Evaluatie vervanging RWSLOD

Transcriptie

1 , J,, Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Noord-Nederland Evaluatie vervanging RWSLOD 10 januari 2001

2 Evaluatie vervanging RWSLOD 10 januari 2001 Opgemaakt door: M.Weessies Evaluatie vervanging RWSLOD 2

3 #, Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 1 Inleiding 4 2 Deelnemers 5 3 Presentatie Presentatie OINSy Presentatie PDS Hardware Gekoppelde appratuur Gekoppeld aan Ol NSy Gekoppeld aan PDS Hardware OPS Besturingssyteem Hardware NeSA Besturingssysteem 8 5 Software NSy OINSy Inwinning OINSy verwerking OINSy presentatie Databeheer PDS PDS2000 Inwinning PDS2000 Verwerking PDS2000 Presentatie PDS2000 Databeheer 11 6 Ondersteuning Opleiding en ondersteuning OPS Opleiding en ondersteuning NeSA 12 7 Conclusie 13 Evaluatie vervanging RWSLOD 3

4 1 Inleiding Medio 2000 heeft de Meetdienst de beslissing genomen om haar huidige lodingspakket RWSLOD in 2001 te gaan vervangen door een marktpakket. Na een traject van vooronderzoek en daarbij gebruik makend van de ervaringen van andere Meetdiensten, komen hier twee pakketten voor in aanmerking. Het gaat hier om QINSy van de firma QPS uit Soest en PDS2000 van de NeSA uit Rotterdam. In overleg met beide firma's is er eind 2000 van beide pakketten een demo gepland. In week 47 heeft QPS QINSy en de NeSA heeft in week 49 PDS2000 gedemonstreerd. Beide pakketten zijn gedurende één week geïnstalleerd op een opnamevaartuig ( mis Regulus ). Tijdens de gehele test periode is het geheel begeleid door H.M. Bos, M. Weessies en Ja. Smit. Verder hebben de mensen van de diverse afdelingen afwisselend in een ochtend- en middagsessie kennis gemaakt met beide systemen. Tijdens de demonstratie is telkens rekening gehouden met het werkgebied van de mensen, d.w.z. hetzij opname, verwerking en presentatie of databeheer van lodingen. Aan alle deelnemers is gevraagd of hij of zij zijn of haar mening/ indrukken op papier wilde zetten. Uit alle binnen gekomen verslagen is deze rapportage tot stand gekomen. Evaluatie vervanging RWSLOD 4

5 2 Deelnemers De firma's die aan de demo's deelnamen waren: Week 47, QPS uit Soest met QINSy Week 49, NeSA uit Rotterdam met PDS2000 De volgende mensen hebben namens de Meetdienst het geheel begeleid: H.M. Bos M. Weessies Ja. Smit (AMDU, instrumentatie) (AMDU, meetleider) (AMDV, gezagvoerder) De volgende mensen van de diverse afdelingen zijn aanwezig geweest: W. Huisman Y. Kamminga J. Briek A.F. Bazuin R. Boerema H. Mulder H.Otten K. Pastoor H. Smit M. Huizenga P. Bosgraaf E. Hommes S.J.Klasema Joh. Smit W. Visser A. Blaak (Hoofd AMD, alleen QINSy) (Kwaliteitszorg, alleen QINSy) (Hoofd AMDM) (AMDM, bestandsbeheer) (AMDM, verwerking) (AMDM, verwerking) (AMDM, projectleider) (AMDM, computerbeheer) (AM DM, verwerking) (AMDU, meetleider bo) (AMDU, meetleider), alleen PDS2000 (AMDU, waarnemer) (AMDU, waarnemer) (AMDU, waarnemer) (AMDU, waarnemer) (AMDV, gezagvoerder), alleen QINSy Evaluatie vervanging RWSLOD 5

6 3 Presentatie 3.1 Presentatie QINSy Op de eerste dag van de demo is door een werknemer van de technische dienst van QPS het hele systeem aan boord geïnstalleerd en getest van de Regulus. Bij aanvang van elke sessiebegint Dhr. B.Jeninga van QPS met een korte introductie van het bedrijf, waarna hij verder gaat met het geven van een korte inleiding over het te testen pakket. Ook is er de eerste 2 dagen een technische man en de resterende dagen een persoon van de afdeling verwerking van QPS aanwezig. QPS-QINSy: Duidelijke filosofie en een duidelijk overzicht van de vele mogelijkheden van het pakket. QPS is duidelijk goed voorbereid en komt professioneel over. De presentatie wordt door het merendeel van de mensen aanwezig tijdens een demo als prettig ervaren. De hele presentatie is voor een ieder goed te volgen. De beelden op het scherm en het verhaal lopen synchroon. Eventuele vragen worden goed opgepakt en direct en duidelijk uitgelegd. Opvallend is echter wel voor de mensen, die bij alle sessiesaanwezig waren, dat het zogenaamde verkooppraatje van QPS tijdens alle sessiesexact hetzelfde is. QPS komt niet met nieuwe dingen. Dit wordt toch enigszins als storend ervaren. QPS is in eerste instantie meer geïnteresseerd in verkoop dan in de gebruiker van het systeem. 3.2 Presentatie PDS2000 Op de eerste dag van de demo wordt door twee werknemers van de NeSA het pakket geïnstalleerd en getest aan boord van de Regulus. Om het systeem werkende te krijgen moeten er in tegenstelling tot QPS een aantal testraaien worden gevaren t.b.v. callibratie van de apparatuur. Bij aanvang van elke sessielaat Mevr. E. Stuifbergen van de NeSA eerst een ieder kennis maken met het bedrijf zelf, waarna zij over gaat tot de presentatie van PDS2000 zelf. NeSA-PDS2000: Duidelijk overzicht van mogelijkheden van het pakket. Visie van NeSA; n By Surveyors for Surveyors ", PDS2000 zit gedeeltelijk nog in een ontwikkelingsfase, maar de problemen worden zeker binnen afzienbare tijd opgelost. De NeSA kwam minder goed voorbereid aan boord. Voor de mensen die alleen één sessiehebben bijgewoond komt de presentatie wat rommelig over. De demo lijkt in eerste instantie niet aan die van QPS te kunnen tippen. De demo kwam in eerste instantie minder professioneel over. Na enkele dagen moest die mening echter in positieve zin worden bijgesteld. De demo was voor een ieder wel goed te volgen. Op vragen wordt goed geanticipeerd. De NeSA is meer gericht op de gebruiker van het systeem. Het verhaal was niet iedere dag het zelfde. Men had telkens iets nieuws te melden. Dit komt ook waarschijnlijk, doordat de verkoper zelf ook "surveyor" gebruiker van het systeem is. Evaluatie vervanging RWSLOD 6

7 4 Hardware 4.1 Gekoppelde appratuur Beide systemen werden aangesloten op de volgende apparatuur: Het Hydrografisch singlebeam echolood; Simrad EA500 Motionsensor; Seatex MRU 5.2 dgps ontvanger; Sercel NR103 Girokompas; Anschütz, type standard 20 Autopilot in combinatie met Robnav, Robertson MK I Gekoppeld aan QINSy koppelen van alle apparatuur aan QINSy leverde geen enkel probleem op. De apparatuur, zowel de rand- als door QPS geleverde hard- en software functioneerde direct naar behoren. Wijzigingen in de instellingen van QPS bleken niet nodig. Alle benodigde drivers voor de apparatuur werkten naar behoren Gekoppeld aan PDS2000 Met uitzondering van de Robnav bleek ook hier alle apparatuur te werken samen met PDS2000. De data vanuit de PC naar de Robnav bleek wel goed te zijn, doch waarschijnlijk werd het bij de CTE behorende-i-z- teken omgekeerd gebruikt, sturen middels Robnav is daarom niet mogelijk geweest. Deze fout is niet opgelost in de loop van de demo. 4.2 Hardware QPS QPS maakt voor QINSy gebruik van een Dual processor PIIi. Deze PC is gemonteerd in een standaard 19" rek. De door QPS gebruikte LCD-monitoren waren van zeer hoge kwaliteit. Voordeel QINSy: Het is een zeer stabiel en krachtig systeem. Zelfs het express laten crashen van PC leverde totaal geen problemen. Nadeel QINSy: QPS dwingt de klant eigenlijk om bij hun de hardware aan te schaffen. Ook is voor optimaal gebruik van het systeem een tweede PC voor de schipper noodzakelijk. Dit laatste en het feit I dat men gebruik maakt van zo'n krachtig systeem maakt het totaal prijzig Besturingssysteem QINSy draait onder Windows NT of Windows Hardware NeSA De NeSA maakt gebruik van een krachtige standaard PC, ook gemonteerd in een 19" rek. De tijdens de demo gebruikte monitoren waren echter van mindere kwaliteit als die van QPS. Het type monitor is natuurlijk door de gebruiker zelf te bepalen. Evaluatie vervanging RWSLOD 7

8 Voordeel PDS2000: Het is een zeer stabiel en krachtig systeem. Ook de crashtest verloopt zonder problemen. Een bij komend voordeel is, dat het systeem op een LAPTOP is te gebruiken. Doordat men gebruik maakt van een standaard PC is vervanging en aanschaf van de hardware eenvoudiger en daardoor een stuk goedkoper Besturingssysteem PDS2000 draait onder Windows 98/ Windows 2000 en Windows NT. Doordat NeSA gebruikt maakt van meerdere besturingssystemen is PDS2000 iets flexibeler. Evaluatie vervanging RWSLOD 8

9 ", 5 Software 5.1 OlN5y Het QINSy pakket heeft gedurende de demo aangetoond robuust te kunnen werken en duidelijk aangetoond een "klaar" pakket te zijn. Het pakket is in eerste instantie ontwikkeld voor multibeam. QPS ziet singlebeam als een bijzonder geval van multibeam en wordt dus ook als zodanig behandeld. Het pakket is modulair van opzet, d.w.z. alle onderdelen zijn een apart programma op zich. De werkomgeving is gebruikers-definieerbaar, de waarnemer en schipper kunnen zelf hun werkomgeving bepalen. Hierbij moet worden aangetekend, dat de schipper dan een eigen PC nodig heeft. OlN5y Inwinning QPS begint de demo met de project voorbereiding. Aan de hand van de bestaande RWSLOD-raaien worden eenvoudig raaien gegenereerd. Ailie vormen dwars- / lengte/ ster zijn mogelijk. Ook genereren van raaien op de oude RWSLOD methode behoort tot de mogelijkheden. Voordelen QINSy: Realtime presentatie, Sensor bewaking d.m.v. stoplicht, elektronische zeekaart (S-57 standaard), goede kwaliteitsbewaking. De mingeoide is standaard ingebouwd. Nadelen QINSy: Inwinning is complex opgezet, het beeld is niet overzichtelijk. De waarnemer moet te veel handelingen verrichten om een nieuwe raai te selecteren. Geen bediening d.m.v. het toetsenbord mogelijk ook niet in de nabije toekomst. Volgens QPS is het programma op dit moment af en daar kan op korte termijn ook niets aan worden veranderd. Uitvoer onder het loden naar een printer ontbreekt OlN5y verwerking QINSy biedt vele mogelijkheden tot het verwerken van de opnamedata. Je kunt zowel handmatig als automatisch valideren. Ook validatie volgens de RWSLOD methode is een van de mogelijkheden. Dit is weer een losse module en moet dus ook apart worden aangeschaft. Het instellen van de filters is voor automatische validatie is echter sterk afhankelijk van het meetgebied en is een zeer complexe bezigheid. Met een aparte kantoor module kun je ook de Loding "Replayen" d.w.z. herspelen om zo eventule fouten gemaakt tijdens de opname herstellen. Ook is het mogelijk om de parameters opnieuw in te stellen en data opnieuw te laten berekenen OlN5y presentatie Voor de presentatie van de lodingen maakt QPS gebruik van de het programma Terramodel. Dit programma biedt legio mogelijkheden voor presentatie. Je kunt dieptecijfer-, verschil-, 3D kaarten enz. aanmaken. Ook het berekenen van dieptelijnen en volumes is mogelijk. Dit programma is te vergelijken met AMOR en zou dit zeker kunnen vervangen. Evaluatie vervanging RWSLOD 9

10 I Databeheer QPS heeft een eigen database manager opgezet in een Windows omgeving. De ruwe data wordt altijd apart opgeslagen en is niet toegangkelijk voor de waarnemer en of bestandsbeheerder. Op die manier kan de data niet worden verminkt. De lodings data kan in diverse formaten worden opgeslagen waaronder het QPS formaat en DIF-formaat. 5.2 PDS2000 NeSA's hydrografisch data acquisitie- en verwerkingspakket PDS2000 is ontwikkeld als een alles-in-één pakket voor Windows 98, NT en Het is ontwikkeld door een team van programmeurs met ervaring zowel in IT als in hydrografische surveys. Dit heeft geresulteerd in een pakket dat voldoet aan de vraag van de surveyor met vele praktische mogelijkheden. Het programma is geschikt voor singlebeam echolood surveys maar ook voor multibeam opnames. Het is als één pakket ontwikkeld waardoor het gebruik zeer eenduidig is in alle modules dus zowel voor data acquisitie al s voor verwerking, volumeberekeningen, 3D visualisaties en het plotten van de gegevens PDS2000 Inwinning Alle modules worden opgeroepen vanuit een Control center. Hier worden de selecties gemaakt voor projecten en de verschillende configuraties. PDS2000 maakt gebruik van een "Wizard" om een nieuw project aan te maken. De waarnemer wordt op die manier volledig begeleid bij het genereren van de raaien en projecten. Je kunt dwars-, lengte- en sterraaien aanmaken door deze eenvoudig te selecteren met de muis. Het opname scherm is duidelijk en overzichtelijk op te zetten door de waarnemer. Het" Doeken" van de schermen voorkomt dat alle geopende modules niet verdwijnen achter een ander scherm. Voor de kwaliteitscontrole word online een raster van het DTM gevuld. Een elektronische zeekaart is pas vanaf januari 2001 beschikbaar. Met de Replayl Re-Compute kan de opgenomen data worden herberekend naar een nieuwe processed data file. Het geeft de mogelijkheid om de data opnieuw af te spelen op kantoor om de opname te controleren. Ook is het mogelijk om de parameters opnieuw in te stellen en data opnieuw te laten berekenen PDS2000 Verwerking Data kan handmatig of automatisch worden gevalideerd. Automatische validatie werkt met behulp van een filters. Gegevens zullen nooit verwijderd worden uit de ruwe file maar gevlagd worden als zijnde fout. Op deze wijze is het eenvoudig om wijzigingen weer ongedaan te maken. Het is eenvoudig om getij toe te voegen aan zowel de ruwe data als de processed data file. De ruwe datafile blijft overigens altijd ongewijzigd. Evaluatie vervanging RWSLOD 10

11 5.2.3 PDS2000 Presentatie Voor de presentatie kunnen de volgende modules worden gebruikt: DTM Editor, TIN Model 3D-Visualisatie, Volume berekening, XLM Rapport en de Plot Module. De Plot Module wordt gebrukt voor het plotten van kaarten en profielen. Alles is in verschillende lagen opgedeeld. De dieptecijfers, dieptelijnen, contouren en eventueel een elektronische kaart kunnen allemaal apart worden ingelezen. PDS2000 kan een kaart plotten op iedere willekeurige printer of plotter PDS2000Databeheer De database van PDS2000 is opgezet volgens het bekende Microsoft Acces formaat. Dit maakt de database zeer toegangkelijk voor de bestandsbeheerder. De ruwedata word altijd apart opgeslagen en is nooit te wijzigen. Evaluatie vervanging RWSLOD 11

12 6 Ondersteuning Opleiding en ondersteuning QPS De opleiding voor QINSy wordt bij QPS in Soest gegeven en duurt 2 dagen. Het hele pakket (Hardware en software) wordt daarna zo snel mogelijk door QPS zelf aan boord geïnstalleerd en zal er de eerste week een medewerker van QPS aanwezig zijn om de waarnemer te begeleiden. De gratis Helpdesk van QPS is 24 uur per dag bereikbaar. 6.2 Opleiding en ondersteuning NeSA De opleiding voor PDS2000 is 5 dagen bij de NeSA in Rotterdam. De gratis Helpdesk voor eventuele vragen is 24 per dag bereikbaar. Evaluatie vervanging RWSLOD 12

13 7 Conclusie Tijdens de demo' s is gebleken, dat zowel QINSy en PDS2000 gelijkwaardige pakketten zijn. Beide pakketten zouden heel goed als vervanger van RWSLOD kunnen dienen. Zowel QINSy en PDS2000 hebben zo hun eigen overeenkomstige voor- en nadelen die van invloed kunnen zijn op de beslissing bij de aanschaf van een marktpakket. Hierbij zal de kostprijs de doorslag kunnen geven. Belangrijkste voordelen van QINSy: QINSy is een compleet hydrografisch pakket dat kan worden gebruikt voor inwinning, verwerking en presentatie. Het pakket heeft een modulaire opzet en is ontwikkeld voor multibeam, singlebeam is een aparte optie. Het is gebruiker-definieerbaar en heeft een goede kwaliteitsbewaking tijdens inwinning en verwerking, de elektronische zeekaart is door QPS als parade paardje gepresenteerd en zeer goed bruikbaar voor zowel waarnemer als schipper. Tijdens de lodingen zou de zeekaart zou eventueel Trax kunnen vervangen. Doch voor navigatie doeleinden beslist niet, de kaart heeft nog te weinig mogelijkheden voor waypoints, routes en andere door de gebruiker in te brengen gegevens. De nieuwe verwerkingsmodule is gebouwd in een RWSLOD omgeving. Het programma is in het Engels geschreven. Alle handleidingen zijn echter wel in het Nederlands. QINSy heeft echter een aantal niet onbelangrijke min punten: De gebruikersvriendelijkheid onder met name op het gebied van inwinning en verwerking laat nogal te wensen over. Tijdens de opname moeten onnodig veel handelingen worden verricht en kun je geen gebruik maken van het toetsenbord. Het beeldscherm is onoverzichtelijk. Het is eenvoudig weg veel te omslachtig in het gebruik. Bij de verwerking is het instellen van de diverse filters voor validatie een ingewikkelde procedure en vergt goede kennis van het werkgebied en de software. AI s een bijkomend nadeel kan worden gezien, dat je alle modules die je wilt gebruiken apart moet aanschaffen. Uitvoer naar de printer tijdens het loden is niet mogelijk. Belangrijkste voordelen van PDS2000: PDS2000 is een compleet hydrografisch pakket dat gebruikt wordt voor de configuratie van het project, data acquisitie, data validatie en plotten. Het pakket is voor een deel in het Nederlands geschreven. Ook de handleidingen zullen naar het Nederlands worden vertaald. Het pakket is een gebruikerdefinieerbaar pakket. Het is niet slechts geschikt voor één toepassing. Je kunt het pakket gebruiken voor zowel singlebeam als multibeam lodingen. PDS2000 is eenvoudig te bedienen. Dit geldt voor de opname en de verwerking. Het beeldscherm is tijdens de opname overzichtelijk en het toetsenbord is te gebruiken. PDS2000 heeft volledige docking van displays naar één zijde van het scherm toegepast. Displays met belangrijke informatie blijven op die manier altijd zichtbaar en kunnen niet schuil gaan achter andere displays. Het pakket is net als QINSy modulair van opgezet, maar je koopt wel alle modules, zodat je direct gebruik kunt maken van alle mogelijkheden. Evaluatie vervanging RWSLOD 13

14 Tegen betaling van onderhoudskosten heb je recht op minimaal 2 x per jaar een update van de software. Bij aanschaf van het eerste systeem krijg je 2 Dongles (2 licenties). Ook kan de PDS2000 zonder Dongle in de voorbereidende fase worden gebruikt. Je hoeft geen extra licentie te kopen. Het programma kan dus op elke willekeurige PC worden geïnstalleerd. Het nadeel van PDS2000 is op dit moment het nog ontbreken van een elektronische zeekaart, maar in januari 2001 wordt dit opgelost. Uitvoer naar de printer tijdens de loding is ook hier niet mogelijk. Om tot een goede beslissing te komen is het waarschijnlijk verstandig om nog het een en ander mondeling toe te lichten. Evaluatie vervanging RWSLOD 14