Stedelijke transformatie en energietransitie

Transcriptie

1 Stedelijke transformatie en energietransitie Vastgoedlezing 2014 Maarten

2

3

4 Vastgoed in crisis

5 Grond in crisis

6 Das war einmal

7

8

9 Van krappe naar ruime woningmarkt

10 Van krappe naar ruime woningmarkt

11 Van krappe naar ruime woningmarkt

12 Regionale verschillen en onzekerheid

13 Crisis + structuur = einde bouwsector?

14 Nee, de toekomst is aan de (bestaande) stad

15 De stad als oplossing van het klimaat- en energieprobleem Stadt der kurzen Wege

16 Opgave: sterke ontkoppeling CO 2 - uitstoot en economische groei

17 Een nieuwe Kondratieff-golf?

18 All 5 previous global growth periods were able to access cheap primary resources?????

19

20

21

22 CO 2 Nu rond 7, straks 70?

23 Technologische ontwikkeling gaat snel Powerwindow / stroomraam: elektriciteit uit ramen TU Delft onderzoek Nog niet in fabriek Toepassing: ramen, gevels, kassen of geluidsschermen Illustratie:

24 Smartpolder - Energie uit waterbeheer

25 Start energietransitie Nederland zichtbaar Aanzienlijke groei hernieuwbare energie, maar met forse onzekerheden Positie van aardgas wankelt De dalende trends voor broeikasgassen Verschuiving werkgelegenheid naar hernieuwbare energie & energiebesparing

26 maar realisatie naar verwachting onvoldoende

27 Klimaatdoel: 80 tot 95% minder uitstoot broeikasgassen in % van koolstofbudget is al verbruikt om opwarming tot 2 graden te beperken Total Carbon Budget: 790 GtC Amount Used : 515 GtC Amount Remaining: 275 GtC AR5 WGI SPM IPCC AR5 Synthesis Report

28 Klimaatdoel: 80 tot 95% minder uitstoot broeikasgassen in 2050

29 Klimaatdoel: 80 tot 95% minder uitstoot broeikasgassen in 2050

30 Bestaande besparingsopties ontoereikend 30% reductie ten opzichte van het referentiebeeld

31 80% CO 2 -reductie vereist radicale innovaties

32

33

34 Maar.. jaarlijkse investeringen lopen op van 1 miljard naar 5 miljard in 2050

35 Toch kunnen jaarlijkse uitgaven (10 à 20 miljard euro) vrijwel gelijk blijven

36 Rendement en financiering zijn het probleem

37 Nul Op de Meter (NOM) tot euro 7-10 dagen Energienota = 0 Oude energienota als energieprestatievergoeding voor investerende verhuurder Technology pull Deal Stroomversnelling Huur/Koop

38 Consortium renoveert zuiniger dan vereist Uitvraag: C / ontwerp: A

39 OBS De Wilgenstam, Rotterdam (2011) Van energielabel G naar A++ in 8 weken DBM-contract (design-buildmaintain) Nieuwe prefab schil Vloerverwarming met WKO en warmtepomp 300 m 2 PV en windenergie Slim lichtplan

40 Voor echte innovatie Eerst (nog) complexer maken Denken buiten bestaande categorieën / functies

41 Hybridisering van plekken

42 Hybridisering van plekken

43 Hybridisering van plekken

44

45

46

47 Gebouwen leveren energie aan elektrische auto s Plusenergiehaus Concept van Rolf Disch SolarArchitektur Solar Energy Village, Freiburg, Duitsland

48 Ecowijk in waterwingebied met water als energiebron Wijk: Eva Lanxmeer Warmtenet in handen van bewoners: Thermo Bello Lage temperatuur (40-50 C) Bron: drinkwaterbasin Vitens

49 Van kantoor naar sociale huur Nieuwegein (Jupthaas Wonen) Toekomstige bewoners betrokken LEGOlisering Residuele prijs: < 1 mln (boekwaarde 6 mln)

50

51 Geen grand designs Van tightly coupled system naar loosely coupled system Still uit Der Lauf der Dinge (Fischli & Weiss 1987)

52

53 Kortom Verlangen naar pre-crisis situatie is maatschappelijk misplaatst Er ligt een enorme bouwopgave in de transitie De facto een dubbele transitie: energie & nieuwe typologie Geld genoeg maar business cases ontbreken Crossovers helpen bij het vinden van winnende combinaties

54 Vastgoedlezing 2014 Maarten Hajer Met dank aan Edwin Buitelaar, Manon van Middelkoop en Ruud van den Wijngaart