Jaarverslag BP in Geel 2012

Transcriptie

1 Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel 212 Communicatie Milieu Veiligheid Medewerkers

2 Colofon Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 212 is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan Geel Verantwoordelijke Uitgever Geert Paumen Foto s An Van Eycken Eric De Vos istockphoto Ivan Daems Stef Aldelhof Tine Gielis Tom Vander Sande en vele anderen Vormgeving FM graphics bvba Druk Grafilux Printing bvba Productie FokZ Communications bvba Wilt u een exemplaar? PR-secretariaat BP Amocolaan GEEL Tel: geelpr@bp.com Fundamenten Een blik op 212 in scheervlucht hiernaast, leert ons dat er goed werk is geleverd bij BP in Geel. Geen grootse dingen, maar degelijk werk, zo belangrijk voor het goed en veilig functioneren van de fabriek. Neem nu de driejarige ISO-hercertificatie. Dat is enerzijds routine geworden, maar vergt anderzijds telkens weer veel inzet van heel wat medewerkers. Het nut ervan staat als een paal boven water: geen bedrijf in onze sector kan het zich voorstellen geen certificaten voor ISO 91:28 en 141:24 meer te hebben. Het hoort erbij, net als de vierjaarlijkse sociale verkiezingen in mei die een vernieuwde ploeg afgevaardigden aan zet bracht. Economisch gezien beleven we geen gouden tijden. De crisis woedt nu al vijf jaar en het einde is nog niet echt in zicht. Er zijn bovendien een aantal nieuwe PTA-spelers (gezuiverd tereftaalzuur) op de markt gekomen, wat ons leven er niet makkelijker op maakt. Dat de site desondanks het jaar toch nog met winst kon afsluiten, is dan ook geen kleine prestatie. De economische malaise en de vele concurrenten benadrukken nog maar eens het belang van de komst van PET-producent en PTA-afnemer JBF RAK LLC op onze site. In oktober had ik het voorrecht ceremonieel de sleutel van de poort rond het terrein van de toekomstige fabriek te mogen overhandigen. Ondertussen zijn de werken flink opgeschoten. Flink gewerkt is er ook op de TAR (*) van alweer een serieuze omvang. Bijzonder aan deze TAR is de nooit gezien inspanning op het gebied van veiligheidspreventie met een indrukwekkende lijst maatregelen. Het meest in het oog springt de start waarbij alle betrokken medewerkers, inclusief enkele honderden externe krachten, een volledige dag buiten de fabriek tekst en uitleg kregen over veiligheid, gekoppeld met een bezoek aan de werkplek. Verder was er onder meer een dagelijkse TAR-krant om de geesten scherp te houden tijdens deze drukke periode. Op milieugebied kunnen we tevreden terugblikken op 212. De cijfers zijn beter dan ooit tevoren. Ook qua energie blijven we vooruitgaan: door slimme ingrepen blijft de vraag naar energie (in de vorm van stoom) dalen zodat het economisch niet langer verantwoord bleek de warmtekrachtkoppeling in bedrijf te houden. Op het einde van 212 is de installatie dan ook stilgelegd. Er zijn jaren die zullen bijblijven omdat er iets zeer markants is gebeurd, maar zo n jaar was 212 niet. Nee, het was veeleer een jaar waarin we als bedrijf hard hebben gewerkt om eerder gestarte initiatieven concreet te maken, een jaar ook, waarin we nieuwe stappen hebben gezet die de nieuwe richting uitzetten voorde langere termijn. Een jaar kortom, waarin we de fundamenten hebben gelegd voor ons toekomstig langetermijnsucces. Patrick Van Acker gedelegeerd bestuurder (*) TurnARound, stillegging van een deel van de fabriek voor onderhoud en/of projectwerk 2 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

3 212 in scheervlucht Lente 212 Om de drie jaar wordt BP getest met het oog op een ISO-hercertificatie (ISO 91:28 en 141:24). Na een grondige audit in het voorjaar van 212 zette Lloyd s Register Quality Assurance het licht op groen: de site slaagde vlot en 1 mei Op 9 en 1 mei hadden ook bij BP sociale verkiezingen voor de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk. Die verkiezingen worden om de vier jaar georganiseerd en verliepen vlot. 212 Herfst 212 Laakdal is in 212 weer een stukje groener geworden. De bufferzone langs de E313 en op de grens met Geel, het zogenaamde Amocobosje, heeft een flinke uitbreiding gekregen. Die kwam er dankzij de samenwerking tussen Kempens Landschap vzw, de Gemeente Laakdal en BP. Augustus 212 In de tweede helft van het jaar werden de bolvormige opslagtanks ( sferen ) naast het kanaal afgebroken. Die waren al een poos in onbruik geraakt. Daarmee is een belangrijk element van de skyline van de fabriek veranderd Op 17 oktober overhandigde gedelegeerd bestuurder Patrick Van Acker ceremonieel de sleutel van de poort van de omheining rond de toekomstige PET-fabriek aan David Liu, de plant manager van de JBF-fabriek in wording. Enkele dagen later is JBF zelf gestart met de funderingswerken. Oktober en november 212 In oktober en november 212 werd een PTA-eenheid (gezuiverd tereftaalzuur) onderworpen aan een TAR (TurnARound: stillegging voor onderhoud en/of projectwerk). Naast de vele technische uitdagingen, zal die TAR misschien wel best worden onthouden voor de grote inspanningen in verband met veiligheidspreventie De stoomvraag van de site van BP in Geel is de voorbije jaren zodanig gedaald dat het economisch niet langer verantwoord bleek de WKK of warmtekrachtkoppeling in bedrijf te houden. Op het einde van 212 is de installatie dan ook stilgelegd Met nul ongevallen met werkverlet knoopt BP in Geel opnieuw aan met de trend van vóór 211. Toch waren er ook twee incidenten die in andere omstandigheden potentieel erger hadden kunnen uitdraaien. Kortom, er is vooruitgang, maar er blijft ruimte voor verbetering

4 Medewerkers Medewerkers Personeelsbestand BP in Geel telde 361 medewerkers in 212 (zie grafiek 1) Bij het einde van 212 telde BP in Geel 361 medewerkers (*). Van de 361 BP-medewerkers, waaronder 39 vrouwen, waren er 196 arbeiders en 165 bedienden. Zes vrouwen en zeven mannen werkten deeltijds, drie vrouwen en negentien mannen zaten in een systeem van loopbaanonderbreking of tijdskrediet. In 212 nam BP in Geel negentien medewerkers in dienst. Eén persoon werd langdurig ziek. Van de negentien medewerkers die het bedrijf verlieten, namen er drie zelf ontslag, werd er één ontslagen en gingen er dertien op (brug)pensioen. Van één persoon eindigde het tijdelijk contract. Eén medewerker is overleden. Leeftijd Gemiddelde leeftijd: 41,85 jaar (zie grafiek 2) In 212 bedroeg de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van BP in Geel 41,85 jaar. Voor arbeiders was die 41,29 en voor bedienden 42,5 jaar. (*) Worden niet meegeteld: langdurig zieken en de mensen die in het buitenland werken. 1 Aantal medewerkers op Gemiddelde leeftijd Aantal medewerkers op Gemiddelde leeftijd arbeiders bedienden totaal Arbeiders Bedienden Totaal arbeiders (leeftijd) bedienden 4 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

5 Anciënniteit Gemiddeld 16,3 jaar dienst (zie grafiek 3) Bij het einde van 212 had een medewerker van BP in Geel gemiddeld 16,3 jaar dienst. Voor arbeiders was dat cijfer 16,54 jaar, voor bedienden was dat 15,43. (Brug)pensioen 1 maart Gommaire PAUWELS, mecanicien 1 april Wim DEKKERS, SAP & cost control Jos HELSEN, mecanicien Flor STRACKX, lasser Vic BOECKX, cost control 29 april Guido OOMS, Onderhoud 1 mei Magda DAUSY, Procurement 28 mei Martin WILMS, Onderhoud 1 juli Ludo LUYCKX, process technology engineer Alfons LAEREMANS, I&E technical authority François PAUWELS, SOLAG technician Guido MELIS, S&OR director 31 december Theo Dekkers, clerk SWH In dienst 9-1 Christel MAREC process engineer PTA 1-2 Sarah ZWINNEN process engineer OSBL 1-2 Sven MEIJER contract owner logistics 1-3 Andy BECKX project mechanical engineer 1-3 Filip PEETERS PCC engineer 11-6 Lorenz DRIES barge & customs operator BP Aromatics 18-6 Wesley BILLIAERT pijpfitter 1-7 Kim SEGERS laborant 1-8 Ronald BLOK S&OR entity 3-8 Sven KEMPENAERS operator PX 1-9 Tom DONCKERS operator PTA2 Medewerkers 3 Anciënniteit Anciënniteit (aantal jaren dienst) arbeiders bedienden 1-4 Inge VANDENDUNGEN I&E engineer 12-4 Bart VANSTEENKISTE B2B marketing & business development manager 16-4 Raf MONTEN operator PX 11-6 Elias WILLEMS instrumentman 1-1 An SMET procurement & logistics assistant 16-1 Raf BUELENS operator PTA Marijke GEERTS process safety engineer 5-12 Nico KERKHOFS operator PX 5

6 Medewerkers Medewerkers Functiewijzigingen 1 januari Paul VAN GORP, mechanical engineer, wordt project engineer bij E&P in Algerije Jan DIERCKX, UC OSBL (TAR), wordt construction & maintenance coordinator Raf GEUKENS, operator PX C-ploeg, wordt operator PX D-ploeg Bert WUYTS, availability manager, wordt project manager Erwin VAN LOOK, availability engineer mechanical site inno, wordt availability engineer mechanical engineering & risk Tine GIELIS, 5 % P-R- + 5 % availability & competence, wordt 1 % P-R internal communication officer Johan WILMS, Supply Warehouse teamleader, wordt TAR / contractor coordinator Herman BRIES, operator PTA3, wordt UC PWH Davy CLAES, Mecanicien wordt area training coordinator Wouter CLAESSENS, instrumentman wordt E&I engineer site inno 1 mei David SERVAES, unit coordinator PWH, wordt contract coordinator onderhoud Joris MELIS, process safety engineer wordt safety engineer R&T Operational 7 mei Patrick BEUTELS, mechanical supervisor PX/OSBL wordt piping, welding & construction Supervisor 15 mei Jan VERBOVEN, mechanical supervisor PTA, wordt availability team leader, eng- & risk Bart CLAES, Piping, welding & construction supervisor, wordt mechanical supervisor PTA 1 juni Frank HUS, instrumentman wordt planner onderhoud 1 juli Patrick VAN GENECHTEN, inspectie supervisor, wordt engineering authority S&OR R&M Nadine HAEX, procurement & logistics assistant, wordt Aromatics account coordinator 1 september Erik BOETS, UC PX wordt PX licensing operations representative 1 oktober Koen VAN DE WATER, unit & contractor planning team leader, wordt TAR supervisor Patrick VAN GENECHTEN, inspection supervisor, wordt S&OR engineering authority 1 november Leo VANDECRUYS, operator/planner, wordt area training coordinator 1-11 : Davy VANLEEUWEN, process engineer PX, wordt PX supervisor 18 december Kimberly VANUYTVEN wordt teamleader account coordinators 6 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

7 Schoolstagiairs Aanvragen Effectief Academiejaar 28-29: 44 2 Academiejaar 29-21: Academiejaar : 55 2 Academiejaar : Academiejaar : Afwezigheid wegens ziekte De dalende trend in het totale ziekteverzuimcijfer zette zich ook in 212 voort. 48 % van de bedienden bij BP was in 212 nooit ziek, bij de laders en onderhoud lag dit cijfer op 38 %, bij de operators op 12 % Ziekteverzuim Ziekteverzuim (%) Onderhoud 7,12 6,75 4,18 3,5 2,46 Laders 7,51 3,79 3,75 2,81 3,11 Operators 4,76 5,27 6,33 6,2 6,37 Bedienden 3,8 3,89 2,59 2,63 1,6 TOTAAL 4,47 4,81 4,28 4,2 3,39 Nationaal 5,19 4,28 4,47 4,73 4,77 Sociale relaties Informatie en dialoog De ondernemingsraad vergadert in principe eens per maand. Naast algemene onderwerpen zijn er een aantal vaste agendapunten. Voor de maandelijkse vergadering zijn dat de personeelsevolutie en -vooruitzichten; stand van zaken en vooruitzichten van de financiële en economische situatie; stand van zaken van nieuwe projecten en geplande investeringen. De ondernemingsraad: onderwerpen 212 Sociaal klimaat Uitbreiding PTA2 en PTA3 Aanpassen procedures BP Matching Fund Migratie naar Windows 7 Maximale werktijden voor onderhoud bij overwerk en call-out Toepassing vergoeding kaderleden crisisfunctie (call-out) Overhevelen maaltijdcheques naar volgend kwartaal Duidelijkheid rond bezetting dienst planning Stemmen per brief bij sociale verkiezingen Bonus Bonusoptimalisatie Controle fietsen Overuren gepresteerd in november en december Maaltijdcheques bij kredieturen wettelijk Werkgelegenheidsplan oudere werknemers Reward & Recogition: wie en hoeveel Verlof overzetten naar volgend jaar (niet enkel naar eerste week van januari) Halftijds werken ploegenarbeiders Brugdagen 213 Pensioenfonds Simulatortraining PTA2 Structuurwijziging HR Definitief behouden van 1-uursysteem (7 17 u) voor losploeg Vervanger PWH voor beëindigen loopbaanonderbreking Medewerkers 7

8 Medewerkers Medewerkers Erkenning en beloning Om medewerkers te erkennen, te waarderen en te belonen voor uitzonderlijk goede prestaties en ideeën wordt een systeem van erkenning en beloning toegepast. In 212 werd daarvoor netto euro uitgekeerd. Erkenning en beloning: uitgekeerde bedragen in euro Erkenning en beloning: aantal beloningen Afdeling 212 Contractor 32 EH&S 11 Engineering 17 HR 2 IT 2 Logistics arb. 1 Logistics bed. 4 Onderhoud arb. 15 Onderhoud bed. 25 Pr 1 Procurement 7 Productie arb. 2 Productie bed. 17 Training 2 Contractor 32 Totaal 151 Vorming Vorming: geïnvesteerde manuren Verdeling per afdeling Afdeling Manuren Aandeel Technisch ,27 % Veiligheid en milieu ,95 % IT ,9 % Winning with People ,26 % Persoonlijke vaardigheden , % Dialoogsessies 87 2,54 % Documentbeheer 494 1,44 % Procesveiligheid 76,22 % Management 44,13 % Commercieel & logistiek 28,8 % Kwaliteit 5,1 % Totaal % 8 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

9 Vriendenkring Jaaroverzicht activiteiten 12 februari: winterwandeling Omdat alle wegen naar de Baraque Michel leiden, werd die hooggelegen plaats gekozen als vertrekpunt van de winterwandeling van de Vriendenkring. Die liep langs de prachtige oevers van de Rour, besneeuwde paadjes en bevroren beken tot aan het gerestaureerde station van Sourbrodt, de eindbestemming januari: nieuwjaarsreceptie Op 13 januari was er de traditionele receptie van de Vriendenkring met naar goede gewoonte een bijzonder leuke act. Sabine, Carla en Kim zorgden bovendien voor excellente soep, broodjes en een assortiment aan hapjes. Ook de cava en de wijn waren van een buitengewoon jaar. Krokusvakantie: winterplezier in Pinzolo Met in totaal 82 sneeuwliefhebbers trok de Vriendenkring tijdens de krokusvakantie naar Pinzolo (Italië). Een staalblauwe hemel en zonovergoten terrasjes zorgden voor de nodige ontspanning, na en tijdens de wintersportinspanning. 23 maart: Quiz Dertien teams namen het tegen elkaar op, maar uiteindelijk trokken de Vrienden van de Jury, alias het Finance-team, aan het langste eind. Medewerkers 3 juni: lentewandeling Bekkevoort is een van de vele parels van het Hageland. Het perfecte decor voor een schitterende wandeling. 2 mei: Scheve Smash-tornooi Op 2 mei vond weer het jaarlijkse Scheve Smashtornooi plaats in t Vlietje in Ham. Zoals altijd was meedoen belangrijker dan winnen. Op het einde van de avond mochten de Process Upsets opnieuw de wisselbeker mee naar huis nemen. Oktober: wandelweekend Het jaarlijkse wandelweekend ging door in het Duitse Treis-Karden, ten zuiden van Koblenz. Zaterdag stond er een grote wandeling op het menu, inclusief gezellig terrasje en gevolgd door een driegangendiner. De kortere zondagwandeling vertrok vanuit Lutz langs oude leisteengroeves. 15 september: kinderdag Op zaterdag 15 september trok de Vriendenkring met twee autobussen (!) naar de jaarlijkse Kinderdag in de Beekse Bergen. Zomer: fotofietszoektocht Van zaterdag 23 juni tot en met zondag 9 september kon iedereen erop uit trekken om een aantal goed verborgen foto s op te snorren. De fietszoektocht bewoog ongeveer 37 km lang tussen het Kanaal van Beverlo en het nabijgelegen gehucht Olmen. 29 en 3 september: GOK-weekend Het jaarlijkse GOK-weekend ging dit jaar heel dichtbij door: in Tessenderlo namelijk, meer bepaald de buurt van VVVtoren. Er is flink wat gewandeld en in Kasterlee waren er teambuildingactiviteiten. 24 november: sinterklaasfeest Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten maakten op zaterdag 24 november weer heel wat kindjes blij. Place van het gebeuren was opnieuw Circus Bruul

10 Veiligheid Veiligheid Veiligheid in cijfers Over de cijfers Alle cijfers gelden voor het totaal van BP s eigen medewerkers en medewerkers van partnerfirma s (de zogenaamde contractanten of contractors). De enige uitzondering vormen de privéongevallen. Die gelden enkel voor BP-medewerkers. Geen ongevallen met werkverlet in 212 (zie grafieken 1, 2 en 3) Met nul ongevallen met werkverlet knoopt het BP in Geel opnieuw aan met de trend van vóór 211. Ook de frequentiegraad van het werkverlet + doktersverzorging + alternatief werk daalt significant, al is het cijfer nog niet op het lage niveau van vóór 21. Er vonden twee zogenaamde HiPo s plaats. HiPo s zijn High Potential incidents of incidenten die in andere omstandigheden potentieel erger hadden kunnen uitdraaien. Daarom delen BP-fabrieken informatie over dat soort incidenten met andere sites van de groep zodat die daaruit kunnen leren. Kortom, er is vooruitgang, maar er blijft ruimte voor verbetering. Productie Bouw PET-fabriek gestart In 212 is het Indische bedrijf JBF gestart met de bouw van een PET-fabriek op het terrein van BP. De keuze daarvoor heeft alles te maken met de aanwezigheid van de hoofdgrondstof van PET en dat is PTA (gezuiverd tereftaalzuur). Eerder had BP het stuk grond waar JBF de fabriek zal zetten al netjes voorbereid. Dat betekende buizen uit de grond halen, straten omleggen, een omheining plaatsen, enzovoort. Op 17 oktober overhandigde gedelegeerd bestuurder Patrick Van Acker de sleutel van de poort aan David Liu, de plant manager van de JBF-fabriek in wording. Enkele dagen later is JBF zelf gestart met de funderingswerken. Eerder had het bedrijf onder andere een milieueffectrapport opgesteld en een hoorzitting gehouden in Laakdal (begin augustus). Privéongevallen (zie grafiek 4) Het aantal privéongevallen was met twaalf significant beter dan de resultaten van de voorgaande jaren De cijfers in verband met privéongevallen gelden enkel voor BP-medewerkers. Op 22 oktober begon JBF met de funderingswerken van de PET-fabriek 1 Ongevallen met werkverlet medewerkers BP en partnerfirma s 2 Ongevallen met werkverlet medewerkers BP en partnerfirma s (aantal) Veiligheidsresultaten 211 (absoluut) Ernstiger Werkverlet Aangepast werk / Doktersverzorging 4 Eerste hulp Schierongevallen Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

11 BP besteedde erg veel aandacht aan communicatie door onder meer spandoeken en een speciaal ontworpen mascotte Onderhoud TAR PTA-installaties In oktober en november 212 werden een PTAeenheid (gezuiverd tereftaalzuur) onderworpen aan een TAR (TurnARound: stillegging voor onderhoud en/of projectwerk). Naast de vele technische uitdagingen, zal die TAR misschien wel best worden onthouden voor de grote inspanningen in verband met veiligheidspreventie. Alle betrokken medewerkers, inclusief enkele honderden externe krachten, kregen bij de start een volledige dag buiten de fabriek tekst en uitleg over veiligheid en wat van hen verwacht werd op dat gebied. Die niet verwaarloosbare inspanning vanwege BP (de organisatie op zich plus het feit dat de contractors die dag niet productief zijn geweest) vond iedereen waardevol. Verder besteedde BP erg veel aandacht aan communicatie, onder andere door middel van veiligheidsrondgangen door diverse teams, veiligheidsobservatiekaartjes, een hearts & minds-campagne voor eigen mensen en contractors met onder meer spandoeken, een speciaal ontworpen mascotte en zelfs een dagelijkse TAR-krant. Het resultaat? Buiten twee incidenten, waaronder een potentieel ernstig, was de algemene indruk van de veiligheid goed te noemen. Beveiliging Koperdiefstal In de week van 16 juli gingen dieven aan de haal met een partij koper die opgeslagen was in de fabriek. Dat was al voor de tweede maal ondanks een verscherpt toezicht. Er loopt sindsdien een studie om de beveiliging van de site verder te verbeteren. De uitvoering van dat plan wordt verwacht in 213. Ook andere bedrijven in de regio kregen te maken met dit soort misdrijven. Het toont alvast aan dat niet alleen de Belgische spoorwegen last hebben van koperdieven. Ook de industrie heeft last van koperdieven Veiligheid 3 Veiligheidsresultaten medewerkers BP 4 en partnerfirma s Privéongevallen (enkel BP-medewerkers) Veiligheidsresultaten medewerkers BP en partnerfirma's: Privéongevallen (enkel BP-medewerkers) aantal ongevallen per miljoen uren blootstelling (grote projecten mee inbegrepen / telling volgens OSHA-richtlijnen) (Frequentie) ,44 2,89 8,15 1,63 3, Frequentie ongevallen met werkverlet + doktersverzorging + alternatief werk Frequentie ongevallen met werkverlet (aantal)

12 Veiligheid Veiligheid De slogan van de jaarlijkse verkeersdag voor zesdejaarsleerlingen was dit keer Verkeerslichten aan! Wat nu gedaan? Verkeer en transport Verkeerslichten aan! Wat nu gedaan? De jaarlijkse verkeersdag voor zesdejaarsleerlingen van de lagere scholen uit Geel, Laakdal en Meerhout ging door op 2 september. De slogan was dit keer Verkeerslichten aan! Wat nu gedaan? De kinderen werkten er de hele dag in workshops, inclusief een klassikale quiz rond verkeersveiligheid. Dit initiatief, dat al voor de dertiende keer plaatsvond, is een samenwerking van de politiezone Geel-Laakdal- Meerhout, de gemeentebesturen en de industrie aan de Bell Telephonelaan en de Amocolaan. BP sponsort dat lovenswaardige initiatief al van bij de start en bovendien maken een aantal van haar medewerkers actief deel uit van de organisatie. Alle binnenvaartschepen onder stikstof Sinds begin april worden alle schepen aan de kade van de fabriek in BP in Geel onder stikstof geladen én gelost. Het laden en lossen van koolwaterstoffen met een laag vlampunt heeft immers specifieke risico s. Een installatie vult de vrije ruimte die bij het lossen in de laadruimte van het schip ontstaat, met stikstof. De nieuwe aanpak is een mijlpaal in de risicobeheersing van die logistieke activiteit. De hogere veiligheidsfactor blijft trouwens niet tot Geel beperkt, maar wordt door de schepen meegenomen naar hun volgende belading, waardoor we vooral bij de timecharters ook het risico verminderen bij belading. Sinds begin april worden alle schepen aan de kade van de fabriek in BP in Geel onder stikstof geladen én gelost. 12 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

13 BP bouwde twee extra beschermlagen in bij het rangeren De rangeerder kan met een afstandsbediening de rangeertrekker blokkeren Risico s voor rangeerders sterk beperkt BP gebruikt onder meer het spoor om product naar de klant te vervoeren via treinen die in de fabriek worden geladen. Sinds november is daar een systeem in voege dat de risico s sterk beperkt. Hoe werkt het? Het zijn treinen tot 22 wagons die gevuld en gewogen worden. Bij de belading moest iedere wagon aan- en afgekoppeld worden om het juiste gewicht te bepalen. Telkens wanneer dat gebeurde, moest er zich iemand tussen de wagons begeven. Die activiteit was onzichtbaar voor de locobestuurder die daarom afhankelijk was van zendercommunicatie. Hoewel die rangeeractiviteit tot dusver ongevalvrij bleef bij BP in Geel, betekende de praktijk toch een ernstige blootstelling aan risico. Er werden daarom twee extra beschermlagen ingebouwd. 1. De weegbrug werd opgedeeld in vier stukken, die de medewerkers elk afzonderlijk kunnen selecteren waardoor het aantal aan- en afkoppelingen gevoelig daalt. 2. Een andere ingreep bestaat erin dat de rangeerder voortaan de rangeertrekker kan blokkeren. De mondelinge communicatie tussen de locobestuurder en de rangeerder blijft van kracht, maar terwijl de bestuurder vroeger uitsluitend daarop moest vertrouwen, wordt zijn locomotief nu door de rangeerder geblokkeerd. Pas daarna beweegt de rangeerder zich tussen de wagons. Bovendien is de afstandsbediening nu ook uitgerust met een noodstop. Éen jaar zonder ernstig verkeersongeval Crisisvoorbereiding en preventie Voorbeeldig Exemplar-programma Exemplar is een programma waarmee BP via een stappenmethode problemen oplost in de geest van voortdurende verbetering ofte Continuous Improvement. Het programma ging van start in augustus 212 en wordt toegepast op intussen een dertigtal projecten. De site in Geel is een pilootproject voor BP in Europa en de eerste resultaten zijn er: een aantal projecten zijn al afgewerkt of vergevorderd, inclusief concreet uitgevoerde verbeteringen. Jaarlijkse noodoefening: Falco Acido Op woensdag 27 juni vond op de site de jaarlijkse noodoefening plaats. Het scenario vertrok van een denkbeeldige breuk in een leiding. Verder zou er zogezegd een algemene evacuatie van de fabriek buiten de kantooruren gebeuren alsook het oprichten van het crisisteam op een externe locatie. Het scenario voorzag ook in het afkondigen van het gemeentelijk rampenplan. De oefening was opgezet om de communicatie te testen tussen de site, het alternatief crisiscentrum, de operationele commandopost op het terrein en het gemeentelijke coördinatiecomité. Verder werd het provinciaal meetplan opgestart onder leiding van de Adviseur Gevaarlijke Stoffen. Er werkten ongeveer vijftig mensen mee aan de oefening, van zowel BP, gemeente, brandweer als politie. Een goed georganiseerde en zoals altijd leerrijke oefening: dat was de algemene conclusie. Veiligheid Op 24 mei bereikte de transportfirma s die voor BP rijden de kaap van één jaar zonder ernstig verkeersongeval. Die mijlpaal werd op vrijdag 6 juli op een bescheiden, maar smakelijke wijze gevierd: alle medewerkers werden op verse koffiekoeken getrakteerd. Op 24 mei bereikte de transportfirma s die voor BP rijden de kaap van één jaar zonder ernstig verkeersongeval Yves Wilms en Michel Verschueren leidden de jaarlijkse noodoefening 13

14 Milieu Milieu Emissiecijfers (*) Vooraf Sommige emissiecijfers zijn enkel geldig voor BP terwijl andere cijfers rekening houden met de hele site. Dat heeft ermee te maken dat andere partijen op de site stoom afnemen van BP en ook gebruik maken van diens afvalwaterinstallatie. Daarom gelden volgende cijfers voor de hele site: stookinstallaties en waterzuivering (emissie naar lucht), alle lozingen (afvalwater) en het waterzuiveringsslib en kalkslib (vast afval). (*) emissies: de uitstoot of afvoer van water, lucht en vast afval 14 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

15 Totale emissie naar lucht (zie grafiek 1) Sommige cijfers gelden enkel voor BP, andere voor de hele site. Zie de aanduiding in de tabel. De diffuse emissies zijn iets gestegen tegenover het voorgaande jaar, voornamelijk voor azijnzuur en xylenen. De emissies van de waterzuivering zijn verder gedaald voor methylacetaat. De verdere daling van de stookinstallatie-emissies is vooral te danken aan een verminderde NOx en CO uitstoot. Lozing via afvalwater (zie grafiek 2) Totale 1 Totale emissie emissie naar naar de lucht de lucht (relatieve cijfers in kg emissies per ton eindproduct) (ton),6,5,4,3,2,1, geleid (1),19,11,1,11,1 diffuus (2),1,2,1,1,1 waterzuivering (3),3,2,2,2, tankpark,,,,, fakkel,3,2,2,2,2 stookinstallaties (3),32,22,2,19,15 totaal,59,38,35,35,28 (1) Geleid: emissies via schouwen (2) Diffuus: het totaal van lekverliezen via pompen, flenzen, kleppen... (3) Cijfers voor de hele site Deze cijfers gelden voor de hele site. De COD is verder gedaald tegenover 211 door een betere efficiëntie van de waterzuivering. De andere stoffen zijn afgenomen, voornamelijk door de daling van totale stikstof en zwevende stoffen. De daling in sulfaten en chloriden heeft te maken met de kwaliteit van het kanaalwater in 212. Afvoer van vast afval (zie grafiek 3) Sommige cijfers gelden enkel voor BP, andere voor de hele site Zie de aanduiding in de tabel. Algemeen gesproken zijn de afvalstoffen gedaald tegenover 211. De afvoer van kalkslib is licht gedaald door de hogere afzetmogelijkheid bij de landbouw in 211. De afvoer van het waterzuiveringsslib is verder gedaald door een verlaagde belasting van de aerobe waterzuivering. Geur Minder hinder In 212 was er minder incidentele geurhinder dan het jaar tevoren. Toch blijven de metingen aan de waterzuivering, een structurele bron, doorlopen. BP heeft ook in 212 de omwonenden gevraagd om te blijven melden wanneer zij geurhinder merken. De metingen aan de waterzuivering blijven doorlopen 2 Lozing via afvalwater Lozing via afvalwater (relatieve cijfers in kg emissies per ton eindproduct) (ton) 2,5 2, 1,5 1,,5, andere stoffen (1),6,6,7,13,7 COD (2),33,33,25,25,19 sulfaten en chloriden 1,27 1,45 1,54 1,9 1,43 totaal 1,66 1,84 1,86 2,28 1,69 3 Afvoer Afvoer van vast van vast afval afval (absolute cijfers in ton per jaar) (ton) gevaarlijk bedrijfsafval (1) huishoudelijk afval niet-gevaarlijk bedrijfsafval (2) kalkslib (3) (5) waterzuiveringsslib (4) (5) totaal (1) De term 'andere stoffen' staat voor de som van metalen, stoffen afkomstig van de productie bij BP, zwevende stoffen alsook stikstof en fosfor. (2) COD staat voor Chemical Oxygen Demand. In het Nederlands is dat Chemisch ZuurstofVerbruik (CZV). De met 'COD' aangeduide stoffen hebben een bepaalde hoeveelheid zuurstof nodig om de 'verontreiniging' in water af te breken. Het COD-cijfer geeft een soort basiskwaliteit weer. (1) De term 'gevaarlijk bedrijfsafval' is zeer specifiek gedefinieerd in de wetgeving. Het komt er grotendeels op neer dat alle producten of stoffen die een gevaarslabel (oranje etiket) dragen als 'gevaarlijk' worden omschreven. Ook alles wat met olie in contact komt, is gevaarlijk afval. Je zou dit kunnen vergelijken met het 'klein gevaarlijk afval' (KGA) van thuis. Zo is een lege verfpot bijvoorbeeld gevaarlijk afval, maar ook een filter van paraxyleen (te vergelijken met een brandstoffilter in de auto) en uiteraard ook alle afval die in contact gekomen is met chemicaliën. (2) De term 'niet-gevaarlijk bedrijfsafval' verwijst naar producten zoals een afvalzak van zand (een afvalzak van cement is wel gevaarlijk afval), metaalafval, houtafval, isolatieafval, plastic... (3) Kalkslib is het slib dat ontstaat bij de zuivering van kanaalwater. BP gebruikt dat gezuiverde water als koel- en proceswater. Het resterende slib bevat zeer weinig verontreinigende stoffen en wordt in de landbouw toegepast. (4) Waterzuiveringsslib ontstaat bij de zuivering van BP's eigen afvalwater en wordt nadien extern verwerkt door gespecialiseerde firma's. (5) Cijfers voor de hele site Milieu 15

16 Milieu Milieu Lucht VITO-metingen Om de twee jaar voert VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) metingen uit naar de aanwezigheid van een aantal chemicaliën in de fabriek en in de onmiddellijke omgeving ervan. De meest recente campagne liep van 17 november 211 tot 9 februari 212. VITO voerde metingen uit op elf locaties. Drie daarvan bevonden zich op het BP-terrein, acht in de nabije buurt. De gemeten componenten zijn benzeen, methylacetaat, xylenen, tolueen en methylbromide. Alle resultaten lagen ruim onder de grenswaarden. Voor benzeen werd de hoogste waarde gemeten ter hoogte van de Berthoutstraat in Eindhout. Die verhoogde waarden daar zijn onder meer te wijten aan het verkeer, meer specifiek het stoppen en vertrekken van wagens. Voor methylacetaat werd de hoogste waarde gemeten ter hoogte van de Bremstraat in Winkelomheide. De meetplek daar ligt in de heersende windrichting. Het gemeten methylacetaat komt van BP omdat de stof in de natuur niet voorkomt. Dat product heeft echter geen invloed op de gezondheid, maar zorgt wel voor ongemak door geurhinder. BP blijft daaraan werken en zoekt naar brongerichte maatregelen. OPSIS verplaatst Door de bouw van de PET-fabriek door JBF ten zuiden van de PX-eenheid (paraxyleen), moest de opstelling van het OPSIS-meetsysteem rond die eenheid worden aangepast. Het systeem bestond oorspronkelijk uit twee lichtbronnen (noordwest), twee spiegels (noordoost en zuidwest) en twee detectoren (zuidoost). Afwisselend werd gemeten langs het meetpad noordoost en het meetpad zuidwest (zie tekening).de inplanting van de PET-installaties onderbreekt de zuidelijke straal. Daarom heeft BP in 212 een nieuwe OPSISconfiguratie geïnstalleerd. Daarbij blijft het bestaande noordoostelijke meetpad behouden, maar wordt het zuidwestelijke meetpad opgesplitst in een meetpad zuid en een meetpad west (zie tekening). Daarvoor is dan ook een bijkomend analyseertoestel geplaatst. (*) OPSIS is een detectiesysteem, opgesteld in de fabriek rondom de Paraxyleeneenheid (PX) bij BP in Geel. OPSIS peilt voortdurend naar de aanwezigheid van benzeen, tolueen en xylenen in de atmosfeer. Bij een verhoogde uitstoot krijgt de controlekamer onmiddellijk een alarmbericht Resultaten meetcampagne VITO Evolutie van de gemiddelde immissieconcentratie (1) in de omgeving van BP en in functie van de tijd (waarden in microgram per kubieke meter) dec-97 okt-99 jun- jan-2 okt-3 okt-4 sep-5 nov-7 nov-9 nov-11 mrt-98 jan- sep- apr-2 jan-4 jan-5 jan-6 feb-8 feb-1 feb-12 methylacetaat gem (3) geen 2,3 1,6 3,3 2,3 1,6 1, 2,7 2,3 1,5 max (4) geen 15,9 16,6 31,6 22,9 8,7 4,3 24,8 7,7 7,8 benzeen gem 2,3 1,4 1,,8 1,7 1,6 1,5 1,3 1,7 1,3 max 3,1 1,9 2,4 2,2 2,9 2,6 2,7 2, 2,7 2,4 tolueen gem 5,5 4,5 3,3 2,3 2,9 2,9 2,9 1,9 1,7 1,3 max 19,9 1,3 7 5,8 4,4 4,6 3,8 3,4 2,8 2,2 o-xyleen gem 1,,8,7,5,7,7,9,5,5,4 max 3,3 2,1 3,1 1,5 1,7 1,9 5, 1,4 2,1,8 m/p-xyleen gem 6,1 3,1 2,6 2,2 4,1 2,7 4,7 2,7 2,6 1,3 max 8,9 11, 12,4 8,7 12,5 6,4 2,5 9, 9,7 3,5 Grenswaarde (2) (1) Immissie is wat er toekomt. Een immissiemeting is een meting aan de kant van de ontvanger. (2) Grenswaarden/richtwaarden aangegeven door de WereldGezondheidsOrganisatie (WHO) of bestaande wettelijke grenswaarden in Vlaanderen of omringende Europese landen (3) gem staat voor het gemiddelde over de volledige periode en over het volledige gebied. (4) max staat voor het absolute maximum over één maand op één punt. 16 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

17 Oud systeem Door de bouw van de PET-fabriek moest de opstelling van het OPSIS-meetsysteem rond de PX-eenheid worden aangepast. Energie WKK-installatie stilgelegd De stoomvraag van de fabriek is dusdanig laag geworden dat de warmtekrachtkoppeling economisch niet langer meer verantwoord was Nieuw systeem De stoomvraag van de site van BP in Geel is de voorbije jaren zodanig gedaald dat het economisch niet langer verantwoord bleek de WKK of warmtekrachtkoppeling (*) in bedrijf te houden. Door allerlei ingenieuze ingrepen is de stoomvraag immers met ongeveer twee derden gedaald ondanks de sterke groei van de productiecapaciteit van de fabriek sinds Daardoor was de stoomvraag gedaald tot onder de minimale productiecapaciteit van de warmtekrachtkoppeling. Op het einde van 212 is de installatie dan ook stilgelegd. ISO Vlotte hercertificatie voor kwaliteit en milieu Om de drie jaar wordt BP getest met het oog op een ISO-hercertificatie (ISO 91:28 en 141:24). Na een grondige audit in het voorjaar van 212 zette Lloyd s Register Quality Assurance het licht op groen: de site slaagde vlot. BP is al lang geleden in het systeem gestapt, maar de audit dit voorjaar verliep wel bijzonder succesvol. Overigens is ISO 141:24 (milieu) opgelegd door de BP-groep, terwijl ISO 91:28 (kwaliteit) onontbeerlijk is tegenover klanten. (*) Warmtekrachtkoppeling of WKK is letterlijk de koppeling van warmte en kracht, maar in de praktijk betekent dat de gelijktijdige productie van meestal stoom en elektriciteit. Het doel is energie te besparen Biodiversiteit Valken en sperwers Sinds de vogelkast in de destillatietoren van PTA van BP hangt, intussen vijf jaar, heeft een koppel slechtvalken er haar permanent liefdesnestje van gemaakt. Elk jaar in mei leggen ze daar een ei meerdere eigenlijk. Ook een koppel torenvalken had een succesvol broedsel in een kast aan het oefenterrein van de bedrijfsbrandweer. Valken zien ze dus wel vaker bij BP, maar onlangs drong een sperwer een fabriekshal binnen. Hem daar weer buiten krijgen was niet zo eenvoudig en uiteindelijk heeft BP een beroep gedaan op het Natuurhulpcentrum in Opglabbeek. Die zijn erin geslaagd de vogel te vangen. Hij bleek geringd, dus hebben ze zijn gegevens genoteerd om hem nadien weer vrij te laten in een bos in de buurt. De in een magazijn verloren gevlogen sperwer na de vangst door het Natuurhulpcentrum Milieu 17

18 Milieu Milieu Geluid Sluiting PIA-eenheid zorgt voor daling geluid Naar jaarlijkse gewoonte voerde Vinçotte, een onafhankelijk onderzoeksbureau, in 212 immissiemetingen(*) uit (voor de resultaten, zie illustratie). Die gingen door in de periode februarimaart op de vier vaste punten A, B, F en G. De nieuwe waarden tonen een lichte daling ten opzichte van het voorgaande jaar. Vooral op meetpunt F (noord) is het effect van de stopzetting van de PIAeenheid in 211 duidelijk. (*) Een immissie is wat er toekomt, een geluidsimmissiemeting is een meting bij de ontvangers van geluid, meestal woonkernen Geluidsmetingen schepen In 212 werden nog eens zes schepen opgemeten in verband met geluid. Daarvan zijn er twee oké bevonden om s nachts te lossen, twee waren niet oké, één die voordien oké was, voldeed niet langer en één schip mag slechts op één losplaats lossen tijdens de nacht. De rederij heeft laten weten waar mogelijk aanpassingen te doen om de schepen geluidsarmer te maken. De planning bij BP is er steeds beter in geslaagd om het aantal afwijkingen (schepen die s nachts moeten lossen maar nog niet gemeten zijn) te doen afnemen in vergelijking met voorgaande jaren. De resultaten in 212 tonen een daling ten opzichte van Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212

19 Logistiek Transport over water Aantal scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger bij BP in Geel Aantal scheepstransporten van en naar de aanlegsteiger bij BP in Geel (enkel vervoer van vloeibare chemicaliën) (aantal) beladingen lossingen Milieu Beladingen Lossingen Totaal

20 Communicatie Communicatie Publicaties Buren-magazine Buren is de naam van het informatieblad van BP in Geel voor de omwonenden van de fabriek en de BP-medewerkers, huiscontractanten, interims, gepensioneerden en externe relaties. Het kwam in 211 drie keer uit. De oplage bedraagt 7 exemplaren. Burenmagazine wil ervoor zorgen dat het grote publiek de fabriek van BP beter leert kennen. 2 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 212