Pas als de klachten optreden is het aan te raden de onderstaande adviezen te raadplegen. Verander dus niet bij voorbaat al uw voeding.
|
|
- Eva Adam
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voeding bij geïrriteerd slijmvlies van de mond, keel en/of slokdarm Door de bestraling kan het slijmvlies van de mond en keel geïrriteerd raken. Dit kan klachten geven bij het eten. Aanpassing van de voeding is dan nodig. Het is immers belangrijk dat u tijdens de behandeling in een goede conditie blijft. De problemen die genoemd worden, treden meestal niet meteen bij de eerste bestraling op. Ze kunnen geleidelijk ontstaan, naarmate u vaker bestraald wordt. Pas als de klachten optreden is het aan te raden de onderstaande adviezen te raadplegen. Verander dus niet bij voorbaat al uw voeding. Voeding bij pijnlijke mond, keel en/of slokdarm Tijdens de bestralingsperiode is een goede mondhygiëne erg belangrijk. Begin direct bij het starten van de bestraling met de mondverzorging; hierdoor kunt u mogelijk een mondinfectie voorkomen. Dit komt het eten ten goede! Laat scherpe specerijen weg, bijvoorbeeld peper, sambal, knoflook, mosterd. Gebruik ook minder keukenzout. Te scherpe gerechten kunt u verzachten door een scheutje ongeklopte room toe te voegen. Vermijd koolzuurhoudende dranken en alcohol; deze kunnen erg pijnlijk zijn. Gebruik geen zuur fruit en zure vruchtensappen zoals sinaasappel, grapefruit. Over het algemeen worden beter verdragen: aardbeien, appel, ananas, abrikozen, peren, pruimen en perziken en de sappen hiervan. Fruit of sap kunt u vermengen met vla of room. In plaats van fruit kunt u rozebottelsiroop gebruiken, bijvoorbeeld Roosvicee of Karvan Cevitam. Probeer uit te zoeken op welke temperatuur u eten het prettigst vindt. Uw mond of keel kan gevoelig zijn voor warm en koud. Gerechten en dranken op kamertemperatuur worden in het algemeen het beste verdragen. Soms wordt het gebruik van ijs(klontjes) als plezierig ervaren; het kan verdovend werken. Wees voorzichtig met erg warme gerechten als u lokale pijnstillers gebruikt. Gebruik bij een ontstoken mond een dik rietje om te drinken. Knip het rietje eventueel kort, dit kost u minder kracht. Kamillethee en bosbessensap kunnen de pijn wat verzachten. Hinderlijke slijmvorming Regelmatig spoelen is zeer belangrijk. Mineraalwater, limonade met koolzuur en donker bier kunnen ook wel eens helpen het slijm op te lossen. U kunt deze dranken drinken of er alleen mee spoelen. Melk kan hinderlijke slijmvorming geven. Neem dan na het drinken van melk een slokje water. Probeer eens of honing door de melk minder slijm geeft. Vla en pap geven minder slijmvorming dan melk; nog minder klachten geven de zure melkproducten zoals karnemelk, yoghurt, kwark, hangop, Umer en karnemelkse pap. Gerechten met heel veel suiker kunnen ook slijmvorming geven.
2 Droge mond Een droge mond kan het eten en spreken bemoeilijken. Neem bij iedere hap vast voedsel ook iets te drinken en spoel het eten met het vocht weg. Gebruik royaal jus of saus bij de warme maaltijd. Neem bij voorkeur dranken die bouwstoffen of energie bevatten zoals melk, karnemelk, vruchtensap of limonade. Een droge mond maakt het spreken lastiger. Probeer uw mond vochtig te houden door regelmatig kleine slokjes te drinken of houd een ijsklontje in uw mond. Zet voor de nacht iets te drinken bij uw bed. Het kan prettig zijn om op (suikervrije) producten zoals kauwgom, kleine pepermuntjes of gomballen te zuigen. Smaakveranderingen Als gevolg van de aantasting van de reuk- en smaakpapillen kan het gebeuren, dat u minder of bijna niets meer proeft. Het eten zal dan minder aangenaam zijn. U kunt de smaak accentueren door gebruik te maken van extra zout, kruiden, ketchup of andere sauzen. Probeer zoveel mogelijk gerechten uit om uit te vinden welke u de minste hinder geven. Bij een vieze smaak is een goede mondverzorging belangrijk. Het kan prettig zijn om regelmatig de tanden te poetsen. Ysblokjes, een snoepje of kauwgom kunnen de vieze smaak tijdelijk doen verminderen. Verfrissend is water met ijsklontjes en een beetje citroen of koolzuurhoudende dranken (prikdranken).
3 Het is raadzaam deze producten niet te gebruiken bij een pijnlijke mond, keel en/of slokdarm.
4 Bescherming van gebit en mondslijmvlies Wanneer de kaak, de speekselklieren of een gedeelte daarvan in het bestralingsgebied liggen, zal voorafgaand aan de bestraling een onderzoek door de tandarts plaatsvinden. Zowel mensen die hun eigen tanden en kiezen hebben als mensen met een kunstgebit komen hiervoor in aanmerking. Bij dragers van een kunstgebit wordt de pasvorm gecontroleerd, om de kans te verminderen dat deze gedurende de bestraling last gaat veroorzaken. Bij mensen die hun eigen gebit nog hebben worden ontstoken tanden en kiezen voor aanvang van de bestraling behandeld of getrokken. Bij dragers van een kunstgebit en bij mensen die hun eigen gebit nog hebben wordt met behulp van röntgenfoto's gekeken of er wortelresten en eventueel verstandskiezen in de kaak zijn achtergebleven, die mogelijk voor de bestraling behandeld moeten worden. Wanneer de speekselklieren in het bestralingsgebied liggen, kan het zijn dat de speekselklieren minder speeksel gaan produceren. Door gebrek aan speeksel ontstaat er een droge mond, waardoor er sneller tandbederf kan ontstaan. Om het gebit hiervoor te beschermen zal de tandarts voor de boven- en onderkaak fluoridekapjes maken. Deze kapjes moet u dagelijks vanaf de eerste bestralingsdag gebruiken. De kapjes vult u met fluoridegelei, die u op recept of van de tandarts krijgt. Deze kapjes zult u in het algemeen twee jaar lang dagelijks vijf minuten moeten indoen. Mondhygiëne Om problemen aan het mondslijmvlies en tandvlees te beperken is het belangrijk dat u een gezonde mond heeft (en houdt) voordat u aan de bestraling begint.
5 Een gezonde mond bloedt niet tijdens of na het poetsen. Het is dus van groot belang dat u extra aandacht besteed aan mondhygiëne (tanden poetsen). Voordat u aan de bestraling begint bezoekt u de mondhygiënist. Hij/zij geeft u advies en u leert hoe u op juiste wijze uw tanden kunt poetsen. Alle aanslag en oude plaque, in de vorm van tandsteen, wordt tijdens dit bezoek verwijderd. Adviezen voor mondhygiëne tijdens de bestraling Naast het goed poetsen van uw gebit is het zeer belangrijk dat u vanaf de eerste bestralingsdag uw mond 3 maal daags spoelt met kamille thee of lauw water. Gedurende de hele bestraling is het raadzaam om uw lippen en mondhoeken regelmatig in te vetten met vaseline om uitdroging te voorkomen. Adviezen voor mondhygiëne na de bestraling Het is gebruikelijk dat u na afloop van de bestraling nog minstens twee jaar de fluoridekappen blijft gebruiken. Na een bestraling op het hoofd/halsgebied is het raadzaam, vooral in de eerste periode na afloop van de bestraling, frequent uw tandarts en mondhygiënist te bezoeken. Tijdens of na een bestraling op het hoofd/hals gebied mag u nooit uw tanden of kiezen laten trekken zonder dat u dit met uw radiotherapeut of tandarts van het ziekenhuis hebt besproken. In veel gevallen zal het geven van anti-biotica vooraf noodzakelijk zijn. Wanneer door uw huisarts of tandarts wordt gevraagd naar vroegere ziekten, vergeet dan nooit de bestraling te vermelden. Wilt u naar aanleiding van het bovenstaand aanvullende inlichtingen dan kunt u de tandarts of mondhygiënist bereiken via het afsprakenbureau.
6 Prikkelhoest en kortademigheid Wanneer (een gedeelte van) de longen in het bestralingsgebied liggen kunt u een periode last krijgen van prikkelhoest en kortademigheid. Deze klachten treden vaak aan het eind van de bestralingsperiode op of enkele weken tot enkele maanden later. Gewoonlijk herstelt zich dit binnen een jaar. De prikkelhoest kan optreden bij diep doorademen of bij inspanning. Bij een (droge)prikkelhoest kan een hoestsiroop verlichting geven. Voor eventuele andere medicatie kunt u overleggen met uw radiotherapeut. Haarverzorging Als gevolg van de bestraling kan het haar op het onderste gedeelte van het achterhoofd uitvallen. Afhankelijk van de hoeveelheid straling begint uw haar bijna altijd na 2 tot 4 maanden weer te groeien. Ook het baardhaar kan gedeeltelijk uitvallen. Verzorg het haar in het bestraalde gebied voorzichtig: was met lauw water, gebruik een milde shampoo en een crème spoeling; droog het haar voorzichtig. Tijdens de behandeling tot twee weken na het beëindigen van de bestraling is het permanenten of verven van het haar af te raden. Bij snel uitvallend haar kan de hoofdhuid gevoelig en/of pijnlijk zijn. U kunt het best vroegtijdig (dus voordat uw haar gaat uitvallen) een afspraak met de kapper maken zodat deze uw eigen haardracht kan zien. Samen met uw kapper kunt u vooraf bekijken of uw kapsel zo aangepast kan worden dat de kale plaats gecamoufleerd kan worden. Zie ook de folder 'Goed verzorgd, beter gevoel' van het Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA).
Pas als de klachten optreden is het aan te raden de onderstaande adviezen te raadplegen. Verander dus niet bij voorbaat al uw voeding.
Voeding bij geïrriteerd slijmvlies van de mond, keel en/of slokdarm Door de bestraling kan het slijmvlies van de mond en keel geïrriteerd raken. Dit kan klachten geven bij het eten. Aanpassing van de voeding
Nadere informatieHet maken van een masker
Het maken van een masker Om er zeker van te zijn dat u iedere keer in precies dezelfde houding wordt bestraald is het nodig om een masker (ook wel "cast" genoemd) te maken. Er zijn twee soorten maskers:
Nadere informatieMONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie
MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING na radiotherapie MONDSLIJMVLIESONTSTEKING na radiotherapie Bij bestraling van de mond- en keelholte kunt u last krijgen van een pijnlijke mond en keel. Ze zien rood en zijn gezwollen.
Nadere informatieMondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
Nadere informatieMondverzorging bij radiotherapie
Mondverzorging bij radiotherapie Inleiding U gaat beginnen of bent al bezig met radiotherapie. Als gevolg van deze therapie kunt u last krijgen van een droge mond of last van uw tandvlees, uw mondslijmvlies
Nadere informatieBESTRALING HOOFD EN HALS
+ BESTRALING HOOFD EN HALS Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Martine Blomme: 02 476 34 99
Nadere informatieMondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
Nadere informatieAdviezen bij slikproblemen
Adviezen bij slikproblemen 2 Inleiding In deze folder vindt u adviezen die u kunnen helpen het slikken zo makkelijk mogelijk te maken. Houding - Zorg dat u goed rechtop op de stoel zit. - Zorg ervoor dat
Nadere informatieVoeding bij kaakreconstructie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie
Voeding bij kaakreconstructie Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Gemalen voeding bij kaakreconstructie Na een chirurgische ingreep waarbij de kaak/kaken gereconstrueerd zijn, is het noodzakelijk dat
Nadere informatieMondverzorging bij bestraling Afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie
Mondverzorging bij bestraling Afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie U heeft te horen gekregen dat u binnenkort wordt bestraald in VU medisch centrum (VUmc). Deze folder bevat belangrijke
Nadere informatiePatiënteninformatie. Mondverzorging bij chemotherapie
Patiënteninformatie Mondverzorging bij chemotherapie Inhoud Inleiding... 3 Informatie over mondverzorging bij chemotherapie... 3 Tips en adviezen... 3 Wat kunt u zelf doen voor een goede mondverzorging
Nadere informatieBijwerkingen van chemotherapie. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Bijwerkingen van chemotherapie Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Mondverzorging 3 Huidverzorging 4 Voeding 5 Vermoeidheid 6 Haarverzorging 7 Diarree
Nadere informatieDagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies. Mondhygiëne bij chemotherapie
Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies Mondhygiëne bij chemotherapie Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies U wordt behandeld met
Nadere informatieAdviezen bij bestraling van mond en keel
Adviezen bij bestraling van mond en keel Bestraling van de mond en keel kan problemen geven met de voeding. Het spijsverteringskanaal is erg gevoelig voor bestraling, mond en keel kunnen snel geïrriteerd
Nadere informatieBlijven eten en ervan genieten
Infobrochure Blijven eten en ervan genieten voedingsadvies voor kankerpatiënten mensen zorgen voor mensen Waarom blijft eten en drinken belangrijk? 3 Adviezen bij weinig eetlust 3 Adviezen bij aversie,
Nadere informatieMondverzorging bij kinderen met chemo- / of radiotherapie
Mondverzorging bij kinderen met chemo- / of radiotherapie Uw kind krijgt chemo- en / of radiotherapie in het Radboudumc. Door deze behandelingen worden het tandvlees en de slijmvliezen van wang, tong
Nadere informatieVoedingsadviezen bij misselijkheid
Voedingsadviezen bij misselijkheid Ziekenhuis Gelderse Vallei 2 Als gevolg van diverse behandelingen bij kanker kunnen klachten ontstaan die het eten en drinken bemoeilijken. Een veel voorkomende klacht
Nadere informatieDroge mond. Soms is water alleen niet genoeg. Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker. Specialist bij droge mond
Droge mond Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker Soms is water alleen niet genoeg Specialist bij droge mond Droge mond: een frequente bijwerking bij de behandeling van kanker Wellicht
Nadere informatieMONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT. - Patiëntinformatie -
MONDVERZORGING BIJ DE ONCOLOGISCHE PATIËNT - Patiëntinformatie - Inhoud Inleiding Informatie over mondverzorging bij chemotherapie Tips en adviezen Welke mondproblemen kunt u verwachten? Wat kunt u zelf
Nadere informatiePATIËNTENINFO MOND- EN TANDVERZORGING TIJDENS EN NA BESTRALING
UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN PATIËNTENINFO MOND- EN TANDVERZORGING TIJDENS EN NA BESTRALING INHOUD INLEIDING 3 INLEIDING..................................................3 WAT IS HET EFFECT VAN BESTRALING
Nadere informatieVoeding bij chronische longziekten
Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.
Nadere informatieMondzorg bij chemotherapie
Mondzorg bij chemotherapie Mondzorg bij chemotherapie Binnenkort of op dit moment krijgt u een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunt u last krijgen van het mondslijmvlies (orale mucositis).
Nadere informatieOmgaan met vochtbeperking
Omgaan met vochtbeperking Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname zo
Nadere informatieOmgaan met vochtbeperking en dorst
Omgaan met vochtbeperking en dorst Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname
Nadere informatieMondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde. Mondverzorging bij een droge mond
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde Mondverzorging bij een droge mond Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie en Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde
Nadere informatieMet de kiezen op elkaar.
Met de kiezen op elkaar www.nwz.nl Inhoud Met de kiezen op elkaar 3 Mondverzorging 3 Voeding 5 Adviezen voor de voeding 6 Uw vragen 8 Notities 9 2 U wordt binnenkort behandeld voor een kaakbreuk (= fractuur)
Nadere informatieDun vloeibare voeding
Dun vloeibare voeding 1 Meander Medisch Centrum Afdeling Diëtetiek Algemeen telefoonnummer 033 850 50 50 Dieet voor: Datum: Diëtist: Telefoonnummer: Specialist: 2 Inleiding Op dit moment kunt u alleen
Nadere informatiePatiënteninformatie. Adviezen bij mond- en keelbestraling met tracheostomie
Patiënteninformatie Adviezen bij mond- en keelbestraling met tracheostomie Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Adviezen bij mond- en keelbestraling met tracheostomie... 3 Huidreacties... 3 Haarverlies...
Nadere informatieXEROSTOMIE. (droge mond)
XEROSTOMIE (droge mond) XEROSTOMIE (droge mond) Voorwoord Wat is speeksel? Wanneer u bestraald wordt in het hoofdhalsgebied zullen de speekselklieren minder speeksel aanmaken. Als gevolg daarvan kunt u
Nadere informatieLasertherapie (bij orale mucositis)
HHZH/INF/090.03 h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) Voorwoord Orale mucositis is
Nadere informatieSlechte adem. Is uw adem fris?
Slechte adem Is uw adem fris? Een frisse adem. Dat wil iedereen. Maar is uw adem ook fris? De meeste mensen met een slechte adem, ook wel halitose genoemd, merken het zelf niet. Ze ruiken het zelf niet.
Nadere informatieDieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Nadere informatieDieet bij een kaakfixatie
Dieet bij een kaakfixatie Informatie voor patiënten F0415-1011 juni 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070
Nadere informatiePatiënteninformatie. Adviezen bij mond- en keelbestraling
Patiënteninformatie Adviezen bij mond- en keelbestraling Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Adviezen bij mond- en keelbestraling... 3 Vermoeidheid... 3 Huidreacties... 3 Algemeen advies... 4 Haarverlies...
Nadere informatieEen vochtbeperking Informatie voor mensen met een vochtbeperkt dieet
Diëtetiek Een vochtbeperking Informatie voor mensen met een vochtbeperkt dieet Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep EEN VOCHTBEPERKING Informatie voor
Nadere informatieHematologie. Mondverzorging bij intensieve chemotherapie
Hematologie Mondverzorging bij intensieve chemotherapie Hematologie Inleiding Op dit moment bent u opgenomen in het UMCG voor een behandeling met intensieve chemotherapie. De middelen die tijdens de chemotherapie
Nadere informatieHet verwijderen van gebitselementen. door de kaakchirurg onder plaatselijke verdoving
Het verwijderen van gebitselementen door de kaakchirurg onder plaatselijke verdoving Inleiding Er worden bij u één of meerdere tanden of kiezen (gebitselementen) verwijderd. Er kunnen verschillende redenen
Nadere informatieBijwerkingen radiotherapie hoofd/hals gebied
Bijwerkingen radiotherapie hoofd/hals gebied Inleiding In deze folder is de informatie uit de brochure Radiotherapie van de KWF Kankerbestrijding over de bijwerkingen en tips tijdens en na de radiotherapie
Nadere informatiedaghospitaal oncologie en algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Lasertherapie (bij orale mucositis)
daghospitaal oncologie en algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Lasertherapie (bij orale mucositis) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is orale mucositis? 4 3. Wat is lasertherapie bij orale mucositis?
Nadere informatieDroge mond. Droge mond
Droge mond Droge mond Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook langdurig last van hebben. Of de klacht kan blijvend
Nadere informatieHART-LONG CHIRURGIE. Vochtbeperking ADVIES
HART-LONG CHIRURGIE Vochtbeperking ADVIES Hart-Long Chirurgie Uw arts heeft een vochtbeperking geadviseerd. Dit houdt in dat u niet meer dan ml. vocht per dag tot u mag nemen. In deze folder leest u alles
Nadere informatieDaarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.
Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke
Nadere informatieDroge mond. Soms is water alleen niet genoeg. Een gids voor patiënten met het syndroom van Sjögren. Specialist bij droge mond
Droge mond Een gids voor patiënten met het syndroom van Sjögren Soms is water alleen niet genoeg Specialist bij droge mond Droge mond is één van de meest voorkomende symptomen bij syndroom van Sjögren
Nadere informatieDieetrichtlijnen bij (dun) vloeibare voeding
Centrumlocatie Het is noodzakelijk dat u enige tijd een (dun) vloeibare voeding gebruikt. Een (dun) vloeibare voeding bevat niet zoveel energie en voedingstoffen als een vaste voeding. Een vloeibare voeding
Nadere informatieMogelijke bijwerkingen
De bestraling van het hoofd-hals gebied Vóór iedere bestraling meldt u zich bij de receptie. Bij de eerste bestraling legt de radiotherapeutisch laborant uit wat er gaat gebeuren. Als u het prettig vindt,
Nadere informatieVerschijnselen van droge mond
Een droge mond Inleiding Iedereen heeft wel eens tijdelijk last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken. Maar droge mond kan ook langdurig zijn of zelfs blijvend. Dat kan slecht zijn voor
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel. Radiotherapie. LONGKANKER Radiotherapie
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel LONGKANKER INHOUD Wat is radiotherapie eigenlijk?... 3 Gang van zaken... 4 Het eerste bezoek... 4 Vervolgafspraken... 5 Bijwerkingen...
Nadere informatieMondverzorging bij de oudere patiënt
Mondverzorging bij de oudere patiënt Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, onderzoeken, een ongeval en/of operatie. Om ervoor te
Nadere informatieHet gebruik van speekselvervangers Verandering van medicijnen Droge mond
Droge mond Droge mond Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid? Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook
Nadere informatieDieet bij een kaakfixatie
Dieet bij een kaakfixatie U heeft een operatie gehad waarbij uw boven- en onderkaak met ijzerdraad aan elkaar zijn bevestigd. Zolang uw kaken zijn vastgezet (kaakfixatie), kunt u niet goed kauwen. Uw eten
Nadere informatieVerwijderen van gebitselementen
Verwijderen van gebitselementen Door de kaakchirurg onder plaatselijke verdoving Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Er worden bij u één of meerdere tanden of kiezen
Nadere informatieMondzorg. Interne geneeskunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen
Mondzorg Interne geneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Mondzorg Een frisse, gezonde mond: dat is wat iedereen wil. Ziekte en medicijnen hebben echter directe invloed op de conditie van onze mond. Geur en
Nadere informatieVoedingsadvies bij een kaakfixatie. Diëtetiek
Voedingsadvies bij een kaakfixatie Diëtetiek Inleiding De arts heeft u doorverwezen naar de diëtist omdat u dun vloeibare voeding moet gebruiken. Dit boekje geeft u informatie over: waarom een dun vloeibare
Nadere informatiePlaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen
KAAKCHIRURGIE Plaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen Gebitsprothese Van eigen tanden en kiezen naar een kunstgebit Ten gevolge van een ongeluk of tandbederf worden uw
Nadere informatieVocht- en zoutbeperking
Vocht- en zoutbeperking Informatie voor patiënten F0300-1011 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieAdviezen bij reflux. bij kinderen
Adviezen bij reflux bij kinderen Inleiding Uw kind heeft waarschijnlijk last van reflux. In deze folder leest u meer over deze aandoening en wat u kunt doen zodat uw kind er zo min mogelijk last van heeft.
Nadere informatieDieetrichtlijnen bij (dun) vloeibare voeding
Het is noodzakelijk dat u enige tijd een (dun) vloeibare voeding gebruikt. In deze folder leest u meer hierover. Vloeibare voeding /ondervoeding Een (dun) vloeibare voeding bevat niet zoveel energie en
Nadere informatieSlechte adem Wat helpt niet tegen halitose?
Slechte adem Slechte adem Is uw adem fris? Een frisse adem. Dat wil iedereen. Maar is uw adem ook fris? De meeste mensen met een slechte adem, ook wel halitose genoemd, merken het zelf niet. Ze ruiken
Nadere informatieMet de kiezen op elkaar
Met de kiezen op elkaar Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat betekent de mond op slot doen? 3 Mondverzorging 3 Voeding 5 Adviezen voor de voeding 6 Uw vragen 9 Notities 10
Nadere informatieDroge mond. Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid?
Droge mond Tijdelijke, langdurige of blijvende monddroogheid? Iedereen heeft tijdelijk wel eens last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken of bij stress. Maar je kunt er ook langdurig last
Nadere informatieVoedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie
Patiënteninformatie Voedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie rkz.nl De chirurg schrijft u na de operatie een voedingsadvies voor. Hierbij mag u de eerste week alleen dik vloeibaar en gemalen eten, zoals
Nadere informatieMondverzorging bij mensen met kanker
Mondverzorging bij mensen met kanker Oncologisch dagcentrum Locatie Purmerend/Volendam Inleiding Door chemokuren, medicijnen en/of bestraling van één of meerdere speekselklieren kunt u klachten in de mond
Nadere informatieDiëtetiek. Voedingsadvies bij hoofd-halsbestraling
Diëtetiek Voedingsadvies bij hoofd-halsbestraling Diëtetiek Inleiding In verband met uw ziekte wordt u op dit moment behandeld op de afdeling Radiotherapie. U krijgt hier hoofd-halsbestraling. Bestraling
Nadere informatieVocht en voeding in de palliatieve fase
Vocht en voeding in de palliatieve fase Het telkens maar afvallen door onvoldoende te eten en het voortschrijdende ziekteproces legt vaak een grote emotionele druk op de laatste levensfase. Het ziekteproces
Nadere informatieEen geopende verpakking kunt u twee uur buiten de koelkast en 24 uur in de koelkast bewaren.
Drinkvoeding thuis Ziekte, een operatie of een behandeling vragen veel van uw lichaam en reserves. Soms lukt het niet om met normale voedingsmiddelen voldoende te eten. In dat geval kan het gebruik van
Nadere informatieVoeding bij kaakfixatie. Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie
Voeding bij kaakfixatie Afdeling Mondziekten en Kaakchirurgie Dun vloeibare voeding bij kaakfixatie Na een chirurgische ingreep waarbij een afwijkende kaakstand is gecorrigeerd, kunnen de boven- en onderkaak
Nadere informatieVerwijderen van een verstandskies of wortelrest
Verwijderen van een verstandskies of wortelrest marinadental.nl Waarom deze folder? Napijn U heeft een afspraak voor het verwijderen van een verstandskies of wortelrest, of deze is inmiddels verwijderd.
Nadere informatieVloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen
Vloeibare voeding bij mond- en kaakaandoeningen inhoud Waarom deze brochure? 4 Hoe komt u aan vloeibaar voedsel? 4 Algemene richtlijnen 5 Samenstelling van de maaltijden 6 Praktische tips 8 Uw vragen 10
Nadere informatieVoedingsadvies bij een colostoma
Voedingsadvies bij een colostoma Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2013 pavo 1099 Inleiding U heeft een colostoma gekregen. U hoeft hiervoor geen speciaal dieet te gebruiken. Wel kan de voeding die
Nadere informatieVoeding na een kaakoperatie
Voeding na een kaakoperatie Wanneer door uw kaakoperatie het eten van vast voedsel moeilijk gaat, kan vloeibaar voedsel een uitkomst bieden. Afhankelijk van de operatie die u heeft ondergaan, kan de voeding
Nadere informatieMondverzorging. Bij chemo- en/of doelgerichte therapie. Oncologie
00 Mondverzorging Bij chemo- en/of doelgerichte therapie Oncologie 1 Binnenkort gaat u beginnen met chemo- en/of doelgerichte therapie. Bij chemotherapie en doelgerichte therapie worden medicijnen gegeven
Nadere informatieDoor deze bestraling (radiotherapie) kunnen er een aantal bijverschijnselen optreden in uw mond.
Mondhygiëne. U wordt bestraald in verband met een aandoening in het hoofd/hals gebied. Door deze bestraling (radiotherapie) kunnen er een aantal bijverschijnselen optreden in uw mond. Dit willen wij tot
Nadere informatieVloeibare voeding. Vloeibare voeding. Diëtetiek
Vloeibare voeding Vloeibare voeding Diëtetiek 1 Wanneer vloeibare voeding? Door ziekte of behandeling is het nodig dat u (tijdelijk) vloeibare voeding gebruikt. Dit kan zijn omdat u bijvoorbeeld slik-
Nadere informatieInformatie over nazorg:
Informatie over nazorg: Verwijderen van keel- en/of neusamandelen Plaatsen van trommelvliesbuisjes Informatie voor ouders / verzorgers F0729-1250 november 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Nadere informatieoperatieve verwijdering verstandskies of wortelrest
operatieve verwijdering verstandskies of wortelrest waarom deze folder? Vandaag is bij u een verstandskies of wortelrest operatief verwijderd. In deze folder leest u meer over de bijwerkingen van deze
Nadere informatieAdviezen na een behandeling door de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurg (MKA-chirurg)
Adviezen na een behandeling door de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurg (MKA-chirurg) Inleiding Vandaag heeft u een behandeling aan uw kaak gehad. Door de behandeling kunt u enige tijd klachten hebben.
Nadere informatieLasertherapie (bij orale mucositis)
HHZH/INF/090.03(0115) Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) een hart voor zorg Welkom Orale mucositis is een ontsteking van het mondslijmvlies die vooral voorkomt bij patiënten die behandeld
Nadere informatieVoedingsadviezen na een maagresectie
Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze
Nadere informatieEten drinken en een gezond gebit. Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag
Eten drinken en een gezond gebit Niet vaker dan 7x iets eten of drinken per dag Veel voedingsmiddelen kunnen het glazuur van uw tanden en kiezen aantasten. Op zich is dat geen probleem. Uw gebit herstelt
Nadere informatieVoedings- en drinkadvies bij nierstenen (Calciumoxalaatsteen)
Patiënteninformatie Voedings- en drinkadvies bij nierstenen (Calciumoxalaatsteen) rkz.nl Wat zijn nierstenen Nierstenen of urinewegstenen kunnen ontstaan wanneer in de urine bepaalde stoffen in grote hoeveelheden
Nadere informatieOperatieve behandeling van een ontstoken wortelpunt
Operatieve behandeling van een ontstoken wortelpunt Situatieschets van mond en gebit Situatie van uitgelichte tand 1. kaak; 2. tandvlees; 3. tand; 4. ontsteking Operatieve behandeling van een ontstoken
Nadere informatieBEHANDELING VAN AAMBEIEN POLIKLINISCH FRANCISCUS VLIETLAND
BEHANDELING VAN AAMBEIEN POLIKLINISCH FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent met uw behandelend arts overeengekomen dat u poliklinisch wordt behandeld aan aambeien. De behandeling wordt uitgevoerd door
Nadere informatieVERWIJDEREN VAN DE KEEL- EN/OF NEUSAMANDELEN BIJ KINDEREN Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND
VERWIJDEREN VAN DE KEEL- EN/OF NEUSAMANDELEN BIJ KINDEREN Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND Naar het ziekenhuis Uw KNO-arts heeft de klachten van uw kind beoordeeld en met u afgesproken
Nadere informatieSinuslifting en botopbouw
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Behandeling Sinuslifting en botopbouw 2 Patiëntenvoorlichting patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MKA/ Sinuslifting en botopbouw/15 02 2013 Behandeling
Nadere informatieSinuslifting en botopbouw
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Sinuslifting en botopbouw www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MKA004 / Sinuslifting en botopbouw /
Nadere informatieVoeding na een kaakoperatie
Voeding na een kaakoperatie Voeding na een kaakoperatie Wanneer door uw kaakoperatie het eten van vast voedsel moeilijk gaat, kan vloeibaar voedsel een uitkomst bieden. Afhankelijk van de operatie die
Nadere informatieVoedingsadviezen na een Whipple-operatie
Voedingsadviezen na een Whipple-operatie Albert Schweitzer ziekenhuis september 2014 pavo 1127 Inleiding U heeft een Whipple-operatie gehad waarbij (een deel van) uw alvleesklier is verwijderd. Na de operatie
Nadere informatieVerwijderen van keelen/of neusamandelen, plaatsen van trommelvliesbuisjes Informatie over nazorg
Verwijderen van keelen/of neusamandelen, plaatsen van trommelvliesbuisjes Informatie over nazorg Informatie over nazorg: Verwijderen van keel- en/of neusamandelen Plaatsen van trommelvliesbuisjes Nazorg
Nadere informatieverwijderen van patiënteninformatie
patiënteninformatie verwijderen van neus- en/of keelamandelen bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind de neus- en/of keelamandelen te laten verwijderen. In deze folder geven
Nadere informatieMondverzorging na verwijdering van een kies, tand of wortelrest
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Behandeling Mondverzorging na verwijdering van een kies, tand of wortelrest 2 Patiëntenvoorlichting 040 239 8413 patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl
Nadere informatieKlachten door irritatie van maagzuur. In het keel- neus- en oorgebied
Klachten door irritatie van maagzuur In het keel- neus- en oorgebied Inleiding Maagzuur is zeer irriterend voor al het slijmvlies dat zich buiten de maag bevindt. Dit geldt zowel voor het slijmvlies in
Nadere informatieVoorbereiding darmonderzoek
Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.
Nadere informatieDoor medicijnen Deze kunnen bijvoorbeeld sufheid, verminderde spierkracht of een droge mond veroorzaken.
Slikstoornissen 2 Deze folder is bedoeld voor patiënten met slikproblemen en hun omgeving. Er wordt uitleg gegeven over hoe het komt dat iemand zich verslikt. Ook wordt aangegeven wat de risico s zijn
Nadere informatieMondverzorging bij nierziekten
Mondverzorging bij nierziekten Inhoudsopgave Inleiding 3 Veel voorkomende mondaandoeningen 3 Mondverzorging bij mensen met nierinsufficiëntie na een niertransplantatie 4 Algemene adviezen 5 Eigen gebit
Nadere informatieBUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie
BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie BUIKPIJN, DARMKRAMPEN EN DIARREE na radiotherapie Uw darmen zijn erg gevoelig voor straling en ze raken gemakkelijk geïrriteerd. Daardoor kunt u last krijgen
Nadere informatieVoedingsadviezen na een buismaagoperatie
Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Albert Schweitzer ziekenhuis april 2015 pavo 1125 Inleiding De diëtiste is bij u langs geweest om met u te bespreken waar u met uw eten en drinken rekening mee
Nadere informatieMondverzorging na verwijdering van een kies, tand of wortelrest
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Mondverzorging na verwijdering van een kies, tand of wortelrest www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl
Nadere informatieVoedingsadvies voor de 70-plusser
Voedingsadvies voor de 70-plusser Eten is niet alleen lekker en gezellig, maar vooral belangrijk! Voeding levert de energie en voedingsstoffen die het lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren. Ouder
Nadere informatieVerwijdering van tanden of kiezen onder narcose
Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Behandeling Verwijdering van tanden of kiezen onder narcose 2 Patiëntenvoorlichting 040 239 8413 patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MKA/ Verwijdering
Nadere informatieTotaal extractie en plaatsing kunstgebit
Totaal extractie en plaatsing kunstgebit U bent zojuist behandeld door de kaakchirurg waarbij al uw tanden en/of kiezen verwijderd zijn en direct een gebitsprothese (immediaat-prothese) is geplaatst. In
Nadere informatie