Adres en vestigingsplaats hoofdkantoor : Kruisplein 15c te Rotterdam. Postadres : Postbus 1431, 3000 BK Rotterdam

Transcriptie

1 Naam van de toegelaten instelling : Stichting Vestia Groep Statutaire Vestigingsplaats : Rotterdam Adres en vestigingsplaats hoofdkantoor : Kruisplein 15c te Rotterdam Postadres : Postbus 1431, 3000 BK Rotterdam Telefoonnummer : (010) Faxnummer : (010) adres : groep@vestia.nl Internetsite : Kamer van Koophandel : Rotterdam, nummer JAARVERSLAG 2010

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Algemeen... 3 Bericht van de raad van bestuur... 3 Verantwoording van de raad van commissarissen... 4 Samenstelling raad van commissarissen in Hoofd- en nevenfuncties leden raad van commissarissen... 8 Kwaliteitsmetingen USP/Telan ICT-ontwikkelingen Ondernemingsraad Volkshuisvestingsverslag Het bij voorrang huisvesten van de doelgroep Het zorgdragen voor de kwaliteit van de woongelegenheden Het betrekken van bewoners bij het beleid en het beheer Activiteiten op het gebied van de leefbaarheid (inclusief sponsoring) Wonen en zorg Het waarborgen van de financiële continuïteit Overige werkzaamheden Verbindingen Activiteiten in de krachtwijken Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting Bijlagen: - Rapport van bevindingen inzake het volkshuisvestingsverslag Jaarrekening - Balans - Winst- en verliesrekening - Toelichting bij de jaarrekening - Overige gegevens - Controleverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening 2

3 1. Algemeen Bericht van de raad van bestuur Voor u ligt het formele jaarverslag van de Vestia Groep. Daarnaast hebben wij separaat onze stakeholders geïnformeerd via een digitaal verantwoordingsverslag. Het verantwoordingsverslag en het jaarverslag (volkshuisvestingsverslag en jaarrekening) zijn op onze internetsite geplaatst. Het jaar 2010 was wederom een uitdaging. Ondanks de economische crisis en de sterk teruglopende landelijke woningproductie laat woningcorporatie Vestia weten dat 2010 een succesvol jaar was. Met de oplevering van wooneenheden heeft Vestia haar eigen doelstelling ruimschoots gehaald en ruim 35% meer woningen opgeleverd dan in Naast het hoogste aantal nieuwbouwopleveringen in de geschiedenis van Vestia zijn we er in 2010 ook in geslaagd onze andere volkshuisvestelijke doestellingen te halen. Zo is voor het vijfde achtereenvolgende jaar 70% van de vrijgekomen woningen toegewezen aan huishoudens met de laagste inkomens (de zogenaamde BBSH-doelgroep). Ook de dit jaar geldende nieuwe Europese regelgeving om 90% van de vrijkomende woningen te verhuren aan huishoudens met een inkomen onder de zal weinig problemen opleveren. In 2010 werd deze nieuwe taakstelling al bijna waargemaakt (87%). Het jaar 2010 was ook financieel succesvol. De doelstelling om de reguliere exploitatie exclusief verkoopwinsten en bijzondere baten positief af te sluiten is in 2010 wederom gehaald. Naast het stevig sturen op de lastenontwikkeling heeft vooral de lage rente op aan te trekken leningen bijgedragen aan dit positieve resultaat. Door haar solide financiële basis is Vestia in 2010 in staat geweest de noodlijdende woningcorporatie SGBB (Stichting Gereformeerde Bouwcorporatie voor Bejaarden) in Hoofddorp over te nemen. SGBB verkeerde sinds 2008 in zware financiële problemen. Nadat SGBB een saneringsbijdrage van het Centraal Fonds Volkshuisvesting had gekregen, heeft Vestia haar verantwoordelijkheid genomen. Voor een solide en solidaire sector is deze fusie van groot belang geweest. Inmiddels is SGBB volledig geïntegreerd binnen Vestia als veertiende woonbedrijf onder de naam Vestia Noord Nederland. mr Erik Th. P. Staal Voorzitter raad van bestuur Vestia Groep 3

4 Verantwoording van de raad van commissarissen Besef toezichtstaak De raad houdt toezicht op en voelt zich mede verantwoordelijk voor de volgende onderwerpen: de strategische beleidsontwikkeling en groeistrategie, het waarborgen van de financiële continuïteit, de realisering van de volkshuisvestelijke opgaven, de kwaliteit van de dienstverlening richting klanten, de interne controle en bedrijfsvoering, het personeelsbeleid en de wijze waarop Vestia samenwerkt met lokale en regionale stakeholders. De raad hecht veel waarde aan de brede maatschappelijke invulling van de taken van Vestia, waaronder investeringen in maatschappelijk onroerend goed, integrale gebiedsontwikkeling en het intensief samenwerken met scholen, welzijnsinstellingen en zorginstellingen. Vestia beschikt over een strategisch beleidsplan, waarin concrete en meetbare beleidsdoelstellingen zijn opgenomen, een analyse van de groeimogelijkheden is verkend, risico s zijn ingeschat en een duidelijke besturingsfilosofie is benoemd. Dit meerjarenbeleidsplan fungeert voor de raad van commissarissen als concreet toezichtkader. Met behulp van dit toezichtkader toetst de raad concrete beleidsbesluiten en beoordeelt zij of Vestia in het algemeen en het bestuur van Vestia in het bijzonder, haar taak naar vermogen en adequaat uitvoert. De verbindingen van Vestia hebben eveneens de aandacht. In de statuten en in het reglement van de RvC zijn gedragsregels voor bestuur en RvC alsmede ten aanzien van hun onderlinge verhouding opgenomen. In 2010 is door het bestuur middels een gerichte jaarverantwoording aan de externe stakeholders gerapporteerd. Voor het jaar 2010 heeft de raad het door het bestuur geformuleerde meerjarenbeleidsplan beoordeeld, evenals de daarin opgenomen concrete doelstellingen. Deze zijn geoperationaliseerd in het begrotingsdocument. Bij de financiële continuïteit gaat het bijvoorbeeld om een solvabiliteit tussen de 10 en 20%, een reguliere exploitatie exclusief verkoopwinsten bestaande huurwoningen groter of gelijk aan 0, een huurachterstand van minder dan 1,5% van de bruto jaarhuur en een aantal doelstellingen op het terrein van het treasurymanagement, die zijn beschreven in het treasurystatuut. Bij de woningtoewijzing gaat het om ten minste 70% van het totaal vrijkomend aanbod toewijzen aan de doelgroep en bij nieuwbouw onder de aftoppingsgrens ten minste 90%, aan jongeren (tot 27 jaar) ten minste 35% en aan doelgroepen van maatschappelijk herstel ten minste 150 toewijzingen. Bij de kwaliteit van de woningvoorraad zijn de volgende doelstellingen benoemd. Vestia streeft ernaar jaarlijks nieuwe woningen (huur en koop) op te leveren zowel binnen de bestaande steden (vernieuwing van wijken) als in de regio in het kader van de ongedeelde regio. Voorts streeft Vestia ernaar jaarlijks een substantieel aantal woningen te verbeteren en haar bezit middels planmatig, mutatie- en reparatieonderhoud, alsmede door het geschikt maken van woningen voor ouderen en gehandicapten, kwalitatief op peil te houden. Vestia voert een terughoudend verkoopbeleid. Vestia verkoopt alleen woningen met voldoende toekomstwaarde. Vestia investeert jaarlijks ongeveer 14 miljoen aan leefbaarheid, inclusief de kosten van de inzet van de eigen medewerkers. Vestia beschikt over een integrale visie wonen en zorg, werkt samen met meer dan 60 zorginstellingen en bij alle bedrijven zijn projecten afgerond, in aanbouw en in ontwikkeling. Wonen en zorg is dagelijks werk voor Vestia. De inspanningen zijn erop gericht de klant zo goed mogelijk van dienst te zijn. Vestia heeft zichzelf opdracht gegeven om gemiddeld een score van 7,5 te halen bij de tevredenheidmeting door een extern onderzoeksbureau dat het hele jaar door de tevredenheid van de klanten 4

5 onderzoekt. Ook de telefonische bereikbaarheid maakt hiervan onderdeel uit. Ten aanzien van het personeelsbeleid zijn concrete doelstellingen geformuleerd als het gaat om de gemiddelde leeftijd (jonger of gelijk aan 43 jaar) en het ziekteverzuim (lager of gelijk aan 5%). De raad van commissarissen heeft deze operationele doelstellingen tegelijkertijd met de begroting 2010, waarin het omvangrijke investeringsprogramma is verwerkt, in november 2009 goedgekeurd. De raad toetst de voortgang ieder kwartaal aan de hand van kwartaalrapportages, waarin het bestuur verslag doet van de voortgang en behaalde resultaten. Andere bronnen die de raad ten dienste staan zijn het volkshuisvestingsverslag en jaarrekening, rapportages voortgang projecten en het treasuryverslag. Omvangrijke investeringen en projecten waartoe het bestuur heeft besloten, toetst de raad aan de benoemde volkshuisvestelijke en financiële doelstellingen alsmede aan de risico s en de wijze waarop deze zijn beheerst, alvorens deze goed te keuren. Hetzelfde geldt voor een besluit om een verbinding aan te gaan. Resultaten van bestaande verbindingen vormen onderdeel van de reguliere rapportages van het bestuur en hebben de aandacht van de raad. De raad heeft in het verleden een bestuursmandaat vastgesteld, dat nog steeds van toepassing is. In dit bestuursmandaat is vastgelegd dat de bestuurder bepaalde besluiten kan nemen en uitvoeren, zonder voorafgaande goedkeuring van de raad indien deze een bepaald rendabel en onrendabel bedrag niet te boven gaan. Daarbij is bepaald dat deze bedragen belangrijk lager zijn als het om niet in de begroting opgenomen activiteiten gaat. De wijze waarop het bestuur en de directeuren van de lokale woonbedrijven afspraken maken met hun gemeentebesturen, huurdersorganisaties en andere lokale stakeholders heeft eveneens de nodige aandacht van de raad. De raad bezoekt regelmatig de lokale bedrijven en heeft eens per jaar een projectendag, waarbij een aantal lokale bedrijven zichzelf, hun activiteiten en hun projecten presenteert. Dit zelfde geldt voor de wijze waarop het bestuur vorm geeft aan het personeelsbeleid, onder meer door regelmatig contact met de Ondernemingsraad van Vestia. De raad bespreekt de reguliere en bijzondere rapportages van het Centraal Fonds Volkshuisvesting en de jaarlijkse prestatie- en oordeelsbrief van de minister van Wonen, Wijken en Integratie (inmiddels Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties, BZK) met het bestuur. De raad baseert haar oordeelsvorming mede op basis van informatie over de werkzaamheden van Vestia, die zij verkrijgt uit externe bronnen, bijvoorbeeld uit de netwerken van de individuele leden. De raad heeft zich reeds in 2008 uitgebreid laten informeren over de gevolgen van de kredietcrisis en recessie voor Vestia. De conclusie luidde dat Vestia zich voldoende heeft voorbereid op de kredietcrisis door in een vroegtijdig stadium de nodige financiering aan te trekken. Het actief treasurybeleid heeft er in 2010 toe geleid dat Vestia de A1-status van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) heeft verkregen. In 2009 was dit nog nipt de C-status. De gevolgen van de recessie zijn beperkt gebleven. De toename van de huurachterstanden is uitgebleven. Wel merkt Vestia dat potentiële kopers moeite hebben om de benodigde woonlasten op te brengen. De verkoop van nieuwe en bestaande koopwoningen is hierdoor achtergebleven bij de verwachtingen. Vestia heeft in verband hiermee adequate maatregelen genomen. Zo zijn bij een aantal complexen onverkochte woningen omgezet in huurwoningen. De dalende inflatie heeft, door de koppeling van de huurstijging aan de inflatie, lagere huurinkomsten tot gevolg. Anderzijds heeft de recessie een gunstig effect op de bedrijfslasten en dan met name op de lonen en salarissen en op de onderhoudsuitgaven. Ook zijn de aanbestedingen bij projecten belangrijk gunstiger uitgepakt. 5

6 Vestia heeft haar C-status uit 2009 in 2010 mede benut door te fuseren met het noodlijdende SGBB, nadat deze eerst een saneringsbijdrage van het Centraal Fonds Volkshuisvesting had gekregen. Ten slotte is de raad in 2010 opgetreden als adviseur van bestuur en directie bij het vormgeven van strategisch beleid, prestatieafspraken met gemeenten en samenwerking met collegacorporaties bij onder meer de woonruimteverdeling in een ongedeelde regio en bij de landelijke ontwikkelingen zoals de 40-wijkenproblematiek in relatie tot de bijzondere projectsteun, de integrale VPB en de wijze waarop de minister van BZKI voornemens is de ordening te vernieuwen. Zelfevaluatie Begin 2011 heeft de raad aan de hand van een uitgebreide vragenlijst stilgestaan bij het eigen functioneren in Besproken is of iedere commissaris voldoende ter zake kundig is, voldoende inbreng heeft, of de rol van de voorzitter voldoende is ingevuld, of de vergaderingen inhoudelijk van het juiste niveau zijn, van voldoende frequentie en voldoende voorbereid. De raad heeft geëvalueerd of de schriftelijke en mondelinge financiële informatievoorzieningen en de informatievoorziening van de volkshuisvestelijke aspecten van voldoende niveau zijn. Ditzelfde geldt voor de informatie over de strategische doelstellingen en behaalde resultaten. Voorts heeft de raad zich de vraag gesteld of zij voldoende inzicht heeft in de besturings- en beheersingsmechanismen, de interne controle, de cultuur en de integriteitregels bij Vestia. De raad heeft zich de vraag gesteld of zij voldoende inzicht heeft in en kennis heeft van het financiële beleid en uitkomsten, en het beleid en resultaten van de treasury. Ditzelfde geldt voor het inzicht in de volkshuisvestelijke prestaties en de tevredenheid van de klanten van Vestia. Ten aanzien van de relatie van de raad en het bestuur heeft de raad zich de vraag gesteld of de wijze waarop de raad toezicht uitoefent op het bestuur en de corporatie van voldoende niveau is, of de relatie raad bestuur passend, te afstandelijk of juist niet afstandelijk genoeg is en of alle disciplines binnen de raad voldoende zijn ingevuld. De rol van de raad als klankbord voor het bestuur vormde eveneens onderdeel van de evaluatie. De raad is tot de volgende conclusies en verbeterpunten gekomen. De raad is positief over de organisatie, de rol van de deelnemers binnen de raad, de inbreng en de verdeling van de aandachtsgebieden. De leden zijn behoorlijk complementair aan elkaar. De punten van de vragenlijst zijn over het algemeen positief beantwoord. Doordat de fiscaliteit de laatste jaren voor woningcorporaties sterk in belang is toegenomen, is de raad tot de conclusie gekomen dat versterking van de kennis op dat punt wenselijk is. Het bestuur, een vertegenwoordiging van de raad en enkele sleutelfunctionarissen van Vestia, hebben op verzoek van het Centraal Fonds Volkshuisvesting meegedaan aan een pilot Gedragsscan Compliance en Governance. De resultaten waren goed. Een aantal aanbevelingen is overgenomen (bijvoorbeeld versterken financiële en fiscale kennis in de raad) en een aantal andere is gemotiveerd niet overgenomen (bijvoorbeeld de aanstelling van een aparte compliance officer), omdat deze werkzaamheden behoren tot de integrale verantwoordelijkheden van de bedrijfsdirecteuren en op concernniveau van de directeur Financiën & Control. Werving en selectie De leden van de raad zijn benoemd op grond van actuele profielen en voeren hun taken uit conform de aanbevelingen van de commissie Glasz. Naast het gestelde over het functioneren van de raad in de statuten van Vestia, beschikt de raad over een reglement en over actuele 6

7 functieprofielen. De rol en de positie van de raad zijn jaarlijks onderwerp van gesprek. De raad is aan de hand van actuele profielschetsen samengesteld en daardoor berekend op haar brede taakopvatting. Twee leden zijn benoemd op bindende voordracht van de huurdersorganisaties en één lid is benoemd op bindende voordracht van de Ondernemingsraad van Vestia. De maximale zittingstermijn van de heer Van Genugten liep per 31 december 2009 af. De huurdersorganisaties in Haaglanden is gevraagd een bindende voordracht te doen voor een nieuw raadslid. Op 15 april 2010 heeft de raad Susan Baart benoemd als nieuw lid van de raad van commissarissen op voordracht van de huurdersorganisaties Haaglanden. Alvorens tot benoeming over te gaan heeft een referentiecheck plaatsgevonden. Integriteit In het reglement van de raad zijn regels opgenomen voor mogelijke belangenverstrengeling van het bestuur en leden van de raad. In de taakomschrijving van de directeur Financiën & Control is expliciet opgenomen dat hij tot taak heeft bij de voorzitter van de raad van commissarissen mogelijk belangenverstrengeling van het bestuur te melden. De externe accountant heeft kennisgenomen van de maatregelen om de frauderisico s te beperken. De accountant heeft deze set van maatregelen als adequaat gekwalificeerd. De raad heeft kennisgenomen van de integriteitcode en het integriteitbeleid die binnen Vestia vanaf medio 2006 van kracht zijn. Vestia heeft in 2009 een klokkenluidersregeling vastgesteld en de raad heeft het besluit van het bestuur hieromtrent, goedgekeurd. Datzelfde geldt voor de aanstelling van een niet bij Vestia in dienst zijnde, onafhankelijk vertrouwenspersoon. De beleidsdoelstellingen en de risicoanalyse integer handelen zijn besproken met de raad. Het bestuur heeft integriteitkwesties en de genomen maatregelen besproken met de voorzitter van de raad. Er hebben zich in 2010 geen transacties voorgedaan, waarbij sprake was van tegengestelde belangen. Het reglement van de raad is op dit punt in 2010 nageleefd. De raad is van mening dat de leden van de raad in 2010 onafhankelijk hun taken hebben kunnen uitvoeren en hebben uitgevoerd. Samenstelling raad van commissarissen in 2010 Lid raad van commissarissen S. Kolthek Voorzitter mr J.S.M. Lugte Secretaris S. Baart Lid (vanaf 15 april 2010) A.N.C. Hoekman Lid N.M. Dijkhuizen Lid M/V Geb. jaar Benoemd In Zittingsperiode tot Commissie Lidmaatschap M Kernraad M Kernraad V M M Mevrouw Baart en de heer Hoekman zijn benoemd op voordracht van de huurdersorganisaties. De heer Lugte is benoemd op voordracht van de ondernemingsraad. De heren Lugte en Hoekman zijn op 31 december 2010 afgetreden. De ondernemingsraad en de huurdersorganisaties buiten Haaglanden is gevraagd een bindende voordracht voor nieuwe 7

8 leden van de raad te doen. De raad houdt zich aan de statutair bepaalde zittingstermijn van haar leden van maximaal 2 keer 4 jaar. Hoofd- en nevenfuncties leden raad van commissarissen Lid raad van commissarissen S. Kolthek Voorzitter mr J.S.M. Lugte Secretaris S. Baart Lid A.N.C. Hoekman Lid N.M. Dijkhuizen Lid Hoofdfunctie Zelfstandig Consultant Directeur Stadstoezicht Gemeente Rotterdam Manager Facilitaire Dienstverlening, Laurens wonen diensten en zorg Nevenfunctie Commissaris Groothandelsgebouwen N.V., Rotterdam tot en met april 2010 Voorzitter Stichting Architectuur Instituut Rotterdam (AIR) Adviseur Kunst en Bedrijf B.V., Amsterdam Bestuurslid Van der Leeuwkring, Rotterdam Voorzitter raad van Commissarissen van de Stichting Woonformatie Ypenburg Parttime-docent Koninklijke NIVRA Voorzitter Bestuur Ronald Mc Donaldhuis Den Haag Lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Galilei Voorzitter Raad van Bestuur Stichting Service Bureau Ouderen Hellevoetsluis Lid Bestuur Viering Gedenkdagen Scheveningen Voorzitter Stichting Heelweg Partime-docent Luzac Lid raad van Commissarissen Woonpartners Helmond Lid raad van toezicht Stichting Scholengemeenschap Zuid-West Er zijn geen onverenigbare nevenfuncties van de leden van de raad en Vestia. Belangrijke besluiten/goedkeuringen De raad heeft in 2010 de volgende besluiten genomen dan wel goedkeuringen verleend. - Op 2 februari 2010 heeft de raad het projectdocument Wielslag te Rotterdam, goedgekeurd. - Op 15 april 2010 is mevrouw Baart benoemd als lid van de raad van commissarissen. - Op 23 juni 2010 heeft de raad het volkshuisvestingsverslag, het jaarverslag en de jaarrekening 2009 goedgekeurd. - Op 23 juni 2010 heeft de raad op advies van het bestuur KPMG benoemd als accountant met ingang van het verslagjaar Op 30 november 2010 heeft de raad de begroting 2011 en meerjarenraming goedgekeurd. Bestuursvergoeding en vergoeding leden raad van commissarissen In het kader van de 'wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens' dient ook de bestuursbeloning openbaar te worden gemaakt. De beloning van het bestuur van 8

9 Vestia bedraagt conform de definitie van de wet (2009: ), bestaande uit het belastbaar loon van (2009: ) en een bijdrage in de voorzieningen voor toekomstig loon van (2009: ). De vergoeding van de leden van de raad van commissarissen in 2010 bedraagt in totaal (2009: ). De vergoedingen voor de bestuurder en de raad zijn beperkt aangepast, analoog aan de stijging van de CAO Voorzitter Secretaris Lid Inhoudelijk verslag De raad is in 2010 zes keer bijeengekomen. De raad heeft in februari 2010 vergaderd in Rotterdam bij Vestia Rotterdam Noord. De heer Duyts, de bedrijfsdirecteur van dit Vestia-bedrijf heeft een inleiding verzorgd. Aan de orde kwamen onder meer enkele kengetallen, het werkgebeid, de portal wonen, Hofbogen, WWI-wijk Bergpolder, Schiebroek-Zuid en de Lijnbaanhoven. De raad heeft uitgebreid stilgestaan bij het treasuryverslag van Vestia. In het verslag zelf is een verantwoording van het gevoerde beleid opgenomen en zijn de resultaten afgezet tegen verschillende benchmarks. Vestia kon snel reageren op de gewijzigde omstandigheden. De portefeuille obligaties bestaat voor 92% uit staatsobligaties en de rente op de totale leningportefeuille gaat richting 3%. De resultaten zijn hierdoor nog gunstiger dan in Door voldoende kredietlijnen bij diverse banken loopt Vestia slechts beperkt liquiditeitsrisico. De rente moet op het niveau van minus 3% komen, wil Vestia in de liquiditeitsproblemen komen. De raad heeft, mede op grond van de opvatting van de accountant terzake, haar vertrouwen uitgesproken als het gaat om het in control zijn van Vestia op het gebied van de treasury. Het bestuur heeft de accountant gevraagd voor het jaar 2010 expliciet aandacht te schenken aan het treasurybeleid van Vestia door middel van extra gerichte onderzoeken. De raad heeft Vestia gecomplimenteerd met het behaalde resultaat en met het verslag. Tijdens dezelfde vergadering heeft de raad kennis genomen van de voorlopige financiële uitkomsten Deze komen 2 miljoen hoger uit dan in de begroting is opgenomen. De raad heeft hier kennis van genomen. De raad heeft in dezelfde vergadering stilgestaan bij het huurbeleid in Met tevredenheid heeft de raad kennisgenomen van het oordeel van de minister van WWI over het presteren in De opmerkingen over de onvolledigheid van de gegevens betreft mineure punten en heeft de aandacht van het bestuur. De raad heeft kort de voornemens van de minister rond de nieuwe staatssteunregels en de consequenties voor Vestia besproken. De raad heeft kennis genomen van de innovatieagenda van Vestia en begrip voor de keuze van het bestuur terughoudend te zijn met bedrijfsbrede nieuwe ontwikkelingen ter voorkoming van het overbelast raken van de organisatie. Het prodoc Wielslag is besproken en goedgekeurd. Verder heeft de raad stilgestaan bij de voornemens rond de nieuwe huisvestingswet, de brede heroverweging, de voornemens van de raad voor de jaarverslaglegging en het opgestelde Manifest ten behoeve van nieuwe raadsleden. 9

10 In de vergadering van 30 maart 2010 heeft de raad zich gebogen over de bindende voordracht lid raad van commissarissen door de huurdersorganisaties Haaglanden en bij de stand van zaken sanering en fusie met SGBB. In aanwezigheid van de accountant heeft de raad zich in juni uitgebreid gebogen over het volkshuisvestingsverslag, het jaarverslag, en de jaarrekening Vanwege gewijzigde regelgeving waren de jaarstukken later dan gebruikelijk gereed. Met ingang van 2009 moeten koopprojecten als gevolg van een stelselwijziging anders worden verwerkt. Het jaar 2009 was snel gereed, maar ook het jaar 2008 diende opnieuw te worden verwerkt. Ook voor de mensen van de accountant vergde dit veel extra werk. De accountant heeft aangegeven dat hij een goedkeurende verklaring heeft afgegeven. De accountant gaf aan dat er sprake is van onafhankelijkheid van de accountant en de beheersing frauderisico s bij Vestia is op orde. Bij het vastgoed constateerde de accountant dat Vestia uitgaat van de historische kostprijs, tenzij de bedrijfswaarde per woonbedrijf lager is. Een lagere bedrijfswaarde is tot op heden niet het geval. De accountant constateerde wel dat de bedrijfswaarde als gevolg van de onrendabele investeringen langzaam verdampt. De accountant was zeer positief over de administratieve organisatie. De accountant gaf voorts aan dat Vestia risico s loopt bij de grondexploitaties en niet verkochte nieuwe koopwoningen. Vestia heeft deze risico s wel goed in beeld. Ook heeft Vestia altijd nog de mogelijkheid koopwoningen om te zetten naar huurwoningen. De accountant heeft extra aandacht geschonken aan de projecten Medimall en aan Houtrust en specialisten van Deloitte hebben de treasury beoordeeld. Dit heeft niet geleid tot opmerkingen van de accountant. Vestia heeft uit voorzichtigheidsoverwegingen wederom een fors bedrag afgeboekt bij het Fonds Oppenheim. De tijd zal leren of dit teruggedraaid kan worden. Verder gaf de accountant aan dat Vestia de VPB en omzetbelasting voldoende in de vingers heeft. Bij de deelnemingen had de accountant geen opmerkingen. Algemene conclusie van de accountant is dat Vestia in controle is. In de managementletter heeft de accountant een aantal verbeterpunten opgenomen. De bestuurder heeft aangegeven dat deze de aandacht hebben en de accountant verzocht komend jaar hier expliciet aandacht aan te geven. De raad heeft dit ter kennisname aangenomen. In dezelfde vergadering heeft de raad zich gebogen over de accountantskeuze voor de komende periode. De huidige accountant heeft de maximale termijn van 10 jaar vol gemaakt. Er zijn 5 kantoren benaderd en gevraagd een offerte uit te brengen. Deze 5 kantoren zijn goed voor 90% van de corporatiemarkt. Kennis is bij alle partijen aanwezig, maar niet overal volkshuisvestingskennis. De kantoren en hun mensen zijn uitgenodigd vragen te stellen en zijn ook daar op beoordeeld. Ook is gekeken hoe kritisch men is ten opzichte van het CFV, de regelgeving, de raad voor de jaarverslaglegging en het accountantsprotocol. Ook is gevraagd of zij kunnen meedenken. Naast de tekenend accountant is een oordeel gegeven over de sectorvoorzitter en de controleleider. De gehanteerde criteria bij de beoordeling waren vakkennis, pragmatische houding in aanpak en houding, sectoraal netwerk en kritische houding ten aanzien van de Raad voor de Jaarverslaglegging, CFV e.d., de samenstelling van het team en aanpalende zaken als fiscaliteit. Ook de kosten hebben meegespeeld, maar waren van ondergeschikt belang. KPMG is als beste keus beoordeeld. De raad constateerde dat vakkennis belangrijk is, ook pragmatisme, netwerk en invloed in de sector, terwijl enige chemie, maar wel voldoende afstand eveneens belangrijk zijn. De raad besloot daarom KPMG aan te wijzen als nieuwe accountant. Verder heeft de raad kennis genomen van de managementrapportage 1e kwartaal Het bestuur heeft aangegeven dat de fusie met SGBB op 31 mei een feit is geworden. Vestia is doende met rechtelijke procedures rond SGBB. Verder heeft het bestuur de raad geïnformeerd 10

11 over gesprekken met andere corporaties over verdergaande samenwerking in de vorm van fusie. In september heeft de raad vergaderd bij Estrade Projecten. De heer Moerman, bedrijfsdirecteur van Estrade Projecten, is achtereenvolgens ingegaan op de organisatie, de opdrachtgevers, de voornaamste opgaven en projecten en de projectevaluaties. Bij Estrade Projecten werken 48 mensen, afhankelijk van de werkvoorraad en deels bestaande uit ZZP ers. Estrade Projecten werkt voor de Rotterdamse woonbedrijven, voor Vestia Zuidplas en voor Vestia Zuid Nederland. De werkzaamheden bestaan uit gebiedsontwikkeling, projectontwikkeling en projectrealisatie en acquisitie. Bij de standaardevaluatie zijn aandachtpunten goed opdrachtgeverschap van de woonbedrijven, de medewerking van de gemeente, korte doorlooptijden, financiële resultaten, generieke producten en duurzaamheid. Bij dit laatste is Vestia in Rotterdam verplicht gebruik te maken van stadsverwarming door restwarmte en dus niet van warmtepompen, waar Vestia elders mee werkt. De marktsituatie in Rotterdam is ronduit slecht: het aanbod van nieuwe koopwoningen overtreft in ruime mate de vraag. Vestia heeft zo n 350 woningen aanbestedingsgereed op de plank liggen, maar heeft de projecten uitgesteld vanwege het ontbreken van kopers. Tijdens dezelfde vergadering is gesproken over de vraag van de minister om een nadere toelichting te geven op de aankoop van de Hofbogen. Deze vraag is in eerste instantie gericht aan PWS. Vestia en twee andere corporaties zijn partner in de BV. De raad heeft uitgebreid gesproken over de managementrapportage 2e kwartaal Verder zijn aan de orde geweest het continuïteitsoordeel 2010 Centraal Fonds Volkshuisvesting, het assurancerapport inzake volkshuisvestingverslag 2009 van de accountant en de uitkomst vervolgonderzoek grondposities en risicovolle projecten. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting zag geen aanleiding een vervolgonderzoek bij Vestia te doen. Verder is aandacht geschonken aan de meldingsplichtige besluiten van niet woongerelateerde activiteiten. Bij de beleidsmatige ontwikkelingen is ingegaan op het Europadossier en de gevolgen voor Vestia bij de woningtoewijzing. Bij de woningtoewijzing zijn deze beperkt. Analyse leert dat Vestia ook nu al bijna 90% van de woningen toewijst aan mensen met een inkomen onder de per jaar. Verder is de stand van zaken prestatieafspraken in Den Haag en Rotterdam besproken en is ingegaan op het scholenprogramma in Rotterdam, de stand van zaken Topsportkwadrant Den Haag en het terrein HAGA-Ziekenhuis. Ook is ingegaan op het adviestraject van de commissie Deetman/Mans over onder meer de particuliere woningvoorraad in Oud Zuid in Rotterdam. In de vergadering van november heeft de raad de begroting voor 2011 en volgende jaren besproken met het bestuur. Vestia is voornemens de investeringen in de Krachtwijken door te zetten, indien de gemeenten ook hun toezeggingen nakomen. Aan de orde kwam de vraag of gemeenten dit kunnen. Daarover bestaat geen zekerheid, maar Vestia zoekt samen met gemeenten naar creatieve oplossingen. De bijdrage in de huurtoeslag van circa 20 miljoen per jaar voor Vestia vanaf 2014 is in de meerjarenraming verwerkt. Deels ten laste van het resultaat en deels in het onderhoud, personeelslasten en overige bedrijfslasten. De raad heeft aangegeven dat het goed is als de kwaliteit van de dienstverlening op peil blijft en communicatie richting huurders is daarbij van groot belang. De investeringen bij Vestia blijven op peil en deze liggen rond de 500 miljoen per jaar, exclusief onderhoud. Verder heeft de raad vragen gesteld inzake de treasury en het bedrag dat momenteel bij de banken uitstaat ter zekerheid van de gedaalde rente. De resultaten in de meerjarenbegroting blijven positief, mede dankzij het besluit om bepaalde complexen niet te slopen, maar te renoveren en door te exploiteren. Tijdens dezelfde vergadering is de derde kwartaalrapportage besproken. De raad heeft gevraagd naar de ontwikkeling van de leegstand. De luxe appartementen zijn lastig verhuurbaar 11

12 en ook de bedrijfsruimtes kennen leegstand. Vestia heeft inmiddels maatregelen genomen om deze leegstand terug te dringen, maar blijft afhankelijk van de marktomstandigheden. De raad heeft met instemming kennisgenomen van de zienswijze minister WWI over het presteren 2009, het Solvabiliteitsoordeel 2009 van het CFV. Bij het rapport Corporatie in Perspectief van het CFV constateerde de raad dat Vestia op diverse items, waaronder de bedrijfslasten en de rentelasten alsmede de realisatie-index goed scoort, des te meer omdat Vestia binnen de referentiegroep ook zelf nog eens fors meetelt. Het bod op het woningbedrijf Oirschot in een tender is eveneens besproken. De bestuurder heeft verslag gedaan van zijn gesprek met de Directeur Wonen, Wijken en Integratie over de Medimall. De raad heeft aangeven dat de Medimall maatschappelijk zeer wenselijk is en constateert dat het project ook financieel verantwoord is. Verder is stilgestaan bij de bonuslocaties in Den Haag, de nieuwe toewijzingsregels en discussies met gemeenten over de meerwaarderegeling. Evaluatie fusie met SGBB In de efficiencyparagraaf bij het fusiedossier heeft de raad toegezegd de resultaten van de fusie te monitoren en daar jaarlijks verslag van de doen in het jaarverslag. De fusie was op 1 juni 2010 effectief en inmiddels is SGBB het 14 e woonbedrijf van Vestia geheten Vestia Noord Nederland. De raad heeft geconstateerd dat Vestia Noord Nederland inmiddels volledig meedraait met de andere woonbedrijven van Vestia. De dienstverlening richting huurders is op peil gebleven, het huurbeleid blijft binnen aanvaardbare grenzen en de financiering is gesaneerd. Bij de projectontwikkeling is deskundige begeleiding van de vakbedrijven van Vestia in gezet. De bedrijfslasten van Vestia zijn niet gestegen, maar gedaald en de financiële continuïteit van Vestia is op peil gebleven. Daarbij moet de raad wel de kanttekening maken dat er nog de nodige juridische procedures lopen, waarvan de uitkomst niet altijd zeker is en een aantal projecten/ grondverwervingen hoogstwaarschijnlijk gepaard gaan met forse verliezen. In de winst- en verliesrekening 2010 is daarvoor een voorziening opgenomen. De financiële continuïteit van Vestia komt hierdoor geenszins in gevaar. De conclusie luidt dan ook dat de fusie een succes is. De raad is van mening dat Vestia, zowel op het terrein van de bedrijfsvoering en treasury als bij het volkshuisvestelijk presteren, het in het verslagjaar 2010 uitstekend heeft gedaan. S. Kolthek Voorzitter raad van commissarissen 12

13 Personeel en Organisatie In onderstaand organigram zijn de 18 Vestia-bedrijven weergegeven. Het gaat om 14 lokale woonbedrijven en 4 vakbedrijven. 13

14 Fusie met SGBB Als vervolg op de fusie met SGBB is in 2010 het nieuwe Vestia bedrijf Vestia Noord Nederland ontstaan. Na de vaststelling van de organisatie en formatie is de personele plaatsing van de medewerkers met succes afgerond. De (her) plaatsingsproblematiek is minimaal geweest. Vervolgens is met succes gewerkt aan de verdere implementatie van nieuwe systemen en procedures. Voorts is veel energie gestoken in de werving van een groot aantal nieuwe medewerkers. Integriteit Vanaf 2005 is het onderwerp integriteit binnen Vestia een terugkerend thema. De afgelopen jaren is dat ingevuld door: (1) het in samenwerking met de Vestia-medewerkers ontwikkelen van de gereedschapskist De kunst van het kiezen ; (2) de vaststelling van het integriteitsprotocol; (3) de discussies binnen de Vestia bedrijven over het thema integriteit en dilemmatrainingen; (4) de vaststelling (na overleg met de betrokken medewerkers) van competenties voor de diverse Vestia-functies waarbij de competentie integriteit veelvuldig een rol speelde en (5) de verankering van het thema integriteit in onze merkwaarden (BIPO). In 2009 is van een klokkenluidersregeling vastgesteld, inmiddels een algemeen aanvaarde professionele norm om medewerkers de mogelijkheid te geven (vermeende) misstanden aan de kaak te stellen. Er is ook een onafhankelijk externe vertrouwenspersoon aangesteld. Verder heeft een risicoanalyse plaatsgevonden bij personen binnen Vestia op sleutelposities, waarbij het risico op fraude expliciet aandacht heeft gekregen. In 2010 is gewerkt aan de voorbereiding van een nieuw instrument op het terrein van de integriteit. Het gaat om de zogenaamde integriteitspiegel die op intranet ter beschikking wordt gesteld. De integriteitspiegel biedt medewerkers, via het invullen van een vragenlijst, de mogelijkheid om een beeld te krijgen van hun eigen positie en die van de directe werkomgeving (collega s en management) ten opzichte van het thema integriteit. De spiegel is inmiddels geïmplementeerd. Verder heeft Vestia in 2010 meegewerkt aan een pilotproject van het CFV dat tot doel heeft een instrument te ontwikkelen dat in de sector gehanteerd kan worden om de integriteit te bewaken en te bevorderen (de zogenaamde gedragsscan). De pilot gedragscan is door het externe bureau CGG uitgevoerd. De rapportage schetst een positief beeld van het integriteitsgehalte van Vestia. Vacaturestop In de eerste helft van 2010 was de vacaturestop nog steeds van kracht. Er is geconstateerd dat de bedrijven eventuele bezettingsproblemen konden oplossen met creativiteit, verdere samenwerking binnen en tussen de bedrijven en niet in de laatste plaats door de bereidheid van medewerkers om in gaten te springen. Niettemin is het aantal knelsituaties toegenomen omdat de mogelijkheid om interne oplossingen te vinden geleidelijk aan is opgedroogd. Daarom is externe werving ruimhartiger toegestaan dan voorheen. De vacaturestop is halverwege 2010 opgeheven. 14

15 Regulier P&O-werk De aandacht op P&O-terrein ging in 2010 verder onder meer naar de beheersing en preventie van het ziekteverzuim, conflictbemiddeling en de verdere ontwikkeling van een P&O-monitor met stuur- en kengetallen. Daarnaast was er uiteraard het reguliere werk zoals werving en selectie, indiensttreding, arbeidsvoorwaarden, formatiezaken, opleiding en de personeelsbegroting. Realisatie 2010 Realisatie 2009 Gemiddelde leeftijd medewerkers 43,5 jaar 43,4 jaar Ziekteverzuim 4,7 % 4,9 % Kwaliteitsmetingen USP/Telan De uitkomsten van de continue meting van de klantprocessen door USP (norm 7,5), USP klanttevredenheid woning, woonomgeving en (dagelijks) onderhoud (norm 7,5) en telefonische bereikbaarheid door Telan (norm 7,0) zijn als volgt. De USP-score klanttevredenheid is in 2010 uitgekomen op de norm van 7,5 en is gelijk gebleven aan ten opzichte van 2009 (7,5). De USP-score klanttevredenheid woning, woonomgeving en (dagelijks) onderhoud bleef onder de norm. Deze hebben we in 2008 voor het eerst gemeten. De klanttevredenheid woning scoorde 7,4 (2009 7,4), de woonomgeving 6,8 (2009 6,7), schoonmaak 6,9 (2009 6,8), het onderhoud algemene ruimten/buitenzijde 7 (2009 6,8) en veiligheid 6,4 (2009 6,4) Dit is nog ver af van de norm. We gaan daar in 2011 extra aandacht aan schenken en bespreken de aanpak van verbeteringen in de woonomgeving en veiligheid met de gemeente of deelgemeente. De telefonische bereikbaarheid is in 2010 iets gedaald ten opzichte van 2009, maar bevindt zich nog steeds ruim boven de norm van 7,0. Het gemiddelde Vestia-breed in 2010 is uitgekomen op 7,5 (2009 7,6). ICT-ontwikkelingen Het jaar 2010 staat voor wat betreft de ICT-ontwikkelingen in het teken van een verdere professionalisering. Dit vertaalt zich met name in het verankeren van alle beheeractiviteiten in de reguliere bedrijfsvoering. Toch leggen de diverse ontwikkelingen binnen de ICT-applicaties een forse druk op de uitvoeringsorganisatie. De professionaliteit en de ontwikkelingssnelheid van de leveranciers gaat vaak niet zonder fouten. De kwetsbaarheid als gevolg van een beperkt aantal leveranciers van sectorale oplossingen noodzaakt de sector om gezamenlijke afspraken te maken over een referentiearchitectuur. Het programma Online Dienstverlening legt een groot beslag op de beschikbare organisatie. Ondernemingsraad In het verslagjaar heeft de bestuurder vijf maal formeel overleg gevoerd met de ondernemingsraad. Naast reguliere onderwerpen zoals de secundaire arbeidsvoorwaarden en het Arbo-beleid, zijn tal van andere onderwerpen aan de orde geweest. Het overleg verloopt in goede harmonie en levert vruchtbare resultaten op. 15

16 2. Volkshuisvestingsverslag In dit hoofdstuk legt de Vestia Groep verantwoording af over de geleverde prestaties op de zes verantwoordingsvelden van het Besluit beheer sociale huursector. De velden zijn: - het bij voorrang huisvesten van de doelgroep - het zorgdragen voor kwaliteit van de woongelegenheden - het betrekken van bewoners bij beleid en beheer - activiteiten op het gebied van leefbaarheid (inclusief sponsoring) - het bijdragen aan wonen en zorg - het waarborgen van de financiële continuïteit - krachtwijken. Voorts zijn in dit hoofdstuk de overige werkzaamheden (paragraaf 7), een lijst van verbindingen (paragraaf 8) en een verklaring dat de Vestia Groep uitsluitend op het gebied van de volkshuisvesting werkzaam was (paragraaf 9), opgenomen Het bij voorrang huisvesten van de doelgroep Woonruimteverdeling algemeen Vestia Groep is een sociaal betrokken onderneming, die het beheren en ontwikkelen van een breed scala aan wonen gerelateerde diensten en producten als doelstelling heeft. Het huisvesten van lagere inkomensgroepen en doelgroepen van maatschappelijk herstel is een van de volkshuisvestelijke speerpunten van de Vestia Groep. Uitgangspunt daarbij is dat huurders zelf kunnen kiezen voor een woning. Op dit moment is de keuzevrijheid van huurders nog beperkt door de grote druk op de woningmarkt. Door nieuwbouw tracht Vestia deze druk te verminderen. Vestia is één van de gangmakers van de regionale woonruimteverdeling. Een ongedeelde stad in een ongedeelde regio is hierbij ons uitgangspunt. Het succesvolle model in Haaglanden is inmiddels ook in de Stadsregio Rotterdam ingevoerd. Dit impliceert hogere slaagkansen voor lagere inkomens in de regiogemeenten en ruimere toegang voor middeninkomens in de centrale stad. Via een regionaal woningbouwscenario wordt dit ook via het vastgoed ondersteund. Het gaat om minder sloop/verkoop en meer sociale woningbouw in de regio met als contramal in de centrale stad: meer sloop/verkoop en meer duurdere woningbouw. Als doelstellingen heeft Vestia evenals voorgaande jaren, voor 2010 het volgende geformuleerd: - percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen woningen van totaal vrijkomend aanbod minimaal 70% - percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen woningen van vrijkomend aanbod tot aftoppingsgrens minimaal 80% - percentage aan BBSH-doelgroep toegewezen nieuwbouwhuurwoningen tot de aftoppingsgrens minimaal 90% - percentage aan jongeren (tot 27 jaar) toegewezen woningen minimaal 35% - aantal toegewezen woningen aan de doelgroep van maatschappelijk herstel minimaal

17 Jongerenhuisvesting Jongeren hebben het niet altijd makkelijk op de woningmarkt. Wanneer Vestia de woningen verdeelt op basis van inschrijvingsduur inschrijving mag pas vanaf je 18 e verjaardag dan ben je de eerste jaren daarna niet in het voordeel. Uit analyses bleek een jaar of vier geleden dat de slaagkansen van jongeren in veel gemeenten ver achterbleven bij die van andere groepen. Vestia verhuurde voor 2005 slechts rond de 20% van haar woningen aan jongeren onder de 27 jaar. In 2006 heeft Vestia haar beleid gewijzigd, gericht op een hoger percentage toewijzing aan jongeren. Als streefcijfer is toen 35% opgenomen voor Vestia als geheel; per woonbedrijf kan dit verschillen als gevolg van verschillen in de samenstelling van het woningbestand. Er zijn twee manieren om een hoger percentage te halen: enerzijds het toevoegen van nieuwbouw speciaal voor jongeren, anderzijds het toewijzen van meer bestaande woningen aan jongeren. Ook in de bestaande voorraad is het aanbod aan woningen voor jongeren vergroot. Sommige woonbedrijven hebben extra woningen voorzien van het label 'tot 27 jaar'. In enkele gevallen heeft een beleidsherziening geleid tot het aanwijzen van een complex tot jongerencomplex waar Vestia eerst aan sloop/nieuwbouw dacht. Ook waar sloop nog wel op de planning staat verhuren we in veel gevallen tijdelijk aan jongeren. Door al deze inspanningen laat het percentage toewijzingen aan jongeren een duidelijk stijgende lijn zien. In 2007 haalden we dit streven met 34% al bijna. In 2008 is de gestelde doelstelling ruimschoots gehaald. Van de verhuringen in 2008 (inclusief tijdelijke verhuur) zijn er woningen verhuurd aan jongeren tot 27 jaar (36,9%). In 2009 is het percentage, uitgekomen op 36, dus net boven het streefpercentage. In 2010 is het percentage uitgekomen op 33,5. Deze daling is volledig te danken aan de verhuringen van het nieuwe woonbedrijf Vestia Noord Nederland (voorheen ouderenhuisvester SGBB) en het omzetten van onverkochte koopwoningen in dure huurwoningen. Begeleid wonen voor jongeren Vestia spant zich ook in voor jongeren die om een of andere reden niet goed zelfstandig kunnen wonen. Daarbij werkt Vestia nauw samen met verschillende welzijn- of onderwijsinstellingen. Zo heeft Vestia drie jaar geleden een samenwerkingsverband getekend met stichting Jeugdformaat, een instelling die in de regio Haaglanden actief is bij de opvang en begeleiding van jongeren die al dan niet tijdelijk niet meer thuis kunnen wonen. In Rotterdam is na de Walenburgerweg, het Klooster en de Matrix een 4 e jongeren-foyer gerealiseerd, de Zuiderster. In 30 duo-woningen bieden we aan zestig jongeren woonruimte met begeleiding vanuit stichting FlexusJeugdplein. Bijzonder aan het project Zuiderster is dat de ROC's Zadkine en Albeda de jongeren voordragen. Op die manier is het mogelijk om preventief te werken in de strijd tegen voortijdige schooluitval: als het schoolmaatschappelijk werk signaleert dat een jongere van school dreigt uit te vallen als gevolg van problemen thuis, dan kan een begeleide plek in de Zuiderster er toe bijdragen dat de jongere toch zijn of haar school kan afmaken. Huisvesting bijzondere doelgroepen In het verlengde van wonen en zorg is binnen Vestia ook maatschappelijk herstel een bedrijfsbreed aandachtspunt. Maatschappelijk herstel heeft veel raakvlakken met wonen en zorg. Het gaat om kwetsbare, maar tevens aandachtvragende groepen zoals dak- en thuislozen en (ex)verslaafden. Kenmerkend zijn de meervoudige problemen van de doelgroep. Men kan (tijdelijk) niet zelfstandig functioneren op meerdere facetten van het leven. De oorzaken zijn 17

18 uiteenlopend. Het kan samenhangen met een psychische of verstandelijke beperking, gevolg van een verslaving, maar ook mensen met tegenslag kunnen in een situatie raken waar zij op eigen kracht niet uitkomen. Vestia helpt deze doelgroep in het reguliere verhuurtraject en in speciaal opgezette woonprojecten. Met het beschikbaar stellen van bijna 243 woongelegenheden heeft Vestia in 2010 ruimschoots voldaan aan haar taakstelling in de betreffende gemeenten (norm minimaal 150). In 2009 lag dit aantal op 210. Het hoge aantal in 2010 is mede te danken aan de oplevering van een aantal nieuwe woonvoorzieningen voor deze doelgroep. In Rotterdam en Den Haag zet Vestia zich in voor de uitwerking van het Plan Maatschappelijke Opvang van de G4, dat als resultaat moet hebben een daadwerkelijke vermindering van de omvang van de dak- en thuislozen in de grote steden. Het is de bedoeling dat we een aantal nieuwe voorzieningen aanbieden, zodat een keten ontstaat met goede doorstroommogelijkheden en cliënten snel naar hun maximale niveau van zelfstandigheid worden geleid. In Den Haag lopen met iedere corporatie afspraken over inzet voor enkele doelgroepen (Vestia neemt al jaren de GGZ-geïndiceerde doelgroep voor haar rekening). De ambitie van Rotterdam is (onder meer) 30 nieuwe voorzieningen te realiseren, die we evenwichtig spreiden over alle deelgemeenten. Preventie huisuitzettingen Het beleid van Vestia is om al bij een kleine huurachterstand persoonlijk contact met de bewoner te zoeken. In alle fasen van het traject is het beleid een combinatie van de helpende hand bieden en duidelijkheid. De huur moet wel betaald worden. De aanpak van betalingsachterstanden is geen gemakkelijk traject. Vaak is sprake van grote, complexe schulden en tal van andere problemen. Mensen zijn in eerste instantie geneigd de problemen te ontkennen en denken dat het wel goed komt. Pas in het laatste stadium, als het ontruimingsvonnis er is, beseft men de ernst van de situatie. Het beleid van Vestia is er op gericht mensen met achterstand zo snel mogelijk te bewegen een betalingsregeling te treffen en zo nodig hulp te accepteren, zowel op financieel als op maatschappelijk gebied. Dit vraagt om een goede en snel werkende achtervang van hulpverlening zonder wachtlijsten. Om zo n achtervang te realiseren is een goed samenspel nodig tussen corporaties en gemeentelijke instanties, met name de Gemeentelijke Kredietbank, de Sociale Diensten en andere op dit terrein werkzame instellingen. In Den Haag, Rotterdam, Delft en Zoetermeer zijn convenanten afgesloten om de samenwerking te structureren of te verbeteren. In 2010 zijn er 322 ontruimingen geweest tegen 307 in Helaas een stijging met 5%. Langzaam aan wordt duidelijk dat de economische crisis ook onze huurders aan het raken is. Woonfraude Indien onrechtmatige bewoning bekend is, onderneemt Vestia actie met behulp van wettelijke mogelijkheden. De actie van Vestia beperkt zich in principe tot de woning waarop de melding/klacht betrekking heeft. Wanneer er duidelijke aanleidingen zijn, bijvoorbeeld als er uit een complex met enige regelmaat signalen komen van overlast of andere onrechtmatigheden, kunnen we een heel complex of hele straat onderzoeken. Bij straat- of complexgewijze aanpak maken we aan de huurders duidelijk dat het in het belang van de leefbaarheid is, dat er duidelijke aanleidingen zijn in relatie tot onze rol als verhuurder en dat huurders die te goeder trouw zijn er niets van te vrezen hebben. Aanpak op een hoger schaalniveau dan complex of straat acht Vestia niet wenselijk. Wanneer Vestia constateert dat er sprake is van onderverhuur van een deel van de woning zonder dat daar vooraf toestemming voor is gevraagd, verlenen we alsnog toestemming volgens 18

19 dezelfde criteria als wanneer er vooraf toestemming was gevraagd (huurder heeft zijn hoofdverblijf in het gehuurde en er is geen overbewoning). Dit geldt niet wanneer de onderverhuur gepaard gaat met overlast. Ook wanneer de huurder zijn hoofdverblijf elders heeft, maken we altijd een einde aan de huurovereenkomst en ook aan de onderverhuur. Hiervan wijken we slechts in uitzonderingssituaties en om humanitaire redenen af. Vestia tolereert geen overbewoning, ongeacht of die vooraf of achteraf wordt geconstateerd. In een gezinssituatie kijken we welke mogelijkheden er voor de huurder en zijn gezin zijn om andere (grotere) huisvesting te vinden. De omkering van de bewijslast (de huurder moet desgevraagd kunnen bewijzen dat hij zijn hoofdverblijf heeft in de woning en niet illegaal onderverhuurt) is opgenomen in de Algemene Huurvoorwaarden. Mutaties In 2010 heeft de Vestia Groep in totaal woningen (opnieuw) verhuurd. In 2009 werden woningen opnieuw verhuurd. Het aantal mutaties is gestegen dankzij de fusie met SGBB en het aantal opgeleverde woningen. In 2010 zijn nieuwe huurwoningen opgeleverd en in 2009 waren dat er 858. In deze cijfers zijn eveneens opgenomen de tijdelijke verhuringen van woningen, die we op termijn gaan slopen. De mutatiegraad, ofwel het aantal nieuwe verhuringen over 2010 ten opzichte van het totaal aantal woningen per 1 januari 2011, bedraagt 8,9% (in 2009 was dit 8,4%). Bij de mutatiegraad is ook rekening gehouden met nieuwe verhuringen. De mutatiegraad van de Vestia-bedrijven bij elkaar in Haaglanden komt uit op 8,6%. In Rotterdam komt de mutatiegraad uit op 8,4%. Wanneer we kijken naar het aantal mutaties per huurklasse, dan blijkt de mutatiegraad bij de dure huurklassen fors hoger dan bij de betaalbare en bij de goedkope huurklassen (15,3% versus 8,0% en 10,3%). Woningtoewijzing In 2010 is 63,2% van de gemuteerde woningen (nieuwbouw en bestaand) toegewezen aan eenpersoonshuishoudens. Dit is hoger dan in 2009 (59,8%). Van de vrijgekomen en nieuwe woningen in 2010 is 12,2% toegewezen aan huishoudens die bestaan uit drie en meer personen (in ,5%). Een uitsplitsing van de toewijzing naar leeftijd laat zien, dat het aandeel ouderen bij de nieuwe verhuringen is gestegen. En wel van 11,8% in 2009 naar 15,6% in Dit lage percentage valt voor een deel te verklaren door het feit dat ouderen in het algemeen minder verhuisgeneigd zijn. Het merendeel van de in 2010 gemuteerde en nieuwe woningen is toegewezen aan huishoudens met een laag inkomen, namelijk 69,3% (in 2009: 70,0%). De definitie voor laag inkomen is gebaseerd op het BBSH. Dit percentage is nipt onder de norm van 70%. In 2011 passen wij dit streefpercentage aan conform de prestatieafspraken die we in een fors aantal gemeenten hebben gemaakt. Vanaf dat moment geldt het percentage van 70% niet meer van alle verhuringen, maar alleen van het aantal mutaties in het sociale segment (onder de huurtoeslaggrens). Reden is dat steeds meer verhuringen in het geliberaliseerde gebied plaatsvinden waar de doelgroep niet kan huren. Daarmee zakte jaarlijks het toewijzingspercentage, terwijl het toewijzingsbeleid in het sociale segment gelijk bleef. Het aandeel van de vrijgekomen goedkope en betaalbare huurwoningen dat is toegewezen aan huishoudens met een laag inkomen bedraagt 80,3%. In 2009 was dat 78,5%. Dit betekent, dat 19,7% van de goedkope en betaalbare huurwoningen is terechtgekomen bij huishoudens met een inkomen boven de inkomensgrenzen uit het BBSH. Dit komt mede door het feit dat er in Haaglanden afspraken zijn gemaakt om in wijken met een eenzijdig goedkoop woningbezit niet 19

20 te labelen op het BBSH-inkomensmaximum. In deze wijken geldt een hoger maximaal inkomen. Veelal gaat het overigens om mensen die een inkomen hebben dat net boven de maximum BBSH-inkomensgrens ligt. In de Stadsregio Rotterdam gelden voor de toewijzing van de betaalbare huurwoningen geen inkomensgrenzen meer. Ook hier heeft Vestia het overgrote deel van de vrijkomende goedkope en betaalbare woningen toegewezen aan de doelgroep, namelijk rond 71,4 % (2009: 76%). Huurbeleid Vestia heeft in haar begroting rekening gehouden met een reguliere huurstijging gelijk aan de verwachte gemiddelde inflatie van 1,0% in De gemiddelde inflatie is in 2009 uitgekomen op 1,2%. In 2010 hanteerde Vestia een gemiddelde huurstijging van 1,2% gelijk aan de gemiddelde inflatie in Bij mutatie van de bestaande woningen is in de regel uitgegaan van 85% maximaal redelijk, tenzij de marktomstandigheden dit niet toestonden. Dit laatste heeft zich in zeer beperkte mate voorgedaan. Er is geen aanleiding het huurbeleid (huurstijging, harmonisatiebeleid) bij bestaande woningen aan te passen. Als gevolg van de wijziging in de Huurtoeslagwetgeving hebben we het aanvangshuurbeleid nieuwbouw wel herijkt. Niet langer gaan we als regel uit van de aftoppingsgrens bij bereikbare woningen, maar hanteren we de huurtoeslaggrens, tenzij het woningwaarderingsstelsel zich daartegen verzet of we harde afspraken hebben met de gemeente in de gronduitgiftevoorwaarden. Huurders ontvangen nog steeds huurtoeslag en vanwege de goede isolatie bij nieuwbouw, blijven de woonlasten, inclusief kosten energie, betaalbaar. Vestia beschikte eind 2010 over (23,6%) goedkope huurwoningen, (61,4%) betaalbare huurwoningen, (10,8%) dure huurwoningen tot de huurtoeslaggrens en (4,2%) dure huurwoningen vanaf de huurtoeslaggrens. Hierbij is geen rekening gehouden met eenheden in verzorgingstehuizen en overige woongelegenheden. In 2010 zijn 14 goedkope woningen, 392 betaalbare woningen, 439 dure woningen tot de huurtoeslaggrens en 330 dure woningen boven de huurtoeslaggrens nieuw gebouwd. Daarnaast zijn 91 eenheden in verzorgingstehuizen en 361 overige eenheden nieuw gebouwd. Leegstand De spanning op de woningmarkt is zodanig, dat over het algemeen er geen sprake is van structurele leegstand van enige betekenis. Uitzondering hierop zijn een aantal complexen bij Vestia Noord Nederland. De leegstand daar is boven gemiddeld. Als gevolg van herstructureringsplannen staan er wel woningen leeg. Het gaat hierbij om woningen, die op korte termijn voor sloop in aanmerking komen. Veel van deze woningen verhuren we tijdelijk aan jongeren. Huuropbrengst De gerealiseerde huuropbrengst over 2010 komt uit op circa 440 miljoen. De huurderving als gevolg van leegstand bedraagt over 2010 ongeveer 7,2 miljoen, dit is ongeveer 1,6% van de geprognosticeerde huuropbrengst ( 454 miljoen). Over 2009 bedroeg de huurderving als 20