OPLEIDING PEDAGOGISCH WERKER NIVEAU 4 BPV WERKBOEK, LEERJAAR 1, 2, 3 EN 4

Transcriptie

1 OPLEIDING PEDAGOGISCH WERKER NIVEAU 4 BPV WERKBOEK, LEERJAAR 1, 2, 3 EN 4

2 INHOUDSOPGAVE A. ALGEMENE INFORMATIE - PEDAGOGISCH WERKER niveau 4 Kinderopvang - PEDAGOGISCH WERKER niveau 4 Kinderopvang KOPKLAS - KERNTAKEN - BPV - HOE KRIJG JE EEN BPV PLAATS - BPV GIDS - BEËINDIGING BPV - BEGELEIDING DOOR DE PRAKTIJK - HOUDINGSLIJST - INTEGRALE OPDRACHT - REFLECTEREN VAN WERKPROCESSEN EN MAKEN VAN VERSLAGEN - EVALUEREN - BPV BEZOEK - DE OPLEIDING IN SCHEMA B. KERNTAKEN, WERKPROCESSEN EN INDICATOREN C. BIJLAGEN - JAARPLANNING - URENREGISTRATIE - BPV HOUDINGSLIJST - FORMULIER AFSPRAKEN TER VERBETERING VAN HET LEERPROCES - EVALUATIE BPV - PORTFOLIO D. PORTFOLIO Pagina 2 van 57

3 A. ALGEMENE INFORMATIE Pedagogisch werker niveau 4 Als pedagogisch werker kinderopvang begeleid en verzorg je kinderen van 0 tot ongeveer 12 jaar. Je bent werkzaam bij een organisatie voor kinderopvang, buitenschoolse opvang of in een peuterspeelzaal. Naast je begeleidende taken heb je een coördinerende rol in de begeleiding van het kind. Bovendien draag je verantwoordelijkheid voor de continuïteit van de dienstverlening en het informeren van de ouders/vervangende opvoeders. Je hebt een analyserende, voorwaarde scheppende, stimulerende, coachende, adviserende, oplossingsgerichte, initiërende en ondernemende rol. Je signaleert veranderingen in het gedrag van het kind, kaart dit aan op de plaats waar nodig en zoekt naar een passend aanbod/ passende oplossing. In voorkomende gevallen richt je je op de opvang en begeleiding van kinderen met een specifieke begeleidingsvraag of ondersteunt collega s daarbij. Je beschikt over gespecialiseerde, aanvullende kennis en kunt deze inzetten bij begeleiding van kinderen die extra aandacht nodig hebben. Als pedagogisch werker niveau 4 kinderopvang heb je te maken met een grote diversiteit aan werkzaamheden, waarbij de gebruikelijke gang van zaken veelvuldig wordt doorkruist door onverwachte gebeurtenissen. Hiervoor zal je steeds adequate oplossingen moeten vinden. Je houdt overzicht en geeft nieuwe collega s en vrijwilligers werkbegeleiding. Pedagogisch werker Kinderopvang, niveau 4 Kopklas Na het behalen van het PW-3 of SPW-3 diploma stelt het SUMMA College studenten in staat het diploma PW KO 4 te behalen. Om dit diploma te behalen moet de student laten zien dat hij in staat is om kinderen met een specifieke zorgvraag te begeleiden zonder dat de groep daar onder lijdt. Daarnaast kan de student collega s en ouders adviseren in de te ondernemen stappen omtrent dit kind. Verder moet hij zicht hebben op de gehele organisatie zodat hij de bijbehorende coördinerende taken kan uitvoeren. Om zich dit voldoende eigen te maken zijn minimaal 3 dagen BPV (Beroeps Praktijk Vorming) per week noodzakelijk. Voor de theoretische ondersteuning zijn er twee terugkomdagen per week. Ook in is er een kopklas voor studenten, die hun opleiding met een (S)PW-3 diploma hebben afgerond. Dit is een eenjarig traject. Kerntaken In het eerder genoemde kwalificatiedossier kun je de diploma-eisen teruglezen. Deze diploma-eisen zijn beschreven in kerntaken, werkprocessen en competenties. Het kwalificatiedossier bestaat uit 3 kerntaken, namelijk: Kerntaak 1: het opstellen van een activiteitenprogramma en plan van aanpak. Kerntaak 2: opvangen en begeleiden van het kind/de jongere. Kerntaak 3: uitvoeren van coördinerende en beleidsmatige taken. De grootte van iedere kerntaak wordt in het KD (Kwalificatie Dossier) overzichtelijk gemaakt door de kerntaak in werkprocessen in te delen met de daarbij behorende competenties. Pagina 3 van 57

4 Het toetsen van werkprocessen met de competenties vraagt om het meten van gedrag in een beroepssituatie. Vandaar dat wij, als SUMMA College, er voor gekozen hebben om ieder werkproces te beschrijven in indicatoren. Deze indicatoren geven dus het meest concrete gedrag van een student aan. De student laat zien dat hij dit specifieke onderdeel betreffende het bijbehorende werkproces en de competenties beheerst. De concrete indicatoren kun je teruglezen in hoofdstuk B. BPV BOL In leerjaar 1 gaan de studenten een heel jaar stage lopen vanaf blok 2, donderdag 14 november. Twee dagen per week op woensdag en vrijdag. In leerjaar 2 gaan de studenten een heel jaar stage lopen op donderdag en vrijdag. In leerjaar 3 gaan de studenten een heel jaar stage lopen op maandag, dinsdag en donderdag. In leerjaar 4 gaan de studenten 3 blokken stage lopen op maandag dinsdag en donderdag. Tijdens de stage wordt er gewerkt aan kerntaken en werkprocessen zoals beschreven in de indicatoren. BOL18+ BPV heeft in de BOL18+ opleiding een prominente plaats. De student heeft 3 dagen per week BPV en 2 dagen in de week terugkomonderwijs. Hoe krijg je een BPV-plaats Voor de BOL- studenten In het eerste jaar heeft de student gesprekken met de loopbaanbegeleider, waarin hij zijn wensen kenbaar kan maken wat betreft de BPV-plaats. Naar aanleiding hiervan vult de student een formulier in. Dit wordt ingeleverd bij de loopbaanbegeleider. Via de BPV-matcher krijgt de student een BPV-plaats toebedeeld. Dit vindt plaats tijdens het eerste blok in het eerste schooljaar. Vervolgens schrijft de student een sollicitatiebrief naar het toekomstige BPV-adres (of solliciteert via de mail), waarin om een BPV plaats wordt gevraagd. Er volgt dan een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek. Tijdens dit gesprek worden er afspraken gemaakt rondom de stage en over eventuele meeloopdagen. Ter voorbereiding op dit alles worden diverse onderwerpen behandeld in de lessen op de opleiding zoals: hoe schrijf ik een sollicitatiebrief, hoe presenteer ik mijzelf, wat wordt er van mij verwacht als stagiaire, wat mag ik van de BPV-plaats verwachten, enz. Voor BOL 18+ en BBL-studenten Deze studenten zorgen zelf voor een BPV-plaats, voordat zij beginnen aan hun opleiding. De contracten zijn in orde gemaakt voor de eerste opleidingsdag. Pagina 4 van 57

5 BPV Gids Naast dat elke student en ook werkbegeleider in het bezit dient te zijn van dit BPVwerkboek, dient ook elke student en ook elke werkbegeleider in het bezit te zijn van een BPV-gids. In de BPV-gids staan de algemene regels en afspraken rondom stage lopen vanuit het SUMMA College. Graag willen wij als opleiding PW de aandacht leggen op de onderstaande punten uit de BPV-gids: - In geval van ziekte of afwezigheid om andere redenen brengt de student zowel het BPV-bedrijf als de school hiervan op de hoogte. Als bij ziekte de periode langer dan 4 weken duurt, aaneengesloten of cumulatief (3 maal in de 4 weken), dient er overleg tussen de praktijkbegeleider, de school en de student plaats te vinden. - De student volgt naar beste vermogen aanwijzingen van de begeleider van het SUMMA College en van de begeleider van de praktijkbiedende organisatie op. - De student is verplicht in het belang van de orde, veiligheid en gezondheid de binnen de praktijkbiedende organisatie geldende gegevens, regels, voorschriften en aanwijzingen in acht te nemen. - De student is verplicht, alles geheim te houden wat hem onder geheimhouding wordt toevertrouwd of wat er als geheim te zijner kennis is gekomen of waarvan de student het vertrouwelijk karakter redelijkerwijs moet begrijpen. Denk hierbij aan het schrijven van verslagen voor je opleiding maar ook aan het invulling geven van je persoonlijke blog, website of webdiensten als Hyves, Facebook of Twitter. Voor BPV-instellingen kan het niet professioneel hiermee omgaan een reden zijn om een BPV te beëindigen. Beëindiging BPV Een BPV kan voortijdig worden beëindigd. Hier gelden de volgende regels voor: 1. De BPV kan pas beëindigd worden na overleg met de loopbaanbegeleider. De loopbaanbegeleider moet goedkeuring geven voor de beëindiging. 2. Ook op de praktijkplek moet de BPV formeel beëindigd worden. Hiervoor vindt een gesprek plaats tussen student, loopbaanbegeleider en praktijkbegeleider. 3. In het gesprek met de loopbaanbegeleider worden bindende afspraken gemaakt voor het vervolg van de opleiding en BPV. 4. Eventueel wordt een contract opgesteld waarin deze afspraken worden vastgelegd. 5. Bij onvoldoende ontwikkeling wordt officieel onvoldoende uitgesproken. Begeleiding door de praktijk Voor het opleiden van de student tot pedagogisch medewerker is een goede afstemming tussen opleiding en stage-instelling belangrijk. Door middel van informatie over de opbouw en werkwijze van de opleiding willen we de praktijkbegeleider handvatten geven bij de begeleiding van de student. De praktische suggesties voor de praktijkbegeleider staan cursief. Verderop in de gids, op bladzijde 9, staat de opleiding schematisch weergegeven. Pagina 5 van 57

6 Houdingslijst Naast het behalen van kerntaken, werkprocessen en indicatoren vinden wij het van belang dat de student een goede houding laat zien gedurende de stageperiode. Daarom moet de student door de praktijkbegeleider beoordeeld worden op zijn houding. Aan het eind van de stageperiode moet de houding van de student op stage voldoende beoordeeld zijn om de studiepunten voor stage te krijgen. De houdingslijst kunt u vinden in de bijlage op bladzijde 27. De Integrale Opdracht De student krijgt gedurende een schooljaar verschillende integrale opdrachten met verschillende thema s. Deze thema s staan in het schema vermeld. In deze integrale opdracht komen de werkprocessen aan bod uit het betreffende blok. Bij het maken van de integrale opdracht zijn de werkprocessen als uitgangspunt genomen. Bijvoorbeeld schoolweek 1 t/m 10, integrale opdracht eten en bewegen. Bij deze integrale opdracht horen werkprocessen 2.1, 2.2. en 2.3. Deze werkprocessen gaan onder andere over de persoonlijke verzorging van een kind. De integrale opdracht gaat hier ook over en de lessen die dit blok worden gegeven zijn ondersteunend aan dit thema. Van studenten wordt verwacht dat zij de lesinhoud van de ondersteunende lessen en eventuele informatie van de stageplaats verwerken in de integrale opdracht. We verwachten van de student dat hij/zij de praktijkbegeleider informeert over de inhoud en voortgang van de integrale opdracht. Soms zal de student informatie vragen die nodig is voor de integrale opdracht. De beoordeling vindt op school plaats. Wij verwachten van de student dat hij/zij informatie verzamelt op de stage die ondersteunend kan zijn voor de integrale opdracht. Tijdens de stagebegeleidingsgesprekken kunnen1) het thema/ de inhoud van de integrale opdracht en 2) de werkprocessen van deze i.o. worden besproken. De integrale opdracht wordt op het eind van een blok afgesloten op school door middel van bijvoorbeeld een presentatie. De student/stagiaire kan gevraagd worden de praktijkbegeleider hierover te informeren. Hierdoor wordt de koppeling tussen school en praktijk versterkt. Na de afsluiting van het blok en de presentatie op school start een nieuw thema / integrale opdracht met nieuwe werkprocessen. De cyclus zoals hierboven beschreven start opnieuw. Met de student kan worden afgesproken om bij iedere nieuwe integrale opdracht de praktijkbegeleider te informeren over inhoud en voortgang van de nieuwe integrale opdracht en op welke werkprocessen de integrale opdracht betrekking heeft. Reflecteren op werkprocessen en maken dag/weekverslagen Als een blok is afgesloten wordt van de student verwacht dat hij kan reflecteren op de werkprocessen die in het vorige blok aan de orde zijn geweest. Dit reflecteren kan aan de hand van dag en weekverslagen waarbij de student uitdrukkelijk wordt gevraagd de werkprocessen van de vorige blokken te betrekken. Pagina 6 van 57

7 De student wordt gevraagd dag- en weekverslagen te maken waarbij de werkprocessen worden betrokken. Gevraagd kan worden om deze werkprocessen te benoemen, zodat deze zichtbaar worden in de praktijk. Ook kan gevraagd worden welke verbeteringen mogelijk zijn naar aanleiding van de ontvangen feedback en de eigen reflectie. Na ieder blok kan de inhoud van de reflectie en de weekverslagen veranderen en kunnen de nieuwe werkprocessen als uitgangspunt worden genomen. Evalueren De student wil graag af en toe horen of hij op de goede weg is. Tussentijds kunnen de werkprocessen geëvalueerd worden die al uitgebreider aan bod zijn gekomen. Evalueren van werkprocessen die in de blokken nog niet aan bod zijn gekomen is minder zinvol omdat de student de theorie vaak nog niet gehad heeft. BPV bezoek De loopbaanbegeleider (LB-er) komt in de periode van één schooljaar in ieder geval twee keer op BP- bezoek en heeft twee keer telefonisch contact met de stagebegeleider. In beide BPV- bezoeken staat in een gesprek de voortgang van het leerproces van de student centraal. Het is de bedoeling dat de praktijkbegeleider, de LB-er en de student aan het gesprek deelnemen. Aan de hand van de werkprocessen wordt het leerproces van de student in kaart gebracht. Tijdens het eerste bezoek ligt de nadruk op: - kan er door de student en de werkbegeleider gewerkt worden met de BPVtoets en het BPV- boek; - hoe is de start ervaren van de BPV; - hoe staat de student er voor t.a.v. de verschillende werkprocessen; - hoe verloopt de begeleiding; - hoe zijn de dag en weekverslagen; - hoe worden de verslagen tijdens de begeleidingsgesprekken gebruikt. Tijdens het tweede bezoek ligt de nadruk op: - zijn er nog vragen over de BPV en de BPV-toets; - vertelt de student voldoende over hetgeen er op de opleiding plaatsvindt; - hoe staat de student er voor t.a.v. de verschillende werkprocessen; - staat het leerproces voldoende op de rit om dit leerjaar met een voldoende af te sluiten. Tijdens de BPV-bezoeken wordt een verslag gemaakt van het gesprek. Hierin worden de belangrijkste punten van het gesprek vastgelegd, evenals de afspraken die gemaakt zijn. Dit verslag wordt g d naar de werkbegeleider. Mocht het leerproces stagneren dan is het mogelijk dat er vaker contact is tussen de LB-er en de praktijkbegeleider. Een praktijkbegeleider kan altijd telefonisch contact opnemen met de LB-er. De opleiding is te bereiken op het nummer: Bij calamiteiten kunt u contact opnemen met de loopbaanbegeleider. Mocht, om wat voor reden dan ook, het leerproces stagneren op de BPV-plaats, dan wordt het formulier vastlegging afspraken ter verbetering van het leerproces ingevuld. Pagina 7 van 57

8 Wanneer de BPV voortijdig wordt afgebroken, dan wordt het formulier: voortijdige beëindiging van de BPV ingevuld. Dit gebeurt altijd in aanwezigheid van de LB-er. Pagina 8 van 57

9 De opleiding in schema Leerjaar 1 Werkprocessen Integrale Opdracht Project* Toets Lesinhoud school Blok 1 2.1, 2.2, 2.3 Eten en bewegen Kamp Ontwikkelingspsychologie: - ontwikkeling van de mens; - behoeften. Blok 2 2.1, 2.2, 2.3 Het ideale kinderdagverblijf Stagevaardig Theorietoets blok 1 en 2 Ontwikkelingspsychologie: - stoornissen; - syndromen; - achterstanden. Blok 3 2.1, 2.2, 2.3 Welzijn voor kind en leidster Kinderthema diner Ontwikkelingspsychologie: - kvs; - observeren; - rapportagetechniek - kindschrift. Blok 4 1.1, 2.1, 2.2, 2.3 Zorg voor kind en omgeving Efteling Praktijktoets verzorgen Ontwikkelingspsychologie: - observeren kind met een specifieke vraagstelling. Pagina 9 van 57

10 Leerjaar 2 Werkprocessen Integrale Opdracht Project Toets Lesinhoud school Wat kunnen we gaan doen Spelen kun je vandaag overal/ontdekfabriek Blok 1 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2, 2.3, 2.4 Blok 2 1.2, 2.1, 2.2, 2.3, , 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.8 Blok 3 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2, 2.3, , 3.5 Blok 4 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2, 2.3, , 3.5, 3.6, 3.8 De levendige groep Hoera, een thema/vakantie Een dozijn situaties Vuur, water, lucht, aarde/ontdekfabriek Olympische spelen/kindjeugd participatie/ontdekfabriek Lente in Eindhoven/ontdekfabriek Theorietoets blok 1 en 2 Praktijktoets 2 Ontwikkelingspsychologie: - methodische begeleidingscyclus; - spelontwikkeling (kind met specifieke begeleidingsvraag). Ontwikkelingspsychologie: - opvoeden; - begeleiden; - reguleren (kind met specifieke begeleidingsvraag). Ontwikkelingspsychologie: - opvoedcompetenties; - taalontwikkeling; - VVE; - Gordon (kind met specifieke begeleidingsvraag). Ontwikkelingspsychologie: - begeleidingssituaties; - begeleidingsbehoeften; - levensgebeurtenissen; - ethisch werken; - Gordon. Pagina 10 van 57

11 Leerjaar 3 Werkprocessen Integrale Opdracht Project Toets Lesinhoud school Wij begeleiden met visie Mama ik ben bang, buurt binnen school Blok 1 1.1, , 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.7, 3.8 Blok 2 3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 3.6, 3.7, 3.8 Iedereen op de hoogte Goed zijn voor een ander Theorie-examen kerntaak 1 en 2 Pedagogisch begeleiden: - pedagogische visie; - pedagogisch; beleidsplan - begeleiden met visie; - geschiedenis en ontwikkelingen kinderopvang; - specifieke behoeften signaleren en vertalen naar begeleidingsplan. Pedagogisch begeleiden: - kwaliteitszorg; - pedagogisch beleidsplan; - opvoedingsondersteuning; - zorgsystemen; - informeren, adviseren, voorlichten van ouders. Blok 3 Kerntaak 1, 2 en 3 Project examen n.v.t. Keuzeruimte: - knap lastig; - VIB; - Gordon; - transactionele analyse. Blok 4 Kerntaak 1, 2 en 3 Project examen n.v.t. Keuzeruimte: - Knap lastig; - VIB; - Gordon; - transactionele analyse. Pagina 11 van 57

12 Leerjaar 4 Werkprocessen Integrale Opdracht Project Toets Les inhoud school Blok 1 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.4, 3.4, 3.5, 3.6, 3.8 Workshops voor collega s Workshops o.a.: -transactionele analyse; -positieve communicatie; Theorie-examen Methoden om een kind te begeleiden met een specifieke hulpvraag, bijv.: -VIB; - PDD-NOS; -Gordon; - ADHD; -Knap lastig; - en/of achterstand; -omgaan met baby s -oplossingsgericht werken. - gevolgen van de eigen opvoedingsstijl. Blok 2 Kerntaak 1, 2 en 3 Projectexamen Workshops oa: transactionele analyse; positieve communicatie; VIB; Gordon; Knap lastig; omgaan met baby s; oplossingsgericht werken. Blok 3 Kerntaak 1, 2 en 3 Projectexamen Projectexamen Praktijkexamen Coachen van collega s Coachen van collega s Pagina 12 van 57

13 B. KERNTAKEN, WERKPROCESSEN EN INDICATOREN Zoals u al in het algemene informatiedeel A hebt kunnen lezen, zijn de integrale opdrachten gekoppeld aan kerntaken en werkprocessen. Om de werkprocessen te kunnen beoordelen zijn deze onderverdeeld in indicatoren. In de onderstaande paragrafen kunt u deze teruglezen. Het Kwalificatiedossier 2013/2014 Het kwalificatiedossier pedagogisch werk niveau 4 bestaat uit 3 kerntaken. - Kerntaak 1 Opstellen van een activiteitenprogramma en plan van aanpak. Werkprocessen 1.1 Inventariseert de situatie en wensen van het kind. 1.2 Stelt een activiteitenprogramma op. 1.3 Maakt plan van aanpak. - Kerntaak 2 Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere. Werkprocessen 2.1 Biedt het kind/de jongere opvang. 2.2 Biedt het kind/de jongere persoonlijke verzorging. 2.3 Draagt zorg voor de ruimte en huishoudelijke werkzaamheden. 2.4 Biedt het kind / de jongere ontwikkelingsgerichte activiteiten aan. - Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken. Werkprocessen 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep. 3.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg. 3.3 Stemt de werkzaamheden af met de betrokkenen. 3.4 Voert coördinerende taken uit. 3.5 Onderhoudt een netwerk. 3.6 Voert beleidstaken uit. 3.7 Voert beheerstaken uit. 3.8 Evalueert de werkzaamheden. Pagina 13 van 57

14 Het Kwalificatiesysteem bestaat daarnaast uit 25 competenties: Competentie (nieuw) A Beslissingen en activiteiten initiëren B Aansturen C Begeleiden D Aandacht en begrip tonen E Samenwerken en overleggen F Ethisch en integer handelen G Relaties bouwen en netwerken H Overtuigen en beïnvloeden I Presenteren J Formuleren en rapporteren K Vakdeskundigheid toepassen L Materialen en middelen inzetten M Analyseren N Onderzoeken O Creëren en innoveren P Leren Q Plannen en organiseren R Op de behoeften en verwachtingen van klant richten S Kwaliteit leveren T Instructies en procedures opvolgen U Omgaan met veranderingen en aanpassingen V Met druk en tegenslag omgaan W Gedrevenheid en ambitie tonen X Ondernemen en commercieel handelen Y Bedrijfsmatig handelen Pagina 14 van 57

15 Indicatoren per werkproces van de kerntaken Kerntaak 1 Opstellen van een activiteitenprogramma en plan van aanpak, gericht op het kind met een specifieke begeleidingsvraag. Werkproces 1.1 Inventariseert de situatie en wensen van het kind. Competenties H. Overtuigen en beïnvloeden N. Onderzoeken R. Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Indicatoren 1 Onderbouwt de (mede) door haar genomen beslissing tot het wel of niet plaatsen van het kind in de opvang. 2 Verdedigt de (mede) door haar genomen beslissing tot het wel of niet plaatsen van het kind in de opvang. 3 Gebruikt verschillende bronnen om informatie te verzamelen met betrekking tot afwijkingen in ontwikkeling en gedrag. 4 Inventariseert actief de wensen en verwachtingen van het kind en zijn ouders/vervangende opvoeders. 5 Stemt opvang en begeleiding af op de specifieke begeleidingsvraag binnen de mogelijkheden van de organisatie. comp H H N R R Werkproces 1.2 Stelt een activiteitenprogramma op. Competenties E. Samenwerken en overleggen Q. Plannen en organiseren Indicatoren 1 Vraagt naar de mening en ideeën van kinderen voor het activiteitenprogramma, E om tegemoet te komen aan de wensen en behoeften van de kinderen. 2 Stimuleert de kinderen om input te leveren voor het activiteitenprogramma om E tegemoet te komen aan de wensen en behoeften van de kinderen. 3 Schakelt, indien nodig, haar netwerk in voor het activiteitenprogramma om E tegemoet te komen aan de wensen en behoeften van de kinderen. 4 Plant en regelt ruim van te voren activiteiten die goed op elkaar zijn afgestemd. Q 5 Houdt rekening met de mogelijkheden zodat het activiteitenprogramma Q uitvoerbaar is. comp Pagina 15 van 57

16 6 Houdt rekening met de mogelijkheden, zodat het activiteitenprogramma aansluit bij de wensen en behoeften van de kinderen Werkproces 1.3 Maakt een plan van aanpak. Q Competenties C. Begeleiden E. Samenwerken en overleggen J. Formuleren en rapporteren M. Analyseren Indicatoren 1 Geeft ouders/vervangende opvoeders informatie en advies over aanvullende of C alternatieve zorg- of dienstverlening. 2 Bespreekt de inhoud van het plan van aanpak en de consequenties ervan met E het kind en ouders/vervangende opvoeders. 3 Stelt een nauwkeurig en volledig plan van aanpak op. J 4 Trekt conclusies uit de beschikbare informatie. M 5 Bekijkt verschillende alternatieven met hun consequenties. M comp Pagina 16 van 57

17 Kerntaak 2 Opvoeden en ontwikkelen van het kind/de jongere, gericht op het kind / de jongere met een specifieke begeleidingsvraag. Werkproces 2.1 Biedt het kind / de jongere opvang. Competenties B. Aansturen C. Begeleiden D. Aandacht en begrip tonen E. Samenwerken en overleggen U. Omgaan met verandering en aanpassen Indicatoren 1 Toont overwicht bij het handhaven van afspraken en regels. B 2 Geeft het kind heldere, eerlijke en constructieve feedback en stimuleert om C alternatieven uit te proberen. 3 Toont betrokkenheid bij het kind en de ouders/vervangende opvoeders D 4 Luistert actief en herkent wanneer het kind het moeilijk heeft en biedt de nodige D ondersteuning. 5 Informeert ouders/vervangende opvoeders over de ontwikkeling/voortgang van E het kind en over de gang van zaken in de opvang. 6 Deelt met ouders/vervangende opvoeders kennis, ervaring en inzichten met E betrekking tot de opvoeding van het kind. 7 Toont respect voor verschillende achtergronden van kinderen. U 8 Is in staat om vragen of problemen vanuit diverse gezichtspunten te bekijken U zodat de eigenheid van het kind gerespecteerd wordt. comp Pagina 17 van 57

18 Werkproces 2.2 Biedt het kind / de jongere persoonlijke verzorging. Competenties C. Begeleiden F. Ethisch en integer handelen K. Vakdeskundigheid toepassen R. Op de behoefte en verwachting van de klant richten T. Instructies en procedures opvolgen Indicatoren 1 Adviseert het kind over de persoonlijke verzorging. C 2 Gaat discreet om met lichaamscontact tijdens de persoonlijke verzorging. F 3 Respecteert vertrouwelijkheid zodat het kind zich op zijn gemak voelt. F 4 Herkent de dynamiek van baby s en jonge kinderen en is daar continu alert op. K 5 Reageert tijdig en adequaat om ongelukken te voorkomen. K 6 Geeft het kind een op de persoon toegesneden verzorging. R 7 Houdt zich bij de verzorging, bij ziekte en ongelukken aan de procedures en T richtlijnen zodat de veiligheid van het kind gewaarborgd is. comp Werkproces 2.3 Draagt zorg voor de ruimte en huishoudelijke werkzaamheden. Competenties C. Begeleiden L. Materiaal en middelen inzetten T. Instructies en procedures opvolgen Indicatoren 1 Schept een uitdagende en geschikte ruimte/omgeving met kansen en C mogelijkheden voor de ontwikkeling van kinderen. 2 Toetst de ruimte/omgeving aan richtlijnen zodat de kinderen op een veilige C manier gestimuleerd worden in hun ontwikkeling. 3 Is op de hoogte van de werking van schoonmaakmiddelen. L 4 Maakt verantwoord gebruik van schoonmaakmiddelen. L 5 Werkt volgens veiligheidsregels en voorschriften. T 6 Ziet erop toe dat anderen zich aan de veiligheidsregels en voorschriften T houden. 7 Gebruikt materialen op een veilige manier. T comp Pagina 18 van 57

19 Werkproces 2.4 Biedt het kind / de jongere ontwikkelingsgerichte activiteiten aan. Competenties C. Begeleiden L. Materiaal en middelen inzetten Q. Plannen en organiseren Beoordelingsaspecten 1 Motiveert het kind om zijn best te doen, uitdagingen aan te gaan en doelen te C bereiken. 2 Kiest sport-, spel- en speelmaterialen die aansluiten bij de behoeften en L ontwikkeling van het kind. 3 Gebruikt de sport-, spel- en speelmaterialen effectief en vindingrijk. L 4 Regelt ruim van te voren activiteiten en schat de benodigde tijd in. Q 5 Houdt rekening met onvoorziene omstandigheden. Q 6 Houdt de voortgang in de gaten zodat het activiteitenprogramma zoveel mogelijk Q volgens plan wordt uitgevoerd. comp Pagina 19 van 57

20 Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie- en professiegebonden taken Werkproces 3.1 Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep. Competenties K. Vakdeskundigheid toepassen Indicatoren 1 Houdt vakkennis en vaardigheden bij. K 2 Draagt de eigen kennis en expertise op begrijpelijke wijze over aan K collega s en andere deskundigen. 3 Gebruikt feedback om van te leren. K 4 Neemt deel aan inhoudelijke en beroepsmatige discussies. K comp Werkproces 3.2 Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg. Competenties T. Instructies en procedures opvolgen Indicatoren 1 Houdt zich aan de voorgeschreven procedures rondom T kwaliteitsverbetering 2 Houdt zich aan wettelijke richtlijnen T 3 Stimuleert anderen om zich aan de wettelijke richtlijnen en procedures te T houden 4 Levert een effectieve bijdrage aan het bevorderen en bewaken van T kwaliteitszorg comp Pagina 20 van 57

21 Werkproces 3.3 Stemt de werkzaamheden af met betrokkenen. Competenties E. Samenwerken en overleggen Q. Plannen en organiseren Indicatoren 1 Overlegt bij de uitvoering van de opvang en begeleiding tijdig en E regelmatig met collega s. 2 Weet wat de consequenties zijn van de eigen acties. E 3 Stelt zich zo op dat de samenwerking in het team soepel verloopt. E 4 Houdt rekening met de haalbaarheid van haar werkzaamheden in tijd en Q kwaliteit. comp Werkproces 3.4 Voert coördinerende taken uit. Competenties B. Aansturen E. Samenwerken en overleggen Q. Plannen en organiseren Indicatoren 1 Geeft duidelijk aan wat er moet gebeuren en wanneer dit moet gebeuren. B 2 Geeft duidelijk aan wat ze van collega s verwacht en ziet erop toe dat dit B gebeurt. 3 Maakt via werkbegeleiding zaken in het functioneren van de medewerkers B bespreekbaar. 4 Raadpleegt tijdig de bij het kind en de opvang en begeleiding betrokken of E benodigde collega s en deskundigen. 5 Zorgt er uit zichzelf voor dat iedereen tijdig geïnformeerd is. E 6 Stemt de werkzaamheden af zodat de opvang en begeleiding van E verschillende betrokkenen bij het kind goed op elkaar aansluiten. 7 Zorgt voor afstemming van werkzaamheden. Q 8 Maakt een planning waarbij er rekening wordt gehouden met de huidige en Q mogelijk veranderende mogelijkheden en omstandigheden. comp Pagina 21 van 57

22 Werkproces 3.5 Onderhoudt een netwerk. Competenties E. Samenwerken en overleggen Indicatoren 1 Bouwt een goede werkrelatie op met collega s. E 2 Bouwt een goede werkrelatie op met deskundigen van andere organisaties of E disciplines. 3 Overlegt tijdig en regelmatig met collega s. E 4 Overlegt tijdig en regelmatig met deskundigen van andere organisaties of E disciplines. comp Werkproces 3.6 Voert beleidsmatige taken uit. Competenties E. Samenwerken en overleggen H. Overtuigen en beïnvloeden Indicatoren 1 Vraagt collega s binnen de organisatie/vestiging welke knelpunten zij ervaren in E het (pedagogisch) beleid. 2 Kan een bijdrage leveren aan beleidsontwikkeling en aan de implementatie van E het pedagogisch beleid. 3 Neemt een duidelijk standpunt in bij haar voorstellen tot (beleids)wijzigingen. H 4 Onderbouwt haar standpunten tot (beleids)wijzigingen met steekhoudende H argumenten. comp Pagina 22 van 57

23 Werkproces 3.7 Voert beheerstaken uit. Competenties J. Formuleren en rapporteren L. Materialen en middelen inzetten Y. Bedrijfsmatig handelen Indicatoren 1 Verwerkt en registreert zorgvuldig alle benodigde (financiële) gegevens. J 2 Zorgt ervoor dat apparatuur, materiaal en werkruimte onderhouden worden. L 3 Zorgt voor financiële registratie van haar projecten en activiteiten. Y 4 Zorgt voor financiële verantwoording van haar projecten en activiteiten. Y 5 Maakt regelmatig afwegingen tussen kosten en baten, zodat zij bijdraagt aan een Y financieel gezonde organisatie. comp Werkproces 3.8 Evalueert de werkzaamheden. Competenties: D. Aandacht en begrip tonen J. Formuleren en rapporteren M. Analyseren Indicatoren 1 Vraagt het kind en andere betrokkenen naar hun ervaringen, ideeën en D gevoelens over de geboden opvang en begeleiding. 2 Luistert aandachtig zodat ze de gekregen informatie kan D meenemen/inbrengen bij de evaluatie. 3 Verwerkt en registreert zorgvuldig alle benodigde gegevens en scheidt J de hoofd- en bijzaken. 4 Analyseert beschikbare gegevens grondig. J 5 Evalueert aan het eind van het uitvoeringstraject de geboden opvang. M 6 Evalueert aan het eind van het uitvoeringstraject de uitgevoerde M coördinerende beleidsmatige - en beheertaken. 7 Komt met haalbare oplossingen, zodat ze indien nodig de uitvoering van M haar werkzaamheden kan bijstellen. comp Pagina 23 van 57

24 C. Bijlagen Pagina 24 van 57

25 1. Jaarplanning SCHOOLJAAR Periode 1 SW weeknr aug sept sept sept sept sept/okt okt okt okt okt/nov nov ma di woe do vrij Periode 2 SW weeknr nov nov nov dec dec dec dec dec/jan jan jan jan ma di woe do vrij Periode 3 SW weeknr jan febr febr febr febr mrt mrt mrt mrt mrt/apr apr ma di woe do vrij Periode 4 SW weeknr apr apr apr/mei mei mei mei mei juni juni jun jun jun/jul ma di woe do vrij Schoolvakanties Lesdoorbrekende weken/ toetsweken De praktijkbegeleidersbijeenkomsten vinden plaats op: dinsdag 1 oktober en donderdag 3 oktober 2013; dinsdag 10 december en donderdag 12 december Stageperiode Maandag 26 augustus 2013 t/m 4 juli Pagina 25 van 57

26 2. Verplichte urenregistratie van aanwezigheid op de BPV (De student houdt het aantal gewerkte uren zelf bij in het blokje van de juiste maand en dag. Heb je dus op 6 augustus 6½ uur gewerkt dan vul je in dat vakje 6½ in; zie het voorbeeld in onderstaand schema.) Maand en Dag JAN FEB MRT APR MEI JUNI JULI AUG ½ Totaal SEP OKT NOV DEC Werkdagen: aantal uren dat je BPV loopt per werkdag invullen in het juiste vakje. (Vakantie = V / Buitengewoon Verlof = O / Ziek = Z / Terugkomdag/lesdag = T) Wekelijks door de student in te vullen en aan het einde van de BPV ondertekent de praktijkbegeleider. BPV - Periode: van t/m Aantal totaal gewerkte BPV - uren:... uur Datum:... Naam en plaats BPV - instelling: Naam student:. Naam begeleider:... Studentnummer: (Handtekening student) (Handtekening praktijkbegeleider) Pagina 26 van 57

27 3. Beoordeling basishouding bpv De student wordt beoordeeld op zijn basishouding gedurende de BPV. De basishouding is uitgewerkt in de indicatoren van een aantal competenties. De student moet gaan bewijzen, dat hij de beschreven indicatoren op voldoende wijze beheerst op de werkvloer. Dit is een voorwaarde om door te kunnen gaan naar een volgend leerjaar. De beoordeling basishouding BPV wordt ingevuld door de begeleider op de BPV. Per indicator kan de student gaan scoren. De student kan een 1, 2, 3 of 4 scoren. Concreet betekent dit: 1= Indicator wordt niet/onvoldoende gezien, student weet het niet/kan het niet. 2= Indicator wordt soms gezien, student weet/kan het nog onvoldoende. 3= Indicator wordt regelmatig gezien, student weet/kan voldoende maar heeft soms nog enige aansturing nodig. 4= Indicator wordt veelvuldig gezien bij de student: student handelt zelfstandig en vanuit eigen initiatief. BEOORDELINGBASISHOUDING COMPETENTIES Evaluatie A Evaluatie B Beoordeling C: Begeleiden: a b c d e Je kunt interesse tonen in de ander. Je kunt overleggen over te stellen doelen en daar duidelijke afspraken over maken. Je kunt de ander ruimte geven om naar eigen inzicht te handelen. Je kunt stimuleren. Je kunt iemand vertrouwen geven. D: Aandacht en begrip tonen: a b c d e Je kunt jezelf presenteren. Je kunt de effecten van je eigen gedrag op anderen inschatten en daar goed mee omgaan. Je kunt oprecht begrip hebben voor de gevoelens van anderen. Je kunt respect tonen voor de persoonlijkheid en mogelijkheid van anderen. Je kunt je verdraagzaam opstellen als iemand een andere mening heeft. E: Samenwerken en overleggen: a b c d e Je houdt je aan afspraken. Je kunt indien nodig hulp aan anderen vragen. Je kunt hulp bieden en meedenken. Je kunt openstaan voor de ideeën van anderen, goed luisteren en de anderen ruimte geven om zich uit te spreken. Je kunt goed met feedback omgaan. J: Formuleren en rapporteren: a Je kunt je taalgebruik aanpassen aan de doelgroep. Beoordeling: Voldoende Onvoldoende (omcirkelen wat van toepassing is en bij beoordeling paraferen) Paraaf werkbegeleider Paraaf Student Paraaf LB-er Pagina 27 van 57

28 Bijlage: basishouding bpv C: Begeleiden a. Je kunt interesse tonen in de ander. Interesse tonen in het werk en voor de doelgroep. Interesse tonen in de ander. b. Je kunt overleggen over te stellen doelen en daar duidelijke afspraken over maken. Houden aan afspraken. Het werk zien. c. Je kunt de ander ruimte geven om naar eigen inzicht te handelen. Bewust zijn van eigen macht. d. Je kunt stimuleren. Initiatief tonen. Interesse tonen in de ander. Vertrouwen geven. e. Je kunt iemand vertrouwen geven. Vertrouwen geven. Zorgvuldig omgaan met informatie. Eigen emoties en gevoelens hanteren. Eigen grenzen bewaken. D: Aandacht en begrip tonen a. Je kunt jezelf presenteren. Bewust omgaan met persoonlijke hygiëne. Kleding kiezen passend bij de uitoefening van het beroep. Vriendelijk en beleefd zijn. Taalgebruik aanpassen. Bewust zijn van belang van mimiek. Bewust zijn van verbaal en non-verbaal gedrag en lichaamstaal. b. Je kunt de effecten van je eigen gedrag op anderen inschatten en daar goed mee omgaan. Eigen emoties en gevoelens hanteren. Grenzen bewaken. Bewust zijn van verbaal en non-verbaal gedrag en lichaamstaal. Bewust zijn van het belang van mimiek. c. Je kunt oprecht begrip hebben voor de gevoelens van anderen. Interesse tonen in de ander door te luisteren. Bewust zijn van verbaal en non-verbaal gedrag en lichaamstaal. Bewust zijn van het belang van mimiek. d. Je kunt respect tonen voor de persoonlijkheid en mogelijkheden van anderen. Interesse tonen in de ander door te luisteren. Bewust zijn van verbaal en non-verbaal gedrag en lichaamstaal. Bewust zijn van het belang van mimiek. e. Je kunt je verdraagzaam opstellen als iemand een andere mening heeft. Vriendelijk en beleefd zijn. Eigen emoties en gevoelens hanteren. Flexibel zijn. Pagina 28 van 57

29 E: Samenwerken en overleggen a. Je houdt je aan afspraken. b. Je kunt indien nodig hulp aan anderen vragen. Hulp of ondersteuning durven te vragen. Begeleiding accepteren. Initiatief tonen. Vriendelijk en beleefd zijn. Over problemen die je tegenkomt praten. c. Je kunt hulp bieden en meedenken. Eigen grenzen bewaken. Initiatief tonen. Houden aan afspraken. Het werk zien. d. Je kunt openstaan voor de ideeën van anderen, goed luisteren en de anderen ruimte geven om zich uit te spreken. Vriendelijk en beleefd zijn. Interesse tonen. Eigen emoties en gevoelens hanteren. Eigen grenzen bewaken. e. Je kunt goed met feedback omgaan. Initiatief tonen. Zorgvuldig omgaan met informatie. Eigen emoties en gevoelens hanteren. Bewust zijn van eigen macht. Bewust zijn van verbaal en non-verbaal gedrag en lichaamstaal. J: Formuleren en rapporteren a. Je kunt je taalgebruik aanpassen aan de doelgroep. Vriendelijk en beleefd zijn. Bewust zijn van verbaal en non verbaal gedrag. Taal aanpassen aan de doelgroep. Bewust zijn van het belang van mimiek. Pagina 29 van 57

30 4. Formulier vastlegging afspraken ter verbetering van leerproces Summa College Welzijn Naam student: Nummer student: Opleiding en differentiatie: BPV - instelling: Praktijkbegeleider: BPV docent / Loopbaanbegeleider: Cursusjaar : De gemaakte afspraken ter verbetering van het leerproces: * * * Toelichting: deze afspraken zijn ervoor bedoeld om de BPV vanaf nu beter te laten verlopen. Leg ook een datum vast om op de gemaakte afspraken terug te komen, om te kijken of de gemaakte afspraken zijn nagekomen of om te zien of er nieuwe afspraken moeten worden gemaakt. Indien de gemaakte afspraken uiteindelijk niet tot het gewenste resultaat leiden, kan het gevolg een (voortijdige) beëindiging van de beroepspraktijkvormingsovereenkomst zijn (BPVO). Aldus overeengekomen op te.. Handtekening praktijkbegeleider:... Handtekening student: Kopieën aan: BPV - docent, praktijkbegeleider, LB-er, de student en eventuele andere betrokkenen. Pagina 30 van 57

31 5. Formulier voortijdige beëindiging van de BPV Summa College Welzijn Naam student: Nummer student: Opleiding en differentiatie: BPV - instelling: Praktijkbegeleider: BPV docent / Loopbaanbegeleider: Cursusjaar en periode: van.... t/m... Loopbaanbegeleider: Datum van de beëindiging BPV: Reden(en) van de beëindiging BPV: * * * 0 Stopt opleiding*. 0 Gaat naar een andere BPV - plaats*. * (= kruis aan wat van toepassing is) Plaats:.. Datum:. Handtekeningen: Namens de BPV - organisatie, De loopbaanbegeleider De student de praktijkbegeleider... Inleveren bij het BPV - bureau Pagina 31 van 57

32 6. Evaluatie BPV Hieronder staan evaluatieformulieren voor de praktijk. Deze zijn niet verplicht om in te vullen, maar wij ontvangen ze graag retour zodat we onze opleiding kunnen verbeteren. Evaluatie door de praktijkbegeleider Evaluatie-onderwerpen score Motivering / suggestie Over SUMMA College: 1. Over de gehanteerde plaatsings/sollicitatie-procedure, ben ik 2. Over de voorlichting c.q. verstrekte informatie ben ik 3. Over de wijze waarop de student voorbereid is op de BPV ben ik 4. Over de kwaliteit van de BPVopdrachten ben ik Over de Student: 1. Over het inzicht en begrip (kennis en theorie, feiten en achtergronden) van de student ben ik 2. Over de beroepsvaardigheden van de student in de praktijk, ben ik Zeer tevreden 3. Over de manier waarop de student verantwoordelijkheid draagt voor zijn leerproces ben ik 4. Over de sociale en communicatieve vaardigheden, zelfstandigheid, houding en inzet-/- motivatie ben ik Over de BPV-begeleider van school: 1.Over de kwaliteit van de begeleiding door de BPV-begeleider van school ben ik 2. Over het contact van de BPVbegeleider van school met mij als praktijkopleider ben ik 3. Over het aantal van 2 praktijkbezoeken ben ik 4. Over de tijd die ik als praktijkopleider moet besteden aan Begeleidings- en opleidingsactiviteiten ben ik 5. Over de wijze waarop de Tevreden On - tevreden Zeer ontevreden Pagina 32 van 57

33 praktijkbegeleider reageert op Problemen, c.q. knelpunten ben ik Over de BPV- beoordeling 1.Over de evaluatie- en beoordelingsformulieren in het werkboek ben ik 2. Over de wijze waarop de beoordeling uitgevoerd wordt ben ik Eindoordeel 1. Over de student ben ik 2. Over de BPV-begeleider van de opleiding ben ik 3. Over de BPV-organisatie van de school ben ik Overige opmerkingen: Pagina 33 van 57

34 Evaluatie door de student Evaluatieonderwerpen score Motivering / suggestie Over SUMMA College: 1.Over de wijze waarop ik door de school geïnformeerd ben over de BPV, ben ik 2. Over de wijze waarop de docenten mij, binnen de opleiding hebben voorbereid op de BPV ben ik Over de BPV- opdrachten 1.Over de tijd die ik in het leerbedrijf kon besteden aan de BPV opdrachten ben ik 2. Over de begeleiding van mijn leerproces door de praktijkopleider in de BPV ben ik 3. Over de kwaliteit van de BPVopdrachten van de opleiding ben ik 4. Over de kwaliteit van de BPVopdrachten van het leerbedrijf ben ik Over de Begeleiding 1. Over het aantal overlegmomenten met de praktijkopleider ben ik 2. Over de inhoud van die overlegmomenten met de praktijkopleider ben ik 3. Over het aantal overlegmomenten met de BPV-begeleider van school ben ik 4. Over de inhoud van de overlegmomenten met de BPVbegeleider van school ben ik Over de BPV- beoordeling 1.Over de evaluatie- en beoordelingsformulieren van de opleiding ben ik 2. Over de manier waarop de evaluatie en beoordeling, door de praktijkopleider, besproken is met mij ben ik Zeer tevreden Tevreden Ontevreden Zeer ontevreden Pagina 34 van 57

35 Eindoordeel 1. Over het leerbedrijf ben ik 2. Over mijn praktijkopleider ben ik 3. Over mijn BPV-begeleider van school ben ik 4. Over de organisatie van de BPV door mijn school ben ik Overige opmerkingen: Pagina 35 van 57

36 Evaluatievragen met betrekking tot het praktijkexamen Waren deze toetsen relevant voor het beroep? Ja / Nee *) Toelichting: Hadden deze toetsen het vereiste niveau? Ja / Nee *) Toelichting: Waren deze toetsen toepasbaar /uitvoerbaar? Ja / Nee *) Toelichting: *) omcirkelen wat van toepassing is Pagina 36 van 57

37 D. PORTFOLIO Handleiding Portfolio student PW- 3/PW-4 Augustus 2012 Pagina 37 van 57

38 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Visie en uitgangspunten 3. Doel en werkwijze portfolio 4. De begeleiding van jou met je portfolio 5. Inhoud en ordening van het portfolio 6. Bijlagen Pagina 38 van 57

39 1. Inleiding De opleiding Pedagogisch Werker werkt volgens het Competentie Gericht Onderwijs ( CGO). Competentiegericht opleiden gaat niet alleen uit van de vraag wat iemand moet weten, maar ook van de vraag wat iemand moet kunnen en hoe hij moet handelen om zijn beroep succesvol uit te kunnen oefenen. Een groot voordeel van het Competentiegericht opleiden is dat er zoveel mogelijk directe koppeling met de beroepspraktijk gemaakt wordt. Het gaat om de combinatie tussen kennis, vaardigheden en houding. Hoe beter je deze drie elementen kunt combineren, hoe competenter je bent. Het doel van dit portfolio is, om je eigen ontwikkeling zichtbaar te maken. Zowel voor je zelf als voor je begeleiders op BPV en SUMMA College. In deze handleiding lees je over het hoe en wat van het portfolio. Pagina 39 van 57

40 2. Visie en uitgangspunten We hebben als opleiding gekozen voor het werken met een portfolio omdat dit aansluit bij de visie en uitgangspunten van het competentiegericht leren. Het accent ligt op de actieve rol die jij als student speelt om tot kennis en inzicht te komen: zelf het heft in handen nemen. Er zijn hierbij een aantal belangrijke uitgangspunten die de basis vormen van onze visie op competentiegericht leren: 1) Jouw leerproces als student staat centraal. 2) (Zelf) Reflectie is een belangrijk instrument om je eigen leerproces vorm te kunnen geven. 3) Je eigen leerproces vormgeven moet je leren. Als student heb je begeleiding en ondersteuning nodig om meer en meer zelfstandig te werken aan je eigen leerproces. Het gaat dus niet alleen over kennis van de lesstof, maar ook over hoe jij je als individu ontwikkelt. Wat gaat er al goed? Wat gaat nog niet zo goed? Wat wil/ moet ik nog leren? Als student leer je kritisch, naar jezelf en naar je functioneren, te kijken. Ook leer je kritisch te kijken naar je groepsgenoten en hoe je elkaar d.m.v. feedback kan helpen je verder te ontwikkelen. Pagina 40 van 57

41 3. Doel en werkwijze portfolio Het portfolio is het meest ideale instrument om de persoonlijke ontwikkeling van jou als student centraal te stellen. Algemeen kun je zeggen dat een portfolio een map is met een persoonlijke verzameling van eigen producten, die op een bepaalde manier met elkaar verband houden. Het doel van dit portfolio is om je eigen ontwikkeling zichtbaar te maken. Zowel voor jezelf als voor je begeleiders op de BPV en het SUMMA College. Het aantonen van de ontwikkeling van jou als student ga je zelf doen op basis van de verschillende beroepsproducten, die je verzamelt op school en de BPV. Het portfolio is het instrument dat je gebruikt tijdens de gesprekken die je voert met je BPVbegeleider en je loopbaanbegeleider. Pagina 41 van 57

42 4. De begeleiding van jou bij het samenstellen van je portfolio Het maken van een portfolio moet geleerd worden, je gaat leren hoe je materialen verzamelt, hoe je ordent, hoe je reflecties schrijft, enz. Als student ben je verantwoordelijk voor het vullen van je portfolio, je loopbaanbegeleider en je BPV-begeleider begeleiden je in dit proces: De student: 1) verzamelt tijdens de opleiding beroepsproducten; het gaat hierbij om eigen werk van de student (in de literatuur worden ze vaak bewijsstukken genoemd); 2) verzamelt beroepsproducten die iets zeggen over zijn opgedane kennis en de ontwikkeling van zijn vaardigheden en houding; 3) draagt zorg voor de voorbereiding en het verloop van de portfoliogesprekken. De loopbaanbegeleider: 1) geeft richtlijnen en handvatten voor de samenstelling van het portfolio; 2) houdt het ontwikkelingsproces van de student in de gaten; 3) draagt zorg voor de voorbereiding en het verloop van de portfoliogesprekken. De praktijkbegeleider: 1) begeleidt de student om zijn competenties te behalen in de praktijk, het portfolio dient hierbij als begeleidingsinstrument; 2) geeft de student mogelijkheden om bewijsstukken te verzamelen; 3) draagt zorg voor de voorbereiding en het verloop van de begeleidingsgesprekken. Pagina 42 van 57

43 5. Inhoud en ordening van het portfolio Als student mag je zelf de indeling van je portfolio bepalen. Zorg wel dat je portfolio een overzichtelijk en logisch geheel wordt. Je begeleiders kunnen je helpen om ordening en structuur aan te brengen in je portfolio. Je portfolio voor je opleiding Pedagogisch Werker bevat de volgende onderdelen: A. Beroepsproducten van je ontwikkeling in de hieronder beschreven drie periodes. B. De resultaten die je behaald hebt tijdens de opleiding. A. Beroepsproducten van je ontwikkeling in de volgende drie periodes 1. Startperiode In deze periode gaat het erom dat de student een basisberoeps-, zelf- en opleidingsbeeld ontwikkelt. Aan het einde van deze periode is de student in staat een gefundeerd antwoord te geven op de vraag: zit ik hier op de goede plek? Voorbeelden van beroepsproducten: - wie ben ik; - cv; - beroepsbeeld; - ontdek je (verborgen) talent; - kwaliteiten van de studenten in de loopbaangroep; - uitwerking van de competenties - houdingslijst. 2. Ontwikkelingsperiode Deze fase in de opleiding is bedoeld om, n.a.v. de opgedane ervaringen van de student in de BPV, in gesprek te komen over die ervaringen en daar iets van te leren. Voorbeelden van beroepsproducten: - uitwerking ontwikkeling competenties; - pop/pap; - reflecties BPV; - verslagen begeleidingsgesprekken (BPV en school); - situatieverslagen; - ontwikkeling houdingsaspecten. Pagina 43 van 57

44 3. Afrondings- en vervolgperiode Voorbeelden van beroepsproducten: - overzicht pop/pap gehele opleiding; - conclusie (waarom ben ik bekwaam, en op welke wijze ben ik bekwaam geworden); - voorbereiden op assessment (mondeling examen); - wat zijn mijn volgende stappen in mijn loopbaan? B. De resultaten: - uitslagen van examens; - uitslagen van toetsen; - beoordelingen en feedbackopdrachten (bijv. integrale opdracht en project). Pagina 44 van 57

45 6. Bijlagen Werkmodellen: Bijlage 1: Pop/ pap Bijlage 2: Incidentmethode Bijlage 3: Persoonlijke gegevens Bijlage 4: Reflectieformulier situatie BPV Bijlage 5: Feedbackformulier medestudent portfolio algemeen Bijlage 6: Inhoudsopgave portfolio student Pagina 45 van 57

46 Bijlage 1 Overzichtslijst persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) Nr Persoonlijk leerdoel Datum start Datum afronding Pagina 46 van 57

47 Je persoonlijk leerdoel in je persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) formuleren -> de uitvoering, je persoonlijk activiteitenplan (PAP) vaststellen -> reflectie -> nieuwe leerdoelen Vooraf ga je voor jezelf in gedachten na: o Waar loop ik tegenaan (in deze situatie)? o Waaraan wil ik werken? o Welke wens tot verdere ontwikkeling heb ik? o Als dat helder is, dan vraag je jezelf af: is wat ik wil ook acceptabel? Kan ik daar achter staan? o En, is het realistisch wat ik wil bereiken of leg ik de lat te hoog? Het moet wel haalbaar zijn. o Het moet ook haalbaar zijn binnen de gestelde tijd die je hebt bedacht. o Tot slot moet jouw leerdoel zó zijn geformuleerd, dat achteraf meetbaar is (lees te controleren) of je je doel ook daadwerkelijk hebt bereikt. Als je dat helder hebt en in één zin hebt geformuleerd, dan is dat persoonlijke leerdoel klaar.. Dan rest het uitstippelen van een strategie hoe je aan je aan dat persoonlijk leerdoel gaat werken. Dat doe je in je PAP (stappenplan, persoonlijk activiteitenplan) Daarin beschrijf je concreet, puntsgewijs en tijdsgebonden hoe je aan je doel gaat werken. Wanneer doe je wat, met wie, en wat heb je daarbij nodig? Uitwerking Je gaat aan de slag met de uitvoering van je PAP Resultaat Na verloop van tijd stel je jezelf de vraag, heb ik mijn (leer)doel bereikt? Je evalueert het proces: o Wat ging goed en wat ging minder goed? o Welke feedback heb je gekregen n.a.v. het werken aan dit leerdoel? o Betrek de aspecten kennis, houding en vaardigheden in je evaluatie. Reflectie Dan komt de laatste stap, het schrijven van een reflectieverslag. Mijn reflectie op mijn functioneren/activiteit: 1. Beschrijf kort de situatie. 2. Wat ging goed, wat voelde ik en wat dacht ik erbij? 3. Hoe komt dat/waar lag dat aan? 4. Wat ging minder goed, wat voelde ik en wat dacht ik erbij? 5. Hoe komt dat/waar lag dat aan? 6. Welke feedback heb ik gehad en wat voelde ik daarbij? 7. Wat ga ik bijstellen/wat is mijn volgend leerdoel? 8. Andere opmerkingen. (Je schrijft je reflectie aan de hand van deze vragen in verhaalvorm in de ikpersoon. Zorg voor een overzichtelijke indeling). Pagina 47 van 57