Incidenteel schoonmaken en desinfecteren: Toelichting bij de proef met behulp van waterstofperoxide Toelichting schema

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Incidenteel schoonmaken en desinfecteren: Toelichting bij de proef met behulp van waterstofperoxide Toelichting schema"

Transcriptie

1

2 Incidenteel schoonmaken en desinfecteren: Bij een besmetting tijdens de dienst met infectieus materiaal, bloed of ander lichaamsvocht, wordt de ambulance en/of de brancard door de bemanning huishoudelijk gereinigd. Vervolgens wordt een reserve ambulance ingezet, opdat de volgende dag de besmette ambulance grondig gereinigd en gedesinfecteerd kan worden. Na reparatie of langdurig onderhoud van een ambulance, bepaalt bureau bedrijfsbeheer of dit voertuig schoongemaakt moet worden alvorens het weer ingezet kan worden. Na het vervoer van een MRSA-patiënt zal de ambulance als eerste worden gereinigd door de garagemedewerkers en vervolgens gedesinfecteerd. Toelichting bij de proef met behulp van waterstofperoxide Tijdens de proefopstelling is dezelfde werkwijze uitgevoerd. Hierbij zijn 21 contactmonsters genomen met behulp van uriline (fabrikant Biomérieux) voorzien van een CLED medium en een MacConkey medium. Het laatste medium is selectief voor de groei van gram-negatieve bacteriën, voornamelijk afkomstig uit het maag-darmkanaal. Deze bacteriën worden, vaak door een slechte (toilet)hygiëne, door de handen overgedragen en kan mogelijk infecties veroorzaken bij de vervoerde patiënten. Indien er zichtbaar kolonies van de gram-negatieve bacteriën aanwezig zijn geeft dit een indicatie over de (hand)hygiëne in de dagelijkse bedrijfsvoering van de ambulance. De monsters zijn bij de drie ambulances op dezelfde plaats afgenomen (zie de foto s) voor reiniging, na reiniging en na desinfectie. Hierbij zijn vooral plaatsen genomen waarbij sprake is van handcontact, immers via de handen vindt het overgrote deel van de overdracht van micro-organismen plaats. Op zich is de aanwezigheid van bacteriën normaal in de ruimten waar je werkt en leeft. Echter in een ambulance worden handelingen verricht waarbij je het risico op besmetting zo klein mogelijk wil houden. Dit om te voorkomen dat een patiënt een infectie oploopt. Door een adequate reiniging zorg je er voor dat de omstandigheden voor groei van de bacteriën minder gunstig zijn. Bij vervoer van patiënten met een bepaalde infectieziekten zoals MRSA en verontreiniging met bloed moet de ambulance gedesinfecteerd worden. Hierbij worden zoveel mogelijk micro-organismen gedood. Toelichting schema In schema 1 is de ambulance bemonsterd voor reiniging en bemonsterd na reiniging en desinfectie (2 ronden) volgens de huidige werkwijze met behulp van chloor in de concentratie van 1000ppm. In schema 2 is de ambulance bemonsterd voor reiniging, bemonsterd na reiniging en na desinfectie met waterstofperoxide (3 ronden). Schema 3 laat de resultaten zien voor en na reiniging en na desinfectie met chloor 1000ppm (3 ronden) In de verschillende rijen worden de plaatsten genoemd waar de monsters zijn genomen. In de kolommen worden de resultaten weergegeven waarbij de getallen het aantal kve (kolonievormende eenheden) weergeven. Hoe lager het aantal des te minder sprake is van verontreiniging. Het eerste getal geeft het aantal kve weer maar dit kunnen allerlei soorten bacteriën zijn. Het getal achter het streepje geeft het aantal kve gram-negatieve bacteriën weer zoals eerder genoemd in het vorige hoofdstuk. Eenmalig is er sprake van overmatige schimmelgroei.

3 Ambulancenr: Vlak zijkant li 0/0 0/0 0/0 2 Vlak zijkant re 3/150 0/100 3 Handvat plafond voor 0/5 0/0 4 Stoel leuning links 0/25 2/25 5 Cabine stuur rechts 10/15 15/25 6 Handvat deur rechts 30/1 0/35 7 Kozijn raam links voor 0/3 0/0 8 Handvat schuifdeur 0/15 0/5 9 Handvat plafond rond wit 10/50 0/10 10 Kussen midden voor raam 0/2 0/0 11 Kussen boven schuifdeur rechts 0/3 0/0 12 ECG lade 5/500 0/50 13 Brancard riem 0/3 0/2 14 Handvat uitzuig 3/25 1/25 15 Schuifraam rechts links achter 0/2 2/20 16 O2 beademinghandvat 10/15 0/12 17 Brancard vloer v-hoek >150 0/0 18 slidesysteem 0/ Brancard voeteinde 0/30 2/8 20 Zitting stoel achter 3/50 0/40 21 Dispenser 5/250 0/5 schimmel

4 Ambulancenr: 105 Ronde 1 Ronde 2 Ronde 3 1 Vlak zijkant li 0/5 0/0 0/0 2 Vlak zijkant re 0/2 0/0 0/0 3 Handvat plafond 4/0 0/250 0/0 voor 4 Stoel leuning links 0/2 0/5 0/0 5 Cabine stuur rechts 15/75 0/5 0/0 6 Handvat deur rechts 20/20 0/0 0/0 0/0 7 Kozijn raam links 2/20 0/5 0/0 voor 8 Handvat schuifdeur 20/20 0/10 9 Handvat plafond 0/100 0/0 0/0 rond wit 10 Kussen midden voor 0/50 0/0 0/0 raam 11 Kussen boven 0/5 0/0 0/0 schuifdeur rechts 12 ECG lade 0 2/15 0/0 13 Brancard riem 5/20 0/10 0/0 14 Handvat uitzuig 0/50 0/50 0/10 15 Schuifraam rechts 0/5 0/15 0/0 links achter 16 O2 0/30 0/10 0/0 beademinghandvat dispenser 17 Brancard vloer v- 5/200 0/50 0/0 hoek 18 slidesysteem 0/35 0/15 0/0 19 Brancard voeteinde 5/15 0/0 0/0 20 dispenser 0/4 0/15 0/0 21 Binnenkant kast 0/0

5 Ambulance nr: 113 Ronde 1 Ronde 2 Ronde 3 1 Vlak zijkant li 0/100 0/ 50 0/0 2 Vlak zijkant re 0/5 0/10 0/0 3 Handvat plafond 0/150 0/100 0/100 voor 4 Stoel leuning links 0/ /0 5 Cabine stuur rechts 10/500 0/250 0/100 6 Handvat deur rechts 0/50 0/20 0/5 7 Kozijn raam links 15/0 0/50 0/0 voor 8 Handvat schuifdeur 0/500 0/250 0/50 9 Handvat plafond 0/0 0/0 0/0 rond wit 10 Kussen midden voor 1/50 0/50 0/15 raam 11 Kussen boven 0/0 0/0 0/0 schuifdeur rechts 12 ECG lade 0/50 0/100 0/5 13 Brancard riem 0/100 0/5 0/5 14 Handvat uitzuig 0/ 500 0/10 0/0 15 Schuifraam rechts 0/150 0/0 0/0 links achter 16 O2 0/100 0/50 0/1 beademinghandvat dispenser 17 Brancard vloer v- 250/ / /100 hoek 18 slidesysteem 10/ >1000, 0/50 0/10 schimmel 19 Brancard voeteinde 0/50 0/0 0/0 20 dispenser 0/10 0/0 0/0 21 Kussen zitting 0/500 0/200 0/10

6 Resultaten Er is een significant verschil tussen desinfectie met een chlooroplossing en desinfectie met waterstofperoxide. Met behulp van laatstgenoemde wijze van desinfecteren is er met uitzondering van het handvat van het uitzuigapparaat, geen groei geconstateerd van microorganismen op alle genomen contactpunten. Na het reinigen heeft er op vele plaatsen wel een reductie van het aantal koloniën plaatsgevonden maar de aantallen zijn op enkele plaatsen nog erg hoog. Dit geeft aan dat reiniging alleen niet voldoende is. Opvallend zijn sommige plaatsen waar een zeer hoge groei van micro-organismen aanwezig is zoals het stuur en het handvat van het uitzuigapparaat. Dit kan door onvoldoende handhygiëne worden veroorzaakt maar ook door geen goede reiniging van deze plaatsen. Een kanttekening moet wel worden geplaatst bij het tellen van het aantal koloniën wat vooral lastig uit te voeren bij grote aantallen koloniën. Ondanks de mogelijke onjuiste telling wat vooral optreedt bij de aanwezigheid van vele koloniën zijn de resultaten bij desinfectie met waterstofperoxide zo overduidelijk (geen tot nauwelijks groei) dat de conclusie mag worden getrokken dat deze wijze van desinfectie effectief is. Andere voordelen zijn dat ook moeilijk bereikbare plaatsen worden gedesinfecteerd. Verder is het apparaat eenvoudig te bedienen en klein van formaat. Wel is belangrijk dat de medewerkers goed worden geïnstrueerd over de juiste werkwijze zodat er voor hen geen risico s ontstaan.

7

8

9 8

10 3en 9 7

11

12 15 16

Bijlage 4. Praktische uitwerking vervoer van (verdachte) ebola/marburgpatie nten

Bijlage 4. Praktische uitwerking vervoer van (verdachte) ebola/marburgpatie nten Bijlage 4. Praktische uitwerking vervoer van (verdachte) ebola/marburgpatie nten (= aanvulling/verduidelijking op het Landelijk Protocol Ambulancezorg 7.2 & 8 en de Hygiënerichtlijnen voor ambulancediensten)

Nadere informatie

Checklist: Reinigen en desinfecteren van instrumenten, apparaten en oppervlakken

Checklist: Reinigen en desinfecteren van instrumenten, apparaten en oppervlakken Checklist: Reinigen en desinfecteren van instrumenten, apparaten en oppervlakken Op je instrumenten, apparaten, materialen en oppervlakken kunnen zich vuil en schadelijke microorganismen (bacteriën, virussen,

Nadere informatie

Antibioticaresistentie in de thuiszorg: Voorkom verspreiding van resistente bacteriën met de standaard (hygiëne)maatregelen!

Antibioticaresistentie in de thuiszorg: Voorkom verspreiding van resistente bacteriën met de standaard (hygiëne)maatregelen! Antibioticaresistentie in de thuiszorg: Voorkom verspreiding van resistente bacteriën met de standaard (hygiëne)maatregelen! Wat is antibioticaresistentie? Infecties die veroorzaakt worden door bacteriën

Nadere informatie

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Veilig werken bij uitleen verpleegartikelen

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Veilig werken bij uitleen verpleegartikelen Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Veilig werken bij uitleen verpleegartikelen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: maart 2004 Revisie: maart 2009 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd, behalve

Nadere informatie

Dwarrelende stofdeeltjes kunnen ademhalingsmoeilijkheden opleveren bij astmapatiënten. Door goed schoonmaken wordt het aantal stofdeeltjes verlaagd.

Dwarrelende stofdeeltjes kunnen ademhalingsmoeilijkheden opleveren bij astmapatiënten. Door goed schoonmaken wordt het aantal stofdeeltjes verlaagd. Schoonmaakprotocol kinderdagverblijf De Speelhaven Schuitevoerderslaan 16 1671 JZ Medemblik Februari 2015 Inhoudsopgave Inleiding 1. Schoonmaakmethoden 2. Aandachtspunten reiniging 3. Desinfecteren van

Nadere informatie

Deel 14. Visuele en bacteriologische controle. van bloed en antistollingsmiddel. voor humane consumptie

Deel 14. Visuele en bacteriologische controle. van bloed en antistollingsmiddel. voor humane consumptie Goedgekeurd door: Pagina 1 van 5 Deel 14 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Goedgekeurd door: Pagina 2 van 5 Inhoudsopgave deel 14 Visuele en bacteriologische

Nadere informatie

Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie

Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur

Nadere informatie

RSR reinigingsprotocol

RSR reinigingsprotocol RSR reinigingsprotocol Dit stuk is een samenvatting van de hygiënevoorschriften zoals die zijn opgesteld door de Landelijke Vereniging van Thuiszorg (LVT).Tevens geldend voor verpleeghuis middelen. Het

Nadere informatie

Deel 5. Reiniging en desinfectie

Deel 5. Reiniging en desinfectie Goedgekeurd door: Pagina 1 van 12 Deel 5 Reiniging en desinfectie Goedgekeurd door: Pagina 2 van 12 Inhoudsopgave deel 5 Reiniging en desinfectie Pagina 1 DEFINITIE... 3 2 DOEL... 3 3 RICHTLIJNEN... 3

Nadere informatie

Het loopt op wieltjes infectiepreventie tijdens het patiëntentransport

Het loopt op wieltjes infectiepreventie tijdens het patiëntentransport Het loopt op wieltjes infectiepreventie tijdens het patiëntentransport Pascal De Waegemaeker, MSc 10 december 2013 ziekenhuis dialyse SP psychiatrie WZC thuis 2 2 Situatieschets Zorginstelling communicatie

Nadere informatie

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Persoonlijke beschermingsmiddelen Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Persoonlijke beschermingsmiddelen Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis

Nadere informatie

Handhygiëne: Waarom, Wie en Wanneer?

Handhygiëne: Waarom, Wie en Wanneer? Handhygiëne: Waarom, Wie en Wanneer? WAAROM? Per dag overlijden wereldwijd duizenden mensen aan zorggerelateerde infecties Handen zijn een vervoersmiddel voor ziekteverwekkende bacteriën Handhygiëne is

Nadere informatie

SCHOONMAAK vanuit standpunt van ziekenhuishygiëne

SCHOONMAAK vanuit standpunt van ziekenhuishygiëne SCHOONMAAK vanuit standpunt van ziekenhuishygiëne Nicole Verbraeken Verpleegkundige-ziekenhuishygiënist AZ Jan Portaels Vilvoorde Werkgroep ziekenhuishygiëne NVKVV Doel werkgroep Richtlijnen voor het reinigen

Nadere informatie

Bijlage 7. Reinigen en desinfecteren van een ruimte 1 waar een patie nt met (mogelijke) ebola is verbleven

Bijlage 7. Reinigen en desinfecteren van een ruimte 1 waar een patie nt met (mogelijke) ebola is verbleven Bijlage 7. Reinigen en desinfecteren van een ruimte 1 waar een patie nt met (mogelijke) ebola is verbleven Richtlijn voor het reinigen en desinfecteren van ruimten en materialen die in aanraking zijn geweest

Nadere informatie

Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie MRSA

Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie MRSA Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie MRSA Via deze folder geven wij u antwoorden op de enkele van de meest gestelde vragen over MRSA. Wat is MRSA? Staphylococcus aureus, is een bacterie die in veel gevallen

Nadere informatie

Rapport: De volgende vragen worden gesteld:

Rapport: De volgende vragen worden gesteld: InleIding Naar aanleiding van de ontwikkeling van de SaniStation door de firma UV Smart B.V. heeft Balis Micro B.V. op microbiologisch niveau het desinfecterend vermogen bepaald. De SaniStation is ontwikkeld

Nadere informatie

Hygiënemaatregelen in de huisartsenpraktijk

Hygiënemaatregelen in de huisartsenpraktijk 1 Wereldwijd bestaat een belangrijke behoefte om verspreiding van microorganismen die slecht behandelbare infecties veroorzaken zoveel mogelijk te beperken. Dit betreft dus ook infectiepreventie in de

Nadere informatie

Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Hygiene en infectiepreventie 9

Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Hygiene en infectiepreventie 9 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Hygiene en infectiepreventie 9 Beschermende kleding Er wordt ingegaan op het gebruik van handschoenen; overschorten; mondneusmaskers; beschermende

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Strikte isolatie

Ziekenhuizen. Strikte isolatie Ziekenhuizen Strikte isolatie Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: november 2006 Revisie: november 2011 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie Preventie

Nadere informatie

Handhygiëne bezoekers CWZ

Handhygiëne bezoekers CWZ Handhygiëne bezoekers CWZ 2 Deze folder is bedoeld om u te informeren hoe u door eenvoudige handelingen als het wassen of desinfecteren van de handen, de overdracht van micro-organismen (zoals bacteriën

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Strikte isolatie

Ziekenhuizen. Strikte isolatie Ziekenhuizen Strikte isolatie Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: november 2006 Revisie: november 2011 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie

Nadere informatie

SAFE PLAY. Een handleiding voor veilige BDSM. Soapoli-online www.soapoli-online.nl info@soapoli-online.nl

SAFE PLAY. Een handleiding voor veilige BDSM. Soapoli-online www.soapoli-online.nl info@soapoli-online.nl SAFE PLAY Een handleiding voor veilige BDSM Soapoli-online www.soapoli-online.nl info@soapoli-online.nl Inhoudsopgave Inhoudsopgave Bladzijde 1 Inleiding Bladzijde 2 SOA Bladzijde 3-4 Needleplay/ naaldenspel

Nadere informatie

Inleiding. Algemeen. Blijvende bacteriën

Inleiding. Algemeen. Blijvende bacteriën Handhygiëne Inleiding Deze folder is bedoeld om u te informeren hoe u de overdracht van microorganismen, zoals bacteriën en virussen, kunt voorkomen. Uw handen wassen of desinfecteren zijn de belangrijkste

Nadere informatie

John Leyssen en Andre Matthijssen

John Leyssen en Andre Matthijssen John Leyssen en Andre Matthijssen Waarom Haccp? Miljoenen mensen worden per jaar ziek door het eten van besmet voedsel. Duizenden mensen sterven elk jaar door een voedselvergiftiging of infectie. Deze

Nadere informatie

MONITORING TIJDENS ASEPTISCH HANDELEN EN SCHOONMAAK. Linda Wentink Jacques Beijersbergen

MONITORING TIJDENS ASEPTISCH HANDELEN EN SCHOONMAAK. Linda Wentink Jacques Beijersbergen STAXS GMP-Days 2016 MONITORING TIJDENS ASEPTISCH HANDELEN EN SCHOONMAAK Linda Wentink Jacques Beijersbergen Wat is monitoring? Monitoring is het controleren van omgevingsfactoren die effect kunnen hebben

Nadere informatie

voordat u zal de aansprakelijkheid zijn van de eigenaar. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door service monteurs van Baumatic.

voordat u zal de aansprakelijkheid zijn van de eigenaar. Reparaties mogen alleen worden uitgevoerd door service monteurs van Baumatic. OPMERKING: Deze gebruikers handleiding bevat belangrijke informatie, zoals veiligheid & installatie punten, die u er toe zal leiden om het beste uit uw apparaat te halen. Hou het op een veilige plaats,

Nadere informatie

Algemene voorzorgsmaatregelen

Algemene voorzorgsmaatregelen Algemene voorzorgsmaatregelen 1 Inleiding Deze richtlijn bestaat uit vier hoofdstukken, namelijk: 1. Persoonlijke hygiëne medewerker; 2. Handhygiëne medewerker; 3. Persoonlijke beschermingsmiddelen; 4.

Nadere informatie

Behandeling Staphylococcus aureus

Behandeling Staphylococcus aureus Orthopedie Behandeling Staphylococcus aureus www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ORT026 / Behandeling Staphylococcus aureus / 18-07-2014 2 Behandeling

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Druppelisolatie kinderen

Ziekenhuizen. Druppelisolatie kinderen Ziekenhuizen Druppelisolatie kinderen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: april 2004 Revisie: april 2009 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie

Nadere informatie

Inleiding : Inhoud: 1. Persoonlijke hygiëne 2. Voeding en hygiëne 3. Hygiëne in en om het gebouw

Inleiding : Inhoud: 1. Persoonlijke hygiëne 2. Voeding en hygiëne 3. Hygiëne in en om het gebouw Inleiding : In dit protocol staan alle afspraken die BSO Kids Pleasure hanteert omtrent hygiëne in de meest ruime zin van het woord. Het gaat om afspraken op vlak van persoonlijke hygiëne, voedselhygiëne

Nadere informatie

ORIËNTEREND ONDERZOEK NAAR HET GEBRUIK VAN DESINFECTIEMIDDELEN IN DIERENARTSPRAKTIJKEN

ORIËNTEREND ONDERZOEK NAAR HET GEBRUIK VAN DESINFECTIEMIDDELEN IN DIERENARTSPRAKTIJKEN ORIËNTEREND ONDERZOEK NAAR HET GEBRUIK VAN DESINFECTIEMIDDELEN IN DIERENARTSPRAKTIJKEN Rapportnummer NDBIO 010/02 drs. H.R. Reus Keuringsdienst van Waren, Noord Postbus 465 9700 AL Groningen Telefoon :

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Hygiëne, veiligheid en afvalregeling

Hoofdstuk 2: Hygiëne, veiligheid en afvalregeling 2 Hygiëne, veiligheid en afvalregeling 2.1 Persoonlijke hygiëne Tijdens de werkzaamheden van de medewerker bloedafname: is eten, drinken en roken niet toegestaan moet de bedrijfskleding gedragen worden:

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6

Inhoud. Voorwoord 5. Inleiding 6 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Hygiëne 9 1.1 Taken van de operatieassistent 9 1.2 Infectie door pathogene micro-organismen 9 1.3 Reinigen, desinfecteren en steriliseren 11 1.4 Praktijkindeling voor optimale

Nadere informatie

OVER BEESTJES EN MEER

OVER BEESTJES EN MEER OVER BEESTJES EN MEER Besmettingsrisico s voor hulpverleners Alden Biesen, 8 oktober 2015 Even opwarmen Als ik dienst heb, controleer ik steeds of mijn nagels proper en kort zijn. Ik heb dan geen kunstnagels

Nadere informatie

Handhygiëne medewerkers

Handhygiëne medewerkers Ziekenhuizen Handhygiëne medewerkers Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis u er van dat u de meest

Nadere informatie

Wat zijn infectieziekten

Wat zijn infectieziekten Wat zijn infectieziekten Infectieziekten zijn ziekten die veroorzaakt worden door micro-organismen. Dit zijn hele kleine, levende deeltjes zoals virussen en bacteriën. Ze worden meestal van de ene mens

Nadere informatie

Veilig werken in de fysiotherapie

Veilig werken in de fysiotherapie Ziekenhuizen Veilig werken in de fysiotherapie Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis u er van dat

Nadere informatie

Doel: Het benoemen van maatregelen om het risico van overdracht van micro-organismen van medewerkers van Hap t Hellegat naar patiënten te verminderen.

Doel: Het benoemen van maatregelen om het risico van overdracht van micro-organismen van medewerkers van Hap t Hellegat naar patiënten te verminderen. Toepassing richtlijn Doel: Het benoemen van maatregelen om het risico van overdracht van micro-organismen van medewerkers van Hap t Hellegat naar patiënten te verminderen. Kwaliteitseisen Infectiepreventie

Nadere informatie

Reiniging en desinfectie

Reiniging en desinfectie Reiniging en desinfectie 1 Reiniging en desinfectie Als jij een frietje eet bij de snackbar, denk je waarschijnlijk niet na over de keuken. Maar stel je eens voor dat jouw friet wordt gebakken in een hele

Nadere informatie

THEMA: HANDHYGIËNE: WAAROM, WIE EN WANNEER?

THEMA: HANDHYGIËNE: WAAROM, WIE EN WANNEER? THEMA: HANDHYGIËNE: WAAROM, WIE EN WANNEER? WAAROM? Per dag overlijden wereldwijd duizenden mensen aan zorg gerelateerde infecties. Handen zijn een vervoersmiddel voor ziekteverwekkende bacteriën en virussen.

Nadere informatie

MRSA Ongevoelige of resistente bacterie

MRSA Ongevoelige of resistente bacterie MRSA Ongevoelige of resistente bacterie Via deze folder proberen wij u antwoord te geven op enkele van de meest gestelde vragen over MRSA. Wat is MRSA? Staphylococcus aureus, is een bacterie die in veel

Nadere informatie

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Persoonlijke beschermingsmiddelen

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Persoonlijke beschermingsmiddelen Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: januari 2004 Gewijzigd: januari 2005 Revisie: januari 2009 Aan de samenstelling van deze richtlijn

Nadere informatie

MRSA informatie voor de (poli)klinische patiënt

MRSA informatie voor de (poli)klinische patiënt MRSA informatie voor de (poli)klinische patiënt Volgens landelijk beleid controleert Gelre ziekenhuizen patiënten die mogelijk de MRSA bacterie bij zich dragen. Het gaat om patiënten die horen bij de volgende

Nadere informatie

Risico inventarisatie als verbeterinstrument bij aseptische handelingen

Risico inventarisatie als verbeterinstrument bij aseptische handelingen Risico inventarisatie als verbeterinstrument bij aseptische handelingen NVFZ symposium 4 november 2017 Aseptische handelingen en aseptische bereidingen Moet het een beetje meer of mag het een beetje minder?

Nadere informatie

Het belang van transporthygiëne

Het belang van transporthygiëne Het belang van transporthygiëne Inhoud presentatie Introductie netwerkgroep 2 Literatuur studie 3 Ervaringen biggentransport Doel presentatie Transport van dieren niet van ziektekiemen Mogelijkheden voor

Nadere informatie

Maatregelen bij mogelijke dragers

Maatregelen bij mogelijke dragers Maatregelen bij mogelijke dragers van MRSA Omdat u mogelijk drager bent van een bijzondere bacterie (MRSA-bacterie), gelden voor u isolatiemaatregelen. In deze brochure kunt u meer lezen over deze bacterie

Nadere informatie

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Veilig werken in de fysiotherapie en de ergotherapie Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: maart 2004 Revisie: maart 2009 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd,

Nadere informatie

Bewaren en transporteren van gebruikt instrumentarium

Bewaren en transporteren van gebruikt instrumentarium Ziekenhuizen Bewaren en transporteren van gebruikt instrumentarium Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis

Nadere informatie

Reiniging en desinfectie Meetlichamen, contactglazen en Desinset

Reiniging en desinfectie Meetlichamen, contactglazen en Desinset SVENSKA NEDERLANDS PORTUGUÊS ESPAÑOL ITALIANO FRANÇAIS DEUTSCH ENGLISH GEBRUIKSAANWIJZING Reiniging en desinfectie Meetlichamen, contactglazen en Desinset 6. Edition / 2018 04 HAAG-STREIT AG, 3098 Koeniz,

Nadere informatie

Protocol Hygiëne thuiszorg

Protocol Hygiëne thuiszorg Protocol Hygiëne thuiszorg Algemene hygiëne De woning van de cliënt mag niet zodanig vervuild zijn dat de zorgverlener of het zorgverleningsproces wordt geschaad. Als de algemene hygiënische omstandigheden

Nadere informatie

Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Checklist Ambulancediensten

Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Checklist Ambulancediensten Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid Checklist Ambulancediensten Augustus 2012 Naam locatie Contactpersoon Datum Ingevuld door 1 Persoonlijke hygiëne 1.1 Handhygiëne Er is een vaste alcoholdispenser

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Veilig werken op de longafdeling

Ziekenhuizen. Veilig werken op de longafdeling Ziekenhuizen Veilig werken op de longafdeling Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: november 2000 Gewijzigd: januari 2005 Gewijzigd: april 2009 Revisie: november 2005 Dit document mag vrijelijk worden

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Veilig werken in de fysiotherapie

Ziekenhuizen. Veilig werken in de fysiotherapie Ziekenhuizen Veilig werken in de fysiotherapie Werkgroep Infectie Preventie februari 2000 december 2003 februari 2005 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Hydrotherapie

Ziekenhuizen. Hydrotherapie Ziekenhuizen Hydrotherapie Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie Preventie (WIP) als bron wordt vermeld. Controleer altijd of dit de meest recente versie

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Strikte isolatie kinderen

Ziekenhuizen. Strikte isolatie kinderen Ziekenhuizen Strikte isolatie kinderen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: april 2004 Revisie: april 2009 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de Werkgroep Infectie

Nadere informatie

Het voorkomen van verspreiding van micro-organismen. donderdag 12 november 2015

Het voorkomen van verspreiding van micro-organismen. donderdag 12 november 2015 Het voorkomen van verspreiding van micro-organismen Leervragen Hoe vindt besmetting plaats en wat zijn de risico s? Hoe kan een besmettingscyclus doorbroken worden? Persoonlijke hygiëne Handhygiëne Persoonlijke

Nadere informatie

Deze informatie is bestemd voor patiënten met een mogelijke of aangetoonde MRSA besmetting.

Deze informatie is bestemd voor patiënten met een mogelijke of aangetoonde MRSA besmetting. Deze informatie is bestemd voor patiënten met een mogelijke of aangetoonde MRSA besmetting. Wat is MRSA? Staphylococcus aureus, is een bacterie die bij 20-60% van gezonde personen voorkomt op de huid.

Nadere informatie

Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie

Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie Focuskliniek Orthopedie Laat u bewegen Binnenkort wordt er bij u een prothese geplaatst. Voorafgaand aan deze ingreep neemt u thuis

Nadere informatie

Werkinstructies Thermische Desinfectie n.a.v. normoverschrijdingen Legionella

Werkinstructies Thermische Desinfectie n.a.v. normoverschrijdingen Legionella Werkinstructies Thermische Desinfectie n.a.v. normoverschrijdingen Legionella Bureau de Wit December 2013 Bureau de Wit 2013 1 Inhoudsopgave 1 Werkinstructies thermische desinfectie... 3 1.1 Plan van aanpak...

Nadere informatie

Werkgroep Infectie Preventie en desinfectiebeleid

Werkgroep Infectie Preventie en desinfectiebeleid Werkgroep Infectie Preventie en desinfectiebeleid dr. Arlène van Vliet Secretaris richtlijnontwikkeling Werkgroep Infectie Preventie LUMC, Leiden KNB/WIP minisymposium 14 november 2016 Belangenverklaring

Nadere informatie

Tabel 1.1: overzicht van de minimale frequentie voor bemonstering hygiëneonderzoek afhankelijk van de gezondheidskwalificatie en categorie pluimvee

Tabel 1.1: overzicht van de minimale frequentie voor bemonstering hygiëneonderzoek afhankelijk van de gezondheidskwalificatie en categorie pluimvee Bijlage IV: Uitvoering van het hygiënogram 1 Inleiding Het hygiëneonderzoek wordt uitgevoerd om na te gaan of de reiniging en ontsmetting efficiënt werd uitgevoerd. In tabel 1.1 wordt een overzicht gegeven

Nadere informatie

EBOLAPROTOCOL AMBULANCEZORG NEDERLAND. En regionale toevoegingen

EBOLAPROTOCOL AMBULANCEZORG NEDERLAND. En regionale toevoegingen EBOLAPROTOCOL AMBULANCEZORG NEDERLAND En regionale toevoegingen de belangrijkste informatie voorop Hoe raak je besmet met het EBOLA virus?: Direct contact met: Lichaamsvloeistoffen van (al dan niet overleden)

Nadere informatie

Protocol Persoonlijke Hygiëne Pluimveeverwerkende industrie

Protocol Persoonlijke Hygiëne Pluimveeverwerkende industrie Dit voorbeeld-hygiëneprotocol draagt bij aan een gemeenschappelijk beleid van hygiënemaatregelen binnen de pluimveesector. Het aspect persoonlijk hygiëne is hieraan soms ondergeschikt, en zou daarom meer

Nadere informatie

Richtlijn voor het hygiënisch werken in het bekkenbodemgebied

Richtlijn voor het hygiënisch werken in het bekkenbodemgebied Richtlijn voor het hygiënisch werken in het bekkenbodemgebied Inhoudsopgave 1. Inleiding blz. 3 2. Personeel blz. 4 3. Eisen gesteld aan de ruimte waar handelingen plaatsvinden blz. 5 3.1. Onderzoeksbank

Nadere informatie

Reiniging en desinfectie anesthesie

Reiniging en desinfectie anesthesie Ziekenhuizen Reiniging en desinfectie anesthesie Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis u er van dat

Nadere informatie

Isolatiemaatregelen. Infectiepreventie

Isolatiemaatregelen. Infectiepreventie Isolatiemaatregelen Infectiepreventie Inleiding Ieder mens draagt miljarden bacteriën met zich mee. Bacteriën worden ook wel micro-organismen genoemd omdat zij niet met het blote oog te zien zijn maar

Nadere informatie

Oplossingen voor de gezondheidszorg. Handhygiëne en desinfectie van oppervlakken

Oplossingen voor de gezondheidszorg. Handhygiëne en desinfectie van oppervlakken Oplossingen voor de gezondheidszorg Handhygiëne en desinfectie van oppervlakken Uw behoeften kennen Speciaal voor de gezondheidszorg KIMBERLY-CLARK PROFESSIONAL* heeft een lange historie in het helpen

Nadere informatie

DESINFECTIE VAN DE OMGEVING. Deskundige Infectiepreventie - RadboudUMC

DESINFECTIE VAN DE OMGEVING. Deskundige Infectiepreventie - RadboudUMC DESINFECTIE VAN DE OMGEVING Suzan Cremers Deskundige Infectiepreventie - RadboudUMC Heidi Schaeken Expert Disinfection - HARTMANN Stichting Trainingen Infectie Preventie Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Doorbreek slechte hygiënegewoontes Inzicht zorgt voor gedragsverandering

Doorbreek slechte hygiënegewoontes Inzicht zorgt voor gedragsverandering Inzicht zorgt voor gedragsverandering In 2013 kostte slechte kantoorhygiëne 500 miljoen euro aan ziekteverzuim. Lees hier hoe u de hygiëne kunt verbeteren, kosten kunt besparen en uw medewerkers kunt motiveren.

Nadere informatie

Model Hygiëneprotocol voor de Arbocatalogus Vlees werkt

Model Hygiëneprotocol voor de Arbocatalogus Vlees werkt Model Hygiëneprotocol voor de Arbocatalogus Vlees werkt Dit hygiëneprotocol draagt bij aan een gemeenschappelijk beleid van hygiënemaatregelen binnen de vleessector en vleeswarensector. De huidige hygiëneprotocollen

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Ultrasone reiniging

Ziekenhuizen. Ultrasone reiniging Ziekenhuizen Ultrasone reiniging Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: juli 2006 Revisie: juli 2011 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie

Nadere informatie

Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie

Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie Voorkomen van een wondinfectie na een operatie Focuskliniek Orthopedie Focuskliniek Orthopedie Laat u bewegen Binnenkort wordt er bij u een prothese geplaatst. Als ziekenhuis doen we er alles aan om te

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Aërogene isolatie kinderen

Ziekenhuizen. Aërogene isolatie kinderen Ziekenhuizen Aërogene isolatie kinderen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: april 2004 Revisie: april 2009 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd, behalve door leden en medewerkers van de WIP,

Nadere informatie

INFECTIEZIEKTEN. H.H. TAN, arts 2015

INFECTIEZIEKTEN. H.H. TAN, arts 2015 INFECTIEZIEKTEN H.H. TAN, arts 2015 INFECTIEZIEKTEN 2 - PANDEMIE * Als een epidemie zich naar andere landen verspreidt * Spaanse griep 1918 (20-40miljoen slachtoffers, vnl. jonge, gezonde mensen van

Nadere informatie

Isolatie verpleging op de kinderafdeling

Isolatie verpleging op de kinderafdeling Isolatie verpleging op de kinderafdeling Isolatie verpleging Uw kind is opgenomen op de kinderafdeling. Het vermoeden bestaat dat uw kind een infectie heeft of een bacterie of virus bij zich draagt, die

Nadere informatie

Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur

Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur Ziekenhuizen Microbiologische veiligheid onderhoud aan medische- en laboratoriumapparatuur Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als

Nadere informatie

StandbyDag 2011: De inspectie op bezoek en dan?

StandbyDag 2011: De inspectie op bezoek en dan? StandbyDag 2011: De inspectie op bezoek en dan? Maria de Vries, hoofdredacteur Standby, en Rolf de Ruijter, tandarts VRAGEN EN ANTWOORDEN 1. "Hoeveel schone uniformen zouden er moeten hangen per persoon?"

Nadere informatie

Maatregelen tegen overdracht van Klebsiella Oxa-48 buiten het ziekenhuis

Maatregelen tegen overdracht van Klebsiella Oxa-48 buiten het ziekenhuis Maatregelen tegen overdracht van Klebsiella Oxa-48 buiten het ziekenhuis LCI-RIVM en Werkgroep Infectiepreventie (WIP) Versie 16/6/2011 1. Bacteriologisch onderzoek Bacteriologisch onderzoek 1.1 Soorten

Nadere informatie

noiaïerinzagelegging nu 7600394

noiaïerinzagelegging nu 7600394 Octrooiraad noiaïerinzagelegging nu 7600394 Nederland [19] NL [54] Werkwijze en inrichting voor het op lek controleren van een splijtstofelement. [51] int.ci 2.: G21C17/06, [71 ] Aanvrager: N.V. tot Keuring

Nadere informatie

EFFECTIVITEIT WATERSTOFPEROXIDE, PERAZUR, DEGACLEAN EN DEGACLEAN PLUS TEGEN FUSARIUM OXYSPORIUM IN DRAINWATER

EFFECTIVITEIT WATERSTOFPEROXIDE, PERAZUR, DEGACLEAN EN DEGACLEAN PLUS TEGEN FUSARIUM OXYSPORIUM IN DRAINWATER Proefstation voor Bloemisterij en Glasgroente Vestiging Naaldwijk Kruisbroekweg 5, Postbus 8, 267 AA Naaldwijk Tel 1746367, fax 174636835 EFFECTIVITEIT WATERSTOFPEROXIDE, PERAZUR, DEGACLEAN EN DEGACLEAN

Nadere informatie

Overzicht van de belangrijkste wijzigingen in het concept van de MRSA richtlijn na verwerking van het landelijk commentaar.

Overzicht van de belangrijkste wijzigingen in het concept van de MRSA richtlijn na verwerking van het landelijk commentaar. Overzicht van de belangrijkste wijzigingen in het concept van de MRSA richtlijn na verwerking van het landelijk commentaar. 3 1 Inleiding Uitgebreid: Het risico op MRSA-transmissie is afhankelijk van verschillende

Nadere informatie

Ines van Marrewijk Groen Agro Control

Ines van Marrewijk Groen Agro Control Overmatige wortelgroei Tomaat (Aubergine) Onderzoek Onderzoek Overmatige WortelGroei Beheersmaatregelen in de praktijk (PT2011) Analyse van hoeveelheid bacteriën in wortel, water ed. (PT2012) Besmettingsproef

Nadere informatie

===================================================================== Artikel 1

===================================================================== Artikel 1 Intitulé : Consumptie-ijsbesluit Citeertitel: Consumptie-ijsbesluit Vindplaats : AB 1997 no. GT 3 Wijzigingen: Geen = Artikel 1 In dit landsbesluit wordt verstaan onder: a. consumptie-ijs : iedere geheel

Nadere informatie

Protocol Hygiënemaatregelen Pagina 1

Protocol Hygiënemaatregelen Pagina 1 Protocol Hygiënemaatregelen Inhoud 1 Definities 2 Inleiding 3 1. Persoonlijke hygiëne medewerkers 3 1.1 Handhygiëne medewerkers 3 1.2 Persoonlijke hygiëne medewerkers 4 1.3 Toezicht op hand en toilethygiëne

Nadere informatie

Champignon teelt. afrekenen met bacteriën, virussen + schimmels

Champignon teelt. afrekenen met bacteriën, virussen + schimmels Champignon teelt Champignonteelt Hoewel champignons zelf schimmels zijn stimuleert het gebruik van Vires5 Food de groei en de ontwikkeling van de champignons. Vires5 Food staat garant voor een constante

Nadere informatie

Deel 11. Visuele en bacteriologische controle. van bloed en antistollingsmiddel. voor humane consumptie

Deel 11. Visuele en bacteriologische controle. van bloed en antistollingsmiddel. voor humane consumptie Goedgekeurd door: Pagina 1 van 8 Deel 11 Visuele en bacteriologische controle van bloed en antistollingsmiddel voor humane consumptie Goedgekeurd door: Pagina 2 van 8 Inhoudsopgave deel 11 Visuele en bacteriologische

Nadere informatie

Hoe een Beweegbare vloer Waterhygiëne beïnvloedt

Hoe een Beweegbare vloer Waterhygiëne beïnvloedt Hoe een Beweegbare vloer Waterhygiëne beïnvloedt Water Hygiëne Aanbevolen voorkennis Water Hygiëne is belangrijk in Openbare baden, en ontzettend belangrijk in Therapiebaden. In onze aparte presentatie

Nadere informatie

Direct naast de keuken is de eerste berging van het appartement, die veel bergruimte biedt door zijn houten planken rondom op 3 niveaus.

Direct naast de keuken is de eerste berging van het appartement, die veel bergruimte biedt door zijn houten planken rondom op 3 niveaus. Mullerkade Rotterdam Huurprijs 1.545,00 (excl.) Dit appartement bevindt zich op de beste locatie om het perfecte uitzicht over de stad Rotterdam en de Maas te hebben. Gelijk aan de voet van het gebouw

Nadere informatie

Ziekenhuizen. Contactisolatie kinderen

Ziekenhuizen. Contactisolatie kinderen Ziekenhuizen Contactisolatie kinderen Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld:april 2004 Revisie: april 2009 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd, behalve door leden en medewerkers van de WIP,

Nadere informatie

Introductieboekje OK. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Introductieboekje OK. Locatie Hoorn/Enkhuizen Introductieboekje OK OK Locatie Hoorn/Enkhuizen Introductieboekje OK Alle informatie die je nodig hebt voor je bezoek op de operatiekamer van het WFG. 2 Ontwikkeld door Natascha Helderman, April 2015 Inleiding

Nadere informatie

studenteninformatie Onthaalbrochure CSA GezondheidsZorg met een Ziel

studenteninformatie Onthaalbrochure CSA GezondheidsZorg met een Ziel i studenteninformatie CSA Onthaalbrochure GezondheidsZorg met een Ziel Beste student Welkom op onze afdeling. Met deze brochure willen we je wegwijs maken. Het is een handleiding over het reilen en zeilen

Nadere informatie

De sleutel tot infectiepreventie

De sleutel tot infectiepreventie Symposium Antibioticaresistentie en ouderenzorg 14 november 2017 Reinigen & desinfecteren De sleutel tot infectiepreventie 2 De branchevereniging NVZ Voorwoord Hygiëne is een belangrijke factor voor een

Nadere informatie

Water op het pluimveebedrijf

Water op het pluimveebedrijf Water op het pluimveebedrijf Water is zeer belangrijk voor het pluimveebedrijf. In de eerste plaats als drinkwater voor de kippen, maar ook om de stallen te reinigen en eventueel af te koelen. Water heeft

Nadere informatie

Schoon is niet schoon genoeg. Julia Kovaleva Arts-microbioloog i.o. UMC Groningen

Schoon is niet schoon genoeg. Julia Kovaleva Arts-microbioloog i.o. UMC Groningen Schoon is niet schoon genoeg Julia Kovaleva Arts-microbioloog i.o. UMC Groningen Introductie Endoscopie-gerelateerde transmissie en infecties Microbiologische controle van van flexibele endoscopen Pseudomonas

Nadere informatie

Kennistoets: Preventiebeleid

Kennistoets: Preventiebeleid Home no. 1 Februari 2016 Themanummer Antibiotica Eerdere edities Verenso.nl Kennistoets: Preventiebeleid Drs. Martin van Leen redactie@verenso.nl In deze in ere herstelde rubriek, testen wij uw kennis

Nadere informatie

MRSA. Hygiëne en infectiepreventie. Beter voor elkaar

MRSA. Hygiëne en infectiepreventie. Beter voor elkaar MRSA Hygiëne en infectiepreventie Beter voor elkaar Inleiding Ieder mens draagt bacteriën bij zich. Deze bacteriën zijn zowel op als in het lichaam aanwezig. De Staphylococcus aureus is een bacterie die

Nadere informatie

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Handhygiëne

Verpleeghuis- woon- en thuiszorg. Handhygiëne Verpleeghuis- woon- en thuiszorg Handhygiëne Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep Infectiepreventie als auteur wordt vermeld. Vergewis u er van dat u

Nadere informatie

Opgenomen in een isolatiekamer MRSA. WTK_Lizzit_Inprint Omslagen_b.indd :30

Opgenomen in een isolatiekamer MRSA. WTK_Lizzit_Inprint Omslagen_b.indd :30 Opgenomen in een isolatiekamer MRSA WTK_Lizzit_Inprint Omslagen_b.indd 2 08-05-15 12:30 20GR77_HVZ_folder_basisXM.indd 6 05-01-12 14:19 Inleiding U bent net opgenomen en wordt geïsoleerd verpleegd. Dat

Nadere informatie