groots imago. Het Malieveld rechtvaardigt belangrijke functies. Niet in de laatste plaats vestigt en versterkt de komst van het MCC de culturele waarde van het Malieveld en de Haagse binnenstad. Gekoppeld aan het MCC hebben we in de plannen voorzien in een grote ondergrondse parkeergarage annex Transferium, direct ondergronds aangesloten op de Utrechtsebaan.

4 Room for architecture

5 Wat zijn de kansen en de mogelijkheden van het Malieveld. De fascinatie voor het Malieveld, het kroonjuweel of de icoon van Den Haag is bij ons gegroeid. Als hoogwaardige ruimtelijke entiteit, midden in het centrum van Den Haag, is de Malieveldruimte in de vervolgstudies steeds nadrukkelijker onderdeel van ons onderzoek gaan vormen. In het document 'De nieuwe stadspoort van Den Haag' (competitie: ontwerp een icoon voor Den Haag/2006) schetsen we enkele van deze mogelijkheden die het ondergrondse Malieveldplan kan betekenen voor het centrum van Den Haag. De insteek is hierbij: het vergroten en versterken van de culturele potentie. Naast het MCC is de mogelijkheid geïntroduceerd om de belangrijkste cultuurdragers van Den Haag: het Residentieorkest/ het Nederlands Danstheater/ Het Koninklijk Conservatorium een nieuw onderkomen te bieden, gekoppeld aan de ondergrondse accommodatie van het Malieveld Congress Centre. (1) In een modificatie is hier aan toegevoegd de ondergrondse huisvesting van het Nationaal Historisch Museum, grenzend aan de ca. 300m lange Mall/ wandelpromenade van transferium/garage naar Koningskade. De Nederlandse historie en route- in de vorm van een traditioneel museum of in de vorm van kabinetten, zichtbaar langs de route, waar langs de canon van de Nederlandse geschiedenis kan worden gewandeld en 'geshopt'. (2) Dit plan is nog niet verder uitgewerkt en naar buiten gebracht.

7 De potentie om stad met haar tijd mee te kunnen laten groeien. Stedenbouwkundig en cultureel gezien is het Malieveld voor de stad van grote waarde. Was het voorheen een speelveld voor de adel, daarna hét manifestatieen demonstratieterrein van Nederland, thans is het Malieveld hét festivalterrein van Den Haag, t.b.v. circussen, kermissen, concerten, e.a. activiteiten. De voorgestelde toegevoegde combinatie van diverse culturele dragers onder het Malieveld, biedt de kans het nu asymmetrisch ontwikkelde stadscentrum weer in een oorspronkelijk evenwicht te brengen. Het ondergrondse Malieveldplan biedt het centrum die extra impuls. Op deze plek kan tot een totaal wervend publieksintensief programma worden gekomen, met een versterkende bijdrage aan zowel de economische als culturele kwaliteit van het stadscentrum van Den Haag. Indien stedenbouwkundig doorontwikkeld verdient het Malieveld, omwille van haar bijzondere geschiedenis, bekendheid, de relatie met het statige en historische centrum en niet in de laatste plaats de optimale bereikbaarheid, alleen voorname en prominente publiekstrekkende functies onder haar grasmat. Deze functies zijn noodzakelijk voor het centrum. Het centrum zelf echter kan dergelijke grootschalige functies bovengronds niet herbergen. In het verleden hebben grootschalige ingrepen in het centrum niet altijd een gelukkige uitwerking op de stedenbouwkundige kwaliteit gehad. Het ondergrondse Malieveldplan combineert een sterke toevoeging van functies in het centrum met het voorkomen van verdere ongewenste stedenbouwkundige aantastingen in het historische hart van de stad.

8 Het centrum van Den Haag is onder te verdelen een vijftal sfeergebieden: -de historische kern -de statige kern -de winkelkern -de nieuwe kern en -de veelkleurige kern Wij zouden er voor willen pleiten twee sfeer-/ kerngebieden hier aan toe te voegen. -de groene kern -de culturele as Deze laatste is voornamelijk bepaald door de ruimtelijke vervlechting van de belangrijkste historische openbare ruimtes, waar tevens de meeste attracties, musea, theaters en concertpodia zijn gesitueerd. Room for architecture De plannen voor het ondergrondse Malieveld passen uitstekend in de uitbreiding van het centrum door middel van de groene kern.

9 Het verkeer. Langzamerhand verwordt de ruit Bezuidenhoutseweg/ Utrechtsebaan/ ZuidHollandlaan/ Koningskade, waarbinnen de Koekamp en het Malieveld zijn gelegen, tot een soort groot 'verkeersplein' in het centrum van de stad. Het is van oudsher zo gegroeid dat alle routes Den Haag in en uit leiden door het e centrum en langs het Malieveld. Na de 2 wereldoorlog is met de aanleg van de Utrechtsebaan antwoord gegeven aan de wederopbouw en de groeiende stad. Het steeds grotere verkeersaanbod midden in het centrum en het daarbij verbrede asfalt dient natuurlijk de bereikbaarheid, maar staat in zijn huidige omvang wel haaks tegenover de gewenste ruimtelijke verbinding tussen het Haagse centrum, de Koekamp/ Malieveld en het Haagse Bos. Het op niveau brengen van het openbaar vervoer is met de aanleg van Randstadrail etc. in volle gang gebracht. De positieve effecten hiervan zullen op termijn zeker merkbaar zijn. M.b.t. het openbaar vervoer valt nog te overwegen om het tracé van lijn 9 toe te voegen aan het Randstadrailnet. De verbinding lijn 9 van Den Haag CS <> Scheveningen voert langs allerlei publiekstrekkende functies (Malieveld/historische binnenstad, Madurodam, het Rosarium, de Mets Tennisbanen, Circustheater en Kurhaus/Scheveningen) en draagt tevens zorg voor een snelle verbinding (14 minuten) tussen Den Haag CS en de kust. Dit tracé zou o.i. om deze redenen deel uit moeten kunnen maken van het hoogwaardige vervoersnetwerk waar Randstadrail voor staat.

10 lijn 9 malieveld snelweg trein tram 9 tram 11 randstadrail randstadrail randstadrail Room for architecture

11 Autoverkeer, Den Haag en de binnenstad Het steeds belangrijker worden van de CentrumRING en het autoluw maken van de Haagse binnenstad, kan alleen een succes worden als op een schaalniveau hoger de nodige maatregelen worden getroffen. Het meerlaags en intensievere gebruik van het wegennet rond het Malieveld/ de Koningskade levert problemen op. Een keuze vóór de CentrumRING kan in onze optiek niet los worden gezien van andere te maken keuzes op verkeerskundig gebied. Één van de feitelijke doelrichtingen om de huidige en toekomstige congestie op te lossen is dat het stadscentrum wordt ontlast voor wat betreft al het autoverkeer dat niet in het centrum hoeft te zijn. Onnodig overmatig verkeersaanbod moet worden voorkomen. Dit vraagt om principiële keuzes en maatregelen. De oplossingsrichting moet zich richten op meerdere schaalniveaus: - Een goede en logische bereikbaarheid van de stad en haar stadsdelen. - Een optimale verkeersafwikkeling in de stad naar de afzonderlijke stadsdelen. - De verkeersafwikkeling in en rond het centrum van Den Haag - Een bewustwordingsproces inzetten: verandering van het rijden bepaalde routes bewerkstelligen. Het gaat uiteindelijk over het vinden van zowel eenvoudige, praktisch haalbare maatregelen als over het kiezen voor meer principiëlere ingrepen. Ingrepen die stapsgewijs over langere termijn gedaan kunnen worden.

12 De magneetfunctie die het Malieveld nu heeft voor al het autoverkeer naar Den Haag moet verdwijnen.

13 Het denkmodel op stadsniveau: de StadsRING. - Al het autoverkeer naar Den Haag gaat voortaan over of sluit aan op de A4. Voorgesteld wordt het doorgaande verkeer op de A4 van/naar Rotterdam en naar/van Amsterdam/Schiphol, te scheiden van een paralleltraject, welke onderdeel is van de buitenruit/ StadsRING met de tangenten Lolah, Norah en Telderstracé. Alle verkeer op de A4 stadsring wordt geleid langs genummerde afslagen, gelijk aan bijvoorbeeld het Amsterdamse model (H01 etc). - De afslagen (de stadspoorten) dwars op de A4 StadsRING zijn respectievelijk: 1 De tangent NoRah tbv Scheveningen/ Wassenaar/ Den Haag NO 2 De Utrechtsebaan tbv de Binckhorst en het stadscentrum. 3 Het Trekvliet tracé als ontsluitende route voor de Binckhorst, De Laak en centrum zuidwest (geen doorgaande route naar het centrum). 4 De Beatrixlaan tbv Den Haag centrum west met een aansluiting op de CentrumRING ter hoogte van de Neherkade/ Vallaintlaan. 5 De tangent Lolah (Lozerlaan) tbv Kijkduin/ Wateringen/ Den Haag W/ Westlandse Zoom. - De bewegwijzering naar de stadsdelen Scheveningen, Centrum west, Kijkduin en vice versa over de StadsRING consequent en logisch regelen, dus om het centrum heen! - De Lolah verdient t.b.v een betere doorstroming een aantal verbeteringen t.p.v. bepaalde kruispunten c.q. ongelijkvloerse kruisingen. De uitbreiding van de woonfunctie in Haaglanden met de Westlandse Zoom zal hierin ook medebepalend zijn. - De NoRah verdient idem dito ter hoogte van Voorburg een aantal

14 ongelijkvloerse kruisingen en een verbeterde afslag naar Scheveningen over het voormalige spoortracé achterlangs de kazernes. - Het Telderstracé als onderdeel van de StadsRING regelt parallel aan de kustlijn het verkeer in de zone achter de kust/ ten NW van het centrum. - De A44 bedient de Bollenstreek, Leiden en Wassenaar en haakt aan op de StadsRING t.p.v. de NoRah. De weg loopt niet automatisch door op de Benoordenhoutseweg. - De N464 vanuit het Westland haakt op eenzelfde wijze aan op de StadsRING t.p.v. de Lolah, met een verbinding naar de A4/ Rotterdam en Amsterdam. - De Rijnland-route draagt zorg voor de afwikkeling van het verkeer vanuit de Bollenstreek c.q. Wassenaar richting de A4/ Rotterdam en Amsterdam. - De bloemenveilingroute, zoals deze nu is, is te beschouwen als een bypass voor Den Haag ZW/ Westland, maar kan t.z.t. overgaan in een goede verbinding van de A4 met de A20 en de Oranjetunnel. -De A13 zal, als de verlengde A4 een feit is, veranderen van betekenis. Zij zal meer als binnenrandstedelijke snelweg Den Haag en Rotterdam middels Delft/ Technopolis verbinden. - Op strategische plekken en gebieden een soort 'congestion zones' (systeem Londen) invoeren ter voorkoming van ongewenst sluipverkeer. Dit geldt voor de nog nader aan te wijzen gebieden tussen de StadsRING en de CentrumRING.

15 Bereikbaarheid Den Haag centrum, bestaand N44 norah A4 A12 Den Haag A12 malieveld Rijkswegen randwegen centrum N464 4 Room for architecture A4 A13

16 Bereikbaarheid Den Haag centrum, voorstel N44 7 norah 1 A4 Den Haag 3 2 A12 malieveld Rijkswegen lolah 4 3 stadsring centrumtoegangen CentrumRING stadspoorten N464 Room for architecture 5 A4 A13

17 Het stadscentrum, de Utrechtsebaan en de CentrumRING. De bereikbaarheid van het stadscentrum kan vervolgens plaatsvinden middels: - Noordwest: StadsRING/ NoRah - Oost: Utrechtsebaan (stadslaan) - Zuid: Trekvliettracé (stadslaan) - Zuidwest: tracé Beatrixlaan/ Erasmusweg Deze stadslanen verbinden de StadsRING met de CentrumRING Momenteel heeft de Utrechtsebaan de volgende afslagen: Voorburg > Binckhorst, het Schenkviaduct, het Prins Bernhardviaduct en de ZuidHollandlaan. De ZuidHollandlaan vormt uiteindelijk de enige verbinding met de CentrumRING/ Koningskade en de Rijnstraat. De viaducten over het spoor (Schenk- en Prins Bernhardviaduct) passeren de geplande CentrumRING op hoogte en landen over deze heen aan midden in het centrum, voornamelijk t.p.v. de Spui-sector. Deze laatstgenoemde routes verbinden de wijken Mariahoeve, Bezuidenhout en de nieuwe kern met het centrum.

19 Het denkmodel op centrumniveau: de Utrechtsebaan en de CentrumRING: Voorgestaan wordt een spreiding van de koppelingen van de Utrechtsebaan op de CentrumRING te bewerkstelligen. Uitgaande van feit dat het doorgaande verkeer over de Utrechtsebaan (middels de StadsRING) een andere route gaat volgen, kan middels een gebiedsgewijze spreiding, de Utrechtsebaan stapsgewijs worden 'afgeroomd'. Rest vervolgens een enkele ondergrondse rijbaan in en uit de voorgestelde ondergrondse parkeergarage/ transferium.

20 1 Afslag Voorburg/ Binckhorst ontlasten door de realisatie van het Mercuriustracé tbv De Binckhorst/ centrum ZO/ De Laak. Vanaf deze afslagen rest op de Utrechtsebaan twee banen in en uit (2x2). 2 Afslag Schenk: het Schenkviaduct aansluiten op de CentrumRING d.m.v. lussen en/of op- en afritten. De ruimte hiervoor tussen de Binckhorstlaan/ Lekstraat benutten. 3 Realisatie extra op- en afritten ter hoogte van de Bezuidenhoutseweg tbv centrum NO. De bereikbaarheid van het centrumgedeelte tussen de Herengracht en de Mauritskade kan het beste plaatsvinden via de aansluiting Bezuidenhoutseweg/Koningstunnel. Vanaf deze laatste afslag rest op de Utrechtsebaan één baan in en uit 2x1) met als eindbestemming de grote parkeervoorziening met Transferium onder het Malieveld (zie ook plannen MCC ). 4 Het realiseren van een ruime, afdoende parkeervoorziening tbv de binnenstad buiten de CentrumRING, gekoppeld met aan eventuele nieuwe culturele voorzieningen onder het Malieveld (= uitbreiding centrum). Uitbreiding shuttlebusdiensten onder gebruikmaking van integrale tickets etc. 5 De CentrumRING/ centrum west is over de StadsRING bereikbaar middels de NoRaH/ Hubertustunnel/ Raamweg en het Telderstracé/ Stadhouderslaan/ Kon. Emmakade.

21 Bereikbaarheid Den Haag centrum, bestaand N44 Centrum A12 malieveld Rijkswegen randwegen centrum stadscentrum Room for architecture A4

22 Bereikbaarheid Den Haag centrum, voorstel N44 P d malieveld Rijkswegen Centrum centrum ring c b a stadsring centrumtoegangen centrumring stadscentrum P-Malieveld Binckhorst Room for architecture A4 c mogelijkheden tot afromen

23 Parkeren t.b.v. het centrum: de Malieveldgarage en het Transferium De huidige parkeervoorzieningen zijn nagenoeg geheel gesitueerd midden in de binnenstad van Den Haag en binnen de CentrumRING. De CentrumRING sluit middels aftakkingen (dus niet direct) aan op de bestaande parkeervoorzieningen. Daar waar de laatste aansluiting plaatsvindt van de Utrechtsebaan op de CentrumRING is nu slechts 20% van de beschikbare parkeercapaciteit in het centrum direct bereikbaar, waarvan vervolgens weer de helft midden in het historische hart onder het Plein gesitueerd is. Voor de bezoeker van het centrum/ de toerist die historisch en statig Den Haag wil bezoeken, lijkt de behoefte aan een betere en grotere parkeercapaciteit, dan nu voorhanden, beslist gerechtvaardigd. In onze visie stellen we voor de huidige Malieveld garage (nu lastig bereikbaar) te wijzigen in de nieuwe grotere garage, langszij het voormalige tracé van de Utrechtsebaan. De CentrumRING zal hierdoor niet worden belast. In het Transferiummodel gekoppeld aan het ondergrondse Malieveld (plan november 2005) wordt de totale capaciteit voor het stadscentrum opgeschroefd met 3000 pp tot ca pp.

24 Ten behoeve van het centrum zijn de volgende parkeerclusters te realiseren, van waaruit men feitelijk binnen 3-5 minuten lopen de gehele binnenstad kan bereiken. - West: het Paleiskwartier (via de Vondelstraat) - Zuid: de Binnenstad/ Grote Markt (via de Prinsegracht) - Oost: het Stadhuiskwartier (via het Bernhardviaduct) - Noord: het Malieveld De auto niet meer voor de deur, maar een gerichte routering en gebruik van de garages voorkomt onnodig doorgaand autoverkeer in het centrum. Diegene die bijvoorbeeld om economische redenen toch door het centrum wil rijden, moet daarvoor eenvoudigweg 'congestion fee' betalen. Met dit middel en de hoogte van het bedrag is het rijgedrag goed te sturen.

25 Omdat vanaf de nieuwe Malieveldgarage binnen 5 min. lopen een groot deel van het centrum wordt bereikt, geven we de overweging mee de Pleingarage exclusief voor niet openbaar parkeren te bestemmen, dus voor vergunninghouders. Met een eventuele realisatie van een garage onder de Veenkade/Noordwal is het Paleiskwartier wellicht qua bereikbaarheid te optimaliseren. De garages aan de Parkstraat kunnen dan eveneens voor eigen gebruik en vergunninghouders worden greserveerd, zodat voorkomen wordt dat onnodig zoekend autoverkeer in het historische centrum over het Korte Voorhout/ het Tournooiveld en de lange Vijverberg blijft rondrijden. Het gebied Buitenhof t/m Korte Voorhout (met zuid-oriëntatie) zal hierdoor en mede na het vertrek van de Amerikaanse Ambassade meer de status van een hoogwaardig verblijfs- en flaneergebied kunnen krijgen. Vanaf de nieuwe ondergrondse parkeervoorziening Malieveld is met een afstand van ca. 400m de Hofvijver, het Voorhout, De Denneweg (= ca. 5 min. lopen door mooi historisch Den Haag) bereikbaar. De Grote Kerk ligt op ca. 1km (12 min) loopafstand. De inzet van shuttlebussen kan vanuit het Transferium (onder het Malieveld) worden uitgebreid.

26 cf cf cf cf CentrumRING parkeerroute P = 3000 P > <P<500 P<100 Paleiskwartier Binnenstad Stadhuis Malieveld autovrije wandelroute autoluwe culturele as cf congestion fee Room for architecture

27 De verbinding met de binnenstad In functionele zin is met de voorstellen de verbinding tussen het stadscentrum en het groen het gebied te waarderen als de kernzone cultuur van Den Haag, opgespannen tussen de Grote Kerk en het landgoed Haagse Bosch. In fysieke zin moet daartoe de oversteek naar het Korte Voorhout zorgvuldig worden opgelost. Omdat in onze plannen de Koningstunnel iets verder ondergronds wordt doorgetrokken, is op maaiveldniveau minder verkeersbelasting aanwezig en kan het asfalt worden teruggebracht tot het hoogst noodzakelijke. Het downgraden van de impact die het autoverkeer hier nu geeft, komt ten goede aan het verblijfskarakter vanaf de Hofvijver t/m het nieuwe landgoed Haagsche Bos. K Het knooppunt Koningskade en Korte Voorhout kan worden vormgegeven middels een in het groen geplaatste rotonde omgeven met bomen, waarop de wegen (1x1) aansluiten. Dergelijke rotondes, grenzend aan belangrijke parken en/of landgoederen zijn overal in de grote steden te vinden en zijn qua verkeersafwikkeling het meest optimaal met kansen voor de wandelaar en fietser.

28 Malieveld orte Voorhout Room for architecture Koekamp

29 Wat kan dit nu betekenen voor Den Haag en het centrum? Het autoverkeer van en naar de stad wordt voortaan consequenter gestuurd langs logische routes aantakkend op de StadsRING. Het lange- en korte afstandsverkeer wordt uiteengerafeld, zowel op regionaal niveau (A4 en StadsRING) als binnen de stad (CentrumRING en verkeercirculatieplannen). Uiteindelijk wordt het centrum en de CentrumRING ter hoogte van het Malieveld/ de Koningskade ontlast van het autoverkeer dat niet in het centrum hoeft te zijn. Dat is winst in relatie tot het strakker reguleren van het verkeer en het extra benutten van de CentrumRING i.v.m. de verkeerscirculatie. Doordat de laatste afslag van de Utrechtsebaan wordt verlegd naar de Bezuidenhoutseweg is, naast een meer logische aansluiting bij het station Den Haag Centraal en haar ontwikkelingen op de CentrumRING, het laatste deel van de Utrechtsebaan feitelijk overbodig. Door de Koningstunnel iets verder door te trekken richting het Provinciehuis (of daar net voorbij) is op maaiveldniveau de relatie tussen het historische, statige centrum van Den Haag en het Malieveld/Koekamp/ Haagse Bos te herstellen. Als onderdeel van het grotere -landgoed Haagsche Bos- komt het Malieveld/ de Koekamp weer vast te liggen aan de groene historische ruimtes in het centrum. Het nieuwe landgoed Haagse Bosch in te zetten als nieuw stadspark in het centrum van Den Haag. De koppeling van bebouwing en groen betekent voor het noordoostelijk centrum van Den Haag een waardevolle stedenbouwkundige herdefiniëring.

30 landgoed Haagse bosch Haagse bosch autoluwe culturele as Room for architecture

31 Masterplan: landgoed Haagse Bosch. De voorgestelde wijzigingen in de verkeersbewegingen vanaf het Rijkswegennet, de StadsRING, de Utrechtsebaan naar de CentrumRING, de Malieveldgarage met Transferium creëert kansen: Kans 1: Het afromen van de Utrechtsebaan herstelt de koppeling van het groen (Haagse Bos) aan het historische stadscentrum. Hierdoor ontstaat een continue verblijfsgebied vanaf de Grote Kerk t/m het Haagse Bos. Kans 2: Voor de stad en de woonwijken aan het Bos (het landgoed Haagse Bosch) ontstaat de kans op een hernieuwde groene aanhechting met mogelijkheden tot een sterk vestigingsmilieu (rond het station/ de Koningskade) en een sterk woonmilieu (Haagse Hout) grenzend aan het centrum. Kans 3: De spreiding van routes rond de stad i.c.m. het circuleren van het verkeer in/rond het stadscentrum zal bijdragen aan een verbetering van het leefklimaat in het centrum, e.e.a. zonder economische concessies. Kans 4: Het karakter van de Benoordenhoutseweg/ ZuidHollandlaan zal zich positief transformeren van de nu brede, landingsbaanachtige hoofdtoegangsweg tot het centrum (N44) tot straks een smallere stadslaan: de Benoordenhoutse laan.

32 Kans 5: Net als de Bezuidenhoutseweg zal de Benoordenhoutseweg op belangrijke delen verkeerskundig kunnen worden geherprofileerd, mede in relatie tot het instellen van de voorgestelde 'congestion zones'. Kans 6: Het ondergrondse Malieveld biedt de kans om in het centrum van Den Haag een grandioos aanbod aan goed bereikbare culturele functies te huisvesten: het Malieveld congrescentrum, het Nationaal Historisch Museum, de nieuwe behuizing van het RO/NDT kunnen hier onder het oppervlak van het Malieveld een plek vinden. Kans 7: Door het verdwijnen van de Utrechtsebaan ter hoogte van de Koekamp en het Malieveld ontstaat ruimte om een heus landgoed (gelijk aan bijvoorbeeld Clingendael) te realiseren, waarin bijvoorbeeld een voornaam gebouw als icoon van het nieuwe landgoed met haar culturele functies (bijvoorbeeld de bovengrondse foyers van het nieuwe NDT/RO - huis). Kans 8: Het gebied wordt meer het domein van de fietser en wandelaar met een fraaie verbinding vanuit het stadscentrum tot diep in het landgoed, langs paleis Huis ten Bosch en verder.

33 centrum ring P Room for architecture Room for architecture Hoofdroute stadlaan en CentrumRING (stippellijn = beneden maaiveld) Stadsroutes lokaal verkeer

34 a l u r e malieveld benoordenhoutsche laan Landgoed Haagse Bosch a l u r e Haagse bosch autoluwe culturele as culturele as Room for architecture

35 Beneden maaiveld P P CentrumRING CentrumRING tunnel stadslaan Parkeerroute tunnel/brug P-malieveld Room for architecture

36 Boven maaiveld lokaal verkeer groenroute tunnel rotonde hoogte accent beeldmerk bomenrij Room for architecture

37 Idee, concept en uitwerking van het plan: R4a/ Room for Architecture BV, Rijswijk T De volgende adviseurs hebben ons met raad en daad bijgestaan: In alfabetische volgorde: ir. B. Bach Ir. A. Broersma Ir. W.A. Nohl Ir. F.G. van Hoeken MRE Dr. Ir. F.D. van der Hoeven Ir. E.J. Huiden Dipl.-ing. K.P. Vollmer Stedenbouwkundige SHO; Coördinator Verkeer St.Stad & Verkeer Broersma adviesbureau voor beton- en staalconstructies FUGRO ingenieursbureau DTZ Zadelhoff TU Delft faculteit Architecture & Urban planning BAM Grondtechniek Vollmer & Partners, adviesbureau voor stedenbouw en landschap