Het is wellicht nuttig u (nogmaals) te wijzen op de bestuurlijke besluitvorming van de deelgemeente Hoek van Holland inzake de Bonnenpolders.

Transcriptie

1 Aan: Van: het dagelijks bestuur van de deelgemeente Hoek van Holland, Postbus 10, 3150 AA Hoek van Holland ing. L.W. Vreugdenhil, Nieuw-Oranjekanaal 20, 3151 XL Hoek van Holland Betreft: bestuurlijke besluiten Hoek van Holland, 6 december 2010 Geacht bestuur, Het is wellicht nuttig u (nogmaals) te wijzen op de bestuurlijke besluitvorming van de deelgemeente Hoek van Holland inzake de Bonnenpolders. Begin jaren 80 werd in grote delen van de Bonnenpolders in een nieuw bestemmingsplan het landschappelijk waardevolle agrarische karakter van dit buitengebied van Hoek van Holland vastgelegd. Sommige delen kregen zelfs het predicaat landschappelijk en natuurwetenschappelijk waardevol agrarisch gebied. Later werden in allerlei structuurvisies, streekplannen, etc. dit verder uitgebouwd en uiteindelijk werden zelfs grote delen aangewezen in het kader van de EHS. Als ondernemer besefte ik reeds aan het einde van de jaren 70 wat de kansen en beperkingen waren van de Bonnenpolders als geïsoleerd agrarisch gebied in een verder bebouwde omgeving. Er is toen bewust gekozen voor een natuur- en milieuvriendelijke bedrijfsvoering op een gemengd bedrijf waarbij het contact met de consument werd gezocht. Later heb ik mijn bedrijf verbreed met een tweetal recreatieve neventakken en ben ik definitief omgeschakeld naar biologisch gecertificeerde landbouw. Daarmee werd ook geanticipeerd op de nieuwe ruimtelijke en economische toekomst van de Bonnen. Nadat onze polder in een aantal achtereenvolgende jaren was getroffen door ernstige wateroverlast werd in november 2003 door de deelgemeenteraad van Hoek van Holland unaniem een motie aangenomen waarbij het dagelijks bestuur de opdracht kreeg in het tweede kwartaal van 2004 een gebiedsvisie voor de Bonnenpolders te presenteren. De urgentie was bekend en er waren duidelijke termijnen gesteld. Helaas bleek geen sprake van een snelle en daadkrachtige uitvoering van de motie. Pas in september werden diverse partijen uitgenodigd 1 deel te nemen in een Projectgroep de Bonnen. Ook hierbij ontstond weer vertraging. Ofschoon in december 2004 de opdrachtformulering gereed was, werd pas in april 2005 een tweetal adviesbureaus gevraagd een offerte in te dienen. Uiteindelijk werd het september 2005 voordat DLV Groen & Ruimte aan de slag kon met een werkwijze 2 die de instemming had van alle betrokken partijen. In december 2005 zou het gebiedsontwikkelingsplan gereed zijn. Dit werd ook nog bevestigd in aparte correspondentie aan ondergetekende. Op 21 december 2005 werd er een bestuurlijk besluit 3 genomen over het gewenste scenario voor de ontwikkeling van de Bonnenpolders. Daarbij werd de wens van de vastgoedeigenaren gevolgd om te kiezen voor een scenario met landgoedontwikkeling. Het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen werd echter nog niet vastgesteld. Op basis van het besluit van 21 december 2005 was deze uitgewerkt en werd deze eind januari 2006 toegezonden aan alle betrokken partijen. Er ontstond opnieuw vertraging ember_2005/dr

2 Op 8 juni 2006 werd achteraf bestuurlijk geaccordeerd 4 dat er deelgemeentelijk geld werd besteed aan het opstellen van 2 bedrijfsplannen door een onafhankelijk adviesbureau voor de twee resterende agrarische bedrijven in de Bonnenpolders, te weten één voor het bedrijf van collega Noordam en één voor het bedrijf van ondergetekende. Dit was reeds vanaf februari 2006 gebeurd; collega Noordam had in april 2006 het voor hem gemaakte bedrijfsplan ingediend bij de gemeente Westland en ik heb het medio april 2006 aangeboden aan ondermeer de deelgemeente Hoek van Holland. Op 8 juni 2006 werd ook het besluit 5 genomen twee extra landgoederen toe te voegen aan het nog goed te keuren Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen. Daarmee werd bewerkstelligd dat voor de verwerving van de gronden van de vastgoedeigenaar Van Heijst geen onteigeningsprocedure nodig was om deze te kunnen gebruiken voor de aanleg van de zogeheten tweede ontsluitingsweg. Met deze deal werd de deur opengezet voor nieuwe eisen van de andere vastgoedeigenaren. Uiteindelijk werd op 21 september 2006 het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen 6 - inclusief een tijdspad 7 - vastgesteld 8 door de deelgemeenteraad van Hoek van Holland. De eerste signalen van een verborgen agenda van de Erven van Rijckevorsel waren toen al duidelijk, maar werden genegeerd. De ondertekening van de bijbehorende intentieverklaring werd op verzoek van deze partij uitgesteld. Op 8 februari 2007 werd wederom een raadsbesluit 9 genomen deelgemeentelijk geld beschikbaar te stellen voor de voortgang van het project. De strategie van de Erven van Rijckevorsel was toen feitelijk al duidelijk geworden. Men zou de intentieverklaring niet ondertekenen en men wilde slechts verkopen voor een maximale prijs. De landgoedontwikkeling moest maar door een andere partij worden gedaan. Er bleek sprake te zijn van misleiding en bedrog, oftewel oplichting. Partijen waren bewust op het verkeerde been gezet met hun bijdrage aan het traject dat zou moeten leiden tot een integrale oplossing bij het gebiedsontwikkelingsproces in de Bonnenpolders. Collega Weterings en ondergetekende hebben op 25 april 2007 aan de raadsvoorbereidende commissie van de deelgemeente Hoek van Holland een presentatie gegeven van het bedrijfsplan De Hof van Vreugde, een uitwerking van het eerder in opdracht van de deelgemeente door DLV Adviesgroep NV gemaakte bedrijfsplan voor ondergetekende. Dit bedrijfsplan werd met complimenten ontvangen en het dagelijks bestuur werd gevraagd medewerking te verlenen aan de realisatie. Door de (deel)gemeente werd echter juist medewerking verleend aan een spel van misleiding en bedrog. Men deed apart zaken met de Erven van Rijckevorsel over de verwerving van de gronden voor de tweede ontsluitingsweg en men liet de andere onderdelen van het integrale afsprakenkader dat behoort tot het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen vallen. Daarmee liet men ook de andere partijen vallen die op uitnodiging van de deelgemeente deelnamen in de Projectgroep de Bonnen. De termijnen waren inmiddels verstreken om alsnog bezwaar aan te tekenen tegen de aanleg van de ontsluitingsweg. De juridische middelen die de (deel)gemeente heeft om een partij alsnog te houden aan de genomen besluiten, gemaakte afspraken, gedane toezeggingen, gewekte verwachtingen en uitgesproken intenties liet men - ondanks verzoeken daartoe - ongebruikt. Het geheel van gespreksverslagen, correspondentie, verkeer, notulen, etc. gaf daartoe een voldoende juridische basis. Daarmee verzaakte de lokale overheid ook haar formele en morele plicht jegens de andere partijen die hun beslissingen hadden afgestemd op de besluiten van de overheid /dr en/24_mei_2006/dr ember_2006/dr gen/_24_januari_2007/agendapunt_11 2

3 De problematiek m.b.t. de waterhuishouding in de Bonnenpolders was in , en al duidelijk geworden. Op 19 september kwamen de Bonnenpolders weer blank te staan. In de uitnodiging van september 2004 werd ook gesproken over de situatie in augustus De urgentie om snel deze problematiek aan te pakken was duidelijk en in het najaar van 2005 lag er een uitvoeringsgereed plan. De financiële middelen waren hiervoor beschikbaar. De oplossing lag klaar en er was geen financieel probleem. Dit plan werd uitgesteld om integraal te worden meegenomen in de uitvoering van het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen. Tot op de dag van vandaag wordt de verbetering van de waterhuishouding geblokkeerd door de Erven van Rijckevorsel in de hoop dat de pachters met een langjarig pachtcontract nogmaals getroffen zullen worden met ernstige schade. De problematiek m.b.t. tot de landbouw was eveneens in een vroeg stadium duidelijk. Het was bekend dat het gedoogbeleid inzake illegale detailhandel vanaf een voormalige boerderij in de naburige gemeente ernstige schade had toegebracht aan de verkoop van zelfgeteelde producten direct aan de consument vanaf de boerderijen in de Bonnenpolders. Het was eveneens bekend dat de pachtsituatie een belemmerende factor vormde voor de financiering van de bedrijven en voorts was bekend dat deze pachtsituatie bijv. ook een belemmering vormde voor de omzetting naar natuurlijk grasland. De schade die was veroorzaakt door het blank komen te staan van de polder had gezorgd voor een forse financiële uitputting van de bedrijven. Deze situatie was mede de aanleiding voor de motie van november 2003 en werd ook vermeld in de uitnodiging aan de diverse partijen in september Het was duidelijk dat het autonome scenario inclusief de koude sanering geen optie was bij de bestuurlijke keuze in december De (lokale) overheid heeft een aantal belangrijke instrumenten (bijv. handhaving inzake overtredingen van wetten, regels, bepalingen en voorschriften) om een ongewenste ontwikkeling te bestrijden en een gewenste ontwikkeling te stimuleren, initiëren, faciliteren en te enthousiasmeren (bijv. uitgifte gemeentelijk vastgoed, garantstelling, subsidies, etc.). Er zijn tal van voorbeelden in het landelijk gebied te vinden van de positieve rol die de overheid kan vervullen. Het is dan ook duidelijk dat er meerdere oplossingsrichtingen zijn om tot een duurzame landbouw te komen dan landgoedontwikkeling. Bij het nemen van een besluit dient men de diverse mogelijkheden goed tegen elkaar af te wegen. Voor wat betreft het bestuurlijke besluit inzake het scenario voor de Bonnenpolders heeft men zich laten leiden door de opvattingen van de Erven van Rijckevorsel, juist omdat men zich had laten verleiden dat hiermee oplossingen dichterbij zouden worden gebracht. De problematiek m.b.t. de ontwikkeling van natuur was ook niet onoverkomelijk. In het Regionaal Groenblauw Structuurplan 2 (februari 2005!) is zelfs te lezen dat de financiering van het EHS-gebied op hoofdlijnen rond was 15. Dit betekende dat dit project op korte termijn uitvoeringsgereed zou kunnen worden gemaakt. Wel was er nog een financieel probleem voor het totale traject van de PEHS Hoek van Holland Maassluis, maar het ging hierbij om een bedrag van ,- voor verwerving en inrichting en ,- voor beheer. Dit traject loopt zowel door de Oranjebuitenpolder alsook de Bonnenpolders. Het is onduidelijk hoe groot het gedeelte was voor de Bonnenpolder. Er was echter nog ,- aan middelen te verdelen uit het Groenfonds en het Provinciaal Aankoopfonds Natuurterreinen (blz. 70). Er zouden derhalve geen noemenswaardige problemen behoeven te zijn. Het kwam aan op een slagvaardige, daadkrachtige en doortastende bestuurlijke uitvoering. Het nemen van bestuurlijke besluiten is geen vrijblijvende kwestie. Het schept formele en morele verplichtingen. Met het nemen van een bestuurlijk besluit beoogt men te komen tot het realiseren van een publiek doel en/of een maatschappelijk resultaat. Het vraag een gevoel van verantwoordelijkheid en voldoende normbesef van democratisch gekozen bestuurders zowel bij de voorbereiding alsook bij de uitvoering van democratisch genomen besluiten. Men dient zich ook voldoende bewust te zijn van de voorbeeldfunctie die men heeft. De elementaire beginselen van goed fatsoen dienen aanwezig te zijn bij bestuurders en volksvertegenwoordigers, evenals voldoende innerlijke beschaving. Het niet uitvoeren van een bestuurlijk besluit leidt tot een bestuurlijke wanprestatie en levert een onrechtmatige overheidsdaad op jegens die partijen die hun beslissingen hebben afgestemd op dit besluit. Zoals bekend leidt bestuurlijke verantwoordelijkheid ook tot bestuurlijke aansprakelijkheid

4 Het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen kende bij het vaststellen geen moeilijke financiële haalbaarheidsparagraaf. Er was geen sprake van onmacht of overmacht; de (lokale) overheid heeft immers de middelen om de uitvoering te bewerkstelligen. Het is echter de bestuurlijke reactie geweest op de gewijzigde opstelling van de Erven van Rijckevorsel die heeft geleid tot de huidige situatie. Het is inmiddels duidelijk dat hierbij sprake was van misleiding en bedrog 16 waarbij misbruik werd gemaakt van de omstandigheden 17 om te komen tot een ongerechtvaardigde verrijking 18. Het moge duidelijk zijn dat dit strafrechtelijke aspecten heeft en ook zal leiden tot civielrechtelijke consequenties 19. Het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen kreeg als ondertitel mee evenwicht en draagvlak voor de Bonnen. Er is onder regie van de (lokale) overheid een route afgelegd op weg naar een integrale oplossing voor zowel een verbeterde waterhuishouding, duurzame landbouw, natuurontwikkeling en de aanleg van de ontsluitingsweg naar Hoek van Holland. Er is aan partijen gevraagd deel te nemen aan dit gebiedsontwikkelingsproces. Het moge duidelijk zijn dat het ongepast is om halverwege het traject partijen te laten vallen en de eigen positie te wijzigen van regisseur naar toeschouwer. In uw eigen gedragscode 20 staan fraaie teksten over functionaliteit, dienstbaarheid, zorgvuldigheid, etc. waarvan ook mag worden verwacht dat deze tot uiting komen in het bestuurlijke handelen. Bij de overdracht van de regie in oktober 2007 naar de stadsregio was er dan ook sprake van een warme overdracht, d.w.z. inclusief de genomen bestuurlijke besluiten, gemaakte bestuurlijke afspraken, gedane bestuurlijke toezeggingen, gewekte bestuurlijke verwachtingen en uitgesproken bestuurlijke intenties. Overdracht van regie betekent immers niet overdracht van bestuurlijke verantwoordelijkheid. U bent nog steeds bestuurlijk verantwoordelijk voor het bewaken van een correcte uitvoering. Een bestuurlijk besluit staat totdat het door het nemen van een nieuw bestuurlijk besluit wordt ingetrokken of gewijzigd. Bij de presentatie 21 van de werkzaamheden van APPM op een Hoekse Thema-avond op 15 januari 2009 werd dan ook duidelijk gemeld 22 dat het Gebiedsontwikkelingsplan De Bonnen nog steeds het belangrijkste beleidskader was en er moet op kunnen worden vertrouwd dat dit overeind is gebleven bij het afsprakenkader uitvoeringsstrategie Bonnenpolders welke in september 2009 is overeengekomen tussen de gemeente Rotterdam, het Hoogheemraadschap van Delfland, de deelgemeente Hoek van Holland, het Zuid-Hollands Landschap en de Stadsregio Rotterdam. Hierin is vastgelegd dat in 2010 de gemeente Rotterdam de bestemmingsplanprocedure zal opstarten. Voorts is vastgelegd dat in 2010 een aankoopstrategieplan zal worden opgesteld. Het grondverwervingstraject zou tegelijkertijd met de bestemmingsplanprocedure worden doorlopen, zodat direct bij vaststelling van het bestemmingsplan - indien nodig - kan worden onteigend. In april 2010 heeft de provincie Zuid-Holland op basis van normbedragen de benodigde ILG-gelden toegezegd. Helaas valt tot op heden nog geen voortgang te bespeuren. Het lijkt me - en ik ben zelf bestuurder geweest van de deelgemeente Hoek van Holland - dat men met het vervullen van deze functie van betekenis wil zijn voor de inwoners, ondernemers, organisaties en instellingen in de eigen gemeenschap. Dat vraagt niet alleen betrokkenheid en deskundigheid, maar bovenal ook intellectueel overzicht en moreel overwicht. Om daadwerkelijk resultaat te kunnen boeken zal men immers over voldoende gezag moeten kunnen beschikken om niet alleen het ambtelijk apparaat en de gemeentelijke diensten te kunnen aansturen, maar ook om tegenspel te kunnen bieden aan lieden met slechte intenties voor de Hoekse gemeenschap. Met een selectieve betrokkenheid, een dubbele moraal en argumentatieve willekeur wint men geen vertrouwen en verkrijgt men geen gezag. Het is belangrijk de menselijke maat niet te vergeten, de juiste loyaliteit te bewaren en te beseffen welke impact bestuurlijke besluiten kunnen hebben op de persoonlijke levens van de betrokkenen. Het is immers zo dat er toch waarde moet worden toegekend aan bestuurlijke besluiten. Zo laat het dossier Bonnenpolders zien welke de gevolgen zijn geweest van de bestuurlijke besluiten en alle vertragingen op de meest betrokken bewoners en ondernemers in onze polder

5 Op de website 23 van de Stichting de Bonnen is bij het hoofdstuk gebiedsvisie te lezen welke inzet er sinds september 2000 van deze stichting is geweest om te komen tot een integrale gebiedsvisie en welke (bestuurlijke) besluiten de (lokale) overheid heeft genomen in reactie daarop. Deze website heeft al geruime tijd geen update gehad vanwege het meelezen door vastgoedspeculanten. Ook op mijn persoonlijke Hyves 24 kan men bij de fotorubrieken ellende en narigheid zien welke impact bestuurlijke besluiten kunnen hebben op iemands bedrijfsvoering en daarmee persoonlijke leven. Voorts laat de fotorubriek rampen zien wat de dramatische gevolgen kunnen zijn van extreme neerslag in een bebouwde omgeving met een gebrekkige waterhuishouding. Als ondernemer had ik alles (drainage, onderbemaling, etc.) gedaan dat in mijn vermogen lag om schade te voorkomen, maar voor dit soort situaties is men afhankelijk van de bestuurlijke beslissingen van de diverse overheden. Het vraagt dan ook van overheidsfunctionarissen naast een ruim voldoende empathisch vermogen ook normbesef en daadkracht om maatregelen te nemen mensen te helpen hen direct weer in hun kracht te zetten en pro-actief te zijn om dit soort rampen in de toekomst te voorkomen. Na de rampen in 1998 en 1999 hebben de oorspronkelijke bewoners en agrarische ondernemers in de Bonnen zich verenigt in de Stichting de Bonnen. De afgelopen 10 jaar geven een beeld hoe de (lokale) overheid is omgegaan met gebiedsgericht werken en burgerparticipatie. Bestudering van partijprogramma s, verkiezingsprogramma s en coalitieprogramma s leert dat geen enkele politieke partij stelt dat men de eigen burgers en ondernemers gewoon aan hun lot moet overlaten als zich een probleem voordoet. Toch is dit de situatie die nu is ontstaan in de Bonnenpolders. Vakmanschap, ondernemerschap, opleiding, maatschappelijke betrokkenheid, etc. zijn blijkbaar niet altijd relevante succesfactoren als men verzeild raakt in een situatie waarbij men afhankelijk wordt van overheidsfunctionarissen welke het ontbreekt aan normbesef en daadkracht. De praktijk van de Bonnenpolders laat zien dat een cynische en calculerende houding loont en dat het overtreden van wetten, regels, voorschriften en bepalingen ongestraft blijft. Bestuur, politie en justitie kijken de andere kant op. De praktijk van de Bonnenpolders laat ook zien wat de ultieme consequenties kunnen zijn als men zich als een partner van de overheid opstelt en men vertrouwen heeft in bestuurlijke besluiten. Inmiddels is voor anderen de casus Bonnenpolders synoniem geworden met het lot dat een partij wacht die zich positief, constructief en coöperatief opstelt in een gebiedsontwikkelingsproces in het landelijk gebied onder regie van de (lokale) overheid. Het dossier toont aan hoe negatieve en destructieve krachten vrij spel kregen, oplichtingspraktijken, diefstal, vernielingen, bedreigingen, etc. werden getolereerd en hoe er uiteindelijk door het nemen (of juist niet nemen of niet tijdig nemen) van bestuurlijke besluiten veel maatschappelijke, zakelijke en persoonlijke schade ontstond. De deelgemeente Hoek van Holland heeft momenteel - na de zoveelste crisis - een nieuw bestuur. Ook hiervoor geldt dat mensen het verschil kunnen maken. Het zal op prijs gesteld worden als u in uw nieuwe samenstelling alsnog op een voortvarende wijze tot een doortastende en slagvaardige uitvoering van de bestuurlijke deelgemeentelijke besluiten inzake de Bonnenpolders zult komen. met vriendelijke groet, ing. L.W. Vreugdenhil c.c.: - raad deelgemeente Hoek van Holland, - mevr. drs. A. van Huffelen, wethouder Buitenruimte en Duurzaamheid gemeente Rotterdam, - raad gemeente Rotterdam, - college van Dijkgraaf en Hoogheemraden van het Hoogheemraadschap van Delfland, - Verenigde Vergadering Hoogheemraadschap van Delfland, - dhr. ir. M. Houtzagers, directeur Zuid-Hollands Landschap, - bestuur Stichting de Bonnen, - dhr. J. van Belzen, portefeuillehouder Groen Stadsregio Rotterdam, - dhr. mr. J. Evertse, Gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland, - commissie Groen, Water & Milieu van de Provinciale Staten van Zuid-Holland, - mr. J. Hagendoorn, SchipperNoordam Advocaten, - dhr. F. Pauw, korpschef politie Rotterdam-Rijnmond, - dhr. mr. H.C.D. Korvinus, hoofdofficier van justitie Rotterdam

6 6

7 Jadoenath, A. Van: Leen Vreugdenhil Verzonden: maandag 6 december :51 Aan: dghvh@hoekvanholland.rotterdam.nl; h.reukema@hoekvanholland.rotterdam.nl; Groot W. de (Wim); h.bodifee@hoekvanholland.rotterdam.nl; k.dekoning@hoekvanholland.rotterdam.nl CC: griffier@hoekvanholland.rotterdam.nl; a.vanhuffelen@college.rotterdam.nl; info@griffie.rotterdam.nl; Michiel Houtzagers; Informatie Registratuur; secrevertse@pzh.nl; gemeente@barendrecht.nl; info@rijnmond.politie.nl; Info de Bonnen; wj.schuilenburg@pzh.nl; info@sr.rotterdam.nl; h.korvinus@arr.rotterdam.nl Onderwerp: bestuurlijke besluiten Bonnenpolders Bijlagen: bestuurlijke besluiten, 6 december 2010.pdf L.S., Zie bijlage. met vriendelijke groet, ing. L.W. Vreugdenhil 1