JAARVERSLAG 2014 Goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de vzw Artveldehogeschool van 01 april 2015

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2014 Goedgekeurd door de Algemene Vergadering van de vzw Artveldehogeschool van 01 april 2015

2 MISSIE, VISIE EN STRATEGISCHE DOELEN MISSIE De Arteveldehogeschool is een expertisecentrum voor onderwijs, onderzoek en dienstverlening, waar studenten, medewerkers en strategische partners in een stimulerende omgeving samenwerken. De studenten en medewerkers ontwikkelen hun talenten tot competenties in een toekomstgerichte en internationaal georiënteerde hogeschool. De hogeschool leidt professionals op die door creativiteit, innoverend denken en ondernemingszin in staat zijn grenzen te verleggen. De Arteveldehogeschool streeft excellentie en duurzaamheid na, en wordt hierin gedragen door haar medewerkers. De Arteveldehogeschool neemt haar maatschappelijk engagement op, geïnspireerd vanuit het christelijk waardenkader. VISIE De visie van de Arteveldehogeschool wordt geschreven vanuit de veranderingen en de uitdagingen die de toekomst brengt en de ambities die de Arteveldehogeschool, haar opleidingen en diensten, en haar medewerkers koesteren. De Arteveldehogeschool, verankerd in Gent, is een motor voor een innovatieve, dynamische, ondernemende en creatieve kennissamenleving in de regio Gent en Vlaanderen. De hogeschool vervult een belangrijke rol als maatschappelijke onderneming. Er studeren jaarlijks bijna professionals af die de arbeidsmarkt in Vlaanderen versterken en tezelfdertijd is de hogeschool een belangrijke werkgever in de Gentse regio. De Arteveldehogeschool profileert zich in een steeds sneller wijzigend hoger onderwijslandschap, waarbij de grenzen van Vlaanderen vervagen en de Europese uitdagingen steeds groter worden. De Arteveldehogeschool wil een partner zijn in een groeiende Europese markt voor studenten en medewerkers met internationale ambities, en rekening houden met de maatschappelijke behoeften in een snel veranderende wereldeconomie. In 2013 zijn de academiserende opleidingen geïntegreerd in de universiteiten en de kunstopleidingen ondergebracht in Schools of Arts. De hogescholen bieden sindsdien hoofdzakelijk bacheloropleidingen met professionele gerichtheid aan, bachelor na bacheloropleidingen en postgraduaten. In uitvoering van het Decreet van 12 juli 2013 betreffende de versterking van het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen is de Arteveldehogeschool betrokken bij het Arteveldeleernetwerk, een samenwerkingsverband met meerdere onderwijsinstellingen en CVO s die een HBO5opleiding aanbieden. Een beleidsgroep, voorgezeten door de algemeen directeur van de Arteveldehogeschool, staat in voor de realisatie van het samenwerkingsverband, conform de vigerende decretale en regelgevende bepalingen. De Arteveldehogeschool wil meer diverse doelgroepen bereiken. Ze wil haar didactische expertise inzetten, gecombineerd met persoonlijke coaching, om drempels weg te nemen en het beste te halen uit de talenten van al haar studenten. De Arteveldehogeschool investeert verder in de uitbouw van onderwijsvormen die de combinatie van werken en leren mogelijk maken. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 2

3 Onder meer dankzij de intense wisselwerking met het werkveld op vlak van onderwijs, onderzoek en dienstverlening wil de Arteveldehogeschool haar positie in de toekomst nog verder verstevigen. De Arteveldehogeschool focust op het stimuleren van creativiteit, innovatie en ondernemerschap bij haar studenten en medewerkers. In toenemende mate besteden opleidingen en diensten aandacht aan de integratie van de duurzame aspecten in hun beleid en in hun dagelijkse werking. De toekomstige regelgeving zal het hoger onderwijslandschap verder hertekenen. Elke nieuwe opportuniteit zal een strategische beslissing vergen. STRATEGISCHE DOELEN ARTEVELDEHOGESCHOOL Meer studenten opleiden 2 Onze studenten steeds beter opleiden 3 Excelleren in het Vlaams hoger onderwijslandschap 4 Creativiteit, innovatie en ondernemerschap stimuleren bij de studenten en de medewerkers 5 Het onderzoeksbeleid, de dienstverlening, de professionalisering van het werkveld en de valorisatie van onderzoek verder versterken 6 De talenten van onze medewerkers optimaal ontwikkelen en inzetten 7 Zich als dialooghogeschool profileren waar identiteit en diversiteit in de breedste zin aan bod komen vanuit een christelijke inspiratie 8 Een toekomstgerichte en efficiënte organisatie uitbouwen 9 Slagkrachtig en innovatief leiderschap stimuleren Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 3

4 COLOFON Uitgave Arteveldehogeschool Postadres Campus Hoogpoort Hoogpoort Gent Telefoon +32 (0) Fax +32 (0) Website Verantwoordelijke uitgever Johan Veeckman, algemeen directeur Eindredactie Algemeen secretariaat Vormgeving omslag en fotografie Dienst communicatie Gent, april 2015 Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 4

5 VOORWOORD Een expertisecentrum voor onderwijs, praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek, dienstverlening en ondernemerschap zijn waar studenten, personeel en strategische partners in een stimulerende omgeving creatief en innovatief kunnen samenwerken. Vanuit deze missie, geconcretiseerd in het Strategisch Instellingsplan , heeft de Arteveldehogeschool in 2014 de vooropgestelde doelen gerealiseerd, meer nog: bijzonder kwaliteitsvolle resultaten neergezet. De overheidsbesparingen treffen het hoger onderwijs in haar werkings en expansiemogelijkheden, echter niet in de dynamiek van de gedreven docenten, begeleiders, leidinggevenden, administratieve en logistieke medewerkers. Daarom eerst en vooral: dank voor hun enthousiasme en grote inzet. Onze erkentelijkheid gaat ook uit naar de stakeholders met wie de Arteveldehogeschool samenwerkt en expertise uitwisselt: zij stimuleren in meerdere fora, in gezamenlijke projecten en op vele echelons het kwaliteitstreven, bevorderen door de schaalvergroting het noodzakelijk kostenefficiënt beleid, en dagen de Arteveldehogeschool uit verantwoord en proactief in te spelen op de maatschappelijke uitdagingen van vandaag en morgen. Niet in het minst gaat onze waardering uit naar de studenten voor hun vertrouwen in de Arteveldehogeschool, in het bijzonder naar de grote groep studentenvertegenwoordigers die door hun participatie in de medezeggenschapsorganen en raden actief bijdragen tot het democratisch overleg en de continue bijsturing van het toekomstgericht hoger onderwijs. Het Jaarverslag 2014 verleent aan de lezer inzage in de diverse beleidsdomeinen die de organisatie van een hoger onderwijsinstelling kenmerken. De meest opmerkelijke feiten en gegevens zijn opgenomen in het Verkort Jaarverslag In het volledige Jaarverslag 2014 wordt uitgebreid informatie verstrekt over de wijze waarop de vooropgestelde doelen gerealiseerd zijn; de bijlagen bevatten gedetailleerde toelichting. Een afzonderlijke bijdrage betreft het Financieel Jaarverslag Een greep uit de verwezenlijkingen 2014: Forse uitbreiding van samenwerkingsovereenkomsten en memoranda of understanding met internationale hoger onderwijsinstellingen, bv. in Curaçao, Brazilië Oprichten van een dynamisch Arteveldeleernetwerk voor HBO5, een samenwerkingsverband met sterke CVO s en uitstekende scholen voor HBO5Verpleegkunde Voorbereiden van de nieuwe opleiding Bachelor in de mondzorg Digitaliseren van de administratieve processen voor studenten en personeel, operationaliseren van het serverpark, de telefonie, het elektronisch leerplatform, het studentenvolgsysteem, DigitArte Nieuwe opleiding International Business Management Hoge succesratio C1Cambridgetest voor onze lesgevers van Engelstalige opleidingsonderdelen De Arteveldehogeschool bevindt zich op kruissnelheid: dat maakt het Jaarverslag 2014 duidelijk! Intussen staat het Strategisch Instellingsplan in de steigers, want ook in de komende jaren wenst de Arteveldehogeschool zich strategisch, kwaliteitsvol en ondernemend te kunnen positioneren in het hoger onderwijslandschap. Johan Veeckman Algemeen directeur Arteveldehogeschool Tony Van Parys Voorzitter vzw Arteveldehogeschool Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 5

6 INHOUD MISSIE, VISIE EN STRATEGISCHE DOELEN... 2 COLOFON... 4 VOORWOORD... 5 INHOUD ORGANISATIESTRUCTUUR Organisatiestructuur van de Arteveldehogeschool Samenstelling en bevoegdheden van de centrale bestuurlijke organen De Algemene Vergadering De Raad van Bestuur Het Directieoverleg De Artevelderaad Samenstelling en bevoegdheden van de decentrale bestuurlijke organen Bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende bestuurlijke organen Samenstelling en bevoegdheden van de inspraak en medezeggenschapsorganen De Academische Raad en het Participatieforum De Studentenraad Het Hogeschoolonderhandelingscomité (HOC) Het comité voor preventie en bescherming op het werk Decentrale beleidsondersteunende organen Beschrijving van de werking van de medezeggenschapsorganen Lijst van adviezen en protocolakkoorden College van beroep inzake tucht College van beroep inzake evaluatie Participatie van de Arteveldehogeschool in de Associatie Universiteit Gent Arteveldeleernetwerk ONDERWIJS Beleidslijn voor het hogeschoolonderwijs Beleidsdoelen onderwijs Mate waarin de beleidsdoelen onderwijs gehaald worden Beleidsdoelen onderwijs voor de komende academiejaren Kwaliteitszorg in het hogeschoolonderwijs Omschrijving stelsel interne kwaliteitszorg Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 6

7 Kwaliteitszorg in de opleidingen Kwaliteitsplannen academiejaar Omschrijving stelsel van externe kwaliteitszorg Onderwijsontwikkeling en innovatie in Opleidingsoverstijgende initiatieven Opleidingsspecifieke initiatieven Digitaal leren Opleidingsaanbod Bacheloropleidingen, bachelor na bacheloropleidingen Postgraduaten en permanente vorming Onderwijs en examenregeling Onderwijsregeling Taalbeleid ECTS fiches Examenregeling Quoteringsafspraken en deliberatieregels Tuchtregeling Ombudswerking Begeleidingsmaatregelen bij eerstejaarsstudenten Gegevens over de studenten Gegevens over de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap Internationale relaties Beleid inzake internationalisering Overzicht internationaliseringsactiviteiten Internationale samenwerkingsverbanden Bidiplomering Instroom, doorstroom en uitstroombegeleiding Instroombegeleiding Doorstroombegeleiding Uitstroombegeleiding Evaluatie begeleidingsaanbod in de Arteveldehogeschool Studentenparticipatie Diversiteit en gelijke kansen Mediatheek Personeel Financiën Collectie Dienstverlening Infrastructurele en facilitaire dienstverlening ICT Communicatie Kwaliteitszorg Samenwerking en internationalisering Terugblik en toekomstperspectieven ONDERZOEK Beleid betreffende wetenschappelijk onderzoek Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 7

8 Missie Visie op het beleidsdomein onderzoek en dienstverlening Strategische instellingsdoelen vanuit het beleidsdomein onderzoek en dienstverlening Centrale aansturing en ondersteuning van onderzoek en dienstverlening Valorisatie Wetenschapscommunicatie Onderzoek in de opleidingen van de Arteveldehogeschool Onderzoek aan de Associatie Universiteit Gent Realisatie beoogde doelen Beleidsdoelstellingen op korte en middellange termijn Kwaliteitszorg in wetenschappelijk onderzoek Financieringsbronnen voor wetenschappelijk onderzoek Personeelsomkadering en werkingsmiddelen aangeleverd door de Arteveldehogeschool Aanwending PWOmiddelen Gesubsidieerde onderzoeksprojecten Rapportering verlaging van de bedrijfsvoorheffing op onderzoekslonen Personeelsbestand in wetenschappelijk onderzoek Algemene inzet voor onderzoek en ontwikkeling Inzet in de opleidingen Doctoraat op proefschrift Wetenschappelijke classificatie van de onderzoeksprojecten volgens de IWETOcodering Wetenschappelijke output PERSONEEL Globaal personeelsbestand Opsplitsing personeelsbestand in studiegebieden en Arteveldehogeschooldiensten Opsplitsing personeelsbestand naar financieringsbron Opsplitsing personeelsbestand naar formatie Opsplitsing personeelsbestand in fysieke eenheden Opsplitsing personeelsbestand naar geslacht Opsplitsing personeelsbestand naar ambt (OP) en naar niveau & graad (ATP) zoals bedoeld in art.v.121 Codex hoger onderwijs Opsplitsing personeelsbestand OP en ATP naar statuut Opsplitsing personeelsbestand naar voltijds en deeltijds (exclusief gastprofessoren) Opsplitsing personeelsbestand naar leeftijd en geslacht (exclusief gastprofessoren) Personeelsbeleid Beleidsdoelen Mandaten: criteria en vergoedingen Premies: criteria Samenwerking met andere hogescholen, universiteiten, Associatie Universiteit Gent en derden, in toepassing van Codex HO art.v Samenwerking met andere onderwijsinstellingen in toepassing van Codex HO art.v Personeelsverloop Opgenomen verlofstelsels Ratioanalyse over de laatste drie boekjaren Bezoldigingskost Personeelsbestand Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 8

9 Staat van de personeelskosten Professionalisering van de personeelsleden Professionaliseringsbeleid van de Arteveldehogeschool Arteveldehogeschoolbrede professionaliseringsinitiatieven Professionaliseringsinitiatieven in samenwerking met anderen Opleidingsspecifiek professionaliseringsbeleid Opleidingsspecifieke professionaliseringsinitiatieven in DigitArte DIENSTVERLENING Beleidsdoelen op het gebied van maatschappelijke dienstverlening, deelname in spinoff bedrijven, en relaties met verenigingen zonder winstoogmerk en andere rechtspersonen Beoogde doelen en resultaten Beleid inzake dienstverlening Promotie Beleidsdoelstellingen op korte en middellange termijn Overzicht van de afgesloten overeenkomsten Deelname in spinoff en spinoff ondersteunende bedrijven Besteding van de middelen FINANCIEEL VERSLAG De opbrengsten in De kosten in Het financiële resultaat in Beleggingen en liquide middelen ADMINISTRATIEF BELEID Verzekeringen Samenstelling van de verzekeringsportefeuille Beheer van de verzekeringsportefeuille Opvolging van de verzekeringscontracten Verzekeringen op vrijwillige basis Juridische dienst Ondersteuning van beleidsbeslissingen Samenwerking met externe organisaties Dienst financieel beheer Verantwoordelijkheden van de dienst financieel beheer Belangrijke projecten van de dienst financieel beheer in Uitdagingen voor 2015 en FACILITAIR BEHEER EN ICT Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 9

10 8.1 Visie Infrastructuur Verantwoordelijkheden Realisaties Milieu en preventiebeleid Organisatie van het milieu en preventiebeleid Milieubeleid Preventiebeleid Aankoopbeleid Verantwoordelijkheden Opdracht van de dienst aankoop Realisaties Operationele doelstellingen Facilitair beheer Kosten Investeringen ICTbeleid Verantwoordelijkheidsdomeinen en beleid Economische, ecologische en ergonomische kwaliteitsprincipes Samenwerking met Associatie Universiteit Gent, de overheid, VLHORA ICTProjecten ICTGebruikersondersteuning COMMUNICATIEBELEID Rol van de dienst communicatie Opvolging intranet (DINAR) Communicatie met kandidaatstudenten: instroom Communicatie via de SIDin Proefstuderen, infodagen, infosessie voor ouders en begeleiders Individueel oriëntatiegesprek, online beroepskeuzetest Infobrochures, webinfo, social media Rechtstreekse mailings Andere communicatiekanalen Communicatie via intermediairen: secundaire scholen, CLB s, documentatiecentra Duurzamer maken van drukwerk en vereenvoudiging logistiek Raakvlakken met andere diensten en opleidingen van de Arteveldehogeschool Crisiscommunicatie ACCIO Visie en doelstellingen Doelgroepen ACCIO voor medewerkers ACCIO voor studenten Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 10

11 ACCIO voor beleidsmakers ACCIO voor alumni en werkveld ActivIteiten Netwerking en deelname aan externe activiteiten SOCIALE VOORZIENINGEN VOOR DE STUDENTEN Werkveld voeding Werkveld Huisvesting Werkveld Sociale dienstverlening Studiefinanciering Sociaaljuridisch statuut Ondersteunen van netwerkvorming Werkveld Medische en psychologische dienstverlening Psychosociale dienstverlening Medische dienstverlening Werkveld Mobiliteit Werkveld Studentenwerking Cultuur Sport Studentenverenigingen Netwerkvormende activiteiten DUURZAAMHEIDSVERSLAG ARTEVELDEHOGESCHOOL LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 11

12 1 ORGANISATIESTRUCTUUR 1.1 ORGANISATIESTRUCTUUR VAN DE ARTEVELDEHOGESCHOOL Van bij haar ontstaan heeft de Arteveldehogeschool gekozen voor een matrixstructuur van opleidingen, Arteveldehogeschooldiensten en beleid en Onderzoek en dienstverlening. De opleidingen worden geleid door een opleidingsdirecteur, aangesteld door de Raad van Bestuur, met een vernieuwbaar mandaat van vier jaar. De opleidingsdirecteur rapporteert aan en wordt geëvalueerd door de algemeen directeur. De opleidingen ontwikkelen hun pedagogisch project binnen de contouren van het onderwijsconcept van de Arteveldehogeschool. Bij de opleidingen horen raden waarin alle belanghebbende partijen (stakeholders) vertegenwoordigd zijn. De diensten ondersteunen de opleidingen en werken mee het algemeen beleid uit. Ze worden geleid door een directeur (de directeur onderwijs en studentenbeleid, de administratief directeur en de directeur informatietechnologie en facilitair beheer); ook de algemeen directeur en de algemeen secretaris geven rechtstreeks leiding aan enkele diensten. De directeuren diensten en beleid worden aangesteld door de Raad van Bestuur, met een vernieuwbaar mandaat van vier jaar. Zij rapporteren aan de algemeen directeur, en worden geëvalueerd door de algemeen directeur als eerste evaluator en de voorzitter van de Raad van Bestuur als tweede evaluator. De algemeen directeur wordt aangesteld door de Raad van Bestuur, rapporteert aan de Raad van Bestuur, en wordt geëvalueerd door een commissie aangesteld door de Raad van Bestuur. De algemeen secretaris wordt aangesteld door de Raad van Bestuur, met een vernieuwbaar mandaat van vier jaar en staat de algemeen directeur bij. De algemeen secretaris rapporteert aan en wordt geëvalueerd door de algemeen directeur. De organisatiestructuur bevat naast de decretale organen en raden ook het directieoverleg (zie 1.2.3) en de Artevelderaad (zie in dit Jaarverslag). 1.2 SAMENSTELLING EN BEVOEGDHEDEN VAN DE CENTRALE BESTUURLIJKE OR GANEN De Algemene Vergadering De Algemene Vergadering is de vergadering van al de leden van de vzw Arteveldehogeschool. De samenstelling is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.1.1). De Algemene Vergadering is het hoogste gezag in de hogeschool en kan in alle ter bespreking voorgelegde kwesties een beslissing nemen. Artikel 11 van de statuten van de vzw Arteveldehogeschool bepaalt de bevoegdheden van de Algemene Vergadering. De statuten zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.1.4). De algemeen secretaris van de Arteveldehogeschool is vast verslaggever van de Algemene Vergadering. De Algemene Vergadering is gedurende het academiejaar tweemaal samengekomen, namelijk op 28 oktober 2013 en op 10 april Naast de goedkeuring van het Jaarverslag 2013 en de Jaarrekening 2013, de begroting 2014 en de meerjarenbegroting , ging de aandacht vooral naar de positionering van de Arteveldehogeschool in de Associatie Universiteit Gent en naar de samenwerking met organisaties en CVO s die HBO5opleidingen aanbieden. Een gedetailleerd overzicht van de behandelde onderwerpen en genomen beslissingen is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.1.3). De Raad van Bestuur De samenstelling van de Raad van Bestuur is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.2.1). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 12

13 De Raad van Bestuur vertegenwoordigt alle bevoegdheden (met uitzondering van deze die de wet of de statuten uitdrukkelijk toekennen aan de Algemene Vergadering) en het gezag van de vzw Arteveldehogeschool. De Raad van Bestuur bepaalt tevens de algemene strategische beleidslijnen. De algemeen secretaris van de vzw Arteveldehogeschool is vast verslaggever van de Raad van Bestuur. In principe komt de Raad van Bestuur maandelijks samen. Tussen 14 oktober 2013 en 08 september 2014 is de Raad van Bestuur acht keer samengekomen. De vergaderdata, de behandelde onderwerpen en de door de Raad van Bestuur genomen beslissingen zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur en 1.2.3). Het Directieoverleg Het directieoverleg is het operationele orgaan dat, onder leiding van de algemeen directeur, belast is met de uitvoering van de beslissingen van de Raad van Bestuur en de voorbereiding van het beleid. Gedurende het academiejaar vond het directieoverleg gemiddeld tweemaal per maand plaats, in aanwezigheid van: Johan Veeckman, algemeen directeur, voorzitter; Mia Van Coninckxloo, algemeen secretaris; Luc Smet, directeur informatietechnologie en facilitair beheer; Guido Galle, directeur onderwijs en studentenbeleid; Tomas Legrand, administratief directeur. De opdracht van het directieoverleg is: het uitwerken van het strategisch beleid op het operationele niveau; verrichten van beleidsvoorbereidend werk: voorbereiden van beleidsstandpunten voor de Raad van Bestuur; opvolgen van beslissingen genomen door de Raad van Bestuur; voorbereiden van onderwerpen die in de Artevelderaad en in het Forum Arteveldehogeschooldiensten behandeld worden; voorbereiden van onderwerpen die voor advies worden voorgelegd aan de Academische Raad, ter beslissing aan het Participatieforum, of die voor onderhandeling en protocollering aan het Hogeschoolonderhandelingscomité worden voorgelegd; voorbereiden standpunt Stuvoraad. De vergaderdata en de door het directieoverleg behandelde agendapunten zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur en 1.3.3). De Artevelderaad De Artevelderaad is het bestuurlijke orgaan waarvan de missie en de werking werden goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 26 april 2001 (RvB/2001/AB/10). De Artevelderaad bestaat uit de algemeen directeur, de algemeen secretaris, de directeuren diensten en beleid, de opleidingsdirecteuren en de directeur onderzoek en dienstverlening. De algemeen directeur zit de Artevelderaad voor. De Artevelderaad vergadert gemiddeld tweemaal per maand. De samenstelling van de Artevelderaad, de vergaderdata en de beslissingen genomen in het academiejaar , zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.4.1, en 1.4.3). 1.3 SAMENSTELLING EN BEVOEGDHEDEN VAN DE DECENTRALE BESTUURLIJKE ORGANEN De Arteveldehogeschool beschikt niet over decentrale bestuurlijke organen. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 13

14 1.4 BEVOEGDHEIDSVERDELING TUSSEN DE VERSCHILLENDE BESTUURLIJKE OR GANEN De Algemene Vergadering is het hoogste beslissingsniveau van de hogeschool. De bevoegdheden van de Algemene Vergadering zijn statutair vastgelegd (artikel 11 van de statuten). De statuten zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.1.4). De Raad van Bestuur is het tweede beslissingsniveau. Met uitzondering van de bevoegdheden die de wet of de statuten uitdrukkelijk toekennen aan de Algemene Vergadering wordt de algemene bevoegdheid van de Raad van Bestuur statutair vastgelegd (zie artikel 21 van de statuten). De statuten zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.1.4). Het dagelijks bestuur van de Arteveldehogeschool werd op 21 februari 2005, in toepassing van de artikelen 40 tot 43 van de statuten, gedelegeerd aan de algemeen directeur. Het overzicht van de delegaties van bevoegdheid, verleend door de Raad van Bestuur aan de algemeen directeur, is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.2.4). In het directieoverleg vergadert de algemeen directeur met de directeuren diensten en beleid en met de algemeen secretaris, dit in opvolging van de beslissing van de Raad van Bestuur op 10 juni 2002 om in een zuiver lijnmodel de eindverantwoordelijkheid toe te kennen aan de algemeen directeur, bijgestaan door de leden van het directieoverleg. Aan de Artevelderaad is, ingevolge de goedkeuring van het document Missie en werking van de Artevelderaad door de Raad van Bestuur, beslissingsbevoegdheid verleend over de materies met betrekking tot het opleidingsmanagement (zie in dit Jaarverslag). 1.5 SAMENSTELLING EN BEVOEGDHEDEN VAN DE INSPRAAK EN MEDEZEGGEN SCHAPSORGANEN De Academische Raad en het Participatieforum Aangezien de Arteveldehogeschool geen departementale structuur kent, en er bijgevolg geen departementale raden werkzaam zijn, worden de bevoegdheden van de Academische Raad beschreven in het huishoudelijk reglement van de Academische Raad, en dit in opvolging van de artikelen II.368 en II.372 van de Codex hoger onderwijs van 20 december Op 02 februari 2002 keurde de Academische Raad het huishoudelijk reglement goed. De geledingen in de Academische Raad verhouden zich als volgt: zes vertegenwoordigers van het hogeschoolbestuur (3/8); zes vertegenwoordigers van het personeel (3/8); vier vertegenwoordigers van de studenten (2/8). De samenstelling van de Academische Raad in het academiejaar is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.5.1). In principe vergadert de Academische Raad om de twee maanden. De Academische Raad is gedurende het academiejaar vijf keer samengekomen. De vergaderdata en de lijst van adviezen, uitgebracht door de Academische Raad gedurende het academiejaar , zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur en 1.5.4). In opvolging van het Decreet betreffende de rechtspositieregeling van de student van 19 maart 2004 werden door het hogeschoolbestuur, door de Academische Raad en door de Studentenraad (zie in dit Jaarverslag) een aantal beslissingen genomen met betrekking tot de bevoegdheden inzake bepaalde materies. Dit heeft onder meer aanleiding gegeven tot het oprichten van het Participatieforum, en tot een wijziging van de bevoegdheden, opgenomen in het huishoudelijk reglement van de Academische Raad. Op 05 juli 2005 keurde de Academische Raad het gewijzigd huishoudelijk reglement goed. De samenstelling van het Participatieforum in het academiejaar is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.5.1). Het Participatieforum is gedurende het academiejaar vijfmaal samengekomen. Luc Faes, juridisch adviseur van de Arteveldehogeschool, treedt op als juridisch adviseur van het Participatieforum. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 14

15 De Studentenraad De Studentenraad wordt geïnformeerd over de materies die de studenten, zowel rechtstreeks als onrechtstreeks, aanbelangen. Aan de Studentenraad wordt om advies verzocht over alle aangelegenheden die de studenten direct aanbelangen, in het bijzonder over: de onderwijs en examenregeling; de kwaliteitsbewaking: de evaluatie van het onderwijzend personeel door de studenten. De Studentenraad is tevens bevoegd om uit eigen beweging advies uit te brengen. De samenstelling van de algemene Studentenraad academiejaar is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.6.1). Het Hogeschoolonderhandelingscomité (HOC) De bevoegdheden van het Hogeschoolonderhandelingscomité (HOC) zijn decretaal bepaald en opgenomen in het huishoudelijk reglement van het Hogeschoolonderhandelingscomité, goedgekeurd door het HOC op 15 oktober 2001 (HOC/2001/49). Het Hogeschoolbestuur informeert het Hogeschoolonderhandelingscomité via inlichtingen, verslagen en bescheiden, over materies opgesomd in art. V.244 van de Codex hoger onderwijs van 20 december 2013 en over de adviezen van de organen, eigen aan de hogeschool, zoals opleidingsraden en opleidingsadviesraden. In het HOC onderhandelen de gemandateerde vertegenwoordigers van het hogeschoolbestuur en de personeelsafgevaardigden: op basis van de artikelen 2 en 11 van de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel; op basis van artikel V.244 van de Codex hoger onderwijs van 20 december 2013 over: de beschikkingen, voor zover niet wettelijk of decretaal vastgelegd, betreffende het administratief statuut, met inbegrip van de vakantie en verlofregeling, de bezoldigingsregeling, de pensioenregeling, de betrekkingen met de vakorganisaties, de organisaties van de sociale diensten; de beschikkingen, algemene maatregelen van inwendige orde en algemene richtlijnen inzake het vaststellen van de personeelsformatie of de arbeidsduur en de werkorganisatie; bij consensus genomen besluiten van de Academische Raad voor zover ze consequenties hebben op de arbeidsomstandigheden van het personeel. De onderhandelingen, gevoerd tussen het hogeschoolbestuur en het Hogeschoolonderhandelingscomité, resulteren in een protocol. Dat kan zijn een: protocol van akkoord; protocol van gedeeltelijk akkoord; protocol van nietakkoord; protocol van akkoord met opmerkingen. De algemeen secretaris van de Arteveldehogeschool is, in de functie van extern notulant, vast verslaggever van het Hogeschoolonderhandelingscomité. Een lid van de personeelsdelegatie treedt op als secretaris van het Hogeschoolonderhandelingscomité. Het Hogeschoolonderhandelingscomité vergadert in principe maandelijks. De samenstelling van het HOC, het overzicht van de vergaderdata gedurende het academiejaar en de lijst van de afgesloten protocollen zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.7). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 15

16 1.6 HET COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK Een Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) is in Belgische ondernemingen met 50 of meer werknemers een vereist overlegorgaan. Het Comité, waarin vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers zetelen, speelt een rol in het beleid om het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk in de onderneming te bevorderen. De wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk bevat in Hoofdstuk VIII de voorschriften met betrekking tot het toepassingsgebied, de oprichting, de samenstelling, de bevoegdheden, de werking en de overgang van onderneming en overname van activa. Het CPBW van de Arteveldehogeschool kwam negenmaal samen in De samenstelling van het CPBW is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.8). 1.7 DECENTRALE BELEIDSONDERSTEUNENDE ORGANEN Van bij de oprichting van de Arteveldehogeschool werd voorzien dat in elke opleiding een opleidingsraad en een opleidingsadviesraad zouden functioneren. DE OPLEIDINGSRAAD De opleidingsraad is paritair samengesteld uit verkozen vertegenwoordigers van het opleidingsteam en verkozen vertegenwoordigers van de studenten. Deze raad wordt voorgezeten door de opleidingsdirecteur. Elke geleding telt minimum drie en maximum acht leden. De werking van de opleidingsraad wordt als volgt omschreven: de opleidingsraad heeft recht op informatie over aangelegenheden met betrekking tot de opleiding en de opleidingscontext; de opleidingsraad neemt adviezen en vragen op vanuit de Artevelderaad, de Academische Raad, het directieoverleg, de Studentenraad, het opleidingsteam en het Comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW); de opleidingsraad neemt de adviezen van de opleidingsadviesraad op en toetst ze aan de opleiding; de opleidingsadviesraad informeert de Academische Raad, de Artevelderaad en het directieoverleg met betrekking tot opleidingsgebonden materies; de opleidingsraad kan overleggen en advies uitbrengen op niveau van de opleiding met betrekking tot: de algemene organisatie van de werk en leefsfeer in de opleiding; de onderwijsregeling, het examenreglement en de tuchtregeling voor studenten; de organisatie van de examens; de organisatie van de opleiding en het opleidingstraject van studenten; de opleidingskalender; initiatieven in verband met de kwaliteitsbewaking en verbetering. DE OPLEIDINGSADVIESRAAD De opleidingsadviesraad bestaat uit afgevaardigden van het opleidingsteam en uit vertegenwoordigers en experts uit het werkveld. De opleidingsadviesraad heeft een dubbele functie: enerzijds zorgt de opleidingsadviesraad ervoor dat de studieprogramma s die door de opleiding worden georganiseerd zo nauw mogelijk aansluiten bij de beroepspraktijk, waartoe zij opleiden; anderzijds zorgt de opleidingsadviesraad ervoor dat de opleiding het beoogde kwaliteitsniveau haalt bij de visitaties, voldoende de behoeften invult van de ondernemingen / overheden / afnemers en voldoende interesse opwekt bij potentiële studenten. Dit betekent dat de opleidingsadviesraad: de vergadering is waar de verschillende studie of opleidingsprogramma s getoetst worden aan de regelgeving en het werkveld; Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 16

17 advies geeft aan de opleidingsdirecteur met betrekking tot de samenstelling en het profiel van het opleidingsteam; de zorg heeft voor de kwaliteit van de opleiding; de opleiding adviseert over een toekomststrategie. Daarenboven: informeert de opleidingsadviesraad het directieoverleg over zijn werkzaamheden en bevindingen via de directeur onderwijs en studentenbeleid; brengt de opleidingsadviesraad jaarlijks verslag uit van zijn werking en bezorgt hij een afschrift van het verslag aan de voorzitter van de Raad van Bestuur. De directeur onderwijsen studentenbeleid legt een synthese hiervan voor aan de Raad van Bestuur. De externe vertegenwoordiging van de opleidingsadviesraden wordt voorgelegd aan de Raad van Bestuur. Wijzigingen in de samenstelling van de geleding externe leden in de opleidingsadviesraden worden eveneens ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Bestuur. 1.8 BESCHRIJVING VAN DE WERKING VAN DE MEDEZEGGENSCHAPSORGANEN LIJST VAN ADVIEZEN EN PROTOCOLAKKOORDEN De werking van de Academische Raad, het Participatieforum, de Studentenraad en het Hogeschoolonderhandelingscomité is beschreven in 1.5.1, en in dit jaarverslag. De overzichten met adviezen, beslissingen en protocolakkoorden zijn, zoals vermeld, opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.5.4, en 1.7.4). 1.9 COLLEGE VAN BEROEP INZAKE TUCHT De Raad van Bestuur richt in de vergadering van 25 januari 2001 een College van Beroep inzake tucht op. Op 26 april 2001 wordt de samenstelling van dit college, na onderhandeling in het Hogeschoolonderhandelingscomité, goedgekeurd door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur besliste op 06 november 2006 om het College van Beroep inzake tucht de samenstelling te geven die door het VVKHO wordt aangeraden. Deze samenstelling van het College van Beroep inzake tucht wordt, na onderhandeling in het Hogeschoolonderhandelingscomité, goedgekeurd op 21 oktober De samenstelling van het College van Beroep inzake tucht is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.9). In het academiejaar werd één casus behandeld COLLEGE VAN BEROEP INZAKE EVALUATIE De Raad van Bestuur richt in de vergadering van 25 januari 2001 een College van Beroep inzake evaluatie op. Op 26 april 2001 wordt de samenstelling van dit college, na onderhandeling in het Hogeschoolonderhandelingscomité, goedgekeurd door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur besliste op 22 mei 2006 de samenstelling van het College van Beroep inzake evaluatie, na onderhandeling in het Hogeschoolonderhandelingscomité. De samenstelling van het College van Beroep inzake evaluatie is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.10). In het academiejaar werden geen casussen behandeld PARTICIPATIE VAN DE ARTEVELDEHOGESCHOOL IN DE ASSOCIATIE UNIVER SITEIT GENT In het Jaarverslag 2001 van de Arteveldehogeschool is de beschrijving opgenomen van de voorbereidende gesprekken, de analyses, en het overleg die voorafgingen aan de beslissing van de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering van de Arteveldehogeschool van 20 september 2001 om een bestuurlijke associatie aan te gaan met de Universiteit Gent en om een intentieverklaring in die zin te ondertekenen. Gemandateerden van de Arteveldehogeschool, de Hogeschool Gent, de Hogeschool WestVlaanderen en de Universiteit Gent ondertekenden op 18 februari 2002 de intentieverklaring om een bestuurlijke associatie voor te bereiden. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 17

18 Op 24 februari 2003 besliste de Raad van Bestuur van de Arteveldehogeschool voor te stellen aan de Algemene Vergadering van de Arteveldehogeschool om als stichtend lid van de vzw Associatie Universiteit Gent op te treden. De Algemene Vergadering van de Arteveldehogeschool bekrachtigde op 24 maart 2003 dit voorstel van de Raad van Bestuur. In de daaropvolgende maanden werden de afgevaardigden van het hogeschoolbestuur, van het personeel en van de studenten in de bestuursorganen van de Associatie Universiteit Gent aangesteld. De statuten van de Associatie Universiteit Gent werden op 29 april 2003 ondertekend. Daarmee was de vzw Associatie Universiteit Gent een feit. De statuten, de missie van de Associatie Universiteit Gent en de samenstelling van de bestuursorganen van de vzw Associatie Universiteit Gent, academiejaar zijn opgenomen in de bijlagenbundel (zie Organisatiestructuur 1.11) ARTEVELDELEERNETWERK De Vlaamse kwalificatiestructuur onderscheidt acht niveaus van beroeps en onderwijskwalificaties: de professionele bachelorpleidingen (inclusief de BanaBa s) van de Arteveldehogeschool leiden op tot een onderwijskwalificatieniveau 6, de masteropleidingen tot een niveau 7 en de opleidingen in het hoger beroepsonderwijs leiden op tot niveau 5. In opvolging van het Decreet betreffende de versterking van het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen heeft de Arteveldehogeschool, vertegenwoordigd door haar algemeen directeur, onderhandeld met instellingen die HBO5opleidingen aanbieden. Volgende onderwijsinstellingen en CVO s die HBO5 aanbieden hebben voor een samenwerking met de Arteveldehogeschool gekozen: CVO Vormingsleergang voor Sociaal Pedagogisch Werk, Gent (CVO VSPW) vzw Instituut voor Verpleegkunde SintVincentius, Gent (IVV) vzw Hogere Beroepsopleiding voor Verpleegkunde SintJan SintJozef BruggeOostende (HBOV) CVO Vrije Avondschool ZuidOost Vlaanderen (VAZOV) (vzw KISP), Mariakerke. Een beleidsgroep is opgericht en werkt de samenwerking Arteveldehogeschool HBO5 uit; een aantal werkgroepen verkennen de mogelijkheden van de samenwerkingspartners rond bepaalde thema s (bv. toelatingsbeleid, toetsbeleid, kwaliteitszorg). Er is een gezamenlijke visietekst uitgewerkt, en de intentieverklaringen tot samenwerken van de Arteveldehogeschool met de onderscheiden HBO5partners is door de respectieve raden van bestuur goedgekeurd. De Arteveldehogeschool is de inhoudelijk coördinerende instelling van het samenwerkingsverband; een CVO zal de administratieve coördinatie op zich nemen. De samenwerking van de Arteveldehogeschool met HBO5opleidingen opent perspectieven in twee richtingen: mogelijkheden tot doorgroei van HBO5afgestudeerden door het organiseren van verkorte trajecten en door het instroomprofiel van de professionele bacheloropleidingen (niveau 6) te laten aansluiten op het uitstroomprofiel van de HBO5opleidingen (niveau 5); mogelijkheden tot heroriëntering door studenten, die niet over het geschikte instroomprofiel beschikken of gaandeweg (in het eerste PBAjaar) het niveau 6 niet aankunnen, te adviseren naar niveau 5 over te stappen (meer praktijkgeoriënteerd). Op dinsdag 29 april 2014 vond de kickoff van het HBO5samenwerkingsverband Arteveldeleernetwerk plaats in de campus Kantienberg. De feestelijke zitting had als hoogtepunt: het plechtig ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst. Er werd een pagina op de website van de Arteveldehogeschool voorbereid met de voorstelling van de partners in het samenwerkingsverband en een toelichting van het opzet. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 18

19 2 ONDERWIJS 2.1 BELEIDSLIJN VOOR HET HOGESCHOOLONDERWIJS Beleidsdoelen onderwijs Het onderwijsconcept bestaat uit drie delen: de zeven krachtlijnen met toelichting; het strategisch plan onderwijs en studentenbeleid ; de afgeleide operationele doelen voor diensten en opleidingen. Met de implementatie van het onderwijsconcept is vervolgens ook het strategisch plan onderwijs en studentenbeleid geactualiseerd. De voorbereiding gebeurde al in de loop van het academiejaar , maar de finale afwerking werd in het voorjaar van 2012 gerealiseerd. Daarin werden de nieuwe strategische doelen geformuleerd over de periode Het onderwijsconcept is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Onderwijs 2.1). Gedurende het academiejaar werd het onderwijsconcept, inclusief het strategisch plan onderwijs en studentenbeleid volop in praktijk gebracht. Tevens werd een Beleidsplan ontwikkeld voor de dienst studentenadministratie, dienst studentenvoorzieningen, dienst studieadvies, dienst mediatheken en de dienst onderwijsontwikkeling & internationalisering. Er was een intense samenwerking bij het uitschrijven van het beleidsplan met de dienst professionalisering. Telkens werden strategische doelen, kritische succesfactoren, indicatoren en streefwaarden per strategisch doel vastgelegd. De Arteveldehogeschool heeft ervoor gekozen de krachtlijnen van het onderwijsconcept verder te verfijnen in functie van het profiel dat de Arteveldehogeschool zich wil aanmeten in het Vlaamse hoger onderwijslandschap. Er zijn nieuwe accenten gelegd en de sterktes worden verder uitgediept. De belangrijkste wijzigingen situeren zich voornamelijk op de meer prominente aanwezigheid van het werkveld, de expliciete vermelding van internationalisering en de verwijzing naar de aandacht die de Arteveldehogeschool wil besteden aan waardeoriëntatie en persoonlijke groei. De zeven krachtlijnen zijn de volgende: Het onderwijs is studentgeoriënteerd; de opleidingsprogramma s zijn toegankelijk, flexibel, gedifferentieerd en gericht op levenslang leren. Het onderwijs is competentiegericht; de opleidingsprogramma s faciliteren competentieverwerving en stimuleren actief, zelfstandig en samenwerkend leren. Het onderwijs is gericht op professionaliteit; de opleidingsprogramma s zijn gericht op maatschappelijke ontwikkelingen en op de behoeften van het werkveld. Het onderwijs is inhoudelijk van goed niveau; de opleidingsprogramma s hebben een wetenschappelijke en innovatieve onderbouw. Het onderwijs is didactisch en pedagogisch kwalitatief van goed niveau; de opleidingsprogramma s zijn transparant en evenwichtig. Het onderwijs integreert een internationale dimensie; de opleidingsprogramma s zijn gericht op internationale samenwerking en uitwisselbaarheid. Het onderwijs is waardegeoriënteerd en persoonsgericht; de persoonlijke en professionele groei van de student staat centraal. De onderstaande doelen bleven ook in het academiejaar onze aandacht vragen: consolideren en garanderen van kwaliteitsvolle, competentiegerichte en studentgerichte opleidingsprogramma s; uitbouwen van een gediversifieerd en flexibeler onderwijsaanbod voor studenten; realiseren van een kansrijke begeleiding bij instroom, doorstroom en uitstroom van studenten; streven naar excellentie door alle opleidingen. Er werd in de loop van het academiejaar extra aandacht besteed aan onderwijsonderzoek: het instroomonderzoek, het doorstroomonderzoek en de zogenaamde speerpuntonderzoeken die de opleidingen in staat moeten stellen hun onderwijskundige innovaties af te toetsen Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 19

20 en bij te sturen. Daarnaast werd de onderwijsadministratie en studentenadministratie verder functioneel ontwikkeld en werd er gewerkt aan initiatieven die onder de noemer onderwijskundige kwaliteitszorg ressorteren. Het trajectbeheer, de trajectcoaching, de leercoaching, de zorgcoaching voor doelgroepstudenten, de taalcoaching, de alumniwerking, de coaching van de studentenvertegenwoordigers en de ombudswerking voor studenten werden via structureel intern overleg en expertisedeling instellingsbreed versterkt. Het begeleidingskader voor studenten (begeleiding op maat) is uitgegroeid tot een sterk keurmerk van de Arteveldehogeschool. De fora, als overlegorgaan actief in de verschillende beleidsdomeinen die betrekking hebben op onderwijs en studenten (ombudswerking, trajectbeheer, trajectcoaching, leercoaching, zorgcoaching, studentenparticipatie, uitstroom en alumni, taalcoaching, onderwijsontwikkeling, professionalisering, digitaal leren & ICT, internationalisering), fungeren als belangrijke overlegstructuren aan de Arteveldehogeschool. Gezien de snelheid en de toenemende complexiteit waarmee het hoger onderwijs evolueert, vergt de nood aan bundeling van competenties en expertise, en aan uitwisseling van ervaringen en knelpunten, immers alle aandacht. Om de inzet van de betrokkenen zichtbaar te maken en het belang van hun opdracht in de verf te zetten werden door de dienst HRM, in samenwerking met deze fora, functieprofielen voor al deze opdrachthouders vastgelegd, zodat er een instellingsbrede consensus bestaat over het invullen van deze cruciale taken (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.3). Deze fora hebben zowel een beleidsvoorbereidend als een beleidsuitvoerend karakter. De digitale leeromgeving Chamilo, de mediatheekwerking, maar ook de verruiming van het onderwijsaanbod en van de modeltrajecten, de instrumenten en hulpmiddelen voor onderwijsonderzoek en ontwikkeling, de talrijke vormingsmomenten voor lesgevers en de voortdurende groei van het studentenaantal, geven dynamiek aan de onderwijsprocessen. In alle opleidingen en in nagenoeg alle opleidingsonderdelen vervult Chamilo als digitale leeromgeving een cruciale rol. De implementatie van Chamilo bij meer dan duizend medewerkers en meer dan twaalfduizend studenten wordt daarom ook sterk begeleid door de medewerkers van de dienst onderwijsontwikkeling & internationalisering Mate waarin de beleidsdoelen onderwijs gehaald worden Elke krachtlijn van het onderwijsconcept bestaat uit een korte toelichting en motivering, telkens gevolgd door concrete opdrachten die richtinggevend zijn voor de onderwijskwaliteit en de onderwijsontwikkeling in elk van de opleidingen. De opleidingen hebben hun afgeleide richtinggevende beleidsdoelen en hun concrete ijkpunten zo geformuleerd dat het mogelijk wordt om de realisatie van deze beleidsdoelen in de opleiding te toetsen aan het opleidingsprogramma, de opleidingsorganisatie en uiteindelijk de onderwijsuitvoering. Deze ijkpunten zijn een meetbare vertaling van de gekozen beleidsdoelen. De ijkpunten kunnen een weergave zijn van de kwaliteitsnormen die reeds aanwezig zijn en die de Arteveldehogeschool wenst te behouden, of concrete doelen die een opleiding op middellange termijn wenst te realiseren. In dat laatste geval is het belangrijk om aan te geven op welke termijn de ijkpunten bereikt moeten worden. Elke opleiding beschrijft daartoe de beginsituatie onder elke krachtlijn en tracht aan te geven welke randvoorwaarden noodzakelijk zijn voor de realisatie van haar opleidingsgebonden beleidsdoelen. Een concrete invulling van een actieplan per academiejaar geeft een belangrijke sturing aan de inzet van mensen en middelen. Terugkoppeling en evaluatie zijn essentieel voor een duurzaam verbetertraject. Hierbij biedt de medewerking van de studentenvertegenwoordigers in de Opleidingsraden (zie 1.6 in dit Jaarverslag) en in de Studentenraad Arteveldehogeschool (SRA, zie in dit Jaarverslag) een belangrijke meerwaarde. Onder impuls van de dienst O&I werkte de Arteveldehogeschool tijdens het AJ aan de volgende beleidsdoelen: de implementatie van een nieuwe digitale leer en werkomgeving (Chamilo) voor studenten en lesgevers waarbij zij gebruik kunnen maken van ontwikkelingen in de digitale didactiek; Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 20

21 de ontwikkeling van een zorgvuldige intake van nieuwe studenten, bijvoorbeeld via een periode van proefstuderen of een screening van leerstijlen, taalvaardigheden, studievaardigheden en vakkennis bij instroom; steeds meer gebruiken de opleidingen (bv. vroedkunde, logopedie en audiologie, creatieve therapie, leraar lager onderwijs) een intakeprocedure ter ondersteuning van de oriëntatie van de studenten naar een passend opleidingstraject; de verdere ontwikkeling van een digitaal studentvolgsysteem (SVS); de permanente onderwijskundige professionalisering; een stimuleringsbeleid op het gebied van internationalisering zodat meer studenten en medewerkers een internationale ervaring kunnen inbrengen in hun competentieontwikkeling; het inzetten van speerpuntonderzoeken in diverse opleidingen teneinde de kwaliteit van onderwijsvernieuwingen te verhogen; de toepassing van mogelijkheden van peerassisted learning ; de toepassing van resultaten van het Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) in de opleidingsprogramma s; het versterken van de band met de alumni van de diverse opleidingen; het slagkrachtiger maken en valoriseren van studenteninspraak; het integreren van het aspect duurzame ontwikkeling in de opleidingsprogramma s en competentieprofielen; het verhogen van het studierendement; de talentontwikkeling en profilering voor studenten; de ontwikkeling van Engelstalige opleidingsonderdelen; de versterking van het Leernetwerk met het secundair onderwijs; de vormingsinitiatieven voor studiekeuzebegeleiders a.d.h.v. het verder implementeren van het diversiteitsbeleid voor studenten; de ontwikkeling van nieuwe studentenhuisvesting als cruciale factor in de internationale studentenmobiliteit; de verbinding en wederzijdse versterking van onderwijs, onderzoek en dienstverlening; de visieontwikkeling m.b.t. een institutional repository; de keuze van China als strategische partnerregio; de bundeling van expertise uit de domeinen internationalisering enerzijds en onderzoek en dienstverlening anderzijds; de verbetering van het begeleidingskader voor inkomende uitwisselingsstudenten; de verkenning van de mogelijkheden van zgn. blended learning Beleidsdoelen onderwijs voor de komende academiejaren De realisatie van het onderwijsconcept en de afgeleide opleidingsconcepten blijft een prioritair doel van de Arteveldehogeschool. Deze opdracht is sterk verbonden met de uitvoering van het strategisch instellingsplan Daarbij is vooral gefocust op drie beleidsdomeinen: onderwijs en studentenbeleid, beleid internationalisering en beleid netwerking en werkveld. Het instellingsbrede onderwijsconcept, de beleidsplannen van de diensten en de opleidingsplannen vormen voor de Arteveldehogeschool een leidraad doorheen de onderwijskundige ontwikkelingen. De komende jaren zullen ongetwijfeld sterk beïnvloed worden door de verdere herstructurering, de rationalisatie van het onderwijsaanbod in Vlaanderen en de toenemende dynamiek in de Europese ruimte voor hoger onderwijs. Deze wijzigingen zullen een grote impact uitoefenen op de beleidslijnen en de werking van de Arteveldehogeschool. Daarnaast zullen ook de evoluties met betrekking tot het hoger beroepsonderwijs (HBO5), de internationale samenwerking, de mogelijkheden van open en afstandsleren, de taalregeling in het hoger onderwijs, het Stuvodecreet en de Vlaamse kwalificatiestructuur een belangrijk effect hebben op de werking en de profilering van de Arteveldehogeschool. Ook de voorbereiding van de instellingsreview van de NVAO in september 2016 vergt een sterke focus van alle opleidingen en diensten. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 21

22 Los van deze ontwikkelingen blijft de Arteveldehogeschool zich tot doel stellen dat de studenten in hun studieloopbaan voldoende coaching verdienen ten einde hun studie succesvol en levensvormend te kunnen doorlopen. Deze doelstelling wordt door de visitatiecommissies doorgaans zeer positief beoordeeld. De Arteveldehogeschool blijft zich inspannen om aan specifieke doelgroepen van studenten maximale kansen te geven. Het beleid van diversiteit en gelijke kansen wordt weergegeven in het strategisch plan diversiteit en gelijke kansen (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.4). In dat kader werd, naar aanleiding van het Aanmoedigingsfonds, op 10 juni 2008 een beheersovereenkomst met de overheid afgesloten (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.5). Deze beheersovereenkomst werd op 30 november 2011 geactualiseerd en geconcretiseerd in een operationeel actieplan voor het kalenderjaar 2012, 2013 en Via initiatieven als de EVC en EVKprocedure, het bekwaamheidsonderzoek voor kandidaatstudenten die niet aan de algemene toelatingsvoorwaarden voldoen, het tweede startmoment in februari en de studietrajecten voor werkstudenten wordt werk gemaakt van een flexibele toegang. De heroriënteringprocedure, trajecten op maat en faciliteiten voor doelgroepstudenten bieden flexibiliteit aan bijvoorbeeld studenten met een functiebeperking, werkstudenten of studenten die topsport beoefenen. In het AJ gaat het over ongeveer duizend doelgroepstudenten die via de zorgcoaches en docenten aandacht en begeleiding ontvangen. Op niveau van de Associatie Universiteit Gent bevorderen de Afstudeerbeurs en een opleidingsdatabank de doorstroommogelijkheden tussen de partnerinstellingen. Steeds meer gediplomeerden van de Arteveldehogeschool volgen een schakelprogramma met het oog op een aansluitend masterprogramma. De Arteveldehogeschool zal tijdens het AJ proactief en doordacht verder werken aan de volgende beleidsdoelen: de ontwikkeling van een globaal toetsbeleid voor de hele Arteveldehogeschool; de ontwikkeling van een leidraad voor studiematerialen met een hoge studeerbaarheid; de samenwerking met Centra voor VolwassenenOnderwijs (CVO) bij het ontwerpen van doorstroommogelijkheden en leertrajecten op maat, ook in het kader van het HBO5decreet; het realiseren van praktijkgericht onderwijsonderzoek; de communicatie van een instellingsbreed begeleidingskader voor studenten; het voorbereiden van internationale netwerken met instellingen hoger onderwijs; de verruiming van het aanbod postgraduaatopleidingen; de concrete voorbereiding van nieuwe criteria voor het toekennen van de graad van verdienste; de voorbereiding van een nieuw strategisch instellingsplan ; de ontwikkeling van excellentietrajecten voor studenten; de vernieuwing van de academische kalender in het HO. 2.2 KWALITEITSZORG IN HET HOGESCHOOLONDERWIJS Omschrijving stelsel interne kwaliteitszorg De Arteveldehogeschool heeft een jarenlange traditie in het uitbouwen van een intern kwaliteitszorgsysteem in haar organisatie, zowel in de kernprocessen als in de ondersteunende processen, en zowel in de diensten als in de opleidingen. Van bij het ontstaan van de Arteveldehogeschool neemt kwaliteitszorg in de missie een prominente plaats in. Het kwaliteitsmodel is gestoeld op het EFQMmodel, waarbij de belanghebbenden actief betrokken worden bij de uitbouw van het systeem. Als uitgangspunt geldt dat excellente resultaten boeken mogelijk wordt door het voortreffelijk beheren van de organisatie, door een sterk leiderschap dat het beleid en de strategie stuurt en medewerkers de mogelijkheid biedt tot participatie, door partnerschappen af te sluiten en door middelen en processen vakkundig te beheren. Dit uit zich in een diepgewortelde kwaliteitscultuur op alle echelons van de organisatie. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 22

23 Het doorlopen van de PDCAcirkel in alle processen en op alle niveaus geeft aanleiding tot voortdurend verbeteren. Het intern kwaliteitszorgsysteem wordt opgebouwd rond de vier kerntaken van kwaliteitszorg namelijk: kwaliteitsbepaling, kwaliteitsborging, kwaliteitsverbetering en kwaliteitsverantwoording. Het kwaliteitsbeleid dat gevoerd wordt in de opleidingen en diensten dient bovendien te worden afgestemd op de externe ontwikkelingen m.b.t. het nieuwe accreditatiestelsel Kwaliteitsbepaling Alles start vanuit het strategisch plan van de instelling, gebaseerd op de missie, de visie en de waarden die de Arteveldehogeschool nastreeft. De meer concrete uitwerking van dit strategisch plan gebeurt door middel van de strategische plannen beleidsdomeinen. Deze 10 domeinen betreffen onderwijs en studentenbeleid, organisatie en personeelsbeleid, beleid onderzoek en dienstverlening, beleid ICT, beleid infrastructuur, middelenbeleid, beleid internationalisering, beleid werkveld en netwerking, communicatiebeleid en kwaliteitsbeleid. In de strategische plannen van de beleidsdomeinen wordt ook de kwaliteitsbepaling van de instelling uitgewerkt. Dit betekent dat er kritische succesfactoren en indicatoren met streefwaarden bepaald zijn, die inherent deel uitmaken van die strategie. Opleidingen en diensten hebben als taak in hun strategische plannen (opleidingsplannen/beleidsplannen), naast een afwikkeling van de strategische plannen beleidsdomeinen, ook een eigen kwaliteitsbepaling uit te werken. Deze is uiteraard afgestemd op de kwaliteitsbepaling van de instelling, maar opleidingen kunnen, in het kader van een eigen bijzonder kwaliteitskenmerk of van een specifieke opleidingsstrategie, kiezen deze streefwaarden strenger te maken en/of er een aantal criteria aan toe te voegen, afhankelijk van hun eigen strategie die in de lijn ligt van de strategie van de instelling. Jaarlijks worden uit deze beleidsplannen en opleidingsplannen kwaliteitsplannen afgeleid. De kritische succesfactoren, indicatoren en hun streefwaarde worden verder geoperationaliseerd (zie verder: Kwaliteitsverantwoording) Kwaliteitsborging Kwaliteitsborging wordt verzekerd door op hogeschoolniveau te werken aan de ontwikkeling van procedures/instructies/handleidingen/gidsen, die alle goede werkpraktijken vastleggen die in de hogeschool (in de diensten en in de opleidingen) bestaan. Op deze manier kan de hogeschool continuïteit in het bereiken van de kwaliteit garanderen. Wanneer een bepaald proces eenmaal wordt aangepakt, wordt een KVT (kwaliteitverbeterteam) samengesteld waarbij alle belangrijke actoren voor dit proces vertegenwoordigd zijn. Het proces wordt geoptimaliseerd en daarna geëxpliciteerd in procedures en documenten. In de voorbereiding van de instellingsreview werd een lijst van processen opgesteld die op basis van een strikte planning systematisch worden gedocumenteerd. De procedures zullen een plaats krijgen in Dinar 1, het documentmanagementsysteem, (zie verder Kwaliteitsverbetering ), dat de hogeschool momenteel uitwerkt. Een ERPsysteem wordt eveneens ontwikkeld om de digitale documentenstroom te faciliteren en te beheren. In de opleiding wordt de kwaliteitsborging vooral verzekerd door de ontwikkeling van gidsen, zoals de opleidingsgids, de gids voor de bachelorproef, de stagegids... die de goede werkpraktijken voor studenten beschrijven. De voortdurende zorg die uitgaat naar de ontwikkeling van studentvriendelijk studiemateriaal garandeert eveneens de kwaliteitsborging van de opleidingsprogramma s. De kwaliteit van de communicatie naar studenten wordt geborgd door de verslaggeving van opleidingsraden, participatieorganen en andere werkvergaderingen waarin studenten betrokken zijn. Alle documenten zijn raadpleegbaar op Dinar. De dienst IKZ heeft in academiejaar de borging van de processen in het kader van de instellingsreview volgens planning verder uitgevoerd. 1 Dinar: digitaal geïntegreerd netwerk van de Arteveldehogeschool Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 23

24 Kwaliteitsverbetering Naast kwaliteitsbepaling en kwaliteitsborging heeft kwaliteitszorg een derde belangrijke kerntaak, namelijk instaan voor de kwaliteitsverbetering of de verbeterdynamiek van de hogeschool, de diensten en de opleidingen. Kwaliteitszorg moet structuren en systemen implementeren die de verbeterdynamiek initiëren en opvolgen met het doel verbetering en innovatie te realiseren. In deze verbeterdynamiek stelt de hogeschool twee grote bewegingen vast: de topdown verbeterdynamiek die ontstaat vanuit de top (de directie, maar dat kan ook extern zijn bv. de overheid... ), en de bottomup beweging die ontstaat vanuit de vraag en de zorg van alle belanghebbenden. op niveau van de opleidingen De topdown beweging vertrekt van de missie, de visie en het onderwijsconcept van de Arteveldehogeschool. Het onderwijsconcept van de hogeschool wordt vertaald in het opleidingsconcept van de opleiding. Dit opleidingsconcept is toekomstgericht; bijgevolg is er nood aan planning om tot realisatie te komen. Op basis hiervan en vanuit de strategische doelen van de beleidsdomeinen, die geformuleerd zijn met het oog op de realisatie van het strategisch instellingsplan, wordt bottomup een opleidingsplan opgesteld. Het opleidingsplan is het strategisch plan van de opleiding en geeft de middellange en langetermijndoelen weer. Uit het opleidingsplan wordt jaarlijks een kwaliteitsplan opgesteld. De operationele doelen op korte termijn worden hierin opgesomd. Een medewerker, een bestaande werkgroep of een nieuw opgericht kwaliteitverbeterteam (KVT) krijgt de opdracht om één of meerdere van deze doelen te realiseren. Van de doelen in het kwaliteitsplan wordt verwacht dat ze binnen het academiejaar behaald worden. Op het einde van het academiejaar wordt het kwaliteitsplan geëvalueerd. op niveau van de diensten De kwaliteitsverbetering van de diensten wordt eveneens volop uitgebouwd. In de diensten groeit er een sterke kwaliteitscultuur, en net zoals in de opleidingen is ook hier zowel de topdown als de bottomup beweging actief. De diensten hebben een beleidsplan uitgeschreven en hebben bepaald wat de langetermijndoelen zijn voor de dienst. Bij de jaarlijkse opmaak van de budgetten wordt door elk lid van het directieoverleg gepeild naar de doelstellingen van zijn/haar diensten voor het betreffende academiejaar. Bij deze doelstellingen worden prioriteiten gelegd i.f.v. de budgetmogelijkheden. Dit jaar en nog de komende jaren wordt gewerkt aan de verdere uitbouw van de operationalisering van het kwaliteitsbeleid. Diensten participeren actief in de KVT s. De voorbije jaren werd steeds gebruik gemaakt van signaaldoelen om verbetervoorstellen vanuit de opleiding (bottomup beweging) aan de diensten door te geven. Dit zijn verbeterdoelen die in de opleidingen als prioritair worden beschouwd, maar niet in de opleidingen kunnen uitgewerkt worden omdat deze buiten hun bevoegdheidsdomein liggen. Ook de fora spelen een belangrijke rol in het signaleren van verbeterinitiatieven naar de diensten. In de toekomst zal het verder operationaliseren van de verbeterdynamiek in de diensten nog meer expliciete aandacht krijgen. De opmaak, uitvoering en opvolging van kwaliteitsplannen zal ook in de werking van de diensten worden opgenomen. Bij de bottomup verbeterdynamiek kiezen de Arteveldehogeschool, haar opleidingen en diensten ervoor om zich vooral op het intern onderzoek bij de belanghebbenden (studenten, medewerkers, afgestudeerden en werkveld) te baseren, en op het betrekken van de belanghebbenden bij IMPROVE om kwaliteitsverbetering te detecteren. Ook de interne verbeterdynamiek, die eigen is aan de organisatiecultuur, geldt als een belangrijke bron voor het genereren van verbeterprojecten. Naast het IMPROVE 2 instrument worden andere resultaten van onderwijsevaluaties, tevredenheidsonderzoeken over studiebegeleiding of andere interne onderzoeken gebruikt om verbeterdoelen op te stellen, die eveneens in het opleidings en kwaliteitsplan zijn opgenomen. De dienst integrale kwaliteitszorg heeft gewerkt aan een digitaal systeem voor het registreren, plannen en opvolgen van verbetersuggesties en verbeterdoelen, genaamd AKWARIS (Arteveldehogeschool KWAliteitszorg Registratie en InformatieSysteem), dit ter ondersteuning van de kwa 2 IMPROVE: EFQMgebaseerd instrument voor kwaliteitsontwikkeling in het hoger onderwijs Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 24

25 liteitswerking. Met AKWARIS wordt de bestaande werkwijze gedigitaliseerd waardoor een accurate registratie van verbeterdoelen en opvolging van de realisatie ervan mogelijk wordt. Het systeem staat op het digitaal platform klaar om geïmplementeerd te worden. De dienst IKZ heeft in academiejaar i.s.m. de opleidingen de geplande interne onderzoeken gerealiseerd, die in de langetermijnplanning tot werden vastgelegd, zowel hogeschoolbreed als in de opleidingen Kwaliteitsverantwoording De vierde kerntaak van kwaliteitszorg is gericht op verantwoording en rapportering enerzijds intern naar de hogeschooldirectie en anderzijds naar de overheid over de kwaliteitsborging en de kwaliteitsverbetering. Er wordt een nieuw managementinformatiesysteem uitgebouwd. Deze in hoofdzaak interne kwaliteitsverantwoording zal zich vooral richten op de indicatoren in relatie tot hun streefwaarden die gerelateerd zijn aan de strategische doelstellingen van zowel de instelling in haar geheel als de opleidingen en de diensten. Meerdere dashboards zullen worden opgesteld die snel een weergave geven van belangrijke, soms meermaals per jaar op te volgen kwantitatieve indicatoren. In verband met de kwaliteitsverantwoording naar de overheid is vooral de visitatieprocedure van kracht. De dienst integrale kwaliteitszorg (IKZ) begeleidt die visitatieprocedure in de opleidingen. Ze heeft daartoe een draaiboek ontwikkeld om de opleiding in raad en daad bij te staan. Ook een duidelijke timing en taakafbakening worden geëxpliciteerd voor alle betrokkenen. De visitatieprocedure wordt in verschillende procedures, documenten en formulieren geëxpliciteerd ter ondersteuning van de opleidingen en de diensten. Deze zullen ook ter beschikking staan op het Dinarplatform. Ter voorbereiding van de visitatie zullen de documenten (die hiervoor worden verzameld) op het Dinarplatform worden samengebracht en uptodate gehouden, zodat dit steeds voorhanden is in elke opleiding en dienst. De followup van de aanbevelingen uit een vorig visitatierapport of van de instellingsaudit kan worden opgevolgd in AKWARIS. In de Raad van Bestuur van 15 maart 2010 is beslist om de accreditatiescan systematisch te gebruiken als startpunt bij het opmaken van het zelfevaluatierapport. De accreditatiescan van het PROSEnetwerk laat toe om na te gaan of een opleiding accreditatiewaardig is. Het biedt een sterktezwakteanalyse op de belangrijkste beoordelingsaspecten bij de accreditatie van een opleiding volgens het beoordelingskader van de NederlandsVlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). De volgende domeinen zijn in de accreditatiescan opgenomen: afstemming opleidingsprogramma, studieomvang, studiemateriaal en onderwijsmiddelen, evaluatie, stage en praktijkleerervaring, eindwerken en masterproeven, onderwijsresultaten, personeel en voorzieningen, kwaliteitszorg. Dit wordt verder besproken in het hoofdstuk in dit Jaarverslag. De opstart van de visitatieaccreditatiecyclus is een belangrijke mijlpaal in de opleiding. Iedere medewerker en student wordt hierover geïnformeerd. Het werkveld en de stageplaatsen worden betrokken. Het identificeren van de sterktes en zwaktes zijn een resultante van de vele evaluaties die via IMPROVEsessies en interne onderzoeken gedetecteerd worden. De instroom, doorstroom en uitstroomindicatoren van studenten, en andere indicatoren die door diensten ter ondersteuning van de opleiding worden aangeleverd zoals bv. deelname aan professionaliseringsactiviteiten... worden gescreend op tendensen. Het opstellen van de zelfevaluatie wordt, uit zorg voor het bewaken van de werkdruk bij het opleidingsteam, toevertrouwd aan de redacteur van het zelfevaluatierapport (ZER), maar alle medewerkers worden betrokken bij de definitieve inhoud en vormgeving van de zelfevaluatie. De dienst IKZ heeft de betrokken opleidingen ondersteund bij de voorbereiding van hun zelfevaluatierapport en van het visitatiebezoek en alle andere stappen die voorafgaand zijn aan de publicatie van het visitatierapport (zie 1.1.4). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 25

26 Kwaliteitszorg in de opleidingen De opleidingen plannen de realisatie van de belangrijke componenten van hun beleid via hun operationele doelen. Een aantal van deze operationele doelen wordt door vrijwel alle opleidingen centraal geplaatst; daarnaast stellen de opleidingen een behoorlijk aantal opleidingseigen operationele doelen voorop. Hierbij laten de opleidingen zich inspireren door de krachtlijnen van het onderwijsconcept, door de objectieven van het strategisch instellingsplan en afgeleide strategische plannen van de beleidsdomeinen, door het opleidingsplan en door de grote veranderingen die zich in het landschap hoger onderwijs en bijgevolg in de evolutie van de opleiding, het curriculum, de onderwijsorganisatie voordoen. Operationele doelen, afgeleid uit evaluaties en uit intern onderzoek, en in opvolging van de in de visitatierapporten geformuleerde aanbevelingen en suggesties, en heel opleidingsspecifieke doelen, vervolledigen het geheel. Per beleidsdomein worden exemplarisch enkele (realisaties van) relevante verbeterdoelen vermeld. Deze doelen worden gerealiseerd i.s.m. bestaande werkgroepen of nieuw opgezette KVT s (kwaliteitverbeterteams). Een volledig overzicht van de verbeterdoelen, door diensten/opleidingen geselecteerd voor het academiejaar is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Onderwijs 2.6.1). ALGEMEEN OPLEIDINGSBELEID De opleidingsprogramma s voor de afstudeerrichtingen versterken met toevoeging en verduidelijking van de afstudeerspecifieke leerresultaten In een opleiding een organisatiestructuur implementeren op maat van het nieuwe curriculum: per schijf is er een jaarverantwoordelijke die in onderlinge afstemming het beleid operationaliseert en de kwaliteit waarborgt binnen het betreffende opleidingsjaar. ONDERWIJSBELEID: ONDERWIJSONTWIKKELING EN ONDERWIJSAANBOD Een vernieuwd concept kunnen aanbieden bij de begeleiding van studenten op stage ter verhoging van de efficiëntie, zowel voor de student, de stagementor als de stagebegeleider. De curricula herzien en bijgewerken, aangepassen waar nodig, rekening houdend met de adviezen van de vakgroepen, OR [opleidingsraad] waar de studenten uit de verschillende richtingen zijn vertegenwoordigd, en de OAR [opleidingsadviesraad] waar het werkveld en alumni vertegenwoordigd zijn. BELEID INTERNATIONALISERING De opleiding neemt initiatieven rond internationale benchmarking met wederzijdse uitwisseling van praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. Staff Mobility in het kader van internationalisering verder ontwikkelen. Een paar docenten hebben zich kandidaat gesteld. Partnersinstituten zijn geïdentificeerd. PRAKTIJKGERICHT WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK (PWO) Op het intranet een vernieuwde rubriek ontwikkelen met informatie over onderzoek en dienstverlening. Via professionalisering van de bachelorproefbegeleiders en via een meer expliciete afstemming tussen het opleidingsonderdeel onderzoeksmethodologie en het proces van bachelorproef verder werken aan de optimalisering van de bachelorproef binnen het nieuwe curriculum. MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING Relaties op langere termijn opbouwen met het werkveld. Vraaggestuurde vormingstrajecten opnemen en procedure uitwerken. STUDENTENBELEID Instroombegeleiding Aan de kandidaatstudenten exploratiegesprekken aanbieden om te peilen naar hun talenten, met het oog op de job en de opleiding. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 26

27 De mogelijke trajecten tussen HBO5opleidingen en de eigen opleiding exploreren met het oog op de ontwikkeling van een matrix voor onderlinge doorstroom en het verder verkennen van samenwerkingsverbanden. Doorstroombegeleiding De studenten door middel van een volledig taakoverzicht per schijf tot een betere planning van hun studie laten evolueren. De nodige tools om de studeerbaarheid van zijn/haar studiemateriaal (digitaal) te screenen ter beschikking stellen van iedere docent. Uitstroombegeleiding Netwerkevent organiseren naar aanleiding van diplomering eerste groep afgestudeerden om het profiel te verduidelijken en zo werkgevers en koepels te informeren over tewerkstellingskansen. Naast de afstudeerbeurs een open aanbod aan sollicitatietraining voorzien. PERSONEELSBELEID Algemeen personeelsbeleid Verbeterdoel OMT: de organisatiestructuur van de groter wordende opleiding bijstellen zodat efficiënt kan worden samengewerkt met behoud van betrokkenheid. Het taakverdelingssysteem, dat tot doel heeft een transparante en billijke verdeling van de taken voor docenten en opdrachthouders te beschrijven, verder stroomlijnen. Professionalisering De kwaliteit van het cursusmateriaal laten controleren en beoordelen door de lesgevers zodat ze gerichte stappen kunnen ondernemen om de kwaliteit van het cursusmateriaal te verhogen. Verdere implementatie van de digitale tool screenen studeerbaar cursusmateriaal. Interne demosessies organiseren van apps die interessant kunnen zijn. Tijdens interne professionaliseringsmomenten verder werken rond digitalisering en het gebruik van de digitale leerplatformen, apps en tablets in en voor de lessen. COMMUNICATIEBELEID Interne communicatie Een visie over communicatie met studenten ontwikkelen n.a.v. de sociale media, de rol van de studentenvertegenwoordigers en het vernieuwde leerplatform. Systematische peilen naar de informatienoden van de student via ondermeer de participatiecoach, de jaarverantwoordelijken en via de formele werking van de opleidingsraad. Externe communicatie De opdrachthouder communicatie werkt verder aan het opzetten van externe communicatie via sociale netwerken, zoals o.a. Facebook, Twitter, en Linkdin, en ook de website van de Arteveldehogeschool. Optimaliseren van de infodagen op basis van de feedback van student en docent. Inhoudelijk wordt gewaarborgd dat alle facetten van de opleiding aan bod komen (zowel technische als sociale vaardigheden, het wetenschappelijk karakter, de internationaliseringskansen, ). Bijzondere aandacht wordt ook besteed aan ons begeleidingsaanbod. Vormelijk is het geheel aantrekkelijker, interactiever, er is een hogere inzet van (een diversiteit aan) studenten als actieve informatoren. MIDDELENBELEID Regelgeving rond de besteding van de saldi binnen de verschillende opleidingen actueel houden. Op Dinar zijn de regels rond saldi uitgeschreven. De opleidingen kunnen zelfgegenereerde middelen inzetten volgens eigen behoefte. Aankoopprocedures zodanig digitaliseren dat ze eenvoudiger en efficiënter zijn. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 27

28 BELEID INFRASTRUCTUUR De procedure voor studenten voor het ontlenen van materiaal uit de vaardigheidslokalen verfijnen. Optimaliseren van hangoutplaatsen voor studenten: vervangen van bestaand meubilair op diverse plaatsen op de campus door nieuw, frisser ogend meubilair. BELEID ICT EN AVMATERIAAL Versterken van technische infrastructuur met 3Dprinter. De efficiëntie in het stagebureau verder verhogen door gebruik te maken van een nieuw digitaal databasesysteem en evaluatiesysteem. BELEID WERKVELD EN NETWERKING Het contact met de bedrijven en het werkveld verder versterken door stage, praktijkprojecten, bachelorproeven. De adviezen en evaluaties met verbeterpunten, worden meegenomen om intern te evalueren. Bekendmaken van de opleiding in het werkveld, representatie op fora en digitale media. KWALITEITSBELEID Interne kwaliteitszorg Op een systematische manier alle medewerkers betrekken bij het opstellen van het kwaliteitsplan. Het kwaliteitsplan is als werkdocument steeds actueel tijdens het academiejaar, alle medewerkers worden erbij betrokken. Er zijn verschillende KVTs [kwaliteitsverbeterteams] actief, o.a. duurzaamheid, leerresultaten, toetsbeleid, internationalisering, participatie, bachelorproeven, digitalisering, taakverdeling, kwaliteitscultuur. Externe kwaliteitszorg Na een intensieve voorbereiding, werd de opleiding gevisiteerd door een commissie die de kwaliteit van de opleiding beoordeelde. Kritische feedback op het ontwerp visitatierapport : opnemen van suggesties uit het visitatierapport in het kwaliteitsplan. Kwaliteitsplannen academiejaar Elke opleiding/dienst heeft de operationele doelen topdown en bottomup voor het academiejaar gedetailleerd geformuleerd in een kwaliteitsplan. Een aantal van die doelen bouwen verder op de operationele doelen en op de realisaties van het academiejaar Bij wijze van voorbeeld worden per beleidsdomein twee verbeterdoelen opgesomd die in de opleidingen worden vooropgesteld; het volledig overzicht is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Onderwijs 2.6.2). ALGEMEEN OPLEIDINGSBELEID Onder invloed van zowel interne als externe processen (o.a. de aanbevelingen vanuit het visitatierapport van de opleiding, het nieuwe instellingsplan en het nieuwe onderwijsconcept) zet de opleiding allerlei teambrede sessies op i.f.v. het ontwikkelen van een nieuw opleidingsplan. Omvorming van competentiegerichte opleiding naar leerresultaten gerichte opleiding. De basis is het gevalideerde Domeinspecifieke Leerresultatenkader Vlaanderen, aangevuld met het Arteveldehogeschool specifiek leerresultaat ondernemen. ONDERWIJSBELEID: ONDERWIJSONTWIKKELING EN ONDERWIJSAANBOD Speerpuntonderzoek en ontwikkelprojecten worden als basis gebruikt om de opleidingsprogramma s te optimaliseren. Garanderen van de kwaliteitsbewaking van de toetsing door onder meer de installatie van een toetscommissie, professionalisering m.b.t. de analyse van examenresultaten, het ontwerp van een nieuw beoordelingssysteem voor bachelorproef (geënt op de leerresultaten en de gedragsindicatoren). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 28

29 BELEID INTERNATIONALISERING Interculturele competenties worden geïntegreerd in de curricula van alle afstudeerrichtingen. Er wordt gezocht om de studenten meer te betrekken bij kortlopende internationale initiatieven. PRAKTIJKGERICHT WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK (PWO) Een draaiboek of procedure ontwikkelen/verduidelijken voor opvolging van aanvragen voor onderzoeks en dienstverleningsprojecten. Aanmoedigen van praktijkgebaseerd, creatief en innovatief projectmatig onderzoek waar mogelijk i.s.m. buitenlandse partners. MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING Onderzoeken hoe de opleiding blijvende aansluiting kan vinden bij alumni en hen dienstverlening kan bieden. Ontwikkelen van communicatieprocedure rond dienstverlening. STUDENTENBELEID Instroombegeleiding Het opleidingsonderdeel Professionele Ontwikkeling helpt de studenten bij de overgang van secundair naar hoger onderwijs. De studenten reeds oriënteren in het projectmatig werken. Een filmpje over de opleiding wordt gemaakt om via de website te verspreiden. Doorstroombegeleiding Het maximaal en efficiënt aanwenden van doorstroombegeleiding door onder meer de implementatie van een digitaal studentvolgsysteem (pilootproject). Initiatieven t.a.v. docent en student om het wetenschappelijk karakter van de bachelorproef te maximaliseren en hierdoor ook de slaagkansen van de student te verhogen. Uitstroombegeleiding Contacten met UGent vernieuwen om doorstroming naar de, masteropleidingen gemakkelijker te maken. Opdrachthouder uitstroom en alumnibeleid: evalueren en herdenken van de inhoud voor de afstudeerdag bij de laatstejaarsstudenten. PERSONEELSBELEID Algemeen personeelsbeleid Toezien op de werkdruk door een evenredige spreiding van de werkbelasting over de werkweken, door het werk billlijk te verdelen over alle personeelsleden middels de taakinvulling, en door waar mogelijk de arbeidsorganisatie te wijzigen of inefficienties weg te nemen. Het creëren van een instapmodule (zowel met een inhoudelijk als een praktisch luik) voor nieuwe medewerkers met inbegrip van een deel elearning. Professionalisering De opleidingsplanning werd zo aangepast dat VTO en mogelijkheden voor internationalisering zijn gerealiseerd in een periode dat hierop geconcentreerd kan worden. Het versterken van de expertise, de onderwijs en begeleidingsvaardigheid via professionalisering. Het aanbod omvat onder andere volgende speerpunten: open en afstandsleren, talentenbenadering, optimalisatie trajectcoaching, wetenschappelijk onderzoek. COMMUNICATIEBELEID Interne communicatie Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 29

30 Dinar verder implementeren i.f.v. efficiënte doorstroom van informatie. Concreet: toepassing dinarsamenwerken functioneert voor alle organen die in het organogram zijn opgenomen. Aanpassen van de overlegstructuren en communicatielijnen conform de structuur en de dynamiek van het nieuwe curriculum. Externe communicatie De communicatie naar kandidaatstudenten intensifiëren. De communicatie vanuit de opleiding moet daarbij aanvullend zijn bij de communicatie vanuit de centrale communicatiedienst. Organiseren van workshops voor kandidaatstudenten, een bladwijzer maken om de worskhops aan te kondigen op de SIDin en infodagen. De workshops worden opgenomen in het aanbod proefstuderen en staan ook op de website onder de opleiding. Naar afgestudeerden en werkveld: jobs en seminaries aankondigen via de Facebookpagina. BELEID INFRASTRUCTUUR Tot een uitleencentrum van therapeutisch en didactisch gebruiksmateriaal komen. Meer inzetten op duurzaamheid: waken over de klimaatregeling (verwarming) van de gebouwen. BELEID ICT EN AVMATERIAAL Opnemen, bewaren en kunnen aanbieden van gedigitaliseerde lesinhouden. Ontwikkelen van een digitaal inschrijvingssysteem voor de oefenmomenten in het technisch vaardigheidscentrum. BELEID WERKVELD EN NETWERKING Verhogen van de betrokkenheid van alumni via de begeleiding van de bachelorproeven, de deelname aan de vergaderingen van de opleidingsadviesraad en activiteiten van de opleiding. Optimale afstemming en wederzijdse professionalisering tussen stagementoren en de opleiding via de organisatie van mentorendagen. KWALITEITSZORG Interne kwaliteitszorg Formeel definiëren van de kwaliteits en selectiecriteria van stageplaatsen. De opleiding werkt mee en neemt deel aan de uitwerking en implementatie van een instellingsbreed digitaal studentenloket op Dinar. Externe kwaliteitszorg Zelfevaluatierapport werd ingediend. De aanbevelingen van de visitatie worden stapsgewijs meegenomen in de verbetertrajecten van de opleiding. Omschrijving stelsel van externe kwaliteitszorg De gewijzigde structuur van het hoger onderwijs en de daarmee samenhangende accreditatie werden vastgelegd in het structuurdecreet dat door de Vlaamse overheid werd goedgekeurd op 04 april De goedkeuring van dit structuurdecreet heeft belangrijke implicaties voor het systeem van externe kwaliteitsbeoordeling. Om de transparantie en de gelijkwaardigheid te vergroten, was het noodzakelijk de visitatie aan te vullen met de uitbouw van een geschikt accreditatiesysteem. Ten aanzien van de externe kwaliteitszorg bepaalt de wet dat opleidingen gezamenlijk om de acht jaar voorzien in een externe beoordeling (visitatie). De coördinatie van de externe beoordelingen in het hoger onderwijs wordt bij decreet neergelegd door de VLUHR (VLaamse Universiteiten en Hogescholen Raad). Deze coördinatie omvat eveneens de ontwikkeling, vaststelling en openbare bekendmaking van de protocollen die de visitatiecommissies hanteren bij de beoordeling van de kwaliteit. In het visitatieprotocol dat door de VLUHR gezamenlijk is uitgewerkt met het oog op de accreditatieaanvragen van opleidingen, worden er vier fasen vooropgesteld: Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 30

31 1 het indienen van het zelfevaluatierapport 2 het visitatiebezoek 3 de publicatie van het visitatierapport 4 de accreditatie Dit laatste is het verlengstuk van de visitatie, in die zin dat het gepubliceerde visitatierapport, namelijk het finale document van het visitatieproces, de basis moet vormen voor de accreditatiebeslissing. Het begrip accreditatie duidt op het verlenen van een keurmerk dat aangeeft dat aan bepaalde kwalitatieve maatstaven is voldaan. Sinds 01 februari 2005 heeft de NederlandsVlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) rechtspersoonlijkheid en accrediteert ze zowel Vlaamse als Nederlandse opleidingen binnen het hoger onderwijs. In het academiejaar werden in de verschillende fasen van het visitatieaccreditatieproces volgende opleidingen betrokken: Indienen zelfevaluatierapport PBA in het secundair onderwijs (15 december 2013) PBA in het office management (15 december 2013) Het visitatiebezoek PBA in het onderwijs: kleuteronderwijs (20 en 21 november 2013) PBA in het onderwijs: lager onderwijs (9 en 10 december 2013) PBA in het onderwijs: secundair onderwijs (10 en 11 maart 2014) PBA in het office management (26 en 27 mei 2014) Publicatie van visitatierapport PBA in het communicatiemanagement: gepubliceerd op 9 januari 2014 PBA in de vroedkunde: gepubliceerd op 22 januari 2014 PBA in de journalistiek: gepubliceerd op 29 januari 2014 PBA in de verpleegkunde: gepubliceerd op 12 juni 2014 Toekenning van accreditatie / 2.3 ONDERWIJSONTWIKKELING EN INNOVATIE IN Opleidingsoverstijgende initiatieven De opdracht van de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering (O&I) in de Arteveldehogeschool bestrijkt het domein van onderwijsontwikkeling, onderwijsondersteuning, onderwijsonderzoek, onderwijsorganisatie, digitaal leren en internationalisering. Het beleidsplan van de dienst O&I heeft voor wat betreft onderwijsontwikkeling en onderzoek zijn fundamenten in de eerste plaats in het strategisch plan onderwijs en studenten, dat gebaseerd is op de krachtlijnen van het onderwijsconcept en aansluit bij de missie van de Arteveldehogeschool Strategisch plan onderwijs en studentenbeleid Tijdens het academiejaar werd door de diensten en de opleidingen gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen uit het strategisch plan onderwijs en studenten Vanuit de dienst O&I werd verder ingezet op het consolideren en versterken van kwaliteitsvolle, competentiegerichte en studentgerichte opleidingsprogramma s met het oog op het verhogen van het studierendement van de nieuwe studentengeneratie, het intern onderzoek als bron van kwaliteitsverbetering consolideren en verder uitbouwen en het verwerken van voldoende differentiatiemogelijkheden in de curricula, de leertrajecten en de werkvormen met het oog op talentontwikkeling en profilering van studenten. De focus lag in AJ op instrumentontwikkeling en ondersteuning van de opleidingen met betrekking tot toetsbeleid, het vertalen van de Vlaamse kwalificatiestructuur naar het werken met leerresultaten aan de Arteveldehogeschool, het voorbereiden van digitaal toetsen en van lesopnames, en de verdere implementatie van de nieuwe digitale leeromgeving Chamilo. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 31

32 Daarnaast werd geïnvesteerd in het leveren van een bijdrage op Vlaams niveau aan onderwijsontwikkeling (via bv. de organisatie van het congres van het lerend netwerk voor onderwijsondersteuners, actieve bijdrage BV databank ) Ondersteuning en begeleiding De dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering ondersteunde de opleidingen op een vraaggestuurde wijze via opleidingsspecifieke projecten zoals praktijkgericht onderwijsonderzoek en ontwikkelwerk. Daarnaast werd de proactieve (beleids)ondersteuning en begeleiding gecontinueerd wat resulteerde in het ontwikkelen van tools, instrumenten, leidraden, quicksheets en vormingssessies. De ondersteuning op vlak van onderwijsontwikkeling wordt gestuurd door: decretale verplichtingen; strategische keuzes van de Arteveldehogeschool; gesignaleerde behoeften vanuit opleidingen (i.c. interactie met de opdrachthouders onderwijsontwikkeling en de opleidingsmanagementteams uit de opleidingen). Op maandelijkse basis komen de opdrachthouders onderwijsontwikkeling samen met de medewerkers van de dienst O&I in het forum onderwijsontwikkeling (FOORUM), om onderwijsgerelateerde actuele en innovatieve topics te bespreken. Aan volgende topics werd in in het FOORUM ruime aandacht besteed: Toetscommissies Actieplan brain on the moves ECTSfiches en de Engelstalige vertaling Doorstroomonderzoek: nieuw concept Onderzoek generatiestudenten/milleniumstudent Lesopnames en videoconferencing DISCO (DIgitaal SCOringssysteem), remark en klasmanagementsoftware Internationaliseren van het curriculum (samen met het forum internationalisering) Honoursonderwijs Vereenvoudigingsdecreet Studiecontract Docentenprofessionalisering Onderwijskundige netwerken Tijdens het academiejaar werden, al dan niet in samenwerking met een andere dienst, volgende acties ondernomen of instrumenten ontwikkeld: Talentontwikkeling: nota, quicksheet, publicatie in tijdschrift Thema Implementatie motivatievragenlijst studenten gebaseerd op zelfdeterminatietheorie Opstart nieuwe speerpuntonderzoek (praktijkgericht onderzoek met oog op optimalisering van onderwijspraktijk): blended learning (lager onderwijs, pedagogie van het jonge kind) voorspellende factoren slaagkansen stage 1 (logopedie) internationalisering van het curriculum (verpleegkunde) geïntegreerd onderwijs en toetsing (ergotherapie) talentontwikkeling in de opleiding (kleuteronderwijs) Nota nexus onderwijs en onderzoek afgewerkt Ondernemingszin in het curriculum Handleiding Efficiënte en effectieve feedback Deelname externe congressen/stuurgroepen: aan Eden Iced, Study Visit, LNO², BVdatabank, VLHORA (werkgroep onderwijs), Edushock HBO5 werkgroepen: toetsbeleid, OER, toelatingsonderzoek, internationalisering Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 32

33 Onderwijsonderzoek Uitrol Engelstalige ECTSfiches lexicon, studiecontract in het Engels, introductie BTS (bologna translation system) Handleiding en quicksheet m.b.t. invullen van de ECTSfiches: update en verspreiding Handleiding screening ECTS: update en verspreiding Vele opleidingsspecifieke en Arteveldebrede vormingen rond toetsbeleid in de ruime zin van het woord (toetscommissies, kwaliteitsvol toetsen, opstellen van correctiesleutels ) en digitaal leren Doorstroomanalyse Uitvoeren en rapporteren van studietijdmetingen Implementatie online tool voor criteriumgericht beoordelen Pilootproject DISCO in functie van criteriumgerichte peer assessment in de opleiding logopedie Afwerking nota rond digitaal toetsen Afwerking nota rond opname lesmateriaal, opstart aankoopprocedure opnamemateriaal Schrijven van een nota rond honoursprograms Organiseren van forumbijeenkomsten Assessment bij toelatingsonderzoek via AUGent (Internationale) professionalisering STUDIETIJDMETINGEN De dienst O&I ondersteunt de opleidingen van de Arteveldehogeschool bij het uitvoeren van studietijdmetingen (zowel retrospectieve metingen, meting via tijdschrijven als metingen via relatieve positionering). De dienst ondersteunt zowel bij de methodologie, als bij de analyse en de rapportering. Tijdens het academiejaar werden studietijdmetingen uitgevoerd in volgende opleidingen: Bachelor in: de grafische en digitale media de logopedie en de audiologie: audiologie het officemanagement de pedagogie van het jonge kind het sociaal werk de verpleegkunde Bachelor na bachelor in de creatieve therapie ONDERWIJSRENDEMENT EN DOORSTROOMANALYSE De doorstroomanalyse brengt het onderwijsrendement in de Arteveldehogeschool in kaart. Bij het analyseren van het onderwijsrendement worden verschillende indicatoren in rekening gebracht: Rendement per opleidingsschijf Rendement per geslacht Rendement per studiepakket (voltijds/deeltijds) Rendement per vooropleiding Rendement per kansengroep (levenslang leren, functiebeperking, financieelsociaalculturele armoede) Deze indicatoren worden zowel voor de hele hogeschool als per opleiding geanalyseerd en besproken. De gegevens en resultaten worden samengevoegd in een alomvattend rapport. De tabellen en grafieken maken ook deel uit van de zelfevaluatieverslagen van de opleidingen bij de onderwijsvisitaties. In sommige opleidingen wordt een analyse van het studierendement/studiesucces op microniveau uitgevoerd (analyse van de examenresultaten). De dienst O&I ondersteunt deze Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 33

34 initiatieven methodologisch. Zo werd er in de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs, Bachelor in het communicatiemanagement en de opleiding Bachelor in het bedrijfsmanagement een analyse uitgevoerd op examenresultaten of slaagcijfers. Voor de lesgevers wordt een quicksheet analyse van examenresultaten ter beschikking gesteld. MEDEWERKING AAN ONDERWIJSONDERZOEKSPROJECTEN EN BELEIDSONDERSTEUNENDE INITIATIEVEN IN DE OPLEI DINGEN Uitwerken van een beleidsnota (inclusief handleiding voor docenten) rond de nexus onderwijs en onderzoek (integratie van onderwijs, onderzoek en dienstverlening) Uitwerken van een discussienota (inclusief contextanalyse) voor een nieuw Arteveldebreed beoordelingskader Opzetten en uitvoeren van een onderzoek rond het gebruik van Blended Learning binnen de Arteveldehogeschool ( Towards an optimal blended teaching and learning environment ) Onderzoek met presentatie op het International Congres of Educational Development (ICED) m.b.t. The tension between supervision and evaluation: are tutors able to evaluate an undergraduate dissertation? (Studie uitgevoerd op gegevens verzameld binnen de opleiding Bachelor in de vroedkunde) Actieve ondersteuning van de opleidingen Bachelor in de vroedkunde, Bachelor in het officemanagement en Bachelor in het bedrijfsmanagement bij de ontwikkeling van een gestandaardiseerde en objectieve beoordelingsprocedure van de bachelorproef. Centraal hierbij staat de ontwikkeling en optimalisatie van een criteriumgericht, werkbaar beoordelingsinstrument (o.a. het digitale evaluatie instrument DISCO ). Actieve ondersteuning van de stagebeoordelingsprocedure en evaluatie van de stagepraktijk in de opleiding Bachelor in de pedagogie van het jonge kind en de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs. Bij de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs werd een automatisch rekenblad voor stagebeoordeling verder ontwikkeld met als doel de criteriumgerichte stagequotering elektronisch te ondersteunen en te standaardiseren. Actieve ondersteuning van de opleiding Bachelor in de logopedie en audiologie: logopedie bij de uitvoering van een speerpuntonderzoek rond voorspellend kwalitatieve indicatoren (gedrag) en kwantitatieve indicatoren (examenresultaten) voor prestatie op stage. Onderzoek naar de organisatorische en didactische verwachtingen van studenten aan de Arteveldehogeschool: Innovatie op maat van een nieuwe generatie (Onderzoeksproject in samenwerking met stagestudent Ellen De Troyer van de VUB). Uitwerken van een motivatievragenlijst en berekening van normen voor de Arteveldehogeschool Deelname in de resonantiegroep van het EARopen onderzoeksproject rond luistervaardigheid Actieve ondersteuning van de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs bij de opstart van het speerpuntonderzoek talentgericht onderwijs. Actieve ondersteuning van de opleiding Bachelor in de ergotherapie bij de opstart van het speerpuntonderzoek geïntegreerd onderwijs. Actieve ondersteuning van de opleiding Bachelor in de logopedie bij het uitwerken van de criteriumgerichte peer assessment in het kader van begeleid samenwerkend leren. Opleidingsspecifieke initiatieven Exemplarisch wordt één initiatief per opleiding vermeld. Een volledig overzicht is opgenomen in de bijlagenbundel (zie Onderwijs 2.6.3). BACHELOR IN HET BEDRIJFSMANAGEMENT Aanvragen en organiseren van equivalente opleiding: International Business Management BACHELOR IN HET COMMUNICATIEMANAGEMENT Werken aan een overkoepelend taalbeleid voor het hele curriculum BACHELOR IN DE ERGOTHERAPIE Het uitwerken van een kwaliteitsvol toetsbeleid Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 34

35 BACHELOR IN DE GRAFISCHE EN DIGITALE MEDIA Afname toetsscan bij alle docenten met verwerking en analyse van de resultaten BACHELOR IN DE LOGOPEDIE EN AUDIOLOGIE Digitaliseren van studiemateriaal in de context van blended learning BACHELOR IN HET ONDERWIJS: KLEUTERONDERWIJS Inhoudelijke accenten in 2014: talentgericht werken met studenten en de bijdrage van onze lerarenopleiding kleuteronderwijs aan een duurzame samenleving BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS Er werden 4 kwaliteitverbeteringsteams opgestart: toetsbeleid, didactische thema s, onderzoeksvaardigheden en stage BACHELOR IN HET ONDERWIJS: SECUNDAIR ONDERWIJS De opleiding speelt een voortrekkersrol in het uitdenken van de masterclass 'Professionalisering van Lerarenopleiders via Praktijkonderzoek'. Deze masterclass wordt ondersteund door het Expertise Netwerk Lerarenopleidingen Associatie UGent. Lerarenopleiders binnen het ENW krijgen hierbij de kans om gedurende een volledig academiejaar (start vanaf ) in kleine (acht deelnemers) en diverse leergroepen een aspect van hun eigen onderwijspraktijk te onderzoeken. BACHELOR IN DE JOURNALISTIEK Het uitwerken van een kwaliteitsvol toetsbeleid met extra aandacht voor de beoordeling van de bachelorproef BACHELOR IN HET OFFICEMANAGEMENT Definiëren van (opleidingsspecifieke) leerresultaten en opstellen matrices per afstudeerrichting BACHELOR IN DE PEDAGOGIE VAN HET JONGE KIND In werd het PJKprogramma (gestart in september 2011), voor het eerst volledig aangeboden: daardoor kon de opleiding de verticale en horizontale samenhang van het programma verder finaliseren via finetuning van doelstellingen, de beoordelingscriteria, de leerresultaten en de programmagids BACHELOR IN DE PODOLOGIE Uitbreiden aanbod blended learning door middel van digitale ondersteuning in verschillende opleidingsonderdelen BACHELOR IN DE VROEDKUNDE Ontwikkeling nieuw curriculum met behulp van de systematiek van het creatief denken en bottomup analyse BACHELOR IN DE VERPLEEGKUNDE Actief uitwerken van het benchmarkproject met Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (Nederland) met focus op internationalisering en vaardigheidsonderwijs BACHELOR IN HET SOCIAAL WERK Beoordeling en quotering bachelorproef: eenduidig, transparant in opzet en uitvoering BACHELOR NA BACHELOR IN DE CREATIEVE THERAPIE Het nieuw curriculum van 90 studiepunten werd verder uitgewerkt BACHELOR NA BACHELOR IN DE ONCOLOGISCHE VERPLEEGKUNDE Voorbereiding zelfevaluatierapport BACHELOR NA BACHELOR BUITENGEWOON ONDERWIJS EN BACHELOR NA BACHELOR ZORGVERBREDING EN REMEDI EREND LEREN Verhogen van de eenvormigheid in toekenning van vrijstellingen aan instromende studenten via een visietekst met principes rond toekenning vrijstellingenbeleid BNB BUO en ZRL BACHELOR NA BACHELOR SCHOOLONTWIKKELING Ontwikkeling van het opleidingsprogramma en de opleidingsgids Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 35

36 Digitaal leren Digitaal scoreinstrument DISCO Het instrument DISCO, dat oorspronkelijk voor de opleiding Bachelor in de vroedkunde werd ontwikkeld, werd eveneens in enkele andere opleidingen geïmplementeerd. Op die manier kunnen meerdere opleidingen een objectieve beoordeling garanderen van bijvoorbeeld stages, bachelorproeven of andere opdrachten, en dat dankzij het gebruik van criteria, clusters en subclusters, elk met hun eigen weging. Door de verbreding van het gebruik van DISCO kwamen een aantal suggesties ter verbetering en uitbreiding van het systeem, die vervolgens werden doorgevoerd. Ook de layout van het instrument werd aangepast Digitaal toetsen Softwarematig gezien behelst deze toepassing de ingebruikname van twee softwarepakketten: een digitaal toetsyssteem en een klasmanagementsoftware. Beide pakketten werden in 2014 aangekocht. De klasmanagementsoftware werd voorbereid voor gebruik in de opleidingen Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, Bachelor in het bedrijfsmanagement en Bachelor in het officemanagement. Dankzij deze software wordt enerzijds de administratieve workflow geautomatiseerd bij toetsen over Officepakketten (automatisch uitsturen en collecteren van bestanden), en anderzijds biedt de klasmanagementsoftware nieuwe mogelijkheden tijdens colleges, zoals het delen van schermen tussen studenten. Het digitaal toetssysteem zal in een pilootfase uitgerold worden in het academiejaar , en dat in de opleidingen Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, Bachelor in het bedrijfsmanagement, Bachelor in het officemanagement en Bachelor in de vroedkunde. Met het digitaal toetssysteem kunnen vragen en toetsen digitaal aangemaakt worden, zowel in het kader van formatief als summatief toetsen, kunnen studenten de toetsen digitaal afleggen en kunnen de toetsen nadien geanalyseerd worden met het oog op optimalisatie Lesopnames (weblectures) Een beleidsnota en een actieplan benadrukken de organisatorische en didactische meerwaarde van lesopnames. Bij de aankoop van de opnameset is gekozen voor een mobiele opstelling, opdat meerdere opleidingen/campussen er gebruik van kunnen maken. Met deze set zijn niet alleen integrale lesopnames mogelijk, maar ook instructievideo s en kennisclips. Alle videomateriaal wordt online bewaard op een platform bij de leverancier van de soft en hardware Blended learning In het kader van speerpuntonderzoeken werd een ontwikkelproject opgestart met de opleidingen Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs en Bachelor in de pedagogie van het jonge kind. Doel van het ontwikkelproject is om de opleiding ondersteuning te bieden bij het uitwerken van digitaal studiemateriaal en digitale werkvormen voor werkstudenten via blended learning. Bij de aanvangsfase van het project werden alle lesgevers van beide opleidingen bevraagd over hun kennis en gebruik van blended learning. Er werd gepeild naar motivatie, ICTzelfredzaamheid, copingstijl en interesse. De eerste resultaten van het onderzoek werden voorgesteld op de internationale congressen EDEN (European Distance and Elearning Network) en ICED (The International Consortium for Educational Development). De resultaten van dit onderzoek worden nu gebruikt om de docenten een ondersteuning op maat aan te bieden bij de inzet van blended learning, gebaseerd op hun profiel. In navolging van deze ondersteuning werd een website ontwikkeld met een overzicht van allerlei handige tools, nl Website Gezien de ondersteuningsvraag vanuit de opleidingen om een overzicht te bieden van interessante tools voor de aanmaak van digitaal studiemateriaal en voor het gebruik van digitale werkvormen algemeen werd een website ontwikkeld die een aantal handige tools groepeert. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 36

37 De website wordt door het team digitaal leren beheerd en wordt ook frequent bijgewerkt, aangezien binnen dit domein vaak nieuwe tools opduiken en verdwijnen. Deze website dient als uitgangspunt voor de workshops die het team digitaal leren in de opleidingen zal verzorgen Analyse elektronische leeromgeving De huidige elektronische leeromgeving Chamilo 3 is een open source webapplicatie. De hosting 4 gebeurt intern; voor het ontwikkelwerk wordt er vanuit de hogeschool input geleverd aan de community. Gezien de beperkte slagkracht van de community en het grote belang van de elektronische leeromgeving, wordt bekeken of er andere opties zijn dan de huidige werking. Er werd beslist om een analyse te maken van de noden en behoeften, vanuit diensten en opleidingen, waarna op basis van de conclusies in 2015 zal bepaald worden of de huidige leeromgeving voldoet (of het potentieel heeft om te voldoen) aan de noden van de organisatie Forum digitaal leren/ict Het forum digitaal leren kwam in het academiejaar zes keer samen. Het forum bestaat uit de opdrachthouders digitaal leren/ict van alle opleidingen die, samen met de medewerkers van de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering, diverse topics met betrekking tot de implementatie van de digitale leeromgeving en de integratie van ICT in het onderwijs bespreken. Ook algemene ICTtopics komen tijdens het forum aan bod. De nadruk lag op de uitwisseling van ervaringen en expertise, en op de demonstratie van good practices uit verschillende opleidingen. 2.4 OPLEIDINGSAANBOD Bacheloropleidingen, bachelor na bacheloropleidingen De Arteveldehogeschool biedt vijftien basisopleidingen aan, in vijf studiegebieden: STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Bachelor in de ergotherapie Bachelor in de logopedie en de audiologie Audiologie Logopedie Bachelor in de podologie Bachelor in de verpleegkunde Bachelor in de vroedkunde STUDIEGEBIED HANDELSWETENSCHAPPEN EN BEDRIJFSKUNDE Bachelor in het bedrijfsmanagement Accountancyfiscaliteit Financie en verzekeringswezen Internationaal ondernemen KMOmanagement Logistiek management Marketing Rechtspraktijk Bachelor in het communicatiemanagement Bachelor in het office management Event en projectmanagement Management assistent Medical management assistant Bachelor in de journalistiek STUDIEGEBIED ONDERWIJS Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs 3 Chamilo is een internationaal project waaraan verschillende universiteiten, hogescholen en ander organisaties deelnemen 4 Hosting betekent dat de website via een server in verbinding staat met het internet Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 37

38 Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Bachelor in de pedagogie van het jonge kind STUDIEGEBIED INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE Bachelor in de grafische en digitale media Crossmediaontwerp Grafimediabeleid Grafimediatechnologie Multimediaproductie STUDIEGEBIED SOCIAALAGOGISCH WERK Bachelor in het sociaal werk Maatschappelijke advisering Maatschappelijk werk Personeelswerk Sociaalcultureel werk Syndicaal werk Het opleidingsaanbod van de Arteveldehogeschool bevat vijf bachelor na bacheloropleidingen: STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Bachelor na bachelor in de creatieve therapie Bachelor in de oncologische verpleegkunde STUDIEGEBIED ONDERWIJS Bachelor na bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs Bachelor na bachelor in het onderwijs: zorgverbreding en remediërend leren Bachelor na bachelor in het onderwijs: schoolontwikkeling Postgraduaten en permanente vorming De postgraduaten leiden tot een postgraduaatgetuigschrift. Postgraduaten bestaan uit minstens 20 studiepunten. De programmatie ervan gebeurt na advies van de Academische Raad en na goedkeuring door het hogeschoolbestuur. De opleidingsonderdelen worden in het softwareprogramma BaMaFlex opgenomen, waardoor een globaal overzicht beschikbaar is van alle opleidingsonderdelen met bijhorend aantal studiepunten. Volgende postgraduaten worden ingeschreven in het Hoger Onderwijsregister: STUDIEGEBIED GEZONDHEIDSZORG Postgraduaat advanced podiatry skills Postgraduaat fluency disorders Postgraduaat autismespectrumstoornissen Postgraduaat diabeteseducator Postgraduaat dysfagie Postgraduaat hippotherapie Postgraduaat lactatiekunde Postgraduaat mindfulness Postgraduaat neurologische taal en spraakstoornissen Postgraduaat pediatrie en neonatologie Postgraduaat stomatherapie en wondzorg Postgraduaat vroegdetectie en vroegbegeleiding van ontwikkelingsstoornissen STUDIEGEBIED HANDELSWETENSCHAPPEN EN BEDRIJFSKUNDE Postgraduaat Business Event Management Postgraduaat creativiteit & innovatie Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 38

39 STUDIEGEBIED ONDERWIJS Postgraduaat professionele coach STUDIEGEBIED SOCIAALAGOGISCH WERK Postgraduaat rouw en verliesconsulent De korte opleidingstrajecten permanente vorming leiden, na evaluatie, tot een certificaat van bijscholing of een attest van deelname. In dit kader werden heel wat studiedagen, workshops en leerstoelen ingericht. Waar mogelijk worden ze ook in studiepunten uitgedrukt. Onderdelen van postgraduaten en BanaBa s kunnen afzonderlijk als bijscholing worden aangeboden. Het aanbod professionele ontwikkeling wordt aan de geïnteresseerden bekendgemaakt via de website. Per concreet initiatief worden vaak folders ontworpen met uitvoerige en zeer concrete informatie over het specifieke bijscholingsaanbod. De initiatieven permanente vorming spelen in op een behoefte op de arbeidsmarkt, en de curricula worden in de regel samen met vertegenwoordigers uit het werkveld opgesteld. Sommige initiatieven worden genomen in samenwerking met externe organisaties. Deskundigen uit de eigen hogeschool en externe gastsprekers worden aangezocht om het vormingsaanbod te realiseren. De Arteveldehogeschool organiseert heel wat vormingen op maat. Dit zijn vormingsinitiatieven op vraag van een organisatie (zie hoofdstuk 5 dienstverlening in dit Jaarverslag). Een specifieke onderwijs en examenregeling werd opgesteld voor de postgraduaten en bijscholingen van minstens 3 studiepunten (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.8) Open onderwijs en afstandsonderwijs In het academiejaar bieden volgende opleidingen een SWITCHtraject aan (SWITCH staat voor de combinatie van werk/gezin en studeren): Bachelor in het officemanagement Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Bachelor in de pedagogie van het jonge kind Bachelor in de verpleegkunde Bachelor in de vroedkunde Ook heel wat andere opleidingen bieden faciliteiten op maat aan, waardoor een student werk en/of gezin beter kan combineren met studeren aan de hogeschool Samenwerking in het kader van professionele ontwikkeling In uitvoering van de decretale bepalingen betreffende het hoger onderwijs, gecodificeerd op 11 oktober 2013 [voorheen artikel 63 van het decreet betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap (13 juli 1994)] werden in door de vzw Arteveldehogeschool volgende overeenkomsten gesloten, met: het Algemeen Ziekenhuis (AZ) Maria Middelares Gent voor de postgraduaatopleiding Neurologische Taal en Spraakstoornissen (NTSS); UGent, HoGent, HoWest en het Universitair Ziekenhuis Gent voor de postgraduaatopleiding Stomatherapie en Wondzorg; Hogeschool Gent voor de postgraduaatopleiding Pediatrie en Neonatologie de Katholieke Universiteit Leuven, de Katholieke Hogeschool BruggeOostende, Trinity College Dublin (Ierland), University of Malta, Göteborg University (Zweden), Rheinisch Westfälische Technische Hochschule und Universitätsklinikum Aachen (Duitsland), Hogeschool Utrecht (Nederland), Universiteit Oulu (Finland) en Thomas More Hogeschool Antwerpen voor de postgraduaatopleiding European Fluency Specialist; de Belgische Vereniging voor NeuroVerpleegkunde vzw voor de bijscholing Neurologische Zorg; de Katholieke Hogeschool Limburg voor de postgraduaatopleiding Lactatiekunde; de Universiteit Gent, faculteit geneeskunde, voor de bijscholing Diabetes, gedeelde zorg ; VCOK, VBJK en Kind en Gezin vzw in het kader van het maken en verspreiden van het pakket Wanda (Waarderen, ANalyseren en Daden) voor de sector van de kinderopvang; in Europa i.s.m. ISSA (International Step by Step Association); Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 39

40 de Hogeschool Gent, de Hogeschool WestVlaanderen en het CVO KISP in het kader van mentorenvormingen voor de decretale mentor, de vakmentor en de klasmentor in opdracht van het Expertisenetwerk Lerarenopleiding van de Associatie Universiteit Gent; de Pedagogische Begeleidingsdienst Katholiek Onderwijs Bisdom Gent en de pedagogische begeleidingsdienst van de Stad Gent in verband met diverse nascholingsinitiatieven; het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, afdeling Nascholing, in het kader van de gesubsidieerde nascholingsprioriteiten; het Europees Fonds (ESF) voor diverse projecten; de VZW Tabor en de pedagogische begeleidingsdienst van het Katholiek Onderwijs Bisdom Gent in het kader van Human Resources Beleid in Onderwijs; de afstudeerrichting Management Assistant werkt samen met rekruteringsbureaus zoals Secretary Plus en Team Office, (internationale) verenigingen zoals EUMA en het management consultancybureau Amelior. 2.5 ONDERWIJS EN EXAMENREGELING Zie bijlagenbundel Studiecontracten Academiejaar : Onderwijs, examen, tuchtregeling en rechtspositie van de student (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.7); Onderwijsregeling, examenregeling en rechtspositieregeling van de cursist postgraduaat en permanente vorming (zie bijlagenbundel Onderwijs 2.8). Onderwijsregeling De onderwijsregeling vertaalt de wettelijke regelgeving voor de studenten. Zij regelt de organisatie van de studie en van het academiejaar. Zij formuleert het toelatingsbeleid en bepaalt de verschillende wegen voor flexibele leertrajecten en mogelijkheden voor bijzondere groepen van studenten. Zij schetst het kader voor de onderwijsactiviteiten, bepaalt de sancties van de studies en besluit met de mogelijkheid tot het aantekenen van beroep tegen beslissingen inzake studievoortgang. De directeur onderwijs en studentenbeleid en de dienst studentenadministratie en studieprogramma s ontvingen bij de inschrijvingen en vanuit alle opleidingen vragen omtrent de implementatie of toepassing van de toelatingsvoorwaarden op het gebied van onderwijsregeling. De voornaamste en vandaar ook meest gestelde vragen hadden betrekking op volgende onderwerpen: Inschrijving van studenten met een diploma behaald buiten België (art. 28, 1, 4 ) Voldoende kennis van het Nederlands als voorwaarde tot inschrijven (art. 28, 2) Afwijkende voorwaarden tot inschrijven (art. 31) Inschrijven voor afzonderlijke opleidingsonderdelen (art. 32) Daarnaast waren er nog verschillende minder principiële, maar concrete vragen vanuit de opleidingen. Om op al deze vragen te anticiperen en de dienstverlening in de opleidingen te versterken nam het diensthoofd van de dienst studentenadministratie en studieprogramma s deel aan het forum van de trajectbeheerders. Taalbeleid Wat de onderwijstaal betreft, stipuleert het studiecontract van de Arteveldehogeschool in deel 1, Onderwijsregeling, artikel 15, het volgende: De onderwijstaal van de Arteveldehogeschool is in principe het Nederlands. In de Arteveldehogeschool kunnen de volgende onderwijsactiviteiten in elke initiële bacheloropleiding in een andere taal georganiseerd en geëvalueerd worden: de opleidingsonderdelen die een vreemde taal tot onderwerp hebben en die in die taal worden gedoceerd; de opleidingsonderdelen die gedoceerd worden door anderstalige gastdocenten; Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 40

41 de anderstalige opleidingsonderdelen, die op initiatief van de student en met instemming van de instelling, worden gevolgd aan een andere instelling voor hoger onderwijs; de opleidingsonderdelen waar uit de expliciet gemotiveerde beslissing de meerwaarde voor de studenten en het afnemende veld en de functionaliteit van de opleiding blijkt; de opleidingsonderdelen die met betrekking tot opleidingsprogramma s specifiek ten behoeve van buitenlandse studenten opgesteld zijn. De omvang van anderstalige opleidingsonderdelen in het modeltraject van elke initiële bacheloropleiding aan de Arteveldehogeschool bedraagt maximaal 18,33% (d.i. 33 studiepunten) van de totale omvang. Voor de berekening van deze omvang worden de opleidingsonderdelen die een vreemde taal tot voorwerp hebben en in die taal worden gedoceerd en de anderstalige opleidingsonderdelen gevolgd aan een andere instelling voor hoger onderwijs niet meegerekend. Indien het studiemateriaal van een opleidingsonderdeel geheel of gedeeltelijk in een andere taal dan het Nederlands is, dan wordt dit vermeld op de ECTSfiche. Voor anderstalige opleidingsonderdelen wordt steeds, naast een Nederlandstalige, een Engelstalige ECTSfiche voorzien. De studenten behouden ten allen tijde het recht om een volledige bacheloropleiding in het Nederlands te volgen en om van een in een vreemde taal gevolgde onderwijsactiviteit examen in het Nederlands af te leggen, de onderwijsactiviteiten die een vreemde taal tot onderwerp hebben uitgezonderd. In dit laatste geval mag enkel geëvalueerd worden in de onderwezen vreemde taal. Titularissen van anderstalige opleidingsonderdelen beheersen voor de desbetreffende onderwijstaal het taalvaardigheidsniveau C1 van het Gemeenschappelijke Europees Referentiekader voor Talen. De kennis van het Nederlands als toelatingsvoorwaarde wordt bepaald in het studiecontract van de Arteveldehogeschool in deel 1, Onderwijsregeling, artikel 30, 2 van de toelatingsvoorwaarden: Voor de inschrijving voor een bacheloropleiding geldt als tweede algemene toelatingsvoorwaarde het bewijs van een voldoende kennis van het Nederlands. Als afdoend bewijs wordt aanvaard: een bewijs dat ten minste één voltijds studiejaar van een Nederlandstalige opleiding in het secundair of hoger onderwijs met succes gevolgd werd of een attest van CEFniveau B2 Nederlands (of hoger), zijnde ten minste gelijkwaardig aan de eisen gesteld in het Profiel Taalvaardigheid Hoger Onderwijs van de Nederlandse Taalunie. ECTS fiches De ECTSfiches maken deel uit van de toetredingsovereenkomst. Voor het schrijven van de fiches is er een inhoudelijke en technische handleiding uitgewerkt door de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering en de dienst studentenadministratie en studieprogramma s. Deze handleiding stelt de lesgever in staat de ECTSfiches op een kwaliteitsvolle wijze in te vullen, en helpt de opleidingen bij het invoeren van de informatie in de centrale databank (Bamaflex). Op die manier wordt gelijkvormigheid en dus vergelijkbaarheid beoogd. Alle fiches worden digitaal gescreend door middel van een applicatie ontwikkeld en aangeboden door de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering. Op basis van de screening kunnen de opleidingen de nodige aanpassingen doorvoeren. De ECTSfiches worden op het internet en het intranet geplaatst. Via verschillende zoekmodaliteiten kunnen (kandidaat)studenten relevante informatie met betrekking tot alle opleidingsonderdelen uit het volledige opleidingsprogramma raadplegen. Het biedt hen een houvast en helpt hen bij het bepalen van een studierichting en/of bij de voorbereiding op de opleiding van hun keuze. Examenregeling De directeur onderwijs en studentenbeleid, de juridische dienst en het diensthoofd studentenadministratie ontvingen vanuit alle opleidingen vragen omtrent de toepassing van het examenreglement. De voornaamste en meest gestelde vragen hadden betrekking op: de examenperiodes en examenkansen (art. 68); de deliberatieregels (art. 88); onregelmatigheden (art.9396); Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 41

42 de studievoortgangsbewaking (art. 99); de interne beroepsprocedure (art ). Verschillende vragen zijn terug te voeren tot het gegeven dat de decreetgever verschillende systemen met elkaar vermengd heeft, zoals het credit en puntensysteem, een jaar en semestersysteem. Zo interfereerde het artikel met betrekking tot de creditbewijzen uit de onderwijsregeling (art. 52) met vragen met betrekking tot de examenregeling. De Interne BeroepsCommissie (IBC), waar een student bezwaar kan aantekenen ten aanzien van een voor hem onterecht genomen examenbeslissing, behandelde 91 klachten, waarvan 12 onontvankelijk, 66 ongegrond en 13 gegrond waren. Tien klachten werden na bemiddeling opgelost. Zeventien klachten werden nadien ook extern behandeld door de Raad voor betwistingen inzake studievoortgangsbeslissingen, al deze klachten werden ongegrond verklaard. Quoteringsafspraken en deliberatieregels De Arteveldehogeschool heeft er expliciet voor gekozen om alle beoordelingen in een numerieke quotering vast te leggen met als minimum nul en maximum twintig. Deze quoteringen worden gekoppeld aan de overeenkomstige ECTSgraden en omschrijving. Dit geeft aanleiding tot het formuleren van minimale beoordelingscriteria, extra beoordelingscriteria en criteria afgeleid uit een meer persoonlijke, creatieve en/of kritische benadering van de leerinhoud. Deze numerieke quoteringsvorken bieden de lesgever de mogelijkheid om gedifferentieerd (doch verantwoord) te beoordelen. Zij erkennen de examinatoren in hun autonomie op het vlak van quoteren en faciliteren gelijktijdig het gebruik van het deliberatievenster, doordat helder en eenduidig de betekenis van de quoteringen vastligt. Om verschillende redenen is het noodzakelijk om deze quoteringsafspraken te maken: de toegenomen flexibilisering van opleidingstrajecten vraagt duidelijke kaders; met het oog op de (inter)nationale mobiliteit zal het belangrijk zijn dat de quoteringsregels gekoppeld worden aan internationale kaders zoals de ECTSgradingscale ; het feit dat alle Arteveldehogeschoolstudenten opleidingsonderdelen kunnen volgen in andere opleidingen verantwoordt het Arteveldehogeschoolbrede karakter van de quoteringsen deliberatieafspraken. Ondanks de introductie van een accumulerend creditsysteem blijven deliberaties toch behouden voor een student die zich tijdens de evaluatieactiviteiten in uitzonderlijke omstandigheden bevond. Daar komt nog bij dat: de studenten een creditbewijs ontvangen voor elk opleidingsonderdeel waarvoor ze slagen (ten minste 10 behalen); een dergelijk creditbewijs heeft een minimale geldigheidsduur van vijf jaar; voor elk opleidingsonderdeel waarvoor ze niet slagen (minder dan 10 behalen) de studenten geen creditbewijs krijgen, zelfs als ze hiervoor gedelibereerd worden. De cesuur 10 krijgt op die manier een andere (belangrijke) invulling. Het toekennen van graden van verdienste blijft mogelijk op het einde van het traject van studenten met een diplomatraject of met een examencontract met het oog op het behalen van een diploma. Daarnaast spelen de behaalde creditbewijzen en de numerieke quoteringen hun rol bij het doorstromen van studenten naar mogelijke vervolgtrajecten. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 42

43 Numerieke quotering hogeschool ECTS Grade ECTSomschr. Minimale beoordelings Criteria Extra beoordelingscriteria Aanvullende persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud CreditBewijs 1620 A Uitstekend Voldoet aan de minimale beoordelingscriteria 1415 B Zeer goed Voldoet aan de minimale beoordelingscriteria. Voldoet aan 1213 C Goed de minimale beoordelingscriteria. Voldoet aan 11 D Bevredigend de minimale beoordelingscriteria. Voldoet aan 10 E Voldoende de minimale beoordelingscriteria 9 FX Niet geslaagd (beperkte tekorten) 78 FX Niet geslaagd (beperkte tekorten) 26 F Niet geslaagd Code 1 Code 0 F Niet geslaagd Voldoet in ruime mate aan extra beoordelingscriteria Voldoet aan extra beoordelingscriteria Voldoet aan extra beoordelingscriteria Voldoet in beperkte mate aan extra beoordelingscriteria Voldoet niet aan extra beoordelingscriteria Deelgenomen zonder de intentie aan de beoordelingscriteria te voldoen F Niet geslaagd Niet deelgenomen EN EN OF OF EN Geeft blijk van een aanvullende persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud en buitengewone diepgang en is extra gedocumenteerd Geeft blijk van een aanvullende persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud Geeft blijk van een aanvullende persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud, maar niet consistent Geeft enkele aanzetten tot een aanvullende persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud Geeft geen aanvullende blijk van persoonlijke, creatieve en kritische benadering van de leerinhoud Voldoet net niet aan de minimale beoordelingscriteria (minimaal 90% maar geen 100% bereikt) Voldoet niet aan de minimale beoordelingscriteria (7090% bereikt) Voldoet niet aan de minimale beoordelingscriteria (minder dan 70% bereikt) De student heeft deelgenomen aan het examen en/of de praktijk, zonder de intentie aan te geven aan beoordelingscriteria te voldoen (zgn. proforma of blanco evaluatie) De student heeft niet deelgenomen aan het examen en/of de praktijk Tuchtregeling Tabel 1 Beoordelingskader Arteveldehogeschool (Studiecontract AJ ) De tuchtcommissie, ingesteld bij artikel 141 van de toetredingsovereenkomst, behandelde dit academiejaar twee dossiers. Ombudswerking In uitvoering van (artikel 56, punt 6 van het hogeschooldecreet; artikel 78, 5 van het herstructureringsdecreet) voorziet de Arteveldehogeschool in de aanstelling en de functieomschrijving van de ombudsmedewerker. Dit wordt beschreven in titel 8 van de examenregeling en wordt geoperationaliseerd in de opleidingen en voor het geheel van de hogeschool. In het totaal stelden 221 studenten met een modeltraject en 251 studenten met een geïndividualiseerd traject een vraag over de onderwijsregeling aan de ombudsmedewerkers. Daarnaast waren er ook 124 medewerkers en 54 ouders die een vraag hadden over de onderwijsregeling. 699 studenten met een modeltraject, 979 met een geïndividualiseerd traject en 153 ouders stelden aan de ombudsmedewerkers een vraag over de examenregeling. Daar horen de vele vragen bij in verband met het inhalen van examens, daar deze procedure meestal via de ombudsmedewerkers loopt. Vragen bij de deliberatie illustreren hoe de nazorg bij deliberaties zoals verduidelijken, informeren of een luisterend oor bieden, tot de kerntaken van de ombudsmedewerker behoren. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 43

44 Studenten stellen ook vragen omtrent de interne beroepsprocedure. Uit alle contacten met ombudsmedewerkers blijkt hoe zinvol hun preventieve en bemiddelende rol is om de belangen van examinandi en indirect ook deze van de examinatoren te verdedigen. Uit dit alles kan geconcludeerd worden dat in alle opleidingen wordt gekozen voor het overlegmodel wanneer het gaat over de toepassing van de toetredingsovereenkomst. Om de ombudsmedewerkers deskundig te ondersteunen, neemt de dienst studentenadministratie en studieprogramma s deel aan het forum van de ombudsmedewerkers dat samenkwam op 8 oktober 2013, 25 februari en 20 mei Dit interne forum biedt effectief ondersteuning aan de ombudsmedewerkers bij de toepassing en interpretatie van de toetredingsovereenkomst. Uiteraard blijft de toetredingsovereenkomst de enige rechtsbron voor allen: examinandi, examinatoren en voorzitters van examencommissies. Begeleidingsmaatregelen bij eerstejaarsstudenten De begeleidingsmaatregelen voor de eerstejaarsstudenten zijn opgenomen in hoofdstuk 2.9 van dit Jaarverslag. 2.6 GEGEVENS OVER DE STUDENTEN In het kader van de administratieve lastenverlaging wordt door de stuurgroep DHO (Databank Hoger Onderwijs) aanbevolen om voor alle gegevens over de studenten te verwijzen naar de databank hoger onderwijs, met uitzondering van de uitkomsten van het onderzoek van de hoger onderwijsinstelling naar de inschakeling van de afgestudeerden in het beroepsleven, en het rendement van de toelatingsproeven. Voor het academiejaar waren er studenten met diplomacontract ingeschreven in de basisopleidingen. Van de eerste inschrijvingen aan de Arteveldehogeschool zijn er generatiestudenten. Bachelor in Belg Europeaan Andere M V M V M V Totaal het bedrijfsmanagement het communicatiemanagement de ergotherapie de grafische en digitale media de journalistiek de logopedie en de audiologie het office management het onderwijs: kleuteronderwijs het onderwijs: lager onderwijs het onderwijs: secundair onderwijs pedagogie van het jonge kind de podologie het sociaal werk de verpleegkunde de vroedkunde TOTAAL Tabel 2 Aantal ingeschreven studenten met diplomacontract per opleiding In de Arteveldehogeschool wordt driejaarlijks een grondig uitstroomonderzoek uitgevoerd. De dienst studentenbegeleiding en studieadvies organiseert jaarlijks screenings rond studiehouding, Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 44

45 leerstrategie en taal, met de bedoeling dat de instromende studenten meer inzicht verwerven in hun beginsituatie (zie 2.9 Instroom, doorstroom en uitstroombegeleiding in dit Jaarverslag). Toelatingsproeven die de toegang tot een opleiding van de Arteveldehogeschool reguleren zijn niet van toepassing. Bachelor in het / de % verschil tussen en bedrijfsmanagement , 16 % communicatiemanagement ,18% journalistiek ,39% ergotherapie ,15% grafische en digitale media ,69% onderwijs: kleuteronderwijs ,39% onderwijs: lager onderwijs ,97% onderwijs: secundair onderwijs ,69% revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie pedagogie van het jonge kind ,04% logopedie & audiologie ,50% podologie ,21% officemanagement ,17% sociaal werk ,5% verpleegkunde ,89% vroedkunde ,35% EINDTOTAAL ,47% Tabel 3 Vergelijkend overzicht van de inschrijvingen in de basisopleidingen sinds GEGEVENS OVER DE EXAMENCOMMISSIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP Nihil 2.8 INTERNATIONALE RELATIES Duiding Beleid inzake internationalisering Tijdens het academiejaar wordt gewerkt aan de doelen van het strategisch plan , meer in het bijzonder aan deze voor het beleidsdomein internationalisering: het optimaliseren van de procedures rond en de communicatie over internationale mobiliteit, en het sensibiliseren voor internationalisering (cf. 2020doelstelling m.b.t. de hogere onderwijsmobiliteit); Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 45

46 het voeren van een instellingsbreed beleid m.b.t. anderstalige opleidingsonderdelen en anderstalige opleidingsprogramma s; het stimuleren van de integratie van internationalisering binnen het kader van studieprogramma s, studentenbegeleiding en onderzoek; uitwisselen van expertise en samenwerken met gelijkaardige diensten in buitenlandse onderwijsinstellingen om zich internationaal te benchmarken; werken aan de internationale uitstraling van de Arteveldehogeschool in Europees en mondiaal verband; het versterken van de strategische allianties en bilaterale akkoorden. Volgende kerndoelen dienen hierbij te worden vermeld: meer internationale studenten laten studeren aan de Arteveldehogeschool; onze studenten opleiden tot internationaal/intercultureel competente burgers; de internationale en interculturele competenties en talenten van medewerkers ontwikkelen en inzetten; een organisatie uitbouwen die efficiënt haar data m.b.t. internationalisering beheert; zich als dialooghogeschool profileren waar identiteit en diversiteit binnen een internationale context aan bod komen. De realisatie van deze doelen vraagt het structureel inbouwen van een draagvlak voor internationalisering in de opleidingen, en het gericht coachen en ondersteunen vanuit de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering. De vertaling naar concrete acties gebeurde in de samenwerking tussen de opdrachthouders internationalisering (zie Forum internationalisering in dit Jaarverslag) en de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering. De contacten van de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering met de Stad Gent in het kader van inkomende studentenmobiliteit betekenen op het vlak van internationalisering een meerwaarde Forum internationalisering (ForInt) Elke maand komt het forum internationalisering samen, met als doel het creëren van een platform voor structureel overleg tussen de medewerkers van de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering en de opdrachthouders internationalisering uit de opleidingen. Op dit forum worden zowel praktische als inhoudelijke agendapunten behandeld. De vaste leden van het forum internationalisering voor het academiejaar waren de opdrachthouders internationalisering uit de opleidingen en de medewerkers van het domein internationalisering van de dienst O&I (samenstelling ForInt: zie bijlagen bij dit Jaarverslag). In het academiejaar werden door ForInt voor de eerste keer twee gemeenschappelijke fora ingelegd: in november 2013 met de onderzoeksraad rond het thema Hoe kunnen we bestaande middelen vorm geven i.f.v. onderzoek en dienstverlening internationaal? en in maart 2014 met het forum onderwijsontwikkeling rond Internationale/interculturele leerresultaten en Mobility Windows Academische erkenning studentenmobiliteit De academische erkenning van de buitenlandse studie en stageperiodes is een realiteit in de Arteveldehogeschool: conform de diverse internationaliseringsprocedures wordt het ECTSsysteem in alle opleidingen toegepast. Dit Europese systeem voor de overdracht van studiepunten biedt de studenten de formele garantie op erkenning van de in het buitenland gevolgde opleidingsonderdelen. Dit contract laat toe dat de hogeschool haar inhoudelijke en organisatorische autonomie behoudt, de basisvoorwaarde voor het kwaliteitsgehalte van de internationaliseringactiviteiten. Deze overeenkomst wordt afgesloten tussen de student, de opdrachthouder internationalisering en de betrokken opleidingsdirecteur, en legt de betekenis van de internationaliseringactiviteit vast in relatie tot het eigen curriculum van de opleiding. Belangrijk is dat deze praktijk niet enkel voor Erasmus of andere uitwisselingsstudenten wordt toegepast, maar voor alle internationaliseringactiviteiten, zelfs die at home. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 46

47 Strategische allianties Zeven jaar na oprichting werden de strategische allianties in geëvalueerd, en zijn er krijtlijnen uitgetekend voor de toekomst Op vlak van studentenmobiliteit was bij aanvang de activiteit het hoogst naar de hoger onderwijsinstellingen in de partnerlanden, en naar de stageorganisaties. Daarnaast werd de uitwisselingscontext verkend: de kwaliteit van het onderwijs, de onderwijsstructuren, specifieke expertises, cultuur en dergelijke meer. Zo ontstond een betrouwbaar netwerk dat resulteerde in een meer structurele en duurzame samenwerking op vlak van onderzoek en dienstverlening. De mondialisering van onze maatschappij en het gebrek aan externe middelen om aan prospectie te doen buiten Europa maakt de strategische allianties een uniek en waardevol project. Zo is er bij studenten een toenemende interesse om op stage te gaan buiten Europa. Dankzij de partnerschappen die bijvoorbeeld in Canada werden afgesloten is er een duidelijke stijging in het aantal studenten dat kiest voor een studietraject buiten Europa. Tijdens de evaluatie van de strategische allianties werd ervoor gekozen om de financiering van Turkije als strategische alliantie stop te zetten wegens de beschikbaarheid van Europese middelen via het Erasmus+ programma. Er werd gekozen om in te zetten op China, als nieuwe strategische alliantie. Dit resulteert in volgend overzicht: Ecuador, Canada, Vietnam, China en Zuid Afrika,. In de periode zal de nadruk liggen op het oogsten van wat er in de voorbije zeven jaar gezaaid werd. Per strategische alliantie zal gefocust worden op volgende punten: 1 Verfijnen van het netwerk in overleg met de opleidingen en ODC s 2 Verdiepen van de samenwerking met andere hoger onderwijspartners door de realisatie van wederzijdse studentenmobiliteit, de realisatie van wederzijdse stafmobiliteit de samenwerking op het vlak van onderzoek, en het ontwikkelen van joint programs in de verkenning van de mogelijkheden tot benchmarking voor de opleidingen en diensten 3 Opportuniteiten voor de Arteveldediensten binnen het netwerk van de strategische allianties 4 Inzetten op een speerpunt per strategische alliantie Van Lifelong Learning Programme ( ) naar Erasmus+ ( ) Sinds 1 januari 2007 zijn een groot deel door de EUgefinancierde projecten ondergebracht in het Lifelong Learning Programme (LLP). Dit is een overkoepelend Europees programma specifiek voor onderwijs en opleiding, bestaande uit vier sectorale programma s Comenius (voor scholen), Erasmus (voor hoger onderwijs), Leonardo da Vinci (voor beroepsonderwijs en opleiding) en Grundtvig (voor volwasseneneducatie). Daarnaast zijn er ook nog de transversale programma s en het Jean Monnet programma. De transversale programma s vervolledigen de vier sectorale programma's, opdat deze de beste resultaten zouden opleveren. Het Jean Monnetprogramma stimuleert het onderwijs, reflectie en debat over het Europese integratieproces in instellingen voor hoger onderwijs, verspreid over de hele wereld. Voor het dagelijks beheer van de gedecentraliseerde acties van het LLP doet de Europese Commissie een beroep op Nationale Agentschappen. Voor Vlaanderen is dit EPOS vzw. Voor het dagelijks beheer van de gecentraliseerde acties van het LLP doet zij een beroep op EACEA, het Education Audiovisual and Culture Executive Agency in Brussel. Op 1 januari 2014 gaat een nieuw programma met de naam Erasmus+ van start, dat de Europese subsidieprogramma s voor onderwijs en opleiding, jeugd en sport verenigt. Erasmus+ is het vervolg op het Lifelong Learning Programme (onderwijs en opleiding) en het Youth in action programma (jeugd) die liepen van 2007 tot Erasmus+ loopt van 2014 tot De overgang van LLP naar Erasmus+ (dat bovendien van start gaat middenin het academiejaar) heeft een enorme impact op organisatorisch, administratief en beleidsmatig vlak. Tijdens het academiejaar wordt veel overlegd over de aanpassing van de procedurele aspecten in de overgang naar het Erasmus+ programma. De Arteveldehogeschool probeert van bij de start aanwezig te zijn in verschillende acties van het Erasmus+ programma. Om te kunnen deelnemen aan het Erasmus+ programma, heeft de Arteveldehogeschool het Erasmus Charter for Higher Education (ECHE) ontvangen, dat geldig is van 2014 tot Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 47

48 Figuur 1 Programma een Leven Lang Leren In het kader van het Leonardo Da Vinciprogramma ging het mobiliteitsproject Professional Bachelors at Work (ProBa@Work) zijn tweede en laatste projectjaar in. Dit project richt zich tot afgestudeerden/werkzoekenden. Vier afgestudeerden liepen in dit kader stage in Parijs (FR), Oulu (FI), Helsinki (FI) en Lissabon (Portugal). Overzicht internationaliseringsactiviteiten Mobiliteit van studenten Het aanbieden van een ruime waaier van mogelijkheden aan studenten om deel te nemen aan internationale programma s en om een kwaliteitsvolle studie en/of stageperiode in het buitenland door te brengen, versterkt de internationale dimensie van de opleidingen. UITGAANDE STUDENTENMOBILITEIT BINNEN EUROPA: ERASMUS+ ACTIE LEERMOBILITEIT Leermobiliteit is nog steeds een belangrijke motor in de internationale activiteiten van de Arteveldehogeschool. Studenten kunnen in het kader van Erasmus+ studeren of stage lopen in een Europees land, en dit voor minimaal twee (stage) of drie (studie) maanden. Tijdens het academiejaar zet de Arteveldehogeschool dan ook volop in op leermobiliteit voor studenten. Erasmusstudie Principe: een student gaat voor een periode van minstens drie maanden studeren aan een buitenlandse onderwijsinstelling waarmee de Arteveldehogeschool een bilateraal akkoord afsloot. Tijdens het academiejaar gingen 187 studenten naar 17 verschillende landen onder de Erasmusvlag, dit ten opzichte van 182 studenten vorig academiejaar (Overzicht van het aantal uitgaande studenten per opleiding en per bestemming: zie bijlagenbundel ). Erasmusstage Principe: een student gaat voor een periode van minstens twee maanden voltijds stage lopen aan een buitenlandse organisatie waarmee de Arteveldehogeschool vooraf schriftelijke afspraken maakte betreffende de stageinhoud. Tijdens het academiejaar liepen 68 studenten in 17 verschillende landen een Erasmusstage, dit ten opzichte van 70 studenten vorig academiejaar die stage liepen in 10 verschillende landen (Overzicht van het aantal uitgaande studenten per opleiding en per bestemming: zie bijlagenbundel ). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 48

49 ErasmusBelgica Tenslotte is er de uitwisseling van studenten binnen de drie Gemeenschappen in België. Tijdens het academiejaar vertrokken uit PBA OLO en PBA OSO in totaal 5 studenten naar Brussel en Namen voor een studieperiode van drie of vier maanden. UITGAANDE STUDENTENMOBILITEIT BINNEN EUROPA: NIETERASMUS Sommige studenten kiezen voor een korter traject dan twee maanden binnen Europa, waardoor zij buiten de Erasmuscriteria vallen. In gingen 24 studenten voor een korte stage naar een Europese bestemming. Vorig academiejaar bevonden zich 15 studenten in deze categorie (Overzicht van het aantal uitgaande studenten per opleiding en per bestemming: zie bijlagenbundel ). UITGAANDE STUDENTENMOBILITEIT BUITEN EUROPA Studietraject buiten Europa Steeds meer studenten kiezen voor een studietraject buiten Europa. Deze uitwisselingen verlopen via bilaterale akkoorden die de Arteveldehogeschool afsluit met partnerinstellingen in onder andere Canada, China, Vietnam, de Verenigde Staten en Curaçao. Ondanks het feit dat voor deze uitwisselingen buiten Europa momenteel geen structurele mobiliteitsbeurzen voorzien zijn, zoals dit in het Erasmus + programma wel het geval is, is er een toenemende interesse van studenten in deze bestemmingen. Hierin kan verandering komen tijdens het academiejaar waarin gekozen zal worden om de middelen van de generieke beurzen (Vlaamse overheid) strategisch in te zetten voor studieverblijven aan Canadese partnerinstellingen. Voor Vietnam zijn er elk academiejaar een aantal studenten die een beurs verkrijgen via het ASEM DUO 5 programma. Voor het academiejaar waren dat 4 studenten vanuit de Arteveldehogeschool. De interesse van studenten om buiten Europa op uitwisseling te gaan concentreert zich momenteel bij de opleidingen communicatiemanagement en International Business Management. In werd de Arteveldehogeschool lid van ISEP (International Student Exchange Program), dat samen met het Vesalius College in Brussel, als enige het Belgische lidmaatschap aangaat. ISEP laat toe om studentenuitwisseling tussen hoger onderwijsinstellingen in de Verenigde Staten en de Arteveldehogeschool te realiseren aan betaalbare Vlaamse tarieven. De eerste uitwisselingen via het ISEPprogramma zullen doorgaan vanaf het najaar Stagetraject buiten Europa Het aantal studenten dat kiest voor een studie of stageperiode buiten Europa (meer bepaald in landen die ook wel eens onder de noemer Zuiden worden geplaatst), daalt. Tijdens academiejaar liepen 205 studenten op stage buiten Europa, ten opzichte van 153 studenten in academiejaar (Overzicht van het aantal uitgaande studenten per opleiding en per bestemming: zie bijlagenbundel ). Sinds het academiejaar wordt er in samenwerking met de Universiteit Gent, Hogeschool Gent en Howest tweejaarlijks een NoordzUITwisseling georganiseerd. Deze dag wordt telkens ingeleid door Gie Goris van mo*magazine en een aantal studenten die aan de hand van een Pecha Kuchapresentatie hun Zuid ervaring delen met de medestudenten. De studenten krijgen een infozak mee met daarin onder andere een infoboekje in reisformaat. Tijdens deze voorbereidingsdag worden er workshops aangeboden aan de studenten van de verschillende instellingen. Deze workshops brengen getuigenissen en thema s als gezond op reis, projectmanagement, interculturaliteit. Tijdens het academiejaar konden 26 studenten rekenen op een financiële tussenkomst van 1000 euro voor hun stage in het Zuiden. Deze beurzen worden toegekend in het kader van het beurzenprogramma van de VLIRUOS (Vlaamse Interuniversitaire Raad Universitaire Ontwikkelingssamenwerking). Dit zijn er 5 meer dan in het voorgaande academiejaar. Opvallend daarbij blijft de grote discrepantie tussen het aantal studenten dat vertrekt en het aantal beschikbare beurzen. 5 ASEM DUO: een Fellowship Programme, supporting exchanges of professors and students in tertiary education field between Asia and Europe. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 49

50 Studiereizen Een aanzienlijk aantal opleidingen organiseert voor de studenten in de loop van hun opleiding internationale studiereizen. Op die manier zetten de betreffende opleidingen de visie, dat elke student tijdens zijn opleiding van een internationale ervaring dient te genieten, duidelijk kracht bij. De studiereizen stimuleren zowel de internationaliseringservaring voor de individuele studenten en medewerkers als de internationaliseringsdimensie in de opleiding. Ze worden door de opleidingen zelf en in eigen beheer georganiseerd. MOBILITEIT IN HET KADER VAN LEONARDO DA VINCI (STAGE VOOR PAS AFGESTUDEERDEN) In het kader van het Leonardo Da Vinciprogramma ging het mobiliteitsproject Professional Bachelors at Work zijn tweede en laatste projectjaar in. Dit project richt zich tot afgestudeerden/werkzoekenden. Vier afgestudeerden liepen in dit kader stage in Parijs (FR), Oulu (FI), Helsinki (FI) en Lissabon (Portugal). De deelnemende studenten kregen een Europassmobiliteitscertificaat als bewijs van hun Europese leerervaring. Bovendien kreeg elke student die geselecteerd werd voor het programma, de kans om vóór zijn vertrek en na terugkeer bij de dienst studieadvies een persoonlijke profielanalyse te laten afnemen. Op die manier krijgt de student inzicht in de ontwikkeling van zijn vaardigheden na afloop van zijn buitenlandse werkervaring. INKOMENDE BUITENLANDSE STUDENTENMOBILITEIT De groep inkomende studenten bestaat grotendeels uit Erasmusstudenten, maar daarnaast zijn ook een aantal studenten opgenomen die niet via het Erasmusprogramma naar de Arteveldehogeschool komen. Alle buitenlandse studenten worden door de dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering onthaald: na aanmelding krijgen de studenten een infopakket opgestuurd, en bij aankomst in België krijgen ze bij het afhalen van hun studentenkaart een welkomstpakket mee. In bezochten 191 inkomende Erasmusstudenten de Arteveldehogeschool; in waren dit er 147. Het aantal landen van waaruit de inkomende Erasmusstudenten komen is momenteel 25. De grote stijging van inkomende Erasmusstudenten is het gevolg van het inrichten van anderstalige semesterprogramma s aan de Arteveldehogeschool. In besliste de Arteveldehogeschool om anderstalige leertrajecten van 30 studiepunten te ontwikkelen teneinde het aanbod voor inkomende studenten (en lesgevers) te verruimen en eigen studenten de kans te geven aan de eigen hogeschool van een internationaliseringervaring te genieten. De anderstalige leertrajecten gingen van start in In verwelkomde de Arteveldehogeschool 23 nieterasmus studenten uit Canada, Viëtnam, ZuidKorea, Indië en Ethiopië (Overzicht van het aantal uitgaande studenten per opleiding en per bestemming: zie bijlagenbundel 2.9.2). Opmerkelijk is de stijging van het aantal inkomende Erasmusstudenten ten opzichte van vorig academiejaar in de opleidingen PBA OKO, PBA OLO en PBA SOW. PBA PJK mocht voor het eerst een inkomende student ontvangen. Dat de opleidingen PBA BEM, PBA COM, de lerarenopleidingen PBA OKO, PBA OLO, PBA OSO en PBA PJK de hoogste aantallen vertonen is te verklaren door het grote aantal inkomende studenten dat zich respectievelijk inschrijft voor de internationale modules Artevelde Business School, MOCOMA (Module in Communication Management) en Bridges in Education. Tenslotte trekt de nieuwe module Healthcare Studies een groot aandeel inkomende studenten aan naar de opleidingen van het studiegebied gezondheidszorg. Deze module is opgebouwd als interdisciplinair programma waaraan telkens een stagecomponent is gekoppeld. Naast de Interdisciplinary course on Health Issues: Health 2020 die alle inkomende gezondheidszorgstudenten volgen kunnen zij hun programma verder op maat maken door de keuze uit volgende professioneel gerichte modules: de International module on paediatric rehabilitation, en het Intensive programme on audiology accross borders (zie ook in dit Jaarverslag). Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 50

51 Medewerkersmobiliteit 6 ERASMUS STA/STT/IP/OM 7 Lesgevers die naar het buitenland gaan en buitenlandse docenten die door de Arteveldehogeschool ontvangen worden, vormen een steeds belangrijker onderdeel van de internationale activiteiten. In het academiejaar gingen er in totaal 126 medewerkers in het kader van het Erasmusprogramma (STA/STT/IP/OM) naar het buitenland (t.o.v. 132 vorig academiejaar). Er werd ook gebruikt gemaakt van de mogelijkheid om als ATPlid een bezoek te brengen aan een buitenlandse partnerinstelling in het kader van de eigen werking (Overzicht van het aantal uitgaande medewerkers per opleiding en per Erasmusformule: zie bijlagenbundel 2.9.2). De inkomende stafmobiliteit wordt het meest succesvol ingepland in de internationale modules. Opleidingen die meer aandacht aan stafmobiliteit besteden, onderscheiden zich door hun (hogere) mobiliteitscijfers en in het effect op de internationalisering in de eigen opleiding, doordat thuisblijvende studenten en lesgevers intens worden betrokken bij de internationale activiteiten in de opleiding. NIETERASMUS (STA) In de enge betekenis van het woord wordt met Teaching Staff Mobility lesgeven bedoeld. De mobiliteit van lesgevers kan echter breder bekeken worden, bv. het participeren aan projecten in het buitenland, het deelnemen aan congressen, het verstevigen van de relaties met de buitenlandse partner(s), de mobiliteit van studenten duidelijk kaderen in de opleiding. Daarnaast wordt verder werk gemaakt van de bestendiging van de bestaande partnerschappen en gerichte prospectieacties voor het aangaan van nieuwe kwalitatieve partnerschappen wereldwijd (Overzicht van het aantal uitgaande medewerkers nieterasmus per opleiding: zie bijlagenbundel ). Vergeleken met het academiejaar (249 uitgaande medewerkers) is in is er opnieuw een stijging in het aantal niet Erasmus stafmobiliteit merkbaar: 264 uitgaande medewerkers Lifelong Learning Programma (LLP) ERASMUS INTENSIEVE PROGRAMMA S EN INTERNATIONALE MODULES Naast de blijvende inspanningen op het vlak van mobiliteit van studenten en lesgevers leverde de Arteveldehogeschool tijdens het academiejaar verder inspanningen op het vlak van Erasmus Intensieve Programma s en internationale modules, gericht op de gezamenlijke ontwikkeling van curricula. Daarnaast participeerde de Arteveldehogeschool in diverse internationale verenigingen en netwerken (zie in dit Jaarverslag). De Arteveldehogeschool coördineerde afgelopen academiejaar twee ErasmusIntensieve Programma s, waaraan een groot aantal eigen en buitenlandse studenten en lesgevers deelnam. Het Intensive Progamme in Audiology across Borders (IPAB) ging het tweede projectjaar in en verwelkomde tijdens het academiejaar naast 48 studenten 14 lesgevers en gastsprekers van partnerhogescholen uit België, Zweden en Turkije. In academiejaar ging een nieuw intensief programma van start: Interdisciplinary Programme Living Ageing (IPLA). Aan dit IP participeerden 43 studenten uit partnerhogescholen uit België, Nederland, Griekenland, Estland, Litouwen, Noorwegen, Portugal en Tsjechië. 12 lesgevers aan dit IP werden in de partnerinstellingen onthaald. De Arteveldehogeschool participeert zelf in diverse Intensieve Programma s, waaronder Public Relations: Government Relations and Lobbying in a European Perspective, Active Ageing en Sustainable Wellbeing georganiseerd door respectievelijk Université Catholique de Louvain (UCL), Rotterdam University of Applied Sciences en Complutense University of Madrid. OVERIGE LLPPROJECTEN De opleiding Bachelor in de ergotherapie is partner in het Leonardo da Vinci Transfer of Innovation project IVET Fostering Intercultural Competences of VET Teachers and Trainers. Dit pro 6 Medewerkersmobiliteit: OP (onderwijzend personeel) en ATP (administratief en technisch personeel) 7 STA: Erasmus Staff Teaching Assignments, STT: MobIlity of staff training, IP: Intensive Programmes, OM: Organizing Mobility Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 51

52 ject wordt gecoördineerd door het IUFFP Istituto Universitario Federale per la Formazione Professionale in Lugano Massagno Zwitserland. In dit project werken zij samen met hoger onderwijsinstellingen uit Zwitserland, Italië, Duitsland, Finland, Turkije en Hongarije. Het project eindigde op 31/12/2013. Daarnaast is de opleiding Bachelor in de ergotherapie ook partner in het Leonardo da Vinci Transfer of Innovation project ICTInnovative Caregivers Training. Dit project wordt gecoördineerd door de Scuola Universitaria della Svizzera Italiana in Zwitserland. In dit project wordt samengewerkt met hoger onderwijsinstellingen uit o.a. Zwitserland, Italië, Polen en Finland. Het project ging van start op 1/10/2013. De opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs is partner in het Leonardo da Vinci Transfer of Innovation Study Support Project Life Lift Off, met ROC Zeeland als coördinator. Dit project richt zich op ondersteuningsinitiatieven voor jongeren tussen 14 en 23 jaar, met als doel de schooluitval zoveel mogelijk te voorkomen. Dit project zit in het tweede projectjaar VLIR UOSprojecten VLIR UOS, de verantwoordelijke actor bij de Belgische overheid voor het geheel van de universitaire ontwikkelingssamenwerking in Vlaanderen, biedt een aantal programma s aan die hoger onderwijsinstellingen het mogelijk maken om actief te zijn in de sector van ontwikkelingssamenwerking. In academiejaar participeerde de Arteveldehogeschool, naast het VLIR UOS reisbeurzenprogramma (zie in dit Jaarverslag), aan volgende programma s: ZUIDINITIATIEF In werd het Zuidinitiatief Care@com: Exploratory research into sustainability on supporting selfreliance of community dwelling elderly opgestart. De kickoff meeting ging door aan Stellenbosch University (ZuidAfrika). In ging het project haar tweede werkjaar in. Daarnaast werd een nieuw Zuidinitiatief ingediend en goedgekeurd: Quality management in teacher education with focus on science education in samenwerking met Universidad Técnica Particular de Loja (UTPL), Universidad Técnica del Norte (UTN) en de VVOB in Ecuador. Dit project ging van start in december KORT OPLEIDINGSINITIATIEF (KOI) Vanuit de opleiding Bachelor in de pedagogie van het jonge kind werd er een KOI ingediend en goedgekeurd rond het thema From minus 6 months up to 6 years of age: Fostering child development die georganiseerd zal worden in samenwerking met de opleiding Bachelor in het sociaal werk en Bachelor in de vroedkunde. Dit is het derde Kort Opleidingsinitiatief dat zal doorgaan aan de Arteveldehogeschool en is gepland in het najaar Institutionalisering van de internationaliseringsinitiatieven Naast de door Erasmus gefinancierde intensieve programma s, biedt de Arteveldehogeschool een waaier aan van internationale modules waarin zowel eigen als buitenlandse studenten en lesgevers betrokken zijn. Door middel van deze internationale modules verankert de Arteveldehogeschool internationalisering in het curriculum van haar opleidingen. De internationale modules die aan de Arteveldehogeschool worden georganiseerd zijn in : de international module on paediatric rehabilitation, het International programme on the use of creativity and occupational therapy (COCAO) en het IPlight Speech Therapy: Systems/models of Service Delivery. Tijdens het academiejaar werden vijf Engelstalige semesterprogramma s aangeboden aan zowel buitenlandse als Arteveldehogeschoolstudenten: Social Work from a Global Perspective, Artevelde Business School, Health Care Studies, Module in Communication Management en Bridges in Education. Internationale samenwerkingsverbanden De Arteveldehogeschool is lid van verschillende internationale verenigingen en netwerken, wat kansen biedt om de bestaande relaties verder uit te bouwen en toekomstgericht nieuwe contacten aan te gaan met buitenlandse instellingen. Aan de jaarlijkse vergaderingen en congressen van onder meer volgende verenigingen en netwerken nemen medewerkers en studenten deel: de EAIE (European Association for International Education), BUSINET (Network for the Development of Business Education Programmes), Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 52

53 Comenius Association (Europe in the intercultural education of teachers), ATEE (Association for Teacher Education in Europe), COHEHRE (Consortium of Institutes of Higher Education in Health en Rehabilitation in Europe) en haar Amerikaanse zusterorganisaties NACNAH en ASAHP, de Association of European Schools of Social Work, EUPRERA (European Public Relations Education & Research Association), ACA (Academic Cooperation Association) en NAFSA (Association of International Educators). De Arteveldehogeschool participeert in externe organisaties zoals ADINSA (Adviesgroep Internationale Samenwerking van VLHORA), het Erasmuscomité, VLIRUOS en Flanders Knowledge Area vzw. De hogeschool neemt deel aan werkgroepen, adviesraden en conferenties in binnen en buitenland. Vanuit de Arteveldehogeschool worden regelmatig symposia en studiedagen bijgewoond of actieve bijdragen geleverd aan onder meer studiedagen van het Departement Onderwijs, EPOS, VVKHO, VLHORA, VLOR. De opleidingen van de Arteveldehogeschool hebben ook contacten met verschillende opleidingsspecifieke verenigingen, gericht op internationalisering. Zo participeert de opleiding Bachelor in de ergotherapie in het Erasmus thematisch netwerk ENOTHE (European Network of Occupational Therapy Institutes). De Arteveldehogeschool is vertegenwoordigd op de jaarlijkse conferentie van EURASHE (European Association of Institutes in Higher Education), EAIE, NAFSA, ACA, Cohehre en Businet. Voorts zet de Arteveldehogeschool sinds in op een structurele samenwerking met de VVOB in rond de thema s mentoring en stagebegeleiding in volgende landen: Zambia, Zimbabwe en Vietnam vanuit de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs Cambodja vanuit de opleiding Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Suriname en Ecuador vanuit de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs De structurele samenwerking uit zich in dienstverleningsopdrachten tussen de Arteveldehogeschool en VVOB 8 toe rond de voorgestelde landen en thema s, en daarnaast een engagement op vlak van de NoordZuidwerking. Bidiplomering De samenwerking rond het project bidiplomering tussen de Hogeschool Zuyd te Heerlen (Nederlands Limburg) en de Arteveldehogeschool, opleiding Bachelor in de logopedie en de audiologie: optie logopedie, wordt voortgezet. Met een bidiploma wordt de grensoverstijgende inzet van logopedisten expliciet mogelijk in de grensstreek tussen Vlaanderen en Nederland. Naast voordelen die relevant zijn voor de afgestudeerde logopedist is er de meerwaarde voor de betrokken hoger onderwijsinstellingen. Enerzijds wordt op deze wijze actief meegewerkt aan het internationaal karakter van de opleiding; anderzijds kan het aanbieden van een bidiploma de opleidingskeuze bepalen van de kandidaatstudent. De opleidingen Bachelor in het bedrijfsmanagement en Bachelor in het office management werken samen met de Waalse hogeschool Haute Ecole Libre Mosane (HELMO), en bieden de studenten die de laatste 60 studiepunten afwerken bij de partnerinstelling ook bidiplomering aan. Die studenten krijgen een diploma van de Arteveldehogeschool en van HELMO. 8 De Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) ontvangt jaarlijks een werkingssubsidie en een projectsubsidie. De werkingssubsidie heeft als doel de expertise van VVOB structureel te ondersteunen. Daarnaast wordt het project scholenbanden ondersteund. Dit project heeft tot doel leerlingen en lesgevers te betrekken bij ontwikkelingssamenwerking via netwerken tussen scholen in Noord en Zuid. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 53

54 2.9 INSTROOM, DOORSTROOM EN UITSTROOMBEGELEIDING Instroombegeleiding Instroombegeleiding voor kandidaatstudenten OPLEIDINGSFOLDERS Voor elke opleiding wordt een specifieke opleidingsfolder ontwikkeld om abituriënten een correct en volledig beeld te geven van het opleidingsaanbod van de Arteveldehogeschool. Daarnaast is er een algemene informatiebrochure met informatie over Studeren aan de Arteveldehogeschool. STUDIEINFORMATIEDAGEN (SIDIN S) Voorafgaand aan de SIDIN S krijgen alle informanten een overzichtelijke bundel met een overzicht van de belangrijkste wijzigingen in het hoger onderwijslandschap, informatie over de algemene dienstverlening van de Arteveldehogeschool en praktische afspraken. Ter voorbereiding van deze studieinformatiedagen komen alle opleidingen kort hun opleiding voorstellen. Op die manier kunnen de medewerkers van de dienst studieadvies met uptodateinformatie de beursstand bemannen. In het totaal vinden er in Vlaanderen vijf SIDIN S plaats, verspreid over vijf provincies. De SIDIN S in Oost en WestVlaanderen zijn voor de Arteveldehogeschool de belangrijkste. Uit deze twee provincies komt immers de meerderheid van de studentenpopulatie van de Arteveldehogeschool. De Arteveldehogeschool is op beide SIDIN S sterk vertegenwoordigd, met uit elke opleiding minstens één informant en twee medewerkers uit de dienst studieadvies. De Arteveldehogeschool gaat met een beperkte equipe twee medewerkers van de dienst studieadvies naar de SIDIN S in de provincies Antwerpen, Limburg en VlaamsBrabant. INDIVIDUELE AANVRAGEN VAN STUDIEINFORMATIE BIJ DE DIENST STUDIEADVIES Kandidaatstudenten met vragen kunnen op de dienst studieadvies terecht via telefoon, en op afspraak. Het aantal studieinformatievragen stijgt elk academiejaar. In 2014 voerde de dienst studieadvies 336 keuze of heroriënteringsgesprekken of gesprekken rond het toelatingsonderzoek. Het valt op dat er meer en meer vragen gesteld worden rond verder studeren en werktrajecten. Frequent terugkerend is de vraag naar EVC s, EVK s en studieduurverkorting. Hierbij wordt steeds doorverwezen naar de trajectbeheerders in de betreffende opleidingen. Kandidaatstudenten die de dienst studieadvies contacteren voor een eerste oriëntering of een heroriëntering in het hoger onderwijs, kunnen een beroepskeuzetest afleggen. Via de website is een gelijkaardige studiekeuzetest beschikbaar. Ruim 99 (kandidaat)studenten vulden de beroepskeuzetest in, 1902 (kandidaat)studenten maakten gebruik van de studiekeuzetest. INFODAGEN Contacten met professionelen, die op gedreven wijze hun job uitoefenen, kunnen zorgen voor een positieve identificatie. De infodagen spelen hierbij een cruciale rol. Kandidaatstudenten kunnen op de infodagen spreken met docenten, trajectbeheerders, leer, zorg en taalcoaches, en studenten. Ze kunnen cursussen inkijken, informatie vergelijken, practica volgen en de sfeer op de campus opsnuiven. In de Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs wordt bijkomend een talentendag ingericht waarop studenten zicht krijgen op hun startcompetenties en hun talenten. Data infodagen 2014: zaterdagen 15 februari, 26 april, 28 juni en 30 augustus. Deze infomomenten worden op dezelfde data gehouden over de opleidingen heen, zodat kandidaatstudenten gemakkelijk verschillende opleidingen op één dag kunnen verkennen. Tijdens deze infodagen is de dienst studieadvies aanwezig op een centrale campus om studiekeuzegesprekken te voeren met kandidaatstudenten. PROEFSTUDEREN Voor het zevende jaar wordt de mogelijkheid tot proefstuderen voor kandidaatstudenten aangeboden. Hierbij komen individuele leerlingen uit het laatste jaar secundair onderwijs naar de hogeschool om de onderwijsactiviteiten bij te wonen en op die manier te proeven van de opleiding en de hogeschool. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 54

55 Alle opleidingen werkten hier aan mee. In totaal gingen 695 kandidaatstudenten in op dit aanbod, dit is een stijging van 61% ten opzichte van INFOSESSIES OVER STUDEREN HET HOGER ONDERWIJS In gaf de dienst studieadvies voor tien secundaire scholen of scholengemeenschappen info rond Studeren in het hoger onderwijs of is aanwezig op minisidin S voor leerlingen en hun ouders. Voor de zesde maal biedt de dienst studieadvies een infosessie in eigen huis aan voor ouders en begeleiders. Op zaterdagvoormiddag 1 februari 2014 werden 180 geïnteresseerden in de Arteveldehogeschool ontvangen. Tijdens een dergelijke sessie wordt het hoger onderwijs in het algemeen toegelicht, worden de studentenvoorzieningen voorgesteld en is er een getuigenis van een ouder. Diverse opleidingen nodigen ook bij de start van het academiejaar de ouders van nieuwe studenten uit. ONDERSTEUNING OPLEIDINGEN BIJ INSTROOMBELEID De verantwoordelijken instroombegeleiding van de dienst studieadvies zijn beschikbaar voor de opleidingen die advies wensen over instroomvraagstukken. Dit jaar werden voor de opleidingen podologie, audiologie, logopedie, ergotherapie en pedagogie van het jonge kind instroomchecklists opgesteld, waarbij kandidaatstudenten kunnen checken of de opleiding bij hen past of niet. COMMUNITY OF PRACTICE INSTROOM In organiseerde de dienst studieadvies viermaal een Community of Practice, afgekort CoP. Volgende thema s komen aan bod: Instroom en sociale media Begeleiding Op Maat op de infodagen Kennisdeling omtrent: instroomprocedures, instapprofielen Samenwerking met secundaire scholen Uitwisseling over de start van het academiejaar, introductiedagen, SIDins en proefstuderen LEERNETWERK EN KLAAR VOOR HOGER ONDERWIJS In 2011 ontwikkelde de dienst studieadvies de webtoepassing Klaar voor hoger onderwijs, om de aansluiting tussen het secundair en het hoger onderwijs te verbeteren. Via deze website kunnen leerlingen, onder begeleiding van een leerkracht, een aantal van hun startcompetenties voor het hoger onderwijs in kaart brengen. Het gaat concreet om keuze, leer, ICT en taalvaardigheden. De tabel hieronder geeft de gebruikersaantallen weer sinds het academiejaar In gebruikten minder CLBmedewerkers en leerkrachten de webtoepassing. Een mogelijke oorzaak is hier dat veel leerkrachten of CLBbegeleiders tijdens een plenaire vorming een login aanmaken om het project te leren kennen. Sinds AJ zijn de effectieve gebruikers gekend, wat zich positief vertaalt in meer leerlingen die het instrument gebruiken en vaak door een vast team van leerkrachten hierin worden begeleid. Gebruikers AJ AJ AJ AJ CLBmedewerkers Leerkrachten Leerlingen Tabel 4 Gebruikersaantallen In totaal zijn de gebruikers verbonden aan 263 verschillende scholen. Naast het vormingsaanbod voor nieuwe gebruikers startte de dienst studieadvies in 2013 met coaching rond het ontwikkelen van een duurzaam OLBbeleid op de secundaire scholen; in 2014 stapten drie secundaire scholen in dit traject. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 55

56 Instroombegeleiding voor nieuwe studenten INSTAPCURSUSSEN Instromende studenten krijgen de kans om zich in te schrijven voor opleidingsoverstijgende en opleidingsspecifieke instapcursussen. Alle cursussen vinden plaats in campus Kattenberg en worden uitsluitend gegeven door studenten uit de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs in het kader van een stageopdracht. Er werden 383 inschrijvingen voor de instapcursussen geregistreerd in OPLEIDINGSGIDS Alle opleidingen beschikken over een (digitale) opleidingsgids en ECTSfiches (zie ook in dit Jaarverslag) waarin de verschillende opleidingsonderdelen per opleidingsjaar in detail worden beschreven: aantal studiepunten, contacturen, doelstellingen, inhoud, manier van evalueren, cursusmateriaal STUDENTENAGENDA De dienst studieadvies werkte in samenwerking met de dienst studentenvoorzieningen een studentenagenda uit voor alle studenten van de Arteveldehogeschool. Naast de nodige witruimte voor planning, bevat de agenda ook nuttige informatie over de hogeschool en het begeleidingsaanbod. Deze agenda wordt meegegeven bij inschrijving. INTRODUCTIEMOMENTEN In alle opleidingen worden introductiesessies gegeven waarbij studenten algemene informatie krijgen over het studiecontract, de jaarindeling, het lessenrooster, het studiemateriaal, de werking van de digitale leeromgeving, de werking van de mediatheek, de absentieregeling. De eerstejaarsstudenten maken tevens kennis met het begeleidingsaanbod van de opleiding: trajectbeheerders, trajectcoaching, leercoaching, taalcoaching, zorgcoaching en de werking van de studentenraad. In elke opleiding vinden er rondleidingen en groepsvormende activiteiten plaats. INTAKEGESPREKKEN EN FOLLOWUP In de opleidingen Bachelor in het bedrijfsmanagement en Bachelor in het officemanagement organiseren de trajectcoaches van de eerste schijf intakegesprekken die de basis vormen voor een intensieve followup gedurende het academiejaar. Studenten uit de opleidingen Bachelor in het communicatiemanagement en Bachelor in de journalistiek kunnen bij de start van het academiejaar een gesprek aanvragen met een trajectcoach. Van de kandidaatstudenten voor de Bachelor of International Business Management wordt verwacht dat zij minimaal over een B2niveau Engels beschikken. Elke student die zich wil inschrijven voor deze opleiding is daarom verplicht om deel te nemen aan een gratis Engelse taalscreening. Als de testresultaten niet aan de eisen voldoen, mag de kandidaatstudent één keer herkansen. De test bestaat uit een schriftelijk onderdeel dat peilt naar de woordenschatkennis, de luistervaardigheid en de leesvaardigheid. Daarna volgt een spreekvaardigheidsproef. De screening is niet noodzakelijk als kandidaatstudenten hun Engelse taalbeheersing kunnen bewijzen aan de hand van de volgende certificaten: TOEFL (score: minimum 87) IELTS (score: minimum 6) UCT (niveau B2) Bewijs van slagen in het Engelstalig hoger onderwijs De trajectcoaches uit de opleiding International Business Management organiseren in de eerste schijf ook intakegesprekken met de studenten. Langs deze weg wordt er gewerkt aan de talentontwikkeling en de professionele groei van de studenten. Dit wordt tijdens het academiejaar ook verder worden opgevolgd. De opleiding Bachelor in de logopedie en de audiologie organiseert screeningsmomenten voorafgaand aan de inschrijving. In een open ontmoeting wordt gepeild naar het stem en spraakgedrag. De gegeven adviezen hebben geen bindend karakter. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs en Bachelor in de pedagogie van het jonge kind wordt een intakegesprek georganiseerd waarin de procesbegeleiders de studenten leren kennen. Er wordt gereflecteerd op de studiekeuze en op de studievaardigheden. Indien nodig, worden studenten gericht doorverwezen naar de ondersteunende diensten in de opleiding. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 56

57 Het is meteen ook de start voor een intensieve opvolging van de student doorheen zijn/haar traject in de opleiding. De studenten kleuteronderwijs leggen in de eerste weken een taalscreening af onder begeleiding van de docent van Nederlands en Taalvaardigheden. Dit is de start van het taaldossier dat verder opgevolgd wordt. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs worden startassessments georganiseerd op het vlak van wiskunde, muziek en Frans met het oog op gedifferentieerde trajecten. Alle studenten hebben in de maand oktober een individueel intakegesprek met hun trajectcoach. De bedoeling is enerzijds de beginsituatie van de student beter te leren kennen en anderzijds vroegtijdig problemen op te sporen en aan te pakken. Er is ook een groepsintake met de praktijkbegeleider. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs organiseren de vakgroepen intakegesprekken op infodagen, met de bedoeling de studenten te ondersteunen bij het zich correct oriënteren. De opleiding Bachelor in de vroedkunde organiseert een screeningsgesprek voorafgaand aan de inschrijving. In deze gesprekken wordt gepeild naar de startcompetenties, de motivatie, de studieloopbaan en de verwachtingen van de student. Adviezen naar de ondersteunende diensten kunnen de student aanzetten tot verdere reflectie en opvolging. Het document, dat ingevuld wordt als voorbereiding op het instroomgesprek, is digitaal beschikbaar en wordt meteen als startinformatie in het portfolio gebruikt. Dit gesprek wordt aangevuld met een instroomtoets waarin de kennis van het Engels, van wiskunde en de opvattingen van de kandidaat over het beroep worden gescreend. De resultaten leiden tot niet bindende adviezen. In de opleiding Bachelor in de verpleegkunde heeft iedere student bij aanvang van het academiejaar een gesprek met de trajectcoach. In dit eerste verkennende gesprek wordt gepeild naar de beginsituatie en naar mogelijke probleemgebieden, zodat tijdig gericht kan verwezen worden naar de ondersteunende diensten. Ook in organiseerde de opleiding Bachelor in de podologie verplichte screeningsgesprekken voorafgaand aan de inschrijving. De startcompetenties, de motivatie, de studieloopbaan en de verwachtingen van de student worden in kaart gebracht. Daarnaast legden de studenten een toets af waarin gepeild wordt naar de talenkennis (Nederlands, Frans en Engels), elementaire wiskundige berekeningen en de kennis van het beroep. De resultaten leiden tot een nietbindend advies. De opleiding Bachelor in de ergotherapie startte in met de uitwerking van een nieuwe instroomprocedure. Doorstroombegeleiding Trajectbeheer FORUM TRAJECTBEHEER Voor de samenstelling van hun traject kunnen studenten in elke opleiding terecht bij een trajectbeheerder. In het forum trajectbeheer komen trajectbeheerders uit de diverse opleidingen zes keer per jaar samen om hun expertise te delen. Het forum trajectbeheer spitste in zijn aandacht toe op: onderwijs en examenreglement digitale module herinschrijvingsaanvragen ibamaflex zorg voor PDTstudenten TRAJECTBEHEERDER Iedere student die zijn of haar leertraject wijzigt (verandering van type of van inhoud van contract, stopzetting van studies) heeft een gesprek met de trajectbeheerder van de opleiding, die het gesprek registreert. De doelstelling is: gepaste acties ondernemen wanneer de beslissing van de student te impulsief genomen of niet gegrond blijkt te zijn. Dat aanbod kan bestaan uit: trajectwijzigingen of extra begeleiding de student informeren over de gevolgen van trajectwijzigingen structurele knelpunten in de opleidingen opsporen Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 57

58 In alle opleidingen worden in deze context plenaire infosessies omtrent flexibele individuele leertrajecten georganiseerd. Dat gebeurt eind juni en begin september, telkens na de bekendmaking van de rapporten en de feedbacksessies. INSCHRIJVINGSPROCEDURE De Arteveldehogeschool volgt sinds het academiejaar een aangepaste inschrijvingsprocedure. Deze procedure houdt in dat het traject van een student volledig gekend moet zijn voor die zich administratief kan inschrijven. Trajectbeheerders worden ingeschakeld tijdens het gehele inschrijvingsproces, vooral als begeleider bij het bepalen van de elementen van het toetredingscontract. Medewerkers van de diensten studieadvies en studentenvoorzieningen zijn aanwezig om vragen rond studiekeuze, bijzondere statuten, instapvoorwaarden, studiefinanciering, huisvesting enz. te beantwoorden. Indien bij inschrijving kan worden aangetoond dat de student beursgerechtigd is, wordt het studiegeld onmiddellijk aan een verminderd inschrijvingstarief berekend. HERINSCHRIJVINGSMODULE Nieuw in 2014 is dat alle opleidingen van de hogeschool werken met een digitale module voor herinschrijvers: de HA/SPA module. Studenten kunnen zelf hun studietraject voorbereiden. FEBRUARITRAJECTEN In diverse opleidingen worden zogenaamde februaritrajecten georganiseerd: dat zijn studietrajecten waarbij de student kan instappen in februari om zes of zeven semesters later af te studeren. Om de februaritrajecten in de verf te zetten, werden ze expliciet toegelicht op een bijeenkomst van de trajectbegeleiders van het adviescentrum voor studenten van Universiteit Gent Trajectcoaching TRAJECTCOACH De trajectcoach volgt het traject van de student van nabij op. Concreet gaat het om de begeleiding van studenten bij het kiezen van een leertraject, alsook bij het systematisch en op actieve wijze reflecteren op trajectkeuzes en op het eigen trajectverloop. FORUM TRAJECTCOACHING In werd de community of practice trajectcoaching omgevormd tot een forum trajectcoaching. Trajectcoaches van alle opleidingen kwamen drie keer per jaar samen om hun expertise te delen. Belangrijkste topics: wat zijn de effecten van trajectcoaching? de zorg voor PDTstudenten OPLEIDINGSSPECIFIEKE INVULLING TRAJECTCOACHING In de opleidingen van het studiegebied gezondheidszorg en de opleiding Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs wordt met een vaste trajectcoach gewerkt die een groep eerstejaarsstudenten begeleidt. Deze trajectcoach volgt de studenten op en vervult een signaal en doorverwijsfunctie doorheen het academiejaar. De trajectcoaches vervullen ook een belangrijke rol bij de screening van leerstijl en studiestrategie. In de opleidingen Bachelor in het communicatiemanagement, Bachelor in het bedrijfsmanagement, Bachelor in het officemanagement en Bachelor in de journalistiek wordt met een gelijkaardig systeem gewerkt, waarbij traject en leercoaches één of meerdere groepen eerstejaarsstudenten begeleiden. Studenten kunnen er terecht voor allerlei soorten problemen enerzijds en voor begeleiding bij het verwerven van algemene competenties anderzijds. De trajectcoach maakt tevens werk van studievoortgangsgesprekken die bestaan uit: een reflectie op het eerste semester in februari/maart, een kort advies over de beste aanpak van de tweede zittijd na de rapportuitdeling in juni, én een verplicht gesprek voor elke PDTstudent alvorens hun contract wordt behandeld in september. Daarnaast kan worden vermeld dat de opleidingen Bachelor in het communicatiemanagement en Bachelor in de journalistiek de resultaten per examenperiode persoonlijk aan de studenten overhandigen, en dat op diezelfde dag alle docenten aanwezig zijn voor vakfeedback. De studenten uit de lerarenopleidingen worden voornamelijk begeleid door praktijkbegeleiders. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs wordt de term procesbegeleider Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 58

59 gebruikt. Deze term omvat er zowel trajectcoaching als praktijkbegeleiding. Deze docenten volgen het leertraject (in de opleiding Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs gebeurt dit door de trajectcoaches) en de praktijkvorderingen van de student, en houden regelmatig begeleidings en evaluatiegesprekken. In december en april organiseert de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs een bevraging via het studentvolgsysteem CEGO. Door deze bevraging reflecteert de student over zijn welbevinden en studievoortgang in de opleiding. Als de student een hulpvraag heeft op studievlak of op psychosociaal terrein kan een beroep gedaan worden op interne en op aan de opleiding gekoppelde externe begeleidingsdiensten. In de opleiding Bachelor in de pedagogie van het jonge kind volgt de trajectcoach de studievorderingen van de student op via regelmatige begeleidings en evaluatiegesprekken en via het opleidingsonderdeel Onderzoeken en innoveren. De student is ook verplicht aanwezig te zijn tijdens de feedbackgesprekken bij het rapport in functie van de begeleiding van de studievoortgang. In de opleiding Bachelor in de vroedkunde volgt de trajectcoach de student gedurende het volledig opleidingstraject op. Eén trajectcoach, de SWITCHcoach, begeleidt alle studenten die studie met werk en/of gezin combineren, en begeleidt tevens het differentiatietraject voor SWITCHstudenten en studenten met een persoonlijk traject. Ook in de opleiding Bachelor in de verpleegkunde volgt de trajectcoach een groep studenten op gedurende het volledige traject, voor zover dit organisatorisch haalbaar is doorheen de keuzetrajecten. Deze trajectcoaching wordt geïntegreerd in het opleidingsonderdeel Beroepsbekwaamheid. Voor de SWITCHstudenten en de februaristudenten wordt een afzonderlijke trajectcoach vrijgesteld. In de opleiding Bachelor in het sociaal werk ten slotte is trajectcoaching gekoppeld aan het opleidingsonderdeel Basisvaardigheden in de eerste schijf, dit werd in ook in de tweede en derde schijf geïmplementeerd Leercoaching Leercoaching is de begeleiding van de studenten bij het verwerven van vakoverschrijdende en/of vakspecifieke studievaardigheden. In elke opleiding kunnen de studenten terecht voor individuele of collectieve leercoaching. In het academiejaar kwam het forum leercoaching drie keer samen. Volgende topics komen aan bod: Verkenning digitale leeromgeving Ontwerptekst: iedereen leercoacht of hoe leercompetenties stimuleren in onderwijsactiviteiten en studiemateriaal Afname startscreenings: motivatievragenlijst & Lassi Analyse behoeften afsprakensysteem Medewerking oriënteringsinstrument SIMON van de Universiteit Gent Communicatie: begeleiding op maat LASSISCREENING STUDIEHOUDING EN LEERSTRATEGIE BIJ EERSTEJAARSSTUDENTEN Studenten van de Arteveldehogeschool kunnen bij de start van het academiejaar deelnemen aan een digitale screening van hun leer en studiestrategie aan de hand van het instrument LASSI (Learning and Study Strategies Inventory). De studenten kunnen de vragenlijst via de elektronische leeromgeving invullen. Alle studenten krijgen achteraf via hun leer en/of trajectcoach hun resultaten op papier. Tijdens een feedbackgesprek worden de verschillende schalen van de LASSItest overlopen en worden remediëringsmogelijkheden besproken en (interne en/of externe) doorverwijsinstanties aangegeven. SCREENING VAN MOTIVATIE BIJ EERSTEJAARSSTUDENTEN Voor het eerst werd bij alle eerstejaarsstudenten een motivatievragenlijst (Sierens & Van Steenkiste, 2009) 9 afgenomen. Deze vragenlijst peilt diepgaand naar de soort en de hoeveelheid moti 9 Sierens, E., & Van Steenkiste, M. (2009). Wanneer meer minder betekent : motivatieprofielen van leerlingen in kaart gebracht. Begeleid Zelfstandig Leren, 24(December), Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 59

60 vatie die de kandidaatstudent ervaart voor zijn studies. Motivatie is een belangrijke voorspellende succesfactor voor studiesucces. De bedoeling van deze eerste afname is om de vragenlijst te normeren voor het hoger onderwijs. In werd deze vragenlijst gekoppeld worden aan tips voor studenten en docenten, en werden alle items studentvriendelijker geformuleerd. OPLEIDINGSSPECIFIEKE LEERCOACHING In de opleidingen Bachelor in het bedrijfsmanagement, Bachelor in het officemanagement, Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs wordt gewerkt met leergroepen. Leercoaching krijgt aldus een plaats in het curriculum, en via de methodiek van peerteaching worden leercompetenties aangescherpt. De leer en trajectcoach in de opleidingen Bachelor in het communicatiemanagement en Bachelor in de journalistiek begeleidt de student op vlak van studievaardigheden. In de opleiding Bachelor in het communicatiemanagement is er een vast moment voorzien waarop studenten terecht kunnen bij de leer en/of trajectcoach voor een gesprek of leercoaching. Daarnaast worden er collectieve begeleidingssessies voorzien over planning, noteren, structureren en examen afleggen tijdens het eerste semester. Bij deze laatste worden ouderejaarsstudenten betrokken. Er is een LeerWijzer voor de studenten opgemaakt. In deze LeerWijzer handelt een eerste deel over algemene studietips en de notities van elke sessie. Een tweede deel biedt studeertips aan en voorbeeldexamenvragen met goede en foute antwoorden. In de opleiding Bachelor in de grafische en digitale media is leercoaching ingebed in het curriculum in het vak Professionele communicatie 1. Studenten werken er in kleine leergroepen aan hun leercompetenties en bouwen een portfolio op. Daarnaast worden er vooruitgeschoven examens ingericht voor Mediatechnologie, Besturingssystemen, Visuele communicatie, en Fotoen colorimetrie. In de leergroepen reflecteren de studenten over de proefexamens en krijgen ze tips van hogerejaarsstudenten. Studenten kunnen ook een beroep doen op extra individuele leercoaching. Na elke examenperiode worden examenbesprekingen gehouden. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs zijn studievaardigheden ingebed in het curriculum. Als onderdeel van een opleidingsonderdeel Algemene vaardigheden krijgen de studenten drie lessen studeervaardigheden. In gesprek met de procesbegeleider wordt individueel teruggeblikt op resultaten van de LASSItest en de activiteiten die de student hierna uitvoerde om zijn beginsituatie te verbeteren. Na elk examen is er een feedbackgesprek met de verschillende docenten en de procesbegeleider. Als studenten na de eerste examenperiode nood hebben aan meer oefeningen in studievaardigheden, is er de leerkring waarin ze in kleine groep dezelfde principes uit de lessen van het eerste semester toepassen op het lesmateriaal van het tweede semester. Op vraag of bij specifieke studieproblemen kunnen studenten individueel terecht bij de leercoach van de opleiding. Voor taal en muzikale vaardigheden zijn er het hele jaar door monitoraten voorzien (differentiatielessen) en dit in het lesprogramma. Begeleiding in expressie kan in elke periode, individueel of in groep. Ook in de opleiding Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs komt studeren, organiseren en plannen aan bod in het opleidingsonderdeel Professionalisering 1 en is er daarnaast de mogelijkheid om individuele leercoaching te volgen bij de leercoach. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs worden sessies Stop met blokken, leer studeren (leren noteren, plannen en studeren: structuren en schematiseren) georganiseerd. Daarnaast bieden de leercoaches individuele leercoaching aan op vraag. De vakgroepen organiseren vakinhoudelijke leercoaching onder de vorm van vakgebonden monitoraten en proefevaluatie. Na elke examenperiode kunnen studenten bij de vakdocent terecht voor een feedbackgesprek. Daarnaast worden er, volgend op de screening, remedieersessies taal en ICT aangeboden. Ook studenten die één of meerdere opleidingsonderdelen trissen, studenten die niet voldoen aan de 50%normen en studenten met onvoldoende leerkrediet worden doelgericht opgevolgd. Studenten uit de opleiding Bachelor in de pedagogie van het jonge kind kunnen, op eigen initiatief of op basis van de LASSIscore, een sessie rond leerstof verwerken en plannen volgen. In gesprek met de trajectcoach wordt individueel teruggeblikt op de resultaten van de LASSItest en de activiteiten die de student hierna ondernam. Na elk examen is er een feedbackgesprek met de verschillende docenten en de trajectcoach. Als studenten, na de eerste examenperiode, nood Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 60

61 hebben aan meer oefeningen in studievaardigheden, kunnen zij individueel terecht bij de leercoach van de opleiding. Studenten uit al de opleidingen gezondheidszorg kunnen hun studievaardigheden ontwikkelen of optimaliseren in groepssessies rond studiemethode (noteren, structureren, schematiseren, memoriseren, mindmapping, timemanagement en examenvoorbereiding). Deze sessies starten telkens bij de aanvang van ieder semester en worden zodanig ingeroosterd dat de student geen lessen mist. Daarnaast is er steeds de mogelijkheid tot individuele begeleiding rond studievaardigheden bij de leercoach en studievoortgang van de student (inclusief de bespreking van niet bindende studieadviezen) bij de trajectcoaches. Feedback op het examen is mogelijk bij de desbetreffende lesgever. In de opleiding Bachelor in de vroedkunde kunnen studenten inhoudelijke ondersteuning vragen aan de lesgever via gerichte begeleidingssessies. In de opleiding Bachelor in de verpleegkunde worden ook sessies vakkenmonitoraat en themagroepen georganiseerd waarbij laatstejaarsstudenten betrokken worden. Studenten uit de opleiding Bachelor in het sociaal werk kunnen op individuele basis terecht bij de leercoaches. Verder worden verschillende workshops in studievaardigheden aangeboden. Deze workshops (studieplanning, studiemethode en mindmapping) worden gedurende het ganse academiejaar ingelegd. Verder worden voor geïnteresseerde studenten examenbesprekingen georganiseerd, volgend op iedere examenzittijd. EHBSESSIES Op vraag van het forum leercoaching en in samenwerking met de dienst studentenvoorzieningen worden er sessies georganiseerd, getiteld EHBF (eerste hulp bij faalangst) en EHBU (eerste hulp bij uitstelgedrag). Elke sessies vindt éénmaal plaats op een centrale campus. Er waren respectievelijk 42 en 33 deelnemers uit verschillende opleidingen Taalcoaching FORUM TAAL Om het taalbeleid vorm te geven, komen de taalcoaches driemaal per academiejaar samen in het Forum Taal, en dat onder leiding van de verantwoordelijken taalbeleid van de dienst studieadvies. De belangrijkste terugkerende thema s van het Forum Taal waren: Screening Test je taal: de screening wordt klaargezet en geëvalueerd. Begeleiding: het taalbegeleidingsaanbod voor wordt geïnventariseerd en er worden afspraken gemaakt over de bekendmaking. Professionalisering: de visietekst wordt besproken, elk forum wordt een taalbeleidsplan voorgesteld. Preventie: De week van de netiquette wordt samen met de taalcoaches voorbereid. Elke taalcoach probeert een event te plannen in de eigen opleiding. Evaluatie van het forum zelf. De werking van het forum wordt in 2014 expliciet besproken. VISIETEKST EN VOORBEREIDING TAALBELEIDSPLAN De visie van de Arteveldehogeschool op taalbeleid voor de periode werd in een tekst vastgelegd. Er wordt gestreefd naar een duurzaam, breed, gedifferentieerd en expliciet taalbeleid. Deze visietekst dient 2 doelen. Enerzijds dient de tekst als kader en inspiratiebron voor beleidsmakers, taalcoaches en andere beleidsvoerders in de opleidingen en de diensten van de Arteveldehogeschool. Anderzijds is het de bedoeling dat de uitgezette beleidslijnen inkantelen in het nieuwe strategisch plan onderwijs en studentenbeleid , in de opleidingsplannen en in opleidingsspecifieke taalbeleidsplannen. In deze plannen worden strategische en operationele doelstellingen geformuleerd, gekoppeld aan acties en de evaluatie daarvan. Zie ook hoofdstuk 13 Taalrapportering in de bijlagenbundel Jaarverslag SCREENING TEST JE TAAL In de Arteveldehogeschool leggen alle instromende studenten een screening Test je taal af om het niveau van hun taalcompetenties in te schatten. Bij deze screening behalen studenten een score op de onderdelen academische woordenschat, spelling, grammatica, zakelijk schrijven en leesvaardigheid. Tijdens het academiejaar legden 3645 instromende studenten Test je taal af. TAALWORKSHOPS NEDERLANDS Studenten van de Arteveldehogeschool kunnen zich tijdens het academiejaar inschrijven voor Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 61

62 hogeschoolbrede taalworkshops die door de dienst studieadvies georganiseerd worden. Het aanbod omvat vier taalworkshops: Spelling Zakelijk schrijven Uitspraak en articulatie Cursussen lezen, begrijpen en samenvatten Elke workshop bestaat uit vier sessies van anderhalf uur. Voor de workshop uitspraak en articulatie is er tevens een korte screening. De begeleiding wordt verzorgd door studenten uit de lerarenopleiding van de Universiteit Gent en de opleidingen PBA OSO (Nederlands) en PBA L&A van de Arteveldehogeschool. De studenten nemen de begeleiding op in het kader van hun stage. In schreven 120 studenten zich in voor een taalworkshop. Dit cijfer ligt iets hoger dan het vorige academiejaar. Academiejaar Aantal studenten TAALWORKSHOPS Tabel 5 Aantal inschrijvingen taalworkshops Nederlands TAALWORKSHOPS ENGELS De dienst studieadvies organiseerde in voor het eerst een Engelstalig begeleidingsaanbod. Crash Course English: deze intensieve cursus van 15 uur (3 uur x 5 dagen) wordt georganiseerd in de week voor elk semester (in september en februari). English@home: Deze cursus van 6 uur (1,5 uur x 4 dagen) wordt georganiseerd, parallel met de taalworkshops Nederlands. De begeleiding werd verzorgd door studenten Engels van PBA OSO. In totaal schreven zich 42 studenten in voor beide initiatieven. TAALCOACHING IN DE OPLEIDINGEN De Arteveldehogeschool streeft naar een breed taalbeleid dat zo dicht mogelijk bij de student staat. In is het opleidingsspecifieke aanbod sterk toegenomen, in werd dit grote aanbod verder georganiseerd. In totaal maken bij benadering een 500tal studenten gebruik van deze opleidingsspecifieke taalondersteuning. Sommige initiatieven zijn verplicht voor alle studenten, andere worden vrijblijvend georganiseerd. De begeleiding vindt plaats over de middag of s avonds op de eigen campus. NT2TAALCOACHING In werd de samenwerking met de beleidscel Diversiteit en Gender van de Universiteit Gent verdergezet. Zo kunnen studenten van de Arteveldehogeschool met een anderstalige achtergrond kosteloos een wekelijkse workshop Nederlands van twee uur volgen. Er is ruimte voor individuele begeleiding rond realistische taken en authentieke oefeningen. Zeven studenten volgden het hele academiejaar de lessen; zeven andere studenten namen sporadisch deel. In werd een samenwerking opgezet met de lerarenopleiding NT2 van het CVO Het Perspectief. Vier studenten van die lerarenopleiding kunnen bij de Arteveldehogeschool een deel van hun stage opnemen (mesostage). Samen begeleidden zij zes anderstalige studenten van de Arteveldehogeschool. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 62

63 SOFTWARE NEDERLANDSE SPELLING (SNS) In voorzag de dienst studieadvies budget voor maximum 1000 accounts Software Nederlandse Spelling, kortweg SNS. Dit is een oefensoftware voor gevorderde spellers. Met deze onlineoefeningen kunnen studenten zelf onderzoeken welke fouten ze maken tegen de Nederlandse spelling en kunnen ze gericht oefenen. Deze vorm van ondersteuning wordt door verschillende opleidingen intensief gebruikt. In werden 1157 accounts uitgereikt waarvan 770 intensief gebruikt en uiteindelijk betaald worden. VORMINGEN De taalbeleidsmedewerkers van de dienst studieadvies gaven verschillende vormingen, zowel intern als extern. In de opleidingen PBA POD, PBA BEM en PBA GDM werd het taalbeleidsmodel toegelicht aan het hele opleidingsteam. Het model werd eveneens voorgesteld op de EFYEconference in Nottingham Trent University (UK) in juni studenten NL/EN screening remediëring + schrijven lezen spreken luisteren professionalisering preventie docenten (teams) Figuur 2 Taalbeleidsmodel Arteveldehogeschool VLAAMS FORUM TAALBELEID EN TAALONDERSTEUNING HOGER ONDERWIJS De dienst studieadvies organiseerde mee het Vlaams Forum voor Taalbeleid en Taalondersteuning Hoger Onderwijs. Op 20 mei 2014 vond in Brugge de zesde forumdag plaats rond het thema Woordenschat. De deelnemers konden drie workshops volgen: 1 Hoe kan je studenten stimuleren om vakjargon te verwerven? 2 Screen je eigen studiemateriaal 3 Examenvragen formuleren zonder taaldrempels NEDERLANDSVLAAMS PLATFORM TAALBELEID HOGER ONDERWIJS Het Nederlands/Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs is een platform voor ontmoeting en uitwisseling van kennis en ervaringen. Door middel van kennisdeling en kennisvorming wil het Platform bijdragen aan de initiëring en de verdere ontwikkeling van het instellingsbreed taalbeleid in het hoger onderwijs. Het doel van een instellingsbreed taalbeleid is vergroting van het studiesucces en de verhoging van de kwaliteit van het hoger onderwijs. De Arteveldehogeschool is sinds 2008 lid van het Platform. In 2014 werd een taalbeleidsmedewerker van de Arteveldehogeschool bestuurslid van het Platform. PROJECT TAALONTWIKKELEND LESGEVEN, HOE DOE JE DAT IN HET HOGER ONDERWIJS? In startte het project Taalontwikkelend Lesgeven II: hoe doe je dat in het hoger onderwijs? In een eerste fase werden enkele docenten verpleegkunde en de taalcoach van de opleiding in de didactiek onderlegd. In de tweede fase werd een filmpje opgenomen en een publicatie verzorgd, die als vormingsmateriaal kunnen gebruikt worden in het hoger onderwijs. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 63

64 Resultaten van deel één werden voorgesteld op het Onderwijsseminarie van de AUGent op 27 februari 2014 waar de doelen, de algemene structuur en de planning van het project werden toegelicht. Daarna volgden de getuigenissen en ervaringen van de taalcoaches en de docenten. PROJECT EAR OPENERS VOOR LERARENOPLEIDERS EN HUN STUDENTEN De dienst studieadvies diende bij het ENW AUGent in 2013 samen met de lerarenopleidingen Bachelor in het onderwijs: lager en kleuteronderwijs een project in over luistervaardigheid. Het project werd goedgekeurd voor één werkjaar, nl. in de periode van 1 september 2013 tot 31 augustus Het project wil tegemoetkomen aan een veelgehoorde bezorgdheid van lerarenopleiders: Mijn studenten schrijven niets meer op. Als zij het niet doen, hoe kunnen ze dan verwachten dat hun leerlingen dat later wel zullen doen? Het project werd in augustus 2014 afgerond. De resultaten: zie bijlagen 13 bij dit Jaarverslag Zorgcoaching Figuur 3 Notitiewijzer voor studenten van de lerarenopleidingen (project ) FORUM ZORGCOACHING Het forum zorgcoaching brengt zorgcoaches uit de diverse opleidingen samen, en verdiepte zich in voornamelijk in volgende thema s: studie en topsport studie en ondernemen dienstverlening voor studenten met een functiebeperking aanmoedigingsfonds registratie kansengroepen studeren met autisme>> BIJZONDER STATUUT Studenten kunnen om welomschreven redenen faciliteiten aanvragen. Studenten die behoren tot bepaalde doelgroepen volgen daarbij een procedure met gestandaardiseerde formulieren. In werd aan 1067 studenten een bijzonder statuut toegekend: 663 op basis van een functiebeperking, 320 op basis van individuele omstandigheden (werk, gezin, ) en 76 op basis van topsportbeoefening; aan 8 studenten werd het statuut studentondernemer toegekend. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 64

65 Aantal studenten Bijzonder statuut 663 ten gevolge van een functiebeperking 320 ten gevolge van individuele omstandigheiden 76 omwille van topsport 8 studentondernemer Totaal aantal studenten met een bijzonder statuut Tabel 6 Aantal studenten met een bijzonder statuut Arteveldehogeschoolbreed DIENSTVERLENING STUDENT EN FUNCTIEBEPERKING In bouwde de dienst studieadvies de dienstverlening voor studenten met een functiebeperking verder uit. Deze kunnen er terecht voor een advies over haalbaarheid studies, advies voor attestering, advies voor aangepaste huisvesting, organisatie vervoer van en naar de les, advies voor onderwijs en examenfaciliteiten, aanvraag aangepaste onderwijsleermiddelen, compenserende software, pedagogische begeleiding en informatiesessies. De dienstverlening werd uitgebreid met praatavonden voor studenten met autisme. EDUCATIEF PAKKET GEPRIKKELD OM TE WETEN STUDEREN MET AUTISME De dienst studieadvies ontwikkelde het educatief pakket Geprikkeld om te weten studeren met autisme. Het educatief pakket bevat een documentaire en een boekje dat wordt uitgegeven door Academia Press. In de documentaire getuigen zes (oud)studenten met autisme over de moeilijkheden die ze ervaren in hun schoolloopbaan. Ook een ouder en werkgever getuigen over hun ervaringen. Deze ervaringen worden gekoppeld aan wetenschappelijke inzichten die in het boek verder worden uitgewerkt. Het pakket werd op 3 februari 2014 gelanceerd op een studienamiddag met 350 aanwezigen, en wordt intussen ingezet voor vormingen voor scholen. Het pakket werd eveneens gepresenteerd op de European First Year Experience EFYEConference in Nottingham (UK) in juni 2014 en op het 4th IASSID Europe Conference Congres in Wenen (Oostenrijk) in juli BEGELEIDING BACHELORPROEF DYSLEXIESTUDENTEN Een bachelorproef schrijven is een complexe opdracht, zeker voor studenten met dyslexie. Zij kunnen extra ondersteuning krijgen. De begeleiding wordt verzorgd door studenten Nederlands van de opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, die dit opnemen in het kader van hun stage. Stagiairs worden voorbereid en ontvangen een leidraad om de begeleiding vorm te geven. De zorgcoaches staan in voor de selectie van de studenten met een bijzonder statuut die hiervoor in aanmerking komen. In werden vijf studenten met dyslexie begeleid. Uitstroombegeleiding Het uitstroombeleid kent drie pijlers: verder studeren, werken en alumniwerking. Om dat beleid vorm te geven, komen opdrachthouders uitstroom en alumni uit elke opleiding viermaal samen in het gelijknamige forum, dat fungeert als klankbord voor de werking van het uitstroombeleid in de dienst studieadvies. Daarnaast is er via dat overlegorgaan een onderlinge afstemming van de alumniacties in de verschillende opleidingen mogelijk Verder studeren AFSTUDEERBEURS In samenwerking met de partners van de Associatie Universiteit Gent wordt een afstudeerbeurs georganiseerd. Laatstejaarsstudenten kunnen niet alleen kennismaken met werkgevers maar ook informatie verzamelen over solliciteren en verder studeren. De publiciteitsstand van de Arteveldehogeschool wordt aangepast in functie van deze doelgroep. Zo worden de postgraduaten en bachelor na bacheloropleidingen uitdrukkelijk vermeld, naast het basisopleidingsaanbod van de Arteveldehogeschool. BROCHURE VERDER STUDEREN De dienst studieadvies maakte, in samenwerking met de dienst communicatie, in opnieuw een uitgebreide brochure Verder studeren na je bachelordiploma met informatie over de Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 65

66 Werken vervolgmogelijkheden aan de Arteveldehogeschool. Daarnaast is er ook een flyer (A5kaart) met het aanbod uitstroombegeleiding ter gelegenheid van de afstudeerbeurs. INFOSESSIES VERDER STUDEREN De dienst studieadvies verzorgde in het academiejaar een opleidingsoverstijgende sessie EHBV: Eerste hulp bij verder studeren. Er worden twee sessies voorzien, één in januari en één in juni. In totaal waren er 20 deelnemers. INDIVIDUELE GESPREKKEN VERDER STUDEREN De student kan bij de dienst studieadvies terecht voor een individueel gesprek over verder studeren: er wordt gekeken naar de opties op maat van zijn/haar wensen. Niet enkel het aanbod aan de Arteveldehogeschool wordt bekeken, maar ook daarbuiten (cfr. studiekeuzegesrek): van aansluitende masters via een schakelprogramma tot en met banaba s, verkorte bachelors of postgraduaten. EXPLORE YOUR TALENT In 2014 verzorgde de dienst studieadvies een reeks van drie sessies, genaamd Explore your talent. Tijdens deze sessies leren studenten hun talenten te ontdekken, te benoemen en zichzelf te profileren aan de hand van hun talenten. Er waren 18 deelnemers uit verschillende opleidingen, maar het merendeel uit de opleiding PBA COM. Ook in de vormingsweek voor nieuwe medewerkers in augustus werd een sessie gegeven. Voor de laatstejaarsstudenten Officemanagement werd een workshop op maat uitgewerkt die werd aangeboden tijdens hun afstudeerdagen. SOLLICITATIETRAINING Laatstejaars kunnen terecht bij een medewerker van de dienst studieadvies voor de bespreking van hun cv en sollicitatiebrief. De dienst studieadvies verzorgt daarnaast een drietal sollicitatietrainingen in samenwerking met een extern uitzendbureau, voor alle laatstejaarsstudenten. Dat aanbod is opleidingsoverstijgend en wordt jaarlijks zeer positief geëvalueerd door de studenten. NETWERKEN Er werden drie trainingen gegeven rond netwerken, één aan laatstejaars Journalistiek, één aan laatstejaars Communicatiemanagement, en één aan de rolmodellen van de UGent (zie ook onder diversiteit 2.9.6) Alumniwerking JOBSITE Via het oudstudentenportaal op de website kunnen oudstudenten gebruik maken van de vacaturedatabank. In samenwerking met Jobat werd de vacaturebank in januari 2014 volledig vernieuwd, ter gelegenheid van het lanceren van de nieuwe website. De dienst studieadvies voorziet in de dagelijkse opvolging en de goedkeuring van de op te nemen vacatures. Betrokken werkgevers kunnen zelf vacatures aanbieden, archiveren en verwijderen. KEEP IN TOUCH Tijdens de promotieviering ontvangt elke afstuderende student een afscheidsgadget keep in touch met een link naar het oudstudentenportaal. Dat was in 2014 een beschrijfbare koffiemok. ELEARNINGCURSUSSEN Zowel laatstejaars als oudstudenten kunnen gebruik maken van een uitgebreid aanbod elearningcursussen, in samenwerking met de VDAB. SOCIALE MEDIA Tijdens het academiejaar werd verder ingezet op de sociale media om de oudstudenten te bereiken. Iedere opleiding maakte een groep aan voor oudstudenten op Facebook en gebruikt dit kanaal ondertussen actief. Veel opleidingen schakelden over op Facebook om contacten met alumni te onderhouden. Sommige opleidingen behielden de digitale nieuwsbrief die een mix van opleidingsspecifieke en algemene informatie bevat. Evaluatie begeleidingsaanbod in de Arteveldehogeschool Zie Kwaliteitszorg in de opleidingen in dit Jaarverslag. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 66

67 Studentenparticipatie Structuur Figuur 4 Overzicht studentenparticipatie Arteveldehogeschool Coaching studentenparticipatie De Gids Studentenparticipatie wordt digitaal en op papier verspreid onder de leden van de Arteveldestudentenraad, bezorgd aan de participatiecoach van de opleidingen en aan de leden van de Artevelderaad. Een medewerker van de dienst studentenvoorzieningen neemt de begeleiding van de Arteveldestudentenraad (ASR) op zich. Deze coaching bestaat uit ondersteuning bij vergaderen en verslaggeving (Arteveldestudentenraad), communicatie rond studentenparticipatie, advies bij opvolging dossiers, organiseren van vormingen, ondersteunen van projecten, begeleiden van activiteiten (bv. opstartactiviteit, ontmoetingsmoment, ondersteuning van de communicatie over evenementen bedoeld voor alle studenten in samenwerking met de dienst studentenvoorzieningen). In de opleidingen is er een participatiecoach aanwezig bij de opstart van de studentenraad en tijdens het academiejaar (bv. voorbereiding van de opleidingsraad, ondersteuning van activiteiten). Deze lokale studentenbegeleiders worden eveneens ondersteund door de medewerker van de dienst studentenvoorzieningen. In de opleiding Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs is een koppeling gemaakt tussen de opleidingsonderdelen Agogische vaardigheden 1 en 2, en Afstudeerstage, en de studentenparticipatie. Studentenvertegenwoordigers (stuvers) die (een van) voorgaande opleidingsonderdelen in hun programma volgen, kunnen de competenties die ze verwerven bij het uitoefenen van hun mandaat als studentenvertegenwoordiger valoriseren bij de evaluatie van (een van) deze opleidingsonderdelen Faciliteiten Naast de faciliteiten, vermeld in de toetredingsovereenkomst (studiecontract), wordt op het diplomasupplement van de studentenvertegenwoordigers vermeld: Studentenvertegenwoordiger van de Arteveldehogeschool, het academiejaar en een beschrijving van de mandaten die deze student in dat academiejaar opnam. Ook krijgt elke stuver op zijn studentenkaart een stuver Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 67

68 sticker gekleefd. Hiermee wordt de student bij het tonen van zijn studentenkaart meteen herkend als stuver. Per opleiding kunnen bepaalde voordelen aangeboden worden aan studentenvertegenwoordigers (bv. deelname aan interne vormingen voor medewerkers, de mogelijkheid om op vertoon van de studentenkaart de les vroegtijdig te verlaten). Aan de laatstejaars studentenvertegenwoordiger wordt de kans geboden om de persoonlijkheidsprofielanalyse te laten afnemen door een medewerker van de dienst studieadvies. Zo krijgen de bijna afgestudeerden een beter inzicht in de eigen talenten en werkpunten. Diversiteit en gelijke kansen Project Rolmodellen De Arteveldehogeschool organiseert samen met de beleidscel Diversiteit en Gender van de Universiteit Gent groepsgesprekken met rolmodellen in secundaire scholen. Tijdens de groepsgesprekken vertellen ouderejaarsstudenten van de Universiteit Gent en de Arteveldehogeschool over hun ervaringen in het hoger onderwijs. Negen studenten waren enthousiast om het hele jaar mee te werken. Om hun engagement te belonen, organiseerde de dienst studieadvies voor alle rolmodellen een sessie rond netwerken met het oog op een job Diversiteitslezingen De dienst studieadvies bouwt in samenwerking met de diensten professionalisering en HRM een reeks diversiteitslezingen uit. De bedoeling is de expertise van gerenommeerde onderzoeks, onderwijs, en beleidsmedewerkers op het vlak van diversiteit en gelijke kansen tot bij de medewerkers te brengen. Bij de keuze van de sprekers wordt geopteerd om thema s te selecteren die nauw aansluiten bij het diversiteitsplan van de Arteveldehogeschool. In 2014 werden medewerkers vrijwillig gevormd in Studeren met Autisme Commissie diversiteit Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) Een medewerker van de dienst studieadvies heeft vanuit de VLHORA een mandaat in de commissie diversiteit van de VLOR. In 2014 kwam de commissie intensief samen om advies te formuleren over het Aanmoedigingsfonds en over de registratie van kansengroepen MEDIATHEEK 10 In haar beleidsplan profileren de mediatheken zich als kenniscentra met een hoge referentiewaarde voor opleidingen en werkveld. Zij willen krachtige leeromgevingen aanbieden die kansen creëren tot zelfontplooiing en die het levenslang leren in een professionele context blijvend ondersteunen. De dienst mediatheken is actief op vijf vestigingsplaatsen: Mediatheek Kantienberg domein gezondheidszorg, handelswetenschappen en bedrijfskunde Mediatheek Kattenberg domein onderwijs Mediatheek Mariakerke domein grafische en digitale media Mediatheek SintAmandsberg domein opvoeding en onderwijs van het jonge kind Mediatheek SintAnnaplein domein sociaal werk Personeel PERSONEELSOMKADERING De vaste personeelsomkadering bestaat uit 15,9 VTE + 0,10 VTE buiten formatie. Zoals vorige jaren werd bijkomend een beroep gedaan op jobstudenten, vrijwilligers, studenten en stagiaires. BELEIDSTEAM Onder leiding van het diensthoofd mediatheken staan vijf verantwoordelijken in voor de domeinen Personeel en professionalisering Financiën, collectie en aankoop ICT en facilitair beheer Communicatie en dienstverlening en Kwaliteitszorg en verslaggeving. Samen vormen 10 Het uitgebreide mediatheekverslag is opgenomen in de Bijlagenbundel bij dit Jaarverslag 2014 in hoofdstuk Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 68

69 zij het beleidsteam mediatheken en stippelen ze de strategische krijtlijnen uit. Vergaderfrequentie: ongeveer vijf keer per jaar. MEDIATHEKENOVERLEG Vertegenwoordigers van de vijf mediatheken komen ongeveer vijf maal per jaar samen om te overleggen over operationele werkpunten. De twee grote vestigingsplaatsen organiseren maandelijks intern overleg met alle mediatheekmedewerkers; medewerkers van de andere campus zorgen voor de permanentie. DE ALGEMENE TEAMVERGADERING Alle mediatheekmedewerkers komen twee keer per jaar samen om het afgelopen jaar te evalueren, de actiepunten voor het volgende jaar te bespreken, en om op dit gemeenschappelijk leermoment expertise uit te wisselen. SPECIFIEKE WERKGROEPEN Thematische besprekingen (BIDOC, communicatie ) worden in kleine groepen gepland. Ook veranderingsteams werken kleinschalig. PROFESSIONALISERING Het overzicht van alle gevolgde bijscholingen, werkbezoeken en studiedagen is te raadplegen op Dinar. In de bijlagenbundel ( ) van dit Jaarverslag zijn de publicaties en presentaties door mediatheekmedewerkers opgenomen. Vanaf september 2013 verschijnen de aankondigingen en verslagen van interessante vormingen op de interne blog: arteveldemediatheek.wordpress.com. Deze blog wordt meer en meer het belangrijkste medium tot informeel leren. Financiën Het mediatheekbudget (zie bijlage bij dit Jaarverslag) wordt hoofdzakelijk besteed aan collectievorming en aan materiaal dat direct verbonden is met de collectie (boekverzorging, beveiliging, inbinden ). Het uitgavenpatroon is vergelijkbaar met vorig jaar. De inkomsten van de mediatheken worden voornamelijk gegenereerd door het innen van boetegelden, maningskosten en vergoedingen voor verloren of beschadigd materiaal. Andere inkomsten komen van lidgeld en vergoedingen voor interbibliothecair leenverkeer. De mediatheken staan in voor de aankoop van de personeelscollectie van de opleidingen. Deze uitgaven vallen onder het professionaliseringsbudget (VTO). De opleidingsdirecties zijn verantwoordelijk voor dit budget. Collectie De Arteveldehogeschoolmediatheken willen een actuele, relevante en gedifferentieerde collectie aanbieden. Collectievorming gebeurt in nauwe samenwerking met de betrokken opleidingen en lesgevers. Het informatieaanbod in collectie en catalogus bestaat uit: Fysieke collectie: gedrukte materialen: boeken, tijdschriften, losbladige naslagwerken media: audiovisueel materiaal: cd, audiocassettes, dvd, video, cdrom, diskettes andere materialen: spelmateriaal, didactisch materiaal, posters Diepteontsluiting: deelwerken en tijdschriftartikels Digitale collectie: databanken, etijdschriften, eboeken en websites In de collectie worden ook de bachelorproeven opgenomen en het cursusmateriaal van de opleidingen, evenals andere opleidingsgebonden informatie, zoals casestudies, stageverslagen De mediatheek Mariakerke beheert een erfgoedcollectie met historischinteressant, grafisch materiaal. Deze collectie wordt gebruikt om de mediatheek en de opleiding in de kijker te plaatsen, o.a. door deelname aan tentoonstellingen. In het afgelopen jaar waren er contacten met het MIAT met het oog op een meer structurele samenwerking. Digitale informatiebronnen, zoals databanken en elektronische tijdschriften, zijn toegankelijk via de informatieplatformen van de mediatheek. Hun aandeel in de collectie en het gebruik ervan Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 69

70 nemen toe. Daarnaast wordt aandacht besteed aan diepteontsluiting. Ontsluiting van tijdschriftartikels gebeurt gedeeltelijk via samenwerkingsverbanden met andere hogescholen. CATALOGUS De collectie is ontsloten via BIDOC, een geïntegreerd automatiseringsprogramma voor de mediatheek met een catalogus, uitleen en bestelmodule. De catalogus is beschikbaar op de website en raadpleegbaar via de collecties van de vijf vestigingsplaatsen of via de collectie van alle vestigingsplaatsen samen. De webversie van de catalogus wordt dagelijks geactualiseerd; de uitleenstatus van de materialen is zichtbaar (aanwezig uitgeleend pas binnen). Leners kunnen hun materiaal online verlengen. In 2014 kreeg de volledige fysieke collectie van de mediatheken een nieuw plaatsnummer. Dit gigantische werk was nodig om de integratie mogelijk te maken van vijf afzonderlijke catalogusbestanden tot één (gepland voor 2015). ELEKTRONISCHE COLLECTIE Ook in werden de databanken van het Elektronproject aangeboden. Naast de Elektrondatabanken hebben de mediatheken toegang tot specifieke databanken in functie van hun doelgroep. Deze worden met de werkingsmiddelen van de dienst mediatheek gefinancierd. Via de databanken worden de artikelen van ruim tijdschriften ontsloten. Daarnaast wordt toegang geboden tot de elektronische versie van ongeveer 165 individuele, meestal Nederlandstalige, tijdschriften. De meeste daarvan zijn toegankelijk na login met gebruikersnaam en wachtwoord. Het aantal eboeken blijft toenemen. Het aanbod van eboeken en etijdschriften wordt in een geïntegreerd bestand op Dinar beschikbaar gesteld. Dienstverlening DOELPUBLIEK Alle Arteveldehogeschoolmediatheken zijn vrij toegankelijk. De dienstverlening is in eerste instantie gericht op studenten en personeel van de eigen opleidingen, maar er zijn ook Arteveldehogeschoolbrede afspraken gemaakt voor de dienstverlening aan andere groepen. Alle studenten en medewerkers van de Arteveldehogeschool, van het Arteveldeleernetwerk en van de Associatie UGent kunnen gebruik maken van de dienstverlening van elke Arteveldehogeschoolmediatheek. Andere externe gebruikers (uit het werkveld, oudstudenten, bezoekers) kunnen voor 5, een lenerspas aankopen. Daarmee kunnen ze gedurende één jaar in alle Arteveldehogeschoolmediatheken materialen uitlenen. De regeling voor Partners van de hogeschool blijft behouden: mentoren, stagebegeleiders, medewerkers van instellingen waarmee de Arteveldehogeschool een samenwerkingsverband heeft, kunnen een gratis lenerskaart aanvragen waarmee ze gedurende 1 jaar materialen kunnen uitlenen in de Arteveldehogeschoolmediatheken. Pas afgestudeerde studenten kunnen met hun laatste studentenkaart nog één jaar gratis gebruik maken van de dienstverlening van de mediatheek, inclusief de uitleenrechten als externe gebruiker. OPENINGSTIJDEN De mediatheken realiseren ruime openingstijden, zowel tijdens lesdagen als in de vakantieperioden. De openingstijden variëren tussen 40 en 48 uur per week. De twee grote vestigingsplaatsen, mediatheek Kantienberg en mediatheek Kattenberg, hebben hun openingstijden op elkaar afgestemd. UITLENINGEN UITLENINGEN TOTAAL In aantal Tabel 7 Uitleenstatistieken mediatheken Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 70

71 De sterk dalende trend van de vorige jaren wordt bevestigd en mogelijk veroorzaakt door de toename van elektronische informatiebronnen, de faciliteit van het gratis scannen, minder behoefte aan fysieke informatiebronnen De uitleencijfers geven slechts een beperkte indicatie van het mediatheekgebruik. In toenemende mate gebruiken de studenten de mediatheken als studie en werkplaats tijdens de lesuren. De tijdschriftencollectie van alle Arteveldehogeschoolmediatheken is opgenomen in Antilope, het tijdschriftenbestand van de Belgische wetenschappelijke bibliotheken. Langs deze weg, of via informele collegiale contacten, kunnen de mediathecarissen bij andere bibliotheken aanvragen doen tot InterBibliothecair Leenverkeer (IBL). Omgekeerd ontvangt de Arteveldehogeschool zelf ook aanvragen. De aanvragen worden gecentraliseerd in de mediatheek Kantienberg. INTERBIBLIOTHECAIR LEENVERKEER In aantal Verstuurde aanvragen Binnenkomende aanvragen Tabel 8 Interbibliothecair leenverkeer ACTIEVE PROFESSIONALISERING VAN MEDEWERKERS EN STUDENTEN De dienst mediatheken draagt in belangrijke mate bij tot het actief professionaliseren van de medewerkers van de Arteveldehogeschool en biedt ondersteuning bij hun professionaliseringsinitiatieven: De dienst mediatheken staat in voor de lectorencollectie, die met het professionaliseringsbudget worden aangeschaft. De dienst mediatheken maakt literatuuroverzichten en themabrochures aan, en verzorgt infostands bij diverse vormingen en studiedagen. De dienst mediatheken staat in voor talrijke introducties en instructielessen in de mediatheken voor studenten en docenten. De studiedag in samenwerking met uitgeverij Politeia: Interactieve dienstverlening via sociale media #IMGent (31 januari 2014) kende een overdonderend succes. MEDIATHEEKINSTRUCTIE Elke mediatheek organiseert een vorm van mediatheekinstructie: zie bijlagenbundel hoofdstuk in dit Jaarverslag. Infrastructurele en facilitaire dienstverlening Realisaties in het mediatheekpunt Brusselsepoortstraat en de campusmediatheken: zie bijlagen hoofdstuk in dit Jaarverslag). ICT Alle locaties beschikken over computerwerkplekken die geïntegreerd zijn in de mediatheek of er op aansluiten. De software die de studenten nodig hebben, is op alle studentencomputers beschikbaar. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 71

72 Computers in de mediatheken Academiejaar Studentencomputers In aantal Mediatheek Kantienberg 70 Mediatheek Kattenberg 74 Mediatheek Mariakerke 30 Mediatheek SintAmandsberg 27 Mediatheek SintAnnaplein 20 TOTAAL 221 Tabel 9 Overzicht computerfaciliteiten voor studenten in de mediatheken van de Arteveldehogeschool Communicatie Het mediatheekreglement is opgenomen als bijlage bij het studiecontract dat elke student bij inschrijving ontvangt en ondertekent. De informatie wordt uitsluitend op de website en op Dinar aangeboden, zoveel mogelijk campusmediatheekoverstijgend. De meeste informatie is bereikbaar via de startpagina: De facebookpagina van de mediatheek Kantienberg werd vervangen door een facebookpagina voor de hele dienst. Daarnaast is een interne blog in gebruik, arteveldemediatheek.wordpress.com, met informatie over gevolgde bijscholingen, de stand van zaken in de diverse werkgroepen, good practices, personalia, nieuwe documenten op de homefolder, enz.. Ten slotte worden lokale initiatieven (boekenbeurs, demosessies, infostands, tentoonstellingen, opendeurdagen ) georganiseerd of ondersteund. Naar jaarlijkse gewoonte organiseerde de mediatheek Kantienberg een boekenbeurs. Dit biedt lectoren de kans om nieuwe uitgaven in te kijken en contacten te leggen met de uitgeverijen. Op andere campussen kregen relevante uitgeverijen de kans om een tijdelijke stand te plaatsen. Kwaliteitszorg VERANDERINGSTRAJECTEN De dienst mediatheken zette vier veranderingstrajecten (VT) verder (gestart in 2013): 1 Veranderingstraject dienstverlening 2 Veranderingstraject catalogus en digitale diensten 3 Veranderingstraject werkefficiëntie 4 Veranderingstraject professionalisering Figuur 5 Tijdspad veranderingstrajecten mediatheek INDICATOREN EN BENCHMARK Kengetallen worden in een indicatorenbestand bijgehouden. De gegevens worden aangewend als informatiebron voor rapportering in de ZERrapporten van de opleidingen, bij de voorbereiding van de instellingsaccreditatie, bij benchmarking en bieden ondersteuning bij het uittekenen van het mediatheekbeleid. Een beknopte versie van het indicatorenbestand is beschikbaar op Dinar. Jaarverslag 2014 Arteveldehogeschool 72