POLENNIEUWSBRIEF. Nieuwsbrief van de Polencommissie van de Immanuëlkerk te Barendrecht. Nr

Transcriptie

1 POLENNIEUWSBRIEF Nieuwsbrief van de Polencommissie van de Immanuëlkerk te Barendrecht Nr VOORWOORD Weer verstreken enkele maanden. Daarin waren er een paar reizen van gemeenteleden naar Polen. En onlangs was er de jaarlijkse actiemarkt. Opnieuw staan een paar reizen op stapel. (Zie de agenda.) Wie zijn ooit in Polen geweest? vroeg ds. Daniel Krystoń op zondagavond 27 oktober in onze kerk. Er gingen heel wat vingers omhoog. Het aantal blijft nog maar steeds groeien. In de rubriek Wetenswaardigheden staat de stad Kraków centraal. Zonder meer de mooiste stad van Polen. Tot 1596 was het de hoofdstad. Een reis naar deze stad, gecombineerd met een bezoek aan Auschwitz en een verblijf in het sfeervolle bergoord Zakopane bij de hoge Tatra is zeer aan te bevelen. ACTUALITEITEN Piotrków Trybunalski - vakantiebijbelweek januari 2014 Voor de tweede keer ging een groep naar Piotrków Trybunalski om de gemeente daar in de winter een week te helpen bij vakantiebijbelclubwerk, deze keer bestaande uit Rook, Aristha en Aart Verkaik en Corina de Jong. Hier volgt een verslag, geschreven door Aristha, over wat voor hen een geweldige week werd. Vrijdagavond 24 januari zijn we rond uur met zijn vieren vertrokken richting Polen. Corina voor het eerst. Rook, Aart en Aristha zijn vorig jaar ook naar Piotrków geweest om daar te helpen tijdens de vakantiebijbelweek. We gingen op weg richting de kou, onderweg was het zelfs -18 graden. Na een reis van 12 uur kwamen we aan in Piotrków Trybunalski en konden we even uitrusten. s Avonds waren we welkom bij Daniël (de dominee) en zijn vrouw Ania en dochter Marta. Erg fijn om hen weer te zien en te spreken. We hebben het een en ander gehoord van wat er speelt in de stad. Er heerst erg veel armoede. Daniel vertelde over een gezin dat al twintig jaar in een kleine kamer woont, zonder toilet (daarvoor is buiten een hokje, dat ze moeten delen met de buurt) en douche. Zondag We werden hartelijk welkom ontvangen door de gemeente. Wij hebben de groeten overgebracht vanuit Barendrecht en met zijn vieren twee liederen gezongen. Ook heeft Aristha een gedicht voorgelezen. Walk With God When you walk with God, you can do anything It doesn t matter what problems life may bring You may have your days of ups and downs But if you call out, He ll be around When you walk with God, your heart will sing From the love and joy His presence brings Your path will be clear, for He is the light But you must walk with faith and not by sight When you walk with God, you yoin a Holy team The Father, Son, and Holy Ghos is what I mean They will shower you with an abiding faith And fill your heart with love and not with hate Polennieuwsbrief 18 1

2 s Avonds hebben we bij mensen vanuit de gemeente gegeten. Het was erg lekker, wat kunnen de mensen heerlijk koken! Van hun gastvrijheid kunnen we heel wat leren. Maandag t/m vrijdag (uitgezonderd de woensdag) Om een beeld te geven hoe een dag eruit ziet op de Bijbelclub in Polen beschrijf ik een dag. Rond 10 uur komen de kinderen en gaan ze film kijken, zodat de kinderen die later komen, gewoon kunnen aanschuiven en nog niets van het programma zelf missen. Om half 11 gaan we zingen en is er een sketch die met het thema te maken heeft. Dit jaar is het thema dat de hele week centraal stond De Olympische Winterspelen. Om 11 uur begint de Bijbelstudie. De kinderen zijn dan verdeeld in twee groepen van ongeveer 4 t/m 10 jaar ongeveer en van 11 t/m 16 jaar. De Bijbelstudies gingen deze week over Elia bij de beek Krit en haar bezoek bij de weduwe in Sarfat. Iedere dag werd verteld dat Elia een man naar Gods hart was. Hij stond aan de goede kant van God. En Achab en Izebel waren de vijanden van God. Achab was een wrede koning en wilde zelfs Elia doden. Achab vertrouwde niet op God. De kinderen werd duidelijk gemaakt dat ze voor God kunnen kiezen en dat het heel belangrijk is die keus te maken. Door Jezus sterven aan het kruis kunnen we bij God komen. Iedere dag leerden de kinderen een Bijbeltekst. De centrale Bijbeltekst was 1 Korinthe 9 vers 24: Weet u niet dat zij die in de renbaan lopen, allen wel lopen, maar dat slechts één de prijs ontvangt? Loop dan zo dat u die verkrijgt. Op vrijdag was er een quiz. De kinderen werden toen in groepjes verdeeld en kregen toen allerlei vragen over de Bijbelstudies van de afgelopen dagen. Het was bijzonder om te zien hoeveel de kinderen ervan onthouden hebben. Ook de kinderen van wie wij dachten dat ze niet opletten, wisten nog veel te vertellen. Tussendoor moesten de kinderen allerlei leuke opdrachten doen. En iedere keer kreeg de winnaar van ons een medaille met hieraan bovenstaande Bijbeltekst. Alle kinderen kregen een cadeautje mee naar huis dat we meegenomen hebben vanuit Nederland. Alle mensen die dit geschonken hebben aan de kinderen in Polen hartelijk bedankt! Na de Bijbelstudie kregen de kinderen drinken (soort warme limonade) met zelfgemaakte cake en koekjes, veelal door mensen vanuit de gemeente gemaakt. Het ziet er zoals u hier ziet overheerlijk uit. En dat was het ook! Als alle kinderen genoten hebben van de lekkernijen, is het tijd voor een rondje sleeën. Op dinsdag en donderdag konden de kinderen schaatsen op een schaatsbaan in het naastgelegen park. Ook hebben we geijshockeyd. De kinderen genoten van de sportieve activiteiten rondom het thema De Olympische Winterspelen. Terwijl de helft van de kinderen ging sporten, ging de andere helft knutselen. We hebben allerlei dingen gemaakt: armbandjes van elastiekjes, pompoenen van wol en ook hebben we een jakobsladder van houten blokjes gemaakt. De kinderen vonden het erg leuk Polennieuwsbrief 18 2

3 Iedere middag rond half 2 aten we heerlijke soep en brood met de kinderen. De mensen vanuit de gemeente zetten zich heel de week fantastisch in om voor alle kinderen en ons als team heerlijk eten klaar te maken. We zijn hen daar erg dankbaar voor. Een dag naar Warschau Op woensdag zijn we met elkaar een dag naar Warschau geweest. Het was een ijskoude dag. Het waaide hard en ook sneeuwde het. Het was toen ongeveer -10 graden maar qua gevoelstemperatuur leek het wel -20. In Warschau hebben we het getto gezien. Althans dat wat er van over is. Ook hebben we nog een kerk bezocht. En heerlijk genoten van warme chocolademelk. Bezoek gebracht aan het kindertehuis en bij het daklozencentrum Op donderdag hebben we een bezoek gebracht aan het kindertehuis. Bijzonder om te zien dat er zoveel kinderen al zo jong ook daar wonen omdat hun ouders hen niet meer kunnen opvoeden. Vaak hebben de ouders psychische problemen, zijn ze verslaafd aan drugs of alcohol of leven ze zelfs niet meer. We hebben met de kinderen mogen spelen met het meegenomen speelgoed vanuit Nederland. De kinderen waren er dolblij mee! Ze krijgen namelijk bijna nooit nieuw speelgoed. Dit was een leuke verrassing voor hen. We hebben een bezoek gebracht aan Waldek (zie foto). Hij woont in het daklozencentrum in Piotrków Trybunalski. Daniël (de dominee) gaat regelmatig bij hem op bezoek. Hij leest samen met hem in de Bijbel. Waldek is tot geloof gekomen en spreekt hier met veel passie over. Bijzonder om te zien hoe iemand vanuit de drugswereld zo vol passie is. Hij was ontzettend blij dat wij hem kwamen bezoeken. Gods liefde is ondoorgrondelijk! Einde van de bijzondere week Vrijdag was alweer de laatste dag van deze bijzondere week in Polen. Op de volgende pagina ziet u een foto van ons team. Het was mooi om als christenen met elkaar deze week mogelijk te maken voor al de kinderen. Er is zelfs een aantal Bijbels weggegeven en er zijn goede gesprekken geweest met de kinderen. Wij mochten het zaad zaaien en God zal het oogsten! We mogen bidden dat God verder in de harten van deze kinderen zal werken! Polennieuwsbrief 18 3

4 Met dit geweldige team hebben we een heel mooie week gehad samen met alle kinderen. Laten we niet vergeten voor de kinderen te bidden die deze week het evangelie mochten horen! Polennieuwsbrief 18 4

5 _ 25 april 2014 Dertig jaar geleden, in 1984 dus, kwam ik voor het eerst in Polen. Ik maakte een reis naar Berlijn, Polen en Praag met vier andere jongeren. Streng communistisch was het toen nog in Oost-Duitsland, Polen en Tsjechië. Strenge controles en veel bureaucratie bij de grenzen. Een visum had je nodig en een bewijs dat je per dag die je er wilde doorbrengen, een bedrag had betaald in westerse valuta, waarvoor je een relatief laag bedrag aan valuta van het land (DDR, Polen, Tsjechië) terug kreeg. Bonnen voor brandstof moest je kopen, papieren invullen Maar toch was het voor mijn zus Jannie, die er ook bij was, en mij meteen duidelijk: hier (in Polen) komen we terug. Dat gebeurde drie jaren later. Toen maakten we een reis van een maand door heel het land. Ik was begonnen de taal te leren en de cultuur en geschiedenis te bestuderen. In die maand hebben we heel veel gezien en veel ontmoetingen gehad en mensen leren kennen, die ik nog steeds met enige regelmaat ontmoet. Indertijd kwam ik soms om de drie jaren in Polen. Tegenwoordig meestal drie keer per jaar. Van het een kwam het ander. Maar dat alles wat ik in Polen en voor Polen in de afgelopen jaren heb gedaan, reden kon zijn voor een koninklijke onderscheiding, zou ik zelf nooit bedacht hebben. Anderen wel en daar ben ik diep van onder de indruk. Ook van alles wat men had voorbereid en voor mij zorgvuldig verborgen gehouden. En van de plechtigheid in het gemeentehuis, waar door de beperkte ruimte en het feit dat er meer mensen waren die gedecoreerd werden, maar weinigen bij konden zijn. Veel meer mensen waren er s avonds op de het feest dat Lydia had georganiseerd. Heel dankbaar ben ik voor de prachtige dag. En de mooie aanbevelingen die van allerlei kanten zijn gekomen om de aanvraag te ondersteunen, die waardering voor het gedane werk uitdrukken. Speciaal noem ik Rein van der Have die zich voor dit alles erg heeft ingespannen. Heel dankbaar ben ik de leden van de Polenwerkgroep van de stichting Hulp Oost-Europa en de Polencommissie van de hervormde gemeente van Barendrecht en anderen, met wie ik in goede samenwerking het werk in Polen nu al jaren kan doen. En ook Lydia en onze kinderen voor alle ondersteuning en hun deelname aan allerlei Polenactiviteiten. Boven alles ben ik dankbaar voor alle zegeningen die ik zelf door dit werk heb ontvangen. En ook voor de genade, energie en inspiratie die ik steeds weer ontvang van onze Vader die in de hemel woont. _ Polennieuwsbrief 18 5

6 Reis naar Piotrków Trybunalski Van donderdag 8 mei tot en met zondag 10 mei was Arnold Hoogenboom opnieuw met architect Gerrit van Asselt uit Nunspeet in Piotrków Trybunalski. Deze keer hadden ze hun echtgenotes meegenomen. Ze hebben met de kerkenraad gesproken over volgende stappen, nadat vorig jaar de buitenkant van het hele gebouw keurig is afgewerkt. Een probleem is de gebruiksvergunning. Het gebouw wordt voor diverse doeleinden gebruikt, zoals het houden van kerkdiensten en het evangelisatie-kinderwerk, maar de gebruiksvergunning is nog niet rond. Er moet nog een aantal aanpassingen aan het gebouw worden gedaan, voordat de gemeente die krijgt. En die gaan wel in de papieren lopen. Een positieve ontwikkeling is, dat een deel van het gebouw momenteel wordt verhuurd. Dat brengt geld op voor de kerk. Arnold en Karin, Gerrit en Willy hadden enkele goede dagen in Piotrków. Ze hadden contacten met verschillende families van deze gemeente. _ Actiemarkt Op zaterdag 24 mei was er in en om onze Immanuëlkerk de jaarlijkse actiemarkt voor Polen. Dit jaar wat het niet alleen een actiemarkt voor Polen, maar ook voor het jeugdhonk in onze kerk. Daarom deden nu ook allerlei jongeren mee. Soms was het in het verleden de dag voor de actiemarkt somber, soms begon het te regenen kort nadat we hadden opgeruimd, maar op de actiemarkt hebben we eigenlijk altijd prachtig weer. Deze keer begon het somber. Het woei, regen dreigde, maar na een poosje trok de lucht open en werd het toch nog een stralende dag. Veel gemeenteleden werkten hard om het grote aantal gasten dat de markt bezocht, een fijne ochtend te bezorgen. Onder het genot van ambachtelijke taarten, koffie en thee werden weer veel artikelen verkocht. Als vanouds was de rommelmarkt een succes. Ook voor de tassen van Duifhuizen, de groenteen fruitdozen en de (tweedehands)boeken die op het kerkplein werden verkocht, was veel belangstelling. De veiling bracht een groot bedrag op. En ook de originele activiteiten die de jeugd van de gemeente verzorgde, bijvoorbeeld een fotoshoot met heel divers uitgedoste jongeren, leverden een goede bijdrage aan het uiteindelijke bedrag van circa 7300,-. De Immanuëlgemeente kan terugzien op een geslaagde dag! Het grootste deel van de opbrengst gaat dit jaar naar onze zustergemeente in Hrubieszów. Het kerkgebouw (en tegelijk woonhuis van de predikant en zijn vrouw) is nog steeds voor een deel in zorgelijke staat. Binnenkort gaan enkele gemeenteleden daarheen om met mensen van de gemeente van Hrubieszów de aanpak van deze problemen. Het gaat daarbij met name om de houten achtergevel en om het rookkanaal dat in het gebouw van het souterrain langs de kerkzaal naar het dak loopt. Enkele impressies van deze dag: Polennieuwsbrief 18 6

7 Polennieuwsbrief 18 7

8 AGENDA 2014 data vr. 17/01 za. 25/01 ma. 10/02 za. 15/02 do. 08/05 zo. 10/05 za. 24/05 vr. 06/06 ma. 09/06 eind juni / bgin juli vr. 12/12 ma. 15/12 vr. 12/12 ma. 15/12 activiteiten 2014 werkvakantie in Piotrków Trybunalski vergadering Polencommissie reünie van de schoenendoosreizen Arnold en Karin, Gerrit en Willy in Piotrków Trybunalski actiemarkt voor Polen Romek, Lydia en Paul in Szczecin en Nowogard enkele gemeenteleden naar Hrubieszów schoenendoosreis naar Toruń schoenendoosreis naar Piotrków Trybunalski in Barendrecht in Polen Stichting Hulp Oost-Europa Polennieuwsbrief 18 8

9 WETENSWAARDIGHEDEN Kraków Kraków ontstond rond een natuurlijke heuvel, de Wawel. De stad kwam tot ontwikkeling op een kruispunt van oude handelswegen: de Barnsteenroute van de Oostzee naar Rome, en de route van Byzantium naar Parijs. Op de Waweł werd een burcht gebouwd, waar gedurende vijf eeuwen de Poolse koningen resideerden. Een van hen was Casimir de Grote, die in 1364 de nog steeds bestaande universiteit stichtte, na die van Praag de oudste in Midden-Europa. Het hart van Kraków is de Rynek Główny (Grote markt) samen met de Rynek Mały (Kleine markt). De Rynek Główny is een van de grootste en mooiste pleinen van Europa. Het plein is in de dertiende eeuw ontworpen en meet ongeveer tweehonderd bij tweehonderd meter. Aan elke zijde komen drie straten bij de markt. Elk van deze straten leidde naar de stadsmuur, waarvan elke tweede naar een stadspoort leidde. De meeste straten in het centrum zijn evenwijdig aan de straten die vanuit de markt vertrekken en zijn steeds op ongeveer dezelfde afstand van elkaar aangelegd, zodat de ruimtes tussen de straten vrijwel vierkant zijn. De weinige afwijkingen op dit patroon worden veroorzaakt doordat men enkele straten van vóór het ontwerpplan van de Rynek Główny in het plan moest inpassen. Rond het marktplein staan de Mariakerk (Kosciół Mariacki). Het hoogaltaar is gemaakt door de beeldhouwer Veit Stoss. Het centrum van de stad heeft de diverse oorlogen ongeschonden doorstaan en is daarom historisch zeer interessant. De oudste nog bestaande gebouwen stammen uit het begin van de dertiende eeuw. De rest van de bebouwing is in de verschillende eeuwen daarna gebouwd en/of verbouwd, waardoor we veel verschillende bouwstijlen bijeen vinden. Er zijn vooral veel gebouwen in renaissancestijl Rynek Główny Polennieuwsbrief 18 9

10 Op het plein staan diverse gebouwen in verschillende stijlen: de Raadhuistoren (Ratusz), de Lakenhal (Sukiennice) en de Kerk van Sint-Adalbert (Sw. Wojciech). Een van de mooiste barokkerken in Polen is de Sint Annakerk, naar ontwerp van Tielman van Gameren, een van oorsprong Nederlandse architect. Een van de bekendste tradities van Polen is die van het hejnał. Elk uur speelt vanaf de hoogste toren van de Kosciół Mariacki een trompetblazer een melodie die plotseling wordt afgebroken. Het verhaal gaat dat in 1257 een torenwachter vanaf de noordelijke toren van de kerk de Tataren zag aankomen. Hij wilde zijn stadsgenoten waarschuwen en speelde op zijn trompet. Zijn trompetspel werd plotseling afgebroken, omdat hij geraakt werd door een pijl. De Tataren verwoestten toen de hele stad. Sinds die tijd wordt deze 'hejnał' elk uur gespeeld. Sinds 1927 speelt de Poolse radio deze melodie dagelijks om 12 uur s middags. De stad van wetenschap, cultuur en jeugd Kraków telt circa één miljoen inwoners en is de meest bezochte Poolse stad, een van de mooiste van Europa. Kraków oefent een grote invloed uit op de Poolse cultuur. Hier bevinden zich bekende Poolse schouwburgen, prachtige musea, galerieën en ontelbare café's, pubs en restaurants. De stad maakt een snelle ontwikkeling door. Dynamische processen van de economische hervormingen, die de laatste jaren in Polen plaatsvinden, hebben tot gevolg dat de nationale en internationale betekenis van de stad stijgt. Kraków is het derde millennium ingegaan als een belangrijk wetenschappelijk, economisch en sociaal centrum. De betekenis van Kraków vloeit namelijk voort uit zowel een imponerend historisch erfgoed, als uit een groot potentieel van opgeleide mensen die creatief en initiatiefrijk zijn. Het is een stad van de wetenschappen en van jonge mensen. Hier bevindt zich een van de oudste universiteiten van Europa de in 1364 opgerichte Jagiellonen Universiteit. Er zijn 17 universiteiten en hogescholen, waarop nagenoeg 130 duizend studenten worden opgeleid. De aanwezigheid van het verleden bepaalt het uiterlijk van de stad en haar unieke sfeer. Het oude wordt hier verenigd met het nieuwe of zelfs met het avant-garde. De stad biedt ontelbare mogelijkheden voor ontspanning en attracties. De koninklijke weg Kraków heeft zijn eigen Koninklijke Weg. Zoals vroeger plechtige stoeten van de koningen, afgevaardigden en hooggeachte gasten, zo trekken tegenwoordig de liefhebbers van het oude Kraków en de toeristen hier langs. De weg begint bij het Matejkoplein en leidt vervolgens langs het gotische Barbakan, de Florianska-poort en de mooie Florianskastraat, langs Renaissance gevels en attieken van de huizen aan de Hoofdmarkt, de classicistische en barokke Grodzka-straat met de HH. Peter en Pauluskerk en tot slot langs de Kanonicza-straat naar de Wawelheuvel. Het huidige Matejko-plein met de historische H. Floriankerk bevond zich vroeger in de afzonderlijke stad Kleparz. Daar startte, via de goedbewaakte Florianska-Poort die later door het Barbakan extra werd versterkt, de rit in de koninklijke stad Kraków. Het Barbakan vormt een meesterwerk van de versterkingsbouwkunst van de Middeleeuwen. Het is een van de drie die in Europa bewaard zijn gebleven, maar geen van alle overtreft het in schoonheid, perfectie van de constructie en de afmetingen. De Florianska-Poort was verbonden met verdedigingsmuren die de hele stad omringden. Bij de poort zijn delen van de muur bewaard. Gedurende het hele jaar stellen hier kunstenaars hun schilderijen tentoon. Op de plaats van de oude muren is het Plantypark aangelegd, een oase in het hart van de stad. De verlenging van de Koninklijke Weg de Grodzkastraat met haar talrijke historische monumenten en de Kanoniczastraat, de meest schilderachtige van de Krakówse straten leidt naar de Waweł, de oude zetel van Poolse koningen. De koninklijke burcht - de Waweł Op een afstand van een paar honderd meter van de Hoofdmarkt, op de Wawełheuvel (228 m hoog) bij een bocht van de Wisła, domineert boven de stad de Koninklijke Burcht. Op de Waweł vonden de kroningen van Poolse koningen plaats, hier vielen ook de belangrijkste beslissingen die de ontwikkeling van de staat bepaalden. De geschiedenis van deze gebouwen reikt tot het jaar Iedereen die Kraków bezoekt, zou de Renaissance kruisgangen van het kasteel moeten zien en de Polennieuwsbrief 18 10

11 centra van historische monumenten van Poolse en Joodse cultuur. Op iedere hoek neemt men wederzijdse beïnvloeding van deze culturen waar, die voor beide gunstig was. Ieder jaar wordt in juni en juli op Kazimierz het Festival van Joodse Cultuur gehouden. Het trekt erg veel liefhebbers en kunstenaars uit de hele wereld. In het labyrint van smalle straatjes van het Krakówse Kazimierz kunnen ze zich verplaatsen in een andere, fascinerende cultuur die hier vroeger heeft bestaan. prachtige koninklijke zalen versierd met Arraswandtapijten, vervaardigd door Vlaamse meesters in de periode van de Renaissance. Bijzondere aandacht verdient de Zaal van Afgevaardigden (Sala Poselska) met originele plafonddecoraties: houtbesneden figuren en veelkleurige menselijke hoofden. Aan het kasteel grenst de Wawełkathedraal die niet alleen een prachtig historisch monument is, maar ook een altijd nog in gebruik zijnde kerk, en ook een nationaal pantheon waarin zich graven van vele koningen, nationale helden en romantische dichters bevinden. Een bijzonder onderdeel van deze kathedraal is de renaissance Sigismunt-kapel. Onder de heuvel bevindt zich de drakengrot. Hieraan is een legende verbonden. Het verhaal gaat dat daar in de Middeleeuwen een draak woonde die elke dag gevoerd werd met vee (schapen en varkens). Koning Krak beloofde dat diegene die de draak zou verslaan, met zijn dochter mocht trouwen. Een schoenmaker durfde het aan. Hij slachtte een schaap, vulde dat met zwavel en naaide het weer dicht. De draak at dit schaap, vloog in brand en sprong in de Wisła. Daar dronk hij zoveel dat het beest open barstte. Sindsdien is er alleen nog de grot met daarvoor een koperen beeld van een draak. Kazimierz Kazimierz, vroeger een stad die aan Kraków grensde en nu een van de meest bezochte wijken, trekt toeristen aan met zijn eeuwenoude historische monumenten en bijzondere sfeer. Tot 1939 was Kazimierz vooral bewoond door Krakówse Joden. In 1943 werd deze wijk, die het getto van Kraków was geworden, vernietigd: de meesten van de joden die voor de Tweede Wereldoorlog in Kraków woonden overleefden de holocaust niet. Hier staan de beroemde Rehmut Synagoge en de Oude Synagoge het oudste Joodse gebouw in Polen, nu een museum. Men treft hier ook de Tempel, de gereformeerde synagoge en de Poper Synagoge. Kazimierz is een van de grootste gezamenlijke De omgeving van Kraków Ten zuidoosten van Kraków, op een afstand van nog geen 20 kilometer, bevindt zich de unieke, 700-jaar oude Zoutmijn van Wieliczka, die samen met het oude Kraków op de eerste lijst van Cultuur Erfgoed van UNESCO staat vermeld. Tot op heden kan men daar bekijken hoe zout wordt gewonnen. Het belangrijkst is echter het bekijken van het ondergrondse galerie-museum, dat door de natuur en door handen van zoutmijnwerkers van Wieliczka is gemaakt. Zoutkristallen met geraffineerde vormen, gebeeldhouwd door water en lucht, gangen, zalen en kapellen, zouten beelden en ondergrondse meertjes. Er is zelfs een ondergronds sanatorium waar men ademhalingsaandoeningen, reumatische ziektes en aandoeningen van bewegingsstelsel behandelt. Aan de voet van de Tatra, op een afstand van ca. 100 km van Kraków, bevindt zich een grote toeristische attractie: Zakopane, de winterhoofdstad van Polen. Vanaf het begin van de vorige eeuw, toen Zakopane bekendheid kreeg, komen toeristen hier het hele jaar door. Aan het eind van de zomer wordt hier het Internationaal Festival van Bergstreken georganiseerd. 's Winters worden verschillende evenementen gehouden waaronder een Oudejaarstocht, en de Poolse skikampioenschappen. Op de volgende pagina s een kaart die de ligging van de stad toont, een plattegrond van het centrum en enkele beelden van Kraków in de zomer en in de winter. Polennieuwsbrief 18 11

12 Polennieuwsbrief 18 12

13 Polennieuwsbrief 18 13

14 Polennieuwsbrief 18 14

15 Polennieuwsbrief 18 15

16 Polennieuwsbrief 18 16

17 Polennieuwsbrief 18 17

18 Polennieuwsbrief 18 18

19 Polennieuwsbrief 18 19

20 SCHILDERIJ Deze keer twee schilderijen, die aansluiten bij de inhoud van de vorige rubriek. Het eerste is een negentiende-eeuws schilderij van de burcht Waweł bij de Wisła. De rivier lijkt hier overigens veel minder breed dan die in werkelijkheid is (zie blz. 17). Het tweede schilderij is een moderne weergave van het centrum van de stad. Jan Nepomucen Głowacki - Waweł (1847) Polennieuwsbrief 18 20

21 Edward Dwurnik - Kraków, Rynek Polennieuwsbrief 18 21