Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen

Transcriptie

1 Leerplan OPLEIDING Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen Modulair Studiegebied Mechanica-elektriciteit Goedkeuringscode: 2013/915/6/D 31 mei 2013

2 STRCTRSCHEMA 40 Basis elektriciteit PV - systemen 80 Basis instal - latietechnieken PV-systemen 80 Analyse fotovoltaïsche systemen Fotovoltaïsche techniek 1 40 Fotovoltaïsche techniek 2 40 Fotovoltaïsche techniek Plaatsing PV-installaties Platte daken 40 Plaatsing PV-installaties Schuine daken Aansluittechnieken stand alone systemen 20 Aansluittechnieken 40 net gekoppeld systemen Fotovoltaïsche installaties ontwerpen en berekenen 60 Fotovoltaïsche installaties afstellen en foutenanalyse Advies fotovoltaïsche systemen Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 680 LT Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei 2013

3 MODLES Naam Code Lestijden Basis elektriciteit PV-systemen M ME G Fotovoltaïsche techniek 1 M ME G Plaatsing PV-systemen op platte daken M ME G Plaatsing PV-systemen op schuine daken M ME G Basis installatietechnieken PV-systemen M ME G Fotovoltaïsche techniek 2 M ME G Aansluittechnieken stand alone systemen M ME G Aansluittechnieken netgekoppelde systemen M ME G Analyse fotovoltaïsche systemen M ME Fotovoltaïsche techniek 3 M ME Fotovoltaïsche installaties ontwerpen en berekenen M ME Fotovoltaïsche installaties afstellen en foutenanalyse M ME Advies fotovoltaïsche systemen M ME Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

4 INHODSTAFEL 1 Inleiding Beginsituatie Algemene doelstellingen van de opleiding Minimale materiële vereisten Evaluatie van de cursisten Module: Basis elektriciteit PV-systemen (M ME G lestijden) Module: Fotovoltaïsche techniek 1 (M ME G lestijden) Module: Plaatsing PV-systemen op platte daken (M ME G lestijden) Module: Plaatsing PV-systemen op schuine daken (M ME G lestijden)21 10 Module: Basis installatietechnieken PV-systemen (M ME G lestijden)25 11 Module: Fotovoltaïschetechniek 2 (M ME G lestijden) Module: Aansluittechnieken stand alone systemen (M ME G lestijden)32 13 Module: Aansluittechnieken netgekoppelde systemen(m ME G lestijden) Module: Analyse fotovoltaïsche systemen (M ME lestijden) Module: Fotovoltaïsche techniek 3 (M ME lestijden) Module: Fotovoltaïsche installaties ontwerpen en berekenen (M ME lestijden) Module: Fotovoltaïsche installaties afstellen en foutenanalyse (M ME lestijden) Module: Advies fotovoltaïsche systemen(m ME lestijden) Bibliografie... 56

5 1 INLEIDING De opleiding Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen behoort tot het studiegebied MECHANICA- ELEKTRICITEIT. Van de opleiding Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen is er geen beroepscompetentieprofiel gemaakt. De basis voor het ontwikkelen van deze opleiding is de bijlage IV van de RICHTLIJN 2009/28/EG VAN HET EROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 23 april 2009 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en houdende wijziging en intrekking van Richtlijn 2001/77/EG en Richtlijn 2003/30/EG. De basiscompetentie uit het opleidingsprofiel Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen dekken de inhoudelijke eisen die gesteld worden in bovenvermelde E-richtlijn volledig af. De opleiding werd opgesteld in samenwerking met Vormelek en BelPV, de Belgische federatie van PV-bedrijven en werd gevalideerd door beide organisaties. We kunnen stellen dat het hier om een persoon gaat die zich bezighoudt met het plaatsen, aansluiten, berekenen, uitwerken, afregelen en opvolgen van de administratie noodzakelijk om een fotovoltaïsche systeem in nieuwbouw, op bestaande woningen of op afgelegen plaatsen uit te voeren. Om deze opleiding aan te vatten zijn er naast de instapvoorwaarden opgelegd via het decreet betreffende het volwassenenonderwijs van 15 juni 2007, nog een specifieke instapvoorwaarde. De cursist zal moeten kunnen aantonen dat hij de basiscompetenties verworven heeft van de opleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur of Industrieel Elektrotechnisch Installateur. De opleiding leidt tot het certificaat van de beroepsopleiding SERVICETECHNICS FOTOVOLTAÏSCHE SYSTEMEN. Het certificaat leidt in combinatie met het certificaat AANVLLENDE ALGEMENE VORMING tot het diploma Secundair onderwijs. Het behalen van het certificaat SERVICETECHNICS FOTOVOLTAÏSCHE SYSTEMEN binnen het volwassenenonderwijs betekent echter niet dat men automatisch een certificering (kwaliteitscertificering) krijgt zoals deze binnen de sector gangbaar is. Voor het behalen van een kwaliteitscertificering binnen de sector dienen er een aantal specifieke criteria vervuld te zijn Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

6 2 BEGINSITATIE Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Om het certificaat Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen te behalen dient de cursist wel eerst in het bezit te zijn van het certificaat van de opleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur of Industrieel Elektrotechnisch Installateur. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

7 3 ALGEMENE DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING 3.1 ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist leert: veilig, welzijns- en milieubewust werken; het eigen werk plannen en organiseren; de technische competenties voor het plaatsen van PV-systemen; de technische competenties voor het installeren van PV-systemen; De technische competenties voor het berekenen en uitmeten van PV-systemen. 3.2 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen in de verschillende modules aan bod. Code Sleutelvaardigheid Verklaring SV02 Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV07 Creativiteit In staat zijn om persoonlijke ideeën en oplossingen te bedenken en uit te voeren. SV10 Een werkplan kunnen maken In staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van een taak zal zetten. SV12 Flexibiliteit In staat zijn om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, onder meer middelen, doelen, mensen en procedures. SV16 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV17 Kwaliteitsbewustzijn In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. SV19 Leergierigheid In staat zijn om actief te zoeken naar situaties om zijn competenties te verbreden en te verdiepen. SV22 Planmatig denken In staat zijn op methodische wijze over een opgave of probleem te redeneren. SV23 Problemen onderkennen en oplossen Zien dat er een probleem is, waar het precies gesitueerd is en er een oplossing voor aanreiken. SV30 Veiligheids- en milieubewustzijn In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. SV31 Verantwoordelijkheidszin Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. SV32 Zelfstandigheid In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. SV33 Zelfvertrouwen In staat zijn om een taak aan te pakken vanuit geloof in eigen kennen en kunnen. SV34 Zin voor initiatief In staat zijn om problemen en taken aan te pakken zonder dat het gevraagd wordt of de omstandigheden ertoe dwingen. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

8 SV35 Zin voor samenwerking In staat zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

9 4 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN Voor de opleiding dient men te beschikken over een ruime werkplaats, die beantwoordt aan de reglementaire eisen op het vlak van veiligheid, gezondheid, hygiëne, ergonomie en milieu. Ook moet er voldoende ruimte worden voorzien voor het stapelen van materialen, het bergen van machines en het opbergen van onderhoudsmateriaal. Een ruimte voor het wegbergen van dure of breekbare gereedschappen en meettoestellen is eveneens geen overbodige luxe. Daarnaast zijn volgende lokalen, liefst aangrenzend, noodzakelijk: een goed uitgerust klaslokaal met documentatiecentrum en voldoende PC s. 4.1 ALGEMEEN Projector Pc s met internetverbinding Printer Kleedkamer 4.2 GEMEENSCHAPPELIJK KLEIN MATERIAAL ALGEMEEN GERESCHAP Accuboormachine Dopsleutelset Steek- en ringsleutelset IJzerzagen Slijpschijf Montagematerialen SPECIFIEK GERESCHAP EN MATERIAAL niverseelmeter Kilowatt uur meter Groene stroom meter Differentieelautomaat Temperatuurmeter Lichtsterktemeter (lux) Panelen (in monokristallijn, polyskristallijn en amorf): Zonnepaneel Chinees : 210Wp, afmeting = 1,65m x 0,992m, module-efficiëntie = 210/1,65x0.992 = 128,30 Zonnepaneel Japans: 205Wp, afmeting = 1,5m x 0,99m, module-efficiëntie = 205/1,5x0,99 = 138,05 Zonnepaneel Duits: 185Wp, afmeting =1,628 x 0,84m Omvormers DC/DC Omvormers DC/AC Accu set Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

10 5 EVALATIE VAN DE CRSISTEN Het leerplan voorziet niet in concrete opdrachten. Opgaven moeten opgesteld worden in functie van de te bereiken doelstellingen, de beschikbare tijd en het voorhanden zijnde materiaal en materieel. Elke doelstelling van het leerplan moet ten minste één keer geëvalueerd worden. Als alle cursisten alle opgaven uitgevoerd hebben en alle criteria geëvalueerd werden, is het duidelijk of de doelstellingen bereikt werden. Wanneer de cursisten een werkstuk vervaardigen of een opdracht uitvoeren, krijgt elk aspect hiervan de aandacht. Binnen de doe-activiteiten zijn een aantal factoren te onderscheiden: cognitieve factoren: bijv. inzicht, argumentatie, ideeën, technische kennis; psycho-motorische vaardigheden: bijv. juiste weergave van verhoudingen, gebruik van materialen, oog-handcoördinatie, evenwicht; werkmethode en attitudes: bijv. werken binnen vooropgestelde limieten, thema's, tijd, aantallen en formaten; orde en netheid, afwerking, presentatie, inzet, organisatie, sociale omgang, veiligheidsbewustzijn, verantwoordelijkheidsgevoel, nauwkeurigheid, zelfstandigheid; beoordelingsvermogen. Er kan ook op verschillende momenten worden geëvalueerd: tijdens het opstellen van een bewerkingsvolgorde, tijdens of na een bewerking of na een afwerking. Duidelijke afspraken met de cursisten zijn hierbij noodzakelijk. Indien deze openheid er niet is, ontstaan betwistingen en blijft zelfevaluatie uit. Evaluatie van de praktijkcomponent is een oordeel over: een proces: evaluatie van de vorderingen en attitudes op geregelde tijdstippen en bij momentopnames tijdens de realisatie of dienstverlening; een product: evaluatie van het product of de gepresteerde dienst. Een zinvolle opdracht werkt een zinvolle evaluatie in de hand. Stimuleer de cursisten door positieve appreciatie, maar wijs op fouten en tekortkomingen. Tussentijdse evaluaties en de evolutie van de cursist zijn van groot belang voor de eindevaluatie. Maak duidelijke afspraken met de cursist, zo wordt het werk voor iedereen eenvoudiger. Leg bij elke opdracht uit op welke aspecten de nadruk ligt. De cursist ontwikkelt zo het vermogen om het eigen werk te evalueren. Een vereiste eigenschap van elke volwassene in zijn arbeid is immers zelfevaluatie. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

11 6 MODLE: BASIS ELEKTRICITEIT PV-SYSTEMEN (M ME G LESTIJDEN) LEESWIJZER De leerplandoelstellingen, leerinhouden en specifieke pedagogisch didactische werden steeds per basiscompetentie of cluster van basiscompetentie beschreven. Het is belangrijk dat de leerplandoelen en leerinhouden gelezen worden in relatie tot bovenliggende basiscompetentie(s). Om de duidelijkheid te bevorderen werden de basiscompetenties letterlijk uit het opleidingsprofiel overgenomen en aangeduid met de bijbehorende code. De sleutelvaardigheden die bij elk leerplan toegevoegd worden zijn attitudes die bij de cursist moeten nagestreefd worden tijdens het leerproces. Er moet daarbij niet bewezen worden dat deze sleutelvaardigheden effectief werden verworven, maar wel dat er inspanningen werden geleverd om ze te verwerven. De sleutelvaardigheden werden in de leerplannen verkaveld over de verschillende modules. Bij elke module wordt aangegeven welke sleutelvaardigheden er minimum in de module moeten nagestreefd worden. 6.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men de belangrijkste elektrische grootheden, het verschil tussen gelijk- en wisselspanning en de verschillende gebruikte draden en kabels zowel in een residentiële installatie als in een fotovoltaïsch systeem herkennen. Na het voltooien van deze module is men tevens in staat, met inachtneming van de nodige veiligheidsmaatregelen, elektrische testtoestellen te hanteren. Verder worden in deze module handmatige bewerkingen uitgevoerd op verschillende materialen, er wordt tevens rekening gehouden met de veiligheid en het milieu. 6.2 BEGINSITATIE Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 6.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 gevaren van elektrische energie onderkennen. Veiligheid Wet welzijn op het werk AREI Werken op hoogte Wet welzijn op het werk moet in behandeld worden in functie van de werkzaamheden. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

12 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) 004 verantwoord met elektrische energie omgaan. 005 courante elektrische grootheden verklaren. 036 het verband tussen de courante elektrische grootheden herkennen. 037 het verschil tussen wissel- en gelijkspanning herkennen. 038 met een testtoestel spanning detecteren. 018 Wet van Ohm Wet van vermogenberekening Wet van Pouilliet Symbolen Meettoestellen-metingen Gebruik berekeningsvoorbeelden uit realistische situaties. de eigenschappen van serie- en parallelschakelingen toepassen Opstelling volt- en ampèremeter Maak indien mogelijk gebruik van een proefopstelling met metingen symbolen gebruikt in PV-systemen herkennen. 039 het onderscheid tussen een CE-label en een kwaliteitskeurmerk herkennen. bekabeling van een fotovoltaïsche installatie onderscheiden van de bekabeling van andere elektrische/elektronische installaties Symbolen Elektrische symbolen Gevarensymbolen Symbolen omvormer Regelgeving CE-label Relatie CE-label-veiligheid Kwaliteitskeurmerk Bekabeling i.f.v. - Vermogen van panelen - Externe invloeden (weer, natuur ) Soorten kabel - XVB Wijs cursisten op het herkennen van onder spanning staan van zones. Belang van werken met gekeurde materialen. Wijzen op kabelsectie i.f.v. vermogen. AREI Raadplegen van catalogi Voorschriften van leverancier. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

13 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) - EXVB - VOBst - VOB 6.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Veiligheids- en milieubewustzijn In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. SV30 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

14 7 MODLE: FOTOVOLTAÏSCHE TECHNIEK 1 (M ME G LESTIJDEN) 7.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men, zeer summier, een nieuw gegeven kennen nl. wat is duurzame energie, meer specifiek elektrische energie opwekken met fotovoltaïsche systemen. De cursist maakt kennis met de opbouw en de werking van de fotovoltaïsche cel. Het herkennen van de verschillende soorten fotovoltaïsche panelen, de verschillende systemen die gebruikt worden en de verschillende componenten nodig voor een fotovoltaïsche systeem komen aan bod. 7.2 BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Basis elektriciteit PV-systemen of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 7.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 gevaren van elektrische energie onderkennen. 004 verantwoord met elektrische energie omgaan. 005 Basisvoorwaarden van het AREI specifiek naar montage PV-panelen. Stedenbouwkundige voorschriften Gevaarlijke stoffen Asbesthoudende materialen Silicium (poeder) Afdichtingsproducten Werken volgens de voorschriften: AREI ARAB Code van de goede praktijk AREI Gemeentebesturen en provinciebesturen raadplegen voor geldende wetgeving. Richtlijnen inzake veiligheid en verwerking inzake montage en verwerking van pv-panelen door OVAM Werken zoals beschreven is de arbeidsveiligheid en AREI Veiligheidsprocedures benadrukken en inoefenen. met een testtoestel spanning detecteren. Multimeter Gebruik van verschillende Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

15 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) courante gegevens en opschriften van zonnestroom onderkennen. 018 Gebruiksvoorschriften spanningstesters en universeel meters demonstreren. 019 verschillende soorten duurzame systemen herkennen. 045 verschillende soorten PV-systemen herkennen. 046 technische informatie herkennen. 048 Symbolen Regelgeving CE Duurzame systemen Courante systemen: zonneboiler, warmtepomp, houtvergassingsystemen Voor- en nadelen van de systemen Vergelijking met traditionele technieken: fossiele brandstoffen en kernenergie Soorten PV-systemen Mono- / Poly- kristalijn Amorf o Kenmerken en toepassingsmogelijkheden: vormen, samenstelling (lagen) en rendement Gebruik van verkoopsfiche en montagehandleiding. Studie van gegevens aanwezig op elektrische panelen kunnen herkennen met behulp van de CEregelgeving. De nadruk ligt op het gebruik van de CE-regelgeving. Verschillende fabrikanten productfiches opvragen. Normalisatie eigen aan de fabrikant. Toespitsen op realisatie in de nabije omgeving van het lescentrum. Belangrijk om cursisten de link tussen de verkoopfiche en de montagehandleiding te laten leggen. verschillende componenten nodig voor een PV-systeem De basiscomponenten: Gebruik van documentenmateriaal: Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

16 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) herkennen. 047 Registratiesysteem de werking van een PV-paneel omschrijven. 043 een autonoom PV-systeem aan de hand van een handleiding beschrijven. 044 verschillende soorten bekabeling toepassen. 029 elektrische verbindingen realiseren. 028 eenvoudige bedradingschema s gebruiken. 030 Beveiligingen Omvormers Montagesysteem Panelen Werking PV-Paneel Omzetting zonlicht-elektrische energie Zonnecel: reactie silicium-zonlicht, positieve onderlaag en negatieve bovenlaag Autonoom PV-systeem Bekabeling Kenmerken Toepassingsmogelijkheden Relatie draadsectie en opbrengstvermogen Soorten connectoren voor PV-systemen Bedradingsschema s Lezen: symbolen Monteren: verbindingen brochures, catalogi Een eenvoudige basisopstelling begrijpen. Tabellen fabrikanten gebruiken. Wijzen op de merkgebonden types van connectoren. 7.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

17 Sleutelvaardigheid Specificatie Code Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Planmatig denken In staat zijn op methodische wijze over een opgave of probleem te redeneren. SV22 Veiligheids- en milieubewustzijn In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. SV30 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

18 8 MODLE: PLAATSING PV-SYSTEMEN OP PLATTE DAKEN (M ME G LESTIJDEN) 8.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men de werkwijze voor het plaatsen van een netgekoppeld fotovoltaïsch systeem op platte daken. Ook het plaatsen van een autonoom fotovoltaïsch systeem op platte daken komt in beperkte mate aan bod in deze module. 8.2 BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Fotovoltaïsche techniek 1 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 8.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) instructies in verband met veiligheid, gezondheid, hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit uitvoeren. 001 veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 veilig werken aan PV-systemen. 008 veilig stellingen, ladders en hoogtewerkers gebruiken. 009 veilig werken op hoogte uitvoeren. 010 Wet welzijn op het werk AREI Veiligheid: Persoonlijke beschermingsmiddelen. Collectieve beschermingsmiddelen Procedures Tiltechnieken Instructiefiches bij gevaarlijke stoffen. Ergonomie Gebruik van ladders en stellingen Breng enkel de in deze module van toepassing zijnde voorschriften aan uit de Wet welzijn op het werk en het AREI. Het gebruik van werkpostfiches en risicoanalyses aanbrengen. Handleidingen leren interpreteren. Handelingen met betrekking tot veiligheidsprocedures zeker en vast inoefenen. Het werken met een hoogtewerker kan eventueel ook aangebracht worden. Let wel op nodige attesten voor het werken met bepaalde toestellen. Deze leerplandoelen en leerinhouden komen geïntegreerd Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

19 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) eigen werk organiseren en controleren. 012 op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen. 013 een werkvolgorde opvolgen. 015 tekorten van benodigde materialen en gereedschappen melden. gebreken van materiaal en gereedschap visueel controleren gebreken van materiaal en gereedschap melden. 021 een werkstuk/onderdeel visueel controleren. 027 de werkplek tijdens en na het werk opruimen. 016 materiaal en gereedschap op de juiste manier gebruiken. 022 materiaal en gereedschap op de juiste manier opslaan. 023 constructies demonteren. 024 Werkorganisatie: Materialen: Werkopdracht of omschrijving Werkvolgorde Te gebruiken materialen volgens opdracht en/of lastenboek Gereedschappen: Manuele gereedschappen Machines Handmachines Ergonomie Werkvolgorde Gereedschappen aan bod in de opdrachten van de module. Aandacht besteden aan het afvoeren van (schadelijke) materialen volgens de milieuvoorschriften. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

20 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) een technische handleiding gebruiken. constructies monteren volgens plannen en schema s een dakinstallatie op een plat dak uitvoeren. 031 een dakinstallatie water- en dampdicht uitvoeren. 033 bij het plaatsen van een dakinstallatie op een plat dak volgens voorschriften ballast aanbrengen. 034 verantwoord met PV-panelen omgaan. 006 een autonoom PV-systeem plaatsen. 035 courante ferro- en non-ferrometalen onderscheiden. 042 de nodige montagestukken op maat maken. 017 Voorschriften Handleidingen Schema s Plannen Doorvoeringen: Doorvoeringen maken Doorvoeringen afdichten Dichtingsmethode afstemmen op gebruikte of reeds bestaande dakafdichting. Aanbrengen van ballast volgend voorschriften. Montage van platdakconsoles en andere draagconstructies Staal, aluminium, inox, koper, Afmeten Zagen Boren Schroeven Gebruik maken van specifieke handleidingen van de fabrikant. De wijze van verankeren van platdakconsoles is afhankelijk van de dakbedekking. Kabeldoorvoeringen water en dampdicht maken. Verschillende materialen van afdichting voor platte daken aanbrengen: dakrubbers, roofing, metalen daken, 8.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

21 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Kwaliteitsbewustzijn Verantwoordelijkheidszin Zelfstandigheid Zin voor initiatief In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. In staat zijn om problemen en taken aan te pakken zonder dat het gevraagd wordt of de omstandigheden ertoe dwingen. Zin voor samenwerking In staat zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken. SV35 SV17 SV31 SV32 SV34 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

22 9 MODLE: PLAATSING PV-SYSTEMEN OP SCHINE DAKEN (M ME G LESTIJDEN) 9.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men de werkwijze voor het plaatsen van een netgekoppeld fotovoltaïsch systeem op schuine daken. Ook het plaatsen van een autonoom fotovoltaïsch systeem op schuine daken komt in beperkte mate aan bod in deze module. 9.2 BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Fotovoltaïsche techniek 1 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 9.3 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) instructies in verband met veiligheid, gezondheid, hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit uitvoeren. 001 veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 veilig werken aan PV-systemen. 008 veilig stellingen, ladders en hoogtewerkers gebruiken. 009 veilig werken op hoogte uitvoeren. 010 Wet welzijn op het werk AREI Veiligheid: Persoonlijke beschermingsmiddelen. Collectieve beschermingsmiddelen Procedures Tiltechnieken Instructiefiches bij gevaarlijke stoffen. Ergonomie Gebruik van ladders en stellingen Breng enkel de in deze module van toepassing zijnde voorschriften aan uit de Wet welzijn op het werk en het AREI. Het gebruik van werkpostfiches en risicoanalyses aanbrengen. Handleidingen leren interpreteren. Handelingen met betrekking tot veiligheidsprocedures zeker en vast inoefenen. Het werken met een hoogte werker kan eventueel ook aangebracht worden. Let wel op nodige attesten voor het werken met bepaalde toestellen. Deze leerplandoelen en Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

23 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) eigen werk organiseren en controleren. 012 op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen. 013 een werkvolgorde opvolgen. 015 tekorten van benodigde materialen en gereedschappen melden. gebreken van materiaal en gereedschap visueel controleren gebreken van materiaal en gereedschap melden. 021 een werkstuk/onderdeel visueel controleren. 027 de werkplek tijdens en na het werk opruimen. 016 materiaal en gereedschap op de juiste manier gebruiken. 022 materiaal en gereedschap op de juiste manier opslaan. 023 constructies demonteren. een technische handleiding gebruiken Werkorganisatie: Materialen: Werkopdracht of omschrijving Werkvolgorde Te gebruiken materialen volgens opdracht en/of lastenboek Gereedschappen: Ergonomie Werkvolgorde Manuele gereedschappen Machines Handmachines Gereedschappen leerinhouden komen geïntegreerd aan bod in de opdrachten van de module. Aandacht besteden aan het afvoeren van (schadelijke) materialen volgens de milieuvoorschriften. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

24 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) constructies monteren volgens plannen en schema s. 025 een dakinstallatie op een schuin dak uitvoeren. 032 een dakinstallatie water- en dampdicht uitvoeren. 033 verantwoord met PV-panelen omgaan. 006 een autonoom PV-systeem plaatsen. 035 courante ferro- en non-ferrometalen onderscheiden. 042 de nodige montagestukken op maat maken. 017 Voorschriften Handleidingen Schema s Plannen Doorvoeringen: Doorvoeringen maken Doorvoeringen afdichten Dichtingsmethode afstemmen op gebruikte of reeds bestaande dakbedekking. Montage van consoles voor schuine daken en andere draagconstructies Staal, aluminium, inox, koper, Afmeten Zagen Boren Schroeven Gebruik maken van specifieke handleidingen van de fabrikant. Kabels doorvoeren. Soorten pannen, leien en andere dakbedekkingen voor schuine daken. Dakhaken aanbrengen onder pannendak en leien 9.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Kwaliteitsbewustzijn In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en SV17 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

25 Verantwoordelijkheidszin Zelfstandigheid Zin voor initiatief in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. In staat zijn om problemen en taken aan te pakken zonder dat het gevraagd wordt of de omstandigheden ertoe dwingen. Zin voor samenwerking In staat zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken. SV35 SV31 SV32 SV34 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

26 10 MODLE: BASIS INSTALLATIETECHNIEKEN PV-SYSTEMEN (M ME G LESTIJDEN) 10.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert de cursist de basis installatietechnieken voor residentiële installaties die noodzakelijk zijn voor het aanleggen van fotovoltaïsche installaties. Tevens komen het lezen van schema s en foutzoekmethodes aan bod BEGINSITATIE Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) instructies in verband met veiligheid, gezondheid, hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit uitvoeren. 001 veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 Wet welzijn op het werk AREI Veiligheid: Persoonlijke beschermingsmiddelen. Collectieve beschermingsmiddelen Procedures Breng enkel de in deze module van toepassing zijnde voorschriften aan uit de Wet welzijn op het werk en het AREI. Het gebruik van werkpostfiches en risicoanalyses aanbrengen. Handleidingen leren interpreteren. Handelingen met betrekking tot veiligheidsprocedures zeker en vast inoefenen. eenvoudige bedradingschema s lezen. 050 Symbolen Deze leerplandoelen en leerinhouden komen geïntegreerd aan bod in de opdrachten van de module. Normalisatie eigen aan fabrikant aanbrengen Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

27 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) schema s van residentiële installaties gebruiken. 063 elektrische verbindingen met geleiders en leidingen uitvoeren. 049 elektrische en logische basisschakelingen uitvoeren. 051 technische informatie raadplegen. 052 een verdeelkast plaatsen. 053 componenten in een verdeelbord plaatsen en aansluiten. 054 stroomkringen en voedingsspanning etiketteren. 065 verbindingen op de aardinginstallatie maken. 055 Algemeen elektrische installaties volgens de huidige regelgeving Specifiek symbolen PV: Omvormer: maximum DC vermogen, maximum DC-spanning, MPPT (PVspanningsbereik), maximum ingangsstroom, aantal MPP-tracker (aantal strings), AC-netfrequentie, rendement (euro-eta) Panelen: celtype, maximum vermogen, maximum vermogen-spanning, opencircuit-spanning, opencircuit-stroom, maximum systeemstroom Specificaties aansluitingen: Groene stroom meter net Groene stroom meter omvormer Omvormer verschillende zones panelen. Plaatsing conform AREI Onderscheiden basisaansluiting tot grotere eenheden. Het overzichtelijk houden een elektriciteitsvoorziening in het verdeelbord Aardingsinstallatie Verschillende equipotentialen verbindingen Meten aardingsweerstand. Soorten schema s: gebruikt zoals in de installatiehandleiding Voor- en nadelen van verschillende componenten kennen en begrijpen in functie van hun werking. Specifieke toepassingen op de werkvloer bekijken en eventueel uitvoeren. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

28 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) opbouwdozen plaatsen. 056 buizen bewerken, leggen en bevestigen 057 kabelgoten plaatsen 058 draden in buizen aanbrengen 059 kabels leggen en bevestigen 060 kabels in buizen en kabelgoten aanbrengen 061 muren, vloeren en wanden doorboren en afdichten. 062 elektrische installatie met behulp van een schema controleren, fouten en defecten opzoeken en herstellen. fouten of defecten in elektrische installaties opsporen en verhelpen Code van de goede praktijk: Afstanden beugels Verbindingsmoffen Eindmof Goed vakmanschap Levensduur installatie Klimatologische en mechanische slijtage Brandweerstand Fouten en defecten elektrische installatie Gebruik schema s Meettoestel Spanningsfouten Spanningsonderbrekingen Verwijs naar de procedure van BELSOLAR voor de kwaliteitsbewaking van netgekoppelde fotovoltaïsche systemen Opbouw van een opstelling voor schemalezen en eventueel foutzoekanalyse is aangewezen SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Een werkplan kunnen maken In staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering SV10 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

29 van een taak zal zetten. Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Kwaliteitsbewustzijn In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. Planmatig denken In staat zijn op methodische wijze over een opgave of probleem te redeneren. SV22 Veiligheids- en milieubewustzijn In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. SV17 SV30 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

30 11 MODLE: FOTOVOLTAÏSCHETECHNIEK 2 (M ME G LESTIJDEN) 11.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert de cursist de juiste bekabeling selecteren in functie van het fotovoltaïsch systeem, de verschillende componenten van een fotovoltaïsch systeem aansluiten en eenvoudige metingen zoals weerstand en spanning uitvoeren. Daarnaast leert de cursist een installatie te controleren en een eenvoudige foutenanalyse uit te voeren. Specifieke wetgeving m.b.t. fotovoltaïsche systemen komt eveneens aan bod in deze module BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de modules Basis installatietechnieken PV-systemen en Fotovoltaïsche techniek 1 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) veiligheidsnormen en reglementering naleven. 002 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 gevaren van elektrische energie onderkennen. 004 verantwoord met elektrische energie omgaan. 005 verantwoord met PV-componenten omgaan. 007 veilig stellingen, ladders en hoogtewerkers gebruiken. 009 veilig werken op hoogte uitvoeren. Wet welzijn op het werk AREI Veiligheid: Persoonlijke beschermingsmiddelen. Collectieve beschermingsmiddelen Procedures Gevaarlijke stoffen Giftige dampen bij verhitting bekabelingen en verbindingen Gevaren spanning/stroom in geleiders Werken op hoogte volgens de huidige wetgeving ARAB VCA regelgeving Risicoanalyse voor deze werkzaamheden kunnen opmaken om de gevaren te leren inschatten. Met behulp van een grafiek de gevaren visualiseren. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

31 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) 010 met meettoestellen elektrische grootheden interpreteren. 067 courante gegevens en opschriften van zonnestroom onderkennen. 019 technische informatie op componenten interpreteren. 079 technische informatie raadplegen. 052 spanningsloos fouten in een PV-systeem opsporen. 070 verschillende soorten bekabeling selecteren. 069 het onderscheid tussen labels en keurmerken identificeren. 076 de inhoud van specifieke wetgeving begrijpen. 077 Elektrische grootheden Spanning Stroom Weerstand Multimeter Referentiewaarden Symbolen CE-regelgeving Relatie zonnestroom-grootte van de installatie Testprocedures Bekabeling Doormeten verbindingen Controle aardingsverbinding Relatie draadsectie en opbrengstvermogen Wet van Pouillet Labels en keurmerken AREI Keurmerk: CE Label: Belsolar Regelgeving netbeheerder Instellen van de juiste grootheden op het meettoestel om beschadiging aan apparatuur te voorkomen. Gebruik van technische fiches om de referentiewaarden te controleren. Begrijpen van gegevens en eventueel omzetten naar gelang van de informatie van de leverancier. Raadplegen en controleren of alles conform installatiehandleiding en wetgeving is. Koppelen met herhaling van schema lezen. Tabellen fabrikanten gebruiken. In functie van plaats en herkomst materiaal de geleverde labels en keurmerken identificeren. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

32 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) Stedenbouwkundige voorschriften verschillende componenten nodig voor een PV-systeem identificeren. 078 De basiscomponenten: Registratiesysteem Gebruik van documentenmateriaal: brochures, catalogi Beveiligingen Omvormers Montagesysteem Panelen 11.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Kwaliteitsbewustzijn Zelfstandigheid Verantwoordelijkheidszin In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. Planmatig denken In staat zijn op methodische wijze over een opgave of probleem te redeneren. SV22 SV17 SV32 SV31 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

33 12 MODLE: AANSLITTECHNIEKEN STAND ALONE SYSTEMEN (M ME G LESTIJDEN) 12.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men een fotovoltaïsch systeem voor transport en stand alone aansluiten BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Fotovoltaïsche techniek 2 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) instructies in verband met veiligheid, gezondheid, hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit uitvoeren. 001 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 gevaren van elektrische energie onderkennen. 004 verantwoord met elektrische energie omgaan. 005 verantwoord met PV-componenten omgaan. 007 veilig werken aan PV-systemen. 008 veilig stellingen, ladders en hoogtewerkers gebruiken. 009 veilig werken op hoogte uitvoeren. 010 Wet welzijn op het werk AREI Veiligheid: Persoonlijke beschermingsmiddelen. Collectieve beschermingsmiddelen Procedures Tiltechnieken Instructiefiches bij gevaarlijke stoffen. Ergonomie Gebruik van ladders en stellingen Breng enkel de in deze module van toepassing zijnde voorschriften aan uit de Wet welzijn op het werk en het AREI. Het gebruik van werkpostfiches en risicoanalyses aanbrengen. Handleidingen leren interpreteren. Handelingen met betrekking tot veiligheidsprocedures zeker en vast inoefenen. Het werken met een hoogte werker kan eventueel ook aangebracht worden. Let wel op nodige attesten voor het werken met bepaalde toestellen. Deze leerplandoelen en leerinhouden komen geïntegreerd aan bod in de opdrachten van de Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

34 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) veilig met batterijen van een PV-systeem omgaan. 011 op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen. 013 een werkvolgorde opvolgen. 015 eigen werk organiseren en controleren. 012 de werkplek tijdens en na het werk opruimen. 016 een werkstuk/onderdeel visueel controleren. 027 courante gegevens en opschriften van zonnestroom onderkennen. 019 Veiligheidsprocedures. Werken uit voeren en controleren. Specifieke beschermingsmiddelen Meettoestellen Gereedschappen Beschermingsmiddelen Organisatie - Planning - Opvolging - Controle - Opruimen Specificaties van fotovoltaïsche systemen interpreteren. Controle door vergelijking met de specificaties van voorgeschreven componenten. module. Zorgen voor ventilatie bij batterijen Aandacht vestigen op het gevaar bij het werken aan batterijen. Gebruik rubber handschoenen en geïsoleerd gereedschap Procedures Batterijen en zonnepanelen hebben geen aan- uitknop!!! met meettoestellen spanning meten. 068 spanningsloos fouten in een PV-systeem opsporen. 070 onder spanning fouten in een eenvoudig PV-systeem Meetinstrumenten: Spanningstester niverseel meettoestellen Meetmethode Bijv. kunnen ook ampèretang, wattmeter aangebracht worden. Zoeken door deductie en/of eliminatie. Foutzoekboom opstellen Veiligheidsprocedures Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

35 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) opsporen. 071 Schema s specificaties van onderdelen raadplegen. onder spanning fouten in een eenvoudig PV-systeem verhelpen. 072 Foutzoekmethodes Veiligheidsprocedures. technische informatie verwerken. 073 schema s voor elektrische keuring van een PV-systeem tekenen. 074 Bedrading aanpassen en eventueel onderdelen vervangen. Specificaties van een installatie en de onderdelen. Gangbare normen en symbolen. benadrukken en inoefenen. Veiligheidsprocedures die kunnen aangebracht worden, bijvoorbeeld: De Vitale 5 of De Vitale 8 Aandacht vestigen op het gevaar dat een belicht pv-paneel steeds onder spanning staat. Gebruik rubber handschoenen en geïsoleerd gereedschap Voorbeelden van specificaties van omvormers en zonnepanelen opgeven en bespreken. Een eenvoudige CAD-toepassing gebruiken SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

36 13 MODLE: AANSLITTECHNIEKEN NETGEKOPPELDE SYSTEMEN(M ME G LESTIJDEN) 13.1 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODLE In deze module leert men een netgekoppeld fotovoltaïsch systeem aansluiten met en zonder batterij back-up BEGINSITATIE De cursist beschikt over het deelcertificaat van de module Fotovoltaïsche techniek 2 of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHODEN EN SPECIFIEKE PAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) instructies in verband met veiligheid, gezondheid, hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit uitvoeren. 001 gevaarlijke stoffen identificeren. 003 gevaren van elektrische energie onderkennen. 004 verantwoord met elektrische energie omgaan. 005 verantwoord met PV-componenten omgaan. 007 veilig werken aan PV-systemen. 008 veilig stellingen, ladders en hoogtewerkers gebruiken. 009 veilig werken op hoogte uitvoeren. 010 Wet welzijn op het werk AREI Milieu- en recyclagevoorschriften Plaatsing- en aansluitvoorschriften fabrikant Veiligheidsaspecten - Onder spanning werken - Keuze en gebruik gereedschappen - Kennis gevaren werken op hoogte - Voorschriften gebruik stellingen, ladders en hoogtewerkers Deze leerplandoelen en leerinhouden komen geïntegreerd aan bod in de opdrachten van de module. Voor het werken op hoogte zijn er specifieke opleidingen voorzien. De inhoud van dergelijke opleiding wordt besproken in de les. Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

37 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) eigen werk organiseren en controleren. 012 op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen. 013 een werkvolgorde opvolgen. 015 de werkplek tijdens en na het werk opruimen. 016 een werkstuk/onderdeel visueel controleren. 027 courante gegevens en opschriften van zonnestroom onderkennen. 019 technische informatie verwerken. 073 met meettoestellen spanning meten. 068 spanningsloos fouten in een PV-systeem opsporen. 070 onder spanning fouten in een eenvoudig PV-systeem opsporen. onder spanning fouten in een eenvoudig PV-systeem verhelpen Organisatie - Planning - Opvolging - Controle - Opruimen Specificaties van een installatie en de onderdelen interpreteren. Controle door vergelijking met de specificaties van voorgeschreven componenten. Meetinstrumenten: - Spanningstester - niverseel meettoestel Meetmethode Schema s specificaties van onderdelen raadplegen. Bedrading aanpassen. Eventueel onderdelen vervangen. Foutzoekmethodes. Veiligheidsprocedures Voorbeelden van specificaties van omvormers en zonnepanelen opgeven en bespreken. Bijv. kunnen ook ampèretang, wattmeter aangebracht worden. Zoeken door deductie en/of eliminatie. Veiligheidsprocedures benadrukken en inoefenen. Veiligheidsprocedures die kunnen aangebracht worden, bijvoorbeeld: De Vitale 5 of De Vitale 8 Aandacht vestigen op het gevaar dat een belicht pv-paneel steeds onder spanning staat. Gebruik rubber handschoenen en Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei

38 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (), eigen doelen () en uitbreidingsdoelstellingen () (steeds cursief) schema s voor elektrische keuring van een PV-systeem tekenen. 074 een kilowattuurmeter (kwh) aansluiten. 075 Gangbare symbolen en normen. Gegevens zoals meetbereik van de kwh-meter respecteren bij aansluiting. Aansluit- en installatietechnieken. geïsoleerd gereedschap CAD-toepassing gebruiken. Informatie opvragen bij keuringsorganisme. Soorten kwh-meters aanbrengen: 13.4 SLETELVAARDIGHEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Sleutelvaardigheid Specificatie Code Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. SV02 Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. SV16 Zin voor samenwerking In staat zijn om gemeenschappelijk aan eenzelfde taak te werken. SV35 Leerplan Servicetechnicus fotovoltaïsche systemen 31 mei