Eerste Bestuursrapportage. uitvoering Begroting 2010

Transcriptie

1 Eerste Bestuursrapportage uitvoering Begroting 2010 (januari t/m maart 2010) 18 mei 2010 Gedeputeerde Staten van Fryslân

2 Inhoud 1 Inleiding Veranderingen in de 1 e Bestuursrapportage Leeswijzer 4 2 Bestuurssamenvatting 5 3 Algemene ontwikkelingen 7 4 Verwachte uitvoering Beleidsbegroting BELEIDSPROGRAMMA 1 BESTUUR EN VEILIGHEID BELEIDSPROGRAMMA 2 VERKEER EN VERVOER BELIEDSPROGRAMMA 3 WETTER BELEIDSPROGRAMMA 4 MILIEU BELEIDSPROGRAMMA 5 LANDELIJK GEBIED BELEIDSPROGRAMMA 6 ECONOMIE, RECREATIE EN TOERISME BELEIDSPROGRAMMA 7 SOCIAAL BELEID EN ZORG BELIEDSPROGRAMMA 8 KULTUER, TAAL EN UNDERWIIS BELEIDSPROGRAMMA 9 RUIMTE EN WONEN OVERZICHT 10 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN 70 5 Bedrijfsvoering Rapportage bedrijfsvoering Inhuur van derden 77 6 Financiën Voorstel begrotingwijzigingen PS Rapportage wijzigingen onder mandaat GS Ontwikkeling van baten, lasten en vrij aanwendbare reserve 81 Bijlage I Opgeleverde en onderhanden investeringen 2010 Afzonderlijke Bijlage: 5 e Begrotingswijziging

3 1 Inleiding In de financiële verordening van Fryslân is vastgelegd dat we u twee maal per jaar informeren over de voortgang van de uitvoering van de begroting. Hierbij leggen wij u de eerste rapportage over 2010 voor. Deze Eerste Bestuursrapportage 2010 geeft, op basis van de eerste drie maanden, een prognose over de uitvoering van de Begroting 2010 voor het einde van het jaar. 1.1 Veranderingen in de 1 e Bestuursrapportage 2010 In het kader van de doorontwikkeling van de bestuurlijke Planning & Control hebben we in 2009 een aantal veranderingen in de Beraps aangebracht (o.a. nadruk op de beleidsmatige kant, stoplichtenmethode en de presentatie van begrotingswijzigingen). Deze veranderingen zijn door u positief ontvangen, waardoor we ze ook in de Beraps van 2010 toepassen. Voorts hebben we bij het opstellen van deze Berap zoveel mogelijk rekening gehouden met uw opmerkingen die bij de behandeling van vorige Beraps door u zijn gemaakt. Daarnaast worden er in de Beraps van 2010 ook nieuwe veranderingen aangebracht. Deze worden hierna kort toegelicht. Aansluiting op Begroting 2010 Om voor u meer transparantie te krijgen in het reguliere en eerder vastgestelde beleid, is in de Begroting 2010 een aantal beleidsprogramma s in een nieuwe structuur gezet. Het gaat dan om de beleidsprogramma s 2 Verkeer en vervoer, 3 Water, 4 Milieu, 7 Sociaal beleid en Zorg en 8 Cultuur, Taal en Onderwijs (voor het onderdeel Cultuur). Deze ontwikkeling in de Begroting krijgt zijn doorwerking in de Beraps van Voorheen kwamen per thema de opgesomde resultaten vanuit de Begroting één op één terug in de Berap en gaven wij per resultaat met kleuren aan wat de verwachting voor het einde van het jaar was. Voor de beleidsprogramma s in de oude structuur is dit gehandhaafd. Voor de beleidsprogramma s in de nieuwe structuur is dit niet meer mogelijk. De te behalen resultaten staan niet meer als opsomming in de Begroting, maar zijn verwerkt in het antwoord op de 2 e W-vraag Wat gaan we daarvoor doen in 2010?. Om u in de Berap toch op een vergelijkbare manier te kunnen rapporteren, is aan de hand van de teksten in de Begroting 2010 per beleidsveld de tabel met het antwoord op de 2 e W- vraag gevuld. Daarna is door middel van kleuren aangegeven wat de verwachting voor het einde van het jaar is. Daar waar prestatie-indicatoren in de Begroting benoemd zijn, komt de rapportage daarover bij het betreffende beleidsveld ook terug in de Beraps. Ook voor de bedrijfsvoering hebben wij deze laatstgenoemde werkwijze gehanteerd. Financiële Verordening en aanverwante nota's en verordeningen In december 2009 is door u de Financiële Verordening en aanverwante nota s en verordeningen vastgesteld. Hiermee is een nieuwe werkwijze rondom de tijdelijke budgetten afgesproken: restantbudgetten worden niet meer automatisch doorgeschoven naar volgende jaren door middel van de kasritmeverschuiving. Hierdoor kan er in de Beraps geen prognose kasritmeverschuiving meer aangegeven worden. In plaats daarvan komt een prognose van de vrijval op de budgetten. De prognose van de vrijval op structurele budgetten die wij in de vorige Beraps aangaven, blijft in stand. Investeringsoverzicht U heeft bij de vorige Beraps opgemerkt dat de tabellen met investeringsbedragen niet de informatie opleverden die u graag wilde zien. Bij de Begroting 2010 is daar op ingesprongen door in een bijlage een overzicht van alle opgeleverde en onderhanden investeringen te presenteren. In de Beraps zetten wij deze lijn voort en presenteren wij dezelfde bijlage met daarin de stand van zaken per peildatum van de Berap. In het onderdeel investeringen van het betreffende beleidsprogramma wordt vervolgens een tekstuele toelichting gegeven op de investeringen. 3

4 Inhuur derden In de paragraaf inhuur derden werd tot nu toe alleen gerapporteerd over de verwachte kosten voor inhuur. Een link met de dekking van deze kosten werd niet consequent gelegd. Om via deze paragraaf betere informatie aan u te presenteren, is met ingang van deze Berap ook aangegeven hoe de dekking van de kosten voor inhuur geregeld is. Programmamanagement In de Beraps van 2009 rapporteerden wij onder een aparte kop over de programma s in het kader van programmamanagement. Bij behandeling van de Begroting 2010 heeft u besloten de paragraaf programmamanagement te schrappen. In de Beraps 2010 zal daarom dit onderwerp niet apart aan de orde komen. De noemenswaardige ontwikkelingen die binnen de programma s spelen, zijn meegenomen in de toelichting op de verwachte realisatie van de resultaten. Begrotingswijzigingen bij de Beraps Bij deze 1 e Berap 2010 is conform afspraak terughoudend omgegaan met het indienen van nieuwe begrotingsvoorstellen. De ingediende voorstellen zijn voornamelijk voorstellen die onvermijdelijk, onuitstelbaar en onvoorzien zijn (een enkele uitzondering daargelaten). De voorstellen zijn beargumenteerd in het voorstel voor de 5e Begrotingswijziging 2010 en worden u ter vaststelling voorgelegd. 1.2 Leeswijzer Na deze inleiding volgt in hoofdstuk 2 de bestuurssamenvatting. In hoofdstuk 3 schetsen we een aantal belangrijke ontwikkelingen in de rapportageperiode In hoofdstuk 4 leggen wij per beleidsprogramma de nadruk op de beleidsinhoudelijke en financiële afwijkingen die aan het einde van het jaar verwacht worden t.o.v. de Begroting In hoofdstuk 5 doen wij dit ook voor de bedrijfsvoering en geven we informatie over de verwachte uitgaven voor inhuur van derden in Tot slot richt hoofdstuk 6 zich op de begrotingswijzigingen die aan u worden voorgelegd, op de begrotingswijzigingen die onder mandaat van ons plaatsvinden en op de ontwikkeling van baten, lasten en de vrij aanwendbare reserve. Aan deze Bestuursrapportage is ons voorstel voor de 5 e Begrotingswijziging 2010 toegevoegd. In deze wijziging wordt nader ingegaan op de voorgestelde begrotingswijzigingen. Op uw verzoek is de 5 e Begrotingswijziging 2010 niet meegenomen in de gepresenteerde begrotingscijfers per beleidsprogramma. Ook is de 4 e Begrotingswijziging 2010 over de jaarovergang tijdelijke budgetten die bij de Jaarstukken 2009 meeloopt nog niet in de begrotingscijfers meegenomen. Deze wordt u ter vaststelling voorgelegd op 26 mei bij de behandeling van de Jaarstukken Omdat het hier om grote bedragen gaat die een vertekend beeld geven als we ze niet meenemen, is ervoor gekozen deze, tezamen met de 5 e Begrotingswijziging op te nemen in de 2 e kolom van het financieel overzicht per beleidsprogramma ( Voorstel 4 e en 5 e Begrotings-wijziging 2010). 4

5 2 Bestuurssamenvatting Per beleidsprogramma wordt in deze Bestuursrapportage een toelichting gegeven op zowel de verwachte beleidsmatige als de verwachte financiële afwijkingen aan het einde van 2010 ten opzichte van de begroting Onderstaande tabel toont per beleidsprogramma de totale begroting, de voorgestelde begrotingswijzigingen, de totale bestedingen tot 1 april en de vastgelegde verplichtingen die in 2010 tot betaling leiden. Daarnaast wordt per beleidsprogramma de prognose van de vrijval aangegeven. Vrijval van middelen wordt geprognosticeerd binnen beleidsprogramma s 2, 6 en 7. Deze vrijval ontstaat door vrijval op tijdelijke beleidsprogrammabudgetten. Exploitatie Begroting 2010 Voorstel 4 e en 5 e Begrotingswijziging 2010 Realisatie per Vastgelegde verplichtingen per 1-4 Prognose vrijval Nog te realiseren Bedragen x Baten Programma 1 - Bestuur en veiligheid Programma 2 - Verkeer en Vervoer Programma 3 - Wetter Programma 4 - Milieu Programma 5 - Landelijk gebied Programma 6 - Economie, recreatie en toerisme Programma 7 - Sociaal beleid en zorg Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis Programma 9 - Ruimte en wonen Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen Totaal Baten Lasten Programma 1 - Bestuur en veiligheid Programma 2 - Verkeer en Vervoer Programma 3 - Wetter Programma 4 - Milieu Programma 5 - Landelijk gebied Programma 6 - Economie, recreatie en toerisme Programma 7 - Sociaal beleid en zorg Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis Programma 9 - Ruimte en wonen Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen Totaal Lasten Baten-Lasten Beschikking over reserves (baten) Vorming van reserves (lasten) Begrotingsaldo Bedrijfsvoering Bedragen x Begroting 2010 Voorstel 4 e en 5 e Begrotingswijziging 2010 Realisatie per Vastgelegde verplichtingen per 1-4 Prognose vrijval Nog te realiseren Totaal Baten Totaal Lasten Baten-Lasten

6 Inhuur van derden Op 1 april 2010 is aan inhuur van derden een bedrag uitgegeven van 4,6 miljoen. Er is voor een bedrag van 7,6 miljoen aan verplichtingen aangegaan die in 2010 tot uitbetaling komen. De prognose van de totale uitgaven voor inhuur van derden in 2010 bedraagt 20, 4 miljoen. Dit bedrag wordt verwacht doordat een aantal infrastructurele projecten in een fase zitten waarin veel specifieke kennis nodig is, die de provincie zelf niet in huis heeft. Daarnaast wordt met het oog diverse ontwikkelingen (o.a. Takendiscussie, bezuinigingen en de oprichting van de Omgevingsdienst) geen vast personeel meer aangenomen, maar tijdelijk personeel ingehuurd ten laste van de vacatureruimte. Op de inhuur van derden wordt inmiddels strakker gestuurd. Financieel Kader Het financieel kader is geactualiseerd ten opzichte van de Jaarstukken In de Jaarstukken werd het begrotingssaldo 2010 nog geraamd op 8,8 miljoen. Sinds de Jaarstukken hebben we begrotingswijzigingen doorgevoerd die dit saldo positief hebben beïnvloed. Onder andere de herprioritering programma 2 (tweede begrotingswijzing van februari 2010 groot 14,6 miljoen). Daarmee komt het beginsaldo 2010 van deze 1 e Bestuursrapportage op 13,6 miljoen. Aangezien er in 2011 een negatief begrotingsaldo ontstaat, is het begrotingsaldo 2010 toegevoegd aan de VAR. In 2011 zal beschikt worden over de VAR om zo 2011 deels te dekken. Begrotingsaldo Bedragen (x 1.000) Begrotingsaldo 1 e Berap e Begrotingswijziging Storting in VAR Beschikking over VAR Begrotingsaldo na wijziging Vrij Aanwendbare Deel van de VAR per ultimo van het jaar (bedragen x 1.000) Beginsaldo Begrotingsaldo na wijziging Eindsaldo

7 3 Algemene ontwikkelingen In dit hoofdstuk schetsen we een aantal belangrijke ontwikkelingen die betrekking hebben op economische ontwikkelingen, de positie van de provincie en noemenswaardige besluiten in de rapportageperiode. 3.1 Economische ontwikkelingen Economische ontwikkelingen (en de vooruitzichten) zijn belangrijke factoren als het gaat om de financiële huishouding van overheden en bepalen in grote mate het financiële speelveld. Hieronder schetsen we in het kort een aantal belangrijke ontwikkelingen. Economische groei en werkeloosheid In maart dit jaar heeft het centraal planbureau (CPB) het centraal economisch plan 2010 uitgebracht. Het CPB geeft aan dat in de tweede helft van 2009 de Nederlandse economie (bruto binnenlands product - bbp) weer is gaan groeien. Naar verwachting zet de economische groei zich door in 2010 en Volgens de CPB-ramingen van maart dit jaar groeit de Nederlandse economie naar verwachting met respectievelijk 1,5% en 2,0%. In reactie op de historisch grote economische krimp in 2009 (4%) loopt volgens de maartramingen van het CPB de werkloosheid op tot personen in de jaren 2010 en 2011 (gemiddeld 6,5% van de beroepsbevolking). Financiële markten en renteontwikkelingen Het jaar 2010 kenmerkt zich tot op heden over de zorgen over de financierbaarheid van de staatsschulden van de landen uit de periferie van de eurozone. De kredietwaardigheid van Griekenland is fors verlaagd en ook overige Europese landen zijn onder druk komen te staan door hoge staatsschulden en de sterk opgelopen werkeloosheid. Grote onzekerheid over de aanpak van de Griekse crisis (EU/IMF) en vrees voor het overslaan daarvan naar bijvoorbeeld Portugal zetten de euro aanhoudend onder druk. Op korte termijn wordt er voor zowel de kort- als de langlopende rente geen grote stijging verwacht. Op dit moment is de rentecurve nog vrij stijl door de extreem lage korte rente. De rente voor een periode van drie maanden bedraagt slechts 0,45%, maar de rente voor de periode van 10 jaar bedraagt 3,45%. De verwachting voor de periode van 1 tot 5 jaar is dat zowel de langlopende als de kortlopende rente zal gaan stijgen en dat daarnaast het verschil tussen de kortlopende en de langlopende rente kleiner zal worden. Overheidsfinanciën De overheidsfinanciën hebben als gevolg van de economische crisis een klap gekregen. Volgens het CPB bedraagt het begrotingstekort naar verwachting 6,3% bbp in 2010 en 4,9% bbp in Deze tekorten komen ruimschoots boven het 'Maastricht'-plafond van 3% uit. Als gevolg daarvan staat Nederland voor ongekende uitdagingen. Werkgroepen zijn ingesteld om besparingsmogelijkheden aan te dragen in verband met het terugdringen van het begrotingstekort. 3.2 Positie van de provincie Op 1 april van dit jaar hebben 20 ambtelijke werkgroepen in het kader van de landelijke brede heroverwegingen hun rapporten opgeleverd. Deze rapporten kunnen in politiek Den Haag gebruikt worden om besparingsmogelijkheden door te voeren om zo het begrotingtekort op de rijksbegroting terug te dringen. De opgeleverde rapporten bevatten ook voorstellen die betrekking op provinciale aangelegenheden. Voorstellen met betrekking tot het lokaal (midden) bestuur Het IPO constateert dat de voorstellen van de verschillende werkgroepen de overheid vooral aan de onderkant afslankt. In het ingrijpendste voorstel blijven er 30 regio's over als lokaal 7

8 bestuur, waarbij het middenbestuur (provincie) verdwijnt. In de minder vergaande afslanking blijven er 5 tot 8 provincies over en 100 tot 150 gemeenten. Voor de periode tot 2015 wordt een schaalvergroting in de Randstad voorgesteld, waarbij twee varianten worden gesuggereerd. Overige voorstellen ten aanzien van provinciale aangelgenheden Uit de analyse van het IPO blijkt naast bovenstaande dat ook op diverse provinciale beleidsterreinen gevolgen andere provincies de voorstellen van de verschillende werkgroepen grote gevolgen hebben; bijvoorbeeld in het landelijk gebied, waar recentralisatie van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) één van de voorstellen voor de korte termijn is. Voorstel is om het Provinciefonds met 280 miljoen extra te korten. Daar kan nog een apparaatskosten korting (voor de provincies van 66 miljoen) bij komen. Ook wordt voorgesteld op de doeluitkeringen te bezuinigen. Zo verdwijnt in de voorstellen het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) en kan in de BDU volgens het rapport Mobiliteit en water 20 procent korting worden gevonden. Bij de totstandkoming van de EHS wordt voorgesteld tot 2018 een pas op de plaats te maken. Voor Fryslân worden de Haak om Leeuwarden en het alternatieve Zuiderzeelijnpakket ter discussie gesteld. Provinciefonds Het bestuur van het IPO heeft op 1 april overeenstemming bereikt over de verdeling van de korting die het kabinet vanaf 2011 op het Provinciefonds wil doorvoeren. Voor Fryslân betekent dit een korting van 22,2 miljoen in De overeenstemming in het bestuur van het IPO geldt alleen voor het jaar De structurele verdeling van deze korting zal moeten plaats vinden bij de herziening van het verdeelmodel Provinciefonds vanaf De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken werkt aan de voorbereiding daarvan. 8

9 4 Verwachte uitvoering Beleidsbegroting 2010 Hierna volgt per beleidsprogramma een rapportage op de verwachte uitvoering van de Begroting Bij onderdeel I van ieder beleidsprogramma wordt met de zgn. stoplichtmethode de verwachte realisatie van de resultaten aan het einde van het jaar weergegeven en waar nodig toegelicht (in ieder geval bij de kleuren geel en rood). In onderdeel II wordt, bij de beleidsprogramma s die het betreft, ingegaan op de investeringen en/of projecten. Onderdeel III behandelt de financiële prognose van de vrijval budgetten. 4.1 BELEIDSPROGRAMMA 1 BESTUUR EN VEILIGHEID Portefeuillehouders: J.A. Jorritsma en S.H. Galema I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Provinciale Staten en Statengriffie 1. Inhoudelijke en procesmatige advisering. 2. Logistieke organisatie en verslaggeving van alle vergaderingen van Provinciale Staten, Presidium, Statencommissies, Statenwerkgroepen, Auditcommissie enz. 3. Begeleiding van de procedures aangaande de benoeming en ontslag van de Statenleden. 4. Het afhandelen van ingekomen stukken. 5. Ondersteunen van de vertegenwoordigers in de Nieuwe Hanze Interregio (NHI), Algemene vergadering Interprovinciaal Overleg (IPO), Programmaraad Noordelijke Rekenkamer en het Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN). 6. Het onderhouden van contacten met de verschillende afdelingen binnen de provinciale organisatie en fractiemedewerkers. 7. Het onderhouden van externe contacten. 8. Coördinatie aangaande de verantwoording van de fractiebudgetten. 9. Communicatie voor en over Provinciale Staten. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema 1.2 Gedeputeerde Staten 1. Gerichte secretariële en inhoudelijke ondersteuning van het College van Gedeputeerde Staten. 2. De secretariële formatie is in overeenstemming met de geconstateerde werkdruk en de feitelijke ondersteuning van het college vindt op duurzame wijze plaats. 3. De collegeleden worden individueel ondersteund door bestuursadviseurs. 4. Door een integrale toets wordt de kwaliteit van de besluitvorming geborgd. 5. Wij dragen samen met daarvoor relevante partijen zorg voor een gepaste vertegenwoordiging van de provincie bij voorkomende gelegenheden (representatie). Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Ondersteuning van de Commissaris van de Koningin (CdK) in zijn rol als rijksorgaan 1. De CvdK voldoet aan de wettelijk gestelde voorschriften in zijn rol als rijksorgaan. 2. De secretariële formatie is in overeenstemming met de geconstateerde werkdruk en de feitelijke ondersteuning van de CvdK vindt op duurzame wijze plaats. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Bestuurskwaliteit gemeenten 1. Op basis van het landelijke beleidskader volgen wij actief de financiële ontwikkelingen in de Friese gemeenten en voeren waar nodig daar omtrent overleg met hen. Waar daartoe aanleiding bestaat, zullen wij onze toezichtsinstrumenten (preventief toezicht) hanteren. 2. Wij volgen en ondersteunen gemeenten actief bij hun processen die gericht zijn op de versterking van de bestuurskracht. 9

10 Toelichting: 2 Beleid/tijd De provincie dient toe te zien op de borging van de kwaliteit van het inliggend lokaal bestuur. De discussie binnen en tussen gemeenten over de gerichte versterking van hun bestuurskracht is in Fryslân in volle vaart, hetgeen in een aantal gevallen op korte termijn tot tastbare resultaten zal gaan leiden. Op dit moment wordt er nagedacht over de invulling van de provinciale regierol in dit proces en op welke wijze dit samen met de gemeenten vorm kan krijgen. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema 1.5 Bestuurlijke Zaken 1. Wij behartigen de belangen van Fryslân integraal en interprovinciaal op toereikende wijze. We werken samen met internationale partners om maximaal Europese fondsen te benutten voor het realiseren van doelen van de provincie. 2. Met de gemeenten en andere provinciale partners dragen wij zorg voor de implementatie van de uitkomsten van de provinciale takendiscussie. 3. Wij dragen zorg voor een toereikende organisatie van de rechtsbescherming voor de Friese burgers tegen besluiten van het provinciaal bestuur en voor een goede juridische kwaliteit van de provinciale producten. Toelichting: 2) Beleid/tijd De provinciale takendiscussie heeft tot doel om te komen tot een samenhangend toekomstig pakket aan kerntaken dat aansluit bij het profiel van de provincie Fryslân en haar positionering als middenbestuur. U heeft in uw aprilvergadering de voorkeur uitgesproken voor een voorkeursscenario, waarbij een motie is aangenomen die betrekking heeft op de nadere uitwerking en effectuering van het bij het vervolg van de takendiscussie leidende principe 'Lokaal, tenzij'. Hiertoe zal een plan van aanpak worden opgesteld, waarin zeker ook de te organiseren betrokkenheid van de bestuurlijke en maatschappelijke partners van de provincie wordt meegenomen. Het beschikbare budget zal worden aangewend voor de nadere uitwerking en de daarmee verband houdende activiteiten en bijeenkomsten. Deze verdere uitwerking van de provinciale takendiscussie zal plaatsvinden in de 2e helft van Hierbij zal ook de uitwerking van de Koöperaasje Fryslân, als werkwijze om door samenwerking met mede-overheden en maatschappelijke partners de coöperatieve kracht te behouden ten aanzien van de uitvoering van voor Fryslân maatschappelijk relevante taken, worden meegenomen Geld Afhankelijk van de werkwijze om te komen tot afstemming van beleidskeuzes en een eventuele bijbehorende overdracht van taken met de partners van de provincie kan dit bedrag te laag zijn. Hierover wordt gerapporteerd in de 2 e Berap Ontwikkelingen Betreft het organiseren van een bijeenkomst voor nieuwe gemeenteraden en colleges. Wij willen - na overleg hierover met de VFG - een zgn. kennismakingsmarkt organiseren, een Meet & Greet voor nieuwe raden en Colleges van B&W. Dit past binnen het kader van de Koöperaasje-gedachte en zorgt voor een goede onderlinge verstandhouding tussen de bestuurders. Deze bijeenkomst zal naar verwachting plaatsvinden begin september Op dit moment is er nog onvoldoende duidelijkheid over de hier mee samenhangende kosten. Deze zullen worden meegenomen in de 2 e Berap. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Openbare Orde en Veiligheid 1. Wij zorgen ervoor dat Fryslân is voorbereid op het bestuurlijk coördineren van de bestrijding van crises. 2. Wij werken nauw samen met andere partners op het gebied van hulpverlening en 10

11 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld crisisbestrijding. 3. Wij zien erop toe dat de Friese gemeenten een als voldoende beoordeeld rampenen rampenbestrijdingsplan hebben. 4. Wij bereiden de overdracht van de provinciale taken onder de Wet Veiligheidsregio s actief voor. III Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x Begroting 2010 Realisatie per Voorstel 4 e en 5 e Begrotingswijziging 2010 *) Vastgelegde verplichtingen per 1-4 Prognose vrijval Nog te realiseren Baten 0 Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Reserves/Voorzieningen/Overlopende Passiva Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Reserves/Voorzieningen/Overlopende Passiva Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten - Lasten Aansluiting tussen de Begroting 2010 en de 1 e Bestuursrapportage 2010 Bedragen x Baten begroting jaarrekening Begrotingswijzigingen (BW): GS: GS nominaal Begrotingswijzigingen totaal Baten begroting 1e Berap Lasten begroting jaarrekening Begrotingswijzigingen (BW): GS: GS bedrijfsvoering GS nominaal Begrotingswijzigingen totaal Lasten begroting 1e Berap

12 4.2 BELEIDSPROGRAMMA 2 VERKEER EN VERVOER Portefeuillehouder: P. Adema I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Planvorming en programmering, bestuurlijke samenwerking 1. Actueel verkeer- en vervoerbeleid 2. Inzicht in ontwikkelingen en de effecten van ons beleid 3. Een jaarlijks terugkerend overzichtelijk uitvoeringsprogramma 4. Samenwerking met de Friese gemeenten aan de hand van een samenwerkingsagenda per gemeente 5. Medefinanciering van gemeentelijke projecten op basis van prioriteiten in het PVVP 6. Samenwerking met het Rijk aan de hand van de Gebiedsagenda met het Rijk 7. Structurele samenwerking met andere provincies gericht op kennisuitwisseling, efficiency en gezamenlijk optreden naar het Rijk 8. Geregeld overleg met de Friese gemeenten en Rijkswaterstaat Noord-Nederland, politie en justitie gericht op eenduidige uitvoering 9. Stimuleren fietsverkeer Toelichting: 6. Er zijn altijd zaken die nog op de Agenda met het Rijk staan. Dit voorjaar speelt o.a. aquaduct Skarsterrijn en gebiedsontwikkeling Heerenveen. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Verbetering infrastructuur 1. Voorbereiding en uitvoering van projecten conform de jaarplanning van de projecten in het Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer Versnelde uitvoering van projecten conform de Versnellingsagenda Toelichting: 1. Het grootste deel van de projecten wordt binnen de gestelde afspraken (tijd / budget) afgerond, maar bijna onvermijdelijk treden binnen het programma bij enkele projecten ook vertragingen op. Mee- en tegenvallers binnen het project Verruiming vaarweg Lemmer Delfzijl, uitgevoerd uit rijksmiddelen, worden binnen het project verrekend. Inmiddels is de in eerdere rapportages genoemde complexe arbitragezaak in een schikking afgedaan. Quick wins vaarwegen: Het ministerie van Verkeer en waterstaat heeft voor provincie Fryslân 4,1 miljoen gereserveerd voor een 6-tal quick wins, onder de voorwaarde dat de regio een gelijk bedrag beschikbaar stelt voor de quick wins. Voor een aantal quick wins is/wordt de cofinanciering intern dan wel extern geregeld. Voor de quick win Verdieping It Soal Workum) is bij deze Berap een voorstel ingediend voor de cofinanciering van Van de versnellingswerken zal RW 31/ Drachten Noord niet tot uitvoering komen wegens ontbrekende co-financiering door RWS, worden de rotondes Rinsumageest en Steenendam uitgevoerd in samenhang met de herinrichting Trynwâlden (verminderen overlast omgeving) en is de herinrichting Twijzel afhankelijk van besluitvorming door de gemeente. De overige versnellingsprojecten liggen op schema. Ontwikkelingen Op dit moment is het werk in de civiele sector (wegen en vaarwegenprojecten) zeer krap wat tot uitdrukking komt in zeer scherpe inschrijfsommen bij de gehouden aanbestedingen van de laatste tijd. Dit zal geen structureel effect zijn maar legt op dit moment een grote druk op 12

13 de uitvoering, omdat door de krappe inschrijvingen eerder meerwerkdiscussies gaan ontstaan. Onderwerp Indicator Doelwaarde Prognose 2010 De kleine en reguliere projecten uit het PVVP. Projecten komen gereed in het jaar dat is gemeld in het meest recente Uitvoeringsprogramma verkeer en vervoer Tenminste 90% Tenminste 90% De majeure infrastructuurprojecten. Het gereedkomen en de benoemde tussenstappen vinden plaats in het jaar zoals gemeld in het meest recente Uitvoeringsprogramma verkeer en vervoer Tenminste 90% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Instandhouding provinciale infrastructuur 1. Het uitvoeren van het jaarlijks terugkerend onderhoud (jto) en het niet jaarlijks terugkerend onderhoud (njto)van de provinciale infrastructuur zoals vastgelegd in de onderhoudsbeleidskaders 2. Het inlopen van de onderhoudsachterstanden conform het onderhoudsbeleids plan 3. De bediening van bruggen en sluizen volgens de provinciale besluitvorming en conform overeenkomsten met derden 4. De beoordeling van verzoeken om ontheffingen en vergunningen op grond van de Wegenverordening en de Vaarwegenverordening 5. Het opstellen van een (meerjaren)programma met locaties waar openbare verlichting wordt aangelegd, verwijderd en vervangen Toelichting: 1. Nu al laat zich aanzien dat door de strenge winter er een aanzienlijk grotere vorstschade is aan de provinciale wegen. Daarom is een voorstel ingediend om eenmalig het budget voor het JTO met 1 miljoen te verhogen. Tevens is er in 2010 al een forse overschrijding op de budgetten voor gladheidbestrijding, waarbij moet worden bedacht dat er in het najaar weer kosten zullen worden gemaakt voor de gladheidbestrijding in de winter 2010/2011 (zoals het weer op voorraad nemen van strooizout). Hiervoor is bij deze bestuursrapportage ook een voorstel voor 1,2 miljoen ingediend. 3. De bedieningstijden van de bruggen en sluizen sluiten nog niet optimaal aan op het beleid Grenzeloos Varen. De pilot afstandsbediening bruggen Fryslân, waarbij de gemeenten Sneek, Boarnsterhim en Wymbritseradiel en de provincie in een samenwerkingsvorm het doel hadden 23 bruggen op afstand te bedienen, verloopt moeizaam. Omdat de meeste gemeenten de kosten van beheer en onderhoud en bediening van de bruggen onvoldoende en versnipperd in hun begroting hebben verwerkt, leidt de bediening op afstand tot kostenstijgingen waar geen dekking tegenover staat. Hierdoor is stagnatie in de besluitvorming ontstaan. Op dit moment wordt de haalbaarheid van een kleinschalige samenwerking van de provincie met alleen de gemeente Wymbritseradiel voor ca. 15 bruggen onderzocht in het kader van het Friese Meren Project. Onderwerp Indicator Doelwaarde 2010 Prognose De provinciale infrastructuur wordt onderhouden overeenkomstig de vastgestelde Onderhoudsbeleidskaders. De in de Onderhoudsbeleidskaders specifiek benoemde onderhoudsachterstanden worden ingelopen volgens planning. Onderhoudsniveau, bepaald op basis van een schouw. De werken worden uitgevoerd in het jaar zoals gemeld in het meest recente Uitvoeringsprogramma verkeer en vervoer 100% 100% 100% 100% 13

14 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema 2.4 Openbaar Vervoer 1. De OV-concessies worden zodanig beheerd dat de vervoerders aan de reizigers leveren wat met de provincie is afgesproken 2. Verbetering van de haltevoorzieningen langs de provinciale wegen 3. Stimulering gemeenten ter verbetering toegankelijkheid van de gemeentelijke haltes 4. Continuering van de regeling korting scholieren OV 5. De spoorwegprojecten overeenkomstig de afspraken inzake RSP zijn in voorbereiding 6. Uitbreiding capaciteit baanvak Leeuwarden - Sneek naar 3 treinen per uur 7. Aanbesteding concessie Qliner 315 Toelichting 2. Verbetering van de haltevoorzieningen vindt plaats nadat de visie OV-infra (gereed september 2010) is vastgesteld en verwerkt in een beleids/uitvoeringsplan. Aanpassing van haltes zal daardoor niet eerder dan eind 2010 een aanvang nemen. 3. Een fors aantal gemeentes loopt achter op hun planning. Dit heeft te maken met de financiën en het feit dat er combinaties van werkzaamheden worden gezocht. 4. Het aantal gebruikers van de kortingsregeling blijft achter bij de verwachting. Dit voorjaar is onderzoek gedaan naar de scholierenkaart. De resultaten van het onderzoek worden in juni aan u voorgelegd. Onderwerp Indicator Doelwaarde 2010 Prognose Adequaat beheerde OV-concessies. Een goed functionerende kortingregeling voor 16- en 17-jarigen Ernstige en structurele problemen die voortvloeien uit de wijze waarop de concessies worden uitgevoerd. Aantal gebruikers 0 0 Tenminste de helft (geschat op 4200) van de potentiële doelgroep. Ca gebruikers Voor een verklaring van de afwijking van de doelwaarde 2010 voor kortingsregeling voor 16- en 17 jarigen wordt verwezen naar de toelichting bij gewenst resultaat nr. 4 van beleidsveld 2.4 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Thema Verkeerseducatie en mobiliteitsbeïnvloeding 1. Voorlichting voor verkeersdeelnemers door vervolgen meerjarige campagnes verkeersveiligheid en gedragsbeïnvloeding 2. Permanente verkeerseducatie voor iedere leeftijdsgroep en iedere wijze van verkeersdeelname 3. Corrigeren verkeersonveilig gedrag door verkeershandhaving en aanbieden van hulpmiddelen 4. Ondersteuning gemeenten bij het bevorderen van de verkeersveiligheid 5. Uitvoering Strategisch meerjarenplan verkeersveiligheid Samenwerking met traditionele veiligheidspartners en nieuwe organisaties en instellingen Onderwerp Indicator Doelwaarde 2010 Prognose Permanente verkeerseducatie; aandacht voor jongeren Permanente verkeerseducatie; aandacht voor jongeren Aantal scholen met het verkeersveiligheidslabel Bijeenkomsten voor jonge automobilisten

15 II Investeringen Toelichting majeure projecten Rondweg Franeker Zoals eerder al is gemeld, kon als gevolg van een mislukte onteigening de rondweg niet in zijn geheel gerealiseerd worden. Het (grootste) gedeelte dat wel kon worden uitgevoerd is medio 2009 opgeleverd. Voor het resterende gedeelte worden momenteel twee sporen bewandeld. Het eerste spoor is het nogmaals proberen tot onteigening over te gaan. Het tweede spoor dat parallel wordt doorlopen is het verleggen van het ontbrekende gedeelte van het tracé van de weg. Hiervoor is een bestemmingsplanwijziging nodig. De procedure voor deze wijziging loopt. Indien in de eerste helft van 2010 blijkt dat onteigening (met 100% zekerheid) bereikt kan worden, dan zal het spoor van het verleggen van het tracé gestopt worden. Blijkt op dat moment dat de haalbaarheid van de onteigening nog onzeker is, dan wordt dit spoor gestaakt en wordt volledig ingezet op het verleggen van het tracé. In dat geval kan naar verwachting het werk in 2011 worden opgeleverd. N381 Drachten Duitse grens Op 10 februari 2010 heeft u het Realisatiebesluit N381 genomen, waarbij ook is besloten een bedrag van 15 miljoen beschikbaar te stellen voor de verdubbeling van het noordelijk deel (Drachten- Donkerbroek). De gemeenten in de regio moeten daarbij ook nog substantieel bijdragen. Onderdeel van het Realisatiebesluit was ook een versoberingstaakstelling, waar op dit moment invulling aan wordt gegeven. In juni 2010 is hier naar verwachting duidelijkheid over en kunnen ook de onderhandelingen met de gemeenten plaatsvinden. In de tweede helft van 2010 wordt u hierover geïnformeerd. Direct na het Realisatiebesluit is een aanvang gemaakt met de planologische inpassing, waarbij als eerste fase een voorontwerp PIP en plan-mer opgesteld moeten worden (die laatste in het kader van de Natura 2000 gebieden). Ook het verkeersmodel wordt om dit moment geactualiseerd met de meest recente inzichten omtrent de sociaal-economische ontwikkelingen. Al deze onderzoeken zijn in gang gezet en lopen op dit moment volgens planning. Deze is erop gericht dat in de periode oktober-november 2010 een voorontwerp PIP ter inzage kan worden gelegd. N928 Rondweg Woudsend De aanbesteding van de laatste fase (oostelijke deel van de rondweg inclusief brug over de Welle) heeft plaatsgevonden. De openstelling van de rondweg voor het wegverkeer is gepland op 1 juli De overige werkzaamheden (ondermeer sloop oude brug over de Welle) dienen te zijn afgerond voor 1 oktober Er bestaat een gerede kans op toekenning van een subsidie (SNN) voor de bouwweg ten behoeve van de aanleg aquaduct Ie. De definitieve vaststelling vindt plaats na goedkeuring van het ministerie aan SNN. Het project rondweg Woudsend wordt als een geheel gezien met de bouwweg. Het restant van de bouwweg wordt toegevoegd aan het budget van de rondweg. N398 Noordwesttangent Op 10 februari heeft u ingestemd om van het geclausuleerde uitvoeringskrediet van 11,1 miljoen een bedrag van 7,1 miljoen beschikbaar te stellen en een bedrag van 4 miljoen te bezuinigen ten behoeve van de taakstelling programma 2 op basis van een versoberde uitvoering. Als gevolg van dit besluit heeft de Raad van de gemeente Menaldumadeel op eigen initiatief een voorbereidingsbesluit met daaraan gekoppeld een aanlegvergunning genomen voor de percelen bestemd voor de aanleg van de Noordwesttangent. Dit betekent dat bij publicatie hiervan het vigerende bestemmingsplan Noordwesttangent vervalt. Daardoor kan niet tot uitvoering worden overgegaan. Na de gemeentelijke verkiezing op 3 maart jl. is er sprake van een andere coalitie. Met deze coalitie zijn wij in overleg om het voorbereidingsbesluit te laten intrekken. 15

16 N355 Rondweg Buitenpost De gemeente Achtkarspelen trekt dit project op basis van bestuurlijke afspraken uit De benodigde grond is momenteel allemaal in provinciaal bezit. Verder hebben alle aanbestedingen plaatsgevonden. Uit de prognose einde werk blijkt dat de beschikbare middelen voor dit project toereikend zijn. De oplevering is gepland in juli De beweegbare afsluiting voor autoverkeer in de Stroobossertrekweg ( de knip ) maakt onlosmakelijk onderdeel uit van het project Rondweg Buitenpost. Als uitvloeisel van nadere afspraken met de regio bent u reeds geïnformeerd over het uitstel van de knip mogelijk tot na realisatie van de Centrale As noord. Dit uitstel is onder voorwaarde dat er geen negatieve effecten ontstaan op andere provinciale wegen in de regio na realisering van de rondweg zonder de knip. Het onderdeel "knip Trekweg" van het project wordt financieel losgekoppeld van het project Rondweg Buitenpost, omdat de opleveringsmomenten mogelijk ver uit elkaar liggen. Vaarweg Lemmer-Delfzijl De verruimingswerken liggen op schema om in 2011 binnen het beschikbare budget te worden afgerond. De arbitragezaak voor het onderdeel Fonejacht-Krûswetters is afgerond. De eerder aangekondigde mogelijkheid tot schikking heeft tot een akkoord geleid. Daarmee is een langdurige procedure en een nieuwe zitting van de Raad van Arbitrage voorkomen. Het bedrag dat met de schikking is gemoeid, blijft (ruimschoots) binnen het daarvoor gereserveerde budget. Centrale As De voorbereidingen op de realisatie van de weg zijn in volle gang. Deze richten zich op: - de planologische voorbereiding, - de ontwikkeling van de uitvoeringscontracten - de verwerving van de benodigde gronden en vastgoed - de ontwikkeling van de benodigde organisatie (voorbereiding/uitvoering) Het provinciaal inpassingsplan CA (PIP) wordt medio 2010 aan u ter vaststelling voorgelegd. De verwerving van grond en vastgoed ligt op schema. Verder is een aantal werken in de conditionerende sfeer op dit moment in voorbereiding. Qua planning koerst het totale project op einde werk eind In termen van geld heeft het project een bezuinigingsopgaaf van 10 miljoen in het kader van de taakstelling programma 2. Toelichting Rijksprojecten (rijksinfrastructuur en/of medefinanciering rijk) A7 Sneek Het project ligt op koers. Bij besluitvorming over de taakstelling programma 2 is de provinciale bijdrage aan het project verlaagd van 14,7 miljoen naar circa 12,2 miljoen. Een besparing van 2,5 miljoen. Volgens planning zal het project eind 2010 in gebruik worden genomen. In 2011 zullen nog enkele afrondende werkzaamheden plaatsvinden. In het project is een risico voor hogere BTW-afdracht naar voren gekomen. Met de belastingdienst waren afspraken gemaakt over de BTW-toerekening aan het project. De uitleg die aan deze afspraken wordt gegeven is veranderd. Hiermee is een bedrag gemoeid van ca Al vanaf 2006 loopt een rechtszaak met de aannemer over het gehanteerde paalsysteem. De neergelegde claim bedraagt 1,5 miljoen en hiervoor is in het project een reservering opgenomen. De overtuiging binnen de dienst en ook onze advocaat is dat de kans dat we deze rechtszaak winnen groot is. Echter naarmate de zaak voortduurt, neemt de voor deze claim noodzakelijke reservering toe vanwege indexering en wettelijke rente. Het organisatiebelang dient boven het projectbelang te worden gesteld en een rechtzaak dient gevoerd te worden. In het komende half jaar zal een voorstel worden gedaan hoe om te gaan met der- 16

17 gelijke situaties, nu wij in de komende 5 tot 10 jaar een groot aantal complexe werken gaan uitvoeren en het aantal rechtszaken mogelijk zal gaan toenemen. RSP algemeen Op 1 april 2010 zijn de rapporten brede heroverweging aan de Tweede Kamer aangeboden. De rapporten van de werkgroepen brede heroverwegingen bieden op 20 beleidsterreinen voorstellen waarmee de overheid geld kan besparen. Ieder rapport bevat een variant die leidt tot 20% besparing op de uitgaven. In de rapportage mobiliteit en water staat geen bezuinigingsvoorstel rond RSP. Wel is de volgende tekst opgenomen: Hoewel het compensatiepakket voor het Noorden (voor het vervallen van de Zuiderzeelijn) maatschappelijk zeer onrendabel is, lijkt het juridisch niet mogelijk hierop te besparen. Vanuit welvaartsoogpunt verdient het aanbeveling om alsnog na te gaan of besparen niet toch mogelijk is. Het spreekt voor zich dat het Noorden zich niet kan vinden in de uitlating van het maatschappelijk onrendabel zijn. Uitgangspunt is dat het RSP-pakket conform afspraken wordt uitgevoerd. In lijn met de afspraken zijn de eerste gelden van het Rijk ontvangen. N31 Haak om Leeuwarden (deels RSP) Op 26 februari 2010 heeft demissionair minister Eurlings (V&W), in overeenstemming met demissionair minister Huizinga (VROM), het Tracébesluit Rijksweg 31 Leeuwarden ondertekent. Hiermee is de planvormingsfase afgerond en is het tracé van de Haak om Leeuwarden (incl. invalswegen) vastgesteld. De beroepsprocedure loopt van 8 april t/m 19 mei In deze periode ligt het Tracébesluit ook ter visie. Belanghebbenden kunnen in deze periode beroep aantekenen bij de Raad van State. De beroepsprocedure duurt naar verwachting 12 tot 14 maanden. De voorbereidingen voor de realisatie van zowel het noordelijk deel (door provincie) als het zuidelijk deel (door RWS) zijn in volle gang, net als de grondverwerving. Ten behoeve van de realisatie wordt een realisatieovereenkomst opgesteld tussen RWS en de provincie. De verwachting is dat deze overeenkomst in het voorjaar van 2010 ondertekend wordt. Voor de volledigheid wordt opgemerkt dat in de rapportage van het Rijk (brede heroverweging) de Haak genoemd wordt als één van de projecten waarvan kan worden afgezien. Bereikbaarheid Leeuwarden (deels RSP) Op maandag 1 maart 2010 is het Programma Bereikbaarheid Leeuwarden van start gegaan. Dit is gebeurd door de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Leeuwarden en de provincie. Het Programma behelst een totaalaanpak ter verbetering van de bereikbaarheid van de stad Leeuwarden en de regio voor alle vervoersmodaliteiten. Het programma heeft een investeringsomvang van ca. 750 mln. Voorbeelden van projecten zijn naast de Haak om Leeuwarden, realisatie van Station Werpsterhoek (RSP), aanleg van een fietstunnel bij het Oostergoplein en realisatie van fietsenstallingen en parkeergarages in de binnenstad. Tegelijkertijd met de ondertekening van de overeenkomst is ook de campagne Leeuwarden Vrij-Baan, een communicatiecampagne, gestart. Aanleg van de Westelijke Invalsweg (RSP) maakt, net als het project Drachtsterweg e.o. (RSP), bestaande uit ombouw van Drachtsterplein, aanleg aquaduct en verdieping Drachtsterweg, onderdeel uit van het Programma Bereikbaarheid Leeuwarden. De Westelijke Invalsweg maakt, vanwege geografische ligging en verwevenheid in uitvoering, onderdeel uit van het engineeringscontract Haak Noord. Voor de Drachtsterweg e.o. wordt een separate (ruimtelijke) procedure doorlopen. RSP Traverse Harlingen De planprocedure is gestart. Het project wordt binnen een gebiedsontwikkelingsconcept uitgewerkt. Uitvloeisel van dit concept is dat er een uitgebreide beginspraak met de bevolking plaatsvindt over de optimalisatie van het bestuurlijke voorkeurstracé en inbedding in de stedelijke omgeving. De crisis- en herstelwet is voor het project van kracht. De consequenties hiervan worden in beeld gebracht. De staten worden hierover geïnformeerd. 17

18 RSP Knooppunt Joure en omgeving Het plan staat aan de vooravond van de start van de planfase. Voorbereidingen hiervoor zijn getroffen. Het project wordt binnen een gebiedsontwikkelingsconcept uitgewerkt. In een open planproces zal met de bevolking gezocht worden naar een optimalisatie van de bestuurlijke voorkeursvariant en inbedding in de omgeving. De crisis en herstelwet is voor het project van kracht. De consequenties hiervan worden in beeld gebracht. U wordt hierover geïnformeerd. RSP Gebiedsontwikkeling Heerenveen In Heerenveen komen lijnen rond verkeer, ruimte en sport bij elkaar. Daar hebben de drie overheidslagen allen een belang bij. De provincie zoekt daarom een voldoende rijksbetrokkenheid. Een nog op te stellen Gebiedagenda maakt de betrokkenheid van het rijk en de onderlinge relaties tussen de drie overheden zichtbaar. Op verkeerskundig gebied is een probleemanalyse uitgevoerd waaruit de verwevenheid tussen het gemeentelijke en het rijkswegennet blijkt. Om de verkeerproblematiek op te lossen zijn ingrepen in de verkeersstructuur van Heerenveen nodig. Om de meest wenselijke maatregelen te kunnen kiezen worden nu de ruimtelijke- en milieukundige consequenties in beeld gebracht. Daarnaast wordt het omgaan met de verkeerssituatie tijdens evenementen in een plan uitgewerkt. De verwachting is dat de uitkomsten rond de zomer bekend zullen zijn. RSP OV Spoor Heerenveen Groningen In april 2010 is uit een studie van ProRail naar voren gekomen dat verdubbeling van het traject Hoogkerk -Groningen alleen zinvol is ten behoeve van de spoorlijn Heerenveen - Groningen en niet voor Leeuwarden -Groningen. Dit betekent dat 50 miljoen niet kan worden toegeschreven aan de spoorlijn Leeuwarden -Groningen. Hierdoor komen de geschatte kosten van de spoorlijn Heerenveen -Groningen op dit moment uit op 700 miljoen, terwijl er een bedrag van 577 miljoen beschikbaar is. In de periode tot begin 2011 willen wij nagaan of de markpartijen mogelijkheden zien om tocht voor een bedrag van 577 miljoen een spoorlijn tussen Heerenveen en Groningen te realiseren. Begin 2010 is zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau met alle betrokken gemeenten het overleg opgestart met betrekking de spoorlijn Heerenveen -Groningen. De komende periode zal samen met de gemeenten een slag worden gemaakt om van het rekentracé te komen tot een basistracé dat opgenomen kan worden in het bestek voor de 1 e fase van de aanbesteding van de spoorverbinding Heerenveen -Groningen. De bevolking en de marktpartijen zullen hierbij worden betrokken. De procedure wordt beschreven in een Plan van Aanpak. Dit Plan van Aanpak dient dit voorjaar te worden vastgesteld door alle betrokken gemeenten. Hierbij zijn wij afhankelijk van de besluitvorming van de gemeente Groningen. RSP Landelijke Markt en Capaciteits Analyse Spoor (LMCA spoor) Vanuit de LMCA-spoor heeft het Rijk 160 miljoen beschikbaar voor de versnelling en capaciteitsvergroting van de spoorlijn Zwolle - Groningen/Leeuwarden. In 2009 is dit uitgewerkt in (mogelijke) concrete projecten. De minister van het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft een besluit genomen over de realisering van de versnelling van de in/uitrijsporen in Zwolle. Hiervoor is van de 160 miljoen een bedrag 46 miljoen beschikbaar gesteld. Dit project is inmiddels in uitvoering genomen. Voor de projecten Herfte en boogverruiming Hoogeveen wordt momenteel een plan van aanpak opgesteld voor de planstudie. Voor het eventueel ongelijkvloers maken van de overweg te Heerenveen en te Wolvega is in overleg met de betrokken gemeenten een start gemaakt met de planstudie. Voor het traject Leeuwarden -Zwolle zijn door ProRail in een nadere verkenning de mogelijkheden van extra treindiensten in kaart gebracht in samenhang met de overstapknopen in Zwolle, Leeuwarden en Groningen. Gebleken is dat voor 3 of 4 treinen per uur per richting tussen Zwolle en Leeuwarden het Van Harinxmakanaal een knelpunt is. Naar verwachting moet bij Steenwijk een inhaalspoor voor goederen gerealiseerd worden. 18

19 RSP Station Werpsterhoek Met het ministerie van Verkeer en Waterstaat is overeengekomen dat zij ProRail opdracht geven voor een gebiedsgerichte verkenning van station Werpsterhoek. De verkenning is in februari 2010 opgestart. De eerste resultaten worden dit najaar verwacht. RSP Spoorlijn Groningen Leeuwarden De spoorlijn Heerenveen - Groningen volgt vanaf Hoogkerk naar Groningen hetzelfde tracé als Leeuwarden - Groningen. Uit onderzoek in de afgelopen periode van ProRail is gebleken dat extra spoor tussen Hoogkerk - Groningen geen extra voordelen oplevert voor de spoorlijn Leeuwarden - Groningen. Het gevolg hiervan is dat beide spoorprojecten worden losgekoppeld. Om 4 treinen per uur per richting te laten rijden tussen Groningen en Leeuwarden is alleen verdubbeling nodig tussen Hoogkerk en Zuidhorn en snelheidsverhoging op het baanvak Leeuwarden Cammingaburen - Veenwouden. Voor deze maatregelen wordt een planstudie opgestart. Brug Burgum Voor de brug Burgum is inmiddels de planstudie gereed besluitvorming moet nog plaatsvinden. Reden is de stagnatie in de beoordeling van en besluitvorming over het PvA door het Rijk. Het is de bedoeling voor de brug om de uitvoering integraal mee te nemen in het contract voor het aquaduct in de Centrale As. Bruggen Skulenboarch/Kootstertille Voor Skulenboarch is de MER-procedure gaande. De provincie is het bevoegde gezag. De richtlijnen voor de MER zijn nog niet vastgesteld. In het voorjaar zullen de Staten eerst nader geïnformeerd worden over de aanpak en financiering van dit project. Aansluitend zullen de richtlijnen voor vaststelling aan de Staten worden aangeboden. Drempelverwijdering Boontjes Medio 2009 heeft het rijk met de provincie een overeenkomst gesloten over de drempelverwijdering in de vaarroute Boontjes, tussen Harlingen en Kornwerderzand. De provincie verzorgt het Planstudie- / MERtraject waarna het rijk de uitvoering voor haar rekening neemt. Momenteel wordt de startnotitie afgerond en binnenkort zal de MER worden gestart. Afronding daarvan wordt eind 2010/begin 2011 verwacht. Toelichting Friese merenprojecten Verruiming bedieningstijden bruggen en sluizen De pilot afstandsbediening bruggen Fryslân, waarbij de gemeenten Sneek, Boarnsterhim en Wymbritseradiel en de provincie in een samenwerkingsvorm het doel hadden 23 bruggen op afstand te bedienen, verloopt moeizaam. Omdat de meeste gemeenten de kosten van beheer en onderhoud en bediening van de bruggen onvoldoende en versnipperd in hun begroting hebben verwerkt, leidt de bediening op afstand tot kostenstijgingen waar geen dekking tegenover staat. Hierdoor is stagnatie in de besluitvorming ontstaan. Op dit moment wordt de haalbaarheid van een kleinschalige samenwerking van de provincie met alleen de gemeente Wymbritseradiel voor ca. 15 bruggen onderzocht. Sluis Stavoren In uw vergadering van 15 september 2009 is besloten dit project innovatief aan te besteden zodat de markt de kans krijgt met plannen te komen voor de gewenste capaciteitsuitbreiding. Bij de planuitwerking wordt ook aandacht gevraagd voor ruimtelijk kwaliteit, duurzaamheid en publieksparticipatie. Om invulling te geven aan uw wens om tussentijdse sturing op het resultaat te hebben, is gekozen voor de aanbestedingsprocedure van de concurrentiegerichte dialoog. Dit vraagt 19

20 van zowel de opdrachtgever als de marktpartijen meer inspanning, waarbij met name in de voorbereiding veel energie gestoken is in het scherper krijgen van de criteria, mede om goedkopere oplossingen voor dit capaciteitsprobleem mogelijk te maken. Deze procedure gaat gepaard met hoge voorbereidingskosten omdat alle opties voor een oplossing van het capaciteitsprobleem bij de uitvraag naar de marktpartijen nog open liggen en er specialistische expertise nodig is voor de begeleiding. Daarnaast is deze procedure ook uitgebreider geworden dan aanvankelijk (september 2009) werd aangenomen doordat ook onderhoud gedurende een langere periode in de uitvraag zal worden meegenomen naast het vragen van een extra aanbieding voor een hogere toekomstige waterstand in het IJsselmeer. Door deze tussentijdse bijstelling van het programma van eisen en de benodigde besluitvorming hierover is vertraging in het kritische tijdpad van het aanbestedingsproces opgetreden van ca.12 weken. De uiteindelijke voorbereidingskosten hangen nu af van de omvang van de dialoogrondes met de marktpartijen en zijn nog niet nauwkeurig aan te geven. Op basis van bovenstaande is het wel de verwachting dat het huidige budget mogelijk niet voldoende kan zijn. Wij verwachten dat deze uitgebreide voorbereiding zal leiden tot een uiteindelijk goedkope oplossing voor het capaciteitsprobleem. Bij de 2 e Berap 2010 is er meer inzicht in de ingediende plannen, het bijbehorende investeringsniveau en kan er ook een betere schatting van de uiteindelijke voorbereidingskosten worden gegeven. Toelichting kleine en reguliere projecten N356 Reconstructie kruispunt Broeksterwoude Het werk is december 2009 opgeleverd, de aanneemsom ligt binnen de raming. Er is meerwerk ontstaan door onverwachte werkzaamheden als gevolg van dichtheid ligging kabels en leidingen. Daarnaast heeft de aannemer een claim ingediend vanwege stagnatiekosten welke thans in behandeling is bij de provincie. Binnenkort wordt het standpunt van de provincie verwacht in deze claim. N354 Dearsum - Scharnegoutum Na anderhalf jaar vertraging door grondverwerving is begonnen met het deel Scharnegoutum Nij Kleaster (fase 1): Bij Nij Kleaster is in november 2009 de tweede ovonde van Fryslân opgeleverd. De herinrichting van de bebouwde kom van Dearsum zal eind dit jaar worden aanbesteed. Het gehele project komt gereed in 2011, één jaar later dan gepland. Er ligt een forse meerwerkclaim van de aannemer (ruim ) voor fase 1, die indien gehonoreerd, ervoor kan zorgen dat de begroting wordt overschreden. N354 Hommerts Het project is afgerond en opgeleverd in mei In het MPI is altijd gesproken over het project N354 Hommerts - Jutrijp. Voor de kom van Jutrijp wordt een sobere herinrichting gepleegd, welke meelift met groot onderhoud, het project N354 fietssnelwegen Sneek - Woudsend en het gemeentelijke project herinrichting parallelweg. N355/N356 DVM Burgum 2 e fase Dit project is eind 2009 opgeleverd. Er zijn begin dit jaar nog enkele storingen in het systeem opgetreden waardoor enkele aanpassingen en fine-tuningen zijn uitgevoerd om de installatie te optimaliseren. N355 Twijzel De plannen voor de herinrichting van de bebouwde kom van Twijzel zijn opgesteld samen met de bevolking en de gemeente. Er wordt sinds een jaar met de gemeente Achtkarspelen overlegd om afspraken te maken over uitvoering, beheer en onderhoud van de delen, die op gemeentelijk grondgebied zullen worden uitgevoerd. Mede vanwege de gevraagde financiële 20