KENNIS LIGT OP DE WERKVLOER Nick Sprado over zijn cursusloopbaan. Wil je verder? Maak van je hart geen moordkuil!

Transcriptie

1 MAGAZINE OVER WERKEN EN LEREN IN DE METAALBEWERKING WINTER 2012 KENNIS LIGT OP DE WERKVLOER Nick Sprado over zijn cursusloopbaan Wil je verder? Maak van je hart geen moordkuil!

2

3 Praten en actie Het goede nieuws is dat het aan vragen van de Persoonlijke Trainingstoelage (PTT) in 2012 nog makkelijker en aantrekkelijker is geworden. Het is echter geen bodemloze put. Op is op. Een goede reden dus om het jaar te beginnen met de vraag: wat gaan we dit jaar doen aan opleiden en ontwikkelen? Die vraag zou niet alleen de werkgever zich moeten stellen, die heeft er natuurlijk baat bij het menselijk kapitaal zo goed mogelijk te benutten. Ook voor werknemers is het een mooi moment om weer eens te kijken waar je staat. Hoe kom ik verder? Waar liggen mijn passies? En welke cursussen passen daarbij? Dit nummer van Metaaljournaal staat weer boordevol inspirerende voorbeelden. Studenten die hun eigen fietsen ontwerpen, meiden die ook andere meiden enthousiast maken voor de metaal, een CNC frezer die tóch technisch tekenaar wil worden en er helemaal voor gaat. Al die mensen en bedrijven komen verder omdat ze één ding weten: je moet met elkaar praten om je te kunnen ontwikkelen. Dan kom je er samen achter welke opleidingen en cursussen nodig zijn om op een hoger plan te komen. Maar ook weer niet te lang praten. Snel knopen doorhakken en aanvragen die PTT, of welke andere regeling of dienst van OOM dan ook. Wie weet hangt dat diploma eind dit jaar al ingelijst boven de werkbank. IN DIT NUMMER: MEER MEIDEN OP DE WERKVLOER Lisa Butter is behalve een toplasser ook een superambassadeur voor meiden in de metaal. CURSIST Nick Sprado ging terug naar zijn oude baas, daar blijft hij zich ontwikkelen. SLEUTELEN OP HBO-NIVEAU Bij Optima Cycles krijgen studenten de kans hun eigen fiets te ontwerpen. TECHNOMAVO Ook kinderen die makkelijk leren, werken soms liever met hun handen. De metaal moet daar gebruik van maken. KROONLUCHTERS Al vier generaties Vrisekoop hebben het repareren en onderhouden van kroonluchters tot kunst verheven. Erik Yperlaan, directeur OOM EN VERDER... 4 Vooraf 11 De Dialoog 14 De Maker 18 Branche in beeld 24 Regiodesk 26 Innovatie 31 Service 35 Puzzel, colofon In dit magazine kom je QR-codes tegen. Deze blokjescodes kun je lezen met je smartphone. Je komt direct op relevante websites en vindt aan vullende informatie. Zo wordt het nog makkelijker om met de OOM-regelingen aan de slag te gaan en Metaaljournaal lezen wordt nog leuker. Uiteraard wel even een QR-scanner-app downloaden.

4 vooraf 4 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

5 JE MOET LEF HEBBEN EN MET ELKAAR PRATEN Een goed gesprek tussen werkgever en werknemer, dat is een basisvoorwaarde als het gaat om opleiden en ontwikkelen. Vijf vragen aan Marco Hietkamp, bestuurslid van OOM, namens CNV Vakmensen. tekst annemiek de gier foto hans van den heuvel Waarom is de dialoog tussen werk - gever en werknemer zo belangrijk? De verantwoordelijkheid voor iemands loopbaan ligt zowel bij de werkgever als bij de werknemer zelf. Helaas zien we nog vaak dat werkgevers te veel op de korte termijn denken en alleen willen investeren in wat ze nu nodig hebben, en dat werknemers zich te afhankelijk en afwachtend opstellen. Door met elkaar te praten over opleiden en ontwikkelen, ontstaat een gelijkwaardige verhouding. Vanuit deze goede sfeer kunnen werkgevers en werknemers samen afspraken maken en een gedegen opleidings- en ontwikkeltraject afspreken. Hoe creëer je eigenlijk zo n dialoog? Dat is geen kunstje dat je kunt aanleren, je moet er echt voor openstaan. Het is aan de werkgever om de eerste stap te zetten en te zorgen voor een veilige sfeer. Bijvoorbeeld door het houden van functioneringsof ontwikkelgesprekken. Let op, dit zijn dus geen beoordelingsgesprekken. En daarna weer over tot de orde van de dag? Het is natuurlijk de bedoeling om de dialoog over opleiden en ontwikkelen te verankeren in het bedrijf. Dus jaarlijks een ontwikkelgesprek, en daarnaast bijvoorbeeld nog twee keer per jaar een voortgangsbespreking. Met jonge werknemers kun je afspreken dat ze eerst drie jaar werkervaring mogen opdoen voordat ze zich verder gaan ontwikkelen, maar dan wel volgens een bewust doordacht traject. Een permanente dialoog vraagt lef van zowel werkgevers als werknemers. Je moet uit je comfort zone durven stappen, en bereid zijn om dingen anders te doen dan je ze altijd deed. Ligt daar misschien een rol voor de vakbonden? Wat mij betreft zeker, en we zijn daar ook over in discussie. Vakbonden zouden werknemers kunnen begeleiden, hun bagage meegeven als het gaat om het nemen van verantwoordelijkheid en het verkennen van hun mogelijkheden. Werkgevers hebben daarvoor vaak geen tijd. Let op, een ontwikkel gesprek is geen beoordelingsgesprek En wat kan OOM betekenen? OOM kan bedrijven helpen hun opleidingsplan uit te stippelen. Vooral voor kleine bedrijven zonder P&Oafdeling kan dit handig zijn. Daarnaast is het de taak van OOM om na te denken over hoe we de samenspraak over opleiden en ontwikkelen extra kunnen stimuleren. We dachten tot nu toe dat een handtekening van een werknemer onder een Persoonlijk Ontwikkelplan voldoende was, maar we zijn er nu van overtuigd dat er meer nodig is. Dus gaan we bijvoorbeeld speciale trainingen verzorgen en blijven we in 2012 bedrijven die goed bezig zijn in het spotlicht zetten. METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 5

6 reportage METAAL IS NIET VIES. KIJK NAAR MIJ! Meer meiden op de werkvloer; dat is de missie van leerling lasser Lisa Butter (19). Geen kans laat ze onbenut om anderen te wijzen op de mogelijkheden in haar sector. Je kunt je eindeloos ontwikkelen in de metaal. tekst annemarie vestering foto s mark van der zouw O p haar felgroene Kawasaki Ninja met open uitlaat trekt Lisa Butter in het verkeer de nodige aandacht. Maar bij Meijn in Oostzaan kijkt niemand er meer van op als ze met haar wapperende blonde haren op haar brullende buikschuiver het parkeerterrein komt opgereden. Sinds een jaar werkt ze als leerling-lasser bij het bedrijf, dat al bijna dertig jaar machines bouwt voor de kipverwerkende industrie. Van het vervoer van de levende kippen naar pluimveeslachterijen tot en met het inpakken en distribueren van het vlees: Meijn levert machines en apparaten voor het hele traject. Radio 538 schalt uit de boxen boven haar werkplek. Lisa paardenstaart, groen glinsterende nagellak, oorbellen gaat vandaag aan de 6 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

7 Mijn ouders hebben mij altijd gestimuleerd een beroep te kiezen dat ik leuk vind METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 7

8 reportage 8 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

9 Ik wil bij jonge meiden een einde maken aan de vooroordelen. Het beroep is niet alleen voor mannen slag met het buigen en knippen van roestvrijstalen haken voor een kipverwerkende machine. Het is een machine waarin de kippen worden schoongemaakt en geplukt. legt ze uit. Vervolgens ondergaan de kippen nog diverse machinale handelingen en worden ze gewassen. Zo worden ze in plastic verpakt of via de sorteerlijn opgedeeld in drumsticks, vleugels en kipfilets. kapster Nee, ik ben geen veggie, zegt ze glimlachend. Ik houd van kippen, maar vooral als ze op mijn bord liggen. Toen het Regio College in Zaandam, waar ze de mboopleiding basislasser volgt, haar tipte, was ze direct enthousiast over dit leerbedrijf. Een groot, internationaal bedrijf Meijn heeft duizend werknemers en verkoopt machines in negentig landen waar ze veel kon leren, en nog dicht bij haar woonplaats Wormer ook. Het enige waarover ze zich even zorgen maakte, was hoe haar nieuwe collega s op haar zouden reageren. De vrouwen op de werkvloer zijn bij Meijn op een hand te tellen. Dan moet je als meisje soms net iets sterker in je schoenen staan. Met dat geringe aantal vrouwen op de werkvloer is Meijn geen uitzondering. In 2010 had slechts 2,3 procent van de vrouwen in de metaal een technische functie. Waarom was het beroep van lasser voor Lisa dan wel een logische keuze? Ik denk doordat zowel mijn vader als mijn moeder een technische functie hadden. Mijn moeder werkte bij de technische dienst van de PTT, ze legde telefoonkabels aan. Mijn vader werkt bij een constructiebankwerkbedrijf. Mijn ouders hebben mij altijd gestimuleerd om een beroep te kiezen dat ik leuk vond. Toen een van mijn leraren te kennen gaf dat hij het beter vond dat ik kapster of schoonheidsspecialiste zou worden, zijn zij naar school gegaan om hem dat uit het hoofd te praten. Ik hield altijd al van techniek, mijn barbiehuis verbouwde ik al zo dat ik er met de autootjes van mijn broertje doorheen kon rijden. vooroordelen Ik zou het leuk vinden als er meer vrouwen in de metaal komen werken, zodat het onderscheid tussen mannen en vrouwen minder belangrijk wordt. Daar zet Lisa zich met hart en ziel voor in. Tijdens wekelijkse gastlessen op het Regio College begeleidt ze jongeren van dertien jaar om hen met de mogelijkheden in de metaal te laten kennismaken. In drie ochtenden maakt elke leerling een stalen klokje en een opener. Juist de meiden in zo n groep doorgaans zo n vier of vijf wil ze laten zien dat ook zij in de metaal kunnen werken. Metaalbewerker is een mooi beroep, waarin je je eindeloos kunt ontwikkelen. Ik wil bij jonge meiden een einde maken aan de vooroordelen. Het beroep is niet alleen voor mannen. En van werken in de metaal word je niet per se vies. Kijk maar naar mij. Ze toont haar schone, verzorgde handen met de groengelakte nagels. Vanmorgen om acht uur begonnen. Behalve de gastlessen op het Regio College begeleidt Lisa ook jongeren uit de tweede klas van een vmbo bij beroepsoriëntatie-excursies en werkt ze jaarlijks mee aan het Noord- Hollandse Girlpower-project. Dan ga ik met een groep meiden van veertien naar een technieklokaal in Purmerend. Daar maken we bijvoorbeeld een stalen penhouder of lipgloss met behulp van een machine. Het leuke is, als die meisjes binnenkomen vinden ze alles vies en smerig, maar uiteindelijk gaan ze naar huis met een glimlach. uitblinker Haar deelname aan het Girlpowerproject was een van de redenen Girlsday 2012 Om meisjes tussen de tien en vijftien jaar te laten kennismaken met bèta, techniek en ict, organiseert het landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek VHTO jaarlijks de Girlsday, dit jaar op donderdag 26 april. Tal van bedrijven en hoger onderwijsinstellingen openen dan hun deuren speciaal voor meisjes, die daar kunnen kennismaken met technisch werk in de dagelijkse beroepspraktijk. Hoger onderwijsinstellingen, bedrijven en groepen meisjes kunnen voor meer informatie en aanmelding terecht op METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 9

10 reportage Eén van Lisa s docenten gaf haar op voor de selectieronde van de Vakkanjerwedstrijden De vrouwen op de werkvloer zijn op één hand te tellen. Dan moet je als meisje soms net iets sterker in je schoenen staan waarom Lisa in het afgelopen jaar door het Regio College werd verkozen tot Uitblinker Uitblinkers zijn mbo ers die zich tijdens hun opleiding hebben onderscheiden. Lisa deed dat volgens het juryrapport niet alleen door zich in te zetten om andere meiden te enthousiasmeren voor de techniek. Maar ook door een leidende factor te zijn in de klas en, ondanks haar dyslexie en dyscalculie, van de praktijkschool op te klimmen naar niveau 2 van het vakonderwijs. Ik kan niet zo goed leren, maar ik heb gelukkig gouden handjes. Ook met haar technische vaardigheden speelde ze zich in de kijker; een van haar docenten gaf haar op voor de selectieronde van de Vakkanjerwedstrijden, dé beroepencompetitie in de metaal en metralektro. Ik vind het belangrijk om me te blijven profileren als meisje in de metaal. Ik kan een voorbeeld zijn voor andere meiden. Zo wil ik me als rolmodel blijven inzetten voor meer vrouwen in de sector. 10 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

11 de dialoog Een cursus doen? Even met je baas bespreken! Een open dialoog tussen werkgever en werknemer is belangrijk, ook als het om je ontwikkeling gaat. Maar vanzelfsprekend is het niet. Beide partijen moeten zich ervoor inzetten, vinden Karin Kers (HRM manager) en Guido Könning (technicus buitendienst ) van Mactwin. tekst annemarie vestering foto s hans van den heuvel KARIN & GUIDO KARIN KERS (45) HRM-MANAGER BIJ MACTWIN SECURITY GROUP GUIDO KÖNNING (34) TECHNICUS BUITENDIENST Als je weet wat het doel is, kun je samen heel veel bespreken Elk jaar hebben onze 75 medewerkers een beoordelingsgesprek met hun manager. Over die vorm zijn we niet helemaal tevreden; we kijken op dit moment hoe we die kunnen aanpassen. We willen meer oog voor de functies en de competenties die erbij horen. Maar wensen en knelpunten hoeven niet te blijven liggen tot het jaarlijkse beoordelingsgesprek. Wij hebben een open en informele bedrijfscultuur. We tutoyeren elkaar, werken met open deuren en directeuren Adri en Peter zijn ook op de werkvloer aan te spreken. Altijd gaan we voor het best mogelijke product. Mactwin ontwikkelt en verkoopt beveiligingssystemen op maat aan onder andere banken en midden- en kleinbedrijven. Denk aan brand- en inbraakmeldsystemen en systemen voor toegangscontrole. Maar bijvoorbeeld ook de plofkoffer in het waardentransport. We blijven ons bedrijf ontwikkelen en we proberen onze medewerkers daar zo veel mogelijk bij te betrekken. Een open cultuur, waarin mensen kritisch blijven en niet bang zijn elkaar te corrigeren, is daarbij cruciaal. Het is natuurlijk niet altijd makkelijk om elkaar aan te spreken op zaken die niet lekker lopen. Maar als iedereen weet dat het doel is er beter van te worden, kun je heel veel bespreken. Je hoeft hier van je hart geen moordkuil te maken Ook als werknemer moet je je inzetten voor een open dialoog met je werkgever. Het helpt niet om je hart te luchten bij je collega s bij het koffiezetapparaat en vervolgens in een vergadering met je leidinggevende je mond te houden. Daar spreken we elkaar bij Mactwin op aan. Als je niet open durft te zijn naar je werkgever, verpest dat de werksfeer. Je voelt je dan al snel niet serieus genomen en waarom zou je je dan nog voor het bedrijf inzetten? Mactwin is de eerste werkgever bij wie ik me echt gehoord voel. Laatst bijvoorbeeld, toen we als storingsmonteurs lieten weten dat het wat veel was om na een drukke werkweek de storingsdienst in te gaan. Er werd direct ruimte in de agenda s gereserveerd om met het afdelingshoofd tot een oplossing te komen. Nu worden er voor de storingsdienst minder werkzaamheden gepland. Dat geeft het gevoel: ik heb hier een stem. Als je met goede argumenten komt, zijn de leidinggevenden voor rede vatbaar. Je hoeft van je hart dus geen moordkuil te maken. Het verloop is hier dan ook laag, de medewerkers zijn heel tevreden. Behalve over het jaarlijkse beoordelingsgesprek; dat is te veel een monoloog. Mijn voorkeur gaat uit naar een functioneringsgesprek. Communicatie is een wisselwerking; echt een dialoog. METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 11

12 de cursist NICK SPRADO LEEFTIJD: 24 BEDRIJF: FWL-JATEC FUNTIE: CNC-PROGRAMMEUR OPLEIDING: WERKVOORBEREIDER 12 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

13 PAS OP DE PLAATS De loopbaan van CNC programmeur Nick Sprado (24) ontwikkelde zich in zo n rap tempo dat hij het even niet meer kon bolwerken. Het is fijn dat mijn werkgever en ik eerlijk tegen elkaar kunnen zijn. Daardoor zit ik nu weer helemaal op mijn plek. tekst annemarie vestering foto mark van der zouw ennis ligt wat mij betreft K op de werkvloer, zegt Nick Sprado. Dus toen ik op mijn zeventiende wist dat ik de verspaning in wilde, verruilde ik de mts al snel voor praktijkonderwijs. Ik begon als leerling bij verspanings- en montagebedrijf FWL-Jatec in Leerdam. Inmiddels ben ik daar in dienst als gediplomeerd CNC-programmeur en heb ik een tweejarige opleiding tot werkvoorbereider bijna afgerond. te hoog gegrepen Het ging allemaal zo voorspoedig met zijn loopbaan, dat Nick het een half jaar geleden even niet meer kon bijbenen. Toen hij naast het programmeren ook moest gaan leidinggeven, werd het hem te veel. Op de werkvloer liep ik vooruit op mijn opleiding. Ik kwam met zo n boei thuis, van wat ik allemaal had meegemaakt. Het ging me boven mijn pet. Hij besloot een andere baan te zoeken. Bij FWL-Jatec probeerden ze nog om samen tot een oplossing te komen, maar ik had mijn besluit genomen. Na 6,5 jaar was ik ook wel nieuwsgierig hoe het er bij een ander bedrijf aan toe zou gaan. Vier maanden heeft hij bij een bedrijf in kunststofverspaning kunnen ontdekken of het gras daar groener was. Maar hij kon er niet wennen. Hij miste zijn collega s, de warme sfeer en het vertrouwen; bij FWL-Jatec werd hij nooit op zijn vingers gekeken. bakkie doen Dus toen zijn oud-werkgever belde om samen een bakkie te doen, twijfelde hij geen moment. Nu staat hij weer lekker te programmeren bij FWL-Jatec. Het is fijn dat mijn werkgever en ik eerlijk tegen elkaar kunnen zijn. Daardoor zit ik nu weer helemaal op mijn plek. Leidinggeven komt wellicht later weer, als hij meer levenservaring heeft opgedaan. Hij wil graag doorgroeien in het bedrijf. Eerst als werkvoorbereider en later in een functie waarin hij betrokken is bij de optimalisatie van het productieproces. Na zijn examen zal hij eens kijken welke cursussen er worden aangeboden op dat gebied. Ik hou ervan om nieuwe dingen te leren. Ik wil mezelf scherp houden. Daarom blijf ik mezelf ontwikkelen. En ik hoop dat anderen dat ook doen, want het vakmanschap mag niet uit de metaal verdwijnen! METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 13

14 de maker ARJAN BROEKMAN (40, monteur) bij Von Gahlen in Zevenaar Dit is een Hot Cell, een werkomgeving voor de vervaardiging van nucleaire geneesmiddelen die bijvoorbeeld worden gebruikt bij mensen die een PET-scan moeten ondergaan. Het is een kleine clean room die de laborant moet beschermen tegen radioactieve straling en tegelijkertijd de geneesmiddelen beschermt tegen invloeden van buitenaf. De buitenkant van de kast bestaat uit lood en een stalen beplating. Het lood is 75 millimeter dik. Van binnen is de kast bekleed met rvs en voorzien van allerlei apparatuur voor luchtbehandeling, stralingsmeting, temperatuurregeling, noem maar op. Deze apparaten wegen soms tientallen tonnen en zijn veel te zwaar om te vervoeren. Nadat ze hier uitgebreid zijn getest, worden ze ontmanteld. De beplating wordt gespoten en alles wordt ingepakt voor transport. Bij de klant worden ze vervolgens door onze eigen monteurs weer geassembleerd. En omdat onze klanten over de hele wereld zitten, komen we nog eens ergens. Meer informatie over dit OOM-bedrijf op foto rob overmeer 14 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

15 onderwijs BEDRIJFSKUNDIG SLEUTELEN De samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs is van groot belang voor OOM bedrijf Optima Cycles. Stagiairs krijgen de kans om fietsen te ontwerpen én te maken. tekst evelien hoekstra foto s rob overmeer Een student heeft de nieuwe fiets Double Dutch ontworpen tagiairs spelen een belangrijke Srol. Regelmatig komen hier studenten stage lopen die een nuttige en positieve bijdrage leveren. Voor ons is het een voordelige manier om gebruik te kunnen maken van hun expertise. Bovendien brengen studenten innovatiekracht mee. Terwijl het omgekeerd voor de studenten een mogelijkheid is om hun kennis in de praktijk te toetsen en zich goed voor te bereiden op de beroepspraktijk. Door de samenwerking met het onderwijs profiteert Optima Cycles van de resultaten van de onderzoeks- en praktijkopdrachten. Zo heeft een stagiair binnen het bedrijf de stadsfiets Double Dutch ontworpen. Daarnaast krijgen de studenten theoretische ondersteuning en specifieke begeleiding, en ook dat komt het bedrijf ten goede. Begin jaren negentig begon OOMbedrijf Optima Cycles als fabrikant van ligfietsen. Momenteel vindt de productie van high-end frames en onderdelen plaats in hun eigen fabriek in Taiwan. Maar het sleutelwerk, de uiteindelijke montage en het ontwerpen van fietsen is nog steeds de kern van Optima Cycles. Met meer dan twintig jaar ervaring is het bedrijf met veel jonge werknemers inmiddels uitgegroeid tot een succesvolle, wereldwijd opererende ligfietsfabrikant. elektrische fiets Inmiddels maakt het bedrijf al lang niet meer alleen ligfietsen. Bedrijfsleider Thomas Ettema: Vorig jaar hebben we de Dutch ID E-Bike ontworpen, de eerste Nederlandse elektrische fiets die is uitgerust met een motor van Bosch. De accu is zeer vooruitstrevend en heeft een hoog rendement met een actieradius tot 125 kilometer. De elektromotor berekent per situatie hoeveel ondersteuning er nodig is, en hij is zeer milieuvriendelijk. Een team van productontwerpers is verantwoordelijk voor het hele ligfietsenprogramma. Met onze software ontwerpen we modellen, die we vervolgens kunnen draaien, frezen en tig-lassen in aluminium en staal. Optima Cycles heeft een klein team met verschillende achtergronden. Maar allemaal met een passie voor fietsen, zegt Ettema. Ze worden geregeld benaderd om voor andere bedrijven producten te ontwikkelen. METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 15

16 Thomas Ettema Bedrijfsleider Optima Cycles Beverwijk Stagiairs zijn voor ons heel belangrijk. We hebben het afgelopen jaar een elektrisch ondersteunde fiets ontworpen. De onderdelen komen behalve uit Europa ook uit China en Taiwan. Deze moeten nu afgemonteerd worden tot een fiets. We hebben contact gehad met OOM en de Hogeschool van Amsterdam om te kijken of er een student is die zowel kan meebouwen aan de fiets als een analyse kan maken van het montageproces, zodat we dat zo veel mogelijk kunnen optimaliseren. Het zou geweldig zijn als iemand met een technische achtergrond deze opdracht kan vervullen. In het verleden hebben we meerdere stagiairs gehad die later een baan bij ons hebben gekregen. Zo is er een student geweest die een fiets heeft ontworpen en iemand die er een heeft geperfectioneerd. We hebben studenten van het mbo tot de universiteit gehad. We zijn een klein bedrijf en kunnen altijd jonge, goede krachten gebruiken. Nu gaat het om een student technische bedrijfskunde. Het contact met OOM is de laatste maanden ontstaan en daar zijn we tot nu toe erg blij mee. In het verleden werden we rechtstreeks door studenten benaderd voor een stageplek, maar de bemiddelende rol die OOM sinds kort tussen ons en het onderwijs heeft ingenomen, bevalt ons goed. We zoeken een student die kan meebouwen aan de fiets en een analyse kan maken van het montageproces 16 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

17 Frank van Luik Docent Technische Bedrijfskunde Hogeschool van Amsterdam Wij zoeken regelmatig stageplaatsen voor onze studenten binnen de metaalbranche. Omdat we zoveel mogelijk de beroepspraktijk aan bod willen laten komen, zijn contacten met de bedrijven essentieel. Derdejaars studenten lopen zes maanden stage en de tweedejaars gaan één kwartaal een dag in de week aan het werk binnen een bedrijf. Momenteel is er een groepje studenten voor een snuffelstage aan de slag bij Kersten Constructies in Amsterdam, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het construeren, leveren en ontwikkelen van staal- en andere metaalconstructies. De studenten brengen het productieproces en de werkvoorbereiding in kaart, van offerte tot factuur, met de vraag of er nog verbeterpunten zijn. In de bedrijven zelf leren onze studenten het meest. Ze zijn altijd enthousiast als ze aan de slag mogen binnen een onderneming. Een stage binnen een bedrijf geeft ze het gevoel dat ze nuttig zijn, dat het ertoe doet. Een casus in een klaslokaal kan daar niet tegenop. Voor Optima Cycles in Beverwijk is regiomanager Anton Verlaan van OOM op zoek naar een student Technische Bedrijfskunde, die het bedrijfsproces kan analyseren. Tegelijkertijd heeft de stage natuurlijk een technische component met de montage van de E-Bikes. Dat is precies wat onze studenten willen. Zij hebben naast het bedrijfskundige aspect ook verstand van techniek. Een stage geeft de studenten het gevoel dat ze nuttig zijn, dat het er toe doet Stagebijdrage Ook aan de slag met een stagiar in uw bedrijf? Dan komt u in aanmerking voor de stagebijdrage van OOM. De bijdrage is gebaseerd op een vijfdaagse werkweek en is bij minder dagen per week evenredig lager. De bijdrage kan bij technische stages oplopen tot 300,- per maand en bij niet technische stages tot 125,- per maand. Voor vmbo ers is de maximale bijdrage 200,- per maand. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden van onze regelingen en bijdragen op METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 17

18 branche in beeld Branchevereniging Nederlandse Lifttechnische Bedrijven (NLB) GELIJK OP MET MULTINATIONALS Joop Lakeman is directeur van het gelijknamige liftbedrijf. Daarnaast is hij als voorzitter van de branchevereniging Nederlandse Lifttechnische Bedrijven betrokken bij de ontwikkeling van de hele branche. We hebben gezamenlijke belangen. tekst evelien hoekstra foto frank hylkema Al meer dan honderd jaar ontwikkelt, produceert, installeert, renoveert en onderhoudt de firma Lakeman liften. Als eerste liftbedrijf mag Lakeman het predikaat Hofleverancier voeren. Het bedrijf onderscheidt zich door maatwerk, productontwikkeling en innovatie. De laatste ontwikkelingen zijn gericht op groen en milieubewust denken. De liftinstallaties van het bedrijf zijn duurzaam en energiezuinig. Joop Lakeman, directeur van Lakeman Liften is bovendien voorzitter van de branchevereniging. Hij noemt het een meerwaarde dat de deelnemende bedrijven op een collegiale manier over de ontwikkelingen in de branche kunnen praten. We zitten niet als concurrenten tegenover elkaar aan tafel, maar hebben gezamenlijke belangen, die we via de NLB proberen te behartigen. Daarnaast is er ruimte om problemen die zich in de praktijk voordoen, met elkaar te bespreken. Lakeman Liften besteedt zelf veel aandacht aan opleiden en is een erkend leerbedrijf. Joop Lakeman: We hechten veel waarde aan goede vakopleidingen, zoals de opleiding Lifttechniek van het Zadkine College in Rotterdam. Ieder jaar krijgen we drie stagiairs, degenen die het beste bij ons passen, kunnen later mogelijk bij ons aan de slag. Het werk varieert van het maken van onderdelen, constructies en liftcabines op de werkplaats tot het buitenwerk van een monteur. Om alle medewerkers up-to-date te houden, volgt het personeel jaarlijks gerichte cursussen en trainingen. Deels gaat het om technische ontwikkelingen, maar ook communicatieve vaardigheden komen aan bod. Branchesecretaris Johan Lantinga van de Metaalunie: De liftbedrijven in het MKB hebben hun krachten gebundeld en kunnen zich momenteel meten met de multinationals. Liepen zij in het verleden nog wel eens achter de feiten aan, inmiddels is dat verleden tijd. Meer weten over deze branche? Neem dan contact op met Johan Lantinga, Of kijk op of 18 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

19 We zitten niet als concurrenten tegenover elkaar aan tafel, maar hebben gezamenlijke belangen Liftmonteurs Jan van der Bent en Rien Oudshoorn van Lakeman Liften op locatie aan het werk METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 19

20 reportage SLIMME KIDS KIEZEN TECHNIEK Weinig kinderen met een hogere Cito score kiezen voor vmbo beroepsopleiding. De Technomavo is een gouden greep om alle kinderen voor techniek te interesseren. Werkgevers en vmbo s vragen om meer van dit soort oplossingen om dalende leerlingenaantallen tegen te gaan. tekst evelien hoekstra foto s rita van de poel Wil je met je handen werken? Dan kan dat alleen met een vmbo-basis- of -kaderopleiding. Dat vonden ze op het Teylingen College, locatie KTS, onzin. Waarom zou een leerling met een vmbo-t-advies of zelfs havoniveau niet met zijn handen mogen werken? En zie daar: het idee voor de Technomavo was geboren. Sinds augustus 2009 hebben leerlingen in Voorhout en omgeving de mogelijkheid een vmbo-t diploma te halen en tegelijkertijd veel praktijklessen techniek te volgen. Elke dag zijn ze wel in de werkplaats te vinden. havo-advies Voor tweedejaars Reinout van Koolwijk (14) een hele uitkomst. Ik kreeg een havo-advies, koos voor het vmbo-t, maar ik hou er niet zo van om de hele dag in de klas te zitten. Boeken zijn niet echt mijn ding. Nu heb ik een combinatie van boeken en praktijk. Ik fiets elke dag 18 kilometer naar school, maar dat heb ik er zeker voor over. Hij wil na zijn vmbo-t graag naar de mts om vervolgens de hts af te ronden. Het fascinerendst vindt Van metaal kun je zoveel meer maken dan van hout 20 >> METAALJOURNAAL WINTER 2012

21 Ook kinderen die makkelijk leren, moeten de kans krijgen om met hun handen te werken TECHNIEK IS OOK VOOR HAVO-KINDEREN De politiek moet iets doen om meer leerlingen naar het technische vmbo te krijgen, vinden VNO-NCW, MKB Nederland en de Stichting Platforms VMBO. Ten eerste willen zij dat ouders en kinderen gestimuleerd worden. Meer en betere voorlichting van het vmbo en het bedrijfsleven aan ouders en docenten in het basisonderwijs zijn hiervoor noodzakelijk. Alle mogelijkheden dienen benut te worden om beroepsoriënterend leren weer een positieve keuze te laten zijn voor leerlingen, ouders en scholen. Vaak wordt een verwijzing door de basisschool naar het beroepsoriënterend onderwijs (vmbo) als een tweede keuze gezien. Een verwijzing naar de mavo of de havo scoort beter, zowel bij de ouders als bij de school. Dit is zelfs het geval als vmbo voor de leerling de eerste en de beste keuze is, gelet op zijn of haar talenten en mogelijkheden. Zowel ouders als schoolteams blijken niet altijd goed zicht te hebben op de perspectieven die een beroepsopleiding biedt. Om de beste keuze te kunnen maken wordt er in de petitie gepleit voor het toetsen van praktische vaardigen en kennis bij de Cito-toets. Volgens de petitie moeten alle talenten van leerlingen in beeld komen en worden ontwikkeld. Als maatregel is een toevoeging van een praktische component aan de Cito-toets noodzakelijk. Dit stimuleert een goede doorverwijzing en een positievere keuze voor het beroepsonderwijs. Daarnaast moeten er meer docenten voor beroepsgerichte programma s in het vmbo komen, is een betere samenwerking in de regio tussen scholen en bedrijfsleven noodzakelijk en moeten er betere eigentijdse programma s in het technisch vmbo komen. Maar bovenal zien de werkgevers en vmbo s toekomst in de mix van mavo of havo met het beroepsoriënterend leren. De Technomavo is hiervan een goed voorbeeld. hij dingen die echt werken, zoals instrumenten. Daarom vind ik metaal ook zo leuk. Van metaal kun je zoveel meer maken dan van hout. Daarom wil ik ook verder in de metaal. Thuis was ik altijd al bezig met techniek: met elektriciteit en met ijzerdraad. In mijn kamer hangen allemaal eigen creaties. klok Ook Lars van Driel (14) is helemaal op zijn plek op de Technomavo, richting metaal. Hij houdt er niet van om van de ene gewone les naar de andere te moeten. En op de Technomavo hoeft dat ook niet. Tijdens Praktijk- en Sector Oriëntatie (PSO) mochten ze een klok maken. Lassen, vijlen en verspanen. Ik hou ervan om bezig te zijn. Al van jongs af aan ben ik in de weer met techniek. Ik teken nu thuis veel op de computer, zoals plattegronden van gebouwen. Maar het liefst wil ik bij de marechaussee iets doen met voertuigentechniek. Beide leerlingen vinden het vooral leuk dat ze zelfstandig mogen werken. Laatst kregen ze een opdracht bij het vak Beeldende Vormgeving om een voertuig te maken. Lars: Ik heb toen eerst met de hand een zelfbedachte auto getekend. Die zijn we nu met een tekenprogramma op de computer aan het zetten, zodat ik straks met een werktekening aan de slag kan. petitie Helaas is Teylingen College met de Technomavo een van de weinige Het liefst wil ik bij de marechaussee iets doen met voertuigentechniek scholen die een oplossing gevonden hebben voor het dalende aantal techniekleerlingen. In een petitie aan de Tweede Kamer constateren VNO-NCW, MKB Nederland en de Stichting Platforms VMBO dat sinds 2004 het aantal leerlingen in de techniek gemiddeld met dertig procent per regio gedaald is. Voor het totale vmbo is het aantal leerlingen in de bovenbouw gedaald van in 2004 naar in De daling van het aantal METAALJOURNAAL WINTER 2012 << 21