Macro Weekly. Maakt de markt zich te veel zorgen? 27 januari Economisch Bureau Macro Research

Transcriptie

1 Macro Weekly Maakt de markt zich te veel zorgen? Economisch Bureau Macro Research 27 januari 2014 Big Picture: Risicovolle beleggingen zijn vorige week massaal verkocht. De oorzaken moeten worden gezocht in de zorgen rond de groei van de wereldeconomie, de twijfels over de financiële stabiliteit van China en de hernieuwde financieel-economische problemen in Argentinië. Wij denken echter dat de meeste vorige week gepubliceerde indicatoren onze visie bevestigden dat de wereldeconomie aan kracht wint. De zwakke Chinese PMI-cijfers zijn mogelijk beïnvloed door het tijdstip van het Chinese nieuwjaar. Verder is Argentinië duidelijk een geval apart, zodat het heel vreemd is dat Argentinië als besmettingshaard voor andere opkomende economieën wordt gezien. Rente: Wij verwachten dat de Fed deze week besluit om haar obligatieaankopen te verlagen naar USD 65 mld. De meeste tekenen wijzen erop dat de Amerikaanse economie een nieuwe, sterkere fase is ingegaan; de zwakke recente banencijfers en PMI s houden waarschijnlijk verband met het slechte weer. Wij denken dat de monetaire afbouw de komende maanden in het huidige tempo wordt voortgezet. Op de arbeidsmarkt zien wij tekenen dat de onbenutte capaciteit geringer is dan tot nu toe werd gedacht. Dit kan reden zijn voor de Fed om de rente eerder te verhogen dan zij nu aangeeft, maar vermoedelijk zal dit niet voor medio 2015 gebeuren. Valuta s: De stemming onder beleggers sloeg abrupt om door ontwikkelingen in de opkomende markten. Dit gaf de Japanse yen en de Zwitserse frank de wind in de zeilen terwijl de valuta s van opkomende markten fors onderuit gingen. Op grond van onze inschatting dat het herstel van de wereldeconomie zal doorzetten en dat de fundamentele omstandigheden in de opkomende markten veel beter zijn dan in de jaren negentig, denken wij dat deze wisselkoersbewegingen de komende tijd weer teruggedraaid worden. Wel kampt, zoals bekend, een aantal specifieke landen duidelijk met problemen. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%) e 2014e 2015e 3M interbank rente 17/01/ /01/ M +12M 2014e 2015e Verenigde Staten Verenigde Staten Eurozone Eurozone Japan Japan Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk China Nederland Wereld Inflatie (%) e 2014e 2015e 10j-rente 17/01/ /01/ M +12M 2014e 2015e Verenigde Staten VS Treasury Eurozone Duitse Bund Japan Euro sw ap rente Verenigd Koninkrijk Japans overheidspapier China VK gilts Nederland Wereld Beleidsrente 24/01/ M 2014e 2015e Wisselkoersen 17/01/ /01/ M +12M 2014e 2015e Federal Reserve EUR/USD ECB USD/JPY Bank of Japan GBP/USD Bank of England EUR/GBP People's Bank of China USD/CNY Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau.

2 2 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 The Big Picture Maakt de markt zich teveel zorgen? Risicovolle beleggingen zijn vorige week massaal verkocht. Volgens veel commentatoren komt dat onder meer doordat de markten vraagtekens plaatsen bij de groei van de wereldeconomie. Andere factoren die worden genoemd, zijn de twijfels over de financiële stabiliteit van China, de hernieuwde financieel-economische problemen in Argentinië, de politieke instabiliteit in Turkije, Thailand en Oekraïne en hedgefondsen die hun portefeuilles herschikken. Wat de echte reden is, kom je natuurlijk nooit te weten, want de markt bestaat uit een groot aantal partijen, allemaal met hun eigen redenen om te (ver)kopen. Wat de kracht van de wereldeconomie betreft, zie ik echter weinig reden tot zorg. Ik denk dat de meeste vorige week gepubliceerde indices onze visie dat de groei aantrekt, juist onderschrijven. Voor zover bezorgdheid over de groei van de wereldeconomie al een rol heeft gespeeld bij de verkoopgolf van vorige week, lijkt mij die dus overdreven. De vinger aan de pols van de economie: wereldhandel trekt aan Wij beweren al geruime tijd dat de logische conclusie uit de cijfers is, dat de wereldeconomie harder groeit en dat de voorlopende indicatoren van de wereldhandel, die als het ware de polsslag van de economie weergeven, op een aantrekkende groei wijzen. Uit diverse inkoopmanagersindices (PMI s) blijkt dat de orderportefeuilles, inclusief exportorders, aanzienlijk zijn verbeterd. Op grond van de handelscijfers van een groot aantal landen stelt het CPB elke maand cijfers over de wereldhandel op. Deze serie loopt natuurlijk per definitie wat achter de feiten aan, maar begint inmiddels te bevestigen wat de logica gebiedt en waar ook de voorlopende indicatoren al een tijdje op wijzen. Het CPB kwam afgelopen week met de cijfers over november. De internationale handelscijfers zijn nogal volatiel, maar als ze enigszins worden genormaliseerd, blijkt dat de groei van de wereldhandel een tandje bijschakelt. Er kwamen vorige week ook goede cijfers uit Taiwan, een economie die conjunctureel altijd voorop loopt: de exportorders zijn in december met meer dan 7% j-o-j gestegen en de industriële productie met iets meer dan 5%. In beide gevallen was dit het hoogste groeicijfer sinds enige tijd. Zelfs in Italië, dat een probleem heeft met zijn concurrentievermogen, boekt de industrie weer meer orders: +2,3% m-o-m en +3,0% j-o-j in november. De Italiaanse industrie laat daarmee drie maanden op rij een positieve jaar-op-jaar groei van de orderportefeuille zien, en dat was sinds de zomer van 2011 niet meer gelukt. Han de Jong, tel Wereldhandel % 3m-o-3m Italië: Industriële orders % j-o-j Ik was vorige week bij een lunch in Antwerpen waarvoor onze lokale mensen enkele van hun beste klanten uit diverse branches hadden uitgenodigd. Op een bepaald moment zat ik naast een directeur van een industrieel bedrijf, al begreep ik met mijn beperkte technische kennis niet helemaal wat zijn bedrijf nu precies maakte. Hij vertelde mij dat hij zijn orderportefeuille nog nooit zo goed gevuld was geweest als nu. Dit is natuurlijk maar één kleine anekdote, maar toch... Zorgen over de PMI s Economische commentatoren hadden vooral aandacht voor de tegenvallende Chinese en Amerikaanse PMI s. De Chinese HSBC PMI voor de industrie is gedaald van 50,5 in december naar 49,6 in januari. Geen goed nieuws, al kunnen daarbij wel de nodige kanttekeningen worden geplaatst. Ten eerste is deze indicator niet de beste maatstaf voor de Chinese economie. Wij vinden de officiële PMI, die op 1 februari uitkomt, daarvoor beter geschikt. Ten tweede zijn de Chinese

3 3 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 cijfers in de eerste twee maanden van het jaar mogelijk enigszins vertekend door de datum van het Chinese nieuwjaar. Dit jaar valt deze op 31 januari, anderhalve week eerder dan vorig jaar. Uit andere Chinese cijfers van afgelopen week blijkt dat het BBP, de detailhandelsverkopen en de industriële productie iets minder hard groeien. Daar staat tegenover dat de exportgroei lijkt te versnellen. Wij blijven erbij dat de economie dit jaar goed zou moeten groeien, gesteund door de aantrekkende wereldhandel en industriële productie. Hervormingen zullen de groei geen goed doen, maar dan zitten we al in Een gevaar voor China is dat de concurrentiekracht afneemt nu de munten van buurlanden in waarde dalen. De Markit PMI voor de Amerikaanse industrie is gedaald van 54,4 in december naar 53,7 in januari. Ook een tegenvaller, maar wel een met kanttekeningen, denk ik. Ten eerste had het land te kampen met poolwinden, die zorgden voor een zeer koud begin van het jaar en het economische leven ontwrichtten. De toelichting bij de Markit-cijfers wijst daar in ieder geval op. Ten tweede, ik wees daar vorige week al op, zijn de voorraadniveaus relatief hoog. Een correctie is op een bepaald moment onvermijdelijk en de productiegroei neemt dan tijdelijk af. Andere Amerikaanse cijfers leken mij juist vrij goed. De verkoop van bestaande woningen is in december voor het eerst in vier maanden gestegen. Misschien is de angst van vorige zomer, toen de hypotheekkosten sterk stegen, inmiddels geweken. Ook zijn woningen gemiddeld weer wat duurder geworden. Er werden nieuwe werkloosheidsuitkeringen aangevraagd, ongeveer evenveel als vorige maand en rond het gemiddelde van het afgelopen half jaar. Het aantal bestaande uitkeringen vertoonde begin dit jaar een piek. Dat dit cijfer is gestegen, lijkt mij het gevolg van het koude weer. Dan is het in feite nogal verrassend dat het aantal nieuwe uitkeringen niet ook is toegenomen. Het extreme weer in de VS aan het begin van het jaar heeft duidelijk invloed op de cijfers. We verwachten dat dit effect in veel cijfers over januari doorwerkt. In dat geval zou zich in februari een duidelijk herstel moeten aftekenen tenzij het slechte weer terugkeert natuurlijk. Europa zorgt voor verrassingen Waar de winter in de VS extreem koud is, is die in Europa ongewoon warm. Het onkruid in mijn tuin blijft maar groeien, terwijl ik me daar deze tijd van het jaar meestal niet om hoef te bekommeren. Misschien vertekent het warme weer de Europese cijfers. Hoe dan ook, de cijfers van vorige week waren over het algemeen beter dan verwacht. De voorlopige PMI s voor januari, die het ondernemersvertrouwen meten, vielen zonder uitzondering mee. De PMI voor de industrie in de eurozone is gestegen van 52,7 in december naar 53,9, de hoogste stand sinds mei Sinds het dieptepunt van 44,0 punten in juli 2012 loopt de PMI gestaag op (zij het met wat schommelingen). Het stijgingstempo is de laatste tijd bovendien versneld. Ook de PMI voor de dienstensector is, na drie maanden op rij te zijn gedaald, in januari gelukkig weer gestegen. Hoopgevend is ook het oplopen van de Franse PMI s. Die voor de industrie steeg weer na vijf zwakke maanden. Het absolute niveau van 48,8 (47,0 in december) wijst echter nog op een krimpende industrie. Uit een analyse van mijn collega Aline Schuiling blijkt echter dat er iets vreemds aan de hand is met deze cijfers. De absolute stand van de Franse PMI s lijkt niet de feitelijke groei van de economie te weerspiegelen. Het neutrale niveau, waarop de economie niet groeit maar ook niet krimpt, ligt in de regel op 50,0. In Frankrijk lijkt dat veel lager te liggen, mogelijk zelfs op circa 44. Dat betekent dat de richting waarin de reeks zich ontwikkelt, belangrijker is dan de absolute cijfers. Eurozone: PMI industrie index Eindelijk betere Nederlandse cijfers De Nederlandse economie heeft het de laatste jaren beroerd gedaan. Nederland bleef achter bij vergelijkbare landen doordat de zeepbel op de woningmarkt leegliep. Uit recente cijfers blijkt echter dat het herstel is ingetreden. Het consumentenvertrouwen is in januari sterk verder verbeterd en ligt inmiddels boven het gemiddelde van de afgelopen tien jaar en niet veel onder het gemiddelde voor de gehele reeks, die teruggaat tot En het vertrouwen stijgt waarschijnlijk nog verder, want dit jaar staat er, als gevolg van belastingveranderingen en lagere pensioenpremies voor overheidspersoneel, bij veel mensen een iets hoger nettosalaris op het loonstrookje. Jaar-op-jaar zijn de (reële) consumptieve bestedingen voor het eerst sinds november 2011 weer gestegen. Dat is mooi, maar geen reden tot feestvreugde: de

4 4 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 bestedingen waren in het voorgaande jaar bijzonder laag, waardoor het cijfer nu snel fraai oogt. Verder zijn de huizenprijzen in Nederland in december met 0,5% m-o-m gestegen en nam de daling van het j-o-j cijfer af van -4,7% naar -3,7%. Dat wijst op een stabilisering van de woningmarkt. Daar staat tegenover dat de werkloosheid flink is opgelopen: van 8,2% in november naar 8,5% in december. Dit is de eerste stijging na vier maanden van dalende werkloosheid. Dat komt door een ommekeer in de recente trend dat werklozen de arbeidsmarkt de rug toekeren. Nederland: Consumentenvertrouwen Index recessie als gevolg. Met een beetje pech ontstaat dan chaos en kan Argentinië opnieuw niet aan zijn verplichtingen voldoen. We zullen zien. Het is overigens nog maar twee jaar geleden dat commentatoren Griekenland adviseerden de Argentijnse route te volgen. De komende maanden zal blijken hoe aantrekkelijk die werkelijk is. De ontwikkelingen in Argentinië lijken een rol te hebben gespeeld bij de verkoopgolf van risicovolle beleggingen vorige week. Dat is echter bovenal een kwestie van psychologie. Argentinië is duidelijk een absoluut uniek geval en het is dan ook uiterst vreemd dat Argentinië als besmettingshaard voor andere opkomende economieën wordt gezien I will cry for you, Argentina Het heeft veel langer geduurd dan ik had gedacht, maar het onorthodoxe economische beleid van Argentinië lijkt nu te zijn vastgelopen. Na de crisis van 2001 hebben de diverse kabinetten onder leiding van eerst de heer en daarna mevrouw Kirchner beleid gevoerd dat je inderdaad onorthodox zou kunnen noemen. De economische cijfers werden hier en daar gemasseerd, prudent begrotingsbeleid had geen hoge prioriteit, de verhoudingen met de kapitaalverschaffers zijn nooit volledig hersteld en het kapitaalverkeer werd beperkt. De regeringen Kirchner slaagden er desondanks in om de economie na de crisis weer op de been te krijgen en schijnbaar redelijke groeicijfers te genereren. De verkeerde besteding van de middelen heeft de beleidsmakers uiteindelijk echter ingehaald. Het vertrouwen heeft rake klappen gekregen en ondanks de restricties stroomt het geld het land uit. Invoerbeperkingen hebben geleid tot schaarste en forse prijsstijgingen. De peso kelderde vorige week toen de centrale bank zich genoodzaakt zag de koppeling aan de dollar los te laten om de sterk geslonken dollarreserves te beschermen. Het valt te hopen dat de beleidsmakers de situatie onder controle krijgen, maar het wordt lastig om de in de loop der jaren gegroeide onevenwichtigheden weer recht te trekken. Het is heel goed mogelijk dat de peso nog veel verder in waarde daalt, met hollende inflatie of, erger nog, een zware

5 5 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 Rente Evaluatie van terugtreden Fed Wij verwachten dat de Fed deze week besluit om haar obligatieaankopen te verlagen naar USD 65 mld. De meeste tekenen wijzen erop dat de Amerikaanse economie een nieuwe, sterkere fase is ingegaan; de zwakke recente banencijfers houden waarschijnlijk verband met het slechte weer. Wij denken dat de monetaire afbouw de komende maanden in het huidige tempo wordt voortgezet. Op de arbeidsmarkt zien wij tekenen dat de onbenutte capaciteit geringer is dan tot nu toe werd gedacht. Dit kan reden zijn voor de Fed om de rente eerder te verhogen dan zij nu aangeeft, maar vermoedelijk zal dit niet voor medio 2015 gebeuren. FOMC komt deze week bijeen Het beleidscomité (FOMC) van de US Federal Reserve komt deze week bijeen. Het belangrijkste punt op de agenda is het verdere terugdraaien van de monetaire stimulering (tapering). Vorige maand werd hiermee onverwacht al een begin gemaakt. Het bedrag van de maandelijkse aankopen werd toen verlaagd naar USD 75 mld, namelijk USD 35 mld aan hypothecair gedekte effecten (Mortgage-Backed Securities / MBS) en USD 40 mld aan staatsobligaties (Treasuries). Voorheen was dit USD 85 mld (USD 40 mld aan MBS en USD 45 mld aan Treasuries). Na de vergadering van vorige maand werd ook het signaal afgegeven dat deze eerste stap zeer waarschijnlijk een vervolg zou krijgen. In de verklaring van het FOMC stond te lezen dat als nieuwe gegevens in grote lijn de verwachting van het beleidscomité ondersteunen dat de arbeidsmarkt verder aantrekt en de inflatie zich weer richting de doelstelling voor de langere termijn beweegt, de aankopen op toekomstige vergaderingen waarschijnlijk verder worden verlaagd in een afgemeten tempo. Tijdens zijn persconferentie benadrukte voorzitter Ben Bernanke ook dat verdere stappen afhankelijk zijn van nieuwe cijfers en dat de Fed het tempo van haar aankopen niet terugschroeft als het economisch herstel hapert of de inflatie zich niet in de gewenste richting ontwikkelt. Tapering lijkt te worden doorgezet Wij denken dat de Fed deze week besluit om haar aankoopprogramma te verlagen naar USD 65 mld (waarbij de verlaging opnieuw gelijkelijk wordt verdeeld over Treasuries en MBS). De meeste tekenen wijzen erop dat de Amerikaanse economie een nieuwe, sterkere fase is ingegaan. Het BBP is in het derde kwartaal met 4% gegroeid en op grond van de cijfers over de afgelopen maanden zal de groei in het vierde kwartaal rond 3,5% uitkomen. Een duidelijke uitzondering in dit positieve Nick Kounis, tel plaatje is het banencijfer (ex-agri) voor december, dat wijst op een scherpe vertraging van de groei van de werkgelegenheid. Gelukkig lijkt het zwakke arbeidsmarktrapport te wijten te zijn aan het ongekend slechte weer. Ook het rapport over januari wordt mogelijk nog vertekend door het barre winterweer, maar wij denken dat de banengroei in de komende maanden sterk zal aantrekken. Op grond van het bovenstaande komen wij tot de conclusie dat het FOMC de banencijfers met een korreltje zout zal nemen. VS verwachtingen voor VS korte rente Impliciete tarieven van eurodollar futures, % jan-13 mrt-13 mei-13 jul-13 sep-13 nov-13 jan-14 Eind 2014 Eind 2015 Aanbodzijde arbeidsmarkt bepalend voor de Fed Op de vergadering van december gaf het FOMC aan dat een renteverhoging op korte termijn er nog niet in zat. Het fed funds rate zou eind 2015 zijn gestegen tot 0,75% (met een eerste rentestap in september 2015) terwijl eerder nog werd uitgegaan van 1%. Wij denken dat de aanbodzijde van de arbeidsmarkt wel eens voor een versnelling van het proces zou kunnen zorgen. Volgens het zogenaamde Beige Book van de Fed is in acht van de twaalf onderzochte districten sprake van loongroei. De stijging werd omschreven als gering tot bescheiden maar het markeert wel een duidelijke omslag. Deze eerste signalen van loondruk zijn in overeenstemming met tekenen van krapte aan de aanbodzijde van de arbeidsmarkt. Zo is de participatiegraad verder gedaald, wat twijfels oproept over het standpunt van de Fed dat dit grotendeels een cyclisch verschijnsel is. Verder een ongewoon groot hiaat naar voren tussen vacatures en feitelijke werving. Dit kan duiden op een mismatch tussen enerzijds de wensen en behoeften van werkgevers en anderzijds het aanbod op de arbeidsmarkt. De loongroei zal door de Fed op de korte termijn waarschijnlijk als een welkome ontwikkeling worden gezien omdat het een impuls geeft aan het herstel van de economie. Op de langere termijn kunnen tekenen dat de onbenutte

6 6 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 capaciteit op de arbeidsmarkt geringer is dan tot nu toe werd gedacht, reden zijn voor de Fed om de rente eerder te verhogen dan zij nu aangeeft. Dit sluit aan bij ons standpunt dat de Fed halverwege volgend jaar al de eerste rentestap zal zetten. Wij verwachten verder dat de verkrapping in 2015 sterker zal zijn dan op dit moment op de financiële markten is ingecalculeerd. ECB: let op geldmarkten en inflatie deze week De ECB komt pas volgende week weer bijeen. Eerder heeft de ECB aangegeven dat twee factoren voor haar reden kunnen zijn om op die vergadering, of volgende vergaderingen, in actie te komen. Ten eerste een ongewenste verkrapping van de geldmarkt. Een paar weken geleden, toen het liquiditeitsoverschot in de bankensector sterk afnam en de interbancaire rente onder opwaartse druk kwam, leek het bijna zover, maar eind vorige week nam het liquiditeitsoverschot weer toe. De geldmarkt werd iets ruimer en daarmee is de druk op de ECB om volgende week al in actie te komen, mogelijk wat afgenomen. Hier staat tegenover dat commerciële banken blijven aflossen op hun LTRO s, zodat de geldmarkt binnenkort waarschijnlijk weer verkrapt. Het dagelijkse liquiditeitsoverschot zal deze week dan ook nauwgezet worden gevolgd met het oog op de ECB-vergadering van volgende week. De tweede factor die ECB-president Draghi heeft gesignaleerd, betreft de verwachting dat de inflatie op de middellange termijn verder afneemt. De ontwikkelingen van vorige week lijken erop te wijzen dat het economisch herstel in de eurozone vastere grond onder de voet begint te krijgen. Dit biedt enige bescherming tegen de deflatievrees. Toch zal de inflatie vermoedelijk nog verder afzwakken: de sterke euro en de gematigde grondstoffenprijzen zullen de toch al lage inflatie de komende maanden nog verder drukken. Volgens de voorlopige raming die deze week bekend wordt gemaakt, is de inflatie in december waarschijnlijk afgezwakt van 0,8% in december naar 0,7%. Kapitaalstroom naar veilige havens steunt staatsobligaties De nervositeit in de opkomende markten en het verslechterde mondiale beleggerssentiment waren vorige week gunstig voor staatsobligaties van hoge kwaliteit. De rendementen op Treasuries en Bunds gingen dan ook aanzienlijk naar beneden. Zoals eerder opgemerkt in deze publicatie denken wij niet dat de huidige nervositeit in de opkomende markten uitgroeit tot een crisis. De fundamentele omstandigheden lijken immers veel beter dan in het verleden. Verder voorzien wij een merkbare groeiversnelling van de wereldeconomie. Dit zou het sentiment onder beleggers een steun in de rug moeten geven. Gezien deze situatie zal de huidige neerwaartse druk op de rendementen waarschijnlijk weer verdwijnen. Het rendement op tienjarige Treasuries ligt nu onder de driemaandsprognose en het rendement op tienjarige Bunds ligt dicht bij onze driemaandsprognose. Een verbetering van het sentiment en meevallende macrocijfers zullen waarschijnlijk voor opwaartse druk op Bunds zorgen maar een lagere inflatie en verdere monetaire verruiming door de ECB zullen Bunds in de tegengestelde richting duwen. Staatsobligaties 10-j, % Jun-13 Aug-13 Oct-13 Dec-13 Feb-14 VS Duitsland

7 7 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 Valuta s Veilige valuta s het sterkst na verkoopgolf valuta s in opkomende markten De stemming onder beleggers sloeg vorige week abrupt om. Ontwikkelingen in de opkomende markten brachten een golf van risicoaversie teweeg. Het sterk verslechterde sentiment in de opkomende markten kwam tot uiting in een scherpe daling van de valuta s in opkomende landen. We denken dat dit tijdelijk van aard is omdat we verwachten dat de mondiale economie verder versterkt en dat de fundamentele situatie in de opkomende markten beter is dan in de jaren 90. De Japanse yen en de Zwitserse frank zaten door de risicoaversie in de lift. De Amerikaanse doller werd ook getroffen door zwakkere macrocijfers en de Canadese dollar belandde na verruimingsgezind commentaar van de Canadese centrale bank. Spotkoersen t.o.v. USD in % In % CNY PLN HUF KRW TWD MXN SGD CZK THB RUB INR CLP BRL IDR TRY ZAR YTD Vrees voor besmetting vanuit de opkomende markten Een golf van risicoaversie spoelde eind vorige week over de markten. Oorzaak was de onrust in opkomende landen, zoals de escalerende politieke situatie in de Oekraïne, de interne strubbelingen in Turkije en de devaluatie van de Argentijnse peso. De valuta s van opkomende landen werden dan ook op grote schaal van de hand gedaan. De Zuid-Afrikaanse rand zakte weg tot het laagste niveau sinds 2002 en de Turkse lira bereikte een historisch dieptepunt, ondanks interventies door de Turkse centrale bank (CBRT) op donderdag. De reserves van de CBRT zijn niet toereikend om agressief te blijven interveniëren. Dit besef leeft ook in de markt, die liever ziet dat de CBRT de beleidsrente verhoogt (en dus verder gaat dan de verkrappende maatregelen die zijn genomen om de interbancaire rente op te drijven). De devaluatie van de Argentijnse peso leidde tot een algehele verslechtering van de Georgette Boele, tel stemming rond Latijns-Amerikaanse valuta s. Beleggers beginnen zich steeds meer zorgen te maken over besmettingsgevaar vanuit de opkomende markten en keren deze markten dan ook de rug toe. Hierdoor zijn de Japanse yen, de Zwitserse frank en de Amerikaanse dollar in trek en loopt ook de goudprijs wat op. We denken dat de verzwakking van valuta s van opkomende markten tijdelijk van aard is omdat we verwachten dat de mondiale economie verder versterkt en dat de fundamentele situatie in de opkomende markten beter is dan in de jaren 90. Amerikaanse dollar onder druk De Amerikaanse dollar (USD) behoorde vorige week tot de zwakste valuta s. Alleen de Canadese dollar (CAD) en de Australische dollar (AUD) deden het nog slechter. Doordat de macrocijfers in de VS tegenvielen terwijl zij in de eurozone juist beter waren dan verwacht, kwam de dollar onder druk ten opzichte van de euro. Bovendien verslechterde het algehele sentiment op de valutamarkten sterk. Dit vertaalde zich in een forse appreciatie van de als veilig beschouwde Japanse yen (JPY) en Zwitserse frank (CHF). Deze week beslist het FOMC over het monetair beleid (inclusief tapering) en verschijnen er nieuwe macrocijfers. Wij denken dat de Fed haar aankopen van Treasuries verder verlaagt met USD 5 mld tot USD 35 mld en van MBS met USD 5 mld tot USD 30 mld. Deze verlaging wordt alom verwacht en zal waarschijnlijk niet voor beroering op de financiële markten zorgen. De begeleidende verklaring kan dat wel. Totdat de Fed haar besluit bekend heeft gemaakt, zullen beleggers vermoedelijk nauwelijks nieuwe posities innemen en zullen de koersen zich binnen een smalle bandbreedte bewegen, tenzij speculatie over definitievere beleidsstappen van de Fed de kop opsteekt. Spotkoersen t.o.v. USD % JPY CHF EUR GBP SEK NOK NZD AUD CAD

8 8 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 SNB richt zich weer op huizensector Vorige week donderdag diende de Zwitserse centrale bank (SNB) een voorstel in bij de Bondsraad om de contracyclische kapitaalbuffer van banken te verhogen van 1% naar 2% van de risico-gewogen posities die gedekt zijn door residentieel vastgoed in Zwitserland. Deze maatregel wordt voorgesteld omdat de onevenwichtigheden op de Zwitserse woninghypotheek- en vastgoedmarkt verder zijn toegenomen. Dit is vooral het gevolg van het ruime beleid dat de SNB heeft gevoerd om de economie te steunen en te voorkomen dat de frank in waarde stijgt. Sinds september 2011 hanteert de SNB een maximum van 1,20 voor de frank tegenover de euro. Omdat de SNB het ruime monetaire beleid niet wil beëindigen maar wel de zeepbelvorming op de vastgoedmarkt wil tegengaan, is zij met deze maatregel gekomen. De markt reageerde direct: beleggers kochten de frank, waardoor de USD/CHF en de EUR/CHF daalden tot onder respectievelijk 0,90 en 1,23. De risicoaversie die ontstond door de ontwikkelingen in de opkomende markten, gaf de CHF extra steun. De Zwitserse economie is de weg naar herstel ingeslagen en de inflatie zal dit jaar naar verwachting positief zijn. Een sterkere frank is het laatste waar de SNB op zit te wachten. GBP heeft stijgende lijn weer te pakken Het Britse pond (GBP) heeft een goede week achter de rug, met name dankzij het beter dan verwachte Britse werkgelegenheidsrapport. De werkloosheid nadert inmiddels de door de Bank of England gehanteerde drempelwaarde van 7%. In de markt wordt dan ook steeds meer de kans ingeprijsd dat de rente eerder wordt verhoogd dan tot nu toe steeds is aangenomen. Dit is overigens voor een deel al verdisconteerd in de koers van het pond, want de markten voor rentefutures gaan al enige tijd ervan uit dat de rente op relatieve korte termijn voor het eerst wordt verhoogd. Wij denken dat de financiële markten de kracht van het accommoderend beleid van de ECB in 2014 en ook 2015 onderschatten. De ECB zal volgens ons binnenkort haar beleid verder verruimen. De stijgende trend van Euribor tarieven die ligt besloten in de prijzen van futures, is volgens ons dan ook niet realistisch. Wij verwachten dat het pond verder zal appreciëren tegenover de euro tot een koers van 0,79 eind dit jaar. Ontdek Insights Eén website waar u al onze macro-economische en sectorkennis terugvindt. Insights gaat dieper op de economie en uw sector in, zodat u altijd op de hoogte bent van alle ontwikkelingen binnen uw sector - Lees meer van het Economisch Bureau op: Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product met inachtneming van alle mogelijke risico s past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden

9 9 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 Verklaring gebruikte termen en afkortingen/ land- en muntcodes BBP bruto binnenlands product OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling BoE BoJ BRIC Bank of England (centrale bank) Bank of Japan (centrale bank) Brazilië, Rusland, India en China OMT-programma OPEC opkoopprogramma van staatsobligaties door de ECB Organisatie van Olieproducerende en Exporterende Landen CPI EC EFSF consumentenprijsindex Europese Commissie European Financial Stability Facility EONIA Euro OverNight Index Average eendaagse rente in de eurozone EU Europese Unie PBoC pep People s Bank of China (centrale bank) per eenheid product Perifere landen (periferie) Griekenland, Portugal, Spanje, Italië (en soms ook Ierland) PMI Purchasing Managers Index inkoopmanagersindex Euribor Euro InterBank Offered Rate interbancaire rente ECB Fed Europese Centrale Bank Federal Reserve (centrale bank VS) PPI r.a. Refi-rente producentenprijsindex rechteras herfinancieringsrente belangrijkste beleidsrente van de ECB FOMC HICP Ifo IMF j-o-j Kerninflatie k-o-k k-o-k, op jaarbasis l.a. LTRO mld m-o-m MBS OECD Beleidscomité van de Federal Reserve (Federal Open Market Committee) harmonised index of consumer prices geharmoniseerde consumentenprijsindex Institut für Wirtschaftsforschung Internationaal Monetair Fonds jaar op jaar - vergeleken met overeenkomstige periode een jaar eerder inflatie exclusief voedsel- en energieproducten kwartaal op kwartaal vergeleken met voorgaande kwartaal geannualiseerd linkeras driejarige lening van de ECB aan het bankwezen miljard maand op maand vergeleken met voorgaande maand hypotheekgerelateerde producten (Mortgage Backed Securities) Organisation for Economic Cooperation and Development Repo Reverse repo Transactie waarbij een bank vermogenstitels koopt met de verplichting deze terug te verkopen aan de verkoper tegen een vooraf vastgestelde prijs zie repo, maar dan bezien vanuit het perspectief van de verkoper saar seasonal adjusted annual rate = geannualiseerd en gecorrigeerd voor seizoensinvloeden Treasuries WPI ytd Amerikaanse staatsobligaties Wholesale Price Index (groothandelsprijsindex) year to date ontwikkeling van begin van het jaar tot heden

10 10 Macro Weekly - Maakt de markt zich te veel zorgen? - 27 januari 2014 Land Landcode Muntcode Japan JP JPY China CN CNY Hongkong HK HKD India IN INR Indonesië ID IDR Zuid-Korea KR KRW Malaisië MY MYR Pakistan PK PKR Philipijnen PH PHP Singapore SG SGD Taiwan, Province of China TW TWD Thailand TH THB Australië AU AUD Nieuw-Zeeland NZ NZD Bulgarije BG BGN Hongarije HU HUF Kroatië HR HRK Kazachstan KZ KZT Letland LV LVL Litouwen LT LTL Moldavië MD MDL Oekraïne UA UAH Oezbekistan UZ UZS Polen PL PLN Roemenië RO RON Rusland RU RUB Servië RS RSD Tsjechië CZ CZK Turkije TR TRY Nederland NL EUR Oostenrijk AT EUR Portugal PT EUR Slovenië SI EUR Slowakije SK EUR Spanje ES EUR Denemarken DK DKK IJsland IS ISK Noorwegen NO NOK Verenigd Koninkrijk GB GBP Zweden SE SEK Zwitserland CH CHF Zuid-Afrika ZA ZAR Canada CA CAD Verenigde Staten US USD Argentinië AR ARS Brazilië BR BRL Colombia CO COP Chili CL CLP Ecuador EC USD Mexico MX MXN Paraguay PY PYG Peru PE PEN Uruguay UY UYU Venezuela VE VEF Eurozone EZ België BE EUR Cyprus CY EUR Duitsland DE EUR Estland EE EUR Finland FI EUR Frankrijk FR EUR Griekenland GR EUR Ierland IE EUR Italië IT EUR Luxemburg LU EUR Malta MT EUR