Plan van Aanpak Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plan van Aanpak Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente"

Transcriptie

1 Plan van Aanpak Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente Dit plan van aanpak is geschreven op basis van KinderrechtenNU- methode voor implementatie van Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente en in het onderwijs. Hoe draagt uw gemeente bij aan het informeren over en het borgen van het VN- kinderrechtenverdrag? Hoe kan uw gemeente kinderrechten verankeren in het jeugd- en onderwijsbeleid? KinderrechtenNU (KRNU) is de stichting die kinderrechten onder de aandacht brengt bij gemeenten, professionals, scholen, opvoeders en kinderen. Door middel van structurele kinderparticipatie wordt het kinderrechtenverdrag verankerd in de samenleving. 0

2 Inleiding KRNU heeft haar methode beschreven in het document KinderrechtenNU- methode voor implementatie van Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente en in het onderwijs Het is gebaseerd op het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (VRK). Het VRK is in 1989 aangenomen door de VN en voor Nederland in werking getreden in Het Verdrag staat boven de Grondwet. Met de KRNU- benadering staan de kinderen en hun leefomgeving centraal. KRNU- kinderparticipatie gaat uit van: Hoe gaan we met elkaar om? Hoe zorgen we voor elkaar? Wat is er nodig om op te groeien? Vanuit een gestructureerd kader wordt door kinderen zelf inhoud en vorm gegeven aan kinderparticipatie. Uit de toespraak van Koning Willem Alexander bij de inhuldiging op 27 april 2013: Burgers die zich medeverantwoordelijk weten voor het algemeen belang en opkomen voor elkaar." Kernwaarden van het VRK zijn: voorrang voor de veiligheid en de ontwikkeling van het kind op de rechten van volwassenen, inclusief ouders; kinderrechteneducatie voor kinderen en volwassenen; participatie van kinderen; gelijke kansen voor kinderen; onderwijs gericht op de algehele ontwikkeling en democratische burgerschapsvorming van het kind. Wat kan de KinderrechtenNU- methode betekenen voor de gemeente? KinderrechtenNU- methode laat de kinderen van 9 tot 13 jaar zelf aan het woord en stimuleert en ondersteunt hen bij het in kaart brengen van hun eigen kinderwereld; maakt gebruik van de Methodiek Kinderparticipatie en Kinderrechten, de Kinderrechtenchecklist, het Kinderrechtenspel, het Kinderprotocol Meldcode, de Kinderparticipatiecirkel, een Kinderrechtencoach, een Raad van Jeugdambassadeurs, het KinderrechtenMagazine en het keurmerk Kinderrechtenproof; ondersteunt de gemeente bij het bewustmaken van kinderparticipatie en kinderrechten. De Kinderrechtenchecklist biedt het overzicht van alle onderwerpen die met de kinderrechten te maken hebben en vertaald kunnen worden in het jeugdbeleid. Met de checklist kan integraal jeugdbeleid worden ontwikkeld door een relatie te leggen met bijvoorbeeld te dikke kinderen, (cyber)pesten, kindermishandeling en seksueel misbruik, huiselijk geweld, alcohol-, drugs- en computerverslaving, een schadelijk virtueel milieu, niet buiten kunnen spelen, geen goede opvoeding krijgen, spijbelen of op de wachtlijst staan voor jeugdzorg. 1

3 Bij de intreding van de Wet Meldcode veel aandacht voor de protocollen voor de professionals: Jeugdambassadeur Simone: En wij dan, wat moeten wij dan doen als het met een vriendinnetje of een klasgenoot niet goed gaat, wat is dan ons protocol? In middels is het Kinderprotocol aan de Kinderrechtenchecklist toegevoegd. In het KinderrechtenMagazine komen gemeentelijke bestuurders en ambtenaren, jeugdgezondheidzorg, schoolmaatschappelijk werk, onderwijs, politie en alle andere professionals rondom kinderen ѐn kinderen zelf aan het woord over alle zaken die nodig zijn voor kinderen om op te kunnen groeien en zich te kunnen ontwikkelen. Hierdoor wordt de noodzakelijke inzet van de gemeente duidelijk en wordt de gemeentelijke sociale kaart voor kinderen zichtbaar. Door de preventieve werking van de methode komen minder kinderen in de knel waardoor minder beroep gedaan zal worden op de jeugdzorg en hoge kosten bespaard kunnen worden. Emily: Op de checklist staat allemaal wat je nodig hebt in jouw leven en wat wel en niet goed is. Daar staat ook op wat je moet doen als het niet klopt. Uitvoering Het Gemeentebestuur is de gastheer, luistert en neemt het gedachtegoed van kinderen mee in de besluitvorming en draagt zorg voor een terugkoppeling. De gastheer laat zich ongevraagd en gevraagd adviseren. De methode Kinderparticipatie en Kinderrechten kan in iedere gemeente uitgevoerd worden. Met wethouders en beleidsmakers van gemeenten vinden kennismakingsgesprekken plaats over het doel, de methode en de instrumenten. Met de uitvoering van het plan wordt het kinderrechtenverdrag het kader voor het integraal jeugdbeleid en de opvoeding en wordt kinderparticipatie verankerd. Voor het uitvoeren van het Plan van Aanpak Kinderparticipatie en Kinderrechten is de samenwerking met het basisonderwijs essentieel. Voor het realiseren van de uitvoering van de methode Kinderparticipatie en Kinderrechten kunnen de volgende onderdelen worden onderscheiden: 1. Opstellen en ondertekenen van convenant tussen gemeente en KinderrechtenNU 2. Aanstellen Kinderrechtencoach 3. Ontwikkelen gemeentelijk vierjarenplan door de Kinderrechtencoach geadviseerd door KinderrechtenNU 4. Verkiezingen jeugdambassadeurs en Installatie Raad van Jeugdambassadeurs = Kick- Off 5. KinderrechtenMagazine 6. Kinderrechtenproof Implementatie van kinderrechten en kinderparticipatie zorgt voor een structurele verbetering van de positie van kinderen. 2

4 1. Introductie KinderrechtenNU en opstellen intentieverklaring tussen gemeente en KinderrechtenNU Ter voorbereiding worden verkennende gesprekken gevoerd met de betreffende wethouder(s) en beleidsambtenaren. In eerst instantie wordt gestreefd naar een intentieverklaring. Deze wordt vervolgens uitgewerkt in een vierjarenplan dat inhoudelijk en financieel met de wethouder(s) besproken wordt. Tot slot wordt een convenant opgesteld waarin de doelstelling, het vierjarenplan en de financiering zijn opgenomen. Burgemeester Arnoud Rodenburg: We moeten mensen bewust maken dat we met elkaar zorgen voor een veilige leefomgeving voor kinderen in de klas, thuis en buiten. De methode van KinderrechtenNU kan ons daarbij helpen. 2. Aanstellen Kinderrechtencoach Voor de uitvoering van het vierjarenplan wordt een Kinderrechtencoach benoemd. De Kinderrechtencoach is een ambtenaar met pedagogische kennis en vaardigheden, die zijn of haar rol kindgericht kan uitvoeren. De coach hanteert de Kinderparticipatiecirkel en de Kinderrechtenchecklist. Hij/zij is de spil in de gemeentelijke organisatie om bekendheid te geven aan Kinderparticipatie en Kinderrechten en zorgt er voor dat de checklist binnen het gemeentelijk apparaat maar ook daarbuiten bekend wordt. KinderrechtenNU verzorgt hiervoor een workshop. De coach behartigt de belangen van de kinderen en waakt er voor dat wat in de gemeente nodig is voor het gezond en veilig opgroeien serieuze aandacht krijgt. De coach zoekt vrijwilligers voor de continuïteit, de kwaliteit en de ondersteuning van de Jeugdambassadeurs. De coach werkt samen met partners binnen het CJG, het onderwijs en andere relevante organisaties voor het ten uitvoer brengen van het gemeentelijk beleid. 3. Opstellen van het gemeentelijk vierjarenplan door de Kinderrechtencoach geadviseerd door KinderrechtenNU De methodiek van KRNU is de basis van het vierjaren Plan van Aanpak Kinderparticipatie en Kinderrechten in de gemeente. Het gebruik van alle instrumenten wordt hierin uitgelegd. Er wordt ook aangegeven op welke manier de gemeente, samen met de verschillende partners, kinderparticipatie inricht en daarmee kinderrechten implementeert. In de bijlagen van het Plan van Aanpak staan handreikingen voor de verschillende professionals die betrokken worden bij de kinderparticipatie. Er wordt inzichtelijk gemaakt wie waar en wanneer verantwoordelijk voor is. De Kinderrechtencoach initieert alle activiteiten voor de deelnemende partijen. 4. Ondertekenen van convenant. Na akkoord wordt het convenant gezamenlijk ondertekend door het College van B&W en KinderrechtenNU. De jaarlijkse evaluatie vindt plaats met de wethouder(s). 3

5 5. Verkiezingen jeugdambassadeurs en Installatie Raad van Jeugdambassadeurs = Kick- Off Jeugdambassadeurs zijn gekozen vertegenwoordigers uit groepen 6 of 7 van een basisschool. 'Met de kinderrechtenbril op' participeren de jeugdambassadeurs in hun woonwijk en gemeente. Zij denken mee, praten mee over zaken die hen aangaan, geven ideeën, adviseren de gemeente ongevraagd en gevraagd, beslissen mee en doen mee. Wethouder Gerard van der Wees: Kinderen houden ons scherp. Zij stellen vragen die we in de raadzaal niet krijgen. Kinderen dwingen je daarom tot nadenken om ook voor hen de zaken goed te regelen. Deze structurele kinderparticipatie heeft een voorbeeldfunctie. Jeugdambassadeurs krijgen basiskennis over kinderrechten, geven die door en blijven kinderrechtenambassadeur voor het leven. Het is de bedoeling dat alle stakeholders worden uitgenodigd voor de installatie van de Raad van Jeugdambassadeurs. Hierbij kan worden gedacht aan de burgemeester, wethouders, raadsleden, schoolbesturen, leerkrachten, jongerenraad van de gemeente en natuurlijk de ouders. 5. KinderrechtenMagazine Jaarlijks wordt de stand van zaken opgemaakt in het magazine, een uitgave van KinderrechtenNU. De jeugdambassadeurs vormen de redactie. Een voorbeeld is te downloaden via 6. Kinderrechtenproof Kinderrechtenproof is een keurmerk dat KinderrechtenNU op advies van de Jeugdambassadeurs toekent aan een gemeente of instelling waarin kinderrechten bekend zijn en integraal beleid wordt gemaakt. Een gezonde en veilige leefwereld van kinderen is hierbij een belangrijke basis. Kosten De kosten voor de KRNU- adviezen en de begeleiding van de uitvoering van Plan van Aanpak in een gemeente van inwoners worden geraamd op euro, voor een periode van vier jaren. Het exacte bedrag kan afwijken, afhankelijk van de concrete invulling in een gemeente. Dit bedrag is exclusief materiaalkosten, zoals de jaarlijkse uitgave van het KinderrechtenMagazine, aanschaf van het Kinderrechtenspel en de workshops. Tot slot De KRNU- methode kan op termijn maatschappelijke kostenbesparingen opleveren door het versterken van de verantwoordelijkheid van de samenleving en de kinderen in het bijzonder. Door het leren kennen van elkaars achtergrond krijgen kinderen meer respect voor elkaar waardoor ongewenst sociaal gedrag zal verminderen. Het gaat met name om de positieve invloed van goed gedrag en de voorbeeldfunctie. 4

6 Kinderparticipatie: Tel uit je winst! kinderen nemen zelf de kinderrechten onder de loep. kinderen leren een eigen visie te ontwikkelen op de maatschappij en leren te participeren in de samenleving. Colofon KinderrechtenNU Willemijn A.M. Dupuis- Tombrock, directeur Van Beresteynstraat HE Delft T M info@kinderrechten.nu Delft, januari 2014 Stichting Kinderrechten en Menselijke Ontwikkeling 5

7 Bijlagen bij Plan van Aanpak, voorbeelden voor informatie aan de professionals De Kinderrechtenchecklist in de klas KinderrechtenNU ontwikkelde - geadviseerd door kinderen in de leeftijd van 8 13 jaar en door bijzonder hoogleraar Jan Willems en psycholoog Martine Delfos de Kinderrechtenchecklist. De checklist betreft, net als het VN- Verdrag inzake de Rechten van het Kind, alle onderwerpen die nodig zijn voor ieder kind om evenwichtig, veilig en gezond te kunnen opgroeien. Met deze checklist kunnen het welzijn en de ontwikkeling van ieder kind (preventief) in kaart gebracht worden (zoals pesten en kindermishandeling) en komen (indirect) antwoorden op de volgende vragen: Wat is er nodig om zo goed mogelijk op te kunnen groeien? Hoe gaan we met elkaar om? Hoe zorgen we voor elkaar? Hoe kunnen we elkaar helpen? Wat kan ik zelf doen? Waar kan ik hulp krijgen? Introductie van de Kinderrechtenchecklist in de klas Bespreek eerst de introductie, de Kinderrechtenchecklist in het team van de school en speel het Kinderrechtenspel. 1. Laat de kinderen in een kring zitten. 2. Vraag de kinderen: Wat is er nodig voor kinderen om op te kunnen groeien? Houd de Kinderrechtenchecklist bij de hand en streep af wat benoemd is en zorg er voor dat de kinderen alles zelf bedacht hebben. Af en toe zijn een tip en een schouderklop nodig. Reken hiervoor ongeveer een half uur. 3. Vertel dan dat zij het geweldig goed bedacht hebben en dat vertegenwoordigers van de 194 landen van de Verenigde Naties in New York daar ook zo over denken. Zij hebben het opgeschreven in het Verdrag van de Rechten van het Kind (1989). Alle landen Nederland in hebben dat Verdrag ondertekend en beloofd er alles aan te doen om er voor te zorgen dat kinderen goed op kunnen groeien. Zij hebben beloofd het Verdrag na te leven. 4. De volgende vraag aan de leerlingen is: Wie zijn verantwoordelijk voor het naleven van het kinderrechtenverdrag? Wie moeten dat doen? Kinderen antwoorden meestal in de volgende volgorde: de koningin - de minister president - de Tweede Kamer - Het Kabinet - Ministerie 5. Dan de vraag: Kunnen zij dat alleen voor elkaar krijgen? (Komt de minister president jou een boterham geven?) Wie zijn dat in de gemeente? De burgemeester - de wethouder - ambtenaren - de wijkagent - de juf - de ouders - de oppas - 6. En dan: Wie zouden jullie vergeten kunnen zijn? Jullie zijn jonge mensen vergeten!? Kinderen Zelf! Zij zijn ook verantwoordelijk. De meest duidelijke voorbeelden zijn pesten, te veel snoepen en te weinig bewegen. 7. Daarna krijgen de leerlingen de Kinderrechtenchecklist. De lijst wordt nogmaals doorgenomen en hun antwoorden worden nogmaals bevestigd. Kinderrechtenchecklist, verbeterpunten en Kinderprotocol Meldcode 1. Vertel de kinderen dat als je een vraag met nee beantwoordt het een verbeterpunt is en dat je daar iets mee moet doen. Er moet een verbeterplan voor gemaakt worden. Kinderen kunnen dat zelf doen, maar het kan ook zijn dat ze daar hulp voor nodig hebben. KRNU heeft samen met kinderen een Kinderprotocol Meldcode ontwikkeld voor als er sprake zou zijn van huiselijk geweld of kindermishandeling. Leer de kinderen de inhoud van het protocol: ZOEK NET ZO LANG TOT JE EEN VOLWASSENE GEVONDEN HEBT DIE JE VERTROUWT, DIE NAAR JE LUISTERT EN DIE JE HELPT (ANDEREN TE HELPEN). 2. Sluit het gesprek met de kinderen af met de afspraak dat de Kinderrechtenchecklist in de klas wordt ophangen en dat ieder kind altijd bij jou aan mag kloppen! Hanteer hierbij de Kinderparticipatiecirkel (zie achterkant van de Kinderrechtenchecklist). 3. Doe nog een rondje waarin elk kind mag vertellen wat hij/zij van het gesprek vond en een ander een compliment mag geven voor een goede uitleg van de kinderrechten. 4. Kinderen kunnen iedere dag onderwerpen aandragen waarover zij willen praten (bijvoorbeeld gezien op het jeugdjournaal of een belevenis). Probeer met de kinderen de terugkoppeling te vinden met de kinderrechten. Mocht je daarbij meer informatie nodig hebben, dan kun je altijd contact opnemen met KinderrechtenNU (KRNU). 6

8 Belangrijk 1. Zie de Kinderrechtenchecklist als een paraplu waaronder alle onderwerpen bij elkaar komen. Kinderrechten gelden elke dag: in het kringgesprek op de speelplaats tijdens de ouderavond bij een ruzietje in de leerlingenraad tijdens de projectweek tijdens de leesles tijdens lessen over gezond eten en bewegen, over pesten, over kindermishandeling en huiselijk geweld, over seksualiteit, over genotsmiddelen,. of 2. Vergeet niet uw betrokkenheid bij de jeugdambassadeurs van uw school, de Raad van Jeugdambassadeurs en de Kinderrechtencoach van de gemeente. 3. De ervaring van KRNU is dat met deze methode de betrokkenheid van leerlingen bij het gesprek over het kinderrechtenverdrag groot is. Het wordt een succesvol gesprek. Kinderparticipatie is vooral samen bedenken en doen. Dus niet te veel de inhoud zelf bepalen, maar leerlingen aan het denken zetten, laten onderzoeken en enthousiast luisteren hoe zij erover denken en vragen wat zij er voor en mee zouden doen. Resultaat Kinderen leren van u wat ieder kind nodig heeft om veilig op te kunnen groeien en zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen. Ze leren inzien wat goed is en wat niet. Ze leren dat er verbeterpunten in hun leven kunnen zijn waar zij zelf mee aan de slag moeten. Ze leren inzien wie er allemaal zijn om hen te helpen. Ze leren een ander te helpen. Zij worden geprikkeld om zelf een visie te ontwikkelen over hoe we het beste met elkaar om kunnen gaan. Ze worden voorbereid op hun latere rol als opvoeder! Na het bespreken van de Kinderrechtenchecklist en het spelen van het Kinderrechtenspel krijgen de kinderen een kaartje met het Kinderprotocol en de namen en telefoonnummers van vertrouwenspersonen en instanties die voor hen bereikbaar zijn, waaronder de Kindertelefoon. Zij kunnen zelf ook eigen vertrouwenspersonen invullen. Wat te doen bij problemen Wanneer tijdens of naar aanleiding van de bespreking een kind met een probleem komt, is het zaak hier prudent en serieus mee om te gaan. De school heeft de beschikking over een Zorgteam en een Zorg- en Adviesteam. Als de gespreksleider geen oplossing heeft kan de intern begeleider of de vertrouwenspersoon van de school erbij betrokken worden. De intern begeleider vormt, samen met een jeugdverpleegkundige/jeugdarts en een schoolmaatschappelijk werker het Zorgteam van de school. Voor ernstige problemen kan het Zorgteam het boven schoolse Zorg- en Adviesteam inschakelen. Bij ernstig vermoeden van kindermishandeling of als de veiligheid van een kind in gevaar is, treedt de Wet Meldcode in functie. Voor meer informatie: info@kinderrechten.nu 7

9 Verkiezingen Jeugdambassadeurs Elke derde dinsdag van september is het Prinsjesdag. De Koningin, de Gouden Koets, de Troonrede, veel oranje boven, hoedjes en het koffertje van de minister van Financiën. Dat is waar het op Prinsjesdag om draait. Op Prinsjesdag komt de Koningin in de Gouden Koets naar het Binnenhof in Den Haag om in de Ridderzaal de Troonrede voor te lezen. In de Troonrede vertelt de Koningin hoe het met Nederland gaat en gaat ze in op de belangrijkste plannen van de regering voor het komende jaar. Alle ministers, staatssecretarissen en leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn ook in de Ridderzaal aanwezig. Elke Prinsjesdag leest de directeur van de school de rede voor. In de rede vertelt de directeur hoe het met de school gaat en wat de plannen zijn voor het komende schooljaar. Het gaat over het schoolwerkplan, het jaarverslag van de leerlingenraad en van de jeugdambassadeurs, de sfeer op school, de betrokkenheid van de ouders en verzorgers, de vakanties, de schoolarts, de schoolmaatschappelijk werker, de toetsen en andere zaken. Het gaat ook over de verbeterpunten in het komende schooljaar, de komende verkiezingen van de jeugdambassadeurs en de leerlingenraad. Alle kinderen van groep 6, 7 en 8 zijn aanwezig. Daarna vinden de verkiezingen plaats. 's Middags gaat de minister van Financiën met een speciaal koffertje naar de Tweede Kamer om daar de rijksbegroting en de Miljoenennota aan te bieden. In het koffertje zit in ieder geval de Miljoenennota, de samenvatting van de rijksbegroting en de begrotingen van een aantal ministeries. De overige stukken worden apart bezorgd. Misschien heeft de directeur nog een speciaal koffertje met een nota voor de leerlingenraad? De directeur wenst de leerlingen een leuke verkiezingsdag! De verkiezingen 1. Het is belangrijk om met de Kinderrechtenintroductie de start te maken van de verkiezingen. Deel na de les de Kinderrechtenchecklist uit. Zie de vorige pagina. 2. Neem de profielschets van een jeugdambassadeur door. Van de jeugdambassadeur wordt verwacht, dat zij/hij: zich verdiept in het Verdrag van de Rechten van het Kind en de Kinderrechtenchecklist kent; praat en nadenkt over wat nodig is voor kinderen om op te kunnen groeien, over hoe we met elkaar omgaan en over hoe we voor elkaar kunnen zorgen; enthousiast is en ook luistert naar andere kinderen; ideeën en onderwerpen verzamelt van zijn/haar school of buurt; een keer in de drie à vier weken na schooltijd vergadert met de jeugdambassadeurs van de andere basisscholen; informatie doorgeeft aan school, ouders en bestuurders via overleggen en media, de schoolkrant en de website van de gemeente voor kinderen en volwassenen; meewerkt als redactielid aan het maken en verspreiden van het kindernieuws uit Maassluis; zijn/haar taak op zich neemt voor tenminste één jaar; beseft dat: Je bent een Kinderrechtenambassadeur voor het leven! (CV) 3. Geef de leerlingen een opdracht in de klas of mee naar huis: schrijf in een brief waarom je wel of geen jeugdambassadeur wilt worden. In die brief schrijf je ook waarom je het wel of niet belangrijk vindt dat er jeugdambassadeurs zijn, ook als je jezelf niet verkiesbaar stelt. 8

10 Naam: O Ik wil jeugdambassadeur worden omdat O Ik wil geen jeugdambassadeur worden omdat Ik vind het belangrijk dat er jeugdambassadeurs zijn omdat Uit de brieven komt meestal al duidelijk naar voren welke aandachtspunten er leven bij de kinderen. Zaken die kinderen graag verbeterd zien. Uit die brieven komen de potentiële kandidaten naar voren, die voor de klas hun brief voorlezen en vertellen waarom zij vinden dat ze de geschikte jeugdambassadeur zijn. De kandidaat- namen worden op het bord geschreven. De kinderen krijgen een stembriefje waarop ze hun stem kunnen uitbrengen. Heel spannend als de stemmen worden voorgelezen, geturfd en geteld. Uit een verslag: Een tweede verkiezingsronde moest gehouden worden om een tweede kandidaat te krijgen. De twee gekozen jeugdambassadeurs hebben een warm onthaal gekregen door een luid gejuich en een groot applaus. De twee die niet gekozen werden zijn nu de hulpambassadeurs. De twee jeugdambassadeurs en de twee hulpambassadeurs zijn naar de directeur gegaan om het goede nieuws over hun jeugdambassadeurschap te vertellen. Direct werd melding gemaakt van het grote nieuws op de website! Bij voorkeur sluiten de jeugdambassadeurs zich aan bij de leerlingenraad. De gegevens van de nieuwe jeugdambassadeurs mailen naar: kinderrechtencoach@...gemeente.nl 9

11 Draaiboek Jeugdambassadeurs September: Oktober: November: Verkiezingen op de basisscholen op Prinsjesdag Voorbereiding installatie nieuwe jeugdambassadeurs, begeleiding door de Kinderrechtencoach Rond de internationale Dag van de Rechten van het Kind 20 november - installatie van de Raad van Jeugdambassadeurs van alle verschillende basisscholen door burgemeester en wethouders Hoe het begon VNG, Child Friendly Cities, Jantje Beton, verkiezing Kind- en Gezinsvriendelijk Initiatieven, Jeugdambassadeurs Maassluis in de kinderjury, Marianne Schram de eerste Kinderrechtencoach in Nederland Kinderrechtenhuis in Leiden, 17 juni 2011 Vergaderingen Raad van Jeugdambassadeurs: Wanneer: ( )dag tussen en uur (kies een vaste dag i.v.m. andere afspraken) Waarover: over agendapunten van de kinderen van school en uit de wijk van de gemeente, Nederland, Europa, de wereld; Waar: in het gemeentehuis Hoe vaak: 10 keer per schooljaar (dus gemiddeld om de 3 à 4 weken) Hoeveel: 2 jeugdambassadeurs per basisschool (de bso- groep wordt ook vertegenwoordigd) Welke groep: groep 7 (eventueel groep 6) Hoe lang: 1 jaar na verkiezing in september op Prinsjesdag; het stokje wordt in de kinderrechtenmaand november doorgegeven Na een jaar jeugdambassadeurschap Oud- jeugdambassadeurs kunnen de nieuwe jeugdambassadeurs ondersteunen en adviseren; kunnen actief betrokken blijven bij jeugdparticipatie in de gemeente; kunnen uitgenodigd worden voor discussies; kunnen betrokken blijven bij KinderrechtenNU; zijn kinderrechtenspecialisten; blijven jeugdambassadeur voor de kinderrechten; zijn kinderrechtenambassadeur voor het leven! 10

12 De overeenkomst tussen het gemeentebestuur, de jeugdambassadeurs en KinderrechtenNU Een overeenkomst voor Kinderparticipatie en Kinderrechten Raad van Jeugdambassadeurs en de Kinderrechtenchecklist in de gemeente Jeugdambassadeurs bouwen mee aan een gemeente die voor kinderen fijn is om in op te groeien. Jeugdambassadeurs zijn een voorbeeld voor hun leeftijdsgenoten. Volwassenen geven kinderrechten door en geven kinderen alle kans om mee te denken, mee te praten en mee te helpen aan een fijne en een sociaal- en kindvriendelijke leefomgeving. Doelstellingen Bekendmaking van het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Dit verdrag: is door Nederland als zeer belangrijk bestempeld en ondertekend in 1995; is de basis bij het maken van beleid door de overheid; is een handvat bij het opvoeden van kinderen voor ouders en professionals; kan ervoor zorgen dat een kind de regie over zijn of haar leven in eigen hand kan houden; is samengevat in een Kinderrechtenchecklist door jeugdambassadeurs met advies van Prof. Dr. Jan Willems, bijzonder hoogleraar in de Rechten van het kind en Dr. Martine Delfos, psychotherapeute. Kinderen stimuleren, aanmoedigen ondersteunen in: het kennismaken met de rechten en plichten van het kind; het uitleggen van deze rechten en plichten aan hun leeftijdsgenoten en de politiek; het leren initiatief nemen en hun eigen verantwoordelijkheid te ontdekken; het kennismaken met mensen om hen heen voor wie zij iets kunnen betekenen, en die voor hen iets kunnen betekenen. Kinderparticipatie vorm geven door het aanstellen van jeugdambassadeurs A) Jeugdambassadeurs: vertegenwoordigen de kinderen van hun school en hun woonomgeving; zijn actief voor alle kinderen in gemeente X en in het bijzonder in hun eigen woonwijk; zijn redactieleden en journalisten voor de informatie naar leeftijdgenoten en volwassenen via het KinderrechtenMagazine. B) De gemeente, het college, de raad, de ambtenaren, de ouders en de professionals: zijn op de hoogte van kinderrechten en de Kinderrechtenchecklist; luisteren naar jeugdambassadeurs; vragen naar hun mening over zaken die kinderen aangaan; laten kinderen mee helpen aan verbeteringen in de samenleving te beginnen thuis, op school, in de straat, op de sportvereniging e.a. ondersteunen hen daar waar nodig is; nemen gevraagd en ongevraagd advies mee in de besluitvorming van het integraal jeugdbeleid. De overeenkomst met de jeugdambassadeurs Van de jeugdambassadeur, de ouder/verzorger, schoolleiding en bestuur van de gemeente wordt verwacht dat zij de overeenkomst tekenen. KinderrechtenNU zal het proces volgen, de resultaten rapporteren en de gemeente het keurmerk Kinderrechtenproof toekennen indien de kinderparticipatie structureel werkt en de kinderrechten geïmplementeerd zijn. Het streven is erop gericht dat de gemeente de behaalde resultaten van deze aanpak door vertaalt naar de doelgroep 12+. Hierdoor worden kinderen en jongeren op een eenduidige en integrale wijze bereikt en aangesproken. 11

13 Samenvattend: Van het Bestuur van de gemeente wordt verwacht, dat het Bestuur: 1. het Verdrag inzake de Rechten van het Kind kent en gebruikt als basis voor zijn integraal jeugdbeleid; 2. zorgt dat het verdrag een preventieve werking krijgt en geïmplementeerd wordt in de samenleving; 3. een ambtenaar de functie geeft als spil en aanspreekpunt voor alle partijen, zij/hij is de Kinderrechtencoach van de gemeente; 4. zorgt voor professionele begeleiding van de jeugdambassadeurs; zij leiden de vergaderingen en maken verslag voor de gemeente; 5. gevraagd en ongevraagd advies van de jeugdambassadeurs meeweegt in zijn besluitvorming omtrent beleid wat kinderen aangaat en dat kenbaar maakt; 6. regelmatig overleg heeft met een afvaardiging van de jeugdambassadeurs uit de verschillende wijken; 7. de raadsleden met verschillende portefeuilles verzoekt de jeugdambassadeurs met raad en daad bij te staan. Van de jeugdambassadeur wordt verwacht, dat zij/hij: 1. zich verdiept in het Verdrag inzake de Rechten van het Kind en de Kinderrechtenchecklist kent; 2. praat en na denkt over wat nodig is voor kinderen om op te kunnen groeien, over hoe we met elkaar omgaan en over hoe we voor elkaar kunnen zorgen; 3. enthousiast is en ook luistert naar andere kinderen; 4. ideeën en onderwerpen verzamelt van zijn/haar school of buurt; 5. een keer in de drie à vier weken na schooltijd vergadert met de jeugdambassadeurs van de andere basisscholen; 6. informatie doorgeeft aan school, ouders en bestuurders; 7. meewerkt als redactielid aan het maken en verspreiden van het KinderrechtenMagazine; 8. haar /zijn taak op zich neemt voor tenminste één jaar. Van de ouder/verzorger wordt verwacht, dat zij/hij: 1. belangstelling en begrip toont voor het jeugdambassadeurschap en rekening houdt met de afspraken van het kind; 2. op de hoogte is van de kinderrechten; 3. zorgt dat het kind gebracht en gehaald wordt. De vergaderingen van de jeugdambassadeurs zijn gemiddeld één keer per maand, op een vaste middag na schooltijd; 4. zorgt dat jeugdambassadeurs een eigen mailadres (thuis of op school) hebben. Van de schoolleiding van basisscholen in de gemeente wordt verwacht, dat de leiding: 1. bekendheid geeft aan de Kinderrechtenchecklist; 2. bekendheid geeft aan de jeugdambassadeurs en de taak die zij hebben; 3. verkiezingen organiseert in september/oktober in groep 7 (of 6) voor twee jeugdambassadeurs die de school gaan vertegenwoordigen in de gemeente; 4. samen met de gekozen jeugdambassadeurs een begeleider binnen de school aanstelt; 5. belangstelling toont voor de vergadering van de jeugdambassadeurs; 6. onder schooltijd de jeugdambassadeurs de kans geeft daarover hun klasgenoten te informeren, hen advies te vragen of te interviewen; 7. de kinderrechten bespreekbaar maakt met behulp van het kindernieuws van de jeugdambassadeurs in de bovenbouw, maar ook in het team en in de ouderkamer; 8. het werk van de jeugdambassadeurs onder de aandacht brengt van de ouders via de website en/of de schoolkrant; de jeugdambassadeurs leveren hieraan een actieve bijdrage. Van KinderrechtenNU kunnen de partijen verwachten dat KinderrechtenNU: 1. informeert en adviseert over kinderrechten en kinderparticipatie; 2. adviseert over hoe jeugdambassadeurs en zoveel mogelijk relevante initiatieven dichter bij elkaar gebracht kunnen worden; 3. de hoofdredactie voert voor het KinderrechtenMagazine; 4. waar noodzakelijk of gewenst, advies geeft met name voor goede communicatie tussen betrokken partijen. Kinderparticipatie begint en eindigt bij kinderen. Altijd! 12

14 Overeenkomst Jeugdambassadeur in gemeente Jeugdambassadeur Naam Geboortedatum Adres Postcode Telefoonnummer .. Handtekening Ouder/verzorger Naam Telefoonnummer Mobiel Handtekening School Handtekening Directeur directeur Juffrouw/meester Begeleider jeugdambassadeur Telefoonnummer Gemeente Namens het college, De burgemeester van (naam gemeente) naam... Handtekening Portefeuillehouder Jeugd Naam... Handtekening Kinderrechtencoach Naam.. Handtekening Telefoonnummer .. KinderrechtenNU W.A.M. Dupuis- Tombrock, dir Handtekening Telefoonnummer Plaats Datum 13

Plan van Aanpak Kinderparticipatie, Kinderrechten en KinderMeldcode in de school

Plan van Aanpak Kinderparticipatie, Kinderrechten en KinderMeldcode in de school Plan van Aanpak Kinderparticipatie, Kinderrechten en KinderMeldcode in de school Dit plan van aanpak is geschreven op basis van de KinderrechtenNU-methodiek voor implementatie van Kinderparticipatie, Kinderrechten

Nadere informatie

Kinderparticipatie en Kinderrechten. KinderrechtenNU- methode voor kinderparticipatie en kinderrechten in het onderwijs en in de gemeente

Kinderparticipatie en Kinderrechten. KinderrechtenNU- methode voor kinderparticipatie en kinderrechten in het onderwijs en in de gemeente Kinderparticipatie en Kinderrechten KinderrechtenNU- methode voor kinderparticipatie en kinderrechten in het onderwijs en in de gemeente 0 Voorwoord The most powerful weapon in empowering the child is

Nadere informatie

KinderrechtenNU in gemeenten en in onderwijs. Wat heb jij nodig om op te groeien?

KinderrechtenNU in gemeenten en in onderwijs. Wat heb jij nodig om op te groeien? Wat heb jij nodig om op te groeien? KinderrechtenNU in gemeenten en in onderwijs KinderrechtenNU slaat brug tussen onderwijs, opvoeding en jeugdgezondheid en zorg I-depot nr. 9730 KinderrechtenNU (KRNU)

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 1

Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal

e Kamer Derde Kamer Handboek Politiek 2 der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer e Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben

Nadere informatie

Prinsjesdag A Tradities

Prinsjesdag A Tradities Prinsjesdag A Tradities Tradities De gouden koets, de Koningin, een grote troon, dames met prachtige hoeden op, de minister van Financiën met het koffertje. Het is weer Prinsjesdag. Op deze dag vertelt

Nadere informatie

Prinsjesdag. Kerntaak 3- Maatschappelijke betrokkenheid Participeert in het politieke domein, in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding.

Prinsjesdag. Kerntaak 3- Maatschappelijke betrokkenheid Participeert in het politieke domein, in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding. Prinsjesdag Kerntaak 3- Maatschappelijke betrokkenheid Participeert in het politieke domein, in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding. Waarom deze leerwerkprestatie? Prinsjesdag: de dag van de Troonrede

Nadere informatie

Handboek Politiek deel 2

Handboek Politiek deel 2 Handboek Politiek deel 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen met je

Nadere informatie

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 2. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie & cartoons: - Hans Kouwenhoven - RVD: p. 17 -

Nadere informatie

Derde Kamer Handboek Politiek 2

Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer Handboek Politiek 2 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand hebben van politiek. Samen

Nadere informatie

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal

Derde Kamer. Derde Kamer. Handboek Politiek 1. der Staten-Generaal erde Kamer Derde Kamer Kamer e Kamer Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid, Jij bent lid van de Derde Kamer der Staten-Generaal. Als politicus moet je natuurlijk wel verstand

Nadere informatie

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET PRINSJESDAG!

AAN DE SLAG MET PRINSJESDAG! AAN DE SLAG MET PRINSJESDAG! SEPTEMBER 2017 AAN DE SLAG MET #3 WAT HEB JE NODIG? Acht foto s (uitprinten en knippen) Een touw en wasknijpers DE WERKVORM IN HET KORT De leerlingen werken in groepjes en

Nadere informatie

De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking

De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking Uitgelegd door de ervaringsdeskundigen Jeanet Wardenier en Henk van Dijk Voorwoord Beste lezer, Dit boekje is gemaakt door de VN ambassadeurs

Nadere informatie

Inhoud. 1. Wat verstaan we onder een leerlingenraad. 2. Waarom een leerlingenraad? 3. Opzet en organisatie van een leerlingenraad

Inhoud. 1. Wat verstaan we onder een leerlingenraad. 2. Waarom een leerlingenraad? 3. Opzet en organisatie van een leerlingenraad Inhoud 1. Wat verstaan we onder een leerlingenraad 2. Waarom een leerlingenraad? 3. Opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenenstelling van de raad/verkiezingen b. Wat kan zoal op de agenda

Nadere informatie

VAN KOETS TOT KOFFERTJE

VAN KOETS TOT KOFFERTJE VAN KOETS TOT KOFFERTJE SEPTEMBER 2017 - POLITIEK IN PRAKTIJK #3 WAT HEB JE NODIG? Acht foto s (uitprinten en knippen) Een touw en wasknijpers DE WERKVORM IN HET KORT De leerlingen krijgen vragen over

Nadere informatie

Leerlingenraad - statuut

Leerlingenraad - statuut Leerlingenraad - statuut Geldend voor de scholen die vallen onder het Christiaan Huygens College: Vastgesteld door het bevoegd gezag op 22 juni 2017 Instemming verleend door de medezeggenschapsraad op

Nadere informatie

De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking

De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking De betekenis van het VN-verdrag voor mensen met een beperking Uitgelegd door de ervaringsdeskundigen Jeanet Wardenier en Henk van Dijk Voorwoord Beste lezer, Dit boekje is gemaakt door de VN ambassadeurs

Nadere informatie

Kindergemeenteraad 2016. Leerlingenboek

Kindergemeenteraad 2016. Leerlingenboek Kindergemeenteraad 2016 Leerlingenboek Inhoudsopgave 3 Voorwoord van de Burgemeester 4 Les 1: Democratie 6 Les 2: Politiek in Nederland 8 Les 3: Politieke Partijen 10 Les 4: De Gemeente 12 Les 5: Politiek

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

Leerlingenraad. de Plantage

Leerlingenraad. de Plantage Leerlingenraad de Plantage Wat is de leerlingenraad (LR)? De leerlingenraad is een vertegenwoordiging van leerlingen uit de groepen 6 t/m 8. De vertegenwoordigers worden gekozen uit- en door de leerlingen

Nadere informatie

Handleiding. Hoe gebruik je deze verenigingsbox?

Handleiding. Hoe gebruik je deze verenigingsbox? Handleiding Hoe gebruik je deze verenigingsbox? Inleiding Voor je ligt de handleiding van de Verenigingsbox. De Verenigingsbox is een hulpmiddel voor verenigingen om zelfstandig te werken aan een sterke

Nadere informatie

Pestprotocol Theo Thijssenschool Waddinxveen

Pestprotocol Theo Thijssenschool Waddinxveen Pestprotocol Theo Thijssenschool Waddinxveen 1. Plagen en pesten Het verschil tussen plagen en pesten is duidelijk aan te geven. Bij plagen is sprake van incidenten. Pesten gebeurt systematisch. Een definitie

Nadere informatie

Leerlingenraad en reglement

Leerlingenraad en reglement Frankenskamp 4 3848 DE Harderwijk 0341-426704 - directiebron@debronharderwijk.nl - www.debronharderwijk.nl Leerlingenraad en reglement CBS DE BRON, EEN SCHOOL MET MEERWAARDE. Leerlingenraad. Kwaliteitszorg

Nadere informatie

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen Redactie: Marieke Haitsma en Corrie van Dam Eindredactie: afdeling communicatie

Nadere informatie

Dia 1: KinderrechtenNU in de klas Tot nu toe een leerzame en vast ook een gezellige dag! Ik vraag nu jullie aandacht voor de kinderen zelf

Dia 1: KinderrechtenNU in de klas Tot nu toe een leerzame en vast ook een gezellige dag! Ik vraag nu jullie aandacht voor de kinderen zelf Dia 1: KinderrechtenNU in de klas Tot nu toe een leerzame en vast ook een gezellige dag! Ik vraag nu jullie aandacht voor de kinderen zelf Dia 2 anno 2018 Wij kunnen onszelf als professionals de vraag

Nadere informatie

Politiek in Nederland

Politiek in Nederland Politiek in Nederland Dit werkboek is van Klas M. VAN SON, DE CSV/ HET PERRON, Spoorlaan 11-13, Veenendaal. Beste leerling, Dit is jouw werkboek Politiek in Nederland. Over een paar jaar mag jij ook stemmen

Nadere informatie

Anti-pestbeleid KW-school

Anti-pestbeleid KW-school Anti-pestbeleid KW-school Uitgangspunt: Wij willen een school zijn, waar kinderen samen spelen, samen leren, samenwerken en waar ieder kind zich veilig voelt. Dat betekent dat pestgedrag bij ons op school

Nadere informatie

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Kamer Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Derde Kame Derde Kam Wie is de baas van Nederland? Hoe werken de verkiezingen? Wat is een Grondwet? En waarom is Prinsjesdag zo belangrijk? In het lespakket

Nadere informatie

Leerlingenraad - statuut

Leerlingenraad - statuut Leerlingenraad - statuut Geldend voor de scholen die vallen onder het Christiaan Huygens College: Vastgesteld door het bevoegd gezag op 22 juni 2017 Instemming verleend door de medezeggenschapsraad op

Nadere informatie

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen

Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen Cynthia A.M. Slomp I.S.M. Brede School Emmen De doelstelling van Sociaal Weerbaar is het versterken van de sociale weerbaarheid van kinderen, binnenschools binnenschools maar ook buiten de school. Weerbaarheid

Nadere informatie

t Kompas School met de Bijbel Westbroek

t Kompas School met de Bijbel Westbroek t Kompas School met de Bijbel Westbroek Het protocol sociaal gedrag Het pestprotocol is een belangrijk onderdeel van het beleid van onze school. We hebben dan ook een protocol opgesteld dat op de hele

Nadere informatie

Protocol Pedagogisch klimaat

Protocol Pedagogisch klimaat Protocol Pedagogisch klimaat Kernwaarde Leerkrachtgedrag Leerlinggedrag Gedrag ouders Betrokken - Houdt zich aan gemaakte afspraken. - Zorgt voor een duidelijke terugkoppeling naar de ouders en leerlingen.

Nadere informatie

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Prinsjesdag Wat doet de Koning op Prinsjesdag in Den Haag? 6 De vraag vandaag Wat doet de Koning op Prinsjesdag in Den Haag? Start van het politieke

Nadere informatie

GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1

GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1 GBS 'Alt-Hoeselt' schoolwerkplan deel 3 : pedagogisch - didactische aspecten 1 Hoofdstuk 9. Pesten Pesten, wij willen er SAMEN iets aan doen! Inleiding In onze school zijn we reeds verschillende jaren

Nadere informatie

LEERLINGENRAAD MEESTER KREMERSCHOOL

LEERLINGENRAAD MEESTER KREMERSCHOOL LEERLINGENRAAD MEESTER KREMERSCHOOL INHOUD 1. Wat is een leerlingenraad? a. Visie b. Doel c. Gespreksonderwerpen 2. Wie zitten erin? a. Lidmaatschap/samenstelling b. Verkiezingen c. Criteria 3. Vergaderingen

Nadere informatie

MELD DIT! EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND?

MELD DIT! EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND? EEN ZORG, ONTEVREDEN GEVOEL OF KLACHT? U SIGNALEERT ONGEWENST GEDRAG? U HEEFT EEN VERMOEDEN VAN EEN MISSTAND? MELD DIT! Informatiefolder over: Hoe te handelen? Bij wie kunt u terecht? Welke regelingen

Nadere informatie

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht

Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht Jij in @risk Wat betekent dit? Jij staat sinds kort in @risk, de verwijsindex risico s jeugdigen Utrecht. Waarom is dat? Wat betekent dit? En wat gebeurt er met

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity Basisonderwijs Versie 22 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de gemeente over?... 3 Filmpje Hoe werkt de gemeenteraad?... 6 Wie is de baas in de gemeente?... 7 Van probleem

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

Nieuwe raadsleden zoeken Handreiking voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg

Nieuwe raadsleden zoeken Handreiking voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg Nieuwe raadsleden zoeken Handreiking voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg Uitgave van het LSR (Landelijk Steunpunt cliëntenraden) Nieuwe raadsleden zoeken Handreiking voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg

Nadere informatie

reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal

reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal Dit is een eerste opzet van het reglement van de Dorendal. Op 7 februari 2013 zal de leerlingenraad voor het eerst bij elkaar komen en dit reglement bespreken.

Nadere informatie

Multiple choice quiz Vraag 1 Vraag 2

Multiple choice quiz Vraag 1 Vraag 2 Multiple choice quiz Op www.kidsrights.nl vindt u quizvragen met multiple choice antwoorden, die uitnodigen tot doorpraten en discussiëren. De vragen worden kort ingeleid. Onderwerpen zijn onder meer de

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de democratie en ik

Inhoud. Mijn leven. de democratie en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Koning... 4 Hoofdstuk 2 Regering... 6 Hoofdstuk 3 Democratie... 8 Hoofdstuk 4 Partijen... 10 Hoofdstuk 5 Kiesrecht... 12 Hoofdstuk 6 Gemeente... 14 Hoofdstuk 7 Provincie...

Nadere informatie

De besproken agendapunten worden teruggekoppeld door de begeleidende leerkracht aan het team.

De besproken agendapunten worden teruggekoppeld door de begeleidende leerkracht aan het team. Inhoud 1. Wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. Samenstelling van de leerlingenraad. 3. Vergaderingen. 4. Agendapunten van de leerlingenraad. 5. Taken van de leerlingenraad. 6. De leerlingenraad

Nadere informatie

Ongewenst gedrag? Meld dit! Informatiefolder over onze: Contactpersoon Vertrouwenspersoon Aandachtsfunctionaris

Ongewenst gedrag? Meld dit! Informatiefolder over onze: Contactpersoon Vertrouwenspersoon Aandachtsfunctionaris Ongewenst gedrag? Meld dit! Informatiefolder over onze: Contactpersoon Vertrouwenspersoon Aandachtsfunctionaris Op school, in de zorg of in de hulpverlening: overal kunnen helaas ongewenste omgangsvormen

Nadere informatie

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Als je meer wilt dan een goede dorpsschool..."

Als je meer wilt dan een goede dorpsschool... Burgemeester Westerbeek van Eertenschool Als je meer wilt dan een goede dorpsschool..." Nieuwsbrief 13 september 2013 In dit nummer: Schoolgids 2013-2014 De schoolgids geeft in vogelvlucht inzicht in de

Nadere informatie

Internetprotocol. Ods t Gijmink. Lindelaan 70b. 7471 KD Goor. op ods t Gijmink. Internetprotocol ods t Gijmink

Internetprotocol. Ods t Gijmink. Lindelaan 70b. 7471 KD Goor. op ods t Gijmink. Internetprotocol ods t Gijmink Internetprotocol op ods t Gijmink Ods t Gijmink Lindelaan 70b 7471 KD Goor 1 INTERNET OP SCHOOL De kinderen van onze school kunnen gebruik maken van internet. Wij hebben ervoor gekozen de leerlingen van

Nadere informatie

Nieuwsbrief Januari 2011

Nieuwsbrief Januari 2011 Nieuwsbrief Januari 2011 Eerste nieuwsbrief 2011 Het jaar 2010 is een jaar geweest waarin hard is gewerkt en ook weer veel is gebeurd. Een mens kan veel meer dan hij/zij denkt, als hij/zij vertrouwen heeft

Nadere informatie

Welkom op de informatie-avond!

Welkom op de informatie-avond! Welkom op de informatie-avond! Programma: Presentatie over de uitslag van de tevredenheidsonderzoeken, de verbeterplannen en de resultaten van vorig schooljaar. Interactief met elkaar van gedachten wisselen

Nadere informatie

Actief burgerschap en sociale integratie

Actief burgerschap en sociale integratie Actief burgerschap en sociale integratie Mei 2019 1. Inleiding Per 1 februari 2006 is wettelijk vastgelegd dat scholen actief burgerschap en sociale integratie moeten bevorderen. Burgerschap moet herkenbaar

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement van: De Ouderraad van OBS Corantijnschool statutair vastgelegd als: Stichting Ouders van Corantijn (KvK 61552046)

Huishoudelijk reglement van: De Ouderraad van OBS Corantijnschool statutair vastgelegd als: Stichting Ouders van Corantijn (KvK 61552046) Huishoudelijk reglement van: De Ouderraad van OBS Corantijnschool statutair vastgelegd als: Stichting Ouders van Corantijn (KvK 61552046) Onderdeel van: OBS Corantijnschool Corantijnstraat 4 1058 DD Amsterdam

Nadere informatie

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek 1. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek 1 Derde Kamer der Staten-Generaal Plak hier je pasfoto Derde Kamerlid Dit Handboek Politiek is van: Naam Klas Leeftijd Fractie Fotografie: Hans Kouwenhoven Anneke Janssen / HH: pagina

Nadere informatie

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015

Geachte ouders/ verzorgers, Nieuwsbrief oktober 2015 CBS De Bron/ Christinaplaats Christinaplaats 1 3223XE Hellevoetsluis Telefoonnummer 0181 313638 E- mail: info@cbsdebron.vcodekring.nl Website: www.cbs-debrug.nl Nieuwsbrief oktober 2015 Geachte ouders/

Nadere informatie

Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Stichting Werkplaats Kindergemeenschap. Voortgezet Onderwijs

Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Stichting Werkplaats Kindergemeenschap. Voortgezet Onderwijs Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Stichting Werkplaats Kindergemeenschap Voortgezet Onderwijs Stichting Werkplaats Kindergemeenschap 2013 Inleiding Het opstellen van deze meldcode vloeit

Nadere informatie

Lespakket over Prinsjesdag voor leerlingen van groep 8 van de basisschool. Gemaakt door Ronald Koster van Chr.MAVO de Saad uit klas 2f.

Lespakket over Prinsjesdag voor leerlingen van groep 8 van de basisschool. Gemaakt door Ronald Koster van Chr.MAVO de Saad uit klas 2f. Werkboek van groep. cijfer! Lespakket over Prinsjesdag voor leerlingen van groep 8 van de basisschool. Gemaakt door Ronald Koster van Chr.MAVO de Saad uit klas 2f. V oorwoordje Hallo, docent en leerlingen

Nadere informatie

Obs de Bouwsteen. Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN. actief burgerschap en sociale integratie

Obs de Bouwsteen. Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN. actief burgerschap en sociale integratie Obs de Bouwsteen Notitie actief burgerschap en sociale integratie OBS DE BOUWSTEEN 1. Wat is actief burgerschap? Actief burgerschap is: de bereidheid en het vermogen om deel uit te kunnen maken van een

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis

Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis Voorstel voor een Maatschappelijke Verkenning naar de beleving van het begrip Veiligheid door de inwoners van Maassluis Het instrument Een Maatschappelijke Verkenning is een instrument voor de gemeenteraad

Nadere informatie

Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog!

Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog! Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog! Vloggen is een nieuw beroep geworden. Sommige mensen verdienen daar veel geld mee, het is soms zelfs hun baan. Welke vloggers ken jij?

Nadere informatie

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten.

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten. Protocol pesten 1 Voorwoord Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien

Nadere informatie

Schoolinfo 9 Maart 2015

Schoolinfo 9 Maart 2015 Schoolinfo 9 Maart 2015 Simone Piron stelt zich voor Mijn naam is Simone Piron. Sinds 1 februari ben ik intern begeleider van Op Dreef. Hierbij zal ik de taken van Monique overnemen. In het verleden ben

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKESTAGE

MAATSCHAPPELIJKESTAGE MAATSCHAPPELIJKESTAGE schooljaar 015-016 voor leerlingen uit het derde leerjaar. Contactpersoon Maatschappelijke stage: dhr./mevr... Telefoonnummer: Contactpersoon Zwin College, mevr. H. Roodbeen 0117-454555,

Nadere informatie

Pedagogisch beleid Lunchkids

Pedagogisch beleid Lunchkids Pedagogisch beleid Lunchkids 1 Inleiding Voor u ligt het pedagogisch beleid van Lunchkids onderdeel van De Kinderkoepel. Het pedagogisch beleid geeft aan ouders, scholen, medewerkers en andere betrokkenen

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN!

MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN! Naam: Klas: Handboek Maatschappelijke Stage (MaS) Heerbeeck College Best Schooljaar 2018-2019 MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN! Sociaal MaS Extra Handen Samenwerken Vrijwillig Inzet Bijdrage Maatschappij

Nadere informatie

Protocol gedrag. Recht op veiligheid Iedere leerling heeft recht zich veilig te voelen in de klas en in de school.

Protocol gedrag. Recht op veiligheid Iedere leerling heeft recht zich veilig te voelen in de klas en in de school. Protocol gedrag Een goede school heeft geen pestprojecten nodig, of anders gezegd: doet dagelijks een pestproject, mits zij zich er steeds van bewust blijft welke processen in de groepsvorming een belangrijke

Nadere informatie

Aanmeldformulier. Leerling formulier Leerling gegevens Burgerservicenummer Roepnaam Voorna(a)m(en) Voorvoegsel Achternaam

Aanmeldformulier. Leerling formulier Leerling gegevens Burgerservicenummer Roepnaam Voorna(a)m(en) Voorvoegsel Achternaam Aanmeldformulier We vragen u goed te letten op de spelling van de naam van uw kind. De naam moet precies zo geschreven zijn als in het geboorteregister. Dit is belangrijk omdat de namen in de administratiesystemen

Nadere informatie

Een bijzondere dag. Prinsjesdag. werkblad a Tradities

Een bijzondere dag. Prinsjesdag. werkblad a Tradities werkblad a Tradities Een bijzondere dag De gouden koets, de Koningin, een grote troon, dames met prachtige hoeden op, de minister van Financiën die lachend een koffertje omhoog houdt. Het is weer Prinsjesdag.

Nadere informatie

Prinsjesdag. De gouden koets, de Koning, de troon, dames met soms de (té) gekste hoeden, het koffertje!

Prinsjesdag. De gouden koets, de Koning, de troon, dames met soms de (té) gekste hoeden, het koffertje! Prinsjesdag De gouden koets, de Koning, de troon, dames met soms de (té) gekste hoeden, het koffertje! De dag waarop dit alles in het teken staat is Prinsjesdag. Ieder jaar wordt dat gevierd op de derde

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Anti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi

Anti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi Anti-pestprotocol We werken samen aan een goede sfeer op school Catharinaschool Wellerlooi Inleiding De Catharinaschool wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden. Wij streven ernaar dat de

Nadere informatie

REGLEMENT VAN DE OUDERRAAD VAN DE BERNADETTE MARIA SCHOOL (BMS) DELFT DEFINITIES

REGLEMENT VAN DE OUDERRAAD VAN DE BERNADETTE MARIA SCHOOL (BMS) DELFT DEFINITIES REGLEMENT VAN DE OUDERRAAD VAN DE BERNADETTE MARIA SCHOOL (BMS) DELFT DEFINITIES Artikel 1 In dit reglement wordt verstaan onder: a. school: Bernadette Maria School te Delft; b. ouders: de ouders, voogden

Nadere informatie

Protocol Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de zorgstructuur van het Karel de Grote College Nijmegen.

Protocol Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de zorgstructuur van het Karel de Grote College Nijmegen. Protocol Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de zorgstructuur van het Karel de Grote College Nijmegen. Sinds juli 2013 is het onderwijs wettelijk verplicht om op scholen met de Meldcode

Nadere informatie

Samenstelling van de ouderraad

Samenstelling van de ouderraad DECRETALE OUDERRAAD Inhoudstabel Inhoudstabel... 2 Samenstelling van de ouderraad... 3 Werking van de ouderraad en het huishoudelijk reglement... 3 Wijziging Participatiedecreet vanaf 1 september 2014:...

Nadere informatie

Zo kijkt VVJ naar participatie 1

Zo kijkt VVJ naar participatie 1 Zo kijkt VVJ naar participatie Groeien naar meer participatief besturen Groeien naar, want kun je niet snel snel, en niet in je eentje Participatief besturen : is voor VVJ een voorwaarde voor goed beleid

Nadere informatie

De scholen zijn weer begonnen

De scholen zijn weer begonnen De scholen zijn weer begonnen (het pesten ook) Pesten is een plaag. Het nieuwe pesten gaat via sociale media. Wat kunnen ouders, scholen én leerlingen tegen digitaal pesten doen? De meest gestelde vragen

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst

Verklarende woordenlijst Bijlage 4 Verklarende woordenlijst Ambtenaar persoon die een baan heeft bij de overheid Amendement de Tweede Kamer wil iets aan een voorstel voor een wet veranderen B en W de burgemeester en de wethouders

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Datum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019)

Datum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019) >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 20018 2500 EA DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500

Nadere informatie

Protocol Omgaan met pesten

Protocol Omgaan met pesten Protocol Omgaan met pesten Willibrordusschool Alphen NB April 2013 Protocol omgaan met pesten, Willibrordusschool Alphen, april 2013 Pagina 1 Protocol omgaan met pesten Doel: Vanuit onze visie stellen

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD Pestprotocol obs de Bongerd Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem

Nadere informatie

4. Wanneer pesten ondanks alle inspanningen toch weer de kop opsteekt, beschikt de school over een directe aanpak. (Zie verderop in dit protocol)

4. Wanneer pesten ondanks alle inspanningen toch weer de kop opsteekt, beschikt de school over een directe aanpak. (Zie verderop in dit protocol) ANTI PEST PROTOCOL Er gelden drie uitgangspunten: n 1. Wij gaan met respect met elkaar om. 2. Wij pesten niet. 3. Wij accepteren niet dat er gepest wordt. Pesten op school. Hoe gaan we hier mee om? Pesten

Nadere informatie

6,3. Werkstuk door een scholier 1730 woorden 11 oktober keer beoordeeld

6,3. Werkstuk door een scholier 1730 woorden 11 oktober keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1730 woorden 11 oktober 2005 6,3 85 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave Voorwoord Hfst:1 De stamboom van de koninklijke familie Hfst:2 Wat is prinsjesdag? Hfst:3 De troonrede

Nadere informatie

Leer uw kind De Ondergoedregel.

Leer uw kind De Ondergoedregel. 1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.

Nadere informatie

A. Kinderparticipatie in beleid door BSO De stal Liemeer

A. Kinderparticipatie in beleid door BSO De stal Liemeer VOORBEELDEN KINDERPARTICIPATIE IN PEDAGOGISCH BELEID. A. Kinderparticipatie in beleid door BSO De stal Liemeer B. B4 Kids te Leiden Handvest Handvest vertaald voor kinderen C. COKD, Dordrecht A. Beleidsplan:

Nadere informatie

Centrum voor Jeugd en Gezin. Bouwstenen voor de groei

Centrum voor Jeugd en Gezin. Bouwstenen voor de groei Centrum voor Jeugd en Gezin Bouwstenen voor de groei Moduleaanbod Stade Advies Centrum voor Jeugd en Gezin; Bouwstenen voor de groei Hoe organiseert u het CJG? Plan en Ontwikkelmodulen: Module Verkenning

Nadere informatie

OUDERWERKING (feitelijke vereniging)

OUDERWERKING (feitelijke vereniging) OUDERWERKING (feitelijke vereniging) Versie 1 september 2017 Missie : Waar willen wij als ouderwerking toe bijdragen? Waar staan wij voor? Visie : Waar willen wij als ouderwerking werk van maken? Waar

Nadere informatie

Leerlingenboek KINDERRAAD

Leerlingenboek KINDERRAAD Leerlingenboek KINDERRAAD K i n d e r r a a d leerlingenboek 2 Leerlingenboek K I N D E R R A A D Voorwoord Jongens en meisjes, Als burgemeester van Leeuwarden vind ik het heel goed dat jullie meedoen

Nadere informatie

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van

Nadere informatie

GIBO HEIDE. pedagogisch project

GIBO HEIDE. pedagogisch project GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Het algemene uitgangspunt van de school is regel 8: - Iedereen moet zich veilig voelen op school

Het algemene uitgangspunt van de school is regel 8: - Iedereen moet zich veilig voelen op school 1. Doe niets bij een ander wat die ander niet prettig vindt. 2. Kom niet aan een ander of aan andermans spullen als die ander dat niet wil. 3. Als je kwaad bent, ga niet slaan, schoppen (je komt niet aan

Nadere informatie

CP9. In gesprek over de toekomst

CP9. In gesprek over de toekomst CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider

Nadere informatie

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort.

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort. Pestprotocol Pestprotocol o.b.s. De Schuthoek Ieder kind heeft liefde en begrip nodig voor de volledige en harmonische ontplooiing van zijn persoonlijkheid. Beginsel 6 van de Universele Verklaring van

Nadere informatie

U gaat gebruik maken van de diensten van de Gemiva-SVG Groep. Wij heten u van harte welkom. Wij danken u voor het vertrouwen dat u in ons stelt.

U gaat gebruik maken van de diensten van de Gemiva-SVG Groep. Wij heten u van harte welkom. Wij danken u voor het vertrouwen dat u in ons stelt. Welkom U gaat gebruik maken van de diensten van de Gemiva-SVG Groep. Wij heten u van harte welkom. Wij danken u voor het vertrouwen dat u in ons stelt. We staan aan het begin van een gezamenlijke weg.

Nadere informatie