Activiteitenverslag van het schooljaar

Transcriptie

1 Soort document Activiteitenverslag Gebruikt voor Verspreiding Opgemaakt op Vervaldag Nvt Verantwoordelijke H. Vandelannoote Activiteitenverslag van het schooljaar Inhoudstafel Vooraf Hoofdstuk 1: Context 1. Situering 2. Organisatie 3. Doelgroep 4. Netwerk 5. Medewerkers 6. Interne veiligheid en welzijn op het werk Hoofdstuk 2: Recente ontwikkelingen 1. Decreet Rechtspositie van de Minderjarige 2. BVR Operationele doelen van het CLB 3. LARS Hoofdstuk 3: Centrumbeleid 1. Organisatiebeleid 2. Personeelsbeleid 3. Professionaliseringsbeleid 4. Kwaliteitsbeleid 5. Communicatie- en informatiebeleid Hoofdstuk 4: De CLB-opdracht 1. Het leerlingengebonden aanbod 2. Leerlingengebonden aanbod bij afwezigheidsproblemen 3. Schoolondersteuning 4. Medische consulten 5. Vaccinaties en profylactische maatregelen Hoofdstuk 5: Andere opdrachten 1. VAPH 2. Verhoogde kinderbijslag 3. Stages Hoofdstuk 6: Bijlagen 1

2 Vooraf Met voorliggend activiteitenverslag wil Vrij CLB Poperinge starten met een initiatief dat hopelijk snel een traditie wordt. In het kader van transparante beleidsvoering hebben onze partners recht op een inkijk in de organisatie en een voorstelling van de activiteiten en resultaten. Bij dit eerste activiteitenverslag moeten wel enkele kanttekeningen gemaakt worden. Ikzelf ben als directeur in Vrij CLB Poperinge begonnen op 1 april Na enkele maanden inlopen en kennismaken stond het schooljaar vooral in het teken van nadere kennismaking en het ontwikkelen van een beleidsvisie die ook werd neergeschreven in het beleidsplan voor de periode Dit gebeurde in nauw overleg met de collega s van Vrij CLB Ieper en Vrij CLB Veurne- Diksmuide-Westkust, waarmee we een samenwerkingsverband hebben binnen de vzw VCLB West. Een activiteitenverslag dient idealiter gebaseerd te zijn op feiten en cijfers. Om dit te kunnen moet een organisatie ook investeren in structuren en methoden om feiten en cijfers te verzamelen. Hiertoe worden zowel lokaal inspanningen geleverd als op het niveau van de sector. Deze ontwikkelingen zijn echter nog in volle ontwikkeling en concrete cijfermatige gegevens zijn dan ook vooral naar de toekomst toe te verwachten. In dit activiteitenverslag gaan we in op een aantal beleidsaspecten. De realisaties op dit vlak sporen samen met het stap voor stap realiseren van het beleidsplan. Daarnaast gaan we in op de eigenlijke CLB-werking zoals u ze wellicht kent en op een aantal andere initiatieven of activiteiten die gerealiseerd werden in het voorbije schooljaar. Tot slot wil ik benadrukken dat het tot stand komen van een activiteitenverslag niet alleen het werk is van de penhouder, maar het resultaat is van de niet-aflatende inzet van alle CLB-medewerkers. Ik wil hen langs deze weg dan ook nogmaals uitdrukkelijk bedanken! Hans Vandelannoote, directeur 2

3 Hoofdstuk 1: Context 1. Situering Vrij CLB Poperinge is gekenmerkt als één van de kleinere Centra voor Leerlingenbegeleiding. Het werkingsgebied beslaat Groot-Poperinge en Vleteren. Het staat in voor de begeleiding van ongeveer 5300 leerlingen en doet dit met 17,24 FTE, waarvan 13,93 FTE instaan voor het eigenlijke veldwerk. Om de uitdagingen van de toekomst aan te kunnen en verder te blijven professionaliseren werd een samenwerkingsverband afgesloten met Vrij CLB Ieper en Vrij CLB Veurne- Diksmuide-Westkust. Sinds 1 september 2008 vallen de drie CLB onder de hoede van de vzw VCLB West. Gezien zijn geografische ligging in een weinig bevolkte regio in Vlaanderen kan Vrij CLB Poperinge momenteel nog rekenen op een densiteitsregeling waardoor we 3,96 extra omkaderingsgewichten * in vergelijking met het gemiddelde CLB kunnen inzetten. De vaak aangehaalde verklaring dat deze extra omkaderingsgewichten een tegemoetkoming zijn in het kader van de vaak verre verplaatsingen binnen het werkgebied, vinden wij minder doorslaggevend dat wel het feit dat in ons werkgebied (erg) weinig aanbod is aan welzijnsen hulpverleningsdiensten. Dit heeft dan ook tot gevolg dat onze medewerkers vaak zelf problemen blijven aanpakken en voor overbruggingshulp zorgen. Dit is evenwel geen duidelijk omschreven CLB-opdracht en we beschouwen dit dan ook als een extra dienstverlening ten aanzien van onze cliënten. Als draaischijf binnen het welzijns- en hulpverlenersnetwerk blijft het wel de betrachting leerlingen en ouders zo snel mogelijk naar de juiste hulp te kunnen verwijzen. Daarnaast krijgt Vrij CLB Poperinge nog 0,40 omkaderingsgewichten in het kader van Gelijke Onderwijskansen. Hoewel de GOK-indicatoren ** in zijn algemeenheid bekend zijn, ligt het niet voor de hand deze ook concreet zichtbaar te maken in onze leerlingenpopulatie. Dit is duidelijk een uitdaging naar de toekomst toe omdat de Westhoek ook binnen West- Vlaanderen een vrij specifiek karakter heeft. In vergelijking met de gemiddelden voor West- Vlaanderen leven in de Westhoek iets meer jongeren en gezinnen met kinderen. De welvaartsindex ligt lager, meer personen genieten van een voorkeursregeling bij de ziekteverzekering. Er wonen minder leerlingen uit het secundair onderwijs met schoolse vertraging en het aandeel kansarme geboorten ligt relatief laag. (*: Dit betekent niet dat we daarmee ook evenveel FTE kunnen inzetten. Het inzetten van een psycholoog vergt 1,3 omkaderingsgewichten, het inzetten van een arts 1,6 omkaderingsgewichten.) (**: De GOK-indicatoren zijn het percentage gezinnen dat één of meer schooltoelagen ontvangt, het percentage leerlingen dat tijdelijk of permanent buiten gezinsverband wordt opgevangen, het percentage ouders dat behoort tot de rondtrekkende bevolking, het percentage moeders dat niet in het bezit is van een diploma secundair onderwijs en het percentage kinderen waarvan de thuistaal niet Nederlands is.) 3

4 2. Organisatie Vrij CLB Poperinge wordt bestuurd door de vzw VCLB West. We verwijzen naar bijlagen 1 en 2 voor de ledenlijst van de Raad van Bestuur en de Algemene Vergadering. Binnenkort worden deze gegevens en het organigram beschikbaar gesteld via de website Voor het aansturen van de inhoudelijke werking is er een centrumraad. Hierin worden vertegenwoordigers van de verschillende onderwijspartners, leerlingenraden, ouderverenigingen en het brede middenveld uitgenodigd. De ledenlijst vindt u in bijlage 3 en eveneens binnenkort op de website. Niettegenstaande we een kleine organisatie zijn en er diverse interne communicatiekanalen zijn, werd in het verleden reeds geopteerd voor een officieus LOC (Lokaal Overlegcomité) dat inzake personeelsmaterie aanbevelingen doet. Samenstelling van het officieuze LOC Vertegenwoordigers van het personeel Directeur Vertegenwoordiger van de Raad van Bestuur Marc Leroy Mathijs Dejaegher Hans Vandelannoote Lieven Delvoye (op vraag) 3. Doelgroep Tijdens schooljaar bediende Vrij CLB Poperinge 20 scholen (samen 26 vestigingsplaatsen) en 4899 leerlingen. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de leerlingenaantallen per onderwijstype en de gewichten die daaraan worden toegekend. Een vergelijking met voorgaande jaren kan maar ten dele gezien een wijziging in de gecontracteerde scholen. De lijst van de gecontracteerde scholen vindt u in bijlage 4. Onderwijstype (en wegingscoëfficiënt) N leerlingen N gewogen leerlingen N leerlingen N gewogen leerlingen N leerlingen N gewogen leerlingen Kleuter (2) Lager (2) BuBaO (7) graad A-stroom (1,5) , ASO 2 en 3 graad (1) B-stroom (4) TSO (1,5) , , ,5 BuSO (7) DBSO / Erkende vorming (7) Totaal , ,5 N BaO N SO , ,5 Verhouding BaO / SO 54/46 48/52 54/46 49/51 50/50 43/57 4

5 Daarnaast kunnen een aantal leerlingen rekenen op extra omkadering omwille van het feit dat ze GON-begeleiding (of Ion-begeleiding) genieten of anderstalige nieuwkomer zijn. Leerlingen met extra gewicht N leerlingen met GOn/Ion BaO (7) 37 N leerlingen met GOn SO (7) 10 N anderstalige nieuwkomers BaO (4) 12 N anderstalige nieuwkomers SO (4) 2 Voor deze leerlingen kan de wegingscoëfficiënt verhoogd worden tot het aangeduide cijfer. Dit brengt het totaal aantal gewogen leerlingen op (met voor BaO 5293 en voor SO 7127 leerlingen of een verhouding van 43/57). De cijfers voor en kunnen niet zomaar met elkaar vergeleken worden omdat met de nieuwe omkaderingsperiode voor de CLB op een wijziging in de gecontracteerde scholen werd doorgevoerd. Vanaf dat moment behoorden de basisscholen van de gemeente Lo-Reninge niet langer tot het werkgebied van CLB Poperinge. Vanaf datzelfde moment echter werd een beleidscontract gesloten met De School van De Lovie. Het berekenen van de omkadering voor de CLB gebeurt driejaarlijks en wordt gebaseerd op het leerlingenaantal op 1 februari van het jaar voorafgaand aan de nieuwe omkaderingsperiode. Voor de huidige omkaderingsperiode die aanving op werden dus de leerlingenaantallen van 1 februari 2008 gebruikt. Voor de volgende omkaderingsperiode die start op is het wachten op de leerlingenaantallen op TREND: We stellen een lichte daling van het leerlingenaantal in het werkgebied vast. Deze daling uit zich vooral in basisonderwijs. Dit houdt géén verband met een effectieve daling van het aantal leerlingen maar met een wijziging in de gecontracteerde scholen. 4. Netwerk Het CLB krijgt per decreet een belangrijke rol als draaischijf binnen het netwerk van hulpverleners, dienstverlenende en welzijnsorganisaties. In schooljaar werd dit netwerk in kaart gebracht en werden contacten gelegd om tot samenwerkingsakkoorden te komen. (Ver)nieuw(d)e samenwerkingsprotocollen CAW De Papaver CAR De Klinker Spijbelcel Politie JEZ11 (Project binnen de bijzondere jeugdbijstand) Lopende gesprekken Huisartsen Kind & Gezin Als partner binnen dit netwerk is een vertegenwoordiging op overlegfora essentieel. In onderstaande tabel een overzicht van de overlegfora waarin het CLB betrokken is. 5

6 Overlegforum Preventieraad / Stuurgroep Preventieraad Stad Poperinge Scholenoverleg Stad Poperinge Zorgoverleg BaO BaSO-overleg Werkgroep ADHD in de Westhoek Stuurgroep ADHD in de Westhoek Overleg opvoedingsondersteuning Werkgroep informeren en adviseren (Welzijnsraad) Centrumraad Centrum Deeltijds onderwijs LOGO Midden-West-Vlaanderen: Dagelijks bestuur ; Raad van Bestuur ; Algemene Vergadering LOGO Midden-West-Vlaanderen: CLB-overleg Bemiddelingscommissie Centrale zorgregie CLB-vertegenwoordiging Hans Vandelannoote Hans Vandelannoote Sandra Pyck Els Dehouk Karolien Damman Els Dehouk Els Dehouk Hans Vandelannoote Hans Vandelannoote Hans Vandelannoote Hans Vandelannoote Emilie Warszawski Relindis Vandendriessche 5. Medewerkers De personeelsbezetting van het CLB gebeurt binnen de haar toegewezen omkadering door het departement onderwijs. Dit gebeurt om de drie jaar. In de huidige omkadering telt Vrij CLB Poperinge 17,24 FTE (fulltime equivalenten) die gerealiseerd worden door 19 medewerkers. Een overzicht van het huidige medewerkersbestand vind je in bijlage 5. De verdeling over de diverse ambten gebeurt als volgt: Functie Aantal OG * totaal directeur 1,00 x 1,6 = 1,60 administratief werker (ICT) 0,50 x 1 = 0,50 arts 1,10** x 1,6 = 1,76 consulent x 1,3 = maatschappelijk werker 3,40 x 1 = 3,40 Medewerker (administratie) 1,50 x 0,7 = 1,05 intercultureel bemiddelaar x 0,7 = ervaringsdeskundige x 0,5 = paramedisch werker 2,50 x 1 = 2,50 psycho-pedagogisch consulent 4,10 x 1,3 = 5,33 psycho-pedagogisch werker 1,10 x 1 = 1,10 coördinatiefunctie x 0,2 = Totaal 15,20 17,24 6

7 (*:OG = Omkaderingsgewicht ; **: Eén arts heeft een vrijstelling van 10% om de Interne veiligheid en welzijn op het werk te coördineren.) Vrij CLB Poperinge staat in voor de begeleiding ruim 5000 leerlingen en doet dit met 17,24 FTE, waarvan 13,93 FTE instaan voor het eigenlijke veldwerk. Per voltijds medewerker en per discipline geeft dat volgend resultaat: Discipline Gemiddeld n leerlingen / FTE Gemiddeld n GEWOGEN leerlingen / FTE Arts Paramedisch werker / Verpleegkundige Psychopedagogisch consulent of werker Maatschappelijk werker Interne veiligheid en welzijn op het werk Om optimaal te kunnen werken aan interne veiligheid en welzijn op het werk, werd voorzien in een vrijstelling van 10%. Deze vrijstelling werd toegekend aan Dr. Marc Leroy. Daarnaast was voorzien in een lokale werkgroep. Behalve intern overleg (4 x per jaar) wordt ook overlegd met de collega s van de andere centra binnen vzw VCLB West en wordt halfjaarlijks overleg gepleegd met de Technische Bedrijfseenheid op de koepel. Samenstelling van de Werkgroep Interne veiligheid en welzijn op het werk Eindverantwoordelijke Hans Vandelannoote Preventiemedewerker Leden Marc Leroy Griet Crombez Rita Lelieur Emilie Warszawski Volgende zaken werden tijdens schooljaar gerealiseerd: - Opmaak rampendraaiboek - Opmaken evacuatieplan en richtlijnen bij brand - Invoeren aanwezigheidsbord - Brandoefening - Analyse van de werkplek met suggesties tot verbetering - Afname van een bevraging bij de medewerkers omtrent welzijn op het werk - Beginanalyse bij het informatieveiligheidsbeleid - Ook werd de veiligheidscoördinator aangeduid als verantwoordelijke voor het informatieveiligheidsbeleid (zie ook Hoofdstuk 3, paragraaf 5). 7

8 Hoofdstuk 2: Recente ontwikkelingen 1. Decreet Rechtspositie van de Minderjarige Hoewel het Decreet Rechtspositie van de Minderjarige (DRM) reeds sinds 2006 in voege is, heeft het een tijdlang geduurd vooraleer de impact ervan op de CLB-werking duidelijk werd. Tot op vandaag is de implementatie van dit decreet met verregaande gevolgen bezig. Omdat deze oefening niet gemakkelijk is, kreeg elk CLB een bijkomende doorlichting om de stand van zaken in kaart te brengen. In het doorlichtingsverslag wordt de situatie van Vrij CLB Poperinge als volgt samengevat: Het is duidelijk dat Vrij CLB Poperinge een opstart heeft gemaakt met de implementatie van het Decreet Rechtspositie Minderjarigen. In de toelichting wordt vooral gesuggereerd de ad hoc initiatieven om te zetten in een kwaliteitsplan dat kan resulteren in procedures en stappenplannen. Daarom werd in aandacht besteed aan DRM binnen de kwaliteitswerkgroep en werd een aanvang gemaakt met het ontwikkelen van materialen en het uitwerken van procedures. Enkele realisaties: - Ism vzw VCLB West werd een folder ontwikkeld voor leerlingen en ouders die de werking van het CLB toelicht en de rechten van de minderjarige uitleg. Omdat deze folder op veel bijval kon rekenen binnen de provincie werd beslist dat alle West-Vlaamse CLB s deze folder zullen gebruiken. - Ism met VCLB West werd een DRM-kaartje gebruikt dat een leidraad bij een eerste gesprek kan zijn om de DRM-rechten te duiden. Dit kaartje met een aantal kernbegrippen kan tevens als afsprakenkaartje met de cliënt worden meegegeven. - Er werd een procedure voor het informeren van de cliënt uitgewerkt - Er werd een procedure met de toegangsrechten tot het dossier (inclusief de excepties) uitgewerkt - Er werd een kwaliteitsplan opgesteld dat als basis kan dienen om ook in aan een verdere implementatie te werken. TREND: Hoewel het DRM reeds sinds 2006 in voege is, is de implementatie nog niet afgerond. Het zal dan ook cruciaal zijn onze belangrijkste partner - de scholen daarbij niet over het hoofd te zien en daarbij te betrekken. Zeker inzake het communiceren van leerlingengegevens dringen zich afspraken op. 8

9 2. BVR Operationele doelen van het CLB Het Besluit van de Vlaamse Regering (BVR) van omtrent de operationele doelstellingen voor het CLB beschrijft nauwkeuriger dan voorheen de eigenlijke opdracht van het CLB. Er wordt voortaan een onderscheid gemaakt tussen: - Een verplicht aanbod: verplichtend voor de leerlingen (vb. medisch onderzoek, leerplichtopvolging ) - Een leerlingenaanbod: verplichtend aan te bieden door het CLB, maar kan geweigerd worden door de leerling en/of de school - Schoolondersteuning: een omschrijving op welke vlakken het CLB ondersteuning biedt aan de school(organisatie) en bepaalde activiteiten ondersteund. Omdat dit toch een aantal nieuwe klemtonen legt, werd dit BVR twee maal toegelicht aan de groep directies basisonderwijs en de groep directies secundair onderwijs. TREND: Ondanks een uitgebreide toelichting van het DRM en de aanpassing van de Bijzondere bepalingen, leeft bij de CLB-medewerkers het gevoel dat de wijzigingen in de CLBopdracht door de scholen nog niet altijd bekend zijn. Verdere investeringen in het duiden van de opdrachten ten aanzien van de eigen medewerkers en ten aanzien van de scholen blijven nodig. 3. LARS Sinds 2008 wordt voor de CLB-sector gewerkt aan een Leerlingenbegeleiding Administratie en Registratie Systeem, kortweg LARS genoemd. Deze webapplicatie moet ons in staat stellen alle activiteiten bij leerlingen te registreren. Later zullen ook secundaire processen geregistreerd kunnen worden. Dit gebeurt op expliciete vraag van het departement Onderwijs. Als sector achten wij het echter raadzaam dit registratiesysteem tevens te gebruiken als digitaal leerlingendossier. Schooljaar was voor de sector en voor ons CLB een eerste grondige kennismaking met systeem dan nog in volle ontwikkeling is. De bijkomende vorming, technische problemen, dubbel werk en onvolmaaktheid van het systeem zorgden voor een aanzienlijk werkdruk. Om dit te faciliteren werd voorzien in extra vorming en coaching. - LARS-caoch (Christophe Pattyn): krijgt vorming door het LARS projectteam - LARS-dossierbeheerder (Veerle Scheldeman): krijgt vorming door het LARS projectteam - CLB-medewerkers: krijgen interne vorming en coaching door de LARS-coach en de voortrekkers binnen het centrum - Directeur: maakt deel uit van de stuurgroep LARS en volgt de ontwikkelingen van nabij 9

10 Vanuit het departement onderwijs wordt aangestuurd op een gefaseerd gebruik van het programma. Voor schooljaar moesten een aantal gegevens reeds verplicht worden doorgegeven. Deze cijfers zullen verder in het activiteitenverslag toegelicht. TREND: De digitalisering van het CLB-dossier is een gefaseerd (en soms moeizaam) proces dat in de toekomst meer gegevens omtrent de eigenlijke CLB-activiteiten zal verschaffen. Het betekent eveneens dat actief op zoek gegaan moet worden naar manieren om ook in de schoolsetting online te kunnen werken. 10

11 Hoofdstuk 3: Centrumbeleid 1. Organisatiebeleid In het beleidsplan werd toegelicht waarom het CLB een professionele en lerende organisatie is. Om deze organisatievorm te laten uitgroeien tot een performant geheel van medewerkers en systemen moet aan een aantal basisvoorwaarden worden voldaan. In deze beleidscyclus worden jaarlijks een aantal klemtonen gelegd. Voor schooljaar waren dat: M.b.t. het respecteren van de autonomie en de vrijheid van de professionele medewerker - De introductie van het begrip interessegebieden (zie Hoofdstuk 3, paragraaf 3) - Het uitwerken van een duidelijk competentieprofiel en takenpakket voor artsen en verpleegkundigen (zie Hoofdstuk 3, paragraaf 2) M.b.t. het coachen en faciliteren van de opdracht van de individuele medewerker - De introductie van het concept Talent Management en het aanpassen van de functioneringsgesprekken hieraan (zie Hoofdstuk 3, paragraaf 2) - Het ontwikkelen van een vormingsbeleid (zie Hoofdstuk 3, paragraaf 3) - Het centraal beheren van contacten en distributielijsten - Het aanbieden van een interne training ICT-vaardigheden M.b.t. de culturele vereisten voor een lerende organisatie - Het samenbrengen van de medewerkers van vzw VCB West tijdens de WEST-dag - De evaluatiedag met de klemtoon op de evaluatie van de teamwerking M.b.t. de technische vereisten voor een lerende organisatie (zie Hoofdstuk 3, paragraaf 5) - Het aanschaffen van en kennismaking met een softwareapplicatie voor de bibliotheek - Het uitbouwen van een interne structuur voor documentenbeheer - Het starten met Weekberichten en de Nieuwsbrief voor scholen 2. Personeelsbeleid Gezien in de huidige kwaliteitscyclus Management van personeel in de focus staat, werden op het vlak personeelsbeleid extra inspanningen gedaan. 11

12 Talent management - Als referentiekader om het personeelsbeleid uit te voeren werd gekozen voor Talent management, een manier van kijken naar (potentiële) medewerkers, waarbij hun individuele talenten het startpunt zijn en waarbij het erop aan komt deze talenten optimaal aan te trekken, betrokken te houden en te ontwikkelen, zodat deze mensen bijdragen tot de organisatieresultaten, dit alles ingebed in de cultuur en gedragen door de leidinggevenden. - Om goed met dit referentiekader te kunnen werken werd door de directeur een meerdaagse vorming gevolgd. Nieuwe functiebeschrijvingen - In nauw overleg met een aantal andere centra binnen West-Vlaanderen werd gewerkt aan een nieuwe functiebeschrijving voor de CLB-medewerker. De opbouw en inhoud ervan streven een hoge mate van concreetheid na. In een latere fase worden deze uitgebreid met (zelf)evaluatie-instrumenten. - Deze nieuwe functiebeschrijvingen zijn nog niet gefinaliseerd, maar werden als voorstel bekrachtigd door de West-Vlaamse directies. Een verder afwerking en de uitwerking van (zelf)evaluatie-instrumenten gebeurt door de VCLB-koepel. Functioneringsgesprekken - Elke medewerker kreeg twee functioneringsgesprekken, één bij aanvang van het schooljaar om in overleg de geïndividualiseerde functiebeschrijving op te stellen, en één in de loop van het schooljaar waarbij bedenkingen, bezorgheden en persoonlijke doelstellingen en wensen aan bod kwamen. Competentieprofielen en takenpakket artsen en verpleegkundigen - In samenwerking met vzw VCLB West werd in nauw overleg met de betrokkenen gewerkt aan competentieprofielen en een takenpakket voor artsen en verpleegkundigen. De aanleiding hiertoe zijn de ontwikkelingen binnen de jeugdgezondheidszorg zelf, waarbij gestreefd wordt naar een grotere participatie van de leerling, een duidelijk wetenschappelijk onderbouwde screening en een optimale inzet van mensen (artsen en verpleegkundigen) zodat er voldoende ruimte is voor een actieve bijdrage in het multidisciplinaire begeleidingswerk van het CLB. Evaluatie teamwerking - Tijdens de evaluatiedag werd de multidisciplinaire teamwerking onder de loep genomen. Een uitwisseling van kennis tussen de onderwijsniveaus, de mogelijkheid tot intradisciplinaire consultatie en een integratie van het werking van het buitengewoon onderwijs, kwamen er als speerpunten naar voor. 12

13 3. Professionaliseringsbeleid Tijdens schooljaar werd de visie op leren en het vormingsbeleid voor het CLB gestalte gegeven. De rode draad hierbij is elke medewerker een brede basiskennis moet bezitten die aansluit bij zijn of haar profiel (discipline, niveau ). Op basis van zijn eigen interesses kan de CLBmedewerker daarnaast zelf gestalte geven zijn professionele ontwikkeling. Het CLB zelf is daarbij ondersteunend, maar vraagt in ruil wel het engagement om de verzamelde kennis zo goed als mogelijk door te laten stromen binnen het centrum en een aantal opdrachten die verband houden met het gekozen interessegebied op te nemen. Voorbeelden hiervan zijn het opnemen van het peter- of meterschap van een tijdschrift, het fungeren als aanspreekpersoon voor collega s omtrent bepaalde onderwerpen, het afvaardigen van het CLB op bepaald overleg. Het vormingsplan omvatte: - Initiatieven op centrumniveau: een vorming ICT (Tips & tricks in ICT, WEST-dag Shoolondersteuning, Duinse Polders 10 jaar CLB. - Initiatieven ten aanzien van deelgroepen: Vorming LARS per discipline, Crisismanagement (voor de werkgroep) - Individuele vorming: een overzicht van de gevolgde vormingen vind je in bijlage Kwaliteitsbeleid De huidige kwaliteitscyclus loopt sinds Er wordt gewerkt in drie deelcycli van telkens drie jaar. Dit moet toelaten om de PDCA-cirkel te doorlopen voor de diverse waarderingsgebieden van de organisatie. Het kwaliteitsbeleid is zaak van elke medewerker, maar wordt voorbereid door de Werkgroep Kwaliteitszorg. Samenstelling van de Werkgroep Kwaliteitszorg Eindverantwoordelijke Kwaliteitscoördinator Leden Hans Vandelannoote Griet Crombez Mathijs Dejaegher Anne-Marie Heynderickx Rita Lelieur Sandra Pyck Ine Vervenne Volgende zaken werden op punt gesteld: - Een SWOT-analyse van het bestaande kwaliteitsbeleid - Het uitwerken van een visie op kwaliteit en een kwaliteitssysteem, evenals een model voor een kwaliteitsplan - Het opzetten van een systeem voor cyclische zelfevaluatie - Een eerste concept voor het kwaliteitshandboek - Implementatie van DRM in de praktijk (cfr. Hoofdstuk 2, paragraaf 1). 13

14 In de huidige deelcyclus wordt gewerkt aan de waarderingsgebieden Leidinggeven, Management van personeel en Waardering door het personeel. In dat kader werden in volgende zaken gerealiseerd: Mbt Leidinggeven - De directeur volgt de opleiding Talentmanagement - In de afgenomen welzijnsenquête staat een groot luik met betrekking tot de leidinggevende Mbt Management van personeel - De directeur volgt de opleiding Talentmanagement - Er worden nieuwe functiebeschrijvingen voorbereid (in samenwerking met enkele directies van West-Vlaamse CLB s). - Er wordt in overleg met de betrokkenen een competentieprofiel en takenpakket voor artsen en verpleegkundigen uitgewerkt. Mbt Waardering door het personeel - Er wordt een uitgebreide welzijnsenquête georganiseerd en afgenomen. De resultaten worden bekendgemaakt en besproken in schooljaar Communicatie- en informatiebeleid Tijdens de huidige beleidsperiode wordt sterk ingezet op communicatie. Daarnaast dwingt een verder digitalisering van onze sector tot aanpassingen in aankoop, vorming en inzet van middelen. Volgende zaken werden in gerealiseerd: Mbt externe communicatie - Nieuw initiatief Nieuwsbrief voor scholen : In 4 of 5 edities per jaar wordt relevante informatie over het CLB en de CLB-werking gebundeld voor scholen (directies, zorgteam en leerkrachten). Inhoudelijk komen diverse topics aan bod: regelgeving, mededelingen, inhoudelijke tips We sloten het werkjaar af met ruim 60 abonnees. - Nieuw initiatief Bijdrage Kijk Op : In elke editie van het tijdschrift voor de scholengemeenschap secundair onderwijs schrijft de directeur van het CLB een column met enkele reflecties over jongeren, ontwikkeling en onderwijs. Daarnaast worden ad hoc artikelen door het CLB aangeleverd. - INFO 12-beurs: Het CLB gaf haar aanwezigheid op de INFO 12-beurs een nieuw elan door te investeren in een aantrekkelijke stand en een actieve aanwezigheid waarbij alle kandidaat leerlingen en hun ouders werden aangesproken, een folder en een potlood ontvingen. Dit initiatief kwam tot stand onder impuls van een tijdelijke werkgroep (Els Dehouk, Sandra Pyck, Alain Vandendriessche, An De Wandeler, Griet Crombez, Karolien Damman). 14

15 Mbt interne communicatie - Er werd een nieuwe ordeningsstructuur voor de interne documenten ingevoerd. Deze werd bedacht met de naam Publieke ruimte en is opgebouwd volgens het CIPO-kader. - De directeur bundelt nieuws en weetjes wekelijks in de Weekberichten. - Er werd gestart met het centraal beheer van contactgegevens en distributielijsten. Mbt het ICT-beleid - Er werd trimestrieel overleg met de ICT-medewerkers van vzw VCLB West en een provinciale intervisie voorzien. - Er werd een inventaris en een rotatieplan voor de aankoop van hardware uitgewerkt. - We startten met de beginanalyse van het informatieveiligheidsbeleid op het centrum ; de eerste stappen werden reeds gezet. Mbt implementatie ICT-gebruik - Digitheek: Elke medewerker kreeg een demonstratie van dit bibliotheekprogramma. - LARS: Intensieve kennismaking en vorming. - Vorming: Tips en tricks in ICT. - Aankoop en gebruik van Internet USB-sticks voor het maken van draadloze verbinding op school. 15

16 Hoofdstuk 4: De CLB-opdracht In dit hoofdstuk staan we stil bij de decretale CLB-opdracht. Waar mogelijk wordt deze gestoffeerd met feiten en cijfers. Gezien de activiteitenregistratie tijdens schooljaar slechts gedeeltelijk werd ingevoerd (bij wijze van oefening) kunnen toch enkele extrapolaties gedaan worden. Deze gegevens dienen dan ook met nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden en zijn niet meer dan tendensen. Daarnaast werden een aantal gegevens wel al integraal geregistreerd, deze leiden wel tot betrouwbare cijfers. 1. Het leerlingengebonden aanbod 1.1 Algemeen Het CLB staat in voor het begeleiden van leerlingen door middel van een aantal kernactiviteiten: onthaal, vraagverheldering, verstrekken van informatie en advies, diagnostiek, kortdurende begeleiding en samenwerking (verwijzing) met het netwerk. Deze kernactiviteiten kunnen tot op zekere hoogte ontplooid worden voor de 4 begeleidingsdomeinen: Leren en studeren, Onderwijsloopbaanbegeleiding, Psychisch en sociaal functioneren en Preventieve gezondheidszorg. Het CLB stelt de leerling centraal maar werkt uiteraard ook met ouders, andere hulpverleners en de school als belangrijkste partner. Cijfermatig uit zich dat in onderstaande tabel. Tevens blijkt duidelijk dat het CLB een grote rol speelt bij het ondersteunen van de schoolinterne leerlingenbegeleiding. Met wie werkt het CLB? Ondersteuning / overleg met school 47% Begeleiding van een leerling 15% Ondersteuning / overleg met ouders 13,5% Overleg met het netwerk 12,5% Intern teamoverleg over een leerling 12% 1.2 Inhoudelijke werking Hierna geven we enkele overzichten van de onderwerpen waarvoor activiteiten door het CLB werden ondernomen. Gezien de onvolledige registratie doen we een extrapolatie. Deze ranking geeft uiteraard geen enkele indicatie over de ernst en de begeleidingstijd die eraan gespendeerd werd. 16

17 Onderwerpen binnen het begeleidingsdomein LEREN EN STUDEREN Aandeel van het onderwerp binnen de CLB-activiteiten uit het begeleidingsdomein LEREN EN STUDEREN Taal- en spraakontwikkeling 30,8% Lezen en spelling dyslexie 26% Werkhouding aandacht concentratie AD(H)D 17,1% Motivatie 11% Denkontwikkeling begaafdheid intelligentie geheugen 5,8% Rekenen dyscalculie 2,9% Algemene ontwikkelingsachterstand 1,3% Fijne motoriek dyspraxie 0,8% Andere 4,3% Bespreking: Uit de diverse ontwikkelingsdomeinen voor het kind springt vooral het grote aandeel vragen omtrent taalontwikkeling, lezen en spelling in het oog. Deze staan in schril contrast tot andere ontwikkelingsdomeinen als rekenen en motoriek. We stellen tegelijk een hoog aandeel vast voor concentratieproblemen (al dan niet ADHD). Een zekere bekendheid met deze diagnose in de publieke opinie is daar mogelijks niet vreemd aan. Het aangegeven cijfer doet echter geen uitspraak over het aantal casussen waarbij onderzoek verwijzing finaal leidde tot een diagnose. Onderwerpen binnen het begeleidingsdomein ONDERWIJSLOOPBAANBEGELEIDING Aandeel van het onderwerp binnen de CLB-activiteiten uit het begeleidingsdomein ONDERWIJSLOOPBAANBEGELEIDING Overstap buitengewoon onderwijs (en omgekeerd) 21,6% Opvolging leerplicht problematische afwezigheden 21,2% Onderwijsloopbaanbegeleiding (niet gespecificeerd) 13,9% Gon Ion 7,4% Overstap naar 2 graad SO 7,4% Deeltijds onderwijs / Erkende vorming / Leertijd 5,6% Overstap KO-LO 4,9% Overstap naar 3 graad SO 4,1% Overstap LO-SO 2,9% Buitengezet op school 1,2% Tuchtdossier Tijdelijke schorsing 0,5% Andere 9,3% o Attestering buitengewoon onderwijs In onderstaande tabel wordt het aantal attesten buitengewoon onderwijs aangegeven per type. Tijdens schooljaar werden alleen deze attesten geregistreerd die met een eigenlijke overstap gepaard gingen. De cijfers zijn vrij betrouwbaar. 17

18 Attesttype T1 Eerste attestering 12 T1 Overgang BuBaO-BuSO 11 T2 2 T3 5 T4 GON 2 T7 GON ASS 12 T8 9 Totaal: 53 Aantal Bespreking: Uit de cijfers blijkt dat verhoudingsgewijs veel activiteiten gebeuren in het kader van een overgang naar buitengewoon onderwijs en in het kader van opvolging van de leerplicht. De hoge cijfers wijzen vooral op het tijdsintensieve karakter van deze onderwerpen, waarvoor meerdere activiteiten per leerling nodig zijn. Onderwerpen binnen het begeleidingsdomein PSYCHISCH EN SOCIAAL FUNCTIONEREN Aandeel van het onderwerp binnen de CLB-activiteiten uit het begeleidingsdomein PSYCHISCH EN SOCIAAL FUNCTIONEREN Pesten en gepest worden 24% Onaangepast gedrag Gedragsstoornissen 19,5% Thuissituatie 16% Stoornissen in communicatie en interactie ASS 7,4% Sociale ontwikkeling sociale vaardigheden 4,3% Opvoeding - opvoedingsproblemen 3,7% Depressie(ve gevoelens) automutilatie zelfdoding 3,7% Verlies verdriet rouw traumaverwerking 2,1% Bizar gedrag persoonlijkheidsstoornis (bv. psychose) 1,8% Verwaarlozing en mishandeling 1,4% Andere psychische en emotionele problemen 16% Bespreking: Een kwart van de geregistreerde activiteiten houdt verband met pesten of gepest worden. Noteren we hierbij dat dit een door de overheid verplicht te registreren item was en wellicht zorgt dit voor een verhoudingsgewijs te hoog aandeel (in de veronderstelling dat de andere items minder goed geregistreerd werden). Toch vallen daarnaast de vele gedragsproblemen op. Als we bovendien het sommetje maken van gedragsproblemen, thuissituatie en opvoedingsproblemen komen we uit op een pijnlijke 39 %. Hiermee is uiteraard geen verband aangetoond tussen de thuissituatie, de opvoedingsvaardigheden en gedragsproblemen, maar de ervaring leert dat de drie elementen onderling sterk verweven zijn. 18

19 Onderwerpen binnen het begeleidingsdomein PREVENTIEVE GEZONDHEIDSZORG Uit de registraties kan momenteel geen onderscheid gemaakt worden tussen de gegevens die voortvloeien uit de medische onderzoek en andere activiteiten binnen de preventieve gezondheidszorg. 2. Leerlingengebonden aanbod bij afwezigheidsproblemen Zoals hierboven aangetoond nemen het opvolgen van de leerplicht, afwezigheidsproblemen, problematische afwezigheden en spijbelen 21,2% van de activiteiten binnen het begeleidingsdomein Onderwijsloopbaanbegeleiding voor hun rekening. Zoals gesteld betreft het eerder tijdintensieve begeleidingen die meerdere activiteiten bij eenzelfde leerling vergen. Tijdens schooljaar betrof het één of meerdere activiteiten bij 33 verschillende leerlingen. Dit is het aantal effectief geregistreerde leerlingen, en is dus mogelijks een (kleine) onderschatting. Activiteiten ivm afwezigheidsproblemen in functie van het onderwijstype Basisonderwijs 1 leerling TSO / BSO 7 leerlingen BuSO 7 leerlingen Deeltijds onderwijs* 18 leerlingen Gemiddeld aantal B-codes in functie van het onderwijstype Basisonderwijs 20** TSO / BSO 9 BuSO 22 Deeltijds onderwijs* 34 Opmerkingen: *: Voor het deeltijds onderwijs worden ook het aantal K-codes meegerekend. Dit betekent dat niet voldaan is aan het voltijds engagement. De leerling mag dan wel op school zijn, als hij geen tewerkstelling heeft (of niet in een voortraject zit) voldoet hij niet aan het voltijds engagement. **: Het betreft hier weliswaar één leerling uit de ganse populatie basisonderwijs. 19

20 3. Schoolondersteuning Gezien de registraties startten met het leerlingengebonden aanbod, kunnen we niet op cijfers terugvallen om de schoolondersteuning te staven. Toch gaat schoolondersteuning een steeds groter aandeel van de opdracht van de CLB-medewerker uitmaken. Schoolspecifieke schoolondersteuning (zoals afgesproken tijdens de bijzondere bepalingen) o Hulp bij het opstellen van een oudervragenlijst voor opname van gegevens in de BaSO-fiche o Uitwerken van een subsidiair aanbod voor het opvangen van leerlingen en gezinnen met opvoedingsproblemen o Voorstelling en bespreking van de Ralfi-leesmethode o Informatiedoorstroming over studiemogelijkheden (S.O.) in Noord-Frankrijk o Het implementeren van het handelingsgericht werken in het kennismakingsgesprek bij inschrijving met ouders en leerlingen o Aanreiken van een aangepaste leerlijn bij dyscalculie o Ondersteuning bij het uitwerken van een interventiematrix gezondheidsbeleid in het kleuteronderwijs o Bewust maken van leerkrachten van relevante tekenen bij vermoeden van dyslexie o Ondersteuning van de relationele en seksuele vorming op school door middel van vraaggesprek met de arts o Hulp bij het opmaken van handelingsplannen bij leer- en ontwikkelingsproblemen en stoornissen o Optimaliseren van de begeleiding op school na verwijzing naar de kinderpsychiater o Hulp bij het remediëren en ondersteunen van leerlingen met psychosociale problemen (ASS, faalangst, ) o Uitbouw van een werking om definitieve uitsluitingen te vermijden of te verminderen o Uitbouw van mogelijke leertrajecten binnen TSO/BSO o Schooloverstijgende schoolondersteuning o Het CLB neemt deel aan het zorgoverleg voor de scholengemeenschap VBOP. o Het CLB neemt deel aan het BaSO-overleg. o Het CLB helpt het zorgoverleg voor de scholengemeenschap VSOP opstarten. Crisismanagement o Tijdens schooljaar werd een eerste versie van een draaiboek bij crisis opgemaakt. Het gaat gepaard met een stappenplan dat toegelicht werd aan het voltallige personeel. o Tegelijk stond (en staat) een werkgroep Crisismanagement klaar om in geval van een crisis meteen de koppen bij elkaar te steken en adequaat te kunnen reageren en op die manier de school en de betrokkenen optimaal te kunnen helpen. 20