WKK en Stadsverwarming DEF Expert meeting. Rotterdam 12 september 2012

Transcriptie

1 WKK en Stadsverwarming DEF Expert meeting Rotterdam 12 september 2012

2 Start DE ELECTRICITEIT uit 1895 van Gasingenieur P. van Cappelle: Wanneer wij een terugblik werpen op de reeks eeuwen, die achter ons ligt, en in de geschiedenis van de beschaving der mensheid opklimmen tot de grijze, sagenrijke oudheid, dan treft het ons, dat nog nooit de ontwikkeling der menschelijke cultuur in eene korte spanne tijds zulke groote vorderingen heeft gemaakt, als in de 19 de eeuw; zoodat het jaar 1800 als het begin van een nieuw tijdperk kan worden beschouwd. In 1895 was P. van Cappelle Onder-Directeur der gemeentelijke Gas- en Electriteitsfabriek te Rotterdam. DEF Expert meeting september 2012

3 Stelling 1: WKK en stadsverwarming: een moeilijke combinatie! DEF Expert meeting september 2012

4 WKK en stadsverwarming Rotterdamse situatie Wat vooraf ging Techniek Ontwikkelingen Toekomst (?) DEF Expert meeting september 2012

5 Geschiedenis stadsverwarming Rotterdam Idee SVW-R dam ontstond net na het bombardement in mei 1940, promotor: dr. ir. J.A. Ringers In opdracht van Ringers maakte Jhr. ir. A.C.D. de Graeff een voorlopig rapport (dec. 1940) met de voordelen SVW: o o o o o o o voor den afnemer, gemakkelijker, beter, veelal economischer; voor de volksgezondheid, geen rook en roet, geen kolenstof en asch binnenshuis en op straat; voor de bebouwing, geen vervuiling door rook en roet; voor de veiligheid, verminderd brandgevaar, doordat het aantal stookplaatsen sterk is gereduceerd; voor het verkeer, vervallen van kolentransport in straten; voor den stedenbouw, vervallen van schoorstenen en rookkanalen; voor de algemeen brandstofeconomie, besparing door vollediger verbranding, goedkoper brandstof, koppeling van verwarming en elektriciteitsvoorziening. Vooral leveringszekerheid was een zwaarwegend verkoopargument 1949: eerste levering door Delftse vaart aan het flatgebouw Pax aan de Groenendaal 1952: start centrale Schiehaven met levering (WKK, tot 1990), in 1960 onderstation Blekerstraat 1978: levering RoCa-gebied 1982: in gebruikname RoCa-centrale 1986: koppelleiding van RoCa-gebied naar binnenstad-gebied 1988: in gebruikname EFG-1 STEG 1996: in gebruikname RoCa-III STEG t.b.v. W-/CO2-levering aan B (Energie Delfland) en ENECO-R dam 1996: koppeling Rotterdam-zuid ( kop van zuid ) aan het SVW-systeem, 2011: CO2-levering aan B gestopt Heden: ontwikkeling Warmtebedrijf Rotterdam DEF Expert meeting september 2012

6 SV-net R dam anno 2012 DEF Expert meeting september 2012

7 Ontwikkelingen Concessiegebieden Nu circa aansluitingen Doel 2023 circa aansluitingen Warmte-uitkoppeling industrie DEF Expert meeting september 2012

8 Werking centrale met warmte- krachtkoppeling Deairator Steam turbine Fuel Air Fuel supply Gas turbine boiler District heating condensor Main condensor DEF Expert meeting september 2012

9 MW-e Warmteproductie kan leiden tot verminderderde E-opbrengst Electric power in relation to thermal power (example) Electric power decrease is in this example 1 MW-e per 7 MW-th MW-th DEF Expert meeting september 2012

10 Import/Export E Situatie voor 2001: geen markt DEF Expert meeting september 2012

11 Realiseringsgebied condenserende STEG versus Warmtemarkt Kenmerken huidige stadsverwarming: Geen markt Eén producent (E.ON) Verplichte levering Lage bedrijfstijd Veelal bedrijfsvoering links in het realiseringsgebied, hoog gasverbruik Bij lage E-prijzen is WKK niet economisch en is warmte uit hulpketels goedkoper DEF Expert meeting september 2012

12 Focus WKK, twee producten, warmte en elektriciteit: o Hoofd inkomstenstroom: elektriciteit o E-markt (focus) zeer bepalend voor financieel rendement DEF Expert meeting september 2012

13 Capaciteitssituatie in Nederland Productiecapaciteit voor 2001 in balans o Centrale aansturing o Collectief regel- en reservevermogen In 2001 opdeling landelijk park o In beginsel geen collectief regel- en reserve o Meer draaiend reserve meer behoefte aan capaciteit Goede marktomstandigheden o Investeringsklimaat Overcapaciteit DEF Expert meeting september 2012

14 Was dit het dan???? DEF Expert meeting september 2012

15 Wind en zon bij in Duitsland: 2012 eerste half jaar DEF Expert meeting september 2012

16 Trends in Duitsland 2011 PV + Wind is 10,8% van totale E-productie 2012 eerste half jaar PV + Wind is 15,6% van totale E-productie DEF Expert meeting september 2012

17 Vermogen (MW) PV-Duitsland in NL-perspectief Vergelijking Duitse PV-productie met de totale elektriciteitsvraag in Nederland 25 mei E-productie PV in Duitsland E-vraag (Tennet) in Nederland Tijdstip (uur) Hermann Scheer (Member of the German Parliament, since 1980) introduceerde invoedingstarief Documentaire (Tegenlicht VPRO, 21 oktober 2008) Here Comes The SUN DEF Expert meeting september 2012

18 In het nieuws FD, 23 augustus 2012 DEF Expert meeting september 2012

19 Gevolgen: Enerzijds overcapaciteit in NL Anderzijds enorme groei duurzaam vermogen DEF Expert meeting september 2012

20 E-prijzen Last update: 9th August Cal 13 Cal 14 Cal 15 Cal 16 Cal 17 ENDEX TTF Gas/MWh-bovenwaarde (35,17 MJ/nm 3 ) 14,601 27,206 27,808 27,775 27,688 27,716 ENDEX Power NL Base/MWh 52,360 52,100 50,840 50,700 50,940 52,290 Brandstofkosten/MWh incl. CO 2 obv stookwaarde (31,65 MJ/nm 3 ) 16,225 31,848 32,719 32,884 32,989 33,223 Variabel O&M/MWh 3,500 3,500 3,500 3,500 3,500 3,500 Minimum E-rendement (obv stookwaarde) Base 29,0% 57,3% 60,2% 60,7% 60,6% 59,5% DEF Expert meeting september 2012

21 Mogelijke oplossingen? Start bij Warmtegebruikers! o stimuleren over te gaan op lage temperatuurverwarming (waarom moet tot 120 C warmte geproduceerd worden om woningen op 22 C te houden?) o Betere oplossingen zoeken voor tapwaterverwarming Creëren warmtemarkt Selectief zijn met klantkeuze Gecombineerde opwekking, meerdere warmteproducenten met tegengestelde prikkels o Warmte uit industrie DEF Expert meeting september 2012

22 Warmte uit industrie? Bedrijven eerste zelf optimaliseren Wat over is naar de buren (cascaderen) Wat dan over is (LT?) invoeden op SV-net Hoge bedrijfstijden, zeker mogelijkheden voor industriële WKK o rechts in het realiseringsgebied DEF Expert meeting september 2012

23 Vragen aan aanwezigen Kent u de warmtebalans binnen uw bedrijf: o Hoeveel warmte wordt afgevoerd? o Op welk temperatuurniveau? o Verschillende processen waarbij warmte nodig is, welke temperatuurniveaus? Zijn er nog interne optimalisatiemogelijkheden aanwezig? Buren mogelijke partners (externe optimalisatie/synergie)? Wat blijft er over voor uitkoppeling stadsverwarming? Heeft u een planning? Er is behoefte aan warmte! DEF Expert meeting september 2012

24 Stelling 2: Iedere aansluiting/klant die hoge temperatuur eist vormt een belemmering voor duurzaamheid DEF Expert meeting september 2012

25 Dank voor uw aandacht! Vragen van aanwezigen? DEF Expert meeting september 2012

26 - 26 -

27 Off peak Peak Economical FHF k in relatie tot E-marktprijs 2,5 2 Niet gewenst voor E- productie Gewenst voor E-productie 1,5 1 0, E-price /MWh DEF Expert meeting september 2012