Cijfers schetsen groei in productie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cijfers schetsen groei in productie"

Transcriptie

1 27 april 2005, nummer 4 Het KwaliteitsKatern geeft inzicht in de continue kwaliteitsontwikkeling binnen het VU medisch centrum Ilse van Wijk Waarom kiest een universitair medisch centrum voor deelname aan het landelijke kwaliteitsprogramma Sneller Beter? Hoe worden de resultaten geborgd? En hoe verspreidt de (kennis over) zorgvernieuwing zich over de eenheden die nu nog niet meedoen? Zorgmanager Elise Bijvank is programmacoördinator Sneller Beter. Samen met Veronique Bekendam, haar landelijke evenknie en ondersteuner vanuit het CBO, en hoogleraar vaatchirurgie Jan Rauwerda - een van de trekkers van het project procesherinrichting - beantwoordt zij alle vragen. Hobbels en bobbels die we onderweg tegenkomen, zijn er om overwonnen te worden. uitgave: dienst communicatie Alledrie zijn ze het erover eens: voor sure cooker, aldus Bijvank. het verspreiden van zorgvernieuwingsprincipes is succes essentieel. Aanjager Het VU medisch centrum neemt Bekendam heeft er alle vertrouwen in samen met zeven andere ziekenhuizen deel aan de eerste tranche van gen: De selectie voor ziekenhuizen dat het VUmc in haar missie zal sla- Sneller Beter pijler 3. Dit door de om deel te nemen aan de eerste ronde overheid, de Orde van medisch specialisten, het cbo en het ibmg opge- 31 ziekenhuizen die zich hebben aan- hebben gedoopt, blijkt dat de opbrengst van de vernieuwingen niet alleen financiële winst oplevert, maar van Sneller Beter was streng. Van de De groeidiamant van het VU medisch centrum: "Uit ons eigen kosten- batenmodel, dat wij de groeidiamant zette landelijke kwaliteitsprogramma gemeld, zijn er uiteindelijk 8 overgebleven. De criteria voor deze zieken- Sneller Beter VUmc. ook strategische-, organisatie-, proces- en gezondheidswinst", aldus Elise Bijvank, programmacoördinator heeft tot doel binnen vier jaar twintig procent van alle ziekenhuizen in huizen zijn onder andere dat zij Nederland sneller en beter te laten aantoonbare succesvolle kwaliteitsverbeteringen hebben doorgevoerd, we een aantal jaar geleden gestart dat bottlenecks als het ware versprin- basisartsen en specialisten op te lei- werken. Omdat het VUmc één van de eerste acht deelnemende instellingen een gedegen kwaliteitsbeleid hebben met vier pijlers: patiëntenlogistiek, gen. Als we ingrijpen in het één, den. Dat betekent dat zorg die in is, lopen de Sneller Beterteams en de en voldoende menskracht hebben om patiëntveiligheid, continue kwaliteit heeft dat consequenties voor het andere instellingen misschien door ondersteuning soms tegen hobbels alle verbeterprojecten te starten en te en patiënttevredenheid. Ter verbetering van de logistiek hebben de poli- specialisme, de vaatchirurgie, zijn men, hier door onze artsen in oplei- ander, bevestigt Rauwerda. Bij zijn nurse practitioners wordt overgeno- en bobbels op. En dat terwijl de druk begeleiden. Bijvank beaamt: Sneller Beter maakt onderdeel uit van het klinieken neurologie en neurochirur- veel andere specialismen en discipliding wordt gedaan. Dit heeft mis- hoog is: zowel Sneller Beter als het VU medisch centrum zijn gebrand op kwaliteitsbeleid van het VUmc. Een gie, kinderen en cardiologie al eerder nes betrokken. Belangrijkste is echter dat het kwalitatief allemaal beter het zorgpad, maar wel op de tijd die schien geen effect op de lengte van het laten slagen van alle vijftien projecten. We bevinden ons in een pres- is één van onze ambities. Daarom zijn Werken zonder Wachtlijst. Door het voor elkaar komt. Binnen procesher- gemoeid is met een consult of behan- kwalitatief hoogstaande organisatie deelgenomen aan het cbo-project grote succes dat deze poli s boekten, inrichting bijvoorbeeld ontdekten we deling. ontstond haast een wachtlijst voor dat de medische staf een rooskleuriger beeld had van het zorgpad dat de Ambitieus werken zonder wachtlijst, lacht Bijvank. Ze besluit: Sneller Beter kwam patiënt doorloopt, dan het in werkelijkheid is. In feite hebben we alle- de opgedane kennis beklijft en zich Maar hoe zorgt het VUmc ervoor dat een jaar geleden precies op het goede moment; het is een extra aanjager maal ons eigen winkeltje en hebben verspreidt? Eerste stap is dat binnen achter ons kwaliteitsbeleid. we onze nering niet op elkaar afgestemd. We hebben al langer overeen- van het VUmc (Focus) naast produc- het managementinformatiesysteem Vloeibaar stemming over richtlijnen en medische protocollen, maar nu zitten we ters zichtbaar worden gemaakt. tieparameters ook kwaliteitsparame- Naast deze aanjagende functie was een andere belangrijke motivatie om om de tafel om het over het logistieke Onze dienst bedrijfsinformatie mee te doen de mogelijkheid om te proces te hebben. Met als doel het werkt hard aan het ontwikkelen hiervan. Zodat we straks op één pagina leren van anderen. Het ene ziekenhuis is verder met logistiek, het andeler en beter te laten verlopen. Maar kunnen zien hoe hoog de ligduur bin- voor zowel de patiënt als de arts snelre met veiligheid, legt Bekendam daarmee breken we in in de bedrijfsvoering van andermans winkeltje. de doorlooptijd bedraagt, wat het nen een bepaald zorgpad is, hoe lang uit. Zo is het VUmc vergevorderd met het kosten-opbrengstenmodel, Dat vergt goede afstemming en veel percentage patiënten met decubitus waarmee inzichtelijk wordt op welke praten. En collega s die inzien dat of post operatieve wondinfecties is, gebieden de inspanningen om de het beter kan en moet. Hij glimlacht: schetst Bijvank. De doelstellingen zorg te verbeteren iets opbrengen. Het is een uitdaging. Als we deze voor de Sneller Beterprojecten zijn Daar kunnen de andere ziekenhuizen leerschool goed doorlopen, dan lukt opgenomen in onze planning en controlcyclus, doordat deze zijn opgeno- van leren. Terwijl een ander ziekenhuis al verder is met ict-ontwikkelinmen in de managementcontracten het op andere plekken ook. gen. De kracht van Sneller Beter Groeidiamant van de zorgclusters. Ook zijn ze terug schuilt in dat delen van kennis, terwijl tegelijkertijd een omgeving onteindelijke opbrengt van het project. van afzonderlijke eenheden. Hierop Wat Rauwerda motiveert, is de uit- te vinden in het jaaractiviteitenplan staat waarbinnen ziekenhuizen op Een lagere ligduur, kortere toegangstijden tot de polikliniek, een lagere porteerd, zodat tijdig bijsturen moge- wordt driemaandelijks teruggerap- een gezonde manier met elkaar concurreren. Rauwerda knikt: Onder frequentie van het aantal polikliniekbezoeken en een voordeliger prijs- het opzetten van scholing samen met lijk is. Daarnaast is Bijvank bezig met externe druk worden alle processen vloeibaar. kaartje. Kwaliteit levert geld op, de Amstel Academie, het opleidingsinstituut van het VUmc. En de lande- bevestigt Bekendam. Maar niet Winkeltjes alleen geld, vult Bijvank aan. Uit lijke symposia op 27 april en 20 mei Een van de bevindingen die Bijvank ons eigen kosten- batenmodel, dat (verpleegkundig symposium met als Projectteam procesherinrichting electief vaatchirurgie vast wil delen is dat het goed regelen wij de groeidiamant hebben gedoopt, thema patiëntveiligheid), kwaliteitsmarkten, het kwaliteitskatern dat (Landelijke) doelstelling: de toegangstijd op de poli is minder dan 1 van de processen binnen de zorg niet blijkt dat de opbrengst van de vernieuwingen zich op zes vlakken tweemaandelijks verschijnt, de data- week, de duur van het diagnostisch traject is een dag, de wachttijd voor het enige is: Zo leerden wij dat vraag behandeling is maximaal twee weken en het aantal bezoeken aan het en aanbod binnen een specialisme in bewijst. Het levert financiële winst bank op intranet en het spreken op ziekenhuis tot de start van de behandeling is maximaal twee. Patiëntencategorieën: carotispathologie, aneurysmata, perifeer veneus vaatlijden, stemming moet zijn. Als dit niet in tie-, proces- en gezondheidswinst. gebied van Sneller Beter doen de rest. hoge mate met elkaar in overeen- op, maar ook strategische-, organisa- andere congressen als expert op het perifeer arterieel vaatlijden. balans is, zal het lastig zijn om wachtlijsten weg te werken. Kort gezegd: is het van belang mee te laten wegen en te verspreiden zijn nog in ontwik- Bovendien, zo benadrukt Rauwerda, Andere middelen om kennis te delen Projectteam: Jan Rauwerda (vaatchirurg, voorzitter), Jeannette Kemp (verpleegkundig hoofd zorgeenheid cardiologie), Ivette Agard (leidinggevend verpleegkundige), Ron Ruygrok (leidinggevend medisch in haar productie, is het onmogelijk medisch centrum is dat meedoet aan ambitieus en staan pas aan het begin. wanneer een specialisme beperkt is dat het VUmc het enige universitair keling. Bijvank besluit: We zijn administratief medewerker), Marleen Bischoff (vaatlaborante), Renske om meer patiënten te opereren. Het Sneller Beter. Optimaal efficiënt We willen onze patiënten de zorg op Kaay (stagiaire human logistics), Bert van Rossum (cardioloog) en Mariska maakt wel duidelijk waaraan we maken van het proces is dan ook niet een eenduidige, veilige en efficiënte Butterman (hoofd zorgeenheid polikliniek heelkunde). moeten werken, stelt Bijvank strijdlustig. Bovendien merkte het VUmc al ook de verantwoordelijkheid om kwalitatief hoogstaand het enige ultieme doel: We hebben manier aanbieden, waarbij deze zorg is. 5 Ivan Wolffers ontvangt Van Walreeprijs 6 KiKa 7 financiert onderzoek Medicatieproces aangepast 28 april 2005 TRACER IS HET TWEEWEKELIJKSE MEDEWERKERSBLAD VAN HET VU MEDISCH CENTRUM UITGAVE: DIENST COMMUNICATIE NUMMER 9 Radiolaboranten maken uniek softwareprogramma Alle insteltechnieken overal beschikbaar Marcel Licher Zelf een softwareprogramma maken dat uniek is in heel Nederland en een kwaliteitsimpuls kan geven aan de beroepsgroep van radiodiagnostisch laboranten. Twee van de vier radiodiagnostisch laboranten, Patrick Schenkers en Wieke ter Haar, die dit initiatief genomen hebben, laten Tracer de eerste demonstratieversie zien van het computerprogramma dat alle universele insteltechnieken voor het maken van een goede röntgenfoto zichtbaar maakt. Patrick Schenkers, gespecialiseerd radiodiagnostisch laborant ct, Wieke ter Haar, Sanaa El Mallali en Martijn Groot, allen radiodiagnostisch laborant, hebben dit megaproject drie jaar geleden opgepakt en de eerste echt zichtbare resultaten ogen zeer professioneel. Schenkers: Omdat we het programma straks via alle computers op de diverse werkplekken kunnen raadplegen, hebben we uiteindelijk het standaard naslagwerk, hoe röntgenfoto s gemaakt moeten worden in het VUmc, overal beschikbaar. Schenkers geeft aan dat er wel informatie beschikbaar was, maar dat niet alle opnamen duidelijk beschreven waren en dat de bijbehorende tekeningen vaag of inmiddels niet meer up-to-date waren. Ter Haar vult aan: Winters gekozen tot Grootmeester Hay Winters mag zich definitief Grootmeester noemen. Jean Savelkoul feliciteerde hem namens de raad van bestuur met zijn overwinning bij het VARA-programma De Grootmeesters. Winters wist zowel het publiek als de vakjury te overtuigen van zijn kunnen op het gebied van de reconstructieve plastische chirurgie. Natuurlijk vind ik het leuk dat ik als eerste ben geëindigd, maar het belangrijkste is dat we het vak op een goede manier onder de aandacht hebben kunnen brengen, stelt hij bescheiden vast. MK We hadden ook geen goede referentiefoto s, voorbeelden van hoe de ideale röntgenfoto er uit moet zien. In het nieuwe programma zitten die wel en dat is een ideale aanvulling voor leerling laboranten en nieuwe medewerkers. Ter Haar en El Mallali hebben alle teksten geschreven voor het programma, Groot heeft het maken van de positioneringsplaatjes op zich genomen en Schenkers heeft zich bezig gehouden met de technische kant van het computerprogramma. Vorig jaar heeft het VUmc zowel wat betreft de reguliere productie als de bijzondere productie meer gepresteerd dan in Dat blijkt uit de jaarcijfers die planning & control onlangs presenteerde. De reguliere productie kwam ruim 8% hoger uit en de bijzondere productie meer dan 5%. De stijging is hoger dan de afspraken met de verzekeraars toelieten (respectievelijk 3 en 2%) en worden dus niet volledig door hen vergoed. Weliswaar zijn de ontwikkelingen dus positief voor de patiënten, maar nadelig voor de toch al lastige financiële positie van het VUmc. In 2004 werden er patiënten opgenomen in het VUmc en het totaal aantal verpleegdagen was bijna , waarvan ruim op de intensive care. Perfectionistisch Het programma is nog niet klaar voor gebruik. Helaas nog niet. We hebben wel deze demonstratieversie met een paar ingevulde onderdelen, maar er moet nog veel werk worden verzet, om de database te vullen met de teksten en plaatjes, weet Schenkers te melden. Het probleem is dat de laboranten gewoonweg te weinig tijd hebben. We doen het naast onze gewone werkzaamheden en er is inmiddels veel eigen tijd in gaan zitten. Ook het overleg met andere disciplines neemt veel tijd in beslag. Ter Haar: We zijn ook heel perfectionistisch. Zo moet de voorbeeldfoto perfect zijn en dat geeft veel zoekwerk in het fotobestand van de afdeling. Bovendien hebben we, naast alle gegevens over de insteltechnieken, ook algemene informatie over stralingshygiëne en de anatomische begrippen met betrekking tot de oriëntatie van de instelpunten voor het maken van de foto aan het programma toegevoegd. In de toekomst willen de Cijfers schetsen groei in productie De gemiddelde bedbezetting kwam daarmee uit op 76,9%. Er werden standaard dagbehandelingen uitgevoerd en zware dagbehandelingen. Het aantal ok-uren steeg in 2004 met meer dan duizend tot uur. Het aantal verkeerde beddagen is ruimschoots gehalveerd naar dagen. Ook het aantal verkeerde bedpatiënten nam flink af en bovendien lagen zij minder dagen in dat verkeerde bed. Bijna patiënten bezochten de poli voor de eerste maal, ruim dertig procent meer dan gepland. Het aantal herhaalconsulten bedroeg Wat betreft het onderwijs doet het VUmc het goed. Er zijn in het studiejaar in totaal studenten, waarvan er 351 in 2004 instroomden in het propedeuse programma. Tien voornamelijk buitenlandse artsen begonnen hun geneeskundestudie in een hoger studiejaar. Er hebben vorig jaar 97 promoties plaatsgevonden. De belangrijkste ontwikkelingen bij het onderwijs zijn, naast het nieuwe curriculum van de opleiding geneeskunde, de verbeteringen en aanpassingen van het huidige curriculum. Verder zijn er vorig jaar een masteropleiding epidemiologie en negen andere advanced cursussen opgezet. Ook het onderzoek presteert prima. Alle gevisiteerde onderzoekinstituten (vier van de vijf) werden positief tot zeer positief gewaardeerd. De onderzoekers schreven publicaties in voor hun vakgebied relevante tijdschriften. MK makers nog meer functionaliteiten in het programma opnemen, zoals een zoekmachine die de gegevens aanlevert op basis van de vraagstelling van de arts. Referentiekader Het programma moet uiteindelijk voor ieder radiodiagnostisch laborant hèt referentiekader zijn voor de dagelijkse werkzaamheden. De vier laboranten zijn ervan overtuigd dat het een kwalitatief goed eindproduct zal worden, omdat de basis van het programma staat als een huis. Ter Haar: Zelfs voor ervaren laboranten kan het een goed hulpmiddel zijn, want iedereen moet wel eens een röntgenfoto maken die je niet zo vaak maakt. De verwachting is dat binnen een paar maanden de eerste versie van het programma beschikbaar is voor de gebruikers. Is het programma ook toepasbaar in andere ziekenhuizen? Schenkers en Ter Haar glimlachen. We denken dat we met dit product zeker geen slecht figuur slaan, besluiten ze het gesprek. Kwaliteitskatern We bevinden ons in een pressure cooker sneller beter VUmedisch centrum als groeidiamant FOTO: KLAAS FOPMA / HOLLANDSE HOOGTE Wat levert deelname aan het landelijke kwaliteitsprogramma Sneller Beter op? Jan Rauwerda is hoogleraar vaatchirurgie en trekker van het Sneller Beterproject procesherinrichting. Hij wordt gemotiveerd door een lagere ligduur, kortere toegangstijden tot de polikliniek, een lagere frequentie van het aantal polikliniekbezoeken en een voordeliger prijskaartje. Werken aan kwaliteit levert niet alleen geld op, vult zorgmanager en projectcoördinator Elise Bijvank aan. Uit ons eigen kostenbatenmodel, dat wij de groeidiamant hebben gedoopt, blijkt dat de opbrengst van de vernieuwingen zich op zes vlakken bewijst. Welke vlakken dat zijn? Meer hierover in We bevinden ons in een pressure cooker, in het KwaliteitsKatern bij dit nummer van Tracer.

2 Taxichauffeurs verwennen kinderen Judith Stuijt De stichting Amsterdamse Kinder- Taxidagen organiseerde begin april een groot feest voor de patiëntjes van het VUmc. Ruim vijftig kinderen genoten in patio west van een optreden van Gerard Joling, de grappen en grollen van Barry de clown en de heerlijke Italiaanse ijsjes van de zingende ijscoman. Al meer dan een halve eeuw zetten Amsterdamse taxichauffeurs zich in voor het zieke en gehandicapte kind. Het begon allemaal met de in 1947 opgerichte Mytylschool. De kinderen werden destijds met de taxi van en naar school gebracht. In het begin waren dit gewone taxiritten, maar al snel bleek dat dit geen ideale situatie was. De kinderen hadden allemaal hun eigen gebruiksaanwijzing en het was niet te doen die iedere dag aan een andere taxichauffeur uit te leggen. Zo zijn uiteindelijk de schoolroutes ontstaan. Vaste chauffeurs brachten de kinderen iedere dag van en naar school en al snel ontstond er een warme band tussen hen. De chauffeurs spraken af iedere maand een dubbeltje opzij te leggen via de centrale. Met dit gespaarde geld kon in 1951 de eerste Kinder-Taxidag worden georganiseerd. FOTO: RICHELLE VAN DER VALK Rode wangen Sinds 1990 worden er feestelijke middagen georganiseerd in verschillende Amsterdamse ziekenhuizen voor de patiëntjes. In het VUmc is het inmiddels al bijna een traditie. Voor de achtste keer hebben de organiserende taxichauffeurs zich kosten nog moeite gespaard om onze patiëntjes een onvergetelijke middag te bezorgen. De kinderen werden in patio west ontvangen door de clowns Barry en Merlin met ballonnen in allerlei vormen en goocheltrucs. Tijdens het optreden van Gerard Joling, die net als de andere artiesten geheel belangeloos hun medewerking verleende, dansten de kinderen allemaal mee op bekende muziek. De middag werd afgesloten met een optreden van de Zingende IJscoman die natuurlijk voor ieder kind een overheerlijk ijsje maakte. Moe en met rode wangen van de opwinding gingen de kinderen met hun ouders weer naar huis. Uiteraard werden ook de kinderen op de zorgafdeling niet vergeten. Aan het eind van de middag deelden clown Barry en de zingende ijscoman ook aan hen ballonnen uit en kregen ze een ijsje. Ewald Kooiman jubileert Ik blijf gewoon doorgaan met orgelspelen Al 35 jaar is Ewald Kooiman elke zondagochtend in de kapel te vinden. De internationaal befaamde organist begeleidt daar de ochtenddienst met zijn muziek. Ik ben hier in 1970 begonnen en ik houd er pas mee op als ik ga dementeren. Of eigenlijk, als ze hier ontdekken dat ik dement ben, merkt hij met een knipoog op. Hij voelt zich helemaal thuis in de huidige kapel. Het was even omschakelen, want het orgel was helemaal gerestaureerd en de ruimte is kleiner en dat heeft invloed op de akoestiek, maar nu ik er aan gewend ben is het prachtig. Toevalligheid De reden dat Ewald Kooiman indertijd bij het toenmalige ziekenhuis begon was eigenlijk een toevalligheid. Ik bespeelde een orgel in een kerk, maar met twee diensten elke zondag werd dat een te zware belasting. Toen ik de vacature bij het VUmc ontdekte, ben ik daar meteen op af gegaan. In eerste instantie was dat een vreemde ervaring, want ik was gewend aan een volle kerk en hier zijn we zondags maar met een man of 25. Pas gaandeweg ben ik het werk hier echt gaan waarderen. Ik heb een hekel aan modewoorden, maar in een ziekenhuis heerst een andere spiritualiteit. Dat heeft alles te maken met de zieke patiënten. De mensen die hier in de kapel komen, zijn daardoor veel gevoeliger voor mijn muziek. Grote liefde Kooiman s grote liefde in de muziek is Bach, hoewel ook de Franse 18e eeuwse orgelmuziek hem nauw aan het hart gaat. Ik ben een echte Bachspecialist. Ik heb zelfs twee keer alle werken van Bach opgenomen. De eerste keer is dat op elpees uitgebracht, de tweede keer op cds. Als kind al had Kooiman een voorkeur voor het orgel, het instrument dat ook Bach het meeste aansprak. Mijn ouders waren helemaal niet muzikaal, maar ik wist al heel jong dat ik op een kerkorgel wilde spelen. Net zoals de meeste organisten kreeg hij aanvankelijk pianoles. Maar toen ik twaalf was ben ik naar een kerk gegaan om te vragen of ik op hun orgel mocht studeren. Sinds die tijd is de orgelmuziek nooit meer uit zijn leven verdwenen. Sinds 1977 maakt hij deel uit van het bestuur van de Stichting Internationaal Orgelconcours in Haarlem, waarvan het grootste gedeelte als voorzitter. Deze Stichting verzorgt om het jaar een improvisatiefestival en een orgelacademie. Voor zijn bijdrage hieraan ontving hij onlangs de penning van verdienste van de stad Haarlem. Van 1987 tot 1992 was hij bovendien bijzonder hoogleraar orgelkunde aan de VU. Voor zijn verdiensten als organist was hij al eerder benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. MK 4e jaargang, nummer 9 28 april 2005 Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van het VU medisch centrum. Oplage: Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Het redactiestatuut vindt u op de intranetpagina s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Mariet Bolluijt, Mariet Buddingh, Pauline Diemel, Jakomien ter Haar, Edith Krab, Ilse van Wijk Redactieraad Marieke Cats, Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ellen Binnema, Lys Bouma, Marisca Butterman, Clemens Dirven, Barbara de Graaff, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Daniëlle van der Windt Fotografie Yvonne Compier, René den Engelsman, Annuska Houtappels, Fred Schuurhof Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland Redactiesecretariaat dienst communicatie VU medisch centrum kamer 0b102 telefoon (020) , fax (020) tracer.info@vumc.nl Vormgeving Marcel Bakker, De Ontwerperij Druk Hoonte Bosch & Keuning, Utrecht Advertenties Adverteren in Tracer is mogelijk. Neem voor meer informatie contact op met het redactiesecretariaat of kijk op de website. Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnmenten Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel , fax aboservice@aboland.nl, Beëindigen abonnement: Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. Volgende Tracer De volgende Tracer verschijnt op donderdag 12 mei. Deadline voor kopij is 4 mei om uur. Opleidingsinstituut Zorg en Welzijn krijgt vorm Remy Brand Nu staat er alleen nog een betonnen geraamte, maar het Opleidingsinstituut Zorg en Welzijn (OZW) begint steeds meer vorm aan te nemen. Eind 2005 moet het ronde gebouw, dat op het terrein van de Vrije Universiteit verrijst, klaar zijn. In het Opleidingsinstituut OZW worden zorg- welzijnopleidingen ondergebracht van het VU medisch centrum, Hogeschool INHOLLAND, ROC ASA en de Vrije Universiteit. Elke twee weken komt er een verdieping bij en eind dit jaar moet het ronde gebouw klaar zijn. En dat gaat lukken ook, zegt projectmanager Evert-Jan van den Akker. Ja, we liggen goed op schema. We zijn medio maart vorig jaar begonnen en op 24 december wordt het pand opgeleverd. Inmiddels zitten we op de vijfde verdieping en vrijdag leggen we de vloer van de zesde. Elf verdiepingen In totaal krijgt het nieuwe opleidingsinstituut elf verdiepingen, die met zogenaamde prefab-elementen in elkaar worden gezet. Het zijn stukken verdieping die als het ware op elkaar worden gestapeld. Het zwaarste element weegt kilo. Door van tevoren gefabriceerde delen te gebruiken, gaat het werk een stuk sneller, verklaart Van den Akker. Terwijl de bouwvakkers bovenop bezig zijn met het in elkaar zetten van de zesde verdieping, wordt onderop FOTO: ANNUSKA HOUTAPPELS, gestart met wat Van den Akker de grove werkzaamheden aan de binnenkant noemt. Muurtjes worden gemetseld, ventilatiekanalen aangelegd en kozijnen en ramen in de nu nog open gaten gezet. Enkele weken later start het metselwerk. Het instituut krijgt langzaam maar zeker zijn karakteristieke, roodbruine kleur. Van den Akker: Het wordt dan behalve steeds hoger, steeds roder. Ook gebeurt er van alles onder het gebouw. Het ozw wordt namelijk aangesloten op het tunnelnetwerk van de Vrije Universiteit. Alle gebouwen zijn verbonden via de tunnels, waar doorheen goederen worden vervoerd en verschillende leidingen lopen. Het ozw krijgt zijn eigen tunneltje, dat in mei klaar moet zijn. In de tussentijd buigt een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van het ozw, de VU en een opzichter zich over de verhuizing. Alle opleidingen kunnen namelijk niet tegelijkertijd verhuizen. Logistiek gezien is dat simpelweg niet haalbaar, zegt Van den Akker. De eersten kunnen er begin januari in en de rest volgt daarna. Streven is om alles en iedereen in de maand januari gehuisvest te hebben. Maar of dat gaat lukken is de vraag. Van den Akker: We proberen de opleverdatum naar voren te schuiven, zodat we eerder kunnen verhuizen. De werkgroep bekijkt of dat mogelijk is. OZW Met de wording van het Opleidingsinstituut ozw is het voor het eerst in Nederland dat zorg- en welzijnopleidingen op mbo-, hbo- en wo-niveau samen vertegenwoordigd zijn. Zij werken intensief samen in het project, maar behouden hun eigen identiteit. De betrokken partijen willen met het samenwerkingsverband een substantiële bijdrage leveren aan het innoveren van opleidingen en het verlichten van de personeelstekorten in de zorgen welzijnssector. De zorg- en welzijninstellingen in de regio worden op bestuurlijk en uitvoerend niveau betrokken bij de aansluiting van de opleidingen op de praktijk. Binnen het instituut komt veel aandacht voor een goede aansluiting op na- en bijscholing, bijvoorbeeld in specialistische vervolgopleidingen. Ook het ontwikkelen van maatwerkoplossingen en nieuwe opleidingen wordt gemakkelijker net als doorstroming van studenten van mbo naar hbo en van hbo naar wo. 2 Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

3 Roparunteam loopt proef Niet van Parijs naar Rotterdam, maar van Hoorn, via Enkhuizen en Medemblik terug naar Hoorn. Op 16 april heeft het Roparunteam van het VU medisch centrum proef gelopen over een afstand van 103 kilometer door het Noord- Hollandse landschap. Dit als test voor de echte Roparun, de langste non-stop estafettemarathon ter wereld voor het goede doel, die start op 14 mei. Teamcaptain Marcel van der Haagen kijkt terug op een geslaagde dag. We hebben er een echte Roparun in het klein van gemaakt. De route was opgedeeld in etappes van 25 kilometer. Deze werden afgelegd door een groep van vier lopers die elkaar iedere kilometer afwisselden. Zo ziet het schema er in mei ook uit. De lopers werden vervoerd in auto s, begeleid door voor- en achterfietsers en op de wisselpunten stonden de koffie en de eierkoeken klaar. Op deze manier is zowel het loopschema als de logistieke organisatie getest. Daarnaast is de gemiddelde loopsnelheid van het team gemeten. Deze kwam uit op 14,2 km per uur en op basis van deze tijd wordt gepland op welke tijd het VUmc team van start mag op 14 mei. Wessel Koopmans, projectmanager bureau nieuwbouw, loopt dit jaar voor het eerst de Roparun. Ik heb heel wat loopervaring, maar het schema van een kilometer lopen, afgewisseld met twaalf minuten in de bus, is voor mij nieuw. Dat is voor een lange afstandloper heel onnatuurlijk en daarom goed om te oefenen. Irene Dwars, verpleegkundige op zorgeenheid hematologie, gaat dit jaar voor de eerste keer mee als fietser. Het was niet alleen een gezellige dag, maar door de oefenrun gaat het evenement écht leven. Je proeft de sfeer en leert je teamgenoten kennen. Wat mij betreft is dit echt een must voor ieder nieuw teamlid. Ook Van der Haagen is erg te spreken over de sfeer. Ondanks de kou en de regen bleef iedereen enthousiast. Een goede teamgeest is belangrijk. Naast het wedstrijdelement en de bijdrage aan het goede doel van de stichting Roparun, telt het samenwerken om de estafette tot een goed einde te brengen, net zo hard. De dag werd afgesloten met een gezamenlijk etentje, waar uitgebreid werd nagepraat. Koopmans: Het weer was koud, maar de sfeer warm. De vooruitzichten voor Parijs-Rotterdam zijn dan ook meer dan gunstig! MZ FOTO: RICHELLE VAN DER VALK Salarissen VUmc gewoon uitbetaald Ziekenhuizen op zwart zaad kopte het Algemeen Dagblad op 19 april. In het bericht meldt de krant, dat tienduizenden werknemers in ziekenhuizen in mei hun salaris en vakantiegeld dreigen mis te lopen. Reden volgens het artikel is de introductie van een nieuw declaratiesysteem (DBC s) bij de ziektekostenverzekeraars. Op woensdag 13 april werd om acht uur in de ochtend de eerste paal geslagen van het nieuwe researchgebouw van het Cancer Center Amsterdam, dat naast de afrit van de A10 gebouwd gaat worden. Meestal is dit een feestelijke moment tijdens de bouw, maar ditmaal was het toch wel een beetje een serieuze gebeurtenis. Gerjan Trommelen, bouwcoördinator, licht toe. We moeten heien vlakbij een grote waterleiding van een meter doorsnee, die een gedeelte van Amsterdam van water voorziet. Hoewel we op een veilige afstand van deze waterleiding heien en de kans op problemen minimaal is, kan je toch nooit voorspellen hoe de grond in de nabijheid reageert op de trillingen. Inmiddels hebben we al een fiks aantal palen geplaatst en dit heeft gelukkig niet tot problemen geleid. Voor de fundering moeten 84 palen worden geslagen, waarvan een groot gedeelte in het water komt te staan omdat het gebouw gedeeltelijk over het water wordt gebouwd. Trommelen: Het gebruikelijke feestje wordt nu in juni gehouden, als de eerste van de 421 geprefabriceerde units op het dan aanwezige platform wordt geplaatst. Het nieuwe gebouw zal honderd meter lang worden, twintig meter breed en vier bouwlagen bevatten. ML Doelmatigheidsonderzoek Op 20 april is het programmavoorstel Doelmatigheidsonderzoek aangeboden aan het Ministerie van vws. Het conceptprogramma staat op de website Tussen juni en september van dit jaar kunnen vooraanmeldingen in de ronde 2007 worden ingediend. In deze ronde gaat het om drie deelprogramma s: vroege evaluatie van medische innovatie, effecten en kosten en implementatie. Het deelprogramma effecten en kosten zal zich richten op nieuwe thema s, terwijl de andere twee weinig zullen veranderen. (ADVERTENTIE) Volgens directeur financiën Cees Buren worden de salarissen en het vakantiegeld in mei gewoon uitbetaald. Het klopt dat door dit, per 1 januari 2005, ingevoerde declaratiesysteem alle ziekenhuizen problemen hebben met de facturering en daardoor minder liquide middelen tot hun beschikking hebben. Wij hebben dit zien aankomen en in een Eerste paal CCA het water in Column Flink pamperen Armand Girbes Zoals u al wel overal gehoord en gelezen hebt, komt er een nieuw curriculum voor onze studenten. Enerzijds heeft dit te maken met onze nieuwe kijk op opleiden, namelijk sturen op competenties, anderzijds laten we ons leiden door wat ondeugdelijke evaluaties met een hoog self-fulfilling prophecy gehalte. We laten ons wijsmaken, bijvoorbeeld door Elsevier, dat de opleiding tot arts tot nu toe niet zo goed was in het VUmc. Als je dat nu maar weer zelf bevestigt, dan gaan anderen dat nog geloven ook en melden zich minder eerstejaars studenten aan. Bij mij solliciteren regelmatig jonge enthousiaste artsen, die hier hebben gestudeerd en heel erg graag in het VUmc willen blijven, omdat ze het zo naar hun professionele zin hebben. Wat een onzin om zelfs maar te denken dat onze opleiding slechter is dan elders. Voordat je hier over nadenkt, moet je eerst weten waaraan je wilt meten hoe goed een opleiding is. Of de dames en heren tevreden zijn over de kwaliteit van de stoelen en wc s? Of meet je het af aan hoeveel er slagen in het eerste jaar? Dus met een makkelijk examen scoor je goed. Het gaat er toch om of je goede dokters aflevert? Dat klinkt al een stuk beter, maar dan weten we nog niet of we een goede dokter bedoelen voor een (klein) streekziekenhuis, een plattelands huisartsenpraktijk of een academisch ziekenhuis. Voor zover ik weet, heeft geen enkele universiteit vroeg stadium maatregelen genomen. Zo is onze limiet bij de banken verhoogd en worden door de ziektekostenverzekeraars voorschotten verstrekt. Samen met de andere universitair medische centra willen we er voor zorgen, dat deze voorschotten doorbetaald blijven totdat de problematiek rond de facturering is opgelost. EK Samenwerkingovereenkomst Eind maart werd een samenwerkingsovereenkomst getekend door de afdeling fysica en medische technologie (fmt) en de firma Viasys. Het doel van de samenwerking is het gezamenlijk verder ontwikkelen van een nietinvasieve techniek voor het bepalen van de regionale longfunctie bij beademde patiënten (Elektrische Impedantie Tomografie). fmt heeft een prototype van een door Viasys ontwikkelde tomograaf in gebruik en daarvoor een gebruikersinterface ontwikkeld om data te analyseren, te interpreteren en op een gebruiksvriendelijke manier te bekijken. De interface zal door Viasys in licentie worden verkocht aan intensivisten in Europa, Australië en de vs. Nieuwe regeling gebruik dienstauto Hoewel het VUmc het eigen wagenpark afstoot, blijft het mogelijk om voor zakelijke afspraken een dienstauto te gebruiken. Vanaf 1 mei is daarvoor een contract afgesloten met Connectcar. Vanaf die datum staan er permanent twee auto s van Connectcar op het parkeerterrein Meanderhof. Vooralsnog gaat het om een proef van drie maanden. Afdelingen of diensten die voor zakelijke doeleinden een auto nodig hebben, moeten bij Eddy Boots een Connect Card aanvragen. Deze kaart geeft toegang tot het reserveringssysteem en daarmee ook tot de auto. Het reserveren van een dienstauto kan zowel telefonisch als via het internet plaatsvinden. De boordcomputer in de auto registreert het aantal gereden kilometers. De kosten van de rit (per uur en per kilometer) worden vervolgens automatisch aan de juiste afdeling doorbelast.de auto s kunnen daarnaast in bepaalde gevallen ook voor privédoeleinden worden gebruikt. Voor vragen en informatie kunt u terecht bij Eddy Boots, toestel voor ogen welk type dokter zij specifiek wil opleiden. Er is in het beeld naar buiten toe veel te veel oog voor beeldvorming en oneliners, overigens geheel passend bij deze tijd. Als het VUmc daarvoor wil gaan, heb ik nog flink wat tips. Bovendien, wil de staatssecretaris aan de studenten zelf vragen of ze wel genoeg worden verwend, dus we moeten die studenten flink pamperen. Nu al krijgen studenten intensief les in kleine groepjes. We gaan gewoon individueel onderwijs geven en iedere student krijgt continue begeleiding van één medisch specialist. Iedere morgen worden ze liefjes gewekt met een heerlijk ontbijtje op bed, naar recept van onze diëtistes. We zetten de fysiotherapie en psychologische dienst in om ze te motiveren wat ochtendgymnastiek te doen. Voor sommige studenten worden zelfs revalidatieartsen ingezet omdat hun conditie al zo slecht is dat er gerevalideerd moet worden. Daarna worden ze naar het VUmc gebracht per luxe taxi, alwaar ze individueel onderwijs krijgen. We zeggen alle antwoorden van de examens gewoon voor, zodat 100% slaagt. Zo gaan we echt goed scoren bij de Elsevier enquête, al leiden we wel weekdieren op. Zo moet het dus niet en zo doen we het ook niet. We moeten ons niet te veel aantrekken van die flut onderzoeken. Ik heb namelijk als één van hun leraren (professeur in het Frans) een heel positief beeld van de VUmc studenten geneeskunde, dus dan moeten ze wel een goede opleiding gehad hebben. Laten we dat toch wat meer uitdragen. Tracer 28 april Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures 3

4 Veilig terug uit Irak Ervaringen in Camp Smitty leerzaam Drie maanden lang schreef longverpleegkundige Cynthia Lakerveld een tweewekelijkse column voor Tracer. Ze was als sergeant verpleegkundige gelegerd op Camp Smitty, bij de Zuid-Irakese plaats As Samawah. Nu ze weer aan het werk is op het VUmc vertelt ze over haar ervaringen. Het is Cynthia Lakerveld allemaal niet in de koude kleren gaan zitten. Drie maanden werken in Irak was een enerverende ervaring. Hier hoor je er niet zoveel over, maar in Camp Smitty zit je midden tussen de strijdende partijen. Geconcentreerd doorgaan met je werk, terwijl er een mortieraanval plaatsvindt, is niet zo eenvoudig. De informatie die je hier in de kranten leest is erg beperkt. Waarschijnlijk willen ze de achterblijvers niet al te ongerust maken. Maar het was af en toe best spannend. Veelzijdig Als longverpleegkundige heeft ze bij het VUmc een heel specialistisch taak. In Irak was het werk juist heel veelzijdig. Ik stond in de shockroom, maar ook op de verpleegafdeling. Daarnaast bemanden we een poli voor de huis-, tuin- en keukenkwaaltjes. Daar leer je zelfstandig te werken, want je kunt niet voor elk wissewasje een arts laten komen. Zeker s avonds en s nachts probeer je er zelf uit te komen. Het ziekenhuis op Camp Smitty was goed uitgerust. Menig ziekenhuis in Nederland zou jaloers zijn als ze zagen wat we hadden aan spuitenpompen, infuuspompen en propacs. Elk bed konden we van alle middelen voorzien. We hadden twee verpleegafdelingen, waar we 64 patiënten konden opnemen, maar dat aantal hebben we gelukkig nooit gehaald. Het grootste deel van de tijd hadden we maar een verpleegafdeling in gebruik. De patiënten hadden heel verschillende problemen, van buikgriep tot autoongelukken en schotwonden. Ik heb behoorlijk wat gruwelijke verwondingen gezien. Vooral de laatste week dat we er waren, vielen er veel gewonden. De meeste Nederlanders waren toen inmiddels al vervangen door Britse troepen. Cynthia is absoluut niet bang om nog een keer te worden uitgezonden. Omdat ze bij defensie in dienst is geweest, kan het leger haar oproepen zodra dat nodig is. Nee, ik wil zeker nog een keer. Niet naar Koeweit, waar ze me in eerste instantie na afloop van deze uitzending naar toe wilden sturen, want dan zit je tussen allemaal buitenlanders ver van de actie. De missie naar Irak heeft haar leven veranderd. Ik heb de afgelopen maanden veel geleerd. Ik kan bijvoorbeeld veel beter met stress omgaan dan voor deze tijd en ook het werken met zwaargewonden is me meegevallen. Ik denk er zelfs over om me in een andere richting te specialiseren. seh-verpleegkundige lijkt me nu een heel uitdagend beroep. Ik zal me de komende tijd verder oriënteren. MK Samenstelling IVF tarief openbaart tekortkoming introductie DBC structuur Het schrappen van de vergoeding voor de eerste IVF-behandeling maakte een interessante tekortkoming van de overgang naar de DBC financieringsstructuur duidelijk. In de periode tussen het oude proces en volledige toepassing van het DBC systeem moeten ziekenhuizen een opslagpercentage op de DBC toepassen om het budget vol te declareren. De mensen die de eerste ivfbehandeling zelf moeten betalen worden nu de dupe van een oneffenheid bij de introductie van een nieuw systeem. Erg onrechtvaardig, zegt Roel Schats, hoofd van het ivf -centrum van de afdeling verloskunde en gynaecologie. Het VUmc zocht en leek een oplossing te hebben gevonden voor een al veel eerder gesignaleerd probleem. Zelf opvangen Het VUmc besloot namelijk de opslag voor ivf behandeling op te heffen en voor eigen rekening te nemen. Dat lijkt totaal gerechtvaardigd en toegestaan, omdat we de financiële consequentie ervan Prestatie-indicatoren 2004 Meer antwoorden dan vorig jaar De één beantwoordde ze per ommegaande, de ander kostte het iets meer tijd: net als vorig jaar wil de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) antwoord op de door haar opgestelde prestatie-indicatoren. Doel is de geleverde prestaties inzichtelijk maken. In totaal zijn 165 verzoeken aan 52 afdelingen in het VUmc uitgegaan om een aantal vragen te beantwoorden. Het tijdsbestek daarvoor was zeer beperkt, doordat het VUmc de prestatieindicatoren dit jaar ook in het jaarverslag publiceert. Uit de response bleek dat er over 2004 zes indicatoren meer konden worden beantwoord dan over Jakomien ter Haar zelf dragen, namelijk door deze op te vangen met overproductie die bij andere behandelingen wordt verkregen. Daarmee komen wij FOTO: ANNUSKA HOUTAPPELS, niet aan de opslag van wat voor behandeling dan ook, dat is namelijk niet toegestaan, zegt Rein Keijser van de biza, de vragen en twijfels van relevante instanties van zich afwerpend. Wij doen dit, omdat we het onrechtvaardig vinden om deze tijdelijke oneffenheid van het systeem in rekening te brengen bij de patiënt, zegt Schats. Wij zochten al enige tijd naar een oplossing. Dat blijkt ook uit het feit dat er voor deze behandeling nog geen rekening de deur uit is. De VUmc maatregel scheelt volgens Schats ook in het aantal mensen dat zich voor een eerste en dientengevolge ook voor een eventuele tweede of zelfs derde wel vergoede behandeling meldt. Ik was even bang dat we door deze ongewilde bottleneck het ivf-centrum wel konden sluiten, zegt hij. Wij kunnen er als specialist namelijk niks aan doen, maar worden wel geconfronteerd met de gevolgen. Opslag berekenen De opslag- of vulpercentages (eerder was dat de verpleegprijs) worden namelijk bepaald door het College Tarieven Gezondheidszorg (ctg). Voor de zorg in het A- segment, dat is de zorg waarover de ziekenhuizen de tarieven niet zelf mogen bepalen, zijn de ziekenhuizen gevraagd een opslagtarief op te geven. Bij het niet honoreren daarvan krijgen zij van het Zichtbare prestaties Ziekenhuizen en medisch specialisten willen duidelijk maken wat zij doen en met welk resultaat. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg (igz) vraagt ziekenhuizen nadrukkelijk om geleverde prestaties beter zichtbaar te maken. Om dit te kunnen doen, zijn prestatieindicatoren opgesteld. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Orde van Medisch Specialisten, de Nederlandse Federatie van umc s en de igz hebben eind 2003 de Basisset prestatieindicatoren voor het eerst gebundeld aangeboden aan de ziekenhuizen. Nu heeft igz gevraagd om, in licht gewijzigde vorm, de gegevens over 2004 op 1 juli 2005 bekend te maken. De publicatie van ziekenhuisgegevens vindt plaats met de gegevens over Omdat pas eind januari 2004 bekend was hoe elke indicator precies was gedefinieerd, moest het verzamelen van deze gegevens achteraf plaatsvinden. Van enkele indicatoren kunnen hierdoor de gegevens niet op tijd of geheel compleet worden gepubliceerd. igz onderscheidt 29 indicatorgebieden waarover 46 vragen worden gesteld. Het doel is de kwaliteit van de zorgverlening binnen de instelling te meten, benchmarking te introduceren, zodat vergelijking tussen ziekenhuizen mogelijk is, en een verdere aanzet te geven tot verbeteringen. Zoals de initiatiefnemers echter ook al benadrukken, vormt de gevraagde set een eerste aanzet. Ze geven ctg een percentage opgelegd. Het VU medisch centrum acht haar administratie zo goed op orde dat zij op basis van de productie in voorgaande jaren een heel reële inschatting kan maken van het benodigde opslagpercentage. Samen met het ctg stelde zij het opslagpercentage vast op 77%. Het VU medisch centrum vreest dat andere ziekenhuizen een minder reële, lagere inschatting hebben gemaakt van het opslagpercentage. Daardoor leek het aanvankelijk voor de buitenwereld dat ivf in het VUmc buitensporig veel duurder was dan in andere ziekenhuizen. Maar dat is niet zo. De kans dat andere ziekenhuizen later financieel vast komen te zitten is aanwezig, hoewel wij natuurlijk ook niet honderd procent zeker weten of wij het opslagpercentage goed hebben bepaald, zegt Keijser. Het is allemaal op basis van inschatting namelijk, dat is het bedrieglijke eraan. Inmiddels heeft het ctg bij het VU medisch centrum informatie gevraagd over de financiële formule die het VUmc wil hanteren om het probleem op te lossen. In een reactie heeft het ctg laten weten twijfels te hebben of de VUmc-oplossing ook is toegestaan. Het VUmc beraadde zich bij het ter perse gaan van deze Tracer op een alternatief binnen het intern aanvaarden van de kosten van het opslagpercentage. vooralsnog geen werkelijke doorsnede van de kwaliteit in een individueel ziekenhuis. Uitgebreide toelichting Het VU medisch centrum kiest ervoor de prestatie-indicatoren ook in het jaarverslag op te nemen. Omdat de ruimte hierin beperkt is, wordt in het jaarverslag volstaan met een korte samenvatting van vrijwel elke gevraagde indicator. Op de VUmc-website ( worden binnenkort alle resultaten met uitgebreide toelichting gepubliceerd. Deze website is door de Consumentenbond als patiëntvriendelijk beoordeeld. IvW 4 Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

5 Kinderen bedenken slaapexperimenten Groep H en groep K van de eerste Montessorischool in Hoofddorp zijn de gedeelde winnaars geworden van de wedstrijd het Grote Slaapexperiment, georganiseerd door Eus van Someren. De leerlingen van deze twee klassen voeren op 11 en 12 mei een wetenschappelijk onderzoek uit in nemo. Van Someren wil vergelijken of slapen het onthouden van nieuwe vaardigheden en feiten beïnvloedt. De kinderen zullen daarom s morgens nieuwe vaardigheden en feiten leren, die vervolgens s avonds worden getest. Voor het slapengaan leren ze weer nieuwe vaardigheden en feiten en die worden bij het opstaan opnieuw uitgevoerd, legt Van Someren uit. Om de zaak nog complexer te maken zullen niet alle kinderen een even rustige nacht doormaken in nemo. Tijdens de slaap wordt door het meten van de hersenactiviteit precies gemeten in welke fase het kind verkeert. Bij een aantal kinderen zal de diepe slaap worden gestoord door een pieptoon. Tot dusver is er nog nooit een echt onderzoek gedaan naar de effecten van slaap op het leervermogen van kinderen. Dat beide klassen van dezelfde school ex aequo eindigden is zuiver toeval. Beide groepen kwamen met een bijzonder onderzoeksvoorstel. De eerste wilde te weten komen in hoeverre slaapgebrek invloed heeft op het humeur. Om dat te meten wordt de kleding van de kinderen s nachts verstopt. Als ze wakker worden gemaakt, moeten ze eerst op zoek naar hun kleren. De andere groep vroeg zich af of hoe je in slaap valt uitmaakt voor het leervermogen. Een deel van de klas wil daarom voor het slapengaan twee uur schaken, terwijl de andere groep juist fysieke activiteiten krijgt voorgeschoteld. We kunnen deze onderzoeken nu nog niet zelf uitvoeren, maar ik heb begrepen dat een aantal kinderen al wel bezig is om met ouders en elkaar meer te ontdekken over de invloed van slaap op het leren, aldus Van Someren. De resultaten van het tweedaagse onderzoek worden tevens besproken op het wetenschappelijke symposium Cognition and the sleeping brain op 13 mei in nemo en op het jaarlijkse internationale slaapcongres in Denver, vs. Hier leidt slaaponderzoeker Eus van Someren een sessie over slapen en leren bij kinderen. MK FORO: RICHELLE VAN DER VALK Ivan Wolffers krijgt Van Walreeprijs Sociale betrokkenheid als motor Wilma Mik Wist ik veel dat mensen boos op je kunnen worden, als je alleen maar informatie wilt delen. En boos werden ze, de artsen en farmaceutische industrie, toen Wolffers halverwege de jaren zeventig voor een breed publiek ging schrijven over geneesmiddelen. Hij bleef daarmee doorgaan tot op de dag van vandaag. Afgelopen maandag kreeg hij voor deze inspanningen de Van Walreeprijs overhandigd, een prijs van de eerbiedwaardige KNAW. Hoe er in dertig jaar het een en ander is verschoven en hoe sociaal engagement leidde tot tal van initiatieven. W e t e n s w a a r d i g Tijdens zijn studie geneeskunde in Utrecht drong het besef al diep tot hem door: hoe weinig we eigenlijk weten van ziekte en gezondheid. Daar zou je als patiënt ook van op de hoogte moeten zijn, realiseerde hij zich. Zodat je een reëler beeld van de gezondheidszorg krijgt, zonder al te overspannen verwachtingen. Dat besef werd nog pregnanter toen hij als huisarts recepten moest gaan voorschrijven. Hoe je dat moest doen, had ik nooit geleerd en ook niet hoe je met een kritische blik wetenschappelijke artikelen moest lezen. Dus volgde een zelfopgelegde bijspijkercursus, die uitmondde in een continue ontdekkingsreis. Ik las bijvoorbeeld dat hoestdranken geen enkel effect hebben. Maar waarom schrijven we die dan in grote hoeveelheden voor? Dergelijke wetenswaardigheden uit The Lancet en The British Medical Journey vertaalde hij in prettig leesbare columns voor de Volkskrant. Grote behoefte In 1977 verscheen Medicijnen, waarin hij de werking, kosten en risico s van geneesmiddelen voor leken op een rijtje zette. Het is een standaardwerk geworden, dat hij om de twee jaar actualiseert. Het boek voorziet in een grote behoefte bij de gebruikers van de gezondheidszorg; er zijn inmiddels een half miljoen exemplaren van verkocht. Een groot succes, dat hem echter niet door iedereen in dank werd afgenomen. Artsen verweten me dat ik de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt ondermijnde. Jaja, de patiënt moet dus blijkbaar een blind vertrouwen in zijn arts hebben. Van advocaten van de farmaceutische industrie ontving hij regelmatig intimiderende brieven, met als doel hem het zwijgen op te leggen. Kennelijk had ik een gevoelige snaar geraakt, want anders zou er niet zo opgewonden zijn gereageerd. Uiteindelijk heeft al dat gedoe me gesterkt en ik ben gewoon doorgegaan. Gebruikers van de gezondheidszorg moeten zelf keuzes kunnen maken, maar dan moeten ze wel weten wat er te halen is. Daar help ik ze een handje bij. Wolffers ziet tot zijn genoegen dat de ideeën over de gezondheidszorg de laatste tien jaar in deze richting zijn opgeschoven. De arts is niet langer de baas over jouw gezondheid. Dat ben je zelf. Een mondige patiënt met de arts als consulent. Samen maak je een afweging. Vooringenomen Kijk op zijn website en er doemt een beeld op van een man met een enorme energie, die zich vol passie stort in een grote variëteit aan bezigheden. Schrijver van wetenschappelijke boeken, romans, essays, scenario s voor tv-programma s, reiziger, initiator van een internationale nieuwsbrief voor prostitutie en aids-preventie, gezondheidsprojecten en onderzoeksprogramma s in ontwikkelingslanden. En dan is hij ook nog voor 0,3 fte hoogleraar aan het VUmc voor Gezondheidszorg en Cultuur. Zijn kamer ligt bezaaid met de laatste schema s van het nieuwe curriculum. Als de plannen doorgaan zoals ze er nu liggen, wordt alles wat hij en zijn groep de afgelopen vijftien jaar hebben opgebouwd, vernield. Al voordat het modieus werd, waren we hier al bezig studenten goed voor te bereiden op de omgang met patiënten met een andere culturele achtergrond. We hebben daar veel ervaring in opgedaan en het is nog steeds belangrijk daar de aandacht op te vestigen. Onderzoek van ons laat zien dat een kwart van de artsen uit het VUmc behoorlijk vooringenomen is naar allochtone patiënten. De interactie zou moeilijk verlopen. Maar wat blijkt? Er zijn evenveel of minder communicatieproblemen bij allochtone patiëntengroepen dan bij de autochtone patiëntengroep. De autochtone patiënten snappen soms ook niet waar de arts het over heeft. Er zijn dus nog behoorlijk wat mythes te ontzenuwen. Bij de tweede poot van zijn hoogleraarschap bereidt hij studenten voor op werken in ontwikkelingslanden. Ze moeten leren wat armoede is en hoe dat de gezondheid beïnvloedt. Een royaal gebaar Zijn motor is sociale betrokkenheid en uit morele verontwaardiging nam Wolffers samen met zijn partner Marion Bloem het initiatief voor de handtekeningactie Een royaal gebaar. Rond Koninginnedag wordt bekend of Beatrix gehoor geeft aan het verzoek om gratie te verlenen aan asielzoekers. Ik zou graag die Van Walreeprijs en alles wat ik ooit heb gedaan, willen inruilen voor de gratie van die asielzoekers. Gen voor Roberts syndroom gevonden Een internationaal onderzoeksteam, waarbij ook de oncogenetica groep van het VUmc onder leiding van Hans Joenje was betrokken, heeft het gen gevonden dat het Roberts syndroom veroorzaakt. Dit gendefect kan leiden tot een ongewoon chromosoomaantal, een verschijnsel dat ook bij kankercellen voorkomt. De ontdekking maakt een definitieve diagnose en prenatale tests of preimplantatie diagnostiek mogelijk. Omdat het esco2-gen een rol speelt bij de structuur van chromosomen kan het bovendien van belang zijn voor het kankeronderzoek. Het Roberts syndroom is een ernstige aandoening. Een op de vijf patiënten overlijdt al voor de geboorte, een groot aantal vlak daarna. De sterfte wordt met name veroorzaakt door een defect aan het hart, maar ook andere organen zijn vaak slecht ontwikkeld. Verder vertonen patiënten met het Roberts syndroom algehele groeiachterstand, hebben korte of bijna afwezige armen, benen, vingers en tenen, nierafwijkingen, oogafwijkingen, een tweezijdig gespleten lip en verhemelte. De resultaten van het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Genetics. Schildwachtklierprocedure ook op langere termijn betrouwbaar Ruim vijf jaar na het uitvoeren van de schildwachtklierprocedure blijkt zich slechts bij één borstkankerpatiënt een recidief te hebben ontwikkeld. Een okselklierdissectie bij schildwachtklier-negatieve patiënten lijkt daarom definitief overbodig. Dit bewijst het follow up-onderzoek waarop Hans Torrenga op vrijdag 15 april promoveerde. In een groep van 104 schildwachtklier-negatieve patiënten die geen okselklierdissectie ondergingen, werd na een follow-up na 57 maanden bij slechts één patiënt een okselrecidief vastgesteld. Het belangrijkste doel van de schildwachtklierprocedure is het vermijden van een okselklierdissectie bij patiënten met een schone schildwachtklier. De schildwachtklierprocedure berust op het concept dat in de vroege fase van uitzaaiingen in de klieren in de regel slechts één lymfklier als eerste eventuele tumorcellen uit de lymfe filtert. Belangrijke consequentie hiervan is dat wanneer deze zogenoemde schildwachtklier geen tumorweefsel bevat, nagenoeg zeker ook de overige lymfklieren schoon zullen zijn. Als gevolg hiervan kan bij patiënten met een schone schildwachtklier een okselklierdissectie worden vermeden. Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures 5

6 Procesherinrichting Sneller Beter Zowel patiënt als arts wordt er beter van Ilse van Wijk Tijdens zijn opleiding tot KNO-arts dacht hij al dat de organisatie van het zorgproces voor mensen met een hoofd-halstumor beter kon. Maar toen was ik niet in de positie om er iets aan te veranderen, glimlacht hoofdhalschirurg Remco de Bree. Nu is hij dat wel. Als voorzitter van het Sneller Beterteam procesherinrichting oncologie wil hij de zorg voor patiënten met kanker in het hoofd-halsgebied sneller, maar ook beter inrichten. Ik voel me gesteund door de grotere structuur waarvan ons project deel uitmaakt. We krijgen ondersteuning van zowel het VUmc als het cbo. Daarom zie ik dit als dé kans om de zorg van hoofd-halskanker patienten nog beter te maken. De Bree schuift wat ongemakkelijk in zijn stoel: Ik hoop niet dat je van mij verwacht dat ik al resultaten meldt, want zo ver is het nog niet. De landelijke aftrapbijeenkomst met de zeven andere Sneller Beterteams pijler 3 was eind vorig jaar. Het project loopt tot november Dan kan De Bree melden wat de inspanningen hebben opgeleverd. Liever benadrukt hij waarom hij meewerkt aan Sneller Beter. We zagen al snel in dat de meeste winst te halen is in het diagnostische traject dat onze patiënten doorlopen. Daar hebben we onze focus nu op gericht. Luxe Hij vervolgt: Het is zowel voor de patiënt als voor de arts beter, als het traject voor mensen met hoofd-halskanker korter en getroomlijnder verloopt. Voor de patiënt, omdat hij of zij minder vaak naar het ziekenhuis hoeft te komen en eerder weet waar hij aan toe is. Aangezien onze patiënten uit het hele land komen, is dat geen overbodige luxe. Voor de arts is het beter, omdat wij alle zeilen bij moeten zetten om een patiënt binnen een acceptabele - en medisch noodzakelijke - termijn te laten onderzoeken. Het kost ons vele minuten telefoneren om onze patiënten bijvoorbeeld binnen een acceptabele tijd een mri te laten krijgen. Of om radiologische of pathologische uitslagen op tijd binnen te hebben. Onacceptabel Hij geeft een voorbeeld: Stel, ik zie een patiënt voor de eerste keer. Dan besluit ik, dat de patiënt een kijkoperatie moet ondergaan. Dit is praktisch standaard bij patiënten met een vermoeden van hoofd-halskanker. Voordat de patiënt dit kijkonderzoek krijgt, moet er eerst een mri, ct, echo of ander aanvullend onderzoek plaatsvinden. Wanneer ik dit invul op de standaard aanvraagformulieren, duurt het minimaal zes weken voordat deze patiënt alle onderzoeken heeft kunnen ondergaan. Dat is niet acceptabel, dus ga ik bellen met de radioloog en met de labs. Dan kan ik dat traject inkorten tot drie tot vier weken. En dat terwijl de landelijke richtlijn voorschrijft dat de behandeling van patiënten met hoofd-halskanker binnen dertig dagen moet starten. Die behandeling volgt pas na het diagnostisch traject. Omdat de onderzoeken niet op elkaar zijn afgestemd qua planning, moet de patiënt uit dit voorbeeld drie of vier keer terugkomen. Komend vanuit bijvoorbeeld Eindhoven of Almelo is dit een enorme belasting. De doelstelling van het Sneller Beter- FOTO: RICHELLE VAN DER VALK project is het diagnostisch traject in te korten tot twee weken. De Bree: Het meest ideaal is natuurlijk alle onderzoeken op één dag. Maar bij het voorbereiden van de nulmeting bleek al snel dat de onderzoeken die onze patiënten nodig hebben, te divers zijn. Daarom gaat De Bree nu uit van het volgende scenario. De patiënt komt voor het eerst op ons oncologisch spreekuur op donderdagmiddag. Hij kan daar altijd binnen een week worden gezien. Dan maken wij gelijk het onderzoeksplan en laten direct een thoraxfoto en labonderzoek doen. Ook gaat de patiënt - omdat bijna standaard een kijkoperatie nodig is - diezelfde dag nog naar de poli preoperatieve screening. Een week later komt hij of zij één dag terug voor alle onderzoeken, behalve de kijkoperatie. Dus een mri, ct-thorax, pet, echo en mondheelkundig onderzoek bijvoorbeeld. Bovendien - en dat spreekuur is er nog niet - gaat de patiënt op die dag naar het verpleegkundig spreekuur om de opname verder voor te bereiden. Wij willen dat koppelen aan een spreekuur over stoppen met roken en drinken, in samenwerking met de afdeling psychiatrie. Op die diagnostische dag hebben alle disciplines die betrokken zijn bij hoofd-halskanker spreekuur, dus zowel de kaakchirurg, radiotherapeut als de internist. In de derde week volgt de kijkoperatie en in die week moeten ook alle onderzoeksuitslagen binnen zijn. Dan verkorten we het hele traject tot ongeveer twee weken en kunnen we spoedig na de kijkoperatie starten met de behandeling. Een eventuele grote operatie of start radiotherapie zou dan binnen tien dagen moeten gebeuren. Isabella Hubeek en analist Karin Schornagel: Wanneer is er resultaat van dit onderzoek te verwachten? KiKa financiert leukemieonderzoek VONK Judith Stuijt Dankzij een subsidie van euro van Stichting KiKa (Kinderen Kankervrij) kan de afdeling kinderoncologie een vierjarig onderzoek starten naar kinderleukemie. In januari zijn onderzoeker Isabella Hubeek en analist Karin Schornagel begonnen met een veelbelovend researchproject naar de aanen afwezigheid van bepaalde eiwitten bij kinderen met leukemie. In de nu drie jaar dat Kika bestaat is de organisatie zo succesvol, dat er in alle zeven kinderoncologische centra een onderzoek kan worden gefinancierd. Leukemie is de meest voorkomende vorm van kinderkanker. Patiëntjes met leukemie worden intensief behandeld met anti-kanker medicijnen. Hoewel de kans op genezing duidelijk is verbeterd in de laatste twintig tot dertig jaar, overleeft nog steeds een aanzienlijk deel van deze kinderen de ziekte niet. Bijwerkingen Bovendien is er bij de patiëntjes die wel genezen sprake van ernstige bijwerkingen op korte en soms ook op lange termijn. De behandeling van kinderkanker is dus nog niet optimaal. Het zou effectiever zijn als we de behandeling meer zouden aanpassen aan de eigenschappen van de tumor. Door een dergelijke meer doelgerichte, targeted, behandeling zouden we ook het gezonde weefsel meer sparen, waardoor er minder bijwerkingen optreden. Daarom doet het VU medisch centrum veel onderzoek naar specifieke eigenschappen van de leukemiecellen zelf, legt Isabella Hubeek uit. Gaspedaal Tyrosine kinases en fosfatases zijn eiwitten die verantwoordelijk zijn voor de groei van leukemiecellen. Zij zorgen er normaal gesproken ook voor dat een cel op de juiste momenten zijn groei remt. Bij kinderen met leukemie is aangetoond dat de tyrosine kinases doorlopend actief zijn. Het gaspedaal wordt bij wijze van spreken continu ingedrukt. Het uitschakelen of remmen van tyrosine kinases zal dan ook leiden tot het doden van de leukemie cel. Tegenwoordig zijn hiervoor nieuwe veelbelovende specifieke medicijnen. Over de tyrosine fosfatases, normaliter de tegenhangers van de kinases, is echter veel minder bekend. Zij hebben normaal gesproken een remmende werking op de celdeling en zouden dus juist afwezig of sterk geremd kunnen zijn in leukemiecellen. Dit verlies aan remvermogen kan bijdragen aan de ongecontroleerde celgroei bij leukemie. Gezien het bovenstaande zijn dus ook de tyrosine fosfatases mogelijk goede doelwitten voor de behandeling van leukemie. In dit tyrosine fosfatase project wordt niet alleen de aan- en afwezigheid van tyrosine fosfatases bij leukemie onderzocht. Ook het aantonen van de betrokkenheid van deze eiwitten bij het verloop van leukemie en het ontwikkelen en testen van nieuwe behandelingsstrategieën gericht op tyrosine fosfatases maken deel uit van het onderzoeksprogramma. Hooggespannen Dat het afstemmen van alle diagnostische onderzoeken niet eenvoudig is, weet iedereen in ziekenhuisland. Dit managen van de beschikbare capaciteit heeft een grote prioriteit voor het VUmc. Zo doet de afdeling radiologie ook mee met Sneller Beter, met het project werken zonder wachtlijst. Het is voor het eerst dat de methodiek van werken zonder wachtlijst - tot nu toe heel succesvol gebleken op poliklinische eenheden - wordt toegepast op een diagnostische eenheid. De Bree s verwachtingen zijn hooggespannen. Uit onze ervaring blijkt, dat we gemiddeld vier mri s per week nodig hebben. Ik zou willen afspreken dat de mri per week minimaal vier plaatsen openhoudt, speciaal voor onze patiënten. Hebben we de plekken niet nodig, dan kan iemand anders er gebruik van maken. Ambitie De Bree s ambitie gaat verder dan alleen het sneller -deel van Sneller Beter. We willen bijvoorbeeld bij het maken van de afspraak voor het eerste bezoek op onze polikliniek alvast patientgegevens opnemen, zodat we het apotheekservicepunt kunnen vragen om de medicatie van de patient te achterhalen via de eigen apotheek. Ook wil ik meer inspelen op actuele ontwikkelingen. Door bijvoorbeeld meer aandacht te hebben voor de evaluatie van de kwaliteit van leven van onze patiënten. Ook de opvang na de mededeling dat iemand kanker heeft, kan mogelijk beter. Hij besluit: Dat soort ontwikkelingen zouden ook ingebed moeten worden in de structuur van het zorgpad. De Bree verwacht dat het Sneller Beterproject de aanzet is tot meer verbeteringen en afstemming: Wanneer we het diagnostich traject op orde hebben, kunnen we ons richten op de behandelingsperiode, waaronder het ontslagbeleid. 6 Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

7 Uitwerking scenario s leidt tot structurele wijzigingen Noortje Swart: Implementatie van grote veranderingen kun je niet vanuit een programmagroep organiseren Edith Krab Het is een tijdje stil geweest rond het project medicatieveiligheid. Maar wie denkt dat er niets gebeurd is, heeft het goed mis. Het project is inmiddels, zoals dat zo mooi heet, belegd in de lijn en er worden structurele wijzigingen in het medicatieproces voorbereid. Daarmee krijgt een ieder die iets met medicatie van doen heeft, van voorschrijven tot toedienen, de komende periode met veranderingen te maken. Het project medicatieveiligheid startte in oktober Aanleiding was de het hoge aantal medicatiefouten. Zo n 44% van alle mip meldingen (meldingen incidenten patiëntenzorg) betroffen medicatiefouten, vooral voorschrijf- en toedieningsfouten. Na een voortvarende start met snelle verbeteracties werkte de projectgroep een aantal toekomstscenario s uit en legde deze voor aan de raad van bestuur. Ook werd besloten de uitvoering van het project over te dragen naar de lijn, maar wel onder auspiciën van de programmagroep kwaliteit. Noortje Swart, apotheker en coördinator medicatieveiligheid hierover: Implementatie van grote veranderingen kun je niet vanuit een programmagroep organiseren, omdat je niet rechtstreeks kunt aansturen, daarom was verplaatsing naar de lijn noodzakelijk. Wel is er coördinatie nodig en moet de voortgang worden bewaakt. Dit doet de stuurgroep medicatieveiligheid, zij houdt de vinger aan de pols bij de uitvoering. Deze stuurgroep rapporteert aan de programmagroep kwaliteit, zodat de samenhang van alle kwaliteitsprojecten wordt bewaakt. In de lijn wordt per project gekeken wie deelnemen. Zo zijn we bezig met de ontwikkeling van een transportsysteem voor cytostatica naar de polikliniek. Hier zijn naast verpleegkundigen, medewerkers van de apotheek ook technici bij betrokken. Scenario s Hoe het medicatieproces er over pakweg een jaar uit zal zien, wordt na het Nieuwe fase medicatieveiligheid scenariobesluit van de raad van bestuur steeds duidelijker. We hebben drie scenario s gewogen. Geen van de drie heeft ziekenhuisbreed een positief effect. Zo blijkt scenario 1, waarbij een robot alle medicatie in de apotheek uitzet, financieel niet haalbaar op dit moment en wachten we eerst de ervaringen in andere ziekenhuizen af. Scenario 2, waarbij vanuit zogenoemde depotheken de medicatie voor zorgeenheden wordt FOTO: ANNUSKA HOUTAPPELS klaargemaakt, blijkt vooral geschikt voor de ic s omdat daar veel intraveneuze oplossingen worden bereid. Analyses maken duidelijk dat dit een hoog besmettingsgevaar heeft. Bovendien levert een depotheek op de ic s veel tijdwinst op voor verpleegkundigen en heeft het dus een grote toegevoegde waarde. Op andere ze s is er minder behoefte aan depotheken en wegen de kosten niet op tegen de voordelen, stelt Swart. Ook scenario 3, waarbij met behulp van geautomatiseerde kasten medicatie op de ze wordt uitgezet, wordt voorlopig alleen op de ok ingevoerd. Swart: Knelpunt op de ok is een kloppende opiatenadministratie. De geautomatiseerde kasten sparen veel administratie uit, wat de veiligheid bevordert, maar ook financiële voordelen heeft. Uiteindelijk moet zo n kast wel weer worden terugverdiend. We zullen de plussen en minnen van deze kasten wegen en kijken of ze ook geschikt zijn voor andere ze s, bijvoorbeeld als een koppeling met het zis mogelijk wordt. Trots Naast deze langere termijn acties worden er ook binnen een korter tijdsbestek maatregelen ingevoerd of getest. Swart: We gaan op elke ze een risico-inventarisatie uitvoeren. Hoe ziet het medicatieproces er in de praktijk uit en welke ideeën zijn er om dit te verbeteren. Ook hebben we een proef gedaan op de ze vaatchirurgie met de invoer van medicatieopdrachten aan bed. Dit was een succes en gaan we ook op andere ze s invoeren. Bij hematologie trainen we verpleegkundigen om medicatie veiliger toedieningsgereed te maken. Ook op deze afdeling zijn veel intraveneuze bereidingen wat een hoog besmettingsgevaar heeft. Daarnaast zal het medicatieproces verder worden geautomatiseerd. Hierdoor neemt de kans op fouten af en komen we uiteindelijk steeds meer in de richting van een elektronisch patiëntendossier. Tot slot wil Swart nog een ding kwijt: Uit vergelijkend onderzoek onder acht ziekenhuizen blijkt, dat we als VUmc bijzonder actief zijn met nieuwe ontwikkelingen op het gebied van medicatieveiligheid. We lopen zelfs voorop. Niet alleen is hier veel aandacht voor het proces, maar ook voor de implementatie. Daar mogen we best trots op zijn. Wetenschappelijke stage studenten verbeterd Jan Spee Veel belangstelling tutoren geneeskunde In 2003 concludeerde de visitatiecommissie dat de wetenschappelijke vorming van het onderwijsprogramma voor verbetering vatbaar was. Gecombineerd met de aanvraag voor vervroegde accreditering van de opleiding ging een werkgroep onder leiding van Paul van der Valk, hoogleraar pathologie, aan de slag om deze vorming en met name de wetenschappelijke stage te herzien. Onlangs deed de commissie verslag. De wetenschappelijke stage binnen de geneeskundeopleiding was aan verbetering toe, dat concludeerde ook de werkgroep onder voorzitterschap van Paul van der Valk. Zij formuleerden kwalitatieve aanpassingen en hadden met name aandacht voor de informatievoorziening, het logistieke proces en de kwaliteitsborging van de stages. Van der Valk: We hebben de procedure rond de stages doorgelicht en zijn op zoek gegaan naar verbeteringen in dit proces. Zo kwamen we tot het formuleren van concrete eindtermen die zijn vertaald in onderwijsactiviteiten en ook terugkomen in het beoordelen van de stage. Je beoordeelt zo het schrijven van een onderzoeksvoorstel, het uitvoeren van het onderzoek tijdens deze stage, de mondelinge presentatie van de resultaten en het stageverslag. Er is nu ook een verplichte tussentijdse beoordeling zodat studenten bijvoorbeeld niet vastlopen als het contact met de begeleider niet goed verloopt. Dat zou echt zonde zijn. Beoordeling De beoordeling van de stagevoorstellen en van de stageverslagen gaat plaatsvinden door onafhankelijke leden van de commissie wetenschappelijke stages, dus niet meer alleen door de stagecoördinator van de eigen afdeling. Lid van de werkgroep en onderwijscoördinator Inge van Wijk: De beoordeling wordt zo objectiever en de commissie is op deze manier verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging van de stages. Verder zijn er voor de studenten richtlijnen opgesteld voor het schrijven van het verslag, maar ook voor de begeleiders zijn er richtlijnen voor de beoordeling en begeleiding van de studenten. Daarnaast is bijvoorbeeld de minimale duur van de stage uitgebreid van tien naar twaalf weken. Studentenlid van de commissie Fieke Noom is enthousiast. We hebben voorstellen gedaan om de informatievoorziening rond de stages te verbeteren. Die informatie is nu zeer verspreid beschikbaar. Studenten bleken op allerlei plekken hun informatie bij elkaar te moeten zoeken, soms zelfs op beveiligde sites waar studenten niet bij kunnen. Alle informatie komt straks op een centrale plek op blackboard bij elkaar te staan, zodat niemand iets kan missen. Dit wordt gecombineerd met een duidelijke portfolio van de stage. Daarin zit alle informatie en formulieren die je nodig hebt om de stage te starten en tot een goed einde te brengen. Buitenland Valk: Ook rond de buitenlandse stage gaat het een en ander veranderen. Natuurlijk mag zo n buitenlandse stage leuk zijn, maar er zal meer dan voorheen op kwaliteit worden gelet. Dat geldt ook voor de duo-stages. We stellen hieraan ook strengere eisen. Een duostage is alleen nog mogelijk, als er wordt gewerkt aan eigen vraagstellingen binnen het onderzoek, zodat separate verslagen kunnen worden geschreven. Zo kunnen we ook helder beoordelen of beide studenten werkelijk aan de eisen van de wetenschappelijke stage hebben voldaan. De invoering van deze verbeteringen is gepland vanaf september Wijzigingen betreffen zowel de stages in het huidige als in het nieuwe onderwijsprogramma. Op 31 maart vond een geslaagde bijeenkomst plaats over de rol van de tutor in het nieuwe onderwijsprogramma. Een tutor begeleidt een leergroep van twaalf studenten bij de studieopdrachten en het aanleren van competenties. Daarnaast geeft een tutor minitrainingen over het geven van feedback, de taak van de voorzitter, etc. Tot slot beoordeelt de tutor de studenten door observatie en toetsing. De tutor is vooral een procesbegeleider waarbij studenten zelf verantwoordelijk zijn voor het leren en het uitvoeren van de studieopdrachten. Een tutorteam bestaat uit drie leden, om de continuïteit en kwaliteit te waarborgen. Tutoren kunnen zo onderling de taken verdelen en elkaars kennis aanvullen. Voor het eerste jaar - dat in september 2005 start - zijn 34 tutorteams nodig. Coördinator van het nieuwe curriculum Monica Robijns over de stand van zaken: De werving verliep via de afdelingen en dat ging vanzelf. Er hebben zich inmiddels meer tutorteams aangemeld dan nodig en dat is een verrassing. Bepaalde afdelingen hebben aangegeven dat ze niet dit jaar maar volgend jaar graag meedoen. De volgende stap is dat de tutoren getraind worden. Gestart wordt met een twee-daagse voorbereiding en een dagdeel tijdens het studiejaar. Uiteraard worden de tutoren beoordeeld via het kwaliteitszorgsysteem van het onderwijs. Ook zijn twee interne begeleiders aanwezig voor de tutoren. De eerste trainingen starten op dinsdag 10 mei, donderdag 19 mei en vrijdag 27 mei. LB Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures 7

8 Deze vacatures zijn ook te bekijken op de P&O site van intranet ( Uw schriftelijke reactie kunt u binnen twee weken na plaatsing richten aan de personeelsadministratie van het cluster waar de vacature onder valt. Namelijk cluster I 4 A 15, cluster II 2 B 104, cluster III 9 B 123, cluster IV 2 B 116, cluster V 4 D 182, cluster VI BS 7 C369, cluster stafbureau en facilitairbedrijf 2 TC 24. Vermeld op brief en envelop het vacaturenummer. Dit nummer vindt u boven aan de vacature. I Senior secretaresse afdeling/dienst onderwijsinstituut, cluster VI werktijd uur per week algemeen Het onderwijsinstituut is het onderdeel van het VU medisch centrum dat verantwoordelijk is voor de organisatie en coördinatie van wetenschappelijk en postacademisch onderwijs. De innovatie van onderwijs en opleiding wordt vorm gegeven vanuit het onderwijsinstituut. Het centrale element in deze innovatie is de ontwikkeling van een nieuw onderwijsprogramma (VUmc compas) voor de opleiding geneeskunde. Het VUmc compas gaat in september 2005 van start. Vanwege uitbreiding van het managementteam van het onderwijsinstituut is de vacature van secretaresse managementteam ontstaan. functie-inhoud U verzorgt secretariële en administratieve ondersteuning voor het managementteam en in het bijzonder voor de manager ontwikkeling & kwaliteit en de manager onderwijs & studentenzaken. In uw functie zult u zich bezig houden met agendabeheer, telefoonbehandeling, afhandelen post en verkeer, voorbereiden en notuleren van vergaderingen, bewaken van actiepunten, organiseren van bijeenkomsten. U fungeert als vraagbaak en vervangt de management assistente onderwijsdirecteur bij haar afwezigheid. functie-eisen U heeft een secretariële opleiding, MBO werk- en denkniveau en enige jaren relevante werkervaring. U houdt van aanpakken, bent service- en klantgericht, flexibel en stressbestendig. U bent goed in staat om hoofd- en bijzaken van elkaar te scheiden en kunt afspraken en deadlines goed hanteren. Uw contactuele vaardigheden zijn uitstekend. U bent een teamplayer die in staat is zelfstandig te werken en tussen alle afdelingen in de organisatie te schakelen. U heeft een uitstekende beheersing van het Nederlands in woord en geschrift en ruime ervaring met de programma s uit Office. salarisschaal 7 arbeidsvoorwaarden Aanstelling geschiedt voor de periode van een jaar, bij gebleken geschiktheid volgt een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde. Een assessment kan deel uitmaken van het selectieproces. inlichtingen mw. S. Doodeman, sajm.doodeman@vumc.nl, tst I Coördinator klinisch onderwijs afdeling/dienst onderwijsinstituut, cluster VI algemeen Het onderwijsinstituut is het onderdeel van het VU medisch centrum, dat verantwoordelijk is voor de organisatie en coördinatie van wetenschappelijk- en postacademisch onderwijs. De innovatie van onderwijs en opleiding wordt vorm gegeven vanuit het onderwijsinstituut. Het centrale element in deze innovatie is de ontwikkeling van een nieuw onderwijsprogramma (VUmc COMPAS) voor de opleiding geneeskunde. Het VUmc COMPAS gaat in september 2005 van start. Vanwege een verdere professionalisering van de ondersteuning van klinisch onderwijs is de vacature van coördinator klinisch onderwijs ontstaan. functie-inhoud U coördineert de klinische fase, waaronder co-assistentschappen en stage-overstijgend onderwijs in het VU medisch centrum en de partnerziekenhuizen. U denkt mee over de implementatie van het nieuwe onderwijsprogramma en andere nieuwe ontwikkelingen. U ontwikkelt en coördineert de kwaliteitszorg van de co-assistentschappen met behulp van evaluatiemethodieken en visitatie. U participeert in de huidige ontwikkelingen binnen de curricula als elektronische evaluatie, professioneel gedrag, portfolio. U fungeert als eerste aanspreekpunt voor onderwijscoördinatoren van de afdelingen, opleiders en andere betrokkenen. U houdt overzicht over de totale breedte van de co-fase en u begeleidt en coacht medewerkers hierin functioneel. functie-eisen U heeft een universitaire opleiding geneeskunde, ezondheidswetenschappen, een opleiding beleid, management en gezondheidszorg of een vergelijkbare opleiding. Ervaring met universitair onderwijs en klinische ervaring strekken tot aanbeveling; U heeft zeer goede contactuele eigenschappen, probleemoplossend vermogen en bent een netwerker. salarisschaal 11 arbeidsvoorwaarden Aanstelling geschiedt voor de periode van 1 jaar, bij gebleken geschiktheid volgt een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Een assessment kan deel uitmaken van het selectieproces. inlichtingen A. de Voogd, m.baardwijk@vumc.nl, tst I Informaticus afdeling/dienst informatica en procesondersteuning (IPO), cluster V algemeen De afdeling informatica en procesondersteuning (IPO), onderdeel van cluster V, ondersteunt en adviseert bij procesveranderingen. Dit leidt in veel gevallen tot het verzorgen en begeleiden van ICT-oplossingen en ICT-toepassingen binnen het VUmc. Binnen de sectie procesondersteuning & Integratie ligt de taak om gebruikers te adviseren over de processen onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg en de daarmee samenhangende bedrijfsvoering. Binnen deze sectie is plaats voor een fulltime Informaticus. functie-inhoud De informaticus adviseert over ICT-toepassingen met aandacht voor procesoptimalisatie en integratie. De informaticus initieert en begeleidt projecten en ondersteunt de ICT-beleidsvorming binnen het VUmc. De informaticus is verantwoordelijk voor het relatiebeheer met de opdrachtgevers. Daarnaast levert de informaticus een aandeel op het gebied van het invullen en doceren van de informatica in het VUmc onderwijsprogramma en het verrichten van of participeren aan wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de medische of klinische informatica. Binnen de beoogde aanstelling ligt de focus van de taken binnen het deelgebied van de bedrijfsondersteunende informatiesystemen (HRM, financieel, logistiek, management en kwaliteitsinformatiesystemen). functie-eisen De kandidaat heeft een voor deze functie relevante academische of gelijkwaardige opleiding en beschikt over meerdere jaren ervaring met het leiden van complexe IT projecten rond bedrijfsondersteunende informatiesystemen. De kandidaat is doel- en servicegericht, weet om te gaan met tegenstrijdige belangen en bezit goede onderhandelingsvaardigheden. De kandidaat is een teamspeler, beschikt over uitstekende sociale- en communicatieve vaardigheden en heeft een goed analyserend en conceptueel denkvermogen. salarisschaal Salarisschaal inlichtingen ir. G.A.M. Zonneveld, gam.zonneveld@vumc.nl, tst I Magazijnbeheerder afdeling/dienst apotheek, cluster V functie-inhoud In deze functie bent u verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken voor het beheer van de magazijnen van de apotheek en de ontvangst van geneesmiddelen, grondstoffen en chemicaliën. U draagt zorg voor het intern transport en houdt vervaldata bij van voorraadartikelen. functie-eisen U heeft een organisatorisch en ruimtelijk inzicht, ervaring in het gebruik van automatiseringsapparatuur, beheersing van het ZISsysteemdeel APOTH en administratieve/logistieke ervaring. Naast een goede beheersing van de Nederlandse taal, kunt u zowel zelfstandig als in teamverband werken. U bent nauwkeurig en kunt flexibel optreden. Verder bent u bestand tegen zware fysieke belasting. salarisschaal Het salaris bedraagt, afhankelijk van opleiding en ervaring, maximaal schaal 5. inlichtingen mw. E.L. Swart, ziekenhuisapotheker, el.swart@vumc.nl, tst of mw. E. Roest, else.roest@vumc.nl, tst I Adjunct-onderzoeker afdeling/dienst klinische chemie, cluster V algemeen De taak van de afdeling klinische chemie is het verrichten van kwalitatieve en kwantitatieve analyses t.b.v. diagnostiek en wetenschappelijk onderzoek. De aangeboden functie zal worden uitgeoefend in het metabool laboratorium, één van de vier laboratoria van de afdeling klinische chemie. Bij het metabool laboratorium zijn diverse onderzoekslijnen ondergebracht. In één van deze researchlijnen bestuderen wij nieuwe risicofactoren voor hart- en vaatziekten zoals small, dense LDL, circulerend in vivo geoxideerd LDL, en de endogene NOS-inhibitor asymmetrisch dimethylarginine (ADMA). Het onderzoek is ingebed in het onderzoekinstituut voor Cardiovasculair Onderzoek (IcaRVU). functie-inhoud U zult zich bezighouden met fundamenteel onderzoek naar de samenhang van deze en andere risicofactoren en onderzoek doen naar hun betekenis in prospectieve studies met harde eindpunten (cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit). Naast HPLC, ELISA, en massaspectrometrische analyses zult u ook celbiologisch werk verrichten. functie-eisen U heeft een afgeronde universitaire opleiding, met bij voorkeur biochemie of medische biologie als afstudeerrichting. Wij verwachten van onze nieuwe collega een enthousiaste, flexibele en praktische instelling. Daarnaast beschikt U over goede communicatieve vaardigheden en verantwoordelijkheidsgevoel. salarisschaal 9/10 arbeidsvoorwaarden Het betreft een aanstelling voor de duur van 1 jaar met de intentie tot verlenging om het onderzoek af te ronden met een promotie. inlichtingen dr. P. Scheffer of dr. T. Teerlink, tst I Kernanalist afdeling/dienst pathologie, cluster V algemeen De afdeling pathologie verzorgt de diagnostiek van cellen, weefsels en lichaamsvochten afkomstig van patiënten uit het VU medisch centrum en van patiënten van huisartsen uit de regio Amsterdam. De afdeling kent vijf gespecialiseerde werkeenheden: histodiagnostiek, cytodiagnostiek, neuro/immunodiagnostiek, immuno/celbiologie en moleculaire pathologie. Het onderzoek van de afdeling pathologie is ondergebracht binnen de onderzoeksinstituten oncologie, immunologie & ontsteking en neurologie en hart en vaatziekten van de Vrije Universiteit. De aangeboden functie wordt uitgevoerd binnen de groep cardiovasculaire pathologie. functie-inhoud De belangrijkste taken binnen deze functie zijn het verzamelen van weefsel voor de weefselbank, het analyseren van het weefsel (d.m.v. immunohistochemie, western blot en micro-array analyse) en het onderhouden van de database van de weefselbank. functie-eisen Wij zoeken een HLO/ MLO-analist(e), richting cyto-histopathologie of medische biologie, bij voorkeur met ervaring in enkele van de genoemde technieken, te weten immunohistochemie, micro-array en western blot. U bent bekend met databaseprogramma s ( Excel of Access ). U beschikt over goede communicatieve vaardigheden, bent flexibel en u kunt zowel zelfstandig als in teamverband werken. salarisschaal max. schaal 7 (maximaal 2494,-). arbeidsvoorwaarden Aanstelling voor bepaalde tijd (1 jaar). inlichtingen prof.dr. H. Niessen, tst Verpleegkundige hematologie afdeling/dienst hematologie, cluster I werktijd uur per week, alle diensten. algemeen De afdeling hematologie is een uiterst moderne afdeling met 21 bedden voor patiënten met maligne hematologische aandoeningen, inclusief dagbehandeling en drie bedden voor nucleaire geneeskunde. Patiënten worden behandeld met een hoge dosis chemotherapie, al dan niet gevolgd door autologe of allogene stamceltransplantatie. functie-inhoud Je biedt hoogcomplexe zorg met veel medisch-technisch handelen. Daarnaast is intensieve begeleiding van patiënten een belangrijk onderdeel van je werk. We zijn op zoek naar een enthousiaste verpleegkundige van niveau 4 of 5 om ons team te versterken. functie-eisen Onze voorkeur gaat uit naar een verpleegkundige met een hematologie en/of oncologie opleiding of hematologie/oncologie ervaring. salarisschaal 7-8A. arbeidsvoorwaarden Het betreft een aanstelling voor een jaar. inlichtingen mw. I. Kampman, tst of mw. I. van der Jagt, i.vanderjagt@vumc.nl of tst I Secretaresse afdeling/dienst leiding en secretariaat, P&O centraal algemeen P&O centraal is een beleidsondersteunende stafdienst en heeft een centraal secretariaat en twee units. Eén unit ondersteunt en adviseert op het gebied van sociaal beleid en arbeidsvoorwaarden. De andere unit voert o.a. (beheers)taken rond personele informatiesystemen en salarisbetalingen uit, en verzorgt personele voorlichting (intranet). Het uitvoerende werk is gedecentraliseerd naar de cluster administraties. functie-inhoud Wij bieden je een dynamische en afwisselende baan, waar je als duizendpoot goed uit de voeten kunt. Postbehandeling, brieven redigeren, telefoonbehandeling en notuleren behoren o.a. tot je werkzaamheden. Je biedt secretariële ondersteuning met behulp van o.a. elektronische agenda s en tekstverwerkingsprogramma s. Je werkt voor het unithoofd centrale personele dienstverlening en samen met je collega s voor de directeur P&O en het unithoofd HRM binnen de dienst. Je bent inzetbaar op verschillende werkplekken binnen het secretariaat. functie-eisen Contact met klanten vind je leuk en gaat je goed af. Je hebt een uitstekende beheersing van de Nederlandse taal en het Officepakket heeft weinig geheimen voor je. Je weet prioriteiten te stellen, daarnaast ben je stressbestendig en flexibel. Je kunt zowel zelfstandig als in teamverband werken, ook ben je flexibel en creatief. Je hebt een opleiding op HAVO/VWO-niveau, aangevuld met een secretariële opleiding, danwel ervaring als secretaresse op vergelijkbaar niveau. Gevoel voor humor wordt op prijs gesteld. salarisschaal 6 inlichtingen mw. J. Sprik, secretaresse directeur P&O, sj.sprik@vumc.nl, tst I Promovendus afdeling/dienst cluster I algemeen De promovendus zal gaan werken binnen het project Insulin s actions on skin and muscle microcirculation in hypertensive, obese and healthy subjects: role for endothelin-1?. Dit project richt zich op het ophelderen van de verbanden tussen vetzucht, bloeddruk, gevoeligheid voor insuline en endotheelfunctie. Binnen het Instituut voor Cardiovasculair onderzoek (ICaR-VU) wordt in de onderzoeksgroep vaatfalen onderzoek gedaan naar effecten van insuline op endotheelfunctie bij vetzucht en hypertensie. Deze effecten worden onderzocht in kleine bloedvaten van de huid en van spieren. Het onderzoek van de promovendus zal vooral gericht zijn op de rol van de vasoconstrictor endotheline. Het onderzoek dient afgerond te worden met een promotie. functie-eisen Afgeronde academische opleiding (geneeskunde, medische biologie of gelijkwaardig). Affiniteit met diabetes en/of cardiovasculair onderzoek. Goede communicatieve vaardigheden. salarisschaal salaris conform de CAO Nederlandse Universiteiten. arbeidsvoorwaarden Wij bieden een aanstelling als promovendus (voltijds) voor de duur van vier jaar. inlichtingen dr. Y. Smulders, y.smulders@vumc.nl, tst of dr. E. Serne, e.serne@vumc.nl, tst / tracer * Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

9 Vacatureteksten Tracer maximaal 250 woorden Vanuit het oogpunt van interne communicatie en mobiliteit is het belangrijk dat in Tracer een aantrekkelijk overzicht van de vacatures te vinden is. Daarom wordt vacaturehouders vriendelijk doch dringend verzocht hun vacatureteksten voor Tracer te beperken tot 250 woorden. II Technicus support radiotherapie afdeling/dienst afdeling fysica en medische technologie (FMT), cluster V algemeen FMT is de nieuwe afdeling van het VUmc waarin fysica en medische technologie geconcentreerd zijn. Met een klantgerichte en vraaggestuurde organisatie wil FMT patiëntenzorg, onderwijs, onderzoek en de daarbij benodigde bedrijfsvoering van het VUmc optimaal ondersteunen. De afdeling FMT is onderverdeeld in drie secties, respectievelijk fysica, ontwikkeling en support. Binnen de sectie support zijn wij op zoek naar een technicus voor de supportgroep radiotherapie. Deze groep bestaat momenteel uit drie technici, twee fysisch assistenten en een groepsleider. De groep draagt op hoog professioneel niveau zorg voor het technisch support van en de kwaliteitszorg voor radiotherapeutische apparatuur en een cyclotron. functie-inhoud Je werkzaamheden bestaan uit het afhandelen van storingen en het uitvoeren (of laten uitvoeren) van reparaties, preventief onderhoud en kwaliteitscontroles. Ook het begeleiden van gebruikers en het uitvoeren van werkzaamheden in het kader van aanschaf van nieuwe apparatuur behoort tot het taakpakket. Het komt regelmatig voor dat werkzaamheden buiten de normale werktijden moeten worden uitgevoerd of dat bereikbaarheidsdienst noodzakelijk is. functie-eisen Je hebt kennis op HBOniveau van elektronica. Daarnaast is kennis van en belangstelling voor fijnmechanische techniek, ioniserende straling, informatica en medische techniek noodzakelijk voor een goede uitvoering van de functie. Enige jaren relevante werkervaring is gewenst. Verder is het belangrijk te beschikken over een flexibele, systematische en effectieve werkstijl. Je bezit goede contactuele vaardigheden, kunt je eigen werk goed organiseren, maar werkt ook in teamverband. salarisschaal 8 inlichtingen L. van Battum, lj.battum@vumc.nl, tst of ing. J. Huisman, j.huisman@vumc.nl, tst P&O-adviseur afdeling/dienst clusterbureau cluster I werktijd 27 uur per week algemeen Cluster I bestaat uit de afdelingen nucleaire geneeskunde & PET research, diëtetiek, inwendige geneeskunde, hematologie, geneeskundige oncologie, longziekten, nefrologie, maag- darm- en leverziekten, endocrinologie, reumatologie, dermatologie en het flexbureau. Het clusterbureau adviseert en faciliteert de afdelingen bij de dagelijkse bedrijfsvoering alsmede bij het realiseren van afdelings - en organisatiedoelstellingen zoals vastgelegd in het managementcontract. Als P&O-adviseur werk je ten behoeve van een aantal afdelingen van cluster I, vanuit het decentrale clusterbureau. functie-inhoud Op het gebied van personeels- en organisatiebeleid ben je het eerste aanspreekpunt voor het management van de afdelingen. Je adviseert en ondersteunt het management bij de ontwikkeling en uitvoering van het personeelsbeleid in brede zin. Het betreft o.m. onderwerpen als werving, selectie & aanstelling, verzuim, opleiding & ontwikkeling, coaching, conflicthantering en veranderingsprocessen. Daarnaast informeer en faciliteer je zowel leidinggevenden als individuele medewerkers bij personele vraagstukken. Ziekenhuisbreed en op clusterniveau lever je een bijdrage aan het ontwikkelen van P&O-beleid door deelname aan werkgroepen. Je werkt nauw samen met de twee andere P&O-adviseurs, de medewerkers van de personeelsadministratie en de andere medewerkers in het clusterbureau. Je rapporteert aan de manager bedrijfsvoering. functie-eisen Je hebt een relevante opleiding op HBO- of academisch niveau, en hebt ruime ervaring in een adviserende P&O-functie. Je bent in staat om je visie op P&O-beleid helder te verwoorden en vorm te geven in praktisch handelen en advisering op maat. Zelfstandig werken, het omgaan met professionals en tactvol optreden gaan je gemakkelijk af. Je laat je niet snel uit het veld slaan. Een klantgerichte instelling is voor jou vanzelfsprekend en je beschikt over goede adviesvaardigheden. Je hebt aandacht voor zowel korte termijn activiteiten als ontwikkelingen op langere termijn. salarisschaal 10 arbeidsvoorwaarden Het betreft een aanstelling voor een jaar. Een verlenging cq omzetting naar een contract voor onbepaalde tijd behoort tot de mogelijkheden. inlichtingen mw. M. Hokke, tst of drs. A.I. Leemhuis, tst I Arts-assistent in opleiding anesthesiologie afdeling/dienst anesthesiologie, cluster IV algemeen De afdeling anesthesiologie is op een aantal terreinen binnen en buiten het VU medisch centrum werkzaam. Naast uiteraard de activiteiten op de drie OK-locaties is er tevens een polikliniek anesthesiologie, waar pijnbestrijding en pre-operatieve consulten plaatsvinden. Tevens is de afdeling anesthesiologie verantwoordelijk voor reanimaties en betrokken bij de behandeling van patiënten op de spoedeisende hulp. Het VU medisch centrum heeft naast de regiofunctie een uitgebreide topreferente functie hetgeen leidt tot een zeer divers patiëntenaanbod. De afdeling anesthesiologie participeert in het helikopter trauma-team. Naast patiëntenzorg vormen onderwijs en onderzoek een belangrijk deel van de activiteiten van de afdeling. Binnen het onderzoek worden drie hoofdlijnen onderscheiden: experimentele cardiovasculaire anesthesiologie, pijn en pijnbestrijding en urgentiegeneeskunde. functie-inhoud Tijdens de opleiding zult u met alle facetten van het werk van de anesthesioloog te maken krijgen. Participatie in het helikoptertraumateam behoort tot de mogelijkheden. Onderdeel van de opleiding is dat het tweede opleidingsjaar wordt gedaan in één van de participerende regionale ziekenhuizen. functie-eisen Wij zoeken basisartsen die een weloverwogen keuze maken voor de anesthesiologie. Initiatieven tot het doen van (promotie)onderzoek worden zoveel als mogelijk gefaciliteerd. inlichtingen prof. dr. J.J. de Lange, opleider, j.j.delange@vumc.nl, tst of drs. K. Gigengack, chef de clinique, gigengack@vumc.nl, tst I Zoölogisch analist afdeling/dienst anatomie, cluster II algemeen In de afdeling anatomie wordt onderzoek gedaan naar pathologische afwijkingen in de hersenen van Parkinson-patiënten. functie-inhoud Het betreft onderzoek met dierexperimenteel en post mortem humaan materiaal waarbij kwantitatieve PCR analyse wordt uitgevoerd op weefsel dat geïsoleerd is met behulp van laser-microdissectie. Daarnaast worden histologische coupes vervaardigd, gekleurd en geanalyseerd. Ervaring met RT-PCR technieken en histologie is dan ook een vereiste. Aangezien het een samenwerkingsproject betreft tussen de medische centra van de Vrije Universiteit en de Leidse Universiteit is het belangrijk dat de kandidaat bereid is om te reizen. functie-eisen Wij zoeken een analist(e) op HBO-niveau die mogelijke nieuwvorming van zenuwcellen bij de ziekte van Parkinson gaat onderzoeken met behulp van histologische en moleculair biologische technieken salarisschaal 6/7 arbeidsvoorwaarden Het betreft een aanstelling voor de duur van twee jaar. inlichtingen dr. P. Voorn, p.voorn@vumc.nl, tst of dr. W.D.J. van de Berg, wdj.vandeberg@vumc.nl, tst I Doktersassistent afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid revalidatie, cluster II werktijd 32 uur per week algemeen Op zoek naar afwisseling en dynamiek? Dan is dit je kans! De polikliniek revalidatie kenmerkt zich door een grote diversiteit aan spreekuren en multidisiplinaire behandelingen voor zowel kinderen als volwassenen, dit vereist veel planning en afstemming met de diverse behandelaars. De polikliniekassistent werkt nauw samen met de medisch administratief medewerkers en de verpleegkundige, in gezamenlijkheid handelen zij de zorg af voor de patiënten die de spreekuren bezoeken. Daarbij ligt het accent van de polikliniek assistent op de planning, voorlichting en instructie en het assisteren bij onderzoek of behandeling. Zij wordt betrokken bij ontwikkelingen rond de zorgverlening van de diverse patiëntengroepen. functie-inhoud Opvangen en begeleiden van patiënten uit de diverse spreekuren, geven van voorlichting en instructie aan zowel volwassen patiënten, kinderen en hun ouders, assisteren bij verschillende spreekuren. Op het ene moment is dat het binnen roepen van patiënten, op het andere moment is dat het verbinden van wonden, het aangeven van instrumenten, het bedienen van apparatuur of het klaarzetten van medicatie, verpleegkundige intake gesprekken en een telefonisch spreekuur, samen met de verpleegkundige, mede beheren van de voorraad functie-eisen Diploma doktersassistent. Enige jaren ervaring als doktersassistente is wenselijk, nodig. Goede communicatieve vaardigheden, flexibel en oplossingsgericht, stressbestendigheid en goed in een team kunnen werken. Klantgericht en klantgerichte houding. salarisschaal 5 inlichtingen mw. E. van Egmond, e.vanegmond@vumc.nl, tst / tracer *98348 of mw. J. v.d. Heijden, jjrm.vdheijden@vumc.nl, tst II Podotherapeut afdeling/dienst revalidatiegeneeskunde, cluster II werktijd 16 uur per week algemeen Op de polikliniek revalidatiegeneeskunde (voetenteam) komt per 1 juli een plaats vrij voor een podotherapeut. functie-inhoud Een uitdagende werkomgeving, waarin u intensief samenwerkt met verschillende medisch specialisten, diabetesverpleegkundigen, gipsverbandmeesters en orthopedisch schoenmakers en deelneemt aan het Diabetescentrum. Uw werkzaamheden zullen worden afgestemd met de momenteel werkzame podotherapeuten en pedicure. Uw taken zullen bestaan, naast preventie, uit wondbehandeling en zool- en orthesevervaardiging. functie-eisen Een enthousiaste collega, die de HBO-opleiding podotherapie (binnenkort) heeft afgerond en zich verder wil ontwikkelen op het gebied van neuropathische voetproblemen door diabetes mellitus en neurologische aandoeningen. Ervaring is gewenst, maar niet noodzakelijk. U werkt graag samen met andere disciplines, heeft interesse in onderwijs en bent bereid een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het voetenteam. inlichtingen mw. A. v.d. Hark, acbm.vandenhark@vumc.nl, tst mw. C. Smulders, c.smulders@vumc.nl, tst Informatie over activiteiten Tip van Boots, ruimte -1 A 14.2, tst , em.boots@vumc.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op intranet onder de rubriek Personeel, P&O, Tip van Boots. Beachvolleybaltoernooi Het beachvolleybaltoernooi van 25 juni 2005 op het strand van Zandvoort bij de beachtent Riche is vol. Alle teamleiders worden verzocht om het deelnamegeld te betalen vóór maandag 30 mei 2005 bij de Tip van Boots. Dierenpark Rhenen aanbieding Nadat u inmiddels ook met korting naar Europa s grootste attractiepark Walibi kunt, is het ook mogelijk om bij de Tip van Boots toegangskaarten te kopen voor Oudehands Dierenpark in Rhenen. U betaalt slechts 13,50 euro in plaats van 16,50 euro. Voor kinderen van 3 t/m 9 jaar betaalt u 11,50 in plaats van 13,50 euro entreeprijs. Wees er op tijd bij, de kaarten kunt u zo afhalen bij de Tip van Boots. Meer dan 4000 hotels in 90 steden Vanaf heden kunnen VUmc medewerkers genieten van een prachtige aanbieding. Als u op doorreis bent of naar uw vakantiebestemming gaat of op dienstreis bent, kunt u gebruik maken van hotels op toplocaties over de gehele wereld. U krijgt bij alle Novotel-Dorint-Sofitel-Mercure-Ibis-Etap- en Formule-1 hotels 20% korting! Het enige dat u hoeft te doen is het reserveringsnummer (020) te bellen. U vertelt dat u VUmc-medewerker bent en vermeldt het IDen het contractnummer. Het wordt dan allemaal keurig voor u geregeld! U kunt ook reserveren via de website die is Voor Inlichtingen en informatie kunt u bij de Tip van Boots terecht. Kijk ook op de website. Excursions Excursies - nieuw nieuw Via de Tip van Boots kunt u allerlei excursies regelen in en rond Amsterdam. Of u dit nu alleen wilt doen of met een groep, of u wilt een gast van het VUmc een dag laten genieten, dan bent u bij de Tip van Boots op het juiste adres! Want u kunt nu met korting met de geweldige Lindbergh Groep op excursie naar Marken, Volendam, een avondtour met kaarslicht door de grachten van Amsterdam, een wandeling door Amsterdam, naar de Keukenhof, Madurodam, Scheveningen, Delft, Alkmaar de kaasmarkt of naar Antwerpen en Brussel. Alles is mogelijk en voor leuke prijzen! U zult maar familie uit het buitenland op visite krijgen en u wilt er eens even lekker met ze uit, dan is dit een prachtige oplossing! Voor inlichtingen en reserveringen kunt u bij de Tip van Boots terecht. Zeskamp - Laatste oproep Velen van u zullen zich nog wel herinneren dat in de jaren 96 en 97 in de tuin van het ziekenhuis de Zeskampen plaatsvond, waar velen van u een geweldige dag beleefden. Iedereen deed mee! Na enige jaren van bouwwerkzaamheden kan en mag (dank aan het facilitair bedrijf ) ik dit jaar weer beschikken over de tuin. Dus wordt zaterdag 18 juni 2005 een Zeskamp georganiseerd en dat wordt een spektakel!. Want wat gaan we doen: Twistladder: twee draaitrappen met bovenin twee bellen. Degene die het eerst boven is en belt, heeft gewonnen. Gladiatorenspektakel: Een tegen een gevecht met toortsenom de tegenstander te gronde te richten. Levend tafelvoetbalspel en een stormbaan. Klimtoren: een klimtoren van vijf meter hoog, opblaasbaar, wiebelt alle kanten op met als doel: wie is het eerst boven. Tobbedansbaan: de deelnemers klimmen met een bootje naar boven en glijden zo snel mogelijk naar beneden, wie als eerst de bel luidt, heeft gewonnen. Inderdaad, dit is een natte aangelegenheid met heel veel water!! Ook staan er gezellige kraampjes met lekkere dingen en drankjes. Er is een de BBQ met muziek erbij. Het duurt van uur tot ongeveer uur. Er kunnen twintig teams deelnemen. Een team mag bestaan uit tien deelnemers maar speelt met zes spelers/speelsters. Er moeten per team twee dames spelen. Bent u geïnteresseerd in dit Zeskamp spektakel en wilt u eens wat anders? Geef u dan op bij de Tip van Boots, tegen betaling van 17,50 euro p.p. U krijgt de dag van uw leven, waar u nog lang over zult napraten! Wees er snel bij want vol = vol Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures 9

10 In de rubriek oproepen en advertenties kunnen medewerkers en vrijwilligers van het VU medisch centrum gratis een advertentie plaatsen. De tekst mag niet meer dan 25 woorden bevatten en moet voorzien zijn van een achternaam en toestelnummer. De prijs van de te koop aangeboden goederen mag niet meer dan 2250 euro bedragen. Advertenties bij voorkeur aanleveren via Te huur Te huur aangeboden voor de maand juli en augustus 2005: Een woonkamer met aparte slaapruimte, keuken, douche en toilet (45 m2). Prijs 400 euro per maand. In centrum Amsterdam dicht bij metro en tram: Inlichtingen: Rebekka van Hartskamp, telefoon (06) Jan Heijlman Prijsuitreiking Donderdag 28 april 2005 vanaf uur in De Kuyp. De Jan Heijlman Prijs* zal donderdag 28 april voor de tiende keer worden uitgereikt. Deze prijs wordt jaarlijks toegekend aan de persoon die zich op een bijzondere manier inzet voor de opleiding van co-assistenten. Dit kan zijn in de vorm van goed onderwijs, het vol geestdrift op sleeptouw nemen van de co-assistent of door het samenstellen van een afwisselende stageperiode. Dit jaar zal er naast deze docentenprijs ook een prijs voor een arts-assistent zijn, omdat ook zij een belangrijke rol spelen in de opleiding van coassistenten. Elke co-assistent heeft in de afgelopen weken zijn stem -inclusief een korte motivatie- kunnen uitbrengen op degene die hij de beste co-assistentenopleider en beste artsassistent van het jaar vindt. Graag per willen laten weten wanneer u de prijsuitreiking wilt bijwonen. * Jan Heijlman was onderwijscoördinator aan de VU. Zijn enthousiasme in het werk wat hij voor co-assistenten deed, heeft geïnspireerd tot het in het leven roepen van de naar hem vernoemde prijs. Te koop Tabletop vaatwasmachine van de Blokker, 5 couverts, een kleintje dus, minder geschikt voor pannen. Nieuw in de doos. Nw 99,95 nu 80, inclusief doos vaatwastabletten. informatie via secretariaat orthopedie, tst of orthop@vumc.nl. Proefpersonen gezocht De afdeling algemene inwendige geneeskunde van het VU medisch centrum doet onderzoek naar het ontstaan van hart - en vaatziekten bij mensen die een HIV-infectie hebben. Voor de controle groep van dit onderzoek worden mannen tussen de 20 en 65 jaar gezocht die geen suikerziekte of hoge bloeddruk hebben en geen HIV-infectie hebben. Tijdens het onderzoek, dat ongeveer vier uur in beslag neemt, wordt o.a. de bloeddruk gemeten, bloedonderzoek naar suikerziekte en cholesterol en een HIV-test gedaan. Daarnaast wordt de mate van aderverkalking in uw bloedvaten door middel van echografie gemeten. Voor eventuele reiskosten krijgt u een vergoeding. Aanmelden en informatie: M.vVonderen@VUmc.nl of Ingrid.Knufman@VUmc.nl, tst Marokko Nederland, toen en nu - Poëtisch verpakte kritiek Het Exposorium van de Vrije Universiteit presenteert op vrijdag 29 april de tentoonstelling Marokko Nederland, toen en nu, in het kader van het 125- jarig bestaan van de VU. De tentoonstelling bestaat uit twee delen. Het Marokkaanse verleden komt tot leven in de fototentoonstelling Marokkaanse familiealbums Kunstenaars Abdellatif Benfaidoul, Ymane Fakhir, Said Mahrouf en Lidwien van de Ven tonen hun visie op het heden in een persoonlijke, poëtische stijl. De familiealbums schetsen een prachtig tijdsbeeld van het leven in Marokko in het begin van de twintigste eeuw. Zwart-wit kiekjes worden afgewisseld met ingekleurde foto s. Een terugblik naar het land van herkomst van de eerste generatie Marokkaanse Nederlanders en waarschijnlijk een feest van herkenning. Het verleden gaat naadloos over in het heden met werk van Abdellatif Benfaidoul, Ymane Fakhir, Said Mahrouf en Lidwien van de Ven. Hun ideeën sluiten aan bij de benadering van hedendaagse Arabische fotografen. Waar westerse fotografen zich vaak bedienen van een harde, documentaire stijl, verpakken Arabische fotografen hun kritiek in een meer persoonlijke, poëtische fotografie. Bijvoorbeeld over de traditionele manvrouw verhoudingen binnen de islam, de rigide Arabische overheidssystemen en de eendimensionale beeldvorming door het Westen. Ymane Fakhir toont de serie Marokkaans huwelijk. De bruiloft in haar geboorteland Marokko is in haar ogen een kleurig schouwspel, louter gevuld met acteurs. Alles is make-up, verleiding en theater. Fakhir ziet hierin een tegenstelling met het dagelijks leven van de Marokkaanse vrouw. Gewoonlijk wordt ze gestimuleerd om zich zo goed als onbewust te zijn van haar lichaam en aanwezigheid. Tijdens de bruiloft staat ze plots in het middelpunt en wordt ze tentoongesteld als een object, aangekleed volgens de dictaten van mode en religie. In het tweede deel van de tentoonstelling geven Benfaidoul, Mahrouf en Van de Ven hun visie op de Marokkaans-Nederlandse samenleving. Abdellatif Benfaidoul (1974) toont Laden & Lossen, een fotoserie uit Hij typeert zijn werk zelf met de woorden uitwisseling van gedachten, inbeelding en omkering. Omwille van de discussie lijkt het alsof iedereen zich een stukje islam toeeigent. Modeontwerper Said Mahrouf (1973) maakte voor de tentoonstelling de fotoserie De familie Mahrouf. Hij laat de kijker nadenken over de vraag of het belangrijker is waar je heen gaat of waar je vandaan komt? Waar de pers zich concentreert op spectaculaire beelden en een snelle interpretatie, zoekt Lidwien van de Ven juist naar beelden die buiten het nieuws blijven. Ze maakt doorgaans stille en poëtische beelden, die aan collectieve onderwerpen zijn gerelateerd. Politiek en religie, islam in het bijzonder, het Midden-Oosten en Europa zijn de onderwerpen zijn waar ik de afgelopen 5 jaar heb rondgereisd en gewerkt. Het Exposorium organiseert de tentoonstelling Marokko Nederland, toen en nu ter gelegenheid van 400 jaar betrekkingen Marokko Nederland en het 125 jarig bestaan van de VU. De feestelijke opening op vrijdag 29 april om uur wordt opgeluisterd door een optreden van stand-up comedian Rachid Larouz. U bent van harte welkom. De tentoonstelling loopt tot 24 juni 2005 en is mede mogelijk gemaakt door Arab Image Foundation Beirut, de Stichting fotografie Noorderlicht Groningen en de VU lustrumcommissie. Introductie nieuwe medewerkers Op maandag 2 mei a.s. vindt de maandelijkse introductie voor nieuwe medewerkers plaats. Het algemene gedeelte start in de projectiezaal van het audiovisueel centrum (AVC), receptie Q in de polikliniek, om uur. Verzamelen om 9.30 uur bij restaurant Vermaat in de hoofdhal van het ziekenhuis. Ook stagiaires en anderen die tijdelijk (drie maanden of langer), in het VU medisch centrum werken, zijn welkom. Als u wilt deelnemen aan de introductie en geen persoonlijke uitnodiging heeft ontvangen, kunt u contact opnemen met de dienst communicatie, toestel Na de lunch is er een introductie bestemd voor verpleegkundigen. Deze start om uur en wordt om uur afgesloten met een rondleiding door het gastenverblijf. Verzamelen rond uur in De Kuyp. Ook medici en beroepsbeoefenaren die (tijdelijk) bij het VU medisch centrum in dienst treden, kunnen in de middaguren een vervolgintroductie bijwonen. Deze vindt plaats in vergaderzaal 3 C 99 van tot uur. U kunt zich hiervoor inschrijven bij het secretariaat bureau medische zaken, tst / Wegwijzer bij storingen en onderhoud Een acute storing melden? Of een gewenste kleine aanpassing op uw afdeling? Op de intranetsite van het facilitair bedrijf staat de nieuwe wegwijzer bij storingen en onderhoud. Gedurende een maand hebben we tien afdelingen gevraagd om deze kaart te testen op zijn bruikbaarheid. Hieruit is gebleken dat het merendeel de kaart duidelijk en overzichtelijk vond. Natuurlijk blijven wij open staan voor goede suggesties. Een handige tip, print de kaart uit en leg hem op een zichtbare plaats op de afdeling. Medewerkers servicepunt en storingen en onderhoud. Gesloten Het bureau medische zaken is op vrijdag 6 mei gesloten. IPO schakelt alle pc s over naar een nieuw domein IPO voert regelmatig werkzaamheden uit aan de infrastructuur van de ICT voorzieningen, om de stabiliteit en beschikbaarheid van de toepassingen zo groot mogelijk te maken. Zo zijn we op dit moment bezig om het netwerk voor te bereiden op het in gebruik nemen van een aantal nieuwe toepassingen, zoals een stabielere mail-faciliteit en een centraal beheerde werkplek. Hierdoor zijn we in de toekomst af van ingewikkelde procedures bij verhuizingen en aanschaf van nieuwe pc s, terwijl meerdere toepassingen beter naast elkaar op een pc kunnen werken. In het algemeen levert dit de organisatie grotere stabiliteit en flexibiliteit bij het aansluiten van nieuwe toepassingen. Wat gaat IPO doen? Alle gebruikers zullen worden overgezet naar één centraal VUmc netwerk, dit geldt niet voor de gebruikers die al op het VUmc-domein werken (de gebruikers in de faculteit). Deze actie is door IPO zorgvuldig voorbereid en geautomatiseerd, zodat in een korte periode de gehele exercitie kan worden afgerond, met zo weinig mogelijk hinder voor de gebruikers. Aanpak De gebruikers zullen per afdeling worden overgezet naar het nieuwe netwerk. De planning van het overzetten is vermeld op intranet: zodat iedereen kan zien wanneer zijn afdeling aan de beurt is. Deze planning zal continu actueel worden gehouden. De eerste afdeling wordt overgezet op 2 mei, we verwachten de laatste afdeling medio juni te hebben verplaatst. Wat betekent dat voor de VUmcgebruikers? De gebruiker zal in de nieuwe situatie geen direct verschil merken ten opzichte van de huidige omgeving, zijn pc zal hetzelfde functioneren. Op de dag dat een gebruiker naar het nieuwe domein wordt overgezet, zal bij het opstarten van de pc een automatische procedure worden gestart. Hierin moet de gebruiker een aantal aanwijzingen opvolgen, dit neemt enkele minuten in beslag, afhankelijk van de snelheid van de pc. Daarna functioneert alles weer als tevoren. Wel kan het zijn dat ondanks de zorgvuldige voorbereiding en het uitgebreide testen bij IPO, er na het omzetten incidentele verstoringen optreden,die betrekking hebben op de toegang van gebruikers naar centrale applicaties zoals ZIS, Mirador en IMS. In die gevallen zullen getroffen gebruikers snel worden geholpen; IPO heeft hiervoor een speciaal team klaarstaan die de voorkomende problemen oppakken. Communicatie - De planning van de werkzaamheden staat vermeld op het intranet: - Elke afdeling die wordt overgezet zal vijf werkdagen van tevoren hieraan worden herinnerd. IPO zal hiertoe een mailbericht aan de contactpersoon van de betreffende afdeling sturen. - Na afloop van de werkzaamheden zal IPO op dezelfde wijze een mailbericht sturen ter bevestiging hiervan. - Als er verstoringen optreden kunnen gebruikers dit melden via een speciaal telefoonnummer: Op de website zal de gebruikersinstructie worden toegelicht zodat men zich goed op de migratie kan voorbereiden. - Bovendien zullen op de website veel voorkomende vragen en antwoorden vermeld staan. Afscheid Nelleke Vercouteren Op donderdag 28 april 2005 neemt Nelleke Vercouteren afscheid van het VU medisch centrum. Iedereen met wie zij de afgelopen jaren heeft samengewerkt kan van uur tot uur het glas met haar heffen in de Waver. Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in het VUmc op locatie 0A1 (achteraan in de centrale hal) of in de medische faculteit op de vijfde etage. Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9.00 tot uur en vrijdag van 9.00 tot uur. Telefoon (020) NLM online De medische bibliotheek gebruikt de onderwerpsclassificatie van de National Library of Medicine (NLM) om haar boeken te rubriceren en plaatsen in boekenkasten. U kunt deze rubricering online raadplegen en doorbladeren via onze website: > e-resources > NLM. U arriveert dan meteen in een zoekscherm. Om de NLM-code voor bijvoorbeeld een boek over epilepsie te vinden, voert u de Engelse term daarvan in - epilepsy - en klikt op search. In het zoekresultaat vindt u dan meteen de NLM-code(s) voor epilepsie: WL 385. Deze code verwijst tevens naar de plaats in onze boekenkasten waar u boeken over epilepsie kunt aantreffen. Ook liggen er overal in de klinische bibliotheek trefwoordenlijsten (in de gele mapjes) waarin u de NLM-codes voor medische onderwerpen kunt opzoeken. Omgekeerd zoeken kan in onze online catalogus. Daarin zoekt u met NLM code(s) naar boeken met die code(s) in onze collectie. Op het catalogusscherm Geavanceerd Zoeken is de NLM classificatie trouwens ook aanklikbaar. Voor meer info: neem contact op met de bibliotheek. Zoeken naar tijdschriften in de online catalogus Wilt u zoeken naar titels van tijdschriften in de online catalogus? Ga naar onze website en klik op de UBVU catalogus. Gebruik de optie Geavanceerd zoeken. Selecteer in het uitklapmenu dat u wilt zoeken op Titelwoorden. Voer een zoekterm in, bijvoorbeeld pathology en selecteer bij de materiaalsoorten Tijdschriften. Geef dan uw zoekopdracht. U vindt nu alle tijdschriften die het woord pathology in hun titel hebben. Ook kunt u kiezen voor het tabblad Bladeren in de index. Selecteer ook daar de materiaalsoort Tijdschriften en voer dan het eerste woord (of woorden) van de titel van het tijdschrift in. Wilt u meer adviezen bij het zoeken in onze catalogus of andere bestanden? Neem dan contact op met de bibliotheek of kom naar de onderstaande instructie. Gewijzigde openingstijden medische bibliotheek Op woensdag 4 mei is er géén avondopenstelling. De bibliotheek is dan gesloten om 17:00 uur. Op hemelvaartsdag, donderdag 5 mei, is de bibliotheek de hele dag gesloten. Op vrijdag 6 mei is de klinische bibliotheek als gewoonlijk geopend tot 17:00 uur. Wilt u na sluitingstijden toch toegang hebben tot de bibliotheekruimte, zie dan het onderstaande artikel. Toegang klinische bibliotheek buiten openingstijden De klinische bibliotheek in het ziekenhuis is buiten de reguliere openingstijden (behalve s nachts tussen 3 en 5 uur in verband met netwerkonderhoud) toegankelijk voor medewerkers van het VUmc door middel van de medewerkerpas. Wanneer u gebruik wilt maken van deze service is het noodzakelijk uw pas hiervoor geschikt te laten maken. U kunt zich laten autoriseren door het invullen van het Formulier autorisatie kaartlezer medische bibliotheek VUmc locatie 0A1. Dit formulier is af te halen bij de medische bibliotheekbalies (in het ziekenhuis en de faculteit) of te downloaden vanaf: > bibliotheekafdelingen > geneeskunde > formulier autorisatie kaartlezer. Na inlevering van het formulier wordt uw pas in principe binnen 1 werkweek geactiveerd voor toegang tot de bibliotheek. PubMed voor gevorderden PubMed bevat een slordige 15 miljoen referenties naar artikelen in medische en biomedische tijdschriften. Een willekeurige zoekactie in dit enorme bestand, levert altijd wel iets op wat bruikbaar lijkt maar hebt u wel eens stilgestaan bij de kwaliteit van uw zoekstrategie? De bibliotheek verzorgt voor u instructies waarin u de fijne kneepjes van het zoeken in Pub- Med worden onthuld. De instructies hebben een open inloop en vinden plaats op kamer D-514 op de 5e verdieping van de Medische Faculteit. Info en instructiedata en -tijden op: > bibliotheekafdelingen > geneeskunde > instructie. Schrijven voor verslag, scriptie of onderzoek? Voor studenten en medewerkers van het VUmc, bewegingswetenschappen en tandheelkunde verzorgt de medische bibliotheek korte startcursussen reference manager, sofware voor het efficiënt beheren en publiceren van literatuurverwijzingen. Deze 2- urige instructies worden gegeven in de medische faculteit, Van der Boechorststraat 7, ruimte D-514. Aanmelden kan per ovv reference manager (in de onderwerpsregel) en uw afdeling of studiejaar. refman@ubvu.vu.nl. Cursusdata en info op onze website: > bibliotheekafdelingen > geneeskunde > reference manager > cursus. Voor inhoudelijke vragen en adviezen kunt u contact opnemen met medisch informatiespecialisten Ingrid Riphagen (020-59) 85260; tracer: *97 337; i.riphagen@ubvu.vu.nl) of Hans Ket (020-44) 42523; h.ket@ubvu.vu.nl). 10 Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

11 Informatie over het Menu vindt u ook op intranet onder de rubriek service Woensdag 27 april Soep geb. kippensoep; held. aspergesoep. Menu babi pangang met saus; atjar; sambalboontjes; witte rijst. Veg. quorn pangang. Donderdag 28 april Soep geb.tomatensoep; Chinese kippensoep. Menu karbonade; saus provençale; spruitjes; tarly. Veg. veg. schnitzel. Vrijdag 29 april Soep geb. aspergesoep; held. groentesoep Menu chili con carne; lentesalade; aardappelpuree Veg. Veg. Chili sin carne Zaterdag 30 april: Koninginnedag Soep tomaat-vermicellisoep. Menu varkenshaasje; roomsaus; Parijse worteltjes + doperwten; gestoofde appeltjes; Pom pommes; koninginnekroontje + slagroom. Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek personeel Gedragscode en internet VUmc Het gebruik van en internet heeft binnen het VU medisch centrum -net als bij vele andere organisaties- een grote vlucht genomen. Naast de voordelen voor zowel het VU medisch centrum als de medewerker zijn er ook negatieve aspecten aan deze media. Het VU medisch centrum heeft daarom de behoefte om het voorheen niet gereguleerde gebruik van en internet in goede banen te leiden. Daarom is een gedragscode en internetgebruik VU medisch centrum opgesteld. Deze gedragscode is dinsdag 19 april j.l. door de raad van bestuur vastgesteld. Iedere medewerker bij het Vumc die in dienst is, krijgt binnenkort een brief plus folder thuisgestuurd. In deze folder is de hele gedragscode integraal opgenomen. Het is raadzaam om deze folder goed door te lezen zodat u weet wat de richtlijnen omtrent het en internetgebruik in het VU medisch centrum zijn. Deze richtlijnen zijn ook van toepassing op medewerkers die niet in loondienst zijn (uitzendkrachten, stagiaires, toegelatenen etc.). Zij krijgen echter geen folder thuisgestuurd maar worden door hun leidinggevenden hiervan op de hoogte gesteld. De folder gedragscode en internet gebruik VUmc komt zo snel mogelijk op het p&o intranet te staan onder het trefwoord gedragscode. Zo kan iedereen de tekst nog een keer doorlezen of printen. Nieuwe medewerkers krijgen bij hun indiensttreding deze folder uitgereikt. Klachten/suggestieformulier De dienst personeel & organisatie vindt het belangrijk dat het personeel van het VU medisch centrum tevreden is over haar functioneren. Daarom is er een klachten/suggestieformulier personeel & organisatie op het p&o intranet te vinden. Dit formulier is een middel om te achterhalen waarin de stafdienst personeel & organisatie kan veranderen of verbeteren. De bedoeling van dit formulier is dus dat suggesties en/of wensen over de decentrale en centrale dienstverlening kenbaar gemaakt kunnen worden. AON autoverzekering Waar maak je dit nu nog mee......de premies voor de collectieve autoverzekering bij AON blijven dit jaar ON- GEWIJZIGD! Dit is zelfs al het vijfde achtereenvolgende jaar dat de premies niet verhoogd worden. En dat terwijl de verzekeringsvoorwaarden hetzelfde blijven. De vorig jaar bereikte verbeteringen (geen poliskosten meer, dezelfde bonuskorting voor de tweede auto) blijven geldig! Voor een belangrijk deel is dit resultaat te danken aan het feit dat er minder schade is geclaimed en dat steeds meer mensen een nieuwe verzekering bij AON hebben afgesloten. Om het ons nog makkelijker te maken en u sneller en beter inzicht te geven in deze voordelige autoverzekering, is er vanaf heden een website van AON speciaal voor VUmc medewerkers beschikbaar. Via het AON logo op de intranetsite van P&O kunt u onze AON site bezoeken om de premie voor een nieuwe autoverzekering te berekenen. Binnenkort zullen de mogelijkheden uitgebreid worden, waardoor ook wijzigingen in de huidige verzekering online doorgegeven kunnen worden aan AON. De gebruikersnaam is VUMED375 en het (algemene) wachtwoord is BUm4CapS. Overigens krijgt u de nieuwe polisgegevens per 1 april 2005 één dezer dagen weer thuisgestuurd! Heeft u uw auto nog niet verzekerd bij de AON en u wilt ook profiteren van de goedkope premies? Dan kunt u zich via de hierboven genoemde site aanmelden. Of kijk op de intranetsite van P&O, trefwoord auto voor meer informatie. Nieuwe lokatie dienst personeel & organisatie De stafdienst personeel en organisatie is per 5 februari verhuisd naar de nieuwe dakopbouw op de polikliniek. Het nieuwe adres van het p&o secretariaat is 4 Z 192. De lokatie van de medewerkers van p&o centraal is dus veranderd terwijl de telefoonnummers hetzelfde gebleven zijn. Ben jij die beoogd boventallige medewerker. Dan is dit een bericht voor jou Iedere dinsdag tussen en uur organiseert de afdeling Bedrijfsmaatschappelijk Werk speciaal voor jou lunchbijeenkomsten. Daar kun je in een vertrouwde sfeer je verhaal kwijt, met collega s je ervaringen delen,tips krijgen en je netwerk uitbreiden. Heb je interesse om te komen en wil je een broodje dan nodigen we je uit om je op te geven op de donderdag voorafgaand aan de dinsdag dat je wil komen bij het secretariaat van P&O centraal telefoonnummer: Vanzelfsprekend ben je ook van harte welkom zonder opgave vooraf en kun je om uur binnenlopen. De startdatum is dinsdag 1 februari uur. Voor vragen over deze bijeenkomst kunt u terecht bij bedrijfsmaatschappelijk werk: Käthy Blom en Annemarie Sassen. Locatie: P&O centraal, vergaderzaal D230, tst Zondag 1 mei Soep held.vermicellisoep. Menu stokburger + ui; worteljes/broccoli/bloemkool; gebakken aardappelen. Veg. omelet tomaat-kaas Maandag 2 mei Soep geb.tomatensoep; held.kippensoep. Menu sukadelapje à la provençale; spitskool; tarly. Veg. omelet + champignons. Dinsdag 3 mei Soep linzensoep; held. kerriesoep. Menu kerrieragout; doperwten; witte rijst. Veg. veg. kerrieragout. Woensdag 4 mei Soep geb.champignonsoep; Madrileensoep. Menu kippenbout; pepersaus; bloemkool; gebakken aardappelen. Veg. veg. champignonschotel. Donderdag 5 mei Hemelvaartsdag Soep held. kippensoep. Menu kalfsvlees á la Napolitana; lentesalade; gemengde groenten; tagliatelle; parmezaanse kaas; ijstaartje. Vrijdag 6 mei Soep geb.tomatensoep; Chinese kippensoep. Menu macaroni-schotel; komkommersalade; gemalen kaas. Veg. veg. macaroni-schotel. Zaterdag 7 mei Soep held.groentesoep. Menu gehaktbal; broccoli; patat frites. Veg. veg. schnitzel. Promoties en oraties promoties 22 april - aula uur, A.C.M. Wegman. N-of-1 trials in general practice. Tailoring treatment to individual patients promoter: prof.dr. Th.P.G.M. de Vries en prof.dr. W.A.B. Stalman 29 april aula uur, F. Hoentjen. Mechanisms of Bacterial-Induced Experimental Colitis. promotor: prof.dr. C.J.J. Mulder en prof. R. Balfout Sartor, MD copromotor: dr. L.A. Dieleman, MD 29 april - aula uur, A. Moons- Pasic. Preneoplastic lesions and early lung cancer: detection, intervention and follow-up. promotor: prof.dr. P.E. Postmus copromotor: dr. T.G. Sutedja * woensdag 11 mei - aula uur. R.J. Nijveldt. New insights in the metabolism of asymmetric dimethylarginine (ADMA). Key roles for kidney and liver and implications for impairment of the arginine-nitric oxide (NO) pathway in critically ill patients. promotoren: prof.dr. J.A. Rauwerda en prof.dr. P.A.M. van Leeuwen copromotor: dr. T. Teerlink De rubriek agenda staat ook op intranet onder de rubriek nieuws en agenda. Deze site wordt tweewekelijks herzien. De eerste plaatsing in Tracer wordt gemarkeerd met een *. * donderdag 12 mei - auditorium uur. O.A. van den Heuvel. Neuroimaging in obsessive-compulsive and related disorders: investigation of the frontal-striatal and limbic circuits. promotoren: prof.dr. R. van Dyck en prof.dr. A.A. Lammertsma copromotoren: prof.dr. H.J. Groenewegen en dr. D.J. Veltman * vrijdag 13 mei - aula uur. S.D.M. Bot. Course and prognosis of complaints at the arm, neck and shoulder. promotoren: prof.dr. L.M. Bouter en prof.dr. J. Dekker copromotoren: dr. D.A.W.M. van der Windt en dr. C.B. Terwee * dinsdag 24 mei - auditorium uur. A.J. van Griethuysen. Pitfalls and Solutions in the Identification of Staphylococcus aureus and the Detection of Methicillin Resistance. promotor: prof.dr. C.M.J.E. Vandenbroucke-Grauls copromotor: dr. J.A.J.W. Kluytmans * dinsdag 24 mei - auditorium uur. H. Moed. Allergic Contact Dermatitis: T cells on the Move. promotoren: prof.dr. D.P. Bruynzeel en prof.dr. R.J. Scheper copromotoren: dr. T. Rustemeyer en dr. S. Gibbs * woensdag 25 mei - auditorium uur. T.J.F. Nieland. A Chemical Genetic Approach to the Study of Cellular Transport. promotor: prof.dr. H.L. Ploegh copromotor: prof.dr. T. Kirchhausen * woensdag 25 mei - auditorium uur. R. Mähr. Proteolysis in the class II MHC-restricted antigen presentation pathway promotor: prof.dr. H.L. Ploegh Oraties donderdag 19 mei - aula uur. prof.dr. Th.M. Marteau. Informed choice: rhetoric or reality Symposia en cursussen 20 mei - Symposium Patiëntveiligheid verzekerd - Amstelzaal VU medisch centrum te Amsterdam Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. E.M. Ligtvoet, telefoon (020) mei - Hands on Cursus Echo Kindercardiografie Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. L. Ligtvoet, telefoon (020) mei - Startconferentie Onderzoek van Onderwijs & Opleiding (OvOO) - Amstelzaal VUmc te Amsterdam Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. E.M. Ligtvoet, telefoon (020) juni - XXIInd International Symposium on Cerebral Blood Flow, Metabolism and Function & VIIth International Conference on Quantification of Brain Function with PET (Brain 05 & BrainPET 05) VU University, Amsterdam Information : PAOG course and congress organisation, Mr. R. van Veen, (020) , juni - Brain 05 & BrainPET 05 - XXIInd International Symposium on Cerebral Blood Flow, Metabolism and Function & VIIth International Conference on Quantification of Brain Function with PET - VU University Amsterdam Information: 8 t/m 10 juni - Systematische reviews: theorie en praktijk (C203) - Organisatie: Postinitieel masteronderwijs Epidemiologie - Soesterberg Inlichtingen: EMGO Instituut en afd. KEB /Onderzoekschool CaRe, telefoon (020) , fax (020) , e- mail: poe@vumc.nl, 9 juni - Nascholingscyclus Huisartsgeneeskunde 2004/2005: Schouderklachten VU medisch Centrum te Amsterdam Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. L. Ligtvoet, telefoon (020) juni - 13th International Symposium on Chemistry and Biology of Pteridines and Folates - Hotel Zuiderduin, Egmond aan Zee Information: nl juni - Cursus Functionele hersenanatomie, brain imaging en neuropsychiatrie Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. L. Ligtvoet, telefoon (020) augustus t/m 3 september - AMEE 2005 (annual conference of the Association for Medical Education in Europe) - Hotel Zuiderduin, Egmond aan Zee Information : PAOG course and congress organisation, Mr. R. van Veen, telefoon (020) , Zondag 8 mei Soep geb.kip-kerriesoep. Menu hamburger + speciaal saus; sperziebonen; gebakken aardappelen. Maandag 9 mei Soep goulashsoep; held.vermicellisoep. Menu hachee; rode kool; aardappelpuree. Veg. veg. ragout. Dinsdag 10 mei Soep geb.tomatensoep; held.kippensoep. Menu kalkoenfiletl; oriëntsaus; mexicaanse groenten; kerrie-rijst. Veg. veg. omelet + champignons. Woensdag 11 mei Soep franse bruine bonensoep; held. kerriesoep. Menu gehaktbal(h.o.h.); saus Provençalen; spitskool; macaroni garni. Veg. veg. groente-curry. Amstel Academie Laan van Kronenburg AS Amstelveen telefoon (020) Bedrijfsopleidingen Meta Ponsen telefoon (020) Verpleegkundige bijscholingen Nanja van der Geugten telefoon (020) Verpleegkundige vervolgopleidingen telefoon (020) Zaalverhuur Ellen Vaags telefoon (020) Nieuwe training Dienend leiderschap De aandacht voor cultuur en leiderschap is in een volgende fase beland. De Amstel Academie heeft in opdracht van de raad van bestuur trainingsaanbod ontwikkeld over dienend leiderschap. Het streven is iedereen die leiding geeft in het VUmc kennis te laten maken met dienend leiderschap, dat uitgaat van een evenwicht tussen leiden/sturen én er zijn voor je medewerkers, zodat zij hun werk goed kunnen doen. Het aanbod bestaat uit een basistraining van één dag, gevolgd door een self-assessment om zicht te krijgen op uw sterke en minder sterke kanten, en een persoonlijk gesprek met de trainer. Daarna kunt u een keuze maken uit tien korte, intensieve workshops over de tien kerncompetenties van dienend leiderschap. Het gedachtegoed van dienend leiderschap zet u aan het denken, het stelt vanzelfsprekendheden ter discussie en het kan helpen om nieuwe keuzes te maken of oude keuzes nieuw leven in te blazen. Het is niet weer een nieuw managementmodel, maar veel meer een andere manier van denken over en kijken naar de werkelijkheid. De naam zelf zegt het al. Dienend leiderschap is gericht op het overbruggen van verschillen en ogenschijnlijke tegenstellingen, op verbinden in plaats van onderscheiden, verdelen en beheersen. En het begint bij uzelf. U krijgt in deze training de gelegenheid om pas op de plaats te maken, weer even tot bezinning tot komen, bij te tanken en misschien wel geïnspireerd te raken. De eerste basistraining Dienend leiderschap vindt plaats op 31 mei a.s. Informatie: Wanda Straatman, tst U kunt zich opgeven bij Meta Ponsen, tst Op 1 maart j.l. is de cursist Marjolein Meijer en op 1 april j.l. de cursist Esther de Rooij geslaagd voor de vervolgopleiding tot SEH (Spoedeisende Hulp) verpleegkundige. Namens de zorgeenheid SEH van harte gefeliciteerd. Afronding opleiding Astrid Engel, Ad Vendrig en Suzanne van der Beek hebben in april 2005 succesvol de opleiding tot gespecialiseerd verpleegkundige afgerond. Dit was de eerste keer dat deze opleiding überhaupt aangeboden werd. Zij horen dus bij de koplopers! Afdeling neurologie Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures 11

12 Mirjam Borg, hoofd administratie Radiologie Naast het werk DE TAS VAN Het is nog een wintertas hoor; in de zomer heb ik een lichte kleur. Ik heb zo n vijfentwintig à dertig tassen die ik bijna allemaal gebruik. Mirjam Borg is dol op schoenen en bijpassende tassen. Soms is het zelfs zo, dat ik een paar schoenen meeneem naar de winkel om er de juiste kleur tas bij te zoeken. Ik zie een tas behalve als functioneel ook als een accessoire, die bij de rest van je outfit past. Uit haar tas haalt Mirjam een piepklein flesje te voorschijn, waar behalve een gouden hoefijzertje ook fel gekleurde stukjes stof in zitten. Het is een souvenir uit Peru dat een vriendin voor haar heeft meegenomen. Het flesje moet geluk brengen. Mirjam is er zuinig op, je weet maar nooit per slot van rekening. Een paar jaar geleden is er een tas van haar gestolen. Hier zat onder andere een kleinood van de Aboriginals in, ooit gekregen van een zeer dierbare vriend. Naast de administratieve rompslomp die de diefstal met zich meebracht om pasjes en dergelijke stop te zetten en opnieuw aan te vragen, was het emotionele verlies hiervan het grootst. Naast een make-up tasje, een elektronische agenda, een knoop en een adresboekje zit er ook een rekening in van een brasserie in Parijs. Ik ben vorige week drie dagen met mijn man in Parijs geweest. Een cadeau voor mijn vijftigste verjaardag. Super romantisch natuurlijk! De brasserie was een tip van een vriendin en is zeer de moeite waard gebleken. Hij stamt uit 1871 en is helemaal in die stijl gebleven. Na het diner kreeg ik een glas Armagnac uit Die fles heb ik meteen gekocht, omdat ik toen 11 jaar was. Een mooi aandenken aan mijn geboortejaar JSt Werken is leuk, maar activiteiten naast het werk zijn soms nog veel leuker. Deze keer Jasper Luiten, infrastructuur implementator, bij IPO en naast het werk handboogschutter. Handboogschieten is eigenlijk heel saai, je schiet altijd tegen jezelf Wie bij een handboog aan een veredelde vorm van pijl en boog denkt, zit er goed naast. Handboogschieten is een technisch zeer geavanceerde sport. Niet alleen qua materiaal, maar ook qua techniek. Jasper Luiten schiet nu zo n acht jaar. Als nieuwkomer in Amsterdam en op zoek naar een hobby besloot hij een introductiecursus handboogschieten te volgen. Als kind speelde ik graag met pijl en boog. Dopje van de pijl eraf en een spijker er voor in de plaats, dat soort kattenkwaad. Toen ik in Amsterdam met de cursus begon, vond ik het schieten leuk, maar ook de sfeer bij de vereniging. Handboogschieten is een gezellige sport. Er heerst een aparte sfeer omdat het geen doorsnee sport is. Aan de ene kant is het een individuele sport, waarbij je in feite steeds tegen jezelf schiet. Oersaai dus eigenlijk, want je doet elke keer hetzelfde. Maar de andere kant: het perfectioneren van de schietbeweging, de routine uitbouwen en de geavanceerde technische mogelijkheden maken het spannend. Concentratie En techniek is er genoeg bij handboogschieten. Zo zijn er vele soorten bogen met middenstukken variërend van hout tot titanium; werparmen van koolstofvezel en stabilisatorstangen zodat de boog bij het schieten zo stabiel mogelijk blijft; excentrische wieltjes aan de werparmen; en eenvoudige tot hightech vizieren. Kosten: 200 tot 2500 euro per boog. Jasper heeft er vier. Ik heb van alles een beetje. Een houten boog, maar ook een compound boog met hightech krachten verdelend wielensysteem. Welke boog ik gebruik hangt af van het type wedstrijd en ook wel van mijn stemming. Waar heb ik zin in? Handboogschieten kent diverse wedstrijdvormen. De bekendste is wellicht die, waarbij een groot aantal schutters op een rij staat en een doel op 70 meter afstand probeert te raken. Op het oog niet zo spectaculair, maar er komt heel wat bij kijken. Techniek, is de boog goed afgesteld, wordt de pees goed gelost, maar ook concentratie. En dat kan wel eens mis gaan. Zoals bij Wietse Versierde foyer In het kader van het lustrum heeft de Vrije Universiteit de ramen boven de hoofdingang versierd. De transparante folie aan de buitenkant van de ruiten van de foyer laat feestende studenten en medewerkers zien. Deze versiering is bedacht en uitgevoerd door een drietal kunstenaars. Enkele weken geleden richtten zij een geïmproviseerde studio in in de hoofdhal. Vervolgens maakten zij van de gemaakte foto s een digitale compositie. Gedurende de festivalweek VU-Parade, die van woensdag 25 mei tot en met zaterdag 28 mei 2005 op het binnenterrein van de Vrije Universiteit wordt gehouden, komen de kunstenaars opnieuw in actie. MK van Alten die op de Olympische spelen in Athene 2004 al na zeven pijlen een finaleplaats aan zich voorbij zag gaan. Jasper: Een serie van zestig pijlen is verkeken als je met een aantal slechte pijlen begint. Zeker op Olympisch niveau maken de schutters nauwelijks fouten. Veldschieten is een minder statische wedstrijdvariant. Jasper: Bij veldschieten wordt een parcours uitgezet van 36 doelen in bijvoorbeeld een bosrijk gebied. Je weet niet waar en op welke afstand de doelen staan. Dit vraagt kennis en kunde. Het leuke van deze vorm is dat je een heel weekend buiten bent in mooie gebieden. Tentje mee en gaan. Toptoernooi Inmiddels verlegt Jasper zijn talenten van het schieten naar toernooiorganisatie. Vorig jaar hebben we vanuit onze vereniging een driedaags toernooi georganiseerd waaraan dertien landen meededen, waaronder een groot aantal toplanden. Naast wedstrijdleiding, houd ik me met alle aspecten van het toernooi bezig. Een enorme klus. Ik heb een maand vrijgenomen ter voorbereiding. Nadeel is dat zelf schieten naar de achtergrond verschuift. Gemiddeld besteed ik drie avonden per week aan toernooivoorbereiding. Daar komt dan nog het lobbyen op Europese toernooien bij. Maar het is allemaal waard, want het is een enorme uitdaging om een toptoernooi neer te zetten en dat elk jaar weer waar te maken. EK Lorenzo De telefooncentrale Medewerkers van de telefooncentrale krijgen af en toe wel heel lastige vragen voorgeschoteld. De telefonisten verzamelen de meest opvallende gesprekken. Trring! VU medisch centrum, een moment alstublieft. Op de achtergrond: Dat is het enige met het VUmc. Je weet nooit hoelang het duurt. 12 Tracer 28 april 2005 Nieuws Onderwijs Onderzoek Patiëntenzorg Organisatie Mededelingen Vacatures

Verpleegkundige in opleiding

Verpleegkundige in opleiding Volg je hart, gebruik je hoofd Verpleegkundige in opleiding Opleiding verpleegkunde Zoek je zinvol werk en wil je graag voor mensen zorgen? Word dan verpleegkundige! Kom naar VUmc. Wij zijn je ideale partner

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Gebaseerd op ervaringen die ik opdeed in meer dan 10 verschillende ziekenhuizen Mirjan van der Meijden Zorginformatisering Vooraf In

Nadere informatie

Sport en Welzijn. Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam

Sport en Welzijn. Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam Gezondh Sport en Welzijn Physician Assistant Masteropleiding Amsterdam Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Physician Assistant De Physician Assistant (PA) is een hoogopgeleide medische professional

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014

Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014 Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014 1. Doet u dit examen voor de eerste keer of gaat het om een herexamen? Eerste keer 279 70% Herexamen 104 26% Niet beantwoord 16 4% Totaal 399 2. Als de voorlopige

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes?

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? December 2007 / Januari 2008 Door: Marco Bouman, Impulse, Strategie & Marketing Februari 2008 2008 Marco Bouman, alle rechten voorbehouden Het is niet

Nadere informatie

dagbehandeling bij kinderen

dagbehandeling bij kinderen patiënteninformatie dagbehandeling bij kinderen Binnenkort wordt uw kind voor een behandeling of ingreep opgenomen op afdellng Dagbehandeling, locatie F1. Wat kunt u thuis doen om uw kind voor te bereiden

Nadere informatie

Prostaatkanker Hoe ontdek je het en dan?

Prostaatkanker Hoe ontdek je het en dan? Prostaatkanker Hoe ontdek je het en dan? Eerste druk, 2014 2014 Henri Pieter www.henripieter.nl Schilderij cover: Irma Boogh-van der Burg isbn: 9789048433735 nur: 860 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer

Nadere informatie

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners Onderzoek burgerinitiatief Tevredenheid van indieners In opdracht van: De Raadsgriffier Uitgevoerd door: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Gemeente Purmerend Denise Floris Bert Mentink April

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2009 pavo 0202 Inleiding Als u last heeft van een burn-out door stress op het werk kunt u de therapiegroep werkstresshantering

Nadere informatie

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

1 Telefonisch triëren

1 Telefonisch triëren 1 Telefonisch triëren 1.1 Inleiding Telefonisch triëren is een nieuw begrip binnen de gezondheidszorg. Het woord triëren komt uit het Frans en betekent sorteren. In het Nederlandse leger en bij rampen

Nadere informatie

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam

Sport en Welzijn. Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondh Sport en Welzijn Advanced Nursing Practice Masteropleiding Amsterdam Gezondheid, Sport en Welzijn Masteropleiding Verpleegkundig Specialist De masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) leidt

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Uitgave Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postadres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Telefoon (070) 340 79 11 Informatie Voor informatie en vragen

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie).

Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie). Onderzoek naar de nazorg bij dikke darmkanker door de huisarts of de chirurg en het gebruik van een persoonlijke interactieve website (I CARE studie). Verbetert de zorg na de behandeling van dikke darmkanker

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

Projectmatig werken voor de secretaresse

Projectmatig werken voor de secretaresse Nationale Secretaresse Dag 2009 www.secretary.nl/officemanagement Schriftelijke cursus in vijf lessen met twee bijeenkomsten Startdatum 9 april 2009 Projectmatig werken voor de secretaresse Postzegel niet

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Niet de afkomst, maar de toekomst! Inhouse-dag Erasmus MC Rotterdam Beeldvormingscampagne Kleur in de Zorg. 25 november 2010, Rotterdam

Niet de afkomst, maar de toekomst! Inhouse-dag Erasmus MC Rotterdam Beeldvormingscampagne Kleur in de Zorg. 25 november 2010, Rotterdam Niet de afkomst, maar de toekomst! Inhouse-dag Erasmus MC Rotterdam Beeldvormingscampagne Kleur in de Zorg 25 november 2010, Rotterdam 1 Kleur in de Zorg Projectleider: Yasmin Seddiki Fotografie: Mladen

Nadere informatie

Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening

Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening Wat zijn uw ervaringen? Informatie voor mantelzorgers Wat houdt het onderzoek in? Er kan nog veel verbeteren

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Conflicthantering en mediation

Conflicthantering en mediation Conflicthantering en mediation Casus 3 Personeel en Organisatie/ Humanresourcesmanagement bussum 2010 De setting: verzekeringsmaatschappij ZBA De verzekeringsmaatschappij ZBA (Zekerheid Boven Alles) sluit

Nadere informatie

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Opvang na uw uitzending Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Evaluatie project webshop 2.0

Evaluatie project webshop 2.0 Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk

Nadere informatie

novacollege.nl/zorg Assistenten gezondheidszorg Verpleging en verzorging Zorg 2016/2017

novacollege.nl/zorg Assistenten gezondheidszorg Verpleging en verzorging Zorg 2016/2017 novacollege.nl/zorg Assistenten gezondheidszorg Verpleging en verzorging Zorg 2016/2017 Ik ben altijd met kleding bezig. Een creatieve opleiding lag dus voor de hand. Maar tijdens het zoeken, merkte ik

Nadere informatie

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren!

Gelukskoffercoaching. Ik kan in drie woorden vertellen wat ik geleerd heb: I love me. Wael, 11 jaar. Gelukkig zijn kun je leren! Gelukkig zijn kun je leren! Gelukskoffercoaching Missie GELUKKIG ZIJN KUN JE LEREN Gelukskoffercoaching wil kinderen op jonge leeftijd positief ondersteunen in hun individuele emotionele ontwikkeling.

Nadere informatie

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen zorgwijzer 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Toen mijn vriendin

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN

DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN STUDIELOOPBAANBEGELEIDING DOELGERICHT LEZEN EN SAMENVATTEN KWALITATIEF ONDERZOEK ENGELS GRAMMAR CREATIEF DENKEN BUSINESS BENCHMARK COMMUNICATIEMIDDELEN INLEIDING COMMUNICATIE PROJECTMATIG WERKEN PRESENTEREN

Nadere informatie

jij en de WIJ de Wet investeren in jongeren voor iedereen tot 27 jaar

jij en de WIJ de Wet investeren in jongeren voor iedereen tot 27 jaar jij en de WIJ de Wet investeren in jongeren voor iedereen tot 27 jaar jij en de WIJ Je hebt je gemeld bij het Werkplein. Misschien omdat je geen of te weinig werk hebt of geen inkomen hebt. Als je jonger

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Je gedachten gestructureerd op papier

Je gedachten gestructureerd op papier Online training: Je gedachten gestructureerd op papier Start: 14 september 2015 Een online programma, mét coaching, voor ondernemers en werknemers Voor als je logisch opgebouwde teksten wil leren schrijven,

Nadere informatie

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny

Nadere informatie

Help! Verzuim voorkomen

Help! Verzuim voorkomen TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is

Nadere informatie

7.1. Boekverslag door D woorden 6 maart keer beoordeeld. Interview met kinderarts Laura vd. Meer Door Daniëlle, Bregje en Margreth

7.1. Boekverslag door D woorden 6 maart keer beoordeeld. Interview met kinderarts Laura vd. Meer Door Daniëlle, Bregje en Margreth Boekverslag door D. 1906 woorden 6 maart 2002 7.1 431 keer beoordeeld Vak LOB Interview met kinderarts Laura vd. Meer Door Daniëlle, Bregje en Margreth 1. Welke opleiding heeft u gevolgd? Je moet eerst

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 3 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 4 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Hoe

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Wauw, ik realiseer me nu wat ik allemaal heb gedaan!

Wauw, ik realiseer me nu wat ik allemaal heb gedaan! Wauw, ik realiseer me nu wat ik allemaal heb gedaan! EVC en EVP bieden impuls aan eigen ontwikkeling Door: Marijke Vromans Onlangs behaalden 25 medewerkers van de gemeente Hoogezand-Sappemeer een ervaringscertificaat

Nadere informatie

DERMATOLOGIE. Krabbeheersingsprogramma

DERMATOLOGIE. Krabbeheersingsprogramma DERMATOLOGIE Krabbeheersingsprogramma Krabbeheersings-programma In deze folder vindt u informatie die u kan helpen minder te krabben. Normaal gesproken is krabben een reflex, maar het kan ook een (slechte)

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken

Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken Hoofdstuk 6. Bezoek burgerzaken Samenvatting Burgerzaken is op werkdagen dagelijks open van 8.30 tot 16.00 uur, donderdag doorlopend van 8.30 tot 20.00 uur en op zaterdagochtend. Voor de bezoekuren in

Nadere informatie

We vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden.

We vragen je om in ieder geval twee documenten te lezen. Deze kun je via de volgende linkjes downloaden. Voorbereidingsopdracht Selectie & Plaatsing HAN Fysiotherapie voor iedereen die met deze opleiding wil starten in september 2018 (studiejaar 2018-2019) In dit document vind je een groot deel van de vragen,

Nadere informatie

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240)

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240) instructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01/CREBO:50240) pi.cal0v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS INLEIDING De kijkwijzer biedt de mogelijkheid om op gestructureerde wijze te reflecteren op een activiteit met kinderen. Hiermee kun je inzicht

Nadere informatie

Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Lisette van Vliet: lisette.van.vliet@eenvandaag.

Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Lisette van Vliet: lisette.van.vliet@eenvandaag. Onderzoek Rekentoets 6 oktober 2015 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek in samenwerking met LAKS, gehouden van 23 september tot en met 5 oktober 2015, deden 1.411 middelbare scholieren en 701 hbo

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Ik ben David de Graaf

Ik ben David de Graaf Ik ben David de Graaf geboren in 1984. met Downsyndroom Surprise! Ook voor mijzelf Ik heb het niet alleen, maar... ik ben ook in vaste dienst van de Stichting Downsyndroom Kort: de SDS www.downsyndroom.nl

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen?

STUDIES EN BEROEPEN. Wat moet je doen? STUDIES EN BEROEPEN Welke opleiding moet je doen om dokter te worden? Wat doet een ingenieur? Waar werkt een secretaresse? Welk beroep wil jij doen? Wat moet jij studeren? Wat moet je doen? 1. Verbind

Nadere informatie

Geneeskunde studiejaar 2014-2015. Matchingsvragenlijst MATCHING

Geneeskunde studiejaar 2014-2015. Matchingsvragenlijst MATCHING Geneeskunde studiejaar 2014-2015 Matchingsvragenlijst MATCHING Dit PDF document is een weergave van het matchingsformulier voor de opleiding geneeskunde van de Universiteit Utrecht, uitgevoerd door het

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Bouwen & Bewaren Nieuwsflits

Bouwen & Bewaren Nieuwsflits Bouwen & Bewaren Nieuwsflits Nummer 7 maart 2015 Geachte ouders/ verzorgers, U ontvangt Nieuwsflits B&B nummer 7. Dit keer komen de personeelsleden aan het woord die dagelijks met de kinderen werken binnen

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

interview Duurzame relatie bedrijf-opleidingsinstituut verhoogt rendement Joseph Kessels

interview Duurzame relatie bedrijf-opleidingsinstituut verhoogt rendement Joseph Kessels interview Joseph Kessels Duurzame relatie bedrijf-opleidingsinstituut verhoogt rendement Hoe zet je als industrieel bedrijf het opleiden van medewerkers strategisch in, zodat dit bijdraagt aan je organisatiedoelstellingen?

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten

OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten OSTEOPOROSE Informatie voor patiënten Diagnostiek van osteoporose en het verbeteren van de therapietrouw bij patiënten met osteoporose na een recente fractuur Wat als u nog vragen heeft? Mocht u na het

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Steeds opnieuw raak ik mijn baan kwijt. Waar ligt dat nou aan? Welke vervolgopleiding zou iets voor mij zijn? Is er voor mij extra ondersteuning

Nadere informatie

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat Studeren na het HBO stand van zaken 2013-2014 Informatie van het Avans Studentendecanaat 1 Studeren na het HBO: onderwerpen 1. Wat moet je weten over het collegegeld als je kiest voor een nieuwe bachelor

Nadere informatie

Timemanagement? Manage jezelf!

Timemanagement? Manage jezelf! Timemanagement? Manage jezelf! Trefwoorden Citeren timemanagement, zelfmanagement, stress, overtuigingen, logische niveaus van Bateson, RET, succes citeren vanuit dit artikel mag o.v.v. bron: www.sustrainability.nl

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 13 juni 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 13 juni 2013 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP DEN HAAG T 070 340 79 F 070 340 78 34

Nadere informatie

Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland

Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland Beste collega s, Het doel de European Oncology Nursing Society (EONS) is de positie de oncologieverpleegkundigen te versterken in Europa.

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven

Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Ben je een betrokken leidinggevende, docent, trainer of coach die (aankomend) pedagogisch medewerkers wil stimuleren om de belangrijkste pedagogische vaardigheden

Nadere informatie

MINI-WHITEPAPER Personeel werven de mogelijkheden

MINI-WHITEPAPER Personeel werven de mogelijkheden MINI-WHITEPAPER Personeel werven de mogelijkheden Als uw bedrijf groeit of als één van uw werknemers het bedrijf verlaat, heeft u nieuw personeel nodig. U heeft echter zelf niet de tijd en/of de kennis

Nadere informatie

Persoonlijk opleiding plan

Persoonlijk opleiding plan Persoonlijk opleiding plan Een opdrachtgever adviseren Hem vertellen wat jou de beste optie lijkt. Het klopt dat ik deze competenties zo had ingevuld. Ik heb hiermee ervaring doordat ik vaak op forums

Nadere informatie

Universiteit. Brochure. Opleidingsinstituut Dageraad

Universiteit. Brochure. Opleidingsinstituut Dageraad Brochure Opleidingsinstituut Dageraad Universiteit Informatie Je zult je wel afvragen wie zoiets bedenkt en wie zo iets op de kaart wil zetten. Ik kan daar kort en krachtig over zijn: kijk op www.ruudvanlent.nl

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek. Rapportage over de tevredenheid van de jongeren die een programma volgen bij Prins Heerlijk.

Tevredenheidsonderzoek. Rapportage over de tevredenheid van de jongeren die een programma volgen bij Prins Heerlijk. Tevredenheidsonderzoek Rapportage over de tevredenheid van de jongeren die een programma volgen bij Prins Heerlijk. Stichting Buitengewoon leren & werken Prins Heerlijk Juni 2013 Stichting Buitengewoon

Nadere informatie

En, wat hebben we deze les geleerd?

En, wat hebben we deze les geleerd? Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Afdeling Dermatologie, locatie AZU. Krabben

Afdeling Dermatologie, locatie AZU. Krabben Afdeling Dermatologie, locatie AZU Krabben Inleiding In deze folder vindt u informatie die u kan helpen minder te krabben. Voor krabben uit gewoonte is een krabbeheersingsprogramma ontwikkeld. Bij het

Nadere informatie

Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten

Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Mantelzorg & Hogeschool Rotterdam Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS

OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS Susanne Smorenburg, programmamanager Ben Sajetcentrum Marjon van Rijn, docent / onderzoeker HvA / AMC Symposium HBO-V van de Toekomst

Nadere informatie