ARTS, ENDORFINE EN LIPASE. BEWEGEN REMT GELUKKIG KANKER dr. Ger H Ritsema

Transcriptie

1 ARTS, ENDORFINE EN LIPASE BEWEGEN REMT GELUKKIG KANKER dr. Ger H Ritsema

2 Muizen Yao-Ping Lu, e.a. Proceedings of the National Academy of Sciences, 2006;103: muizen met en 10 zonder tredmolen Alle 20 muizen kregen onbeperkt eten De 10 met tredmolen renden er vrijwillig in De 10 zonder tredmolen zaten en werden dik Wat valt ons op?

3 Muizen en mensen Alle 20 muizen kregen bestraling: bij vet: 30% meer huidkankers De dunne muizen met tredmolen laten zien: bewegen remt maligniteit Ook in mensen, haast ik mij toe te voegen Zitten maakt en houdt vet; vet verzorgt kanker 10% meer sterfte aan kanker bij 5 punten hogere BMI (20% overgewicht) Aldus: Prospective Studies Collaboration The Lancet 2009;373:1083

4 Weerbaar, potent! (Michelangelo s David)

5 Weerloos,? Rubens David?

6 Het is aangetoond Esposito K, e.a. JAMA 2004;291: Erectile Dysfunction in Obese Men De mannen wonnen kracht na afvallen

7 Voorkomen is beter Ik ben even afgedwaald, door de mamma Een op de drie mammacarcinomen kan worden voorkomen door : 1/gezond gewicht: kilo=cm>100-10% 2/minstens een ½ h bewegen dd 3/ goed eten: 2 fruit, 200 g groente dd, etc Aldus: World Cancer Research Fund UK, 30 december 2009 (

8 Mensen Zitten of bewegen? Nurses Health Study II premenopausale vrouwen, fu: 6 jr Maruti SS, e.a. Journal of the National Cancer Institute 2008;100:728 Bij 2h lopen of 20 min rennen dd: 23% minder borstkanker dan bij zitten Intensief dagelijks bewegen kan kanker kans verlagen van 1 op 8 naar 1 op 11

9 Mensen met borstkanker Sterfte daalt significant bij bewegen 1/Holmes MD, e.a. JAMA. 2005;293:2479. Daling 20-50%, beste: 30 min dd lopen 2/ ML Irwin e.a. J Clin Oncol. 2008;26:3958. Daling 45% bij 30 min dd lopen 3/ Weltzien SB, e.a. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2009;18:87. Daling 34% 4/ Holick CN e..a Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2008;17:379. Daling 35-56%. More=better

10

11 Telomerase Hoe kan bewegen kanker remmen? Actie houdt de leucocyt telomere op lengte. Cherkas LF, e.a. Arch Intern Med 2008:168;154 Actie geeft telomerase. Ornish D, e.a. The Lancet Oncology 2008;9:1048 Minder veroudering telomeren, nettere DNA-deling en betere celdeling bij vervanging door celveroudering of beschadiging (roken, blauwe asbest,

12 Triacylglycerollipase Hoe kan bewegen vet op lossen? Actie maakt triacylglycerollipase vrij. Petridou A, e.a. Journal of Lipid Research 2002;43:1331 Lipase lost lipiden op Actie verteert vet, zitten doet dat niet Meer bewegen: minder vet: minder kanker Zo simpel In woorden

13 Endorfine Hoe kan bewegen gelukkig kanker remmen? Het maakt endorfine vrij uit de adenohypofyse Endorfine, endo-morfine, is een internal self-reward (Harrison s Principles of Internal Medicine, 11th edition, 1987) Hughes e.a. vonden het in 1975 in ons lichaam

14 Endorfine: het biologische bewijs Het is aangetoond in barende vrouwen, tijdens 20 min fietsen op een hometrainer (Hartmann S, e.a. Zeitschrift für Geburtshilfe und Neonatologie, 2005;209:144-50) Endorfine komt ook bij ons vrij als wij bewegen Het genot van m n schoonzus en m n broer

15 Haar mening Wij zitten teveel om gezond te kunnen blijven De auto is volksvijand nr 1 Ontsnap aan de auto! beveelt mevr Chodzko-Zajko, Ph D, hoofd van de afdeling beweging van de Universiteit van Illinois, aan. ( Ze wil ons laten bewegen!

16 Een andere mening Wij bewegen alleen als wij het leuk vinden Wij laten onze patiënten dus ook alleen bewegen als zij het leuk vinden Wij kunnen met plezier het gezonde voorbeeld geven: 1/ wij weten van endorfine 2/ en van een strak lijf door lipase

17 Volksvijand nummer 1 De vijand, volgens mevr Chodzko-Zajko Hebt uw vijanden lief In de auto kunnen wij iso-contracties doen

18 Zitten is dodelijk Zitten geeft en koestert kanker Waarom zitten wij teveel? 1/ Het is gezellig 2/ Gemak dient de mens, is het geloof Gemak doodt de mens, is het feit 3/ Wij hebben het te druk om te bewegen Iso-contracties kunnen overal en altijd

19 Gelukkig Gelukkig gezellig: roken, meeroken, zitten, een beetje eten, een beetje drinken, niet wegen Of Gelukkig gezond: niet roken, bewegen, bewust eten en drinken, zaterdagochtend op de waag (niet naar het werk maar naar de weegschaal) Door wegen en bewegen leven onze patiënten (en ook wij) nog lang en gelukkig

20 Conclusies Bewegen maakt gelukkig gezond Bewegen smelt vet weg en remt kanker Zitten is gezellig, net als vroeger roken Roken is dodelijk Zitten is dodelijk De keus: de patiënten de waarheid, de wetenschappelijke feiten, vertellen of blijven twijfelen en gezellig en aardig zijn

21 Slotverklaring Ik kan reuze goed onaardig zijn En soms ook aardig zijn Dank voor de aandacht