schoner Nederland Samen werken aan een 3M271/1 liggen voor het oprap De Kaïv É»J IMPULSPROGRAMMA ZWERFAFVAL rao Ruimte en Milieu (S)

Transcriptie

1 3M271/1 De Kaïv liggen vr het prap 1% V' É»J IMPULSPROGRAMMA ZWERFAFVAL Samen werken aan een schner Nederland ra Ruimte en Milieu (S) EEN INITiATlRF VAN VNO NCW SenterWvem NederlandSchn

2 Nederiand rekent Miljenen Nederlanders ergeren zich matels aan zwerfafval. Geen wnder: rndslingerende rmmel verslechtert nze directe leefmgeving, vergrt ns gevel van nveiligheid, vervuilt het milieu én brengt de verkeersveiligheid in gevaar. Hg tijd vr actie. Als gemeente, bedrijf, instelling f vereniging speelt u daarin een cruciale rl. Helpt uw rganisatie mee uw 'eigen' stukje Nederland p te ruimen? I In drie jaar een meetbaar schnere leefmgeving Overheid en bedrijfsleven hebben de handen ineen geslagen m het zwerfafvalprbleem aan te pakken. Staat het nderwerp k bij u hg p de agenda? Het 'Impulsprgramma zwerfafval ' biedt u cncrete ideeën, middelen, maatregelen en instrumenten m het prbleem in uw eigen situatie effectief en efficiënt aan te pakken. Het del is kraakhelder: een meetbaar en zichtbaar schnere leefmgeving in drie jaar. Samen maken we er een succes van 'Lsse' zwerfafvalprjecten srteren nvldende effect. Daarni is gekzen vr een geïntegreerde aanpak. Landelijke campagnes, maatregelen, middelen en instrumenten en lkale acties en prjecten meten elkaar beïnvleden, stimuleren en versterken. Denk bijvrbeeld aan het kmende rkverbd in de hreca dat vanaf 2008 ngetwijfeld leidt tt meer rmmel p straat. Landelijk wrdt het bedrijfsleven betrkken bij dit prbleem. Op lkaal niveau

3 pu\ krijgen gemeenten en hreca hulp bij de aanpak ervan. Of neem de landelijke pschndag: die wrdt centraal gerganiseerd en gecördineerd, maar iedereen kan er p lkaal niveau p inhaken met eigen acties. Een ander kenmerk is de samenwerking tussen partijen: verheden, bedrijfsleven, bedrijven en rganisaties p lkaal en landelijk niveau. Het resultaat van die intensieve kruisbestuiving? Een efficiëntere aanpak, meer elan, een grter bereik, meer aandacht vr de prjecten en vral: een veel grter effect. Vr elk wat wils He het Impulsprgramma werkt? Verderp vindt u een verzicht van zwerfafvalprjecten vr de kmende drie jaar. Er zijn prjecten vr gemeenten, schlen, universiteiten, beheerders van recreatieterreinen en natuurgebieden, campingeigenaren, hreca-ndernemers, winkeliersen ndernemersverenigingen, wegbeheerders, beheerders van OV-statins en -haltes, prducenten van verpakkingen... krtm, vr iedereen die graag wil afrekenen met zwerfafval. Wedden dat er een prject bij zit dat u kunt tepassen p uw eigen situatie? 'O WwmM Q O O Q O O [Rise sqdssgswatb lbs? DrapfeijïKBpgHJDQiM sgaec sfwdtf lkdb^9 8iMM]8!Bg@<F«(ic(ai%fe]g lk!im(b[»xmmi(easb(mffigdtblct lkb@iij 9 OsDaiïfiSffia [MteBs, 0@a#ïipsB9@(mfeiBQaB(s:(r abffissil@^

4 Kant- en-kiare prjectpakketten besparen u tijd en werk Om u tijd, werk en geld te besparen, zijn (en kmen) er kant-en-klare pakketten en materialen beschikbaar. Die pakketten bestaan uit draaibeken, vrbeeldplannen, succesvlle aanpakken. Maar k uit cmmunicatiemiddelen zals flders en actiepsters, die u p maat kunt laten maken (bijvrbeeld vrzien van eigen lg f aankndiging actie). Dit gratis prjectmateriaal kunt u direct inzetten vr uw eigen zwerfafvalprject. M f feisléifwsoff te tapi!te[p!f pmmmi fe ab l5ókltb ÉWJff dig!f^tewg(fm4 pffisxsëgitagsa! güb te teifjf (&ll»^ib immm mm mw spmissate p» wê ter pfspaffiaim! aésjtcddstsa Wte (Mm wsê O isbag!m WMBWÏi jb!m!m)(limtem te OraipillüSpiBJgBgMffiM! IflO pcib Ê!iB5 B (SS aoibdtes lb Éjfi!<l!ffi (lib (^ l) ter isimxaitifb wüs ês gisü^k&mifflspgfe ésm süslasadfe, tesisfe (m mmsi?m k^mmmssmi O IM il(isfeis:i] idb M mm mssmm wmw<sw tapispjispfgffisma wm Wxmiê upmssete ted te 5! te fs(éhb(btefra ëffl ib^adfe «f M! te te^ mmmkémmpk, ésismêê kmmamisèsm mi mmmsém wm êê(^mm^^m&hmh^és^mm(m^'^^^^^mkémémmsis te O g ^mms^ss}^ im^fetedte asmgibasïi PM ]) IktafSsgr dte teasipai WS di pfas( fflmffl Otsfe lb te g^^ SaawBgïB smm0sm ^m^ mm m&nmé^

5 Veel meer mgelijkheden vr gemeenten Gemeenten spelen een belangrijke rl in het Impulsprgramma. U leunt rekenen p subsidiemgelijkheden, advies en instrumenten. U kunt k rekenen p nze inzet als het gaat m het benaderen van landelijke rganisaties zals brancheverenigingen, verver- en reisrganisaties. Maar... wij rekenen k p u! Pakt u de handschen p? Meeden? I<jjk p Maakt u werk van zwerfafval? Op vindt u alle infnnatie ver het Impulsprgramma, de prjecten, het kant-en-klare prjectmateriaal en de subsidiemgelijkheden. Vr ndersteuning van uw eigen zwerfafvalprject kunt u k terecht bij de betrkken rganisaties. Vr zwerfafvalprjecten is 16 miljen eur aan subsidies beschikbaar. Bijvrbeeld vr vernieuwende zwerfafvalprjecten (zg. 'preftuinprjecten') van gemeenten, bedrijven en rganisaties. Daarnaast kmen gemeenten in aanmerking vr financiële ndersteuning vr een integrale aanpak van het zwerfafvalprbleem. Alle infrmatie ver de subsidieregeling en de vrwaarden vindt u p Zwerfafval de wereld uit, m te beginnen in uw eigen mgeving. Det u mee? Het vergt vaak minder werk dan u wellicht vermedt. En bedenk: een pgeruimde mgeving maakt pgeruimde klanten.

6 Uityeringsagenda Impulsprgramm; Op deze en vlgende pagina's vindt u een verzicht van cncrete zwerfafvalprjecten die tt 2009 p het prgramma staan. Smmige prjecten lpen al, andere staan ng p stapel. Dit alles in nauwe samenwerking met de praktijk, zdat bij de uitwerking flexibel kan wrden ingespeeld p nieuwe ntwikkelingen en situaties. Ok wrden veel acties en prjecten regelmatig herhaald, zdat u kunt aanhaken met lkale activiteiten. Actuele infrmatie ver alle prjecten vindt u pwww.samenwerkenaaneenschnernederland.nl. Nteer nu alvast in uw agenda week van schner Nederland ^",0 tlm i4-aart a8 De landelijke pschndag. 15 maart 200b j

7 zwerfafval Q(giMi(g[a d!(g s&m^ penstelling regeling iiiiimj&w^plbmgipqbigodggodg 1 ktber 2007 fsé?9^ï<hd BSï!pEfeafe najaar 2007 O rimrwstfe lïïwimsj^hig O' O; O; MEstewsxaFSMiaasilMis O i(öcfes8i(mik Éöid] O ^^ss^^mimim^kmssmmq \fm ON O O

8 ^ Delgrepgerichte prjecten Met deze prjecten werkt u cncreet aan het bijsturen van het 'zwerfafvalgedrag' van specifieke delgrepen. Hetzij zelfstandig, hetzij in het verlengde van landelijke initiatieven. Bij smmige nderdelen ligt het initiadef bij de partners van het Impulsprgramma, bij andere zijn vral uw eigen inzet en inbreng van belang. Vr wie? Dcelstelüng Basis, middelbaar, en vrtgezet nderwijs, gemeenten, MEC's, etc. Schlieren en studenten bewust maken van het zwerfafvalprbleem dr vrlichting en educatie; tevens zwerfafval dr (hang)jangeren aanpakken. Pakketten gericht p jngeren met.a lespakketten, draaibeken, planvrming, materialen, etc.; inzet van maatwerkplssingen vr peuken, kauwgm e.d. De vuurwerkcampagne eind Daarnaast wrdt in liet laatste kwartaal van 2007 een herzien lespakket uitgebracht vr jngeren nderde 12 jaar. Dec 2007 Vuurwerkcampagne

9 Vr wie? Delstelling Rijkswaterstaat, prvincie en gemeenten, pmpstadnhuders, wegrestaurants, etc. Terugdringen vervuiling p en langs rijkswegen, prvinciale en gemeentelijke hfdwegen. Opcimalisaüe vrzieningen en beheersstructuur, gedragscampagnes specifiek gericht p autmbilisten en andere relevante weggebruikers, etc. Vr wie? Delstelling Gemeenten, evenementenrganisaties, explitanten, sprtclubs, etc. Drbreken van het patrn van achterlaten afval na strandbezek, evenement f sprtactiviteit, alsmede het verbeteren van het vrzieningniveau en het beheer p deze lcades. Inventarisatie, best-practices en kennisuitwisseling, campagnes, mnitring, stimuleren van innvatie van vrzieningen en beheer en handbek ptimalisatie beheer. Uitreiking 'Schnste strand van Nederland Award'; inventarisatie van vrzieningenniveau en beheer p Nrdzeestranden in 4' Icwartaal van 2007 Vr wie? Dceistelling Gemeenten, branches, (lkale) hreca-explitanten en winkeliersverenigingen, banken, etc. Optimaliseren vrzieningenniveau in mgeving van hreca, winkels en banken, versterken samenwerking hreca/winkeliers en gemeenten, bewuster maken van hrecabezekers en winkelend publiek. Inventarisatie en verspreiding best-practices, cmmunicatiecampagnes, handbek ptimalisatie beheer en handhaving.

10 Gebiedsgerichte prjecten Deze prjecten richten zich vral p plekken waar drgaans veel zwerfafval ligt. Bij de aanpak van het prbleem zijn uw eigen initiatief en inbreng van drslaggevend belang. U kunt daarbij rekenen p de ndige facihteiten, activiteiten, kennis en middelen vanuit de landelijke rganisaties goalssdöstmb^tpxftdi (M (OPMl^ Vr wie? Delstelling NS, OV-bedrijven, gemeenten, etc. Integraal beheer van de statinsmgeving en OV-haltes; ptimalisatie van samenwerking gemeenten en verige beheerders; ptimalisecen van vrzieningen.a. tijdens piekbelasting; ptreden tegen vernieling en verledering. Verduidelijken verantwrdelijkheden en wegnemen knelpunten, vasdeggen in duidelijke afspraken, innvatie van vrzieningen, pilts en kennisuitwisseling e.d. Organiseren van rndetafeldiscussie begin 2008 m juiste partijen te mbiliseren en kernpunten inzichtelijk te maken. Vr wie? Scelstelling Gemeenten, wningbuwverenigingen, maatschappelijke rganisaties, etc. Gemeenten en verige beheerders nderstetmen bij het beperken van verlast dr zwerfafval in.a. aandachtswijken. Inventarisatie best-pracqces, ntwikkeling maatwerkinstrumenten, inzet subsidie, kennisuitwisseling, etc. In laatste Icwartaal 2007 wrden interdepartementaal en gemeentelijk cntacten gelegd m zwerfafval als thema mee te nemen in de discussie ver kracht- en aandachtswijken.

11 Vr wie? Cüelsteiling ïi(mm Gemeenten, ndernemersverenigingen en schlen. I Betrkkenen ndersteunen bij het aanpakken van zwerfafval I in en rnd wijkwinkelcentra. Inventarisatie en best-practices, ntwikkeling maatwerkinstrumenten, subsidieprjecten en 'preftuinen', cmmunicatiecampagnes en handbek ptimalisatie beheer. Bekendmaken subsidiemgelijkheden in september/ ktber 2007; pstellen vrbeeldhuisregels vr winkelcentra in eerste helft Vr wie? Deisteli^iig mmm Gemeenten, lkale winkeliers, hrecaverenigingen. I Direct betrkkenen ndersteunen bij aanpak j zwerfafval in binnensteden en stadswinkelcentra. Inventarisatie en best-practices, ntwikkeling maatwerkinstrumenten, cmmunicatiecampagnes en handbek ptimalisatie beheer, subsidieprjecten en preftuinen, kennisuitwisseling en -deling, etc. Bekendmaken subsidiemgelijkheden in september/ ktber 2007.

12 Cmmunicatie; samen een grter effect De inzet van landelijke en lkale campagnes heeft tt del m de kennis en huding ten aanzien van zwerfafval psitief te bemvleden. Feitelijke gedragsverandering vereist daarnaast k andere maatregelen, zals verbeterde vrzieningen, handhaving, educatie, e.d. Het Impulsprgramma vrziet in cmmunicatiemiddelen vr landelijke campagnes en biedt gemeenten, rganisaties en initiatiefhemers de mgelijkheid m hierp aan te haken. De kmende jaren wrdt het nderwerp zwerfafval regelmatig p landelijke schaal uitgedragen. De vuurwerkcampagne eind 2007 en de week van schner Nederland metde landelijke pschndag in maart 2008 zijn hiervan vrbeelden. De lkaal in te zetten cmmunicatiemiddelen zijn via een webwinkel p maat te bestellen en kunnen bijvrbeeld wrden vrzien van een eigen lg, prep vr actie, nem maar p. Het lkale karakter wrdt versterkt dr de landelijke uitstraling en andersm. Wij brengen u tijdig p de hgte van deze activiteiten zdat u kunt aanhaken met uw eigen initiatieven. Verder wrdt binnen de diverse prjecten aangegeven welke middelen er beschikbaar kmen vr lkaal gebruik. U kunt deze inzetten wanneer uw eigen planning hierm vraagt. Kijk vr infrmatie pwww.samenwerkenaaneenschnemederland.nl. Ondersteunende maatregelen Bij deze prjecten ligt het initiatief vral bij de partners van het Impulsprgramma. Denk bijvrbeeld aan het pstellen van vrwaarden m de handhaving p zwerfafval te kunnen uitveren, het in gang zetten en stimuleren van innvaties rndm verpakkingen dr het bedrijfsleven en het den van relevant nderzek. De resultaten zijn uiteraard relevant vr u. Actuele infrmatie vindt u p J>*

13 LnjaffiXMA Vr wie? Dcelstelüng Gemeenten en andere bevegde instanties. Gemeenten instrumenten aanreiken vr het terugdringen van zwerfafval via vergunningverlening, pstellen van bestpractices en beschikbaar stellen van cncrete instrumenten vr handhaving p specifieke delgrepen en/f gebieden. Tekstvrstellen vr vergunningen en verrdeningen, handreikingen, infrmatiebijeenkmsten, handhavingsflyer, inzet delgrepencampagne, handbek ptimalisatie handhaving, mbiele handhavingsteams etc. Beschikbaar stellen vrbeeldteksten die via het VNGledennetwerk wrden verspreid vanaf4'' kwartaal Vr wie? Deistelüng Prducenten/imprteurs, banken, hreca, verige bedrijven. Tepassing van preventieve maatregelen dr prducenten die zwerfafval helpen vrkmen,.a. actief verbeteren van bestaande verpakkingen, stimuleren van zwerfafvalvrij ntwerpen van nieuwe verpakkingen en plssing van prductspecifieke prblemen als peuken, kauwgm en banken bimetjes. Opstellen hulpmiddelen bij nieuwe ntwerpen, inventarisatie huidige prbleemverpakkingen, ntwikkelen prductspecifieke plssingen. Afrnden Checklist Zwerfafvalgeveligheid Verpakkingen in i'' kwartaal Vr wie? Dce'steiling Prducenten reinigingsmaterieel en straatmeubilair, gemeenten en reinigingsbedrijven. j Relevante partijen bij elkaar brengen m wensen en I mgelijkheden t.a.v. straatmeubilair, reinigingssystemen en I beleidsvragen in kaart te brengen en p te lssen. Inventarisatie, ntwikkelen en uittesten verbeterpties. Startbijeenkmst tijdens ReinigingsDemDagen in 3' kwartaal

14 Stimuleringsregeling gemeenten en verige beheerders Financiële ndersteuning is een belangrijke stimulans vr het aanpakken van zwerfafval. Er is ruim i6 miljen beschikbaar; maak er gebruik van! Vr wie? Delstelling Gemeenten, bedrijven en rganisaties. Beheerders stimuleren tt een planmatige en integrale aanpak van zwerfafval; gemeenten en verige beheerders stimuleren tt het pzetten van 'preftuinen'. Subsidie vr basis- plus- en prefprjecten, ntwikkeling instrumenten, best-practices en activiteiten vr kennisuitwisseling (wrkshps, cngressen, etc). Publicatie van subsidieregeling in 3' kwartaal (5) Mnitring en verig nderzek Om de effecten van de prjecten te meten, wrdt een landelijk mnitringsysteem pgezet dat aansluit p de huidige praktijk van veel gemeenten. Ok wrdt nderzcht welke aspecten leiden tt meer inzicht in en een betere bestuurbaarheid van het zwerfafvalprbleem.» > 14

15 Vr wie? Dcelstelüng Partners van het Impulsprgramma Zwerfafval, gemeenten, verige beheerders en andere prfessineel betrkkenen. Het realiseren van een landelijk mnitringsysteem m inzicht te krijgen in de ntwikkeling van de feitelijke (bjectieve) en de beleefde (subjectieve) mate van 'schn zijn' van Nederiand. Mnitrprtcl en jaarlijkse mnitringrapprtages. Oplevering unifrm systeem en i'mnitring in 4' kwartaal Vr wie? Delsieiiing Partners van het Impulsprgramma Zwerfafval, gemeenten, verige beheerders en andere prfessineel betrkken. Vergrten van inzicht in aspecten van zwerfafval die mmenteel ng nvldende belicht zijn, maar die naar verwachting een relevante rl kunnen spelen in het plssen van het prbleem. Initiëren, begeleiden en uitveren van nderzek naar.a. ksten en brnnen van zwerfafval, effectiviteit maatregelen, relatie subjectieve en bjectieve schnheid, benchmark, etc. Start nderzek klf tussen bjectief schn en subjectief schn in 3' kwartaal Vr wie? Delstelling Partners van het Impulsprgramma Zwerfafval, gemeenten, verige beheerders en andere prfessineel betrkkenen. j Meer inzicht in de aanpak in ns mringende landen en het drvertalen van bewezen cncepten uit het buitenland naar de Nederlandse situatie. Opbuwen/uitbuwen van internatinaal netwerk en gericht verkennen van ideeën en plssingen die in het buitenland wrden gehanteerd. 15

16 EEN INITIATIEF VAN ^nlo^^h~l Ruimte en V N N C W SenterWvem NederlandSchn