Advanced Care Planning
|
|
- Samuël Beckers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Advanced Care Planning
2 Even voorstellen Karen Maassen vd Brink: longarts Waterlandziekenhuis Monique Termeulen: verpleegkundig specialist (long)oncologie Waterland ziekenhuis
3 Wie zij jullie?
4 Of?
5 Anders?
6 Agenda Inleiding: hoe was het, hoe is het, hoe willen we het? Theorie/richtlijn Casuïstiek Conclusie
7 Hoe was het: uit de oude doos 1968: diagnose kanker werd aan een oom van mijn moeder niet verteld 1977: Mevr W: mijn eerste werk ervaring met een patiënte met kanker 1990: in het verzorgingshuis werd in principe iedereen gereanimeerd, maar er werd ook niet over gesproken 1996: mijn moeder overleed dmv euthanasie: destijds een misdrijf
8 Anno % van alle Nederlanders wil thuis sterven Slechts 25% sterft thuis 2% vindt het ziekenhuis de ideale plek om te sterven 35% sterft in het ziekenhuis
9 Anno 2014 Er wordt steeds beter, maar.. Het laatste moment is vaak goed geregeld: hospice, terminale thuiszorg etc. Maar de periode ervoor kan nog een stuk beter. Er is een te grote tijdsdruk op de verpleegkundigen en artsen om eens rustig te gaan zitten praten over dit onderwerp Nog te weinig samenwerking huisarts/specialist Gesprekken zijn nog steeds voor verbetering vatbaar
10 Toekomstdromen ACP is een onderdeel van de behandeling, zorgpad? ACP wordt tijdig besproken ACP is onderdeel van de opleiding ACP is bekend bij patiënten en familie en daardoor minder beladen
11 Theorie Advanced Care planning (ACP) Definitie: proces waarbij een patiënt, in gesprek met de gezondheidswerkers, familie en andere belangrijke mensen, beslissingen neemt over zijn/haar toekomstige gezondheidszorg, als hij of zij dat niet meer kan. Dit proces informeert de patiënt en geeft hem/haar de regie over zijn/haar huidige en toekomstige behandeling (bron: S. Verhagen, 2013).
12 Andere termen voor ACP Zorg in de laatste levensfase Levenseinde zorg Palliatieve zorg End of life care
13 Voor wie? Patiënten met terminale ziekten Dementerenden (Kwetsbare) ouderen met multimorbiditeit Verpleeghuispatienten Gehandicapten Verstandelijk gehandicapten etc
14 Voordelen van ACP gesprek Minder angst, stress en depressie bij patiënt en familie Vergroot de kans dat de patiënt passende zorg krijgt Behandelaar kan eigen grenzen aangeven Minder misverstanden over de (on)mogelijkheden van de hulpverlening bij het sterven
15 Het ACP gesprek
16 Wanneer Sterven: niet als het sterven nadert, maar in elk geval bij ernstige klachten Behandelbeperkingen: zo vroeg mogelijk in het traject Denk aan bruggetjes of openingen door de patiënt zelf aangegeven Bij voorkeur niet in je 1 e contact met patiënt, maar als er een vertrouwensband is Suprise question: zou het mij verbazen als deze patiënt er over 6 of 12 maanden nog is?
17 Voorbereiding Weet wat je wilt bereiken Laat patiënt zich er evt op voorbereiden(folder spreek tijdig over uw levenseinde) Zorg dat er tijd genoeg is Creëer een rustige omgeving (telefoon uit, bordje niet storen) In kliniek: altijd een verpleegkundige erbij, ook samen voorbereiden
18 Het gesprek Voorkom vaktermen Niet teveel informatie in 1 keer Ga na of het begrepen is Luister zelf ook goed Zorg voor goede verslaglegging Goede overdracht naar andere behandelaren (huisarts!) Ga op gezette tijden na of een vervolggesprek nodig is.
19 Bespreekpunten in ACP gesprek
20 Huidige situatie Hoe is de gezondheidstoestand? Waarom nu? Wat staat de patiënt te wachten? Wat kunnen patiënt en arts doen? Psychische spanningen? Valt er iets te zeggen over de geschatte levensduur? Behoefte aan geestelijke ondersteuning Hoe zijn partner/naasten betrokken
21 Zorgen van patiënt Voor welk lijden is hij/zij bang en waarom? Wat wil hij/zij beslist niet meemaken en waarom? Heeft het lijden dat hij/zij vreest te maken met eerdere ervaringen?
22 Mogelijkheden en onmogelijkheden van de behandeling(1) Welke medische mogelijkheden zijn er ter verlichting van de klachten? Welke mogelijkheden voor verlenging van het leven Wat kan worden bereikt en hoe snel? Zijn er behandelingen die medisch zinloos zijn en waarom? Wat zijn de voor en nadelen van de mogelijkheden
23 Mogelijkheden en onmogelijkheden van de behandeling(2) Hoe verwacht je dat de behandeling zal lopen Hoe belastend is deze behandeling Wat zijn de gevolgen als de patiënt de behandeling weigert Overweegt patiënt om zelf te stoppen met eten en drinken Heeft patiënt een wilsverklaring?
24 Waar wil de patiënt sterven? Op welke plek het liefste Kan patiënt onder alle omstandigheden thuis blijven Welk maatregelen zijn nodig en wie regelt het Is er een kans op opname ziekenhuis/hospice? Zijn hier afspraken over gemaakt? Is er een euthanasieverklaring?
25 Waar zien artsen het meest tegen op?
26 Struikelblokken Boodschap: zeg direct wat er aan de hand is Zeg het als je geen behandeling meer te bieden hebt Niet behandelen is ook een optie: het gaat om optimale behandeling, niet om maximale behandeling Wees niet bang voor de emoties van de patiënt, geef er ruimte voor en benoem ze
27 Valkuilen Overladen met informatie: patiënt moet het meest aan het woord zijn! Uitstelgedrag Hang yourself methode Te snel ja accepteren Omgaan met ontkenning Te veel meeleven?
28 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Hoe het was 1987 palliatieve zorg geen issue tijdens de initiële opleiding voor verpleegkundige 2001 oncologieopleiding VU: palliatieve zorg een kleine module; ACP geen issue, slechtnieuwsgesprekken : een artsentaak. Vanaf 2009 voor mij steeds belangrijker issue door aard van mijn werk
29 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Hoe is het nu Patiënt begint er meestal niet zelf over; Niet langer artsenaangelegenheid, maar voor alle betrokken hulpverleners; Verpleegkundige heeft toch nog steeds iets meer tijd en gelegenheid (verzorging/gesprekken) om levensvraagstukken aan te stippen; Wat zegt V&VN hierover?
30 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Beroepsprofiel Hoe is het nu De verpleegkundige steunt de patiënt in het verwerven of behouden van regie op eigen leven. Helpt bij het opkomen van belangen, en verwoorden van vragen en wensen Toepassing in proces van ACP: signaleren, begeleidend, bewustwording stimuleren door oa. Informeren V&V 2020 beroepsprofiel verpleegkundige
31 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Hoe het nu is ACP niet een op zichzelf staand proces, maar onderdeel van het zorgproces en verpleegkundige proces. ACP is niet statisch De verpleegkundige heeft hierbij een duidelijke rol
32 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Hoe het nu is Voorwaarde is wel: de juiste competenties o.a.: EBP kennis Communicatieve vaardigheden Samenwerkingspartner
33 De rol van de verpleegkundige/ verpleegkundig specialist bij ACP Toekomst ACP is opgenomen in de zorgpaden van de diverse ziektebeelden De samenwerking in de keten is optimaal door komst goed functionerende palliatieve teams. Een gesprek over de dood hoort bij het leven: ook in het ziekenhuis!
34 Casuïstiek
35 Heeft iemand een interessante casus die hij/zij wil inbrengen?
36 Casus 1
37 Mevr A 54 jaar Gemetastaseerd longcarcinoom, patiënte van een collega van mij, maar ik zie haar als vaste vervanger regelmatig Context: zeer begane, veeleisende zus, die weinig vertrouwen in het ziekenhuis, dokters en verpleegkundigen heeft Krijgt palliatieve chemotherapie, waarop respons Wordt gevolgd door onderhouds chemokuren
38 Mevr A Ivm vijandige houding is er nog geen ACP gesprek gevoerd, maar er is nu ook stabiel ziekte Aangezien ik geen hoofdbehandelaar ben, heb ik geen gesprek over behandelbeperking gevoerd, maar moet wel iedere keer volledig beleid invullen op een klinische status
39 Hoe zou u dit aanpakken?
40 Casus 2
41 Mijnheer B 79 jaar, mesothelioom Ten tijde van diagnose goede conditie, geen relevante medische voorgeschiedenis; Benut zijn tijd: gaat eerst nog op vakantie. Tijdens sec.opinion wordt hr. verteld dat hij nog jaren meekan?!; Toch palliatieve chemotherapie. Na 2 kuren respons, na 3 kuren progressie. In alle fasen van het proces lukt het niet om tot hr. door te dringen t.a.v. ACP.
42 Hoe zou u dit aanpakken?
43 Casus 3
44 Mevr B 28 jaar, mentaal geretardeerd Recidiverende (aspiratie) pneumonieën 5 dagen geleden van IC ontslagen na langdurige opname ivm pneumonie Nu opnieuw pneumonie, klinisch slecht Op IC is een no return beleid afgesproken, onduidelijk is of dit met de familie gecommuniceerd is
45 Hoe zou u dit aanpakken?
46 Casus 4
47 Hr C 45 jaar, gemetastaseerd longcarcinoom Echtgenoot van een collega Krijgt palliatieve chemotherapie Na 2 chemokuren een fraaie respons Wil stoppen met de chemokuur en alternatieve therapie starten, want die bieden 5% kans op genezing en ik heb geen kans op genezing geboden
48 Hoe zou u dit aanpakken?
49 Casus 5
50 Mevr D 88 jaar, afkomstig uit Marokko Zwaar dementerend, rolstoel afhankelijk, zware contracturen Opname ivm pneumonie Gesprek met zoon: eist volledig beleid, dus ook reanimeren, beademen en naar IC
51 Hoe zou u dit aanpakken?
52 Conclusie
53 Conclusie ACP gesprekken blijven moeilijk Gebruik de handvaten die er zijn Evalueer het gesprek met de verpleegkundige die er bij zat Let op de signalen die de patiënt uitzendt
54 11 spelregels(knmg) 1. Stel het gesprek niet uit 2. Bereid het gesprek goed voor 3. Niet behandelen is ook een optie 4. Breng de boodschap direct 5. Schrik niet van heftige emoties 6. Voorkom hang yourself 7. Hanteer ontkenning verstandig 8. Niet teveel informatie 9. Accepteer niet te snel ja 10. Leef mee, wees oprecht 11. Ontwikkel je eigen visie op sterven
55 12 e regel Mijn 12 e regel: creëer eerst een vertrouwensband
56 Dank u voor uw aandacht!
Denkt u wel eens na over uw levenseinde?
Denkt u wel eens na over uw levenseinde? Advance care planning https://www.youtube.com/watch?v=rtjce7zlkos Spreken in het laatste stuk van Durven het praten leven over het levenseinde Daan van Maare, huisarts
Nadere informatieKNMG richtlijn Tijdig praten over het overlijden
KNMG richtlijn Tijdig praten over het overlijden L.Paulides, huisarts S.Vollenberg, maatschappelijk werk JBZ T.Smilde, Internist oncoloog Margot Verkuylen, specialist ouderengnk voorzitter 07 November
Nadere informatieOngeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen
Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3
Nadere informatieTijdig spreken over het levenseinde
Tijdig spreken over het levenseinde foto (c) Ben Biondina voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl Cliëntenbrochure van Goedleven foto (c) Jan Kooren voor DNA-beeldbank op www.laatzeelandzien.nl 1.
Nadere informatieAdvanced care planning. Ketenzorg Arnhem
Advanced care planning Advance Care planning = Vroegtijdige zorg planning Continu proces van gesprekken over: Levensdoelen en wensen, hoe zorg daarbij past; Eventuele reanimatie; Opties voor palliatieve
Nadere informatieAls genezing niet meer mogelijk is
Algemeen Als genezing niet meer mogelijk is www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG043 / Als genezing niet meer mogelijk is / 06-10-2015 2 Als
Nadere informatieContinue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013. Specialist ouderengeneeskunde/docent. Probeer te verwoorden wat volgens jou
Continue Palliatieve sedatie, feiten en fabels 19-09-2013 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde/docent Wat is het? Probeer te verwoorden wat volgens jou palliatieve sedatie is PALLIATIEVE SEDATIE
Nadere informatieGefaseerde Tijdigheid
Gefaseerde Tijdigheid Marc Eyck, huisarts Gezondheidscentrum Neerbeek Consulent Palliatieve Zorg Hoofd Beleid NHG Belangenverstrengeling Geen Op tijd en proactief bespreken keuzes laatste levensfase Deze
Nadere informatieWat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?
Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,
Nadere informatieOngeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen
Ongeneeslijk ziek: samen uw zorg tijdig plannen Uw specialist heeft u verteld dat u ongeneeslijk ziek bent. Niet meer kunnen genezen is een bericht met ingrijpende gevolgen en het valt niet mee om hier
Nadere informatieKeuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN
Keuzes rond het levenseinde Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Palliatieteam midden nederland 24 uur/7 dagen per week telefonisch bereikbaar voor hulpverleners Allerlei disciplines
Nadere informatieHeeft u het er wel eens over?
Heeft u het er wel eens over? Met wie? Waarom? Moeilijk? Mensen zijn verschillend Sommigen vinden het niet moeilijk en willen alles regelen. Anderen hebben er wel moeite mee en hebben het er liever niet
Nadere informatiePalliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries
Saskia Danen Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries Laatste levensfase Patiënten met dementie bevinden zich allen in een chronisch progressief proces. Palliatieve zorg bij dementie Laatste
Nadere informatieEerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn
Eerste richtlijnen voor het omgaan met euthanasie vragen van cliënten en hun families die bij Geriant in behandeling zijn Praat erover: 1. Je hoeft niet alles te weten of te begrijpen over euthanasie bij
Nadere informatieNetwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Nadere informatieVier kernvragen in de palliatieve zorg:
Palliatieve thuiszorg in het nieuws In deze presentatie: 1. Palliatieve zorg in de 21 e eeuw, de stand van zaken Het PaTz project Een andere focus op palliatieve zorg 2. Het PaTz project in de praktijk
Nadere informatieKunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen?
Kunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen? Maaike Veldhuizen Arts palliatieve zorg in het Elkerliek ziekenhuis, palliatief consulent en SCEN arts Ingrid van Asseldonk, verpleegkundige
Nadere informatieAchtergrondinformatie
Onderdeel van de patiëntenbrochure Spreek tijdig over het levenseinde. - www.knmg.nl/spreken-over-levenseinde Achtergrondinformatie Hieronder leest u achtergrondinformatie die u kan helpen om het gesprek
Nadere informatieAdvance care planning, rol verzorgenden en verpleegkundigen
Advance care planning, rol verzorgenden en verpleegkundigen Annemieke Wagemans EPZ MUMC+ Polikliniek MUMC+ Koraal Waar wil ik het over hebben Wat is advance care planning en voor wie Wie van jullie wordt
Nadere informatieOmgaan met kanker. Moeheid
Omgaan met kanker Moeheid Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking van kanker of de behandeling ervan. Ruim 60% van alle mensen zegt last van vermoeidheid te hebben, zelfs dagelijks. De vermoeidheid
Nadere informatieWat als ik niet meer beter word...
Wat als ik niet meer beter word... 1 Deze folder is bedoeld voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en voor hen die betrokken zijn bij een ziek familielid of een andere zieke naaste waarvan het levenseinde
Nadere informatieBasisscholing Palliatieve Zorg voor artsen 2 november 2006 Nationaal Congres Palliatieve Zorg Sasja Mulder Onderwijs in palliatieve zorg in de medische specialisten opleiding 2001 2003 COPZ project ontwikkeling
Nadere informatiePalliatieve sedatie 14 oktober 2015. Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl
Palliatieve sedatie 14 oktober 2015 Margot Verkuylen Specialist ouderengeneeskunde www.margotverkuylen.nl Palliatieve sedatie in het hospice Veel kennis en ervaring Wat weten we over de praktijk? Dilemma
Nadere informatieTijdige gezamenlijke besluitvorming over zorg in de laatste levensfase (ACP én SDM)
Tijdige gezamenlijke besluitvorming over zorg in de laatste levensfase (ACP én SDM) Workshop 3 (zaal C5) Hartelijk welkom! Wij zijn: Hartelijk welkom! Brenda Ott, huisarts en kaderhuisarts ouderengeneeskunde
Nadere informatieNiet reanimeren en andere behandelbeperkingen
Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen In deze folder leest u over de behandelbeperkingen die u kunt afspreken met uw arts. Bekende voorbeelden van een behandelbeperking zijn niet reanimeren en
Nadere informatieAls je weet dat je niet meer beter wordt. Palliatieve zorg
00 Als je weet dat je niet meer beter wordt Palliatieve zorg Het is moeilijk voor u en uw naasten om te horen dat u niet meer beter wordt. Er is geen genezing meer mogelijk voor uw ziekte. Maar er is nog
Nadere informatieTransmurale palliatieve zorg
Transmurale palliatieve zorg Eric van Rijswijk/ Lieke Paulides Tineke Smilde/ Hans Pruijt Bossche Samenscholingsdagen Sept 2014 Hoe is het nu? Een inventarisatie Als het moeilijk is..wie bel je Hoe is
Nadere informatiePALLIATIEVE ZORG In de tjongerschans
PALLIATIEVE ZORG In de tjongerschans Alie Timmer Marieke van Harskamp Disclosure sheet Palliatieve zorg in de Tjongerschans Inleiding Palliatieve zorg: definitie en meer. Markering Behoeften Kenmerken
Nadere informatieCOMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???
Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?
Nadere informatieKeten Palliatieve Zorg
Keten Palliatieve Zorg Wat is palliatieve zorg? Palliatieve zorg begint wanneer iemand te horen heeft gekregen dat hij/zij ongeneeslijk ziek is en behandeling niet meer mogelijk is. Dat is een harde boodschap
Nadere informatierouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014
rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 Jacqueline van Meurs: geestelijk verzorger/consulent spirituele zorg Gerda Bronkhorst: oncologieverpleegkundige/verpleegkundig consulent palliatieve
Nadere informatiegoede zorg voor mensen met ernstig hartfalen
IKNL, lid van coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen Informatie voor mensen met hartfalen die palliatieve zorg krijgen of daar binnenkort voor in aanmerking
Nadere informatieMulticulturele aspecten van palliatieve zorg
Multiculturele aspecten van palliatieve zorg Casuïstiek bespreking palliatieve zorg Buitenveld 18-11-2014 Marina van Gaans Verpleegkundig specialist longziekten/ palliatieve zorg Immigratie Nederland Nederland
Nadere informatieAlgemeen. Euthanasie.
Algemeen Euthanasie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG051 / Euthanasie / 09-11-2018 2 Euthanasie Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden
Nadere informatieSymposium palliatieve zorg
Symposium palliatieve zorg Zorgmodule palliatieve zorg Markeren van de palliatieve fase Markeren van de palliatieve fase 20 oktober 2016 Angelie van de Crommert Karin van Veen Als ik sterven zal. Claudia
Nadere informatieWorkshop communicatie
Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun
Nadere informatieCorine Nierop- van Baalen 3 april 2017 Utrecht
Corine Nierop- van Baalen canierop@alrijne.nl 3 april 2017 Utrecht Inhoud Casus Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners hierbij ondervinden Casus Wat kunnen we doen?
Nadere informatieSamen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners
Samen bouwen aan vertrouwen tussen patiënt, naasten en hulpverleners Introductie Nadenken en met anderen spreken over als je niet meer beter kunt worden is niet makkelijk. Over je levenseinde spreken kan
Nadere informatieHoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:
Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van
Nadere informatieCorine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort
Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort Inhoud Oefening Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners hierbij ondervinden
Nadere informatieTijd voor de dood. Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen. Beleidsnotitie Palliatieve Zorg
Beleidsnotitie Palliatieve Zorg Tijd voor de dood Stilstaan bij en tijd nemen voor de dood Oprecht en stap voor stap afscheid nemen Beleidsnotitie Tijd voor de dood Auteur(s) A.Trienekens Datum September
Nadere informatieDokter, ik heb kanker..
Dokter, ik heb kanker.. huisartsen-duodagen noordwest utrecht november 2006 Anette Pet Klinisch psycholoog-psychotherapeut Hoofd Patiëntenzorg Welmet Hudig Theoloog Therapeut Het Helen Dowling Instituut
Nadere informatiePalliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg
Palliatieve zorg in de eerste lijn Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg Palliatieve zorg Geen Cure, maar Care streven naar een comfortabel einde Als genezing niet meer mogelijk
Nadere informatieHet verhaal van een bijzonder meisje gebaseerd op een waar gebeurde casus
Lotte Het verhaal van een bijzonder meisje gebaseerd op een waar gebeurde casus Voorgeschiedenis: Meisje van 14 jaar. Hobby: hockey en winkelen met vriendinnen HAVO, 2 e klas. Ouders zijn gescheiden: woont
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatiePalliatieve zorg in het ZGT
30 oktober 2014 Mw. Dr. I.M. Oving Internist-Oncoloog Palliatieve zorg in het ZGT Op het juiste moment en de juiste plaats Namens het palliatief consult team Palliatieve zorg, op het juiste moment en de
Nadere informatieGezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft
Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieBetekenis van hoop bij mensen met kanker
Betekenis van hoop bij mensen met kanker Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie Onderzoeker/ docent lectoraat oncologische zorg 1 april 2019 Utrecht Inhoud Oefening Betekenis hoop
Nadere informatieOndersteunende en palliatieve zorg bij COPD. COP-zorg.
Ondersteunende en palliatieve zorg bij COPD COP-zorg www.nwz.nl Inhoud De palliatieve fase 3 Wat is COP-zorg? 3 Gang van zaken na verwijzing 5 Uw vragen 5 Notities 6 2 U heeft van uw arts gehoord dat u
Nadere informatiePsychosociale gevolgen van kanker. Wat speelt er bij kanker. 8 november 2011 8 november 2011. K.Rutgers, Centrum Amarant/THHA 1
Psychosociale gevolgen van kanker Karen Rutgers van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant te Utrecht Toon Hermans Huis Amersfoort Wat speelt er bij kanker Kanker = crisis = ontreddering Kanker
Nadere informatieWELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG. door Nelly Troost
WELKOM MARKERING VAN DE PALLIATIEVE FASE WORKSHOP COMMUNICATIE MET PATIËNT EN INFORMELE ZORG door Nelly Troost GEGEVENS UIT DE CASUS Systeem dhr. Jansen 74 jaar MW. JANSEN 75 jaar Medisch/Zorgverlening
Nadere informatiePraten over behandelwensen en -grenzen. Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen
Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie over behandelbeperkingen Utrecht april 2019 Praten over behandelwensen en -grenzen Inleiding Bent u ziek of heeft u klachten?
Nadere informatiePsychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum
Psychosociale begeleiding in het Centrum Inleiding Als u te horen krijgt dat u kanker heeft of een hematologische ziekte, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk,
Nadere informatiePraten over behandelwensen en -grenzen
Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie Inleiding Als patiënt komt u in het UMC Utrecht met een bepaalde behandelwens. Meestal
Nadere informatieSamen zorgen Informatie voor mantelzorgers
Samen zorgen Informatie voor mantelzorgers www.szr.nl SZR vindt de inbreng van een mantelzorger erg belangrijk. U kent uw naaste/familie en weet hoe hij of zij de zorg het liefst wil ontvangen. Tips voor
Nadere informatieZorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie
Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder kunt u het beleid van de Frankelandgroep
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Psychosociale zorg. voor mensen met kanker
PATIËNTEN INFORMATIE Psychosociale zorg voor mensen met kanker 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over psychosociale zorg voor mensen met
Nadere informatieHoe/Lang zullen we leven?! Het zgn codebeleid. Vrijdag 7 juni 2013 Gerard Innemee, mma
Hoe/Lang zullen we leven?! Het zgn codebeleid Vrijdag 7 juni 2013 Gerard Innemee, mma Inhoudsopgave Aanleiding Kosten in de zorg KNMG Hoe doen wij het? Discussie Medisch Contact, 10 juni 2011 Van Engelen,
Nadere informatieMotiveren kun je leren- zinvol in iedere levensfase. 11-6-2015 Wanda de Kanter motiveren 1
Motiveren kun je leren- zinvol in iedere levensfase 11-6-2015 Wanda de Kanter motiveren 1 Oncologie verpleegkundigen Engelen op aarde Lief Zorgzaam Beste voor de patient Reparatie reflex 11-6-2015 Wanda
Nadere informatieBijlage B 2.1 Leidraad bij de kwalitatieve interviews 1
Bijlage B 2.1 Leidraad bij de kwalitatieve interviews 1 Toelichting (leidraad) bij de wijze waarop tekst is afgedrukt: CAPS Vet Normaal Cursief aanduiding van onderdelen de vraag zo stellen aspecten die
Nadere informatieINTERMED Self-Assessment Het scoren van BioPsychoSociale Gezondheidszorg behoeften vanuit perspectief van de oudere Maart 2011
INTERMED Self-Assessment Het scoren van BioPsychoSociale Gezondheidszorg behoeften vanuit perspectief van de oudere Maart 2011 De INTERMED 1 is een instrument waarmee zorgcomplexiteit kan worden vastgesteld.
Nadere informatieBehandelbeperkingen, wel of niet reanimeren?
Behandelbeperkingen, wel of niet reanimeren? Wanneer u in Bernhoven wordt opgenomen, wordt met u ook over behandelbeperkingen gesproken. U kunt met uw arts bespreken of u onder bepaalde omstandigheden
Nadere informatieDNR EEN ZORGVULDIGE AFWEGING VAN WAT MEDISCH NOG ZINVOL IS
DNR EEN ZORGVULDIGE AFWEGING VAN WAT MEDISCH NOG ZINVOL IS Een zorgvuldige afweging van wat medisch (nog) zinvol is... Soms biedt een medische behandeling geen oplossing meer voor een bestaand medisch
Nadere informatieHoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?
INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in
Nadere informatieToetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2
Toetsopdracht Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013 Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit
Nadere informatieWelkom bij GGNet Jeugd! Informeren en deelnemen
GGNet Jeugd Ook voor u! Wat kan en mag u van GGNet Jeugd verwachten? Informatie voor ouders en andere direct betrokkenen van kinderen en jongeren die in behandeling zijn bij GGNet Jeugd 2 Als moeder vind
Nadere informatieRol van de huisarts in de palliatieve zorg
Rol van de huisarts in de palliatieve zorg Johan Blommestein Huisarts sinds 1995 Huisartsenpraktijk Mondriaanlaan, Nieuwegein Kaderarts Palliatieve Zorg sinds 2016 Hospice-arts sinds 2017 Proxima, terminale
Nadere informatieNiet reanimeren en andere behandelbeperkingen
Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen In deze folder leest u over de behandelbeperkingen die u kunt afspreken met uw arts. Bekende voorbeelden van een behandelbeperking zijn niet reanimeren en
Nadere informatiePraat erover! Leonie Vogels, psycholoog, coach Levenseindevragen, trainer STEM, betrokken bij Levenseindekliniek
Praat erover! Leonie Vogels, psycholoog, coach Levenseindevragen, trainer STEM, betrokken bij Levenseindekliniek Dappere dokter Sander de Hosson Tot slot Praat voordat u gaat Leven en dood horen bij elkaar
Nadere informatieRichtlijn Reanimatie. Richtlijn Reanimatie, De Lichtenvoorde, verpleegkundig adviseur, oktober 2012 1
Richtlijn Reanimatie Inleiding Binnen De Lichtenvoorde leven met enige regelmaat vragen met betrekking tot het reanimeren van cliënten: heeft De Lichtenvoorde beleid ten aanzien van reanimatie, wie mag
Nadere informatieHET NUT VAN WILSVERKLARINGEN
HET NUT VAN WILSVERKLARINGEN IN RELATIE TOT PALLIATIEVE ZORG BIJ LONGFIBROSE Frank Schaapsmeerders, Specialist Ouderengeneeskunde en SCEN-arts Landelijke bijeenkomst Longfibrose Patiëntenvereniging, Nijkerk
Nadere informatieWat als ik niet meer beter word?
Wat als ik niet meer beter word? Als u te horen heeft gekregen dat u niet meer kunt genezen, is dat een harde boodschap. Deze boodschap roept veel vragen op, zoals: Deze folder is bedoeld voor mensen die
Nadere informatieZorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC
Zorg in de laatste levensfase Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Verschillen Nederland buitenland Palliatieve zorg is geen specialisme Palliatieve zorg is in principe
Nadere informatieIslam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt. Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker
Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker Programma Welkom Voorstellen Fatma: religieuze aspecten v/e moslim
Nadere informatieSAMEN IN GESPREK OVER ETHISCHE VRAAGSTUKKEN
WAT VINDT U BELANGRIJK? SAMEN IN GESPREK OVER ETHISCHE VRAAGSTUKKEN LEVEN OP EEN MANIER DIE BIJ U PAST Wat heeft u nodig om te kunnen leven op een manier die bij u past? Om u te leren kennen, gaan we met
Nadere informatieEen Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ
Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ De praktijk van palliatieve zorg huisartspraktijk Mw van Z,
Nadere informatieZorg en behandeling rondom het levenseinde. Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie
Zorg en behandeling rondom het levenseinde Het beleid van de Frankelandgroep inzake reanimatie, palliatieve sedatie, versterving en euthanasie Inleiding In deze folder kunt u de visie en het beleid van
Nadere informatieNiet reanimeren en andere behandelbeperkingen
Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen In deze folder leest u over de behandelbeperkingen die u kunt afspreken met uw arts. Bekende voorbeelden van een behandelbeperking zijn niet reanimeren en
Nadere informatieIeder zijn waarheid. Dirk Hendrickx. oncologie (digestieve) palliatief support team. Coda Hospice Wuustwezel
Ieder zijn waarheid Dirk Hendrickx psycholoog AZ Klina Brasschaat oncologie (digestieve) palliatief support team Coda Hospice Wuustwezel Uitgangspunt: omgang met sterfelijkheid (Yalom, 2008) Er zijn mensen
Nadere informatieComplexiteit dus samen werken!!!
Complexiteit dus samen werken!!! Florien van Heest, Huisarts consulent Palliatieve Zorg IKNL PalHAG- huisarts Schoonoord Clary Wijenberg, verpleegkundig specialist Thuiszorg Icare Palliatieve zorg - IKNL
Nadere informatieOndersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht
Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatiePalliatieve zorg bij eindstadium van COPD. Mariska Koster, longarts, medisch adviseur
Palliatieve zorg bij eindstadium van COPD Mariska Koster, longarts, medisch adviseur Hadrianus zoals een zeeman die terugkeert naar de archipel, uit de nevelen de kustlijn ziet opdoemen, zo begin ik het
Nadere informatieVoorbereiden op het keukentafelgesprek?
Voorbereiden op het keukentafelgesprek? Deze brochure helpt u daarbij! 2015 een coproductie van: Voor kinderen, partners, verwanten, vrijwilligers die mantelzorgtaken vervullen voor hen die hun dierbaar
Nadere informatieScen. Malaga 2014 Petrie van Bracht en Rob van Lier scenartsen
Scen Malaga 2014 Petrie van Bracht en Rob van Lier scenartsen inhoud Inleiding Getallen Zorgvuldigheidscriteria Valkuilen Euthanasie versus palliatieve sedatie De scenarts S: staat voor steun: informatie,
Nadere informatieAanmelding. Voor wie is de aanmelding bestemd, wie is de hulpvrager? Voornaam. Tussenvoegsel(s) Telefoonnummer: E-mailadres:
Aanmelding Om uw aanmelding te kunnen verzenden moet u van iedere vraag alle onderdelen beantwoorden. Blijft een vraag of onderdeel onbeantwoord dan kunt u dit formulier niet verzenden en kan de Levenseindekliniek
Nadere informatiepalliatief centrum Hospice in Kralingen gespecialiseerd in persoonsgerichte palliatieve zorg
palliatief centrum Hospice in Kralingen gespecialiseerd in persoonsgerichte palliatieve zorg Is uw thuissituatie niet toereikend om de laatste levensfase door te brengen? Dan kan De Regenboog een goed
Nadere informatieVragenlijst Ervaren regie in de zorg
Vragenlijst Ervaren regie in de zorg versie voor mondelinge afname Introductie Zwart = tekst interviewer Schuingedrukt = ter ondersteuning interviewer (niet hardop lezen) De vragen uit deze vragenlijst
Nadere informatieTijdig spreken over het levenseinde bij een levensbedreigende ziekte
Tijdig spreken over het levenseinde bij een levensbedreigende ziekte 1 AANDACHTSPUNTENLIJST Tijdig spreken over het levenseinde bij een levensbedreigende ziekte Geachte patiënt, Goede communicatie tussen
Nadere informatieNiet reanimeren en andere behandelbeperkingen
Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen Niet reanimeren en andere behandelbeperkingen Deze folder informeert u over de behandelbeperkingen die u kunt afspreken met uw arts. U kunt hierbij bijvoorbeeld
Nadere informatieTijdig praten over het overlijden. Handreiking
Tijdig praten over het overlijden Handreiking 2 Tijdig praten over het overlijden Colofon Handreiking Tijdig praten over het overlijden is een uitgave van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot
Nadere informatieWorkshop Gesprek in de laatste levensfase
Workshop Gesprek in de laatste levensfase Gesprekken in de laatste levensfase Als ik doodga hoop ik dat je erbij bent dat ik je aankijk dat je mij aankijkt dat ik je hand nog voelen kan. Dan zal ik rustig
Nadere informatieHet project Tijdig spreken over het levenseinde : waarom en hoe?
Het project Tijdig spreken over het levenseinde : waarom en hoe? Inleiding Symposium 05.07.16 Goede zorg rond het levenseinde Geert van der Aa, klinisch geriater 2012 2014 In de Westerse wereld sterft
Nadere informatieCoördinatie van zorg. Test jezelf.
Coördinatie van zorg. Test jezelf. Pagina 1 Kun jij coördineren? Werk je planmatig en zorgvuldig? Ben je goed in samenwerken? Doe de testjes en kijk of jij een kei bent! 1. Coördineren Continuïteit en
Nadere informatieWat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf?
21 juni 2016 Franca Horstink; Specialist Ouderen Geneeskunde, SCEN arts Laetitia Schillemans;Gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg Beide Consulent; Palliatie Team Midden Nederland
Nadere informatieMet spoed opgenomen hoe nu verder?
Met spoed opgenomen hoe nu verder? Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1169 Inleiding U bent met spoed in het ziekenhuis opgenomen. Daardoor heeft u zich niet kunnen voorbereiden. Er komen ineens
Nadere informatieMaatschappelijk werk
Maatschappelijk werk Inleiding Tijdens een ziekenhuisopname staat in eerste instantie de ziekte centraal. Het hebben van een ziekte en het opgenomen zijn in een ziekenhuis kan daarnaast echter ook vragen
Nadere informatieChemotherapie. De gespecialiseerd verpleegkundige
Chemotherapie De chirurg heeft met u overlegd welke behandeling u krijgt in verband met borstkanker. Een mogelijke behandeling is chemotherapie. Aangezien het nog enige tijd kan duren voordat u een gesprek
Nadere informatieAls t leven niet meer zo rooskleurig is Euthanasiewens bij M. Parkinson Rol voor jou als hulpverlener?
Als t leven niet meer zo rooskleurig is Euthanasiewens bij M. Parkinson Rol voor jou als hulpverlener? Parkinsonnet jaarcongres 2013 Y.G. van Ingen, specialist ouderengeneeskunde Leerdoelen Wat is euthanasie
Nadere informatie