P r o v i n c i e N o o r d - H o l l a n d ONTWERP. Waterplan Beschermen, Benutten, Beleven en Beheren. Provincie Noord-Holland

Transcriptie

1 P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d ONTWERP Waterpla Provicie Noord-Hollad Bescherme, Beutte, Beleve e Behere

2 otwerp Waterpla Provicie Noord-Hollad Bescherme, Beutte, Beleve e Behere december 2008

3 Disclaimer Bij het opstelle va dit otwerp-waterpla is gebruik gemaakt va de cocepte va: de structuurvisie; de Waterwet; het Besluit Kwaliteitseise e Moitorig (ook wel AmvB doelstellige geoemd); Natioaal Waterpla (exclusief uitwerkig kabiet stadput Deltacommissie); Beheerspla Rijkswatere (exclusief uitwerkig kabiet stadput Deltacommissie); Stroomgebiedbeheerpla Rij-Delta; Waterbeheersplae HHNK e Rijlad e KRW maatregelepakket AGV; Waterhuishoudigsplae buurprovicies. Het is de verwachtig dat de wettekst, het besluit e de plae aapassige zulle krijge eid 2008 e i Wij behoude os de mogelijkheid voor de tekste i het otwerp-waterpla i 2009 aa te passe, idie dit oodzakelijk is. De fiacië va het otwerp-waterpla worde vastgesteld via de leteota. De vaststellig va de fiacië is geplad op 22 jui Wij behoude os de mogelijkheid voor de tekste i het otwerp- Waterpla i 2009 aa te passe, idie de vaststellig va de leteota dit vereist. 2 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

4 Ihoudsopgave 5 Voorwoord 7 1 Ileidig 1.1 Beleidsuitgagspute 1.2 Leeswijzer 13 2 Klimaatbestedig waterbeheer 2.1 Deltacommissie 2.2 Klimaatveraderig 2.3 Klimaatbestedig per thema 21 3 Toekomstbeeld: Noord-Hollad i Bescherme 4.1 Meerlaagsveiligheid 4.2 Primaire waterkerige 4.3 Regioale waterkerige 4.4 Muskusrattebestrijdig 4.5 Veiligheid buitedijkse gebiede 4.6 Watercalamiteite 39 5 Beutte e Beleve 5.1 Zoetwatervoorzieig 5.2 Drikwater 5.3 Eergie (warmte-koude opslag) 5.4 Beroepsscheepvaart 5.5 Ladbouw 5.6 Bedrijfsleve e keisistitute 5.7 Zwemwater 5.8 Toerisme e recreatie 5.9 Natuurgebiede e waterparels 5.10 Cultuurhistorie 5.11 Waterbewustzij O N T W E R P - W A T E R P L A N

5 61 6 Behere 6.1 Grodwaterkwaliteit 6.2 Grodwaterkwatiteit 6.3 Oppervlaktewaterkwaliteit 6.4 Vismigratie 6.5 Oeverbeheer e irichtig va de proviciale vaarwege 6.6 Waterbodems 6.7 Voorkome va wateroverlast 6.8 Peilbeheer 6.9 Stedelijk waterbeheer 83 7 Bijzodere gebiede 7.1 Noordzeekust 7.2 Metropoolregio Amsterdam 7.3 Westflak Haarlemmermeer 7.4 Wierigerradmeer 7.5 Stellig va Amsterdam 7.6 IJsselmeergebied 7.7 Waddezee 7.8 Oostelijke Vechtplasse 7.9 Bloemedalerpolder 7.10 Horstermeerpolderpolder 7.11 Ivesterigsbudget Ladelijk Gebied 99 8 Besture Bijstelle ader beleid 9.1 Structuurvisie 9.2 Proviciaal Verkeer- e Vervoerpla 9.3 Milieubeleidspla 9.4 Beleidsregels omgevigsbeleid 9.5 Pla MER Bewake Betale Afkortige Literatuuroverzicht Bijlage e kaarte Zie bijlagerapport P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

6 We zij i Noord-Hollad omgeve door water. Door de klimaatveraderig is de beschermig tege het water urget. De Deltacommissie bevestigde dit i de zomer va Juist voor os dus werk aa de wikel. Dit otwerp-waterpla Noord-Hollad heeft als motto Bescherme, beleve, beutte, e behere. Klimaatbestedig waterbeheer speelt hieri ee cetrale rol. De klimaatveraderig, maar ook het steeds itesievere ruimtegebruik i Noord-Hollad e de toeemede ecoomische waarde va wat beschermd moet worde, vrage om ee adere, meer itegrale maier va omgaa met water. Water is steeds vaker oderdeel va ruimtelijke gebiedsotwikkelig. Op sommige plekke zoals i de omgevig va dijke, is water vawege de veiligheid zelfs de belagrijkste sturede factor. Elders is water medestured of zelfs volged i de ruimtelijke afwegig, afhakelijk va de fuctie waarvoor het gebruikt wordt. De ruimtelijke cosequeties va dit waterpla worde meegeome bij de proviciale, ruimtelijke structuurvisie. Het waterpla draagt daaraast bij aa de discussie waar water (mede)stured moet worde voor de ruimtelijke ordeig. Wij wille burgers e bedrijve stimulere bewuster om te gaa met water. Door de klimaatveraderig otstaa lage droge periodes, afgewisseld met korte itese regebuie. Oze zoetwatervoorzieig wordt hierdoor mider vazelfspreked. Elke fuctie (zoals bv ladbouw, visserij e atuur) stelt haar eige eise aa het water. I de praktijk va het waterbeheer blijkt dat iet elke fuctie op de meest gustige plek ligt. Nieuwe fucties kue ook iet altijd zoder meer worde igepast; soms zij er zeer hoge irichtigs- e beheerkoste aa verbode. De ecoomische kat va water krijgt i dit waterpla extra aadacht, zoals toerisme, scheepvaart, recreatie e cultuurhistorie. Met oze parters, de waterschappe, gemeete e Rijkswaterstaat, blijve we auw samewerke. Daarbij is oze isteek ee resultaat- e gebiedsgerichte aapak. Same werke we hard aa het water i Noord-Hollad om het schoo, mooi e veilig te make e te houde, u e i de toekomst. Ik wil dat we os bewust zij va de kwetsbaarheid va het water. E met deze keis het water kue blijve gebruike e va os waterladschap kue blijve geiete. Mevr. Drs. Riske Kruisiga, Gedeputeerde Water Provicie Noord-Hollad O N T W E R P - W A T E R P L A N

7 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

8 1 Ileidig Dit Waterpla is tot stad gekome i ee roerige tijd. De wettelijke kaders e de beleidskaders werde gelijktijdig herzie. Dek aa de Waterwet, de Wet ruimtelijke ordeig, de implemetatie va de Kaderrichtlij Water (KRW) e het advies va de ieuwe Deltacommissie, oder leidig va de heer Veerma, over hoe Nederlad klimaatbestedig gemaakt moet worde. Daaraast zij voor het eerst alle waterplae (Stroomgebiedbeheerpla, KRW, Natioaal Waterpla, Waterbeheerpla rijkswatere, Proviciale waterplae e waterbeheerplae) tegelijk herzie e vastgesteld. Odertusse is bovedie het grootste deel va het omgevigbeleid va de provicie herzie (Structuurvisie e Milieubeleidspla). Dit maakte het schrijve va dit Waterpla ee extra uitdagig. Het Waterpla geeft oszelf, oze parters e belaghebbede duidelijkheid over oze strategische waterdoele tot 2040 e oze acties tot Het collegeprogramma Krachtig, i Balas vormt het uitgagsput. Het motto va het Waterpla is bescherme, beutte, beleve e behere va water. De klimaatveraderig, het steeds itesievere ruimtegebruik i Noord-Hollad e de toeemede ecoomische waarde va wat beschermd moet worde, vrage om ee herbeziig op het waterbeheer e ruimtelijke otwikkelig. Dit doe we door uiterlijk i 2012 het pricipe water medestured i de ruimte hade e voete te geve. Daarom kome er fuctiefaciliterigskaarte e gaa we de fucties op het water heroverwege bie het thema Drukte op het water (zie hoofdstuk 5 Beutte e Beleve). I deze plaperiode hebbe we twee speerpute: Wij grijpe de zadige versterkig va de Noordzeekust aa om de regio ruimtelijk e ecoomisch te versterke. We hebbe 13 miljoe euro gereserveerd voor het veiliger e aatrekkelijker make va de Noord-Holladse Kust e voor ee kwaliteitsimpuls voor de badplaatse (zie hoofdstuk 7.1 Noordzeekust). Wij bestede extra aadacht aa de ecoomische kat va het water. Vadaar het ieuwe hoofdstuk Beutte e Beleve i dit Waterpla, dat is hoofdstuk 5. Met deze twee speerpute profilere we os fiacieel e publicitair i de komede plaperiode. Het Waterpla is het strategisch pla va de provicie op het gebied va water. Het pla is zelfbided voor de provicie e bevat het beleid voor de periode Voor de ruimtelijke aspecte heeft het pla de status va ee structuurvisie, op basis va de Wet ruimtelijke ordeig. I het Waterpla beoeme we de proviciale waterbelage e de ruimtelijke cosequeties. I Noord-Hollad worde alle ruimtelijke opgave uit het Waterpla itegraal afgewoge bij de vaststellig va de Structuurvisie. Per thema behadele we wat we tot e met 2015 gaa doe. E wat wij i die periode verwachte va oder adere het Rijk, Rijkswaterstaat, waterschappe, gemeete, terreibeheerders e bedrijfsleve. De totale fiaciële cosequeties zij op programmaiveau verwoord. We wille de uitvoerig va dit pla versterke e bewake door same met oze parters ee uitvoerigsprogramma op te stelle. Het eerste uitvoerigsprogramma zal voor de periode gelde, het tweede programma voor de periode Dit programma bevat cocrete afsprake per partij. I het eerste programma worde ook cocrete tussedoele e idicatore geformuleerd. O N T W E R P - W A T E R P L A N

9 1.1 Beleidsuitgagspute I dit hoofdstuk oeme we de vier uitgagspute voor het Waterpla. Deze geve richtig aa os beleid. 1 Klimaatbestedig waterbeheer Klimaatveraderig beteket voor Noord-Hollad dat wij te make krijge met veraderige i temperatuur e eerslag, e ee stijgig va de zeespiegel. Niet allee stijgt de gemiddelde temperatuur e eemt de gemiddelde eerslaghoeveelheid i de witer toe, ook extreme situaties met hevigere eerslag of hittegolve kue vaker voorkome. Deze effecte va klimaatveraderig kue leide tot verdrogig, zoetwatertekorte, verziltig, pieke i wateroverschotte e toeemede verschille i wateraavoer tusse zomer e witer. Klimaatveraderig vraagt om ee herbeziig op de waterveiligheid, de ruimtelijke otwikkelig e het waterbeheer va Nederlad. Dit beteket dat de waterkerige, het watersysteem e de ruimtelijke irichtig voorbereid moete zij op de gevolge va klimaatveraderig. Hierbij zal i de plaperiode, mede met behulp va fuctiefaciliterigskaarte, duidelijk worde welke leverigszekerheid het watersysteem biedt voor de verschillede gebruiksfucties (zoals voor drikwater, koelwater, scheepvaart, zwemwater, stedelijk water, bluswater, idustrie, ladbouw, atuur e recreatie). Same met het rijk wordt i deze plaperiode bezie welke mate va omvormig e aascherpig va de veiligheidsorme odig e mogelijk is. De impact va het klimaat op het waterbeleid i Noord-Hollad e hoe we hier mee omgaa staat beschreve i hoofdstuk 2 Klimaatbestedig waterbeheer. We geve i dit Waterpla de u bekede ruimtelijk relevate cosequeties va water aa (oder adere Loosdrechtse Plasse, waterbergig Haarlemmermeerpolder Zuid, zoerig jaarrod stradpaviljoes). I Noord-Hollad worde alle ruimtelijke opgave uit het Waterpla itegraal afgewoge bij de vaststellig va de Structuurvisie. Daarbij is water ee va de criteria. Gewerkt wordt met de bestaade keis over oder adere klimaatveraderig e bodemgeschiktheid. Wij stimulere de gemeete deze ruimtelijke reserverige over te eme i hu ruimtelijke plae. Dat beteket ook dat we de ruimtelijke ordeigsi- 2 Water medestured i de ruimte Water is ee belagrijke sturede factor i de ruimtelijke otwikkelig. Op sommige plekke, zoals i de omgevig va dijke, is water vawege de veiligheid zelfs het belagrijkste sturede elemet. Elders is water volged i de ruimtelijke afwegig. P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

10 strumete (zie bijlage 7 Istrumete) waar odig zulle izette om deze ruimtelijke reserverige voor water te realisere. Wij vrage gemeete om het waterschap vroegtijdig te betrekke bij wijzigige i ruimtelijke plae e de watertoets toe te passe. We betrekke het belag va water vaaf de start bij oze afwegig va ieuwe locatiekeuzes voor verstedelijkig, ladbouw, idustrie, ifrastructuur e bedrijveterreie. Daarbij worde de risico s e ook de koste voor de waterhuishoudig, klimaatbestedigheid e de zorg voor de waterkerig expliciet meegewoge (de zogeaamde risico- e kosteaalyse uit de watertoets). Dit doe wij door de waterschappe hier actief bij te betrekke e door het toepasse va de watertoets bij dergelijke ruimtelijke otwikkelige. Vóór 2012 otwikkele wij same met de waterschappe fuctiefaciliterigskaarte. Met behulp va deze kaarte verkee we i hoeverre water stured is bij ruimtelijke otwikkelige i Noord-Hollad. Met deze kaarte kue we stimulere dat water als afwegigsfactor wordt betrokke bij de besluitvormig op regioaal e lokaal iveau. Wij betrekke de fuctiefaciliterigskaarte bij de besluitvormig over ieuw te otwikkele locaties e stimulere gemee- O N T W E R P - W A T E R P L A N

11 te om dat ook te doe. Verdere details over water medestured i de ruimte worde gegeve i hoofdstuk 9.1 Structuurvisie. Fuctiefaciliterigskaart: ee hulpmiddel om water te late meesture i de ruimte Water wordt voor verschillede fucties gebruikt; va het dreke va vee tot beregeig va gewasse, va scheepvaart tot koelwater voor idustrie, va visserij e atuur tot zwemme. Elke fuctie stelt haar eige eise aa het water. Op basis hierva is het huidige watersysteem i de loop va de tijd igericht e beheerd. De waterbeheerders spae zich i om deze verschillede fucties goed te blijve bediee. Ee goed werked, gezod watersysteem is teslotte de basis voor ecoomische voorspoed e ee hoge belevigswaarde va oze omgevig. I de praktijk blijkt echter dat iet elke fuctie op de meest gustige plek ligt vauit het waterbeheer bezie. Nieuwe fucties kue ook iet altijd zoder meer worde igepast; soms zij er zeer hoge irichtigs- e beheerkoste aa verbode. Daaraast vraagt de klimaatveraderig ee heroverwegig va de irichtig e het beheer va os watersysteem. Fuctiefaciliterigskaarte make izichtelijk welke irichtigs- e beheerkoste va het watersysteem odig zij om fucties te voorzie va de juiste kwaliteit e kwatiteit va het water, rekeig houded met de klimaatveraderig. De kaarte geve izicht i de plaatse waar het waterbeheer weiig of veel ispaig kost i relatie tot belagrijke gebruiksfucties. Met de kaarte i de had is te bepale waar ee fuctie vauit het waterbeheer gezie het beste ka worde gelokaliseerd. Deze keis is goed bruikbaar als ieuwe fucties moete worde aageweze i het kader va ruimtelijke plae e voor de oderbouwig va het wateradvies e de watertoets. De drukte op het Noord-Holladse water eemt toe. Recreatie, beroepsvaart e atuur vrage ieder voor zich meer ruimte op de Noord-Holladse watere. Relevate marktsegmete wille we de gelegeheid biede om de bievaart te gebruike als volwaardig alteratief voor goederetrasport over de weg. Noord-Hollad is de grootste watersportprovicie va Nederlad e we wille die positie verder uitbouwe. De Kaderrichtlij Water vereist dat de ecologische e chemische kwaliteit va water toeeemt. Voor de (atte) Natura 2000-gebiede zulle de istadhoudigsdoele gerealiseerd moete worde. Vóór 2012 heroverwege wij same met belaghebbede de fucties va het oppervlaktewater. Wij verkee of i oze watere beroepsvaart, recreatievaart (motorisch, iet motorisch, groot e klei), atuur e cultuur elkaar egatief beïvloede (zie hoofdstuk 5 Beutte e Beleve). 3 Cetraal wat moet, decetraal wat ka I de Waterwet e de Wet ruimtelijke ordeig is cetraal wat moet, decetraal wat ka de ieuwe sturigsfilosofie va het Rijk. Die filosofie eme we over. De uitgagspute voor deze verieuwige ware: mider regels, moderiserig e stroomlijig va de regels, e meer uitvoerigsgerichtheid. De kergedachte is dat iedere overheidslaag zij belage zo optimaal e doelmatig mogelijk e met eige istrumete behartigt. Het accet verschuift va achteraf goedkeure aar vooraf duidelijkheid geve over de waterbelage. De provicie e het Rijk blijve de algemee democratie waar de fuctioele democratie va waterschappe wordt igebed. Same met het Rijk zorge we voor de oodzakelijke doorwerkig va water i aapalede gebiede zoals milieu, (atte) atuur e ruimte e stelle we de fucties va de watersysteme vast. Wij eme coform het bestuursakkoord Rijk e Provicie de volle veratwoordelijkheid voor het regioale omgevigsbeleid (zie kader). De waterschappe zij ee fuctioele democratie e veratwoordelijk voor het regioale operatioele waterbeheer. Gezie de uitgagspute va de Waterwet past os ee rol die uitgaat va bestuurlijke samewerkig e izet va pro-actieve sturigsistrumete, daar waar het moet. Dit sluit ook goed aa bij de gemaakte bestuurlijke afsprake tusse provicie e de waterschappe. Wij biede i dit pla het beleidskader voor de waterbeheerplae va de waterbeheerders e de strategische doele daarbij. Wij keure de waterbeheerplae goed e moitore de uitvoerig va de 10 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

12 Bestuursakkoord Rijk e Provicie voor regioaal omgevigsbeleid Provicies vorme de bestuurslaag die i dialoog met gemeete, waterschappe, orgaisaties e bedrijfsleve op het iveau va de regio de geweste lage termij otwikkelig stimuleert, de bijpassede beleidsageda formuleert e richtig geeft aa de uitvoerig waar het gaat om: duurzame ruimtelijke otwikkelig e irichtig, waaroder waterbeheer; milieu, eergie e klimaat; vitaal plattelad; regioale bereikbaarheid e regioaal opebaar vervoer; regioale ecoomie; culturele ifrastructuur e moumetezorg; boveregioale e iteratioale samewerkig; kwaliteit va het opebaar bestuur. plae. E we eme de regie waar dat moet. Bovedie stimulere e facilitere wij de waterbeheerders waar dat ka. Ook de sturigsfilosofie va de IPO-Uie otitie Afstemmig va take i het regioale waterbeheer tusse provicie e waterschap eme wij over. Die sturigsfilosofie zorgt ervoor dat de waterbeheertake va provicie e waterschap cyclisch zij afgestemd. Daaraast heeft de provicie ee formele toezichtrol op de waterschappe, bijvoorbeeld te aazie va waterveiligheid. Wij hebbe door de Wet ruimtelijke ordeig gee goedkeurigsbevoegdheid meer bij lokale ruimtelijke plae. Daarmee vervalt ook ee vaget voor het ovoldoede doorlope va de watertoetsprocedures. Wel zal de provicie de Gemeetelijke Riolerigsplae blijve toetse coform de Wet Milieubeheer. Dit beteket dat het oodzakelijk is dat de waterbeheerders het ruimtelijk beleid va provicie e gemeete pro-actief volge om zicht te hebbe op de kase e bedreigige voor het watersysteem. Bij de irichtig va ieuw te otwikkele gebiede met de provicie als trekker, zal water vaaf de start i de plaotwikkelig worde meegeome. Dit doe wij door het vroegtijdig betrekke va het waterschap e te zorge dat de watertoets wordt uitgevoerd. Verdere details worde gegeve i hoofdstuk 8, Besture. 4 Gebiedsgerichte e resultaatgerichte beaderig Het Noord-Hollads ladelijk gebied zoals we dat u ervare is het resultaat va leve met e de strijd tege het water. Dek aa de terpe, dijke, moles e droogmakerije. Vaaf 2007 heeft de provicie met het Ivesterigsbudget Ladelijk Gebied (ILG) ee belagrijke regierol gekrege voor de irichtig e het beheer va het ladelijk gebied. Met het Rijk zij uitvoerigsafsprake gemaakt voor de periode Het ILG is ee verbeterig te opzichte va het verlede toe het Rijk tot i de regio stuurde via tal va regelige. Op de lage termij ka het ILG gezie worde als ee opmaat tot ee verdergaade decetralisatie va het rijksbeleid voor het ladelijk gebied. Daarbij zal de provicie steeds meer haar veratwoordelijkheid eme bij de izet va istrumete voor het beleid over het ladelijk gebied. Ook de uitvoerig va het waterbeleid vraagt ee itegrale gebiedsgerichte aapak. Dit zie we duidelijk terug bij de totstadkomig va de maatregelpakkette va de Kaderrichtlij Water e het Waterbeleid 21 ste eeuw e bij het opstelle va de regioale verdrigigsreekse (watervoorzieig i droge periodes) e overstromigsrisicokaarte. De ILG-gebiede e de gebiedscommissies zie wij als ee waardevol istrumet om same met belaghebbede het proviciaal waterbeleid uit te voere. Ee gebiedsgerichte beaderig is ook odig voor het klimaatbestedig make va het watersysteem, de uitvoerig va de KRW-maatregele e waterbergig, het vergrote va de mogelijkhede voor waterrecreatie e watersport, de ecoomische beuttig va het water e het bepale i hoeverre water stured moet zij i de ruimte. Met ee gebiedsgerichte beaderig kue we werk met werk make e wi-wisituaties creëre. Wij hebbe de waterdoele (bijvoorbeeld waterbergig, waterkwaliteit e waterparels) i 2009 uitge- O N T W E R P - W A T E R P L A N

13 werkt i het ILG te tijde va de midterm review va het ILG e va fiaciële middele voorzie. Hierdoor is u ook ILG fiacierig mogelijk voor waterdoele buite de Ecologische Hoofdstructuur, Natura 2000 e Recreatie om de Stad. Details staa i hoofdstuk 7 Bijzodere gebiede. 1.2 Leeswijzer Hoofdstuk 2 gaat over klimaatbestedig waterbeheer e hoe wij daarmee i de toekomst wille omgaa. I hoofdstuk 3 is oze toekomstvisie aagegeve voor 2040 uitgewerkt per thema. I de hoofdstukke 4 t/m 6 wordt het beleid voor de periode beschreve e de daaruit afgeleide activiteite. Om te begie met het thema Bescherme i hoofdstuk 4. Daara volgt i hoofdstuk 5 het thema Beutte e Beleve. Vervolges wordt i hoofdstuk 6 het beleid voor het thema Behere beschreve. I hoofdstuk 7 wordt het beleid voor ee aatal bijzodere Noord-Holladse gebiede weergegeve. I hoofdstuk 8 Besture gaa we i op oze sturigsfilosofie, de rolle e taakverdelig i het waterbeleid. Vervolges i hoofdstuk 9 Bijstelle ader beleid geve we aa welk ader proviciaal beleid bijstellig behoeft als gevolg va dit Waterpla. Hier zij ook de u bekede e toekomstige ruimtelijke cosequeties per thema aagegeve. I hoofdstuk 10 Bewake geve we aa hoe we de uitvoerig va dit Waterpla wille bewake. Teslotte geve we i hoofdstuk 11 Betale aa hoe we de proviciale koste va het waterbeleid wille dekke. 12 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

14 2 Klimaatbestedig waterbeheer Klimaatveraderig vraagt om ee herbeziig op de ruimtelijke otwikkelig e het waterbeheer va Nederlad. Dit beteket dat het watersysteem e de ruimtelijke irichtig zij voorbereid op de gevolge e kase va klimaatveraderig. Wij streve aar ee klimaatbestedige irichtig va het Noord-Holladse watersysteem, waarbij op ee duurzame maier met het beschikbare water wordt omgegaa. Vauit het Waterpla wille we de klimaatbestedigheid va het watersysteem verder versterke. 2.1 Deltacommissie De tweede Deltacommissie heeft i september 2008 haar advies Same werke met water uitgebracht. De Deltacommissie is door de regerig gevraagd advies uit te brege over de beschermig va Nederlad tege de gevolge va klimaatveraderig. Daarbij gaat het om de vraag hoe Nederlad zo igericht ka worde dat het ook op de zeer lage termij klimaatbestedig is, veilig tege overstromige, e ee aatrekkelijke plaats is e blijft om te leve, woe, werke, recreëre e ivestere. Voor waterveiligheid zoude dezelfde risicoorme moete gelde als voor adere veiligheidsdomeie. Daarom beveelt de commissie aa het veiligheidsiveau va dijkrige met temiste ee factor 10 te verhoge. De Deltacommissie meet dat er rekeig moet worde gehoude met ee zeespiegelstijgig va 0,65 tot 1,30 meter i Het effect va bodemdalig is hieri meegeome. Deze waarde vertegewoordige de mogelijke bovegreze. Voor de maximale afvoer va de Rij moet rod 2100 rekeig worde gehoude met ogeveer m 3 /s (huidige maatgevede afvoer is m 3 /s ). De zoetwatervoorzieig komt oder druk door de stijgede zeespiegel, afemede rivierafvoere i de zomer, lagduriger droogteperiode e idriged zout water via de riviere e het grodwater. Dit leidt tot schadelijke gevolge voor de drikwatervoorzieig, ladbouw, scheepvaart e (koel)watergerelateerde ecoomische sectore. Voor de uitvoerig va het advies voor ee klimaatbestedige irichtig va Nederlad heeft de Deltacommissie het Deltaprogramma opgesteld. Dit programma wordt fiacieel (Deltafods) e politiek-bestuurlijk verakerd i ee ieuwe Deltawet. Met de uitvoerig va het Deltaprogramma is tot 2050 ee bedrag va 1,2 à 1,6 miljard euro per jaar gemoeid. Voor de periode is dat ee bedrag va 0,9 à 1,5 miljard euro per jaar. Bie het Deltaprogramma wordt voor de waterveiligheid zadsuppletie aa de kust toegepast. Als deze zadsuppletie wordt vergroot om de Holladse e Zeeuwse Noordzeekust met bijvoorbeeld 1 km uit te breide waarmee er ruimte komt voor fucties als recreatie e atuur, da is er ee aavulled bedrag odig va 0,1 à 0,3 miljard euro per jaar. Deze bedrage zij uitgedrukt i het prijspeil va 2007 e zij iclusief BTW. De Deltacommissie heeft ee toekomstvisie otwikkeld die reikt tot a Vawege de lage termij is die toekomstvisie afhakelijk va de atioale, Europese e modiale otwikkelige. De Deltacommissie heeft daarom twaalf aabevelige geformuleerd voor de korte e middellage termij. Hieroder staa i kort bestek de twee meest relevate aabevelige voor Noord-Hollad: ee geleidelijke verbredig va de Noordzeekust door extra zadsuppleties e de otkoppelig va de peile va IJsselmeer e IJmeer/Markermeer terwijl bij het O N T W E R P - W A T E R P L A N

15 IJsselmeer wordt geaticipeerd op ee peilstijgig va maximaal 1,5 meter. Aabevelige Deltacommissie Noordzeekust e IJsselmeergebied Noordzeekust. Bouwe met de atuur. Voor de kust va Zeelad, Hollad e de Waddeeilade wordt de kustveiligheid op orde gehoude door het supplere va zad, evetueel met verleggig va de stroomgeule. De suppleties moete zodaig worde uitgevoerd dat de kust de komede eeuw ka aagroeie. Dit levert grote maatschappelijke meerwaarde op. Op korte termij moete zadwilocaties gereserveerd worde. Ook moet oderzocht worde hoe deze grote volumes ecologisch, ecoomisch e eergetisch zo efficiët mogelijk kue worde gesuppleerd. IJsselmeergebied. Het peil va het IJsselmeer wordt met maximaal 1,5 m verhoogd. Daarmee ka tot a 2100 oder vrij verval worde gespuid op de Waddezee. Het peil va het Markermeer wordt iet verhoogd. Het IJsselmeer behoudt zij strategische fuctie als zoetwaterreservoir voor Noord-Nederlad, Noord-Hollad e, vawege de dieper idrigede zouttog i de Nieuwe Waterweg, voor West-Nederlad. De beodigde maatregele voor de peilstijgig kue geleidelijk worde uitgevoerd. Het streve is ee zo groot mogelijke zoetwatervoorraad rod Oderzocht moet worde welke maatregele odig zij om de irichtig va de beedeloop va de IJssel e het Zwarte Water aa te passe aa ee verhogig va het IJsselmeerpeil met 1,5 m. Afhakelijk va de gefaseerde aapak zij og maatregele odig om tot ee peilstijgig va 1,5 m te kome. Het kabiet heeft de hoofdlije va het advies va de Deltacommissie oderschreve, maar vraagt om ader oderzoek aar ut e oodzaak, de cosequeties va de peilstijgig va het IJsselmeer e mogelijke alteratieve. Wij hebbe via ee brief aa Staatssecretaris Huiziga-Heriga va Verkeer e Waterstaat op hoofdlije op het advies gereageerd. Wij kue os vide i de richtig va het advies, maar vrage aadacht voor de maatvoerig e de verdelig va luste e laste. De aabevelige voor de Noordzeekust zij helemaal i lij met oze ambities, maar wij hebbe vraagtekes bij de aabevelige voor het IJsselmeergebied. De reikwijdte daarva lijkt iet veratwoord e is ovoldoede oderbouwd. Wij hebbe ee Stuurgroep igesteld die os hierover ka advisere. Voor de uitwerkig va het advies va de Deltacommissie zulle wij met de regio e adere provicies e met het Rijk de discussie voere. Waeer wij de cosequeties e kase voor Noord-Hollad beter i beeld hebbe zulle we ee adere reactie geve. 2.2 Klimaatveraderig Klimaatveraderig beteket voor Noord-Hollad dat wij te make krijge met veraderige i temperatuur e eerslag, e ee stijgig va de zeespiegel. Naar verwachtig stijgt de gemiddelde temperatuur e eemt de gemiddelde eerslaghoeveelheid i de witer toe. Daaraast zal de kas op extreme situaties met hevigere eerslag of hittegolve waarschijlijk toeeme. Deze effecte va klimaatveraderig kue leide tot verdrogig, zoetwatertekorte, verziltig, pieke i wateroverschotte e toeemede verschille i wateraavoer tusse zomer e witer. Klimaatveraderig vraagt om ee herbeziig op de ruimtelijke otwikkelig e het waterbeheer va Nederlad. Dit beteket dat het watersysteem e de ruimtelijke irichtig zij voorbereid op de gevolge e kase va klimaatveraderig. Hierbij wordt i de komede plaperiode duidelijk welke leverigszekerheid het watersysteem biedt voor de verschillede gebruiksfucties, zoals voor drikwater, koelwater, scheepvaart, zwemwater, stedelijk water, bluswater, idustrie, ladbouw, atuur e recreatie. Klimaatbestedig beteket rekeig houde met drie aspecte: 1 Weerstad kue biede aa extere omstadighede die druk op het systeem uitoefee. 2 Veerkracht bezitte voor ee sel herstel. 3 Aapassigsvermoge hebbe om i te kue spele op de ozekerhede i de richtig, de omvag e het tempo va de klimaatveraderig. 14 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

16 Bij het bepale va de klimaatbestedigheid make wij zoveel mogelijk gebruik va de izichte uit de ieuwste KNMI 06-sceario s voor 2050 e 2100 (G, G+, W e W+, zie kader) e de ozekerhede die i deze sceario s beslote zij. De effecte va klimaatveraderig i Noord-Hollad op basis va de KNMI 06-sceario s e mogelijke gevolge voor verschillede ruimtelijke fucties zij i kaart gebracht i het Klimaateffectschetsboek Noord-Hollad (juli 2008; De_gevolge/). Het actiepla Klimaat beschrijft oze ambities i brede zi. Klimaatsceario s KNMI (2006) De G-sceario s staa voor Gematigd: wereldgemiddelde temperatuurstijgig va 1 o C i 2050, De W-sceario s staa voor Warm: wereldgemiddelde temperatuur stijgig va 2 o C i De toevoegig va ee + beteket dat ook wijzigige i het luchtstromigspatroo i West-Europa zij meegeome. Klimaatveraderig bregt iet allee extra risico s e bedreigige met zich mee die aadacht vrage vauit het bescherme e behere, maar ook kase als het gaat om het beleve e beutte va water. Het vraagt om aapassige aa de gevolge va de klimaatveraderig. Om de bijbehorede maatregele te kue uitvoere is draagvlak odig. Waterbewustzij creëer je door burgers e bedrijve zich te late realisere dat het juist i hu eige buurt speelt. De ladelijke campage Nederlad leeft met water legt de algemee problematiek uit. Provicie, waterschap e gemeete make de vertalig aar de regioale e lokale problematiek. Ee klimaatbestedig watersysteem make wij als provicie iet allee. Oze ambitie is om dit same met de waterbeheerders e gemeete te doe, e de vele keis e ervarig die daar al aawezig zij te volle te beutte. Wij streve aar ee klimaatbestedige irichtig va het Noord-Holladse watersysteem, waarbij op ee duurzame maier met het beschikbare water wordt omgegaa. Vauit het Waterpla wille we de klimaatbestedigheid va het watersysteem verder versterke door: Same met het Rijk e waterbeheerders ieuwe veiligheidsorme te otwikkele voor de primaire waterkerige die meer rekeig houde met de toegeome gevolge va overstromige. Same met de waterschappe i de komede plaperiode fuctiefaciliterigskaarte te otwikkele voor Noord-Hollad. Deze kaarte verkee waar het watersysteem weiig of veel moeite heeft om te voorzie i de waterbehoefte va ladbouw, idustrie, woigbouw e atuur, zowel op dit momet als i de toekomst waeer rekeig wordt gehoude met de klimaatveraderig (zie hoofdstuk 9.1 Structuurvisie). Via de Teder Water e Best Practices te stimulere dat bedrijve (zie hoofdstuk 5.6 Bedrijfsleve) e ladbouw (zie hoofdstuk 5.5 Ladbouw) mider afhakelijk worde va het watersysteem, mider e schoer loze op het oppervlaktewater, door bijvoorbeeld zelfvoorzieed te worde i hu watervoorzieig (oder adere via opvag regewater, recirculatiesysteme, waterzuiverigsysteme per bedrijf of groep bedrijve, grijswatercircuits). Stimulere dat proviciale vaarwege (zie hoofdstuk 6.5 Oeverbeheer e -irichtig va de proviciale vaarwege), bedrijveterreie (zie hoofdstuk 5.6 Bedrijfsleve) e recreatiegebiede (zie hoofdstuk 5.8 Toerisme e recreatie) klimaatbestedig worde igericht (veilig, zuiig watergebruik, miimale wateroverlast, gee watertekort, voldoede waterkwaliteit). Het waterbewustzij va de burger te vergrote door regioaal de atioale waterbewustzijcampage Nederlad leeft met Water te odersteue, door jaarlijks ee waterweek te orgaisere, door particuliere e bedrijve te stimulere zelf bij te drage aa klimaatbestedigheid e door schole te stimulere ee lesprogramma te otwikkele over waterbewustzij i de eige omgevig (zie hoofdstuk 5.11 Waterbewustzij). O N T W E R P - W A T E R P L A N

17 2.3 Klimaatbestedig per thema Klimaat is ee oderwerp dat is verweve met bija alle thema s e gebiede i dit Waterpla. Hieroder wordt per thema, waar relevat, de specifieke opgave toegelicht: Bescherme Os beschermigsbeleid is gericht op het iperke va de gevolge va klimaatveraderig. Bij het beoordele va dijkversterkigsplae is robuust otwerpe voor os ee uitgagsput. Robuust ka op twee maiere worde igevuld. De u gagbare iterpretatie is dat rekeig houded met klimaatveraderig de dijk zo otworpe wordt dat hij i pricipe de komede 50 jaar voldoet aa de veiligheidsorm. Ee adere ivullig va robuust is dat bij het otwerp rekeig wordt gehoude met i de toekomst og odige versterkige, bijvoorbeeld door de krui va de dijk te verbrede. Dit biedt op termij meer flexibiliteit. Ook vrage wij gemeete, waterbeheerders e het Rijk voldoede ruimte lags de waterkerige te reservere voor toekomstige dijkversterkige. Wij zulle zelf bijdrage aa ieuwe studies op het gebied va Deltadijke. Gemeete of adere iitiatiefemers houde bij de otwikkelig va ieuwe buitedijkse gebiede of herstructurerig va bestaade buitedijkse gebiede rekeig met peilstijgige va het IJsselmeer (zie hoofdstuk 4 Bescherme) e hatere waterveilig bouwe als uitgagsput. De verziltig e de aquacultuur biede kase voor de ladbouw, zij het op kleie schaal. De zilte ladbouw is og i ee experimetele fase. De aquacultuur stimulere wij actief, via de Ageda Ladbouw e Visserij, voor 2011 wille we twee pilots hebbe (zie hoofdstuk 5.5 Ladbouw). Door klimaatveraderig zal het aatal warme, zomerse e tropische dage toeeme. Teves zal het lags de Zuid-Europese kuste te warm worde. Hierdoor kome er dus meer dage die geschikt zij voor recreatie aa de kust e kome Beutte e Beleve De klimaatveraderig bregt kase voor beutte e beleve: Water is ee bro voor duurzame eergie (zoet/ zout bij de Afsluitdijk; warmte-koude opslag). Voor zoet/zout levere wij ibreg tijdes de marktverkeigsfase va de Afsluitdijk. Warmte-koude opslag wordt al ethousiast gebruikt door bedrijve, dus het is oodzakelijk dat we beleidskaders op gaa stelle, zodat er gee coflicte otstaa i de odergrod (zie hoofdstuk 5.3 Eergie). 16 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

18 meer toeriste aar Nederlad om te geiete va het strad. We spele actief i op deze kas door voor de zadige versterkig va de Noordzeekust 13 miljoe euro te reservere voor het veiliger e aatrekkelijker make va de Noord-Holladse kust e om de badplaatse ee kwaliteitsimpuls te geve (zie hoofdstuk 7.1 Noordzeekust). Door te otwerpe met water kue we oze wateropgave (waterbergig, beschermig e waterkwaliteit) combiere met de versterkig va het Noord-Holladse cultuurladschap e de waterrecreatie (zie hoofdstuk 5.10 Cultuurhistorie e hoofdstuk. 5.8 Toerisme e recreatie). Ook de aaleg va groegebiede i de stad (tegegaa hitte-eilad effect) biedt kase voor recreatie e levert ee bijdrage aa ee klimaatbestedige irichtig. De toekomstige klimaatveraderig legt druk op os (zoet)watersysteem e de atuur. We krijge waarschijlijk te make met droge zomers e daardoor O N T W E R P - W A T E R P L A N

19 ee zoetwatertekort. Dit geeft zowel ee kwatiteitsprobleem (ovoldoede (zoet)water voor de gebruikfucties) als ee kwaliteitsprobleem (water heeft iet de juiste kwaliteit voor de gebruikfucties). I stilstaade watere ka de kwaliteit va zwemwater afeme e veratwoord gebruik va zwemwater kritisch worde. Ee toeemede eerslagitesiteit ka daaraast zorge voor ee toeemede vuilemissie uit gemegde rioolstelsels. Daaraast zorge blauwalge voor stakoverlast i stadswatere e jachthaves. Hierop aticipere wij als volgt: Het IJsselmeer moet als zoetwaterbekke behoude blijve e ook i droge tijde kue voorzie i de zoetwater- e drikwaterbehoefte va Noord-Hollad (zie hoofdstuk 5.1 Zoetwatervoorzieig). Wij stelle uiterlijk i 2012 same met het waterschap fuctiefaciliterigskaarte op (zie hoofdstuk 5.1 Zoetwatervoorzieig). Wij stimulere bedrijfsleve e ladbouw om meer zelfvoorzieed te worde i hu zoetwatervoorzieig, door middel va de Teder Water e door goede praktijkvoorbeelde (zie hoofdstuk 5.5 Ladbouw e 5.6 Bedrijfsleve e keisistitute). Wij stelle same met belaghebbede regioale verdrigigsreekse op. Met deze reekse geve we aa welke prioriteite we stelle voor de (zoet)watervoorzieig i extreme droge periode. Ee voorbeeld is de verdrigigsreeks Amstellad. Hiermee worde de belage va atte atuur, scheepvaart, ladbouw, drikwater, utsbedrijve e stevigheid va waterkerige afgewoge (zie hoofdstuk 5.1 Zoetwatervoorzieig). Wij oderzoeke same met de waterkwaliteitsbeheerders methode om watersysteme veerkrachtiger te late zij, met het oog op de zwemwaterkwaliteit e de ecologie, e i relatie tot klimaatveraderig (blauwalgproblematiek) (zie hoofdstuk 5.7 Zwemwater). Behere Klimaatveraderig heeft op twee maiere effect op os waterbeheer. Eerzijds beïvloedt het de waterkwaliteit egatief e vergroot het de verziltigsproblematiek door de lagere droge zomers, hogere temperature e zeespiegelstijgig (zie kader), aderzijds zorgt het lokaal voor wateroverlast door zware buie i de zomer e i de witer lagere periodes met veel eerslag. Effecte klimaatveraderig op waterkwaliteit De chemische kwaliteit va het water komt oder de klimaatsceario s zowel direct als idirect oder druk. Direct doordat hogere temperature zorge voor ee hogere oppervlaktewatertemperatuur e betere omstadighede voor oder adere blauwalg. Idirect doordat mider eerslag i het zomerhalfjaar e meer verdampig de reeds i het water aawezige cocetraties va vervuilede stoffe, utriëte e zout verhoogt e zorgt voor ee versterkte verziltig. E de zeespiegelstijgig versterkt de verziltig doordat de kweldruk i diepe polders toeeemt. De ecologische kwaliteit va het water komt oder druk doordat de stijgig va de temperatuur zorgt voor adere vis- e platesoorte. Door de slechtere leefomstadighede zulle populaties verdwije, de koloisatie va ieuwe populaties wordt bepaald door de atuurlijke migratieselheid. We aticipere hierop door: Via de implemetatie va de Kaderrichtlij Water te zorge voor ee goede basiskwaliteit va het grod- e oppervlaktewater e daardoor te zorge voor ee veerkrachtig watersysteem (zie hoofdstuk 6.3 Oppervlaktewaterkwaliteit). Te zorge dat de proviciale sluize e stuwe i vaarwege vispasseerbaar worde gemaakt (zie hoofdstuk 6.4 Vismigratie). De waterdoele (waaroder waterbergig, waterkwaliteit e waterparels) op te eme i het ILG (zie hoofdstuk 7.11 Ivesterigsbudget Ladelijk Gebied) Te oderzoeke e ivetarisere hoe we het stedelijk water klimaatbestediger kue make. We acceptere gee wateroverlast. We wille probleme helder i kaart brege, oplossige iet allee zoeke i reductie va de kas op wateroverlast, maar ook i reductie va gevol- 18 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

20 ge. We wille draagvlak creëre voor ivesterige door het ecoomisere va klimaatbestedigheid (zie hoofdstuk 6.9 Stedelijk waterbeheer). Bijzodere Gebiede Klimaatbestedigheid moet i de Metropoolregio Amsterdam ee leided pricipe worde bij de locatiekeuze e de irichtig va stedelijke e ladelijke fucties. I de huidige plae voor de otwikkelig va de Noordvleugel is dit og ovoldoede uitgewerkt. Ruimtelijk gaat het daarbij op regioaal iveau om de wateropgave: waterveiligheid verhoge, waterbergig vergrote, watertekort opheffe, waterkwaliteit verbetere e aticipere op de lagetermijverwachtige daarover. Het toeemede overstromigsrisico heeft iet allee cosequeties voor buitedijkse bouwlocaties (IJmeer) e de laaggelege stedelijke gebiede (bijvoorbeeld Haarlemmermeer, Bijlmermeer e Watergraafsmeer), maar ook voor verstedelijkigslocaties i gebiede met ee mider hoog beschermigsiveau. Aadachtsgebiede zij stede i droogmakerije als de Haarlemmermeer. Bij voortgaade ecoomische groei is de regio geoodzaakt te blijve bouwe oder zeespiegeliveau. Gezie de voorhade zijde ruimtelijke mogelijkhede gebeurt dit i de grote droogmakerije (Haarlemmermeer). Ee klimaatbestedige irichtig va het watersysteem va het IJsselmeer vraagt ee ader peilbeheer dat beter ispeelt op toeemede fluctuaties i wateraavoer tusse de seizoee, zodat ook i drogere periodes voldoede zoet water beschikbaar blijft. I de plaperiode oderzoekt het Rijk same met de betrokke provicies e waterbeheerders i hoeverre het IJsselmeer ka diee als strategische zoetwatervoorraad voor Noord- e West-Nederlad. Hierover wordt i 2015 ee besluit geome. Otkoppelig va de peile va IJsselmeer e Markermeer/IJmeer maakt het mogelijk om bij het laatste het ecologisch herstel voorop te stelle e daarmee ook ruimte te scheppe voor stedelijke otwikkelig. O N T W E R P - W A T E R P L A N

21 20 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

22 3 Toekomstbeeld: Noord-Hollad i 2040 De thema s Bescherme, Beutte, Beleve e Behere staa cetraal i het toekomstbeeld voor Noord-Hollad voor De speerpute va dit Waterpla zij er u ook i opgeome, te wete: het itegrale beleid te aazie va de otwikkelig va de Noordzeekustzoe e de optimale beuttig va de ecoomische kate va water. Ook zij de uitgagspute va het Waterpla i het toekomstbeeld verwerkt. We geve aa hoe het waterbeheer op de klimaatveraderig ispeelt e waar water medestured is voor de ruimtelijke otwikkelig. We bestrijke de volle breedte va waterbeleid e -beheer, va fijmazig tot grootschalig; de bekede thema s veiligheid, waterkwatiteit e waterkwaliteit kome aa de orde, maar ook de oderwerpe grod- e drikwater. Tegelijk geve we itegrale beleidsotwikkelige aa, die juist bestaa uit de combiatie va verschillede fucties. Bovedie oeme we de gebiede waar voorbeeldprojecte zij gerealiseerd of otwikkelige op het gebied va water te zie zij. Er worde mometeel op ladelijk e proviciaal iveau diverse toekomstbeelde geschetst: i de Structuurvisie, het Natioaal Waterpla, de Klimaatatlas, de studie Radstad i Zicht e i het advies va de Deltacommissie. Wij wille die visies graag betrekke i os eige lage termij toekomstbeeld. Dat gebruike we da om het volgede Waterpla ( ) toekomstbestedig te make. De cetrale vraag voor de toekomst is: zij oze beleidslije e istrumete voldoede toekomstbestedig? Welk itegraal e duurzaam waterbeheer is oodzakelijk? Deze vraag stelle we voor de lage termij (2100), op basis va de door os uitgezette beleidslije als de Structuurvisie, het Actieprogramma Klimaat , het Milieubeleidspla, de Bodemvisie, de Ageda Recreatie e Toerisme, de Netwerkstrategie Vaarwege e Biehaves Noord-Hollad, de Ageda Ladbouw e Visserij e de Ageda Ecoomie. E: waeer moete we gaa voorsortere op de lage termij? Het toekomstbeeld is gee blauwdruk, maar geeft richtig aa het te voere beleid. Wij kieze bij het streve aar dit toekomstbeeld voor ee flexibele e adaptieve houdig. Vawege wisselede omstadighede dek aa de grote rol die klimaatsveraderig speelt is het weselijk dat het toekomstbeeld ka worde aagepast. Met ee flexibele e adaptieve houdig ka dat. Bescherme I het Noord-Hollad va de toekomst is het watersysteem klimaatbestedig. Iwoers e bedrijvigheid zij te alle tijde voldoede beschermd tege de zeespiegelstijgig. Ee robuuste zeewerig, sterke primaire waterkerige e boezemkade biede beschermig tege overstromige vauit zee, IJssele Markermeer e vawege boezemwater. De dijkversterkige zij igepast i het ladschap e ook te gebruike voor recreatie. Op basis va de versterkig i 2015 voldoe voormalige zwakke schakels i de kust bij de Hodsbossche e Pettemer Zeewerig e de duie tusse Pette e De Helder i pricipe og 25 jaar aa de gestelde veiligheidsorm. De Noord-Holladse Noordzeekust is ee goed otwikkeld gebied, waar atuur, recreatie e ecoomie de ruimte krijge. Bij Zadvoort is te zie hoe kustversterkig e stedelijke verieuwig fraai gecombieerd zij. Ook zij er voorbeelde va duiversterkig, dyamisch kustbeheer e plekke waar de kust verbreed is. Op sommige plaatse zij paviljoes het hele jaar door toegestaa, de locaties zij i de proviciale Structuurvisie opgeome. De Afsluitdijk is versterkt e op sobere wijze ecoomisch e toeris- O N T W E R P - W A T E R P L A N

23 tisch otwikkeld. De gevolge va ee zeer zeldzame overstromig zij prevetief beperkt door ruimtelijke compartimeterig met ieuwe of versterkte dijke, het verhoogd aalegge va ieuwe stadsdele e het verbetere va evacuatiemogelijkhede. De iwoers wete wat ze i dit geval moete doe e kee het risico. Jaarlijks wordt er ee lokale oefeig gehoude. Op sommige plaatse is waterbestedig gebouwd. De Metropoolregio Amsterdam is goed beschermd, (iteratioale) bedrijve vestige zich i deze regio vooral vawege de aatrekkelijke combiatie va groe, water e stad. De eergievoorzieig komt iet i gevaar omdat er voldoede koelwater beschikbaar is e de bedrijve hu behoefte aa koelwater hebbe gemiimaliseerd. Voor de eergievoorzieig va gebouwe wordt zoveel mogelijk gebruikgemaakt va duurzame warmte-koude opslag. Verschillede adere belage zij geprioriteerd per regio, met het oog op het beperke va de maatschappelijke e ecoomische schade (verdrigigsreeks). Iwoers e bedrijve wete hoe het water tijdes ee watertekort i ee droge zomer verdeeld zal worde. Bovedie wete zij wat ze zelf kue doe om mider water te gebruike. De bievaart is ee volwaardig alteratief voor goederetrasport over de weg. Het vaarwegeet is optimaal. Er is ruimte voor de bievaart e bi- Beutte Het schaarser wordede zoet water wordt duurzaam beheerd e beut. Voor het athoude va de fuderige va huize e stabiliteit va dijke zal altijd voldoede water aa te voere zij. De drikwatervoorzieig komt ooit i gevaar. Er zij voldoede strategische reserves/grodwatervoorrade e voor de productie va drikwater zij verschillede broe beschikbaar. I geval va ood (tekorte i extreme droge periodes) ka dus op ee adere bro worde overgeschakeld. Er is ook i droge periodes voldoede water beschikbaar vauit IJsselmeer e Markermeer. De broe (grodwater va de duie e het Gooi e oppervlaktewater uit het IJsselmeer) zij goed beschermd. De egatieve effecte va grodwaterwiig op de omgevig zij gemiimaliseerd. De wiig va atuurlijk duiwater is gemiimaliseerd om verdrogig te bestrijde. Bij de wiig zij ifiltratie e terugwiig goed igepast i het duiecosysteem. De zoetwaterbel oder de duirad werkt als buffer om verziltig i de bieduirad tege te gaa. De grodwateroverlast is iet vergroot i gemeete i de bieduirad. 22 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

24 ehaves op duurzame have- e kadeterreie vooral i Amsterdam e het Noordzeekaaalgebied (ligplaatse met walstroom, cotaiertermial Zeehave Ijmuide) e lags het Noordholladsch Kaaal (Texel, De Helder, Schage, Alkmaar, Zaastad). Bij Schiphol is ee goede cotaiertermial i de Rigvaart-Oost. I ladbouwgebiede met zout grodwater zij de teelttechieke aagepast, of is gekoze voor hogere (grod)waterstade om de zoute kwelstrome te oderdrukke. De ladbouw e bedrijve zij steeds meer zelfvoorzieed i hu waterbehoefte. Er zij kwekerije voor vis, schaal- e schelpdiere, alge, zilte e zoute gewasse. Er is ee goed vestigigsklimaat voor bedrijve, me heeft vertrouwe i het robuuste klimaatbestedige watersysteem. De wateruiversiteit is opgericht e heeft ee groot aatal studete. De uiversiteit otwikkelt praktijkgerichte uitvidige voor de wateropgave, same met Noord-Holladse bedrijve e waterbeheerders. Uit adere provicies e lade kome geïteres- O N T W E R P - W A T E R P L A N

25 seerde kijke aar oze proefprojecte op het gebied va klimaatbestedig waterbeheer e watereutraal bouwe. Beleve Noord-Hollad staat beked om zij water, Noordzeekust, strad e duie, IJsselmeerkust, waterrijke cultuurladschappe, bollevelde e polderladschap. Noord-Hollad wordt beleefd als dé watersportprovicie. Kaale, mere, plasse, grachte, brugge e haves worde ervare als uieke cultuurelemete, die bijdrage aa die belevig. De Stellig va Amsterdam e de droogmakerij de Beemster zij iteratioaal bekede werelderfgoedere. De veilige e aatrekkelijke kust draagt bij aa het Noord-Holladse vestigigsklimaat e biedt ook zelf ruimte aa ieuwe otwikkelige op het gebied va woe, toerisme e recreatie, atuur e duurzame eergie. Door al deze zake is Noord-Hollad ee toeristische trekpleister op het gebied va watersport e waterrijke cultuur. Het IJmeer e Markermeer hebbe grootschalige moerasachtige gebiede: luwtegebiede met waterplate e ee seizoesgebode peil. Hierdoor is de waterkwaliteit e de kwaliteit va het Natura 2000-gebied sterk toegeome. Er is ruimte voor recreatie e atuur. Woe e recreatie zij gerealiseerd met behoud va ecologische kwaliteit. Het Wierigerradmeer heeft ee impuls gegeve aa de ecoomie e waterrecreatie i de Kop va Noord- Hollad. I de Bloemedalerpolder is ee waterrijke wooomgevig gecreëerd. I de Haarlemmermeer is ee mooie combiatie va water, woe e recreatie gemaakt. Aa de stadsrade versterke stad e plattelad elkaar e wordt schoo water optimaal gebruikt voor recreatie e atuur. Voor de iwoers is er altijd schoo e veilig zwemwater i de buurt. I alle recreatiegebiede rodom de stad is het waterbeheer ecologisch/duurzaam e is wateropvag gerealiseerd voor de veiligheid va de stad. De waterkwaliteit va atuur- e recreatiegebiede is goed. Ecologisch waardevolle watere i bijzodere (atuur)gebiede zoals de duie, de veeweide- e de brakke gebiede, zij door ee wadel- e fietsetwerk te beleve. Goede verbidige tusse watersysteme zij gerealiseerd voor het migrere va diersoorte, zoals bijvoorbeeld vis. Vooroevers e zadplate zij igezet ter beschermig tege water. Stedelijk water met cultuurhistorische waarde e waterrijke cultuurladschappe zij toegakelijk e te beleve, met ame i gebiede zoals de Beemster e rod de grote stede. De oude iudatievelde va de Stellig va Amsterdam zij te beleve, bijvoorbeeld i de Beemster, de Zeevag, de Haarlemmermeer e Beverwijk. Daar is waterbergig gecombieerd met atuur, recreatie e cultuurhistorie. I de Beemster is daardoor het cultuurhistorisch verkaveligspatroo bewaard gebleve. Archeologische vidplaatse zij beschermd bij het make va waterbergig. Er zij watere voor al da iet gemotoriseerde waterrecreatie, om te visse e voor de belevig va atuur e cultuur. Hier wordt rustig gevare. De sluize e brugge zij i het zomerseizoe vaker ope e kee ee groee golf. De recreatievaart gaat zorgvuldig om met afvalwater, e olie- e verflozige. Hierdoor heeft de provicie ee grote diversiteit aa atuur e recreatie: grootschalig e kleischalig, e al da iet verweve met ader grodgebruik. Water is ee oderwerp dat maatschappelijk leeft. Bij de iwoers va Noord-Hollad is waterbewustzij e risicobewustzij otstaa. Behere Duurzaam waterbeheer is medestured voor het ruimtelijk beleid. Zo zorge we dat bij ieuwe ruimtelijke otwikkelige iet allee het watersysteem verbetert, maar ook de ruimtelijke kwaliteit. I de d i e p e d r o o g m a k e r i j e H a a r l e m m e r m e e r, Horstermeerpolderpolder e Bovekerkerpolder is door verattig de beodigde waterbergig e duurzaam waterbeheer gerealiseerd. I ekele gebiede, zoals de Westzaa bijvoorbeeld, bepaalt het (brakke) 24 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D

26 water de fuctie als atuurgebied. Dit leidt tot kosteefficiëter e robuuster waterbeheer. De kas op wateroverlast is klei doordat het water de ruimte heeft gekrege, de stad klimaatbestedig is igericht e het watersysteem i staat is de eerslagpieke te verwerke. Is i ee extreme situatie igrijpe toch oodzakelijk om de boezem te otlaste, da is het oodoverloopgebied zo igericht dat de schade beperkt blijft tot ee maatschappelijk aavaardbaar iveau. Daarvoor is da ee schaderegelig met de iwoers getroffe. sluize zij i beide richtige passeerbaar voor visse. Het grodwater is va ee hoge kwaliteit, wat odig is voor het goed fuctioere va het ecosysteem e voor het gebruik als drikwater. De verdrogig va Natura 2000-gebiede is bestrede. Grodwaterottrekkige hebbe gee egatief effect op de omgevig e grodwaterottrekkig e aavullig va het grodwater zij i evewicht. Verschillede fucties va lad e water zij slim met elkaar verweve e op elkaar afgestemd. I bestaade gebiede bediee bedrijve zich va iovatieve techieke om de productie te optimalisere e tegelijk duurzaam met het water om te gaa. Nieuwe woige e bedrijve zij watereutraal (eige wateropvag, zuiverig, grijswatercircuit, droog toilet et cetera), zij gebouwd met duurzame bouwmateriale e hebbe ee goede otwaterig e afwaterig. Dek bijvoorbeeld aa Aalsmeer Greeport, Agriport A7, het te verbouwe proviciehuis e werkstad A4. Ladbouw, atuur e stedelijk gebied zij zodoede verzekerd va de geweste kwaliteit e hoeveelheid water. De irichtig va het watersysteem draagt bovedie bij aa ladschappe waar het prettig woe, werke e recreëre is. De vaarwege worde zo beheerd e oderhoude, dat de bevaarbaarheid, selheid, betrouwbaarheid e veiligheid optimaal zij. De bievaart e recreatievaart zij leided voor het beheer va het Noordzeekaaal, de Zaa, het Noordholladsch Kaaal e de rigvaart Haarlemmermeer. I de overige vaarwege krijge recreatie e atuur de ruimte. De ecologische e chemische kwaliteit va het water zij sterk toegeome e zichtbaar. De fosfaat- e itraatcocetraties va het oppervlaktewater belemmere iet lager de toeame va de ecologische kwaliteit va het oppervlaktewater. De vismigratiekelpute zij opgelost e ieuw aagelegde O N T W E R P - W A T E R P L A N