VOOR JE BEGINT TE LEZEN

Transcriptie

1 Met Ule slaagt Marc de Bel erin het monster oorlog een gezicht te geven. Maar hij toont ook aan dat ondanks alles, liefde en vriendschap de kracht geven om door te zetten. WOUTER SINAEVE, IN FLANDERS FIELDS MUSEUM IEPER SM LE LEERLINGEN AP VERSIE

2 VOOR JE BEGINT TE LEZEN Het verhaal speelt zich af van 1914 tot 1918, dus tijdens de Eerste Wereldoorlog. Dat is 100 jaar geleden. Tussen 2014 en 2018 herdenken we die zogenaamde Groote Oorlog. 1 Wat weet jij over de Eerste Wereldoorlog? 2 Wat zijn de gevolgen van een oorlog op het gewone leven van mensen? Denk aan alledaagse dingen zoals eten, een huis, school, werk De verhalen of beelden van oorlogen nu kunnen je helpen om een beter beeld te krijgen. 3 Bekijk heel aandachtig het omslag van het boek. a) Wat zie je? Beschrijf de verschillende elementen. Op de voorkant 2

3 Op de achterkant Waarover denk je dat het boek zal gaan? b) Wat voor soort meisje is Ule, denk je? 3

4 JE LEESERVARING 1 Welke delen van het verhaal vond je (heel) sterk? Welke vond je eerder zwak? STERK ZWAK 2 Is je beeld van de Eerste Wereldoorlog veranderd, nu je dit boek gelezen hebt? Zo ja, probeer te formuleren in welk opzicht. 3 Wie vond je het boeiendste personage buiten Ule zelf? Leg kort uit wat je er zo boeiend aan vond. 4 Geloof je dat het verhaal echt gebeurd is? 5 Ken je nog andere boeken, films, series, verhalen over de Eerste Wereldoorlog? Geven die hetzelfde beeld of vind je toch verschillen? Leg uit. 4

5 GRONDIG LEZEN 1 Bekijk het omslag van het boek opnieuw. Verander of vervolledig nu wat je bij opdracht 1 van Voor je begint te lezen hebt opgegeven. 5

6 2 Ule houdt een dagboek bij en is voortdurend op zoek naar schrijfmateriaal zoals papier, een potlood... Waarom doet ze dat? Blz. 139, 154, 179, 196, 248, 287, 350, Het dagboek van Ule is schuingedrukt. Daarnaast zijn sommige zinnen dat ook. Een aantal van die schuingedrukte zinnen komen in het boek voortdurend terug. a) Som drie van die zinnen op. Vermeld zeker de zin die het meeste voorkomt en dus waarschijnlijk de belangrijkste is. b) Waarom zijn die zinnen belangrijk voor Ule? 4 De oorlog is iets afgrijselijks. Wat helpt Ule die oorlog soms toch te vergeten? Wat geeft haar levenskracht? Som 5 overkoepelende dingen op en geef enkele concrete voorbeelden uit het boek die dit aantonen. 6

7 7

8 5 De vlinder is een symbool doorheen de roman. a) Waarvoor staat de vlinder symbool in deze roman? b) Geef drie concrete momenten waarop het vlindertje een rol speelt. Wat betekenen die momenten volgens jou? 6 Op een gegeven moment zegt Ule De oorlog heeft mijn jeugd afgepakt (blz ). a) Kun je dat uitleggen? b) Van wat voor toekomst droomde Ule? c) Hoe ziet haar leven er echt uit na de oorlog? 8

9 7 Er komen delen voor uit een ander boek: De Kleine Johannes van Frederik Van Eeden. Zoek op waar De Kleine Johannes over gaat. Herlees nu blz. 48, 61, 68, 76-77, 427. Wat is het verband tussen het verhaal van Ule en de passages uit De Kleine Johannes? 8 Ule is de grootmoeder van Marc de Bel. De auteur verwerkte haar verhaal in de roman. Is wat je leest dan allemaal echt gebeurd? 9 Op blz. 379 komt Ule een Amerikaan tegen, Walt. Wie zou die Amerikaan kunnen zijn? 10 De klok in Cruyshautem staat stil. a) Wat betekent dit in het verhaal? (blz 203, 393) b) Hoe voelt Ule zich als de tijd opnieuw tikt? (blz. 425) 9

10 VERWERKING Op de volgende pagina s lees je wat anderen van het boek vonden. Duid in de recensies aan Waar je het mee eens bent (groen) Waar je het niet mee eens bent (rood) Leg telkens kort uit waarom. 10

11 11

12 Pluizuit leest en bespreekt kinder-en jeugdboeken Titel: Ule Reeks: Auteur: Marc de Bel Aantal blz. 440 Illustrator: ISBN: Uitgever: Manteau uitgavejaar 2013 Vertaler uit : Leeftijd: + 14 Originele titel: AVI: 9+ Thema s: Eerste Wereldoorlog, vlucht, gezin Prijs: 16, In het rustige, landelijke dorpje Cruyshautem gaat de veertienjarige boerendochter Ule in dienst bij de dorpsdokter. Daar verruimt haar blik op de wereld. Totdat de oorlog uitbreekt en heel het leven in het dorp ontwricht. Haar vader moet naar het leger en als de Duitsers oprukken, gaat Ule met haar moeder en broers op de vlucht naar een tante in Elverdinghe. Daar nemen ze min of meer de draad van hun leven weer op, maar niet voor lang. Als de Duitsers gifgas gebruiken moeten ze nog verder weg. En dan hebben ze hun lot niet meer in eigen handen. De kinderen moeten elders naartoe. Ule heeft haar moeder beloofd bij haar broers te blijven. Maar ook dat lukt niet. Ule is echter vastbesloten om haar broers terug te vinden en naar huis weer te keren. Maar waar bevindt ze zich en hoe geraken ze terug thuis? Met de herdenking in 2014 van het begin van de Eerste Wereldoorlog verschijnen er heel wat verhalen over die periode. Ook in dit verhaal van Ule en haar familie krijgt de lezer een beeld van de leefomstandigheden en de chaos die ermee gepaard ging beschreven. Het verhaal omvat de hele periode van de oorlog, van net voor het uitbreken ervan waarin alles in het dorp zijn gewone gangetje gaat tot een eind na de bevrijding wanneer mensen terugkeren naar hun eigen woonplaats. Doorheen het verhaal krijgt de lezer een heleboel elementen voorgeschoteld die deze mensen hebben moeten ondergaan; de vele onzekerheden, het vluchten en weer vluchten, de wrede soldaten, de helse beschietingen en bombardementen, de verschrikkingen in het veldhospitaal, het wegvoeren van kinderen naar veiliger oorden zonder dat zij of hun ouders daar inspraak over hadden. Maar aan de andere kant ook de hechte band die ze onderling krijgen, de vriendschappen die ze sluiten en op sommige rustige momenten zelfs het plezier dat ze maken. Het wordt de lezer erg duidelijk gemaakt dat deze kinderen hun onbezorgde jeugd (zoals jongeren die hier nu kennen) hen ontstolen is. Dat ze dingen hebben moeten doen die men van een jongere van die leeftijd normaal niet vereist. Ze moeten een verantwoordelijkheid nemen en een zelfredzaamheid opbouwen om te overleven. Maar evengoed is een parallel met brandhaarden in de 21 ste eeuw snel gemaakt. Ook nu nog zijn er jongeren die zich in zulke situatie bevinden, al is de mensheid honderd jaar beschaving verder. Het verhaal wordt vanuit het standpunt van Ule verteld in de ik-vorm. Daardoor kijkt de lezer mee in de wereld van Ule door haar ogen en weet hij/zij wat Ule meemaakt, doet, hoort of denkt. Daarnaast houdt Ule een dagboek bij. Deze fragmenten staan cursief gedrukt. Dat geeft de auteur de mogelijkheid om sprongen in de tijd te maken en Ules gedachten nog duidelijker te maken. Het verhaal leest erg vlot en heeft heel wat vaart. Het houdt de lezer geboeid tot het einde. Misschien heeft Ule wel erg veel meegemaakt omdat de auteur alle mogelijke elementen uit die oorlog in zijn verhaal heeft verweven. Toch blijft het allemaal heel realistisch en geloofwaardig. Een erg boeiend en verduidelijkend verhaal over deze gruwelijke periode. Beslist de moeite waard. Pol Van Damme oktober 2013 Ons mailadres:pluizuit@hotmail.com 12

13 CREATIEF AAN DE SLAG 1 De tocht van Ule Ule maakt een hele reis. Op dit kaartje zie je een deel van haar tocht. Maak zelf een duidelijk overzichtskaartje van de reis van Ule. Duid op de kaart alle plaatsen aan waar Ule verblijft. Vertel bij het kaartje wat er gebeurt op wat volgens jou de drie belangrijkste plaatsen zijn. Misschien vind je inspiratie op blz

14 2 Identiteit Het bekendste museum over de Eerste Wereldoorlog is waarschijnlijk het In Flanders Fields Museum in Ieper. Wanneer je het museum binnengaat, krijg je de identiteit mee van een personage tijdens de Groote Oorlog. Je beleeft in korte audiofragmenten het verhaal dat hij/zij heeft meegemaakt. a) Maak zelf een audioverhaal van een personage (niet Ule) uit het boek. Vertel in 5 fragmenten wat hij/zij meemaakt. b) Maak van het personage ook een identiteitsschets (foto, leeftijd, woonplaats ) en vermeld in een aantal punten de belangrijkste dingen die het personage meemaakt 3. 14

15 3 Rollenspel Je komt de kleinzoon of kleindochter van Ule tegen en je hebt het boek gelezen. Wat zou je tegen die persoon zeggen over zijn of haar grootmoeder? Voer dit fictieve gesprek met een van je klasgenoten. 4 Actualiteit Zoek een verhaal van een meisje van ongeveer de leeftijd van Ule die heel recent nog een oorlog heeft meegemaakt. Welke parallellen vind je? Waar zijn er verschillen? 15

16