het ONDERNEMERS Bruggenbouwer in de foodsector Stichting Food Valley: NR FOODVALLEY/WERV

Transcriptie

1 NR het ONDERNEMERS FOODVALLEY/WERV B E L A N G Stichting Food Valley: Bruggenbouwer in de foodsector Kadans Biofacilities voor bedrijven in de life sciences Rabobank Vallei en Rijn: De kracht van verbinding EVC zet je bedrijf in beweging De accountant als ideale klokkenluider

2 het ONDERNEMERS B E L A N G Het Ondernemersbelang Foodvalley / WERV verschijnt dit jaar 4 keer Achtste jaargang, nummer OPLAGE exemplaren COVERFOTO Roger van Hoesel, directeur stichting Food Valley Foto: Guy Ackermans UITGEVER Jelte Hut Novema Uitgevers BV Postbus AA Grootegast Weegbree ES Grootegast T F info@novema.nl HOOFDREDACTIE Erik van Raalte T e.vanraalte@novema.nl BLADMANAGER Iwan In den Bosch Novema Nijmegen T F i.indenbosch@novema.nl LAY OUT VDS Vormgeving!, Drachten DRUK Scholma Druk Bedum REDACTIE Ben van den Aarssen Jasper van den Bovenkamp Albert-Jan Cornelissen Jerry Helmers (Crown Media) Jeroen Kuypers Jelmer van Nimwegen Henk Roede (strip) André Vermeulen Pam van Vliet (columniste) FOTOGRAFIE Guy Ackermans Bob Bakker Martin Droog Jur Engelchor Hugo Fermont Luuk Gosewehr Marco Magielse ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, verandering van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl. Graag met vermelding voor welke editie van het Ondernemersbelang de wijziging betreft Inhoud KADANS BIOFACILITIES VOOR BEDRIJVEN IN DE LIFE SCIENCES Kadans Vastgoed BV kocht per 1 januari 2010 de vennootschap BioPartner Center Wageningen BV (BPCW) van Wageningen Universiteit en Research Centre en PPM-Oost en gaat verder onder de naam Kadans Biofacilities. Het is daarmee een van de ondernemingen binnen de Kadans Vastgoed groep, en richt zich specifiek op het aanbieden van tailor made accommodaties voor bedrijven in de Life Sciences en daaraan gerelateerde sectoren. STICHTING FOOD VALLEY: BRUGGENBOUWER IN DE FOODSECTOR Kennis, ondernemerschap en innovatie in de foodsector aan elkaar verbinden. Dat is de missie van de stichting Food Valley in Wageningen. Directeur Roger van Hoesel: Ons doel is de onbegrensde innovatiemogelijkheden van de Nederlandse agrifoodsector tot snelle wasdom te laten komen. Echte doorbraken vinden altijd plaats tússen werelden. Het is van groot belang dat mensen elkaar kennen, elkaar ontmoeten, van elkaar leren. Wij slaan bruggen, creëren mogelijkheden. RABOBANK VALLEI EN RIJN: DE KRACHT VAN VERBINDING Rabobank Vallei en Rijn helpt ondernemers graag vérder. Niet alleen in financiële dienstverlening maar ook door het aanbieden van netwerken en de verbinding te leggen met specialisten binnen de Rabobank Groep. Immers: samen bereiken we meer. Dat is het idee. Steeds meer ondernemers maken gebruik van online middelen en platforms. Barry van de Lagemaat, directeur Bedrijven bij Rabobank Vallei en Rijn: We merken vanuit de praktijk dat ondernemers de eenvoudige bankzaken gewoon snel en met gemak willen regelen. EVC ZET JE BEDRIJF IN BEWEGING De Schaeffler Groep, met haar Nederlandse vestiging in Barneveld langs de A1, draagt EVC hoog in het vaandel. EVC staat voor de erkenning van eerder verworven competenties. Met het doorlopen van een EVC-traject krijgen medewerkers inzicht in de kennis en vaardigheden die ze in de loop der jaren hebben verkregen. Een zeer waardevol instrument voor medewerkers om te bepalen waar ze staan in hun professionele ontwikkeling en voor bedrijven om in kaart te brengen waar het potentieel van hun mensen zit. ISSN: Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties. 02 het ONDERNEMERS BELANG

3 Column En verder Vooral niet terugbellen 04 Nieuws 05 Directeursgedrag 12 Bekijk uw huisstijl eens anders 16 Hoe duurzaam onderneemt u? De mening van ons panel 21 Europees Aanbestedingsrecht 22 Wat élke manager van zijn personeel zou moeten weten 25 Automotive gaat niet over machines, maar over mensen 28 Congrescentrum.com: goed voor elkaar Waar ik helemaal gek van word is de onbereikbaarheid van personen die ik moet spreken. Personen in kantoren met name. Meestal wil ik echt de persoon zélf spreken, en niet zijn/haar secretaresse (met alle respect). Kantoorgruwel! Als het nu zo was dat ik mij opdrong of iemand iets probeerde aan te smeren, dan kon ik me daar nog iets bij voorstellen. Hoewel wat ik aan te smeren heb niet te versmaden is, snap ik dat als je ongevraagd probeert contact te leggen, je moet incalculeren te worden afgescheept door de management assistent. Maar hetzelfde gebeurt als ik gewoon, in het kader van een lopend project en met het oog op een te halen deadline een reactie nodig heb. Feedback of een akkoord op wat ik heb gemaakt. Ik bepaal die deadline niet en ík ben niet degene die de boel loopt te vertragen door niet terug te bellen of mailen. Hoe groter de organisatie, hoe trager de communicatie. Korte lijnen? Laat me niet lachen. Ja, in theorie misschien, omdat het wel goed staat op de website. In het echt is men traag als stroop. Traag, laks, slordig en onverschillig. In het hartkatern De accountant als ideale klokkenluider De golven van financiële schandalen lijken zich steeds sneller aan te dienen. Tussen de bankschandalen van de jaren tachtig en het Enron-debacle zat nog twintig jaar, tussen het laatste en de crash van Lehman Brothers nog maar vijf. De overheden reageren met golven nieuwe regelgeving om de risico s te beteugelen. Professor Leen Paape, hoogleraar bestuurlijke informatievoorziening en Decaan van de Nyenrode School of Accountancy & Controlling, constateert dat bedrijven altijd weer wegen vinden om enorme risico s toch als verantwoord voor te stellen. - Biopark Terneuzen: innovatief koppelen voor milieu, economie en regio - Het wordt tijd voor een mkb-bank - Ondernemer kan 40% besparen op kosten mobiele telefonie CBF-keur houdt liefdadigheid overzichtelijk en doorzichtig Het merendeel van de instellingen die fondsen werven is officieel gecertificeerd door het Centraal Bureau Fondsenwerving. Het CBF-keur bestaat al sinds 1925 en is een initiatief van onder meer de Nederlandse gemeenten. Certificering heeft er vooral toe geleid dat de wereld van de goede doelen overzichtelijk en doorzichtig is gebleven, want het CBF houdt toezicht op meer dan 85% van de totale donaties, zegt Adri Kemps, directeur van het Centraal Bureau Fondsenwerving in Amsterdam. Ik weet wel hoe dat komt hoor. Ze twitteren teveel. Een berichtje van 140 tekens lijkt niet veel, maar als je er duizend van op een dag verstuurt, is het een heel verhaal. En als ze niet twitteren (vooral ambtenaren vaak onder pseudoniem) dan vergaderen ze wel. Oeverloos. Praten, praten, praten. Strategieën bedenken, plannen van aanpak maken en de helft van de besluiten uitstellen tot de volgende vergadering. O wat ben ik blij dat ik dat nooit hoef. Ik zing altijd luidkeels mee met dat liedje van Veldhuis en Kemper: Ik zou werken in de allerleukste banen, en dan op vrijdag met collega s naar de kroeg. Maar ik kreeg de ziekte aan mijn overlegorganen, en werd gewurgd door de stropdas die ik droeg. Briljant, ziekte aan je overlegorganen. Ik heb op allerlei manieren geprobeerd het een plekje te geven, het verschijnsel dat maar weinig mensen zich aan afspraken houden. Ik bel je morgen betekent eigenlijk: Laat me met rust, zeur niet zo en ik bel je níet terug. Boos worden helpt niet, druk uitoefenen en blijven drammen kost veel energie en werkt averechts, wanhopig snikkend in een hoekje wegkruipen is niet professioneel. Er is maar één manier om met kantoorgekeutel om te gaan: niks van aantrekken en intussen de tijd doden met een leuke nieuwe hobby, zoals twitteren. Pam van Vliet het ONDERNEMERS BELANG 03

4 Nieuws Internetvideo: Een must voor de moderne ondernemer! Internetvideo is uitgegroeid tot een belangrijk bestanddeel van de ideale communicatiemix. Video trekt publiek. Bezoekers blijven door een video langer op een website hangen. Samenwerking De nieuwe media versterkt de bestaande print media, vandaar dat Het Ondernemersbelang en WIDE Media een unieke samenwerking zijn aangegaan door het tonen van bedrijfsvideo s op de website van Het Ondernemersbelang. Adverteerders die een contract hebben met Het Ondernemersbelang kunnen nu een video laten produceren. Hierbij is gekozen voor drie opties: een elevator pitch, een commercial of een bedrijfsvideo. Deze video wordt dan op Social Media ingezet en viraal verspreidt over zoveel mogelijke kanalen als YouTube, Henk van Leijenhorst (l.) en Dick van Dam (foto: Jan-Fotografie, Veenendaal) 65 jaar groene vingers Van Dijk Groenvoorzieningen uit Veenendaal bestaat 65 jaar. Dick van Dam en Henk van Leijenhorst hebben zeven jaar geleden het gerenommeerde bedrijf overgenomen van Teun van Dijk, waarna ze grootscheeps ingezet hebben op modernisering. In korte tijd wist Van Dijk Groenvoorzieningen belangrijke keurmerken te behalen: Groenkeur Groenvoorzieningen, Groenkeur Tuinaanleg en Tuinonderhoud, ISO 9001, VCA en BTR. Henk van Leijenhorst: Met Groenkeur weten opdrachtgevers dat onze medewerkers vakbekwaam zijn en ISO certificering bevestigt onze kwaliteitsbewuste manier van werken. Processen zijn inzichtelijk. VCA staat voor veilig werken en met het BTR keurmerk mogen we ook werken langs het spoor. In de afgelopen 65 jaar is een breed pakket aan diensten en kennis opgebouwd. Particulieren, bedrijven, instellingen en overheden kunnen bij het bedrijf terecht voor de aanleg of het onderhoud van zowel tuinen als de binnenbeplanting. LinkedIn en de site van Het Ondernemersbelang. Online video kent vele voordelen: het betrekt de kijker emotioneel bij het verhaal en creëert een beleving. Dit maakt het tot één van de krachtigste communicatievormen. Ideaal om de klant uw product en uw service te laten ervaren. Daarnaast wordt uw website hierdoor beter gevonden door zoekmachines wat weer klanten aantrekt. Interactief Adverteren Op de site worden de bedrijfsvideo s in een unieke videoplayer getoond, waarbij het tevens mogelijk is zowel in als naast de video te adverteren met een banner of advertentie welke tevens clickable kan worden gemaakt naar de site van de adverteerder. Perfect hiervoor is de Call-for-action banner. U klikt op de video en een invulformulier verschijnt in beeld zodat de bezoeker direct informatie kan opvragen. Voor een impressie van dit systeem en diverse bedrijfsvideo s, zie kader bedrijfsvideo s aan de rechterkant. Project Kans! geeft nieuwe kansen aan jongeren Op 1 november 2010 is het project Kans! gestart in Barneveld, Ede, Nijkerk, Wageningen en Scherpenzeel. Het project Kans! biedt jongeren tussen de 18 en 23 jaar, die nu nog geen opleiding volgen, geen startkwalificatie hebben en niet werken, volop nieuwe kansen. Doel van het project is het v ersterken en verbeteren van de kansen van deze jongeren op de arbeidsmarkt. Kans! wordt uitgevoerd door de organisatie SOVEE uit Amersfoort. SOVEE ondersteunt jongeren uit de Regio Vallei bij hun oriëntatie op onderwijs en arbeid. SOVEE werkt in opdracht van de gemeenten in Regio De Vallei. MKB in Gelderland kan jaarlijks 19 miljoen besparen op ziekteverzuim Van de MKB ers in Gelderland denkt 80% dat hun ziekteverzuim lager ligt dan het landelijk gemiddelde. Daarmee lijken zij het verzuimprobleem te onderschatten. Dat blijkt uit onderzoek dat TNS Nipo uitvoerde in opdracht van Delta Lloyd. Het onderzoek richt zich op bedrijven met vier tot vijftig werknemers. Er zijn in Gelderland MKB bedrijven in deze orde van grootte, die op basis van dit onderzoek elk gemiddeld euro per jaar zouden kunnen besparen. Van deze bedrijven ervaart 59% in zekere mate problemen door ziekteverzuim. MKB ers storen zich er het meest aan dat de vervanging van zieke werknemers vaak moeizaam verloopt en dat planningen en afspraken met klanten veranderen. Daarnaast vormen de administratieve rompslomp en de contacten met soms weinig coöperatieve arbodiensten een veelgehoorde klacht. De gemakzucht bij de werknemers scoort ook hoog. Ruim driekwart van de bedrijven heeft een arbodienstregeling of een ziekteverzuimverzekering. Zie ook: ACE De Vallei en VNO-NCW Valleiregio verstevigen samenwerking In de Valleiregio is sinds enige tijd ArbeidsmobiliteitsCentrum ACE De Vallei actief. ACE De Vallei wil een centrum zijn van, voor en door ondernemers. Doelstelling van ACE De Vallei is om een netwerk te bieden voor iedereen die zich met personeel en arbeid bezig houden binnen hun onderneming, stichting of instelling. Dit netwerk wordt ingezet voor kennisdeling, matchen en netwerken. Tijdens interactieve bijeenkomsten wordt informatie uitgewisseld over personele onderwerpen en vraagstukken. Ook het UWV Werkplein verzorgt een onderdeel van de bijeenkomsten. Daarnaast biedt ACE De Vallei de mogelijkheid om vacatures en kandidaten te matchen. VNO-NCW Valleiregio is vanaf de start betrokken bij de opzet en doorontwikkeling van ACE De Vallei. Voor meer informatie over het arbeidsmobiliteitcentrum zie: 04 het ONDERNEMERS BELANG

5 Nieuw: De Barones In de nieuwe Bennekomse wijk Baron van Wassenaerpark realiseren Bouwfonds Ontwikkeling B.V. en Van Wijnen Projectontwikkeling Oost B.V. het appartementencomplex De Barones. De verkoop van de 54 appartementen is eind oktober van start gegaan. Er is keuze uit zes verschillende typen appartementen. Het penthouse met een woonoppervlakte van maar liefst 160 m², verdeeld over twee verdiepingen is het pronkjuweel van De Barones. Het Baron van Wassenaerpark ligt aan de rand van Bennekom, dicht bij de Veluwse bossen en het landgoed Hoekelum. Naar verwachting gaat de bouw medio voorjaar 2011 van start. Bijdrage Rabobank valt in de smaak bij Kinderdiabetes Kookcafé Met een cheque ter waarde van 4.250,- heeft Stichting Kinderdiabetes Kookcafé Gelderse Vallei uit Wageningen een mooi bedrag ontvangen vanuit het Coöperatiefonds van Rabobank Vallei en Rijn voor de realisatie van hun project. Rabobank maakt met deze bijdrage kooklessen van kinderen met diabetes en hun klasgenootjes mogelijk. In samenwerking met ROC Rijn IJssel Vakschool Wageningen is vanuit het diabetesteam van Ziekenhuis Gelderse Vallei het Kinderdiabetes Kookcafé opgezet. Het project is bedoeld om kinderen te leren wat het is om een klasgenootje te hebben met diabetes. Daarnaast leren leerlingen van de Vakschool om te gaan met diabetes en voeding. Voor meer informatie: Overal ter wereld zetten mensen zich vrijwillig in om anderen te helpen. Dankbaar werk, waar vaak helaas maar weinig erkenning tegenover staat. Om de meer dan 100 miljoen Europese vrijwilligers eens in het zonnetje te zetten en daarmee vrijwilligerswerk aan te moedigen en te steunen, heeft de Europese Commissie 2011 uitgeroepen tot Europees jaar van het Vrijwilligerswerk. Deze mensen, die écht verschil maken en Allright Uitzendburo voor One Stop Shopping Allright Uitzendburo bestaat dit jaar 12,5 jaar. Door de jaren heen is Allright een full-service uitzendbureau geworden dat voorziet in alle uiteenlopende personeelsdiensten. Bij Allright Uitzendburo aan de Brouwerstraat 16, in het centrum van Barneveld, kunnen alle personeelszaken onder één dak worden geregeld. Door hun jarenlange ervaring bent u verzekerd van kennis en continuïteit op het gebied MKB Valleiregio, een nieuwe start voor ondernemersnetwerk Je bent een kei als bijzondere opsteker voor vrijwilligers altijd voor een ander klaarstaan, inspireerden kunstenares Anook Cléonne tot het ontwerpen van Je Bent Een Kei, een vergulde opsteker waarmee iemand op een bijzondere manier kan worden bedankt voor zijn inzet. Anook Cléonne is cum laude afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie. Zij werkt als beeldend kunstenares en heeft geëxposeerd in binnen- en buitenland. Diverse musea, zoals Het Stedelijk Museum Amsterdam, van personeelsbemiddeling. Allright helpt zowel jonge ondernemers als gerenommeerde bedrijven om het maximale uit hun personeel te halen. In vrijwel iedere branche is het uitzendbureau in staat om de perfecte match te creëren, voor zowel de korte als lange termijn. Meer informatie vind u op Allright is ook te volgen op Twitter via Sinds oktober opereert Jong MKB Valleiregio onder de nieuwe naam MKB Valleiregio. Met deze nieuwe naam heet de club alle ondernemers van harte welkom op haar netwerkavonden. Vanaf vorig jaar veranderde er veel binnen de vereniging. Voorzitter Wim van Esch: De laatste twee jaar geven we met een vernieuwd bestuur nieuw elan aan de club. Het bruist bij MKB Valleiregio. De vereniging is in een jaar tijd gegroeid van 80 naar 120 leden. Door steeds te zorgen voor verrassende, laagdrempelige avonden wil de club nieuwe ondernemers aantrekken. Tijdens de circa 12 bijeenkomsten per jaar leren de leden andere enthousiaste ondernemers kennen en profiteert men van de ruim aanwezige ervaring en expertise. Een jaar lidmaatschap kost 225 euro. Om vrijblijvend kennis te maken met MKB Valleiregio biedt de vereniging geïnteresseerden de mogelijkheid één bijeenkomst geheel gratis te bezoeken. Bezoek voor het overzicht van de avonden en aanmelding Museum Boijmans van Beuningen en bedrijven, waaronder Ahold en PRC, hebben haar werk in hun collectie opgenomen. De opsteker is te bestellen via Directeursgedrag Ik ben een voldragen directeur. In negen maanden maakte ik kennis met het turbulente leven van een zelfstandig ondernemer. Succes geeft je vleugels. Als je faalt, vreet dat aan je. Het hoort er allemaal bij. Dat verzekeren de meer ervaren directeuren mij. Zij kennen de hoogtijdagen, maar ook de klappen van de zweep. Trial and error. Mij is onlangs directeursgedrag verweten. Volledig ingeburgerd dus, zou ik zeggen. Maar toen ik twitterde over mijn golfclinic, was het commentaar niet van de lucht. Als er voor mij een functieomschrijving zou bestaan, staat golfen daar vast niet in. Wat dan wel? Wat is eigenlijk de gedragscode voor een directeur? Je kunt je door een chaufeur laten rondrijden in een Maserati. Of jezelf een flinke bonus uitbetalen. Ik zou een dikke sigaar kunnen opsteken en elke dag buiten de deur kunnen lunchen... Niet realistisch. Sowieso is een vrouw met een dikke sigaar esthetisch niet verantwoord. De directeuren waarmee ik omga, vertonen ander gedrag. Zij zijn continu vol passie met hun bedrijf bezig. Ze innoveren en bouwen. Ze pakken kansen en nemen risico s. Werkdagen van 12 uur zijn geen uitzondering. Dan is af en toe een dagje golfen best verdedigbaar, gewaardeerde followers. Het is nog goed voor je netwerk ook. Binnenkort dus weer een tweet over mijn ervaring op de green. Want golfen vraag heel wat training, techniek en wilskracht. Trial & error. Alweer. Helen van den Oever Directeur Case Communicatie BV sinds maart 2010 Meer op twitter: HelenbijCase het ONDERNEMERS BELANG 05

6 Bedrijfsreportage Tekst: Jelmer van Nimwegen Fotografie: Guy Ackermans Kadans Biofacilities Jeff Gielen: Wij zoeken de omgeving van de grote universiteiten Accommodatie en support voor (startende) bedrijven in de life sciences Kadans Vastgoed BV kocht per 1 januari 2010 de vennootschap BioPartner Center Wageningen BV (BPCW) van Wageningen Universiteit en Research Centre en PPM-Oost en gaat verder onder de naam Kadans Biofacilities. Het is daarmee een van de ondernemingen binnen de Kadans Vastgoed groep, en richt zich specifiek op het aanbieden van tailor made accommodaties voor bedrijven in de Life Sciences en daaraan gerelateerde sectoren. Kadans Vastgoed is als eindbelegger in commercieel vastgoed gespecialiseerd in het integraal verzorgen van huisvestingsoplossingen voor de Top-500 bedrijven en de semi-overheid in Nederland. 06 het ONDERNEMERS BELANG

7 Een van de activiteiten van Kadans Biofacilities is de voortzetting van alle activiteiten van BioPartner Center Wageningen, dat in 2001 werd opgericht als katalysator en incubator van de Food Valley. De incubator ligt midden in de Food Valley regio, hét food center van Europa, en meest kansrijke en innovatieve foodcluster van dit moment. Meer dan mensen zijn hier dagelijks actief met onderzoek, ontwikkeling, onderwijs en ondernemerschap in de Life Sciences, Food en Health. BPCW had als doel het creëren van een regionaal ondernemersklimaat voor Life Sciences bedrijven: starters, jonge bedrijven, maar ook de grote, gevestigde ondernemingen of onderdelen daarvan. Die nieuwe ondernemers hadden en hebben bijzondere, multifunctionele faciliteiten nodig en een breed scala aan service en ondersteuning. Zo hebben kennisbedrijven in de biotechnologie, agro, food, health en groene ruimte bijvoorbeeld laboratoria nodig. Directeur en aandeelhouder Jeff Gielen licht toe: De overheid heeft in de eerste vijf jaar via BioPartner extra financiële ondersteuning geboden aan onderzoekers die hun kennis en ervaring op de markt willen brengen. Er lag heel veel kennis op de plank die goed kon worden omgezet in producten die commercieel interessant waren. Op deze manier sloeg de overheid twee vliegen in één klap: ruimte maken voor nieuwe onderzoekers én werkgelegenheid creëren. Dat die opzet goed geslaagd is blijkt wel uit het grote aantal bedrijven dat tussen 2001 en 2006 startte als 1- of 2-mansonderneming en nu 10, 20 of zelfs 30 medewerkers in dienst heeft. Niet alleen hoogopgeleide onderzoekers, maar ook de mensen die het backoffice verzorgen en de markt bewerken. Reken daarbij nog de toeleverende bedrijven en dan ontstaat een beeld van een locale economie met steeds meer dynamiek. Dat was het doel en daarin zijn wij geslaagd. Behalve bij de start hebben we geen speciale subsidies meer ontvangen: we kunnen ook onszelf in bedrijf houden! ben laboratoriumruimten nodig, waaraan o.a. strenge veiligheidseisen worden gesteld. Er is verder geavanceerde onderzoeksapparatuur nodig en ook die is kostbaar. Door de nabijheid van de universiteit van Wageningen wordt een deel van dat probleem opgelost: voor de heel specialistische en meest kostbare apparatuur kunnen de bedrijven gebruik maken van het instrumentarium aldaar. Tegen betaling, uiteraard. Inspiratie Startende, jonge en volwassen bedrijven krijgen van Kadans Biofacilities en haar netwerk service en ondersteuning, inclusief coaching in de meest brede betekenis. Als mede-initiatiefnemer en partner van de Food Valley Ambitie 2020 voor de Food Valley regio richt Kadans Biofacilities zich op Wageningen en de directe omgeving. Daarnaast is zij echter in toenemende mate actief en zichtbaar in heel Nederland. Gielen: Wij zoeken daarbij in eerste instantie natuurlijk de omgeving van de grote universiteiten. Daar zijn de onderzoekers, daar vinden zij steun en inspiratie. En er zijn vaak gebouwen die ter overname beschikbaar komen en al geschikt zijn voor onze doelen. Maar we bouwen ook zelf. Kadans sloot een samenwerkingsovereenkomst met Wageningen UR voor het naar Wageningen halen van kennisintensieve bedrijven en instellingen. Bovendien heeft Kadans Biofacilities een optie op ruim 5 hectare grond van Wageningen UR, gelegen bij Wageningen Campus, voor de ontwikkeling van circa m2 kantoren, laboratoria en multifunctionele R&D ruimten. Verder is zij ook betrokken bij ontwikkelingen van science parken in Wageningen, de Food Valley regio, andere (universiteit)steden in Nederland en voor het Climate-KIC programma. Vastgoedfonds Kadans Biopartner Kadans Biofacilities biedt op meerdere locaties in Wageningen accommodatie aan diverse bedrijven in de kennisintensieve sector. Totaal wordt circa m2 verhuurd. Op termijn wil Kadans met het vastgoedfonds Kadans Biopartner de meest vooraanstaande Nederlandse speler zijn op het gebied van het beleggen in kantoren, laboratoria en multifunctionele ruimten voor bedrijven die actief zijn in onderzoek, ontwikkeling, onderwijs en ondernemerschap in de life sciences en daaraan gerelateerde sectoren. De eerste twee vastgoedaankopen van dit groeifonds passen binnen de doelstelling en zijn gelegen op het Business & Science Park Wageningen. Het betreft panden die volledig zijn verhuurd aan, o.a. BLGG AgroXpertus, Nippon Suisan, Kikkoman, Dyadic, FrieslandCampina en Nuplex Resins. 200 miljoen euro Kadans wil zich de komende jaren naast haar activiteiten op de bedrijfsruimtemarkt voor haar eigen beleggingsportefeuille specialiseren in het ontwikkelen en realiseren van huisvestingsfaciliteiten voor bedrijven gericht op research en development. Op dit moment beschikt het vastgoedfonds Kadans Biopartner over een geïnvesteerd kapitaal van bijna 28 miljoen euro, hetgeen geacht wordt uit te groeien naar miljoen euro. Gezien de toenemende belangstelling voor onder meer duurzaamheid en groene ruimte en de daarmee gelijke tred houdende ondernemingszin van wetenschappelijk getrainde onderzoekers komt dat doel snel dichterbij. Investeerders hebben vertrouwen in het concept op basis van de prestaties in het afgelopen decennium. Onze formule is stabiel gebleken, ook in de afgelopen crisisjaren. Dat geeft vertrouwen in de toekomst, en daar gaat het tenslotte om! Kadans Biofacilities BV Nieuwe Kanaal PA Wageningen Postbus AC Vught T F info@biofacilities.nl Laboratoriumruimten vergen grote investeringen Het Ten Houten gebouw van Kadans Biopartner (foto Kadans) Drempels verlagen Kadans Biofacilities ontwikkelt, realiseert, verhuurt en belegt in huisvesting ten behoeve van derden. Daarbij hoort zeer expliciet ook de specifieke huisvesting op maat voor startende en jonge kennisintensieve bedrijven, met de bedoeling bedrijven laagdrempeliger toegang te bieden tot het brede netwerk van de Life Sciences sector en daaraan gerelateerde sectoren. Ook het netwerk van relevante locale, regionale en nationale overheidsorganisaties komt door de samenwerking met Kadans Biofacilties ter beschikking van de startende bedrijven. Gielen legt uit waarom starten voor deze speciale groep moeilijker is dan veel andere branches: Heel pragmatisch: er zijn veel kostbare investeringen nodig. Kantoorgebouwen genoeg, maar daar hebben de starters in deze sector niet veel aan. Ze hebhet ONDERNEMERS BELANG 07

8 Interview Tekst: Jasper van den Bovenkamp Fotografie: Guy Ackermans Stichting Food Valley De brug tussen kennis, ondernemerschap en innovatie in de foodsector Roger van Hoesel: Bedrijven kloppen steeds vaker met marktvragen bij Food Valley aan Kennis, ondernemerschap en innovatie in de foodsector aan elkaar verbinden. Dat is de missie van de stichting Food Valley in Wageningen. Directeur Roger van Hoesel: Ons doel is de onbegrensde innovatiemogelijkheden van de Nederlandse agrifoodsector tot snelle wasdom te laten komen. Echte doorbraken vinden altijd plaats tússen werelden. Het is van groot belang dat mensen elkaar kennen, elkaar ontmoeten, van elkaar leren. Wij slaan bruggen, creëren mogelijkheden. Alweer zes jaar geleden werd stichting Food Valley in het leven geroepen als een themagerichte organisatie in de voedingsmiddelenindustrie. Wegbereider van Food Valley was destijds Kennisstad Wageningen, een stichting die ook de samenwerking zocht tussen onderzoek- en onderwijsinstellingen, provincie en gemeente, banken en het kennisintensieve bedrijfsleven. Een aantal mensen, onder wie toenmalig burgemeester van Wageningen Alexander Pechtold en vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, initieerde het idee van de stichting, omdat het vond dat de kennisontwikkeling in de regio bij wijze van spreken via het afvoerputje weer de grond inliep. Dat is natuurlijk zonde. Ze wilden het optimaal uitnutten. Ondernemerstaal Onder meer vanuit die gedachte lanceerde Food Valley zes jaar geleden haar ideeën tijdens een bijeenkomst met ondernemers in de foodsector en kennisinstellingen. Als een soort eerste kennismaking had de stichting een dienstenpakket opgezet waar foodbedrijven tegen betaling gebruik van konden maken. Van Hoesel: Mensen kunnen bij ons met al hun vragen terecht. Dat kan heel basaal gaan om inhoudelijke vraagstukken, zoals: 'Hoe maak je van geconcentreerde paardenmelk een pil?' Wij sturen de vraag door naar ons netwerk van partijen die werken met leveranciers, bundelen de reacties en destilleren daaruit een goed leesbaar verhaal in de taal van de ondernemer. We proberen niets hier te bedenken; alles komt vanuit de praktijk. Hoewel de vragen aanvankelijk technologisch van aard waren, klopten bedrijven steeds vaker met marktvragen bij Food Valley aan. Via contacten met Innova speelt de stichting ook op deze kwesties professioneel in. We doen marktonderzoek, analyseren voor bedrijven en geven rapporten uit. Meer en meer begeven we ons daarbij op het internationale vlak, zeker als het gaat om het matchen van bedrijven en kennisleveranciers. Food Valley brengt daarnaast eens per jaar een bezoek bij alle aangesloten bedrijven en zesmaal jaarlijks is er een grote bijeenkomst bij een van de aangesloten partners. Verder zijn er het hele jaar door verschillende innovatieseminars en is er een jaarconferentie. Als er consortia ontstaan, helpt Food Valley in het voorproces van de financiering. Drie pijlers Het basisidee van Food Valley is kortom een laagdrempelige samenwerking, waarbij de pijlers kennis, ondernemerschap en innovatie voortdurend aan elkaar verbonden worden. Dat varieert van het ondersteunen van starters en het stimuleren van talentvolle studenten tot het begeleiden van bedrijven die binnen het Food2Marketprogramma in België of Duitsland een onderneming willen opzetten. Daarnaast creëren we mogelijkheden voor buitenlandse bedrijven om zich hier te vestigen. Overigens niet alleen in de traditionele zin van het woord, dat ze hier een vestiging neerzetten. Tegenwoordig wordt onderzoek steeds meer geoutsourced. De ambitie is om FoodValley versneld door te laten groeien tot dé Europese topregio voor innovaties op het gebied van gezonde en duurzame voeding. Van Hoesel: Het maakt duidelijk hoe de FoodValley de groeiende behoefte van de voedingsindustrie en haar klanten aan de modernisering van voedingsproducten kan bevredigen. Dé voedingsbodem voor grenzeloze innovatie is een steeds productievere internationale smeltkroes van kennis en ondernemerschap. De link tussen onderzoek- of onderwijsinstellingen en bedrijven is wat dat betreft van groot belang, onderstreept Van Hoesel. Van de inwoners 08 het ONDERNEMERS BELANG

9 van Wageningen is er een op de vijf student. Wageningen Universiteit alleen al telt meer dan honderd nationaliteiten. Er zitten waanzinnig gemotiveerde studenten van over de hele wereld. Dat talent moeten we zien te behouden voor de Food Valley. Het is toch zonde dat ze hier hun studie volgen en daarna weer vertrekken? Een van lijminitiatieven is het Food Valley Ambassador Programme, waarbij studenten een jaar stagelopen bij een bedrijf in de foodsector. Gaat het goed? Dan lonken er vele perspectieven. Vanuit Food Valley krijgen de studenten bovendien een aantal trainingen aangeboden en tevens zet de stichting ze in als ambassadeur. Mondiaal werkterrein Volgens Van Hoesel levert Nederland een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van hoogwaardige oplossingen voor mondiale voedingsvraagstukken. 'De Vallei' dient daarbij als uitvalsbasis. Het landschap van de FoodValley biedt een onderscheidende kernkwaliteit van het vestigingsklimaat en dat moet ook zo blijven. Dit zit hem vooral in de uitgebreide samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en de vele kennisinstellingen in het gebied. Food Valley is niet louter op de regio Wageningen georiënteerd. Wel bevindt zich in dit gebied hét kennishart van de Nederlandse agrifoodsector. Onze aspiraties overstijgen echter die grenzen, laat Van Hoesel weten. De hele wereld is ons werkterrein. Zo is Food Valley onder meer te vinden op de IFT Food Expo, een jaarlijks terugkerend Amerikaans event dat georganiseerd wordt door het Institute of Food Technologists. Daarnaast proberen we veel internationale R&D-afdelingen naar Food Valley halen. Uiteindelijk zal de FoodValley de concurrentiepositie van Nederland in vele opzichten verstevigen. 'Idioot' De stichting Food Valley is een typisch Nederlands initiatief, erkent Van Hoesel. In de VS zeiden ze aanvankelijk: 'Dat is toch idioot, om met je concurrent samen te werken?' Nu ze zien dat deze manier van collectieve ontwikkeling uiterst succesvol blijkt, schuiven steeds meer Amerikanen aan tafel. Mooi voorbeeld is dat via Food Valley mkb'ers een gemakkelijke ingang krijgen bij de 'grote jongens', waar ze zelf soms zo moeilijk binnen komen. Van Hoesel: Ik heb in de praktijk gezien hoe ontzettend veel kennis en innovatiedrang er juist bij de kleinere ondernemingen zit. Wij organiseren om de zoveel tijd een bijeenkomst bij een groot bedrijf waar zo'n zestig mkb'ers bij aanwezig zijn. Dat is natuurlijk een totaal andere setting dan de ondernemer die naar Nestlé belt met zijn 'gouden idee'. De ondernemers krijgen op deze manier serieus de kans hun ideeën te lanceren. Deze manier van samenwerken leidt aantoonbaar tot business. Goed vestigingsklimaat In het visiedocument Ambitie 2020 heeft Food Valley haar doelstellingen voor de komende tien jaar vastgelegd. We werken hard, maar beseffen dat de rest van de wereld ook niet stilzit, aldus Van Hoesel. Bovendien moeten we in de gaten houden dat de vallei ook een plaats moet zijn waar mensen met plezier blijven wonen en werken. De hele wereld is ons werkterrein het ONDERNEMERS BELANG 09

10 Corporate identity Bekijk uw

11 huisstijl eens anders Je zult maar een accountmanager van de bank op bezoek krijgen, gehuld in een rafelige spijkerbroek en een houthakkers sblouse. Je zult maar aangehouden worden door een agent met een baseballcap achterstevoren op zijn hoofd. Je zult maar een schoorsteenveger eger uitgenodigd hebben en een gentleman in kostuum het dak op zien gaan. Te gek voor woorden. Maar uw logo en uw huisstijl dan? Hebt ú wel de outfit die past bij uw corpor orporate identity? u een perfectionist bent, gevoel voor architectuur hebt en hout op een authentieke manier kunt bewerken? Een enkele goed gestileerde krul, ontleend aan een barok medaillon, vertelt misschien wel veel meer. En waarom een keukenblokje enblokje of een fornuis tot logo o verheffen als een kunstzinnige handtekening veel beter laat zien dat u keukens op niveau ontwerpt? Bij G 2 O proberen we zo naar huisstijlen te kijken. We vragen ons niet alleen af wat ze moeten vertellen. Maar vooral wat ze moeten oproepen. Mensen zitten vol associaties. Ze geven de wereld om hen heen betekenis zonder dat ze het zelf weten. Meteen. Dat is de beroemde eerste indruk. Perceptie, zullen we het maar noemen. Iets waarnemen maar er tegelijk ook iets van vinden. En daarom zou u uw huisstijl vooral door de bril van anderen en moeten bekijken. en. Al zijn die anderen duizenden verschillende mensen, doe eens een gok. De boodschap Probeer u voor te stellen hoe u een wildvreemde tegen uw logo o aankijkt. Denkt u eens welk gevoel uw huisstijl oproept bij iemand die u verder niet kent. Stel, u bent een timmerbedrijf of een interieurbouwer. Geeft een illustratie van uw belangrijkste gereedschap eedschap (een hamer of zaag als logo bijvoorbeeld) dan een goed gevoel bij uw bedrijf? Wie krijgt daarbij het gevoel dat Metafoor? Herkenbaarheid, ook zoiets. U bent als bedrijf uniek natuurlijk. (Dat zegt u toch ook tegen elke e potentiële klant?) Maar hoe uniek is uw huisstijl? Hoe herkenbaar? Hoe makkelijk te onthouden? Om die herk erkenbaarheid te garanderen, zijn uw producten of diensten misschien helemaal geen goede inspiratiebron voor een beeldmerk. erk. Misschien is er wel een krachtige metafoor die uw identiteit veel beter bloot legt. Een springende e panter omdat u zo snel kunt leveren. Een kleurenexplosie omdat u met uw product plezier in het leven brengt. Een stoere leeuw omdat u autoriteit wilt uitstralen en ook nog eens Van Leeuwen Auto s heet. Een kraai omdat u gepast eigenzinnig wilt overkomen en toevallig Kraaijeveld heet. (Het zijn waargebeurde voorbeelden.) en.)

12 Ondernemerspanel Hoe duurzaam onderneemt u? Duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) is niet meer weg te denken uit het ondernemerschap van deze tijd. Beide termen staan voor het zoeken naar een evenwicht tussen meer welzijn van medewerkers en maatschappij, verbetering van het milieu en financieel economische resultaten. Wat betekent duurzaam ondernemen voor u en uw bedrijf en welke activiteiten ontwikkelt u vanuit uw maatschappelijke betrokkenheid? De mening van ons panel. Peter Pors Peter Pors - Pors de Ridder PR Een leuk onderwerp! Duurzaam werd als toverwoord gezien, maar krijgt nu pas echt handen en voeten. Dat komt omdat de consument slimmer is en bewijzen wil zien. Denk aan groene stroom. Laat maar zien hoe dit wordt opgewekt. Zeggen dat je duurzaam bent is onvoldoende, laat zien dat je het bent. Als PR-bureau krijgen wij vaak de vraag van landelijke en regionale opdrachtgevers om publiciteit te creëren over een duurzaam of maatschappelijk verantwoord project. Altijd luidt het advies: Be good and tell it. Als je niet duurzaam bent, kun je het beter ook niet communiceren. Ik geef duurzaamheid lading door intensief samen te werken met het onderwijs, zodat de instroom van talentvol personeel op peil blijft. Daarnaast sponsoren wij vijf jongens en meiden in Colombia met onderwijs en onderdak om ook hen een succesvolle toekomst te bieden. Verantwoord ondernemen is wat mij betreft niet beperkt tot de Valleiregio! Frans Verbeek Frans Verbeek - Diligence Gelderland Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet alleen iets dat bedoeld is voor of gedaan wordt door multinationale ondernemingen. Het is aan de orde voor alle bedrijven, zowel klein als groot. Uiteraard hebben multinationals dit als eerste opgepakt, vanwege de grote zichtbaarheid van deze sector. Het betekent echter dat ondernemingen in het MKB die zaken willen doen met multinationale of grotere ondernemingen ook hun verantwoording zullen moeten nemen als het aankomt op duurzaam ondernemen. Dat geldt evenzeer bij fusies en overnames, ook daar speelt maatschappelijk verantwoord een invloed in de prijsbepaling van een bedrijf. Het kan een waardestuwende factor zijn. Roel Kremers Roel Kremers - wethouder Economische Zaken, gemeente Ede De gemeente Ede beschouwt duurzaam ondernemen als een belangrijke ontwikkeling en probeert daarin op zoveel mogelijk manieren het voortouw te nemen dan wel ondernemers en inwoners van Ede voor te enthousiasmeren. Zo voert de gemeente Ede sinds 2005 LED verlichting in de openbare ruimte. Wij waren daarmee de eerste in de wereld en hebben daarmee CNN gehaald. LED verlichting is duurzaam, kent een langere levensduur, werkt kostenbesparend en leidt tot tevredenheid bij burgers omdat de verlichting altijd werkt. Een ander voorbeeld is ons Raadhuis waarvan de klimaatbeheersing is aangesloten op een warmte-koudebron. Zo ook trouwens de woonwijk Kernhem. Maar ook het nieuwe bedrijventerrein BT A12 wordt duurzaam ontwikkeld met een WKO systeem, een collectieve blusvoorziening, watermanagement en groene energie. En zo kan ik meer voorbeelden noemen, want het past gewoon. Duurzaamheid past bij het groene en gezonde imago van onze gemeente. 16 het ONDERNEMERS BELANG

13 Melis de Waard Melis de Waard - Algemeen Directeur Legalines BV Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) neemt een bedrijf de verantwoordelijkheid voor de effecten van de bedrijfsactiviteiten op mens, milieu en bedrijfsvoering. Het bedrijf maakt bewuste keuzes om een balans te bereiken tussen People, Planet en Profit. Bedrijven kunnen zelfs nog een stapje verder gaan en zich richten op nieuwe marktkansen, groei en innovatie met winst voor mens, maatschappij en milieu. Op alle bovenstaande vlakken trachten wij als Legalines ons in te zetten. Kijk maar op onze website, of Google mijn naam maar eens! Duurzaam werken is niet alleen energie besparen, maar ook duurzaam omgaan met medewerkers en klanten! Jeroen Heine Jeroen Heine - Brouwers Corporate Finance B.V. Laat ik voorop stellen dat ik de inhoud van de termen 'duurzaam' en 'maatschappelijk verantwoord ondernemen' al een beetje vind eroderen. Als we niet opletten worden het containerbegrippen, die te pas en te onpas worden gebruikt en waar geen waarde meer is aan toe te kennen. Tekenend hiervoor is dat je soms ook al 'duurzaam' bent als je zegt dat je over drie jaar aan bepaalde voorwaarden voldoet. Duurzaam betekent voor ons bedrijf echter ook: wederzijds een lange termijn focus hebben. Dat is onze insteek bij de opbouw en het onderhouden van relaties met onze cliënten, maar ook met collega's. Niet alleen nu business doen, maar ook volgend jaar. Oprecht, integer en betrokken. Maatschappelijk betrokken zijn wij ondermeer door na te denken over de impact van onze beslissingen op lokaal niveau en medewerkers te stimuleren iets terug te geven aan onze samenleving en (lokale) goede doelen. Gert Ruiter Gert Ruiter - Unica Installatiegroep Duurzaamheid is al jaren hét uitgangspunt in de strategie van Unica. Dat zie je terug in onze producten en in onze bedrijfsvoering. Als trendsetter op het gebied van duurzame innovaties zoeken we continu naar nieuwe, duurzame oplossingen voor onze opdrachtgevers. Oplossingen die niet alleen het milieu ontlasten, maar ook aanzienlijke kostenbesparingen opleveren. Neem ons project in Stadshagen. Deze woonwijk wordt verwarmd met houtsnippers, die vrijkomen bij het onderhoud van bossen en beplanting. Stoken met afvalhout dus. Hierdoor wordt er 90% minder CO2 uitgestoten en flink bespaard op energiekosten. Verder zijn er onlangs 333 zonnepanelen op het dak van ons hoofdkantoor in Hoevelaken geplaatst, waarmee we ook zelf bijdragen aan een beter leefklimaat. En met onze stichting Unica Foundation helpen we de lokale bevolking in ontwikkelingslanden met duurzame technische oplossingen, zoals kleinschalige biogasinstallaties en rookloze ovens. Zo maken we samen de toekomst. Roy Oosten Roy Oosten - Subway marketing advies Uiteraard let ik op het duurzame karakter van alles wat ik (in)koop. Als marketing adviseur ben ik echter een pure dienstverlener. Ik heb dan ook geen grote rol in de keten waar ik deel van uit maak. Daarom besteed ik elk jaar een flink aantal uren aan vrijwilligerswerk en begeleid ik een aantal jonge ondernemers. Ik adviseer ze altijd niet alleen te communiceren wat je te koop hebt, maar ook wie je als bedrijf bent. Het duurzame beleid bepaalt mede deze identiteit en dat past bij de strategie van een modern bedrijf. Vertel overigens wel de waarheid over het MVO gehalte van uw bedrijf. Klanten en andere relaties zijn namelijk niet gek en prikken snel door een groene leugen heen. Bedrijven die straks niet duurzaam werken, zullen door de publieke opinie, met name in sociale netwerken, aan de schandpaal worden genageld. Zo wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen snel de standaard. het ONDERNEMERS BELANG 17

14 Bedrijfsreportage Tekst en foto s: Rabobank Barry van de Lagemaat: Onze filosofie is dat de Rabobank er is waar de klant zich bevindt Rabobank Vallei en Rijn helpt ondernemers graag vérder. Niet alleen in financiële dienstverlening maar ook door het aanbieden van netwerken en de verbinding te leggen met specialisten binnen de Rabobank Groep. Immers: samen bereiken we meer. Dat is het idee. Hoe kocht u pakweg 5 jaar geleden uw kleding en hoe shopt u tegenwoordig? Steeds meer mensen bestellen online hun kleding via een grootwinkelketen. Dat kan namelijk op elk gewenst moment. Ook ondernemers maken steeds meer gebruik van online middelen en platforms. Barry van de Lagemaat, directeur Bedrijven bij Rabobank Vallei en Rijn: We merken vanuit de praktijk dat ondernemers de eenvoudige bankzaken gewoon snel en met gemak willen regelen. Of ze nu net gestart zijn of een grote organisatie managen. Dat kan tegenwoordig prima via de virtuele middelen, zoals en een team dat telefonisch advies geeft. Gaat het om meer complexere vragen, dan wil een ondernemer een deskundige sparringspartner. Voor het MKB en de grootzakelijke markt hebben we daarom twee dedicated teams met deskundige adviseurs. Daarnaast biedt de Rabobank een groot netwerk aan specialisten. Dit doen we als All Finanz-bank; alle klantbehoeften regelen we binnen de teams. Samen bereiken we meer De kracht van verbinding Nieuwe vorm van dichtbij Onze filosofie is ook dat de Rabobank er is waar de klant zich bevindt. Dus dat betekent niet alleen met een vestiging in het centrum. Maar ook door in contact te komen met ondernemers tijdens ontbijtsessies, netwerkbijeenkomsten of op zaterdag langs het voetbalveld waar de Rabobank hoofdsponsor is. Zo vullen we onze ambitie in om de dichtbij-bank voor ondernemers te blijven. Dit sluit ook aan bij de veranderende contactbehoefte van ondernemers. De klant wil graag naar de bank als het hem uitkomt. Daarom spelen de virtuele kanalen als internet en telefoon een steeds belangrijkere rol om ondernemers direct te helpen. Zo heb je tegenwoordig de Rabobank in je mobiel zitten. Want telefonisch en via internet kunt u steeds meer bankzaken zelf regelen." 18 het ONDERNEMERS BELANG

15 Ondernemersdesk voor gemak en snelheid Na de zomer is Rabobank Vallei en Rijn gestart met een nieuwe opzet van het bedienen van de zakelijke markt. Barry: Veel eenvoudige bankzaken regelt u nu via onze Ondernemersdesk. Dat gaat snel en gemakkelijk. Een team van adviseurs regelt telefonisch of online een vervangende pas of creditcard, u kunt online geld bestellen of online automatische incasso s blokkeren. De Ondernemersdesk vindt u op bij Online regelen. En telefonisch is de Ondernemersdesk bereikbaar via (0318) Zo bent u snel geholpen. Het Team MKB met v.l.n.r.: Jochem Bruinekool, Nathalie Kortekaas, Wouter Brouwer, Arthur Verhagen, Henny Radt, Paul Bouwmeester, Gerard Oostermeijer, Michel Hardeman, Gert Bloemendal, Marco van de Lagemaat, Pim Bleije en Job Rood Sparringpartner Heeft een ondernemer meer complexere vraagstukken, waarover hij met de Rabobank wil sparren, dan komt de accountmanager in beeld. De lokale coöperatieve wortels van de Rabobank worden vooral zichtbaar als we kijken naar het team MKB van manager Paul Bouwmeester. Hierin werken accountmanagers die de regio goed kennen. Barry: De meeste accountmanagers werken niet alleen in dit gebied maar wonen er vaak ook nog. Zo krijg je ook een binding met de plaatsen en de bedrijven waarvoor je werkt. En weet je vaak ook wat er bij een onderneming speelt. Daarnaast zijn de accountmanagers actief in de diverse lokale netwerken. Elke MKB-klant heeft bij ons een vaste accountmanager. Die vormt de spin-in-het-web. Vanuit de behoefte van een klant kan hij de ondernemer in contact brengen met diverse specialisten die de Rabobank Groep rijk is. Daarnaast is de accountmanager de sparringspartner om met de ondernemer mee te denken. En dat gaat verder dan alleen de financiën. Barry: Het begint met de onderneming en vooral de ondernemer goed te leren kennen. Van daaruit kunnen we een integraal pakket aan producten en diensten leveren. Voor zowel de onderneming als de ondernemer. Van betalingsverkeer, risico's afdekken en financieren tot en met het adviseren over bijvoorbeeld de overdracht van uw bedrijf. Binnen het team van MKB hebben we specialisten in huis die de accountmanager kan inschakelen. Het voordeel is dat we korte lijnen hebben, de deskundigheid in huis hebben én voor ondernemers ook snel een beslissing kunnen nemen. Dat is de kracht van het verbinden van mensen met kennis en expertise. Kennis verbinden: Cijfers & trends Rabobank Vallei en Rijn heeft al bijna 100 jaar ervaring als ondernemer onder de ondernemers. Al decennia lang stelt de bank de kennis over trends en ontwikkelingen in 9 sectoren 80 branches beschikbaar voor ondernemers. Hierdoor kunnen bedrijven zich vergelijken met branchegenoten en ook zien wat de toekomstverwachtingen zijn. En mooi moment om te spiegelen hoe uw bedrijf ervoor staat. Rabobank stelt deze informatie beschikbaar om te delen via Surf vervolgens door naar MKB / Cijfers&Trends. Team Grootzakelijk: Zakendoen op wereldniveau De kracht van verbinding reikt verder dan de zes vestigingen in de regio Vallei en Rijn. En dat is zeker goed nieuws voor grootzakelijke ondernemers met internationale ambities. Voor de grootzakelijke markt heeft Rabobank Vallei en Rijn een professioneel accountteam samengesteld. Rolv Elverding is manager van het team Grootzakelijk. Rolv is enthousiast over de grensverleggende mogelijkheden die de Rabobank biedt aan grote ondernemingen. Onze accountmanagers maken gebruik van het internationale netwerk van de Rabobankorganisatie. En daarnaast kijken we wat de behoefte van de ondernemer is. Dat is Local thinking, Global acting in de praktijk. Wist u bijvoorbeeld dat de Rabobank in meer dan 46 landen met ruim 600 vestigingen vertegenwoordigd is? Internationaal zakendoen vraagt om een bank die verder gaat. Of u nu exporteert, importeert of investeert. Zakendoen op wereldniveau dus, met de persoonlijke benadering die u van ons gewend bent. Een prachtig voorbeeld is de deal die we sloten met HSV Groep. Een internationaal bedrijf dat in Rabobank een partner vond om internationale ambities te realiseren." Partners binnen de Rabobank Groep De kracht van verbinding komt optimaal tot uitdrukking door samenwerken. Samenwerken is de rode draad in de Rabogeschiedenis: mensen die samenwerken, de krachten bundelen en specialisten binnen de Rabobankorganisatie die hun kennis samenbrengen. Barry: Denk maar aan bijvoorbeeld De Lage Landen. Een partner die voor onze klanten de leasing van machines of het wagenpark verzorgt. En met Rembrandt Fusie en Overnames hebben we een deskundige partner in huis die het ingewikkelde proces rondom fusies en overnames begeleidt. Het team Grootzakelijk met v.l.n.r. Gerben Dijksterhuis, Cees Karsemeijer, Rolv Elverding (manager team Grootzakelijk) Erik Plate, Jan van Grootheest en Bert Valkenburg Altijd dichtbij Heeft u vragen? Bel onze adviseurs van de Ondernemersdesk via (0318) of kijk op het ONDERNEMERS BELANG 19

16 Advies Tekst: Mr. Harrie van Lotringen Met de introductie van begrippen als vrij verkeer van goederen, werknemers, personen en diensten diende ook de Europese markt voor iedereen te worden opengesteld. Om die reden is vanuit Europa het aanbestedingsrecht opgelegd aan de individuele landen. In dat kader is er diverse wetgeving tot stand gekomen, waarvan het belangrijkste: Europees Aanbestedingsrecht Het besluit Aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (BAO) en het besluit Aanbestedingen Speciale Sectoren (BASS). Europese aanbesteding is verplicht indien het zogenaamde drempelbedrag wordt gehaald of overschreden. Als, met andere woorden, de waarde van de opdracht gelijk is aan dat drempelbedrag of dat drempelbedrag te boven gaat. Nationale aanbesteding i.p.v. europese aanbesteding is dus alleen mogelijk in het geval de opdrachten onder de zogenaamde drempelwaardes blijven. De drempelbedragen zijn: Werken Leveringen Diensten Speciale sectoren Centrale overheid Decentrale overheid Beginselen van het aanbestedingsrecht De fundamenten van het aanbestedingsrecht zijn: - gelijke behandeling - transparantie - proportionaliteit / evenredigheid De eerste twee zijn duidelijk. Voor alle inschrijvers geldt het verbod van discriminatie. Transparantie houdt in dat voor iedereen duidelijk moet zijn hoe de procedure gevoerd wordt en welke criteria gelden. Dit heeft ondermeer tot gevolg dat een tussentijdse wijziging van de aanbesteding in strijd is met deze twee beginselen. Het gevolg daarvan is dat de aanbestedingsprocedure moet worden overgedaan. Het beginsel van evenredigheid ziet toe op de eisen die aan de inschrijver (geschiktheidseis / selectiecriteria) dan wel aan de inschrijving (gunningscriteria) worden gesteld. Deze eisen dienen altijd in verhouding te staan tot de aard en de omvang van de opdracht. Nadat door de aanbestedende dienst de voorwaarden voor het verloop van de aanbestedingsprocedure zijn opgesteld moet de keuze worden gemaakt voor een bepaald soort procedure en welke eisen / criteria aan de opdracht worden verbonden. Een vaak voorkomend selectiecriterium is een minimum omzet die een onderneming in een referteperiode behaald moet hebben. Aldus kan de financieel economische situatie van de onderneming beoordeeld worden. In het algemeen is het niet toegestaan dat in geval een combinatie van bedrijven zich inschrijft, alle deelnemers aan alle vereisten afzonderlijk moeten voldoen. Gunningscriteria De aanbestedende dienst moet vooraf aangeven voor welke van de twee gunningscriteria gekozen wordt: a) ofwel de laagste prijs b) ofwel de economisch meest voordelige inschrijving (emvi). Voor de laagste prijs wordt vaak gekozen als de opdracht duidelijk en eenvoudig is. Overigens dient die laagste prijs wel marktconform te zijn. Het emvi-criterium wordt gehanteerd bij complexere opdrachten. Dit criterium bestaat uit de elementen prijs en kwaliteit, die beiden voor een bepaald vooraf aangegeven percentage in de beoordeling worden meegewogen. Bijvoorbeeld de prijs voor 40% en de kwaliteit voor 60%. Een dergelijke verdeling van percentages kan ook gekoppeld worden aan andere kwaliteitseisen, zoals levertijd en plan van aanpak. Na de aankondigingsfase en inschrijvingsfase treedt de gunningsfase in. In deze fase beoordeelt de aanbestedende dienst de inschrijvingen. Behalve de geschiktheidseisen, selectiecriteria en gunningscriteria, wordt ook bekeken of de inschrijving wel geldig is. Is de inschrijving tijdig gedaan, zijn alle bijlagen meegezonden etc. In geval van onduidelijkheden is het toegestaan om de inschrijver om verduidelijking en toelichting te vragen. Aanvullingen of wijzigingen zijn evenwel niet toegestaan. Zowel het verzoek daartoe als het antwoord moet met het oog op de transparantie schriftelijk gebeuren. Na de beoordeling wordt de gunningsbeslissing aan alle inschrijvers bekend gemaakt. Deze beslissing dient gemotiveerd te zijn en de reden van de afwijzing moet aan alle inschrijvers individueel bekend worden gemaakt. Gebeurt dat niet, dan dient die motivering in ieder geval binnen vijftien dagen na een verzoek daartoe te worden toegezonden. De termijn van vijftien dagen wordt ook wel de zogenaamde Alcatel-termijn genoemd. Binnen deze termijn zal de opdracht nog niet definitief worden gegund. Alcatel-termijn Deze termijn is in het leven geroepen om de afgewezen inschrijvers de mogelijkheid te bieden de reden van een afwijzing te achterhalen voor zover deze nog niet bekend is en zich te beraden op een mogelijk kort geding. De gunning wordt dan ook opgeschort totdat deze termijn is verstreken en in het geval er daadwerkelijk een kort geding aanhangig wordt gemaakt totdat uitspraak is gedaan. Indien het vonnis in kort geding inhoudt vernietiging van de gunningsbeslissing zal het gevolg zijn dat de aanbestedingsprocedure moet worden overgedaan. Wij wensen u goede zaken in 2011! Van Lotringen & Goedings Advocaten Stationsweg AA Ede T F info@vlgadvocaten.nl het ONDERNEMERS BELANG 21

17 Gratis kennismakingsbijeenkomst HRdigitaal op 21 januari 2011 Wat élke manager van zijn personeel zou moeten weten. HRdigitaal. Dat is vragen om succes.

18 Als ondernemer verhoog je prestaties en resultaten, eenvoudigweg omdat de medewerkers op het juiste moment de juiste aandacht krijgen. Natuurlijk knikt elke ondernemer eerbiedig als er wordt beweerd dat mensen het belangrijkste kapitaal van zijn onderneming zijn. Dat is namelijk ook zo. Maar tegelijk weten veel werkgevers niet hoe ze hun personeelsmanagement het beste kunnen professionaliseren. En daarom is de kennismakingsbijeenkomst over HRdigitaal een online applicatie voor HR-management zeker aan te bevelen. HRdigitaal is een webbased applicatie die HR-management ineens heerlijk eenvoudig maakt. Een oplossing die ondernemers verandert in professionele werkgevers en die medewerkers helpt meer uit zichzelf te halen. Minder problemen, meer kansen. En je kunt er vandaag nog mee beginnen, glimlacht Dik Ravenhorst van HRdigitaal. En het is menens. Zoeken in hangmappen Steeds meer managers beseffen dat ze meer van hun personeel zouden moeten weten. Hoe zijn de functioneringsgesprekken uitgevallen? Waarover klaagt het personeel? Welke competenties moeten verder ontwikkeld worden? Wat is het ziekteverzuim? Ook in andere situaties komen ze informatie tekort, weet Ravenhorst. Bij netelige kwesties rond een ontslag bijvoorbeeld blijken ze nauwelijks over een dossier te beschikken. Na lang zoeken in allerlei hangmappen komt er misschien een arbeidscontract boven water. Maar waar zijn al die verslagen van de beoordelings- en functioneringsgesprekken? En waar is het exemplaar dat de medewerker ondertekend had? Dat moest toch ook ergens zijn? Slim personeelsdossier Ook bij vacatures is het vaak maar raden of er intern mensen zijn met de juiste competenties. En aan de ontwikkeling van de competenties wordt zelden structureel gewerkt. HRdigitaal laat zien hoe professioneel HR-management kan worden. Met weinig inspanning en zelfs voor de kleine werk gever. Je moet HRdigitaal zien als een slim perso neels dossier, zegt Ravenhorst. Je legt hier per mede werker alles in vast, van arbeids voorwaarden en compe tenties tot gespreks verslagen en declaraties. Van eenmalige afspraken en contracten tot persoonlijke ontwikkelplannen en personeelsroosters. Van verlofregistratie en CV s tot leeftijds fase bewust personeelsbeleid en loopbaan planning. En wat handig is: medewerkers kunnen hun eigen gegevens bijhouden in HRdigitaal. Informatie en netwerkborrel De ene werkgever lijkt het sterk dat je zoveel kunt bereiken met software. De ander vraagt zich af hoe ingewikkeld dat is. En een derde gelooft het onmiddellijk maar wil het met eigen ogen zien. Daarom organiseert HRdigitaal speciaal voor ondernemers en HR-functionarissen een kennismakingsbijeenkomst. De eerstvolgende bijeenkomst wordt op vrijdag 21 januari 2011 gehouden, van tot uur in Restaurant De Witte Holevoet in Scherpenzeel. HRdigitaal laat zien hoe werkgevers hun personeelsmanagement kunnen professionaliseren. Heel praktisch: samen met een klant aan de hand van een concrete casus. Een bezoek is vrijblijvend, kosteloos en inclusief een netwerkborrel Een kwestie van even aanmelden en een mail sturen naar info@hrdigitaal.nl. Grote voordelen Ravenhorst benadrukt meteen dat HRdigitaal een actief, intelligent systeem is. Een systeem dat herinneringen, waarschuwingen en meldingen geeft. Moet er goedkeuring op een mutatie worden gegeven? Wordt er een reactie verwacht? Is het tijd om een gesprek te plannen? HRdigitaal geeft een geheugensteuntje. Als het aan Ravenhorst ligt, is werken met HRdigitaal vragen om succes. Als ondernemer verhoog je prestaties en resultaten, eenvoudigweg omdat de medewerkers op het juiste moment de juiste aandacht krijgen. De personeelsadministratie en HR-processen kosten veel minder tijd. Ruim die hangmappen maar op! Voortaan heb je alleen een internetverbinding nodig. Medewerkers zullen zeer tevreden zijn over het professionele HR-management. Ze weten dat alles vastligt en dat misverstanden niet nodig zijn. Maar óók merken ze dat hun werkgever actief aan hun ontwikkeling werkt. En dat allemaal dankzij deze software. D. Ravenhorst, HR Digitaal

19 Tekst: Jelmer van Nimwegen Fotografie: Guy Ackermans Bedrijfsreportage Broekhuis Wageningen Automotive gaat niet over machines, maar over mensen! Arjen Smits: De klant heeft wensen en die vervullen wij Wij onderscheiden ons niet door een bijzondere showroom of een spectaculair geschilderde pui dat kan iedere autodealer morgen nadoen. En ook niet door onze hoogwaardige techische apparatuur die kan iedere garage kopen. Nee, ons anders-zijn zit m in onze mensen. In de manier waarop wij in contact treden met de klant. En in onze visie op korte-termijnsuccesjes. Daar houden wij niet van, wij willen langdurige, hechte relaties met onze klanten. Ook als we daarvoor een snelle verdienste moeten laten schieten. Aan het woord is Arjen Smits, directeur van de Wageningse vestiging van de Broekhuis Holding. De holding heeft 34 vestigingen in de driehoek De Bilt - Enschede Assen en bestond kortgeleden 75 jaar. De automotive verandert snel, vindt Smits, Ten goede vooral. Hogere kwaliteit in de techniek, steeds meer transparantie in de kosten van reparaties en onderhoud. Dat willen de mensen en dus bieden wij dat. De wensen en behoeften van onze klanten zijn ons vertrekpunt bij een advies niet de auto die wij toevallig al een tijdje in de showroom hebben staan of de bus waar wij de meeste winst op kunnen boeken. Álle merken Smits gaat hierin veel verder dan menig collega. Zo is Opel zijn huismerk, maar als de klant liever een Peugeot heeft, of een Volvo, dan is dat geen enkel probleem. Die komt er. Broekhuis is namelijk erkend dealer voor liefst negen merken (Opel, Volvo, Peugeot, Skoda, Hyundai, Mazda, Seat, Ford en Chevrolet). Maar ik ga nog verder, vertelt Smits, Wij zitten hier nu tien jaar, en in die tijd zijn er sterke banden ontstaan met het locale bedrijfseven. Dus het komt voor dat een klant zegt Arjen, ik wil wel graag bij jou kopen, maar ik wil toch echt een Audi (of een Volkswagenbus). Dan regel ik dat voor hem. Of haar. Natuurlijk gaat dat ten koste van onze marge, maar marge is een incidenteel kortetermijnsuccesje. En zoiets mag nooit ten koste gaan van de structurele goede klantrelatie... Geen probleem Dat Broekhuis snapt wat ondernemers willen, mag blijken uit de manier waarop het regulier onderhoud en de onverwachte reparaties worden aangepakt. Voor personenwagens kan gemakkelijk min of meer gelijkwaardig vervangend vervoer worden aangeboden, maar voor de speciaal ingerichte bedrijfswagens (iets wat Broekhuis ook in eigen huis doet net als belettering bijvoorbeeld) is vervanging niet mogelijk. Die wagens krijgen op zaterdag een servicebeurt, vertelt Smits, Of s avonds. Dat is wel een probleem, maar niet voor onze klant. Soms doen we het zelf, soms pakt een van onze Broekhuis-collega s het op. Maar de klant merkt daar niets van. Die kan gewoon blijven werken. Sterke organisatie Dat is de kern van de bedrijfsfilosofe van Broekhuis: de klant heeft wensen en die vervullen wij. Hoe wij dat doen? Dat is óns probleem, daar vallen we de klant niet mee lastig. Overigens: de organisatie is zo groot en staat zo stevig, dat wij ook geen problemen meer hebben. Alleen nog oplossingen. Die oplossingen gaan ver: van een eenvoudige aankoop of een leasecontract tot de 24-uurs pechhulp en de Broekhuis Business Service, waarbij een grote fleet-owner totaal ontzorgt wordt. 100% elektrisch! Smits is blij met zijn huismerk, Opel nog afgezien van de voor de hand liggende reden als kwaliteit, degelijkheid, betrouwbaarheid en fraai design. We gaan nu al goed mee in de trend van energiezuinig en milieubewust, vindt Smits, maar volgend jaar worden we gewoon koploper! Dan lanceren we de Opel Ampère, de allereerste consumentenwagen die 100% op elektrische energie rijd. En dan niet voor een blokje om in de stad, maar met een actieradius van 500 kilometer! Dat is voor 95% van de woon-werkautomobilisten meer dan voldoende. Elke avond even inpluggen in het stopcontact en de volgende dag weer rijden! Dat typeert ons: techniek in dienst van mensen! Broekhuis Wageningen Nude DM Wageningen T het ONDERNEMERS BELANG 25

20 Bedrijfsreportage Tekst: Sandy Copier Fotografie: Bob Bakker EVC zet je bedrijf in beweging De Schaeffler Groep, met haar Nederlandse vestiging in Barneveld langs de A1, draagt EVC hoog in het vaandel. EVC staat voor de erkenning van eerder verworven competenties. Met het doorlopen van een EVC-traject krijgen medewerkers inzicht in de kennis en vaardigheden die ze in de loop der jaren hebben verkregen. Een zeer waardevol instrument voor medewerkers om te bepalen waar ze staan in hun professionele ontwikkeling en voor bedrijven om in kaart te brengen waar het potentieel van hun mensen zit. Schaeffler Nederland is al zo n zeven jaar actief met EVC, en gebruikt het vooral als instrument bij individuele loopbaanbegeleiding. Echter, in de laatste paar jaar zet de onderneming EVC specifiek in voor de medewerkers binnen het Warehouse van de afdeling Logistics. De aanleiding daarvoor kwam vanuit twee hoeken. Enerzijds gaf één van onze ervaren logistiek medewerkers aan dat hij graag zijn MBO-diploma wilde behalen. We zijn toen gaan kijken welke mogelijkheden EVC ons biedt, vertelt Bert Prenger, manager Human Resources bij Schaeffler Nederland. Daarnaast hebben we onlangs binnen het bedrijf een verandering doorgevoerd, wat een herverdeling van taken met zich meebracht. Voor ons was belangrijk om te weten of we de nieuwe taken konden invullen met onze huidige medewerkers. 'Together we move the world' is het motto binnen de Schaeffler Groep. De Schaeffler Groep, met haar merken INA, FAG en LuK, ontwikkelt en produceert precisieproducten voor alles wat beweegt. Zowel in machines, gereedschappen en voertuigen als in luchtvaart- en ruimtevaarttoepassingen. Schaeffler biedt haar klanten individuele oplossingen to help them move the world. De onderneming heeft wereldwijd zo`n medewerkers in dienst, verdeeld over 180 locaties. Hiervan werken zo n 130 medewerkers in Barneveld. Het spreekwoordelijke balletje is toen snel gaan rollen. Inmiddels hebben acht personen binnen de afdeling Logistics een EVC-traject afgerond en zijn gediplomeerd als logistiek medewerker niveau 2, wat gelijkwaardig is aan een diploma van een drie a vier jaar durende MBO-opleiding. Vier gediplomeerde medewerkers zijn onlangs zelfs gestart met een vervolgopleiding van ruim anderhalf jaar voor logistiek teamleider niveau 3. Op 2 november jl. ontvingen de logistiek medewerkers van Schaeffler hun diploma, uit handen van Diane van Moerkerk van 26 het ONDERNEMERS BELANG