Nationaal Programma Tabaksontmoediging

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nationaal Programma Tabaksontmoediging"

Transcriptie

1 Nationaal Programma Tabaksontmoediging Actieplan 2006 Voortgangsrapportage December 2007

2 Inhoudsopgave pagina Inleiding 3 Actieplan Basisfinanciering STIVORO Actie Voortgang 4 2. ZonMW Leefstijlcampagnes actie voortgang stoppen met roken meeroken jeugd 7 3. Bijdrage Nederlandse Hartstichting Actie Voortgang 8 4. Bijdrage KWF Kankerbestrijding Actie Voortgang 9 5. Bijdrage Astma Fonds Actie Voortgang 9 6. Partnership Stop met Roken Actie Voortgang Bijdrage VWS Actie Voortgang Kleurenfoto s op tabaksverpakkingen Actie Voortgang Leeftijdsgrens voor de verkoop van tabaksproducten Actie Voortgang Mobiele en ambulante verkoop tabaksproducten Actie Voortgang Framework Convention on Tobacco Control (FCTC) Actie Voortgang Draagvlak tabaksontmoedigingsbeleid Actie Voortgang 13 2

3 Inleiding De directeuren van het Astma Fonds, de Nederlandse Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en toenmalig minister Hoogervorst hebben op 15 juni 2005 de Intentieverklaring Tabaksontmoediging ondertekend. De betrokken partijen stellen daarin vast dat samenwerking op het gebied van tabaksontmoediging van eminent belang is voor het terugdringen van de gezondheidsschade door tabaksgebruik. De gezondheidsfondsen en VWS willen in gezamenlijkheid komen tot een continuering en intensivering van het tabaksontmoedigingsbeleid in financiële en materiële zin. STIVORO is betrokken bij de uitwerking ervan. Op basis van de Intentieverklaring is het Nationaal Programma Tabaksontmoediging (NPT) tot stand gekomen. Dit Nationaal Programma is op 9 maart 2006 aan de Tweede Kamer aangeboden (TK 22894, nr 78). Het Nationaal Programma beschrijft de gevolgen van het tabaksgebruik en effectieve maatregelen om het tabaksgebruik verder te laten dalen. Het document bevat een centrale doelstelling, namelijk het streven om het percentage rokers in Nederland te laten dalen van 28% in 2005 tot 20% in Prevalentiecijfers over het percentage rokers in Nederland van 15 jaar en ouder laten zien dat dit percentage sinds 2004 niet is gedaald maar is blijven steken op 28%. Op basis van het NPT wordt jaarlijks een Actieplan gemaakt. Dat Actieplan bevat de concrete activiteiten die de partijen in de genoemde periode zullen uitvoeren. Het Actieplan 2006 is tegelijk met het NPT aan de Tweede Kamer gezonden. Toenmalig minister Hoogervorst heeft bij brief van 8 november 2006 toegezegd de Kamer te informeren over de voortgang van de actieplannen middels jaarlijkse voortgangsrapportages (TK en 27565, nr 14). In deze voortgangsrapportage wordt per actie uit het Actieplan 2006 de voort gang weergegeven. 3

4 Actieplan Basisfinanciering STIVORO 1.1 actie KWF Kankerbestrijding, de Nederlandse Hartstichting, het Astma Fonds en het ministerie van VWS continueren de basisfinanciering van STIVORO voor een rookvrije toekomst. In totaal gaat het om ,--, gelijkelijk verdeeld over de vier organisaties ( ,-- per organisatie). Hiermee worden de organisatiekosten gefinancierd. In aanvulling hierop betaalt het ministerie van VWS in ,-- aan STIVORO voor onder meer het Informatiepunt Roken en de Wet en de infolijnen (coördinatie alcohol, drugs en tabak). Via het Informatiepunt worden vragen van burgers, bedrijven en betrokken organisaties over bijvoorbeeld een goed rookbeleid, de Tabakswet en onderliggende regelgeving afgehandeld. Het informatienummer ( ) informeert mensen over onder meer de gezondheidseffecten van roken en meeroken, de voordelen van stoppen met roken en hulp daarbij. 1.2 voortgang De basisfinanciering heeft conform bovengenoemd actiepunt door betrokken partijen plaatsgevonden. 2. ZonMW leefstijlcampagnes 2.1 actie Het ministerie van VWS draagt via ZonMW bij aan de financiering van leefstijlcampagnes op het gebied van tabaksontmoediging. Voor 2006 gaat het om een bedrag van ,--. Hiermee voert STIVORO (voorlichtings)activiteiten uit op het gebied van meeroken, stoppen met roken en jeugdroken. Voor wat betreft meeroken worden activiteiten uitgevoerd gericht op het terugdringen van meeroken door kinderen en het adviseren en ondersteunen van organisaties bij het invoeren en handhaven van rookbeleid. Ten aanzien van stoppen met roken zal er naast het aanbod van ondersteuning en het faciliteren van intermediairs in de zorg, een campagne worden gevoerd waarin speciale aandacht is voor de lage welstandsgroepen die bovengemiddeld roken. Bij jeugd gaat het om activiteiten gericht op een rookvrije omgeving en op het versterken van kennis, vaardigheden en intenties om niet te beginnen met roken. Voorbeelden hierbij zijn onder meer de projecten de Rookvrije School en Actie Tegengif. 2.2 voortgang stoppen met roken Campagne De stoppen-met-roken activiteiten bij de volwassen Nederlandse bevolking (15 jaar en ouder) in de periode hebben in het teken gestaan van het continueren van lopende voorlichtingstrajecten, het ontwikkelen van nieuwe interventies en het voeren van campagnes met een beperkte intensiteit. De campagneactiviteiten hadden twee doelen: de intentie om te stoppen bij ongemotiveerde rokers uit de lagere welstandsgroepen te vergroten en het gebruik van ondersteuning te bevorderen. Om deze doelen te realiseren is de campagne in twee fasen gevoerd. De eerste fase bestond uit het oproepen van rokers om een gedragsexperiment te doen en 24 uur niet te roken. De deelnemers werden opgeroepen zich te registreren via internet en hun ervaringen in te vullen op een vragenlijst op internet. De deelnemer ontving vervolgens feedback op maat. Uit de pilot in 2005 bleek dat de intentie om te stoppen was toegenomen bij de doelgroep. In de tweede fase van de campagne werden de deelnemers uit de eerste fase opnieuw benaderd, nu met informatie over de beschikbare stopondersteuning. Daarnaast kende dit deel van de campagne een bredere doelgroep van rokers met intentie om te stoppen. Centraal in de tweede fase van de campagne stond de digitale hulpmiddelenwijzer die de roker adviseert bij een keus voor stopondersteuning. Mede om deze reden is de tweede fase van campagne vooral via internet gevoerd. In beide fasen van de campagne is zowel in de ontwikkeling, bij het onderzoek en in de uitvoering samengewerkt met GGD en. 4

5 In 2006 is de interventie 24-uur niet -roken-dag ontwikkeld en effectief gebleken. Daarmee vormt deze interventie een belangrijke aanwinst richting rokers uit lagere welstandsgroepen (zonder of met een geringe stopintentie). Deze actie met de naam Rokers verdienen n beloning verhoogt de stopintentie significant. De landelijke uitrol van de actie leidde tot een geholpen bekendheid van 44% bij de doelgroep. Hiervan heeft 8% deelgenomen aan de actie, hetgeen betekent: geprobeerd 24 uur niet te roken. Van de mensen die hebben deelgenomen heeft 20% ( mensen) zich geregistreerd. De bereiksdoelstellingen richting de doelgroep zijn daarmee ruim gehaald. Kortdurend advies en H-MIS In 2004 is in overleg met het NHG besloten de Minimale Interventie Strategie Stoppen-met-roken (H- MIS) vooraf te laten gaan door een kortdurend stopadvies. Onderdeel van het kortdurend advies is de verwijzing naar stopondersteuning binnen of buiten de praktijk. Binnen de praktijk kan verwezen worden naar de H-MIS, uitgevoerd door de huisarts zelf of door de praktijkondersteuner. Via mailings, nieuwsbrieven, congressen, symposia is het kortdurend advies met de verwijsmogelijkheden onder de aandacht van de huisartspraktijk gebracht. Hierin was, naast de inhoud van de interventies, aandacht voor de effecten en voor de behoefte van patiënten. De doelstelling voor de huisartsenpraktijk was het bijdragen aan de toename van het geven van een kortdurend stopadvies door de huisarts. Op twee manieren is gemeten in welke mate rokende patiënten van hun huisarts een stopadvies ontvangen: via de huisarts en via de rokende patiënt. Via het continu onderzoek rookgewoonten (TNS-NIPO, 2006) is nagegaan hoeveel rokers in het afgelopen jaar bij een huisarts zijn geweest en een stopadvies hebben ontvangen. Dit percentage is licht gestegen ten opzichte van Een verklaring voor deze beperkte toename is dat een aantal randvoorwaarden zoals een vergoeding voor stopondersteuning en de implementatie van Richtlijn Behandeling Tabaksverslaving van het CBO in de huisartspraktijk, nog niet zijn vervult. Uit onderzoek onder huisartsen bleek dat 68% van de ondervraagde huisartsen de door STIVORO voorgestelde 3 (of meer) stopadviezen per week gaf. Met een gemiddelde van 5,2 stopadviezen per week. Hiermee geven de huisartsen aan tweemaal zoveel stopadviezen te geven dan patiënten aangeven te hebben ontvangen. Ondersteuning bij stoppen Naast het bevorderen van de advisering en begeleiding in de huisartsenpraktijk, heeft STIVORO met diverse partners, waarvan de meeste lid zijn van het Partnership Stop met roken, gewerkt aan de beschikbaarheid van een gevarieerd en kwalitatief hoogwaardig aanbod van gedragsmatige stopondersteuning. STIVORO heeft rokers direct ondersteuning geleverd en intermediairs gefaciliteerd in het geven van begeleiding bij het stoppen. Dit bestond uit het aanbod van trainingen, voorlichtingsmaterialen, een consultatiemogelijkheid, en het Kenniscentrum Implementatie Richtlijn Behandeling van Tabaksverslaving. Er zijn twee nieuwe interventies ontwikkeld: een interactieve zelfhulpsite, die op effectiviteit wordt onderzocht en Persoonlijke Coaching, een intensieve begeleidingsvorm die in de afgelopen periode is ontwikkeld, onderzocht en aangeboden aan intermediairs. Belangrijke resultaten bij het aanbod van stopondersteuning bestaan uit implementatieactiviteiten rondom de Richtlijn Behandeling Tabaksverslaving die door diverse beroepsverenigingen zijn opgepakt. Daarnaast zijn veel zorgverleners getraind in het uitvoeren van de interventies. Een aantal trainingen is inmiddels geaccrediteerd. Met Persoonlijke Coaching is een nieuwe intensieve interventie beschikbaar gekomen. Uit het effectonderzoek naar de interactieve zelfhulpsite moet in 2007 blijken of deze aan rokers kan worden aangeboden. Speciale doelgroepen In de activiteiten is er speciale aandacht voor laagwelstandigen en migrantengroepen. Voor de meeste activiteiten van STIVORO ligt het accent op de laagopgeleiden. Daarnaast wordt waar mogelijk rekening gehouden met verschillende migrantengroepen. Een van de beleidslijnen is om zo veel mogelijk informatie beschikbaar te hebben in eenvoudig Nederlands. Verder zijn er voor deze aandachtsgroepen speciale interventies ontwikkeld: 24-uur niet roken dag voor laagwelstandigen en een reeks informatiebijeenkomsten via Steunpunten VETC voor migrantengroepen. Aanvullend is succesvol gewerkt aan het betrekken van migrantenorganisaties bij voorlichting over roken. Regiobenadering In het deelproject regiobenadering is gewerkt aan het bevorderen van regionale activiteiten op het terrein van Tabakspreventie met gebruikmaking van effectieve interventies. Dit doet STIVORO door de regio in tweeërlei opzicht te faciliteren: bij lokale beleidsvorming om daarin het speerpunt roken op te nemen en bij de uitvoering van lokale activiteiten. Voor lokale prioritering heeft STIVORO de 5

6 Richtlijn Tabakspreventie in het lokaal gezondheidsbeleid ontwikkeld. Deze is in 2006 verspreid onder GGD en, gemeentelijke beleidsambtenaren en wethouders met volksgezondheid in hun portefeuille. Verder is gewerkt aan draagvlak voor de richtlijn bij landelijke partners. STIVORO streeft ernaar dat in minimaal 50% van de lokale nota s gezondheidsbeleid Tabakspreventie is genoemd als beleidsdoel. In de eerste ronde was dit slechts 10%. Of deze doelstelling wordt gerealiseerd zal blijken als de tweede ronde van het maken van lokale gezondheidsplannen, die in 2007 plaatsvindt, is afgerond. Er zijn inmiddels veel resultaten bereikt die voorwaardelijk zijn voor het realiseren van deze doelstelling. Draagvlak bij landelijke partijen zoals het ministerie van VWS en de IGZ en een grote regionale/lokale bekendheid van en belangstelling voor de richtlijn. VWS heeft de systematiek overgenomen en gevraagd om met advies van STIVORO eenzelfde product te maken voor overgewicht en depressiviteit. IGZ gebruikt de richtlijn als veldnorm bij hun controleactiviteiten Meeroken Meeroken is schadelijk voor de gezondheid. Daarom is de Tabakswet ingevoerd en mag er in een groot deel van de openbare ruimte niet meer worden gerookt. Zo heeft (bijna) iedereen bijvoorbeeld recht op een rookvrije werkplek, rookvrij personenvervoer en zijn openbare gebouwen zoals scholen en ziekenhuizen rookvrij. Voor de thuissituatie geldt geen regelgeving. Het meeroken moet daar met voorlichting worden teruggedrongen. Het meerokenproject bestaat uit twee deelprojecten: terugdringen van het meeroken op de werkplek en terugdringen van het meeroken door jonge kinderen in de thuissituatie. Voorkomen van meeroken op de werkplek Sinds 1 januari 2004 hebben alle werknemers, met uitzondering van werknemers in de horeca, recht op een rookvrije werkplek. Eind 2005 is er een campagne gevoerd om de norm niet-roken bij anderen/ binnen niet roken te versterken. Daarmee is een nieuwe impuls gegeven aan het voorkomen van meeroken op de werkplek. Daarnaast heeft STIVORO samengewerkt met de Voedsel en Waren Autoriteit om met het combineren van controles en voorlichting de naleving van de wettelijke rookvrije werkplek te bevorderen. De naleving van de wettelijke rookvrije werklek door werkgevers is toegenomen van 70% in 2004 tot rond de 80% in Bij deze metingen is de horeca buiten beschouwing gelaten. Voorkomen van meeroken door kleine kinderen: De hoofddoelstelling van dit tweede deeltraject is het verminderen van de blootstelling jonge kinderen aan tabaksrook in de thuissituatie. Roken? Niet Waar de Kleine Bij Is" is een project dat tot doel heeft de blootstelling aan tabaksrook door kinderen tussen de 0 en 4 jaar terug te dringen. Om dit te realiseren worden de volgende twee strategieën gecombineerd ingezet: Ouders worden door kraamverzorgenden, jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen geïnformeerd over de schadelijke effecten van meeroken en worden gestimuleerd het meeroken door kinderen (in hun thuissituatie) te voorkomen. Daarnaast worden ouders en de sociale omgeving massamediaal benaderd met de boodschap dat roken bij kleine kinderen niet sociaal is. Kinderen va n laag opgeleide ouders of van rokende ouders worden vaker blootgesteld aan tabaksrook. In de campagne ligt daarom het accent op dit deel van de doelgroep. In de totale leeftijdsgroep van kinderen van 0 tot 4 jaar is de blootstelling gedaald van 27% in 2004 naar 24% in 2005 en 16,4 % in De daling is ook goed waarneembaar bij de oudere kinderen. Wat echter opvalt is dat onder 0-1 jarigen in 2006 een stijging te zien is van 3,7% naar 17%. Deze stijging past niet in de meerjarige neergaande trend van blootstelling van 0-1 jarigen en ook niet in de trend dat ouders minder roken in het bijzijn van hun kind naarmate het kind jonger is. Het is op dit moment niet te zeggen of er sprake is van een trendbreuk of van een toevallige fluctuatie in de gegevens. Het is mogelijk dat het lagere bereik van de doelgroep via intermediairs (zie hieronder) de oorzaak is van deze stijging onder ouders van 0-1 jarigen. De cijfers van 2007 zullen meer duidelijkheid moeten verschaffen. Het percentage ouders dat in 2005 en 2006 is voorgelicht over meeroken was in % en in ,7%. Dit is iets lager dan de doelstellingen. Het percentage ouders dat in 2005 en 2006 is voorgelicht over meeroken door een JGZ medewerker is sterk achtergebleven bij de verwachtingen. Mogelijke verklaringen hiervoor zijn dat de JGZ veel tijd heeft moeten investeren in de fusie tussen 6

7 Thuiszorg en GGD en dat de preventie van meeroken op lokaal niveau te weinig prioriteit heeft waardoor in de protocollering van taken voor het meeroken-voorlichtingprogramma te weinig ruimte is gereserveerd. Dit wordt bevestigd in onderzoek waaruit gebleken is dat de oorzaken voor het lage animo (voor deelname aan de training) grotendeels gelegen zijn in beperkingen op beleidsniveau (NIDAP, 2005). Een belangrijk resultaat is dat de inspanningen om het programma opgenomen te krijgen in het uniforme deel van het basistakenpakket JGZ tot resultaat hebben geleid. Daarmee zou het probleem van te weinig tijd voor de uitvoering van het programma goeddeels moeten zijn opgelost. Het aantal rokende ouders dat in de thuisomgeving van 0-4 jarigen niet rookt, is in % en in ,8%. Dit is hoger dan de geformuleerde doelstellingen Jeugd De doelstelling van de campagne voor het terugdringen van roken bij jeugd is bijdragen aan het verlagen van het percentage rokende jongeren. Om dit te realiseren worden met verschillende interventies de belangrijkste determinanten van beginnen met roken beïnvloed. Hiertoe werden interventies uitgevoerd om enerzijds omgevingsdeterminanten en anderzijds persoonlijke determinanten van beginnen met roken te beïnvloeden. Omgevingsfactoren Interventies die zich op de omgevingsdeterminanten richtten vonden plaats binnen de domeinen onderwijs en vrije tijd. Een rookvrije onderwijsomgeving is een belangrijke voorwaarde voor het voorkomen dat jongeren beginnen met roken. De activiteiten werden uitgezet via drie kanalen: via de GGD, direct via de school, via structurele benadering in het kader van het project de Gezonde School. In de campagneperiode is het percentage scholen dat aan de Tabakswet voldoet toegenomen: in het basisonderwijs voldoet 76% van de scholen aan de Tabakswet en in het voortgezet onderwijs is dit 88%. Het schoolplein valt niet onder de Tabakswet, maar is wel belangrijk bij de preventie van roken. Het aantal rookvrije schoolpleinen is toegenomen. Er werden ook knelpunten gesignaleerd: met name het aangeven van de rookverboden door middel van verbodsborden en belemmeringen die scholen ervaren voor het rookverbod op schoolpleinen. Binnen het domein vrije tijd bleek dat sportinstellingen nog onvoldoende rookbeleid hebben ingevoerd (zelfreguleringtraject). Het gaat dan vooral om afspraken over niet roken in de kantines en op tijden dat de jeugd aanwezig is. Persoonlijke factoren Interventies gericht op de persoonlijke determinanten bestonden uit lesprogramma s voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs (de Leerlijn voor roken) een het programma Actie Tegengif voor het voortgezet onderwijs. Op basis van de leerlijn voor roken die STIVORO heeft ontwikkeld, waren ook in 2005 en 2006 lesprogramma s beschikbaar voor de groepen zeven en acht van het basisonderwijs en de eerste en tweede klas van het voortgezet onderwijs. Tussen de 70 en 90 % van de scholen geeft lessen over roken in de groepen 7 en 8 van het Basisonderwijs en in klas 1 en 2 van het Voortgezet Onderwijs. Tot slot is samen met het Trimbos-instituut een ontwikkeling ingezet om de lesprogramma s voor roken voor het voortgezet onderwijs te integreren en gezamenlijk aan de scholen aan te gaan bieden. STIVORO is verantwoordelijk voor de landelijke coördinatie van Actie Tegengif. STIVORO heeft ook in 2005 en 2006 de regionale organisaties (GGD/IVV) gemotiveerd en in staat gesteld om Actie Tegengif in de regio s uit te voeren. De doelstelling was dat in het schooljaar 2005 en % meer klassen actief deelnamen aan Actie Tegengif t.o.v. het schooljaar 2004/2005 (toen deden klassen mee). Uiteindelijk hebben in 2005/ klassen deelgenomen. 'Actie FF niet' is een deelproject dat samen met jongeren van 14 jaar en ouder en de GGD door STIVORO en TNO Kwaliteit van leven wordt ontwikkeld en onderzocht. 3. Bijdrage Nederlandse Hartstichting 3.1 actie 7

8 De Nederlandse Hartstichting stelt voor 2006 een extra bedrag van ,- beschikbaar voor de uitvoering van het actieplan Dit bedrag zal vooral worden besteed aan het stimuleren van stoppen met roken onder risicogroepen, patiënten met hart- en vaatziekten en de intermediairs die met deze doelgroepen werken. Verder draagt de Hartstichting in financiële en materiële zin bij aan Wereld Niet Roken Dag voortgang De Nederlandse Hartstichting (NHS) heeft in 2006 bijgedragen aan de organisatie en financiering van activiteiten in het kader van Wereld Niet Roken Dag. Deze dag heeft het comité Wereld Niet Roken Dag een debat georganiseerd dat in het teken stond van lokale activiteiten op het gebied van tabaksontmoediging. De NHS heeft bijgedragen aan de kosten van een kaartenactie van Clean Air Nederland ten behoeve van een rookvrije horeca in het kader van het eerste burgerinitiatief. Ook heeft de Nederlandse Hartstichting samen met KWF Kankerbestrijding, het Astma Fonds en STIVORO een paginagrote advertentie geplaatst om Clean Air Nederland (CAN) te feliciteren met het welslagen van deze actie. De CAN is erin geslaagd om in korte tijd zo n handtekeningen te verzamelen van mensen die voorstander zijn van een rookvrije horeca. Voor het burgerinitiatief waren er nodig. Voorts is de Nederlandse Hartstichting nauw betrokken bij de oprichting van het Platform Vitale Vaten. Een van de doelstellingen van dit platform is de ontwikkeling van een Zorgstandaard waarin Stoppen met roken begeleiding een prominente plek zal hebben. 4. Bijdrage KWF Kankerbestrijding 4.1 actie KWF Kankerbestrijding stelt een extra bedrag van , - beschikbaar ten behoeve van het tabaksontmoedigingsbeleid. Van dit geld worden in 2006 de KWF-campagnes Quit & Win en Rookvrij zwanger gecontinueerd, die gericht zijn op stoppen met roken. Daarnaast zal onderzoek worden uitgevoerd naar de wensen en mogelijkheid ten aanzien van stoppen-met-rokeninterventies bij kankerpatiënten door zorgprofessionals in de oncologie. Verder draagt KWF Kankerbestrijding in financiële en materiële zin bij aan Wereld Niet Roken Dag 2006 en participeren we in het Partnership Stop met Roken. 4.2 voortgang Quit en win In het voorjaar is de stoppen-met-rokenwedstrijd Quit & Win uitgevoerd. Bij deze wedstrijd melden rokers zich aan op een website om vervolgens op 1 mei te stoppen met roken en dit minimaal één maand vol te houden teneinde kans te maken op een geldprijs. In de maand april hebben bijna rokers zich aangemeld en geregistreerd voor deelname aan Quit & Win. De stoppers werd aangeraden om een buddy te zoeken die hen kon helpen de stoppoging voor te bereiden en vol te houden. De deelnemers kregen twintig tjes (3 voor de stoppoging en 17 daarna) om de stoppoging goed voor te bereiden én vol te houden. De buddy kreeg ook tjes met gelijksoortige informatie en de oproep deze informatie met zijn stopper te bespreken en hem daarbij te steunen. Uit onderzoek dat samen met de Universiteit Maastricht is uitgezet bleek dat 89,9% van de respondenten (43,3%) daadwerkelijk een stoppoging heeft ondernomen. Van de mensen die zijn gestopt met roken was 66,8% van de respondenten na één maand nog steeds rookvrij. Volgens een 8

9 conservatieve effectmeting (waarbij alle non-respondenten als roker worden beschouwd) is het stoppercentage na één maand 40%. Van de respondenten die de stoppoging niet hebben volgehouden is 44% minder gaan roken. Van de stoppers heeft 59% gebruik gemaakt van een buddy. De ondersteunende tjes en de buddy werden door de deelnemers het beste gewaardeerd. Beide kregen een 7,6. In mei 2007 is onderzocht hoeveel mensen die hebben deelgenomen aan Quit & Win 2006 na één jaar nog steeds zijn gestopt. Van de respondenten was 35,5% na één jaar nog steeds rookvrij. Worden alle non-respondenten beschouwd als roker (conservatieve effectmeting) dan is het slagingspercentage 12,6%. Rookvrij zwanger In het najaar van 2006 heeft KWF Kankerbestrijding kort aandacht besteed aan de campagne Rookvrij Zwanger. Halverwege het jaar werden de resultaten van de in 2005 gevoerde campagne bekend. Er kon niet worden aangetoond dat de campagne effect heeft gehad op de doelgroep; rokende vrouwen die net zwanger zijn geworden. Het beschikbare budget voor de campagne is daarom maar beperkt gebruikt. Via de ETOS zijn de laatste zelfhulppakketten verspreid en is gedurende drie maanden een aantal advertenties geplaatst in een aantal magazines. 5. Bijdrage Astma Fonds 5.1 actie Het Astma Fonds zal in 2006 de ondersteuning van het Partnership Stop met roken continueren en de voortzetting van de L-MIS die bijdraagt aan de implementatie van de klinische richtlijn Behandeling van Tabaksverslaving. Het Astma Fonds is voornemens ongeveer ,- ter beschikking te stellen voor programma s gericht op de beperking van gezondheidsschade door meeroken. Verder draagt het Astma Fonds in financiële en materiële zin bij aan Wereld Niet Roken Dag voortgang Het Astma Fonds heeft de ondersteuning van het Partnership Stop met roken gecontinueerd en de voortzetting van de L-MIS die bijdraagt aan de implementatie van de klinische richtlijn 'Behandeling van Tabaksverslaving'. Voor de beschikbare subsidie is een onderzoek gehouden onder longverpleegkundigen naar hoe zij de L-MIS in hun dagelijkse praktijk hebben opgenomen. De positieve onderzoeksresultaten zijn teruggekoppeld aan de professionals via een nieuwsbrief. De negatieve uitkomsten, zoals bijvoorbeeld het niet volledig doorlopen van de stappen van de L-MIS, zullen in de te ontwikkelen e-learning een plaats krijgen. In 2006 zijn 6 L-MIS trainingen gegeven via open inschrijving en 4 in company trainingen. Het Astma Fonds heeft met deze subsidie verder bijgedragen aan 2 implementatieprojecten. Een daarvan was het in kaart brengen van de regionale stopondersteuning middels reeds bestaande regionale websites en netwerken. Dit overzicht zal uiteindelijk aan GGD-Nederland worden overgedragen, die dan de regierol op zich kan nemen. Daarnaast is een start gemaakt met de ontwikkeling van e-learning, waarbij de longartsen en de longverpleegkundigen de eerste doelgroep zijn. De theoretische kennis m.b.t. roken, verslaving en stoppen met roken kan via e-learning beschikbaar worden gemaakt. Middels een aanvullende vaardigheidstraining kunnen zorgverleners gesprekstechnieken t.b.v. stopondersteuning aanleren en oefenen, bijvoorbeeld door de trainingen van STIVORO. Beide projecten zijn in 2006 van start gegaan en zullen eind 2007 worden afgerond. Het Astma Fonds heeft in 2006 extra geld ( ,-) beschikbaar gesteld voor activiteiten gericht op de beperking van gezondheidsschade door meeroken. Deze activiteiten waren gericht op het (mee)roken in de horeca. Het Astma Fonds wilde, samen met STIVORO en de fondsen, met name de politiek overtuigen van de noodzaak van een rookvrije horeca. Het Astma Fonds heeft daarom de handtekeningenactie van Clear Air Nederland (CAN) voor het burgerinitiatief rookvrije horeca ondersteund via een oproep op 9

10 de website. Bij het behalen van handtekeningen door CAN is er door STIVORO en de fondsen een advertentie in de landelijke dagbladen geplaatst waarin CAN wordt gefeliciteerd en de Tweede Kamer wordt opgeroepen te kiezen voor een rookvrije horeca. Het Astma Fonds heeft hieraan bijgedragen. Om is in 2006 een start gemaakt met de productie van een videoboodschap waarin met name experts en beleidsmakers uit landen met een rookvrije horeca aan het woord komen. De productie komt voor rekening van het Astma Fonds. Dit project is in 2007 gereed. Verder heeft het Astma Fonds in financiële en materiële zin bijgedragen aan 'Wereld Niet Roken Dag Partnership Stop met roken 6.1 actie Het ministerie van VWS financiert in 2006 het Partnership Stop met roken ( ,-). Dit Partnership richt zich op de invoering van de klinische richtlijn Behandeling van Tabaksverslaving onder zorgverleners. KWF Kankerbestrijding, het Astma Fonds en de Nederlandse Hartstichting zullen zich actief inzetten voor de invoering van deze richtlijn bij de eigen beroepsgroepen. 6.2 voortgang Het jaar 2006 stond voor het Partnership in het teken van de implementatie van de klinische richtlijn Behandeling van Tabaksverslaving. Een aantal medisch wetenschappelijke beroepsverenigingen en instellingen, zoals de vereniging van cardiologen, huisartsen en Jellinek zijn hiermee verder gegaan, zoals afgesproken in Daarnaast is in samenwerking met STIVORO en de WOK van de universiteit Nijmegen het Kenniscentrum voor de implementatie verder uitgerold. Na een pretest van de site door de klankbordgroep van het Partnership, is de site gebruiksvriendelijker gemaakt, en aangevuld met theoretische achtergronden en beschrijvingen van praktijkvoorbeelden. Na 2006 zal het Partnership ondergebracht worden bij STIVORO en zullen de activiteiten worden ingebed in activiteiten van het Nationaal Programma Tabaksontmoediging. 7. Bijdrage VWS 7.1 actie Voor de uitvoering van een massamediale jongerencampagne in 2006 is het ministerie van VWS voornemens om ,- beschikbaar te stellen. Ook heeft het ministerie van VWS het voornemen om in , - beschikbaar te stellen voor het stimuleren van het gebruik van ondersteuning bij stoppen met roken ter verhoging van de slaagkans van stoppogingen. 7.2 voortgang Massamediale jongerencampagne In 2006 is STIVORO weer van start gegaan met een niet-roken campagne voor jongeren in de leeftijd van 12 t/m 16 jaar. Jongeren met een lage sociaal economische status en een laag opleidingsniveau kregen speciaal de aandacht omdat deze groepen meer risico lopen om met roken te beginnen. De campagne is gebaseerd op de Nou weten we het wel, je rookt niet tv-commercials van de campagne die in 2004 is gevoerd. In afwijking van de vorige jongerencampagnes is in deze campagne gekozen om zowel niet-rokende als rokende jongeren te benaderen. De reden hiervoor is dat deze jongerencampagne zich specifiek richt op het beïnvloeden van de sociale norm onder jongeren met betrekking tot roken. Aangezien deze norm door rokers en niet-rokers bepaald wordt, zijn beide groepen betrokken. 10

11 Om de jongeren actief bij de campagne te betrekken is een competitie onder de naam Mpeg-heroes battle aan de campagne gekoppeld waarbij de doelgroep zelf Nou weten we het wel - filmpjes konden maken. De Mpeg-heroes battle verliep via de website, waar de jongeren de zelfgemaakte filmpjes konden uploaden, filmpjes konden doorsturen naar vrienden en konden stemmen op ingezonden filmpjes. Voorafgaand aan de campagne is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar de beleving van (niet)roken bij jongeren. Om inzicht te krijgen in de communicatieve werking van de campagne zijn voor-, tussen- en nameting uitgevoerd. Op dit moment zijn enkel de voorlopige gegevens bekend. De website heeft bezoekers met totaal pageviews bereikt. Via de uitzendingen van TMF s Reaction zijn jongeren van 13 t/m 34 jaar bereikt. De finale van de Mpeg-Heroes Battle in TMF s Reaction op 18 december was het best bekeken programma van TMF op die dag. Twee op de vijf jongeren van 12 tot en met 16 jaar is met de jongerencampagne bereikt. De boodschap van de campagne wordt goed begrepen. Tweederde van de jongeren die één of meer filmpjes hebben gezien zeggen dat de campagne duidelijk wil maken dat je ook stoer kunt zijn zonder te roken. Er zijn een aantal gedragsveranderingen ten aanzien van het roken geconstateerd tussen de meting in augustus en de laatste meting in december. Voor 30% van de jongeren die één of meer filmpjes hebben gezien zijn de filmpjes een gespreksonderwerp. Jongeren die de filmpjes kennen hebben vaker over (niet)roken gepraat. Hen is ook vaker roken afgeraden en zelf hebben ze ook vaker anderen roken afgeraden. Het begrip van de campagne is goed en het heeft aangezet tot communicatie over het onderwerp. Roken wordt minder verbonden met gezelligheid, men percipieert minder dat leeftijdsgenoten en iets oudere jongeren roken, en men raadt elkaar het roken vaker af. Stimuleren gebruik ondersteuning stoppen met roken In 2006 is de interventie 24-uur niet -roken-dag ontwikkeld en effectief gebleken. Daarmee vormt deze interventie een belangrijke aanwinst richting rokers uit lagere welstandsgroepen (zonder of met een geringe stopintentie). Deze actie met de naam Rokers verdienen n beloning verhoogt de stopintentie significant. De actie is in 2006 gevolgd door een nieuwe meerjarige campagne Stoppen kun je leren. In deze campagne, die gericht is op het bevorderen van het gebruik van stopondersteuning, staat de digitale Hulpmiddelenwijzer centraal. Op basis van registraties van STIVORO zelf, dat er in de campagneperiode van 13 december 2006 tot 15 januari 2007 ruim personen de Hulpmiddelenwijzer op internet hebben ingevuld. Het gebruik van de door STIVORO aangeboden ondersteuningsmethoden zijn in grotere mate afgezet dan in dezelfde periode in 2005/2006. In de actie en de campagne is samengewerkt met GGD en. Respectievelijk 10 en 6 GGD en hebben geparticipeerd. 8. Kleurenfoto s op tabaksverpakkingen 8.1 actie De minister van VWS zal zich inzetten om kleurenfoto s als onderdeel van de gezondheidswaarschuwingen op tabaksverpakkingen verplicht te stellen en zal in 2006 de hiervoor benodigde aanpassing van het Aanduidingenbesluit in procedure brengen. Bij de invoering hiervan zal nader bepaald worden welke foto s voor dit doel worden ingezet. 8.2 voortgang Het voornemen van minister Hoogervorst om gebruik te maken van de door de Europese Commissie beschikbaar gestelde kleurenafbeeldingen of andere illustraties ter versterking van de verplichte gezondheidsteksten (zoals Roken veroorzaakt dodelijke longkanker ) op tabaksverpakkingen, stuitte in de Kamer op weerstand. Dit vloeide deels voort uit twijfel aan de effectiviteit van deze beleidsmaatregel. Minister Hoogervorst heeft vervolgens toegezegd om de Kamer nader te zullen informeren over de ervaringen van andere landen met kleurenfoto s. Onderzoeksbureau Research voor Beleid heeft de buitenlandse ervaringen met kleurenfoto s geïnventariseerd. Het 11

12 onderzoeksrapport Kleurenfoto s op tabaksverpakkingen. Ervaringen in andere landen, het resultaat van deze inventarisatie, is op 5 februari 2007 naar de Kamer verzonden. In dit rapport concludeert Research: De onderzoeken naar de effectiviteit van gezondheidswaarschuwingen met illustraties wijzen erop dat deze waarschuwingen effectiever zijn dan alleen tekstuele waarschuwingen wanneer het gaat om het verhogen van kennis over gezondheidseffecten van roken en het verhogen van de intentie te stoppen met roken. En: Op basis van de beschikbare kennis over de effectiviteit van gezondheidswaarschuwingen met afbeeldingen in andere landen, is de verwachting da het toepassen van de afbeeldingen de overige onderdelen van het tabaksontmoedigingsbeleid ondersteunt. Daarnaast heeft Research voor Beleid nog een tweede rapport geschreven, in belangrijke mate gebaseerd op de input van een viertal externe deskundigen: Kleurenfoto s op tabaksverpakkingen. Advies over de uitvoeringsmodaliteiten. De beide rapporten van Research voor Beleid zijn te vinden op de website van Research ( > trefwoord: kleurenfoto s). De discussie naar aanleiding van de rapporten in het Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen (TSG) is te vinden op dezelfde website ( > Nieuws > Nieuwsarchief > juni 2007: waarschuwingsafbeeldingen op tabaksverpakkingen). 9. Leeftijdsgrens voor verkoop tabaksproducten 9.1 actie De minister van VWS zal zich inzetten om de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabaksproducten te verhogen van zestien naar achttien jaar. 9.2 voortgang Voor het verhogen van de leeftijdsgrens is een wijziging van de Tabakswet (wet in formele zin) nodig. Net als het voornemen de kleurenfoto s op tabaksverpakkingen te verplichten vond ook het voornemen de leeftijdsgrens te verhogen geen gunstig onthaal in het parlement. Mede om deze reden is het voornemen niet geconcretiseerd in een wetsvoorstel tot wijziging van de Tabakswet. 10. Mobiele en ambulante verkoop 10.1 actie De minister van VWS heeft het voornemen om de mobiele en ambulante verkoop van tabaksproducten te verbieden voortgang Met betrekking tot dit onderwerp geldt min of meer hetzelfde als voor de verhoging van de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabaksproducten. 11. Internationale dimensie van het Nederlandse beleid 11.1 actie Het Nederlandse tabaksontmoedigingsbeleid wordt deels bepaald door verdragsrechtelijke verplichtingen zoals EU richtlijnen en het WHO Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (Framework Convention on Tobacco Control). De partijen zullen de Nederlandse bijdrage aan de internationale samenwerking op het terrein van tabaksontmoediging continueren en verder uitbouwen voortgang De Framework Convention on Tobacco Control (FCTC) is in 2003 onder auspiciën van de WHO tot stand gekomen en is het eerste mondiale verdrag op het terrein van de public health. De eerste Conference of the Parties (CoP) in februari 2006 had in belangrijke mate het karakter van een 12

13 constituerend beraad (vaststelling van de Rules of Procedure). De CoP is te beschouwen als de jaarvergadering van de Partijen. Hier komen inhoudelijke zaken aan de orde, zoals de wijze waarop de Partijen de verdragsverplichtingen nakomen (de Partijen hebben op dit punt een rapportageverplichting) en de verdere uitwerking van het verdrag: via richtlijnen (niet-bindend), protocollen (bindend) en eventueel wijzigingen van de verdragstekst. In deze eerste CoP werden belangrijke besluiten genomen over de rules of procedure, financial rules, de instelling van een Convention Secretariat en het eerste Werkplan en budget voor dit secretariaat. In het Werkplan zijn als prioriteit voor de werkzaamheden opgenomen het opstellen van richtlijnen over passief roken en productregulering en van protocollen over grensoverschrijdende reclame en bestrijding van illegale handel in tabak. Nederland draagt actief bij aan de totstandbrenging van richtlijnen op het terrein van productregulering (artikelen 9 en 10 van het verdrag). In 2006 heeft Nederland ook actief bijgedragen aan het tot stand brengen van een uniforme uitvoering door alle lidstaten van artikel 6 informatie over ingrediënten in tabaksproducten van richtlijn 2001/37/EG inzake de productie, de presentatie en de verkoop van tabaksproducten. Mede door de Nederlandse inbreng is op 31 mei 2007 door de Europese Commissie (SANCO) een Practical Guide inzake Reporting on tobacco product ingredients gepubliceerd. 12. Draagvlak tabaksontmoedigingsbeleid 12.1 actie Tot slot zullen de partijen zich actief inzetten voor het verder vergroten van het draagvlak voor het tabaksontmoedigingsbeleid in het algemeen en de hierboven genoemde specifieke maatregelen in het bijzonder voortgang Bovengenoemde actie is gedurende 2006 op meerdere momenten uitgevoerd. 13

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 22 894 Preventiebeleid voor de volksgezondheid Nr. 114 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

3. Implementatie richtlijn a. ondersteunen gemeenten <tabakspreventie in lokaal gezondheidsbeleid>

3. Implementatie richtlijn a. ondersteunen gemeenten <tabakspreventie in lokaal gezondheidsbeleid> Voortgangsrapportage Nationaal Programma Tabaksontmoediging 2006-2010 Actieplan 2007 INHOUDSOPGAVE INLEIDING ALGEMEEN 1. Organisatie 2. Basisactiviteiten a. 0900-lijnen, programma overheid b. infopunt

Nadere informatie

Stedelijk actieplan Tabaksontmoediging Amsterdam

Stedelijk actieplan Tabaksontmoediging Amsterdam Stedelijk actieplan Tabaksontmoediging Amsterdam 1. Inleiding Binnen de gemeente Amsterdam is roken gekozen tot een van de speerpunten voor het Lokaal Gezondheidsbeleid. De gemeente spant zich in om het

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Roken. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken

Regionale VTV 2011. Roken. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken Regionale VTV 2011 Roken Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Roken Auteurs: Drs. I.H.F. van Veggel, GGD Hart voor Brabant Dr. M.A.M. Jacobs-van der Bruggen,

Nadere informatie

Waarom rookt de lage SES?

Waarom rookt de lage SES? Waarom rookt de lage SES? En hoe help je ze stoppen? Linda Springvloet Lspringvloet@trimbos.nl Achtergrond 2 Wat is sociaaleconomische status? SES: Positie in sociale hiërarchie Indicatoren: Opleiding

Nadere informatie

FACTSHEET CONTINU ONDERZOEK ROOKGEWOONTEN 2013

FACTSHEET CONTINU ONDERZOEK ROOKGEWOONTEN 2013 FACTSHEET MAART 2014 FACTSHEET CONTINU ONDERZOEK ROOKGEWOONTEN 2013 KERNPUNTEN Een kwart (25%) van de Nederlandse bevolking vanaf 15 jaar rookt in 2013: 19% rookt dagelijks en 6% niet dagelijks. Het percentage

Nadere informatie

Overzicht lopende/ uitgevoerde activiteiten in in het kader van Tabaksontmoedigingsbeleid gemeente Amsterdam

Overzicht lopende/ uitgevoerde activiteiten in in het kader van Tabaksontmoedigingsbeleid gemeente Amsterdam Overzicht lopende/ uitgevoerde activiteiten in 2016-2017 in het kader van Tabaksontmoedigingsbeleid gemeente Amsterdam Speerpunt 1: Voorkomen dat jongeren beginnen met roken Rookvrije start Vroege groepsvoorlichting

Nadere informatie

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken Veranderingen tussen 1998 en 2005 Cyrille Koolhaas en Dr. Marc Willemsen Dit is een publicatie van STIVORO voor een rookvrije toekomst Correspondentieadres

Nadere informatie

Monitor naleving rookvrije werkplek 2006

Monitor naleving rookvrije werkplek 2006 Monitor naleving rookvrije werkplek 2006 METINGEN 2004 EN 2006 B. Bieleman A. Kruize COLOFON St. INTRAVAL Postadres: Postbus 1781 9701 BT Groningen E-mail info@intraval.nl Kantoor Groningen: Kantoor Rotterdam:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 29 200 XVI Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2004 Nr. 215 BRIEF

Nadere informatie

Meting stoppers-met-roken januari 2009

Meting stoppers-met-roken januari 2009 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tnsnipo.com www.tnsnipo.com Consumer & Media Rapport Meting stoppersmetroken januari 2009 Meting

Nadere informatie

NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING

NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING Het International Tobacco Control Policy Evaluation Project ITC nationaal rapport Nederland Resultaten van meting 1-8 (2008-2014) SEPTEMBER 2015 NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING Het bevorderen van een op

Nadere informatie

Meting stoppers-met-roken juli 2008

Meting stoppers-met-roken juli 2008 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Meting stoppers-met-roken juli 2008

Nadere informatie

De Tabakswet. Rapport. Onderzoek naar hinder en schadelijkheid van passief roken, houding t.a.v. en steun voor rookverboden Cyrille Koolhaas

De Tabakswet. Rapport. Onderzoek naar hinder en schadelijkheid van passief roken, houding t.a.v. en steun voor rookverboden Cyrille Koolhaas Grote Bickersstraat 74 13 KS Amsterdam Postbus 247 00 AE Amsterdam t 0 522 54 44 f 0 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport De Tabakswet Onderzoek naar hinder en schadelijkheid van passief

Nadere informatie

34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016

34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie. van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2016 34300 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs,

Nadere informatie

Factsheet Rookvrije scholen 2011 Beroepsonderwijs Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod Bijna alle scholen in het beroepsonderwijs geven aan medewerkers (96%) en leerlingen (98%)

Nadere informatie

Dewi Segaar. 26 april Manager Samenwerkingen Alliantie Nederland Rookvrij

Dewi Segaar. 26 april Manager Samenwerkingen Alliantie Nederland Rookvrij Dewi Segaar 26 april 2018 Manager Samenwerkingen Alliantie Nederland Rookvrij INHOUD Hoe het begon: de Alliantie Nederland Rookvrij (ANR) - wat en waarom? Wat is de aanpak van ANR? Wat is het resultaat?

Nadere informatie

cannabisbeleid? Marc Willemsen Trimbos Institute, Maastricht University

cannabisbeleid? Marc Willemsen Trimbos Institute, Maastricht University Titel Tegenstrijdigheid Titel van van deze deze tabak- presentatie presentatie en cannabisbeleid? Subtitel Subtitel van van de de presentatie presentatie Marc Willemsen Trimbos Institute, Maastricht University

Nadere informatie

Bijsluiter gebruik stoppen met roken -indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3

Bijsluiter gebruik stoppen met roken -indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3 Bijsluiter gebruik stoppen met roken -indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht indicatoren... 2 Beschrijving per indicator... 3 Pagina

Nadere informatie

Tabaksontmoedigingsbeleid 2016-2019

Tabaksontmoedigingsbeleid 2016-2019 Tabaksontmoedigingsbeleid 2016-2019 GGD Amsterdam Vastgesteld door gemeenteraad Amsterdam op 8 december. 1. Inleiding Roken is de afgelopen jaren een van de prioriteiten geweest van het volksgezondheidbeleid

Nadere informatie

Factsheet Rookvrije scholen 2011 Voortgezet onderwijs Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod Negen op de tien scholen in het voortgezet onderwijs geven in 2011 aan medewerkers aan

Nadere informatie

Expertmeeting Alcohol en Zwangerschap 6 december 2012

Expertmeeting Alcohol en Zwangerschap 6 december 2012 Expertmeeting Alcohol en Zwangerschap 6 december 2012 Onderzoek Alcohol en Zwangerschap 2008-2012 Nickie van der Wulp, MSc 12, Ciska Hoving, PhD 2, Wim van Dalen, MSc 1, & Hein de Vries, PhD 2 1 Nederlands

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350, 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Kenmerk

Nadere informatie

Rookvrij Opgroeien. Roken? Houd kinderen er buiten. Het bespreken van (mee)roken binnen de JGZ 4-19 jaar. 4-19 jaar

Rookvrij Opgroeien. Roken? Houd kinderen er buiten. Het bespreken van (mee)roken binnen de JGZ 4-19 jaar. 4-19 jaar Rookvrij Opgroeien 4-19 jaar 4-19 jaar Roken? Houd kinderen er buiten. Het bespreken van (mee)roken binnen de JGZ 4-19 jaar Kinderen boven de vier jaar wonen relatief vaak in een huis waar gerookt mag

Nadere informatie

Implementatie van de VMIS in de verloskundigenpraktijk

Implementatie van de VMIS in de verloskundigenpraktijk Implementatie van de VMIS in de verloskundigenpraktijk van 1994 tot nu Martijntje Bakker Waarom? Roken tijdens de zwangerschap is schadelijk Lager geboortegewicht Groeiachterstand Verhoogd risico op een

Nadere informatie

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Rookverbod in de horeca dringt meeroken

Nadere informatie

Meting stoppers-met-roken juni 2008

Meting stoppers-met-roken juni 2008 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Meting stoppers-met-roken juni 2008

Nadere informatie

Gedragsmatige ondersteuning bij stoppen met roken in de zorg. Dewi Segaar (STIVORO) & Hetty de Laat (Groei in communicatie)

Gedragsmatige ondersteuning bij stoppen met roken in de zorg. Dewi Segaar (STIVORO) & Hetty de Laat (Groei in communicatie) Gedragsmatige ondersteuning bij stoppen met roken in de zorg Dewi Segaar (STIVORO) & Hetty de Laat (Groei in communicatie) Behandeling van tabaksverslaving Farmacologische ondersteuning: 10 sigaretten

Nadere informatie

20 Roken in de regio Gelre-IJssel

20 Roken in de regio Gelre-IJssel 20 Roken in de regio Gelre-IJssel 2010 Tabaksgebruik is de belangrijkste vermijdbare oorzaak van ziekte en sterfte in Nederland. Landelijk was roken in 2007 verantwoordelijk voor bijna 20.000 sterfgevallen

Nadere informatie

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp

. Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Nickie van der Wulp . Preventie van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap Nickie van der Wulp 7-02-2014 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Evaluatie Tabakswet. Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005

Evaluatie Tabakswet. Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005 Evaluatie Tabakswet Recht op een rookvrije werkplek en overlast door tabaksrook tussen 2003 en 2005 Cyrille Koolhaas en Dr. Marc Willemsen Dit is een publicatie van STIVORO voor een rookvrije toekomst

Nadere informatie

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren Notitie versie 1.0 September 2016 Door Frea Haker (Gezond in ) Eveline Koks (Jongeren Op Gezond Gewicht) Anneke Meijer (Coördinatie Gezond Gewicht Fryslân

Nadere informatie

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma

Een voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma 7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die

Nadere informatie

Roken onder volwassenen De harde feiten 2010

Roken onder volwassenen De harde feiten 2010 Roken onder volwassenen De harde feiten 2010 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1958 1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 Percentage niet rokers onder de Nederlandse bevolking

Nadere informatie

Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven

Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven Verslag regionale werkconferenties kiezen voor gezond leven Aanleiding voor de werkconferenties Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) brengt in het najaar van 2006 een tweede Preventienota

Nadere informatie

Kom op tegen kanker Roken in het gezin Maart

Kom op tegen kanker Roken in het gezin Maart Kom op tegen kanker Roken in het gezin Maart 2018 170515 Dit is een ingekorte versie van de resultaten van het onderzoek. De uitgebreidere versie, met nog meer resultaten, kan op aanvraag verkregen worden

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

INFOKAART OUDEREN EN ROKEN

INFOKAART OUDEREN EN ROKEN INFOKAART OUDEREN EN ROKEN Roken Roken is de risicofactor die de meeste sterfte en het meeste gezondheidsverlies met zich brengt en zodoende ook zorgt voor veel verlies aan kwaliteit van leven (1). Vijftien

Nadere informatie

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB

Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl. Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Zorgketen c.q. Netwerkaanpak actieve leefstijl Anneke Hiemstra en Marloes Aalbers, NISB Ketenaanpak / netwerkaanpak actieve leefstijl De oplossing om meer mensen met een hoog gezondheidsrisico in beweging

Nadere informatie

Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein

Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak verhoogd van 16 naar 18 jaar. Uit onderzoek blijkt dat het zien roken van anderen,

Nadere informatie

International Tobacco Control (ITC) policy evaluation project Evaluatie In iedere roker zit een stopper campagne Tweede nameting

International Tobacco Control (ITC) policy evaluation project Evaluatie In iedere roker zit een stopper campagne Tweede nameting International Tobacco Control (ITC) policy evaluation project Evaluatie In iedere roker zit een stopper campagne Tweede nameting Den Haag, oktober 2009 Drs. Gera Nagelhout, Universiteit Maastricht Dr.

Nadere informatie

Rookvrij Opgroeien. Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar

Rookvrij Opgroeien. Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar Rookvrij Opgroeien Het bespreken van meeroken binnen de JGZ 0-4 jaar Voorlichting is en blijft belangrijk om voor een verdere daling in het meeroken te zorgen. STIVORO heeft daarom jarenlang het succesvolle

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: J. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Alcohol- en Drugsbeleid 2012 Steller: S. van Schijndel Datum: 18 januari 2012 Nr.: RIB-JR-1202 Geachte

Nadere informatie

4. SAMENVATTING. 4.1 Opzet onderzoek

4. SAMENVATTING. 4.1 Opzet onderzoek 4. SAMENVATTING Op 7 mei 2002 is in het Staatsblad 2002 nummer 201 de gewijzigde Tabakswet gepubliceerd. Naar aanleiding hiervan wil de Keuringsdienst van Waren goed inzicht in de naleving van het onderdeel

Nadere informatie

Interventieoverzicht roken website pijler interventie wordt uitgevoerd in de regio (ja/nee)

Interventieoverzicht roken website pijler interventie wordt uitgevoerd in de regio (ja/nee) Doelgroep boodschap/doel Naam 1) Organisatie die aanbiedt website pijler wordt regio (/nee) Zwangeren, niet roken 3 maanden voor conceptie niet roken tijdens zwangerschap V-MIS stoppen met hulp van de

Nadere informatie

Rookvrije start. KNOV-standpunt

Rookvrije start. KNOV-standpunt Rookvrije start KNOV-standpunt Colofon Dit standpunt is een publicatie van de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV). Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen, 2017

Nadere informatie

FotografieTamara Reijers. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein

FotografieTamara Reijers. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein FotografieTamara Reijers Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein PO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat kinderen (later) sneller een sigaret opsteken als zij dat

Nadere informatie

Lokaal Gezondheidsbeleid

Lokaal Gezondheidsbeleid 1 Tabakspreventie in de nota Lokaal Gezondheidsbeleid Rol en verantwoordelijkheid lokale overheid in gezondheidsbeleid A Cijfers en feiten: omvang en ernst van het probleem AB Preventie loont BC Ambities

Nadere informatie

Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving?

Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving? Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving? Dag van de verslaving 12 oktober 2007 Gerard M. Schippers Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Tijdschrift sinds 2005 Bohn Stafleu Van Loghum

Nadere informatie

Januari, 2008 Preventie van pesten op basisscholen volgens de PRIMAmethode

Januari, 2008 Preventie van pesten op basisscholen volgens de PRIMAmethode Januari, 2008 Preventie van pesten op basisscholen volgens de PRIMAmethode Auteurs: A. van Dorst, K. Wiefferink, E. Dusseldorp, F. Galindo Garre, M. Crone, Th. Paulussen; TNO, Leiden. Uit een recent onderzoek

Nadere informatie

Nederland Start Met Stoppen / Nederland Gaat Door Met Stoppen. Evaluatie van de STIVORO campagnes rondom de jaarwisseling

Nederland Start Met Stoppen / Nederland Gaat Door Met Stoppen. Evaluatie van de STIVORO campagnes rondom de jaarwisseling Nederland Start Met Stoppen / Nederland Gaat Door Met Stoppen Evaluatie van de STIVORO campagnes rondom de jaarwisseling 2003-2004 Amsterdam, december 2005 Dr. S.J.H.M. van den Putte Dr. M.C. Yzer Drs.

Nadere informatie

KERNCIJFERS ROKEN 2017

KERNCIJFERS ROKEN 2017 OKTOBER 2018 KERNCIJFERS ROKEN 2017 DE LAATSTE CIJFERS OVER ROKEN, STOPPEN MET ROKEN, MEEROKEN EN HET GEBRUIK VAN ELEKTRONISCHE SIGARETTEN ROKEN IN NEDERLAND 23,1% van de volwassenen (18 jaar en ouder)

Nadere informatie

Kwaliteitscriteria zorgverleners voor het geven van begeleiding bij het stoppen met roken*

Kwaliteitscriteria zorgverleners voor het geven van begeleiding bij het stoppen met roken* Kwaliteitscriteria zorgverleners voor het geven van begeleiding bij het stoppen met roken* Om te garanderen dat zorgverleners kwalitatieve en effectieve zorg bij stoppen met roken aanbieden dienen zorgverleners

Nadere informatie

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II

Eindexamen maatschappijleer 2 vmbo gl/tl II ANALYSE MAATSCHAPPELIJK VRAAGSTUK: ROKEN tekst 26 Sigaret smaakt vies, maar het gevoel is lekker Van onze verslaggever Maarten Hogenstijn Amsterdam Een jongere kan bij het roken van minder dan tien sigaretten

Nadere informatie

Alcohol(voorlichting): een ander verhaal!

Alcohol(voorlichting): een ander verhaal! Alcohol(voorlichting): een ander verhaal! Resultaten van het evaluatieonderzoek in 2008/2009 Achtergrond De negen gemeenten van West-Friesland, de gemeente Schagen, organisaties in de preventieve gezondheidszorg,

Nadere informatie

Stop-Roken-Poli. De tweede afspraak is op de afgesproken

Stop-Roken-Poli. De tweede afspraak is op de afgesproken Stoppen met roken Als u wilt stoppen met roken heeft u binnen het ULC Dekkerswald en UMC St Radboud twee mogelijkheden: Als patiënt bestaat de mogelijkheid doorverwezen te worden door uw longarts of longverpleegkundige

Nadere informatie

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering.

ADVIESNOTA. Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd. Inleiding. Achtergrond Gezondheidsbevordering. ADVIESNOTA Hattem kiest met JOGG voor samenwerking aan een gezonde jeugd Inleiding Een gezonde jeugd. Dat is wat onze gemeente wil. Overgewicht onder jongeren vormt echter een bedreiging. Daarom is bestrijding

Nadere informatie

Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg)

Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg) Bijlage 3 Jaarprogramma gemeente Meerssen 2008 (inclusief Jeugdgezondheidszorg) Deze bijlage is een eerste aanzet. Aan de hand van het nieuwe productenboek van de GGD Zuid - Limburg zal het jaarprogramma

Nadere informatie

KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND

KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND 26% rookt 28% doet stoppoging 80% van plan om te stoppen 19 duizend sterfgevallen door roken KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND Een overzicht van recente Nederlandse basisgegevens over rookgedrag 2012 Roken

Nadere informatie

Kerncijfers roken in Nederland

Kerncijfers roken in Nederland 20.000 sterfgevallen door roken Kerncijfers roken in Nederland Een overzicht van recente Nederlandse basisgegevens over rookgedrag 28% rookt 27% doet stoppoging 25 miljard verkochte sigaretten 2009 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2343 Vragen van de leden

Nadere informatie

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen

Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Gemeente Bergen Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen Bergen NH 2 Actieplan Naar een nuchter Bergen 2012-2015 Bergen 1. Inleiding In het beleidsplan Naar een nuchter Bergen 2012 2015 zijn de volgende ambities

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Stivoro

Werkstuk Maatschappijleer Stivoro Werkstuk Maatschappijleer Stivoro Werkstuk door een scholier 2255 woorden 14 april 2001 5,4 21 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Voor het vak maatschappijleer hebben we de opdracht gekregen een pressie

Nadere informatie

Commissienotitie. Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin. Status Informerend

Commissienotitie. Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin. Status Informerend Onderwerp Alcohol 16 min geen goed begin Status Informerend Voorstel 1. Kennis te nemen van de activiteiten die in Boxtel en Veghel worden ondernomen in het kader van het project Alcohol 16 min geen goed

Nadere informatie

KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND

KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND 25% rookt 26% doet stoppoging 23 miljard verkochte sigaretten 19 duizend sterfgevallen door roken KERNCIJFERS ROKEN IN NEDERLAND Een overzicht van recente Nederlandse basisgegevens over rookgedrag 2011

Nadere informatie

ZORGSTANDAARD TABAKSVERSLAVING

ZORGSTANDAARD TABAKSVERSLAVING ZORGSTANDAARD TABAKSVERSLAVING VAN MODULE STOPPEN MET ROKEN NAAR STANDAARD TABAKSVERSLAVING MIRIAM DE KLEIJN, ADVISEUR PINK-FOX, HUISARTS NIET PRAKTISEREND, EPIDEMIOLOOG, LID PARTNERSHIP SMR NAMENS LHV

Nadere informatie

Jaarverslag 2007. Onderweg naar. een rookvrije horeca

Jaarverslag 2007. Onderweg naar. een rookvrije horeca Jaarverslag 2007 Onderweg naar een rookvrije horeca 3 4 Jaarverslag STIVORO 2007 Jaarverslag 2007 Onderweg naar een rookvrije horeca voorwoord De rookvrije horeca een verademing! We kijken met voldoening

Nadere informatie

Onderwijsraad, Den Haag, juli 2009. De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

Onderwijsraad, Den Haag, juli 2009. De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag a 1 > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Leren en Werken Anna van Hannoverstraat 4 Den Haag Postbus

Nadere informatie

Conclusies van de Raad betreffende de bestrijding van het tabaksgebruik

Conclusies van de Raad betreffende de bestrijding van het tabaksgebruik RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 17 november 1999 (OR. en) 12545/1/99 REV 1 LIMITE SAN 171 Betreft : Conclusies van de Raad betreffende de bestrijding van het tabaksgebruik DG I CONCLUSIES VAN DE RAAD

Nadere informatie

Meeste mensen blij met rookverbod

Meeste mensen blij met rookverbod Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans & J. de Jong. Meeste mensen blij met rookverbod. NIVEL, juni 2008). Meeste mensen blij met

Nadere informatie

Inkoopbeleid Stoppen met Roken 2013 binnen de Integrale bekostiging

Inkoopbeleid Stoppen met Roken 2013 binnen de Integrale bekostiging Inkoopbeleid Stoppen met Roken 2013 binnen de Integrale bekostiging 1 Algemeen Met ingang van 2013 verandert de vergoeding voor Stoppen-met-Roken begeleiding (SMR). De vergoeding van gedragsmatige ondersteuning

Nadere informatie

Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder

Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder Visienota netwerk Samen tegen eenzaamheid in Den Helder Inleiding Eenzaamheid is een groot maatschappelijk probleem. Mensen die zich eenzaam voelen zijn over het algemeen angstiger, achterdochtiger, wantrouwiger

Nadere informatie

Beantwoording rondvragen 18R.00833

Beantwoording rondvragen 18R.00833 Beantwoording rondvragen 18R.00833 Van : Wethouder W.J.P. Kok Portefeuille(s) : Volksgezondheid Datum : 11-12-2018 Contactpersoon : E. van den Born Tel.nr. : 8245 E-mailadres : born.e@woerden.nl Onderwerp:

Nadere informatie

In Feite. de professional. De toekomst van STIVORO. Succes bereik je niet alleen. Activiteiten geïntegreerd. Weer vergoeding in 2013

In Feite. de professional. De toekomst van STIVORO. Succes bereik je niet alleen. Activiteiten geïntegreerd. Weer vergoeding in 2013 In Feite de professional www.stivoro.nl jaargang redactie 11 Renate nummer Spruijt 20 contact januari 2013 r.broekstra@stivoro.nl secretariaat T 070.312 04 00 jaargang 10 nummer 20 januari 2013 Landelijk

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29964 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29964 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net// holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Verbiest, Marjolein Elisabeth Anna Title: The implementation of smoking cessation care

Nadere informatie

Plannen geboortezorg. Lisette Bruns Directie Curatieve Zorg. Manou de Nennie Directie Voeding Gezondheidsbescherming en Preventie

Plannen geboortezorg. Lisette Bruns Directie Curatieve Zorg. Manou de Nennie Directie Voeding Gezondheidsbescherming en Preventie Plannen geboortezorg Lisette Bruns Directie Curatieve Zorg Manou de Nennie Directie Voeding Gezondheidsbescherming en Preventie Inhoud 1.Regeerakkoord 2.Visie VWS 3.Plannen geboortezorg 4.Zwangere centraal

Nadere informatie

Vraag 3. In hoeverre worden resultaten uit andere Europese landen door de minister relevant geacht voor de effecten van een richtlijn in Nederland?

Vraag 3. In hoeverre worden resultaten uit andere Europese landen door de minister relevant geacht voor de effecten van een richtlijn in Nederland? Gezamenlijke vragen van de LPF-fractie en de VVD-fractie Vraag 1. Kan de minister de begindatum alsmede de afrondingsdatum van het onderzoek van Cap Gemini Ernst & Young (CGEY), waaraan gerefereerd wordt,

Nadere informatie

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectieve interventies en aanpakken voor opvoeders van adolescenten Alcohol en opvoeding 15 Ouders rond 2008 onderschatten alcoholgebruik van hun kinderen

Nadere informatie

rokenendewet Informatie over de Tabakswet Wat staat er precies in de Tabakswet? Wat houdt het reclameverbod in? Waar moet je op letten als winkelier?

rokenendewet Informatie over de Tabakswet Wat staat er precies in de Tabakswet? Wat houdt het reclameverbod in? Waar moet je op letten als winkelier? rokenendewet Informatie over de Tabakswet Wat staat er precies in de Tabakswet? Wat houdt het reclameverbod in? Waar moet je op letten als winkelier? Aan welke verplichtingen moeten werkgevers voldoen?

Nadere informatie

Fotografie: Tamara Reijers. Stappenplan voortgezet onderwijs. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein

Fotografie: Tamara Reijers. Stappenplan voortgezet onderwijs. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein Fotografie: Tamara Reijers Stappenplan voortgezet onderwijs Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein VO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat jongeren sneller een sigaret

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 1 december 2011 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 1 december 2011 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten

Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten Evidence-based stoppen met roken: kennis & knelpunten Daniel Kotz Department of General Practice School for Public Health and Primary Care (CAPHRI) Maastricht University Medical Centre The Netherlands

Nadere informatie

Productaanbod. met roken. voor bedrijven. Een aanbod dat werkt! STI-S0097 2010 3

Productaanbod. met roken. voor bedrijven. Een aanbod dat werkt! STI-S0097 2010 3 Productaanbod stoppen met roken voor bedrijven Een aanbod dat werkt! STI-S0097 2010 3 Inhoud Inleiding 1. Attenderingsaanbod 1.a 1.b Motivatie 1.c Training voor professionals 2. Stopaanbod 2.a StopGesprek

Nadere informatie

Roken onder volwassenen De harde feiten 2012

Roken onder volwassenen De harde feiten 2012 Roken onder volwassenen De harde feiten 2012 10 9 8 Rokers 7 6 5 Niet-rokers Verdeling Nederlandse bevolking (15 jaar en ouder) naar % rokers en % niet-rokers 1975-2012 Percentage rokers naar categorie

Nadere informatie

FACTSHEET ROKEN ONDER VOLWASSENEN: KERNCIJFERS 2016 OKTOBER 2017 KERNPUNTEN

FACTSHEET ROKEN ONDER VOLWASSENEN: KERNCIJFERS 2016 OKTOBER 2017 KERNPUNTEN OKTOBER 2017 FACTSHEET ROKEN ONDER VOLWASSENEN: KERNCIJFERS 2016 KERNPUNTEN In 2016 rookte iets minder dan een kwart (24,1%) van de bevolking van 18 jaar en ouder. Dit is een daling ten opzichte van 2015

Nadere informatie

BRAVO Company Check. 1. Algemeen gezondheidsmanagement

BRAVO Company Check. 1. Algemeen gezondheidsmanagement BRAVO Company Check Ter informatie Met deze vragenlijst kunt u nagaan aan welke leefstijl factoren aandacht besteedt kan worden voor uw bedrijf. Gezonde en vitale werknemers verzuimen minder en zijn productiever.

Nadere informatie

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer

Gezonde School. Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Gezonde School Conferentie MBO Vitaal voor leren en werken 7 april Anneke Meijer Programma Workshop Wat is Gezonde School? Gezonde School Fryslân Handleiding Centrum Gezond Leven Gezonde School in het

Nadere informatie

Roken FACT. Een op de tien jongeren rookt wekelijks SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO Rookt regelmatig. Ooit gerookt

Roken FACT. Een op de tien jongeren rookt wekelijks SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO Rookt regelmatig. Ooit gerookt Gelderland-Zuid E-MOVO 2015-2016 De resultaten in deze factsheet zijn afkomstig uit het 4 e E-MOVO jongerenonderzoek. In 2015 werd dit onderzoek uitgevoerd onder ruim 10.000 leerlingen in het voortgezet

Nadere informatie

Nederland in Beweging!-televisie: Onderzoek naar de gebruikswaarde

Nederland in Beweging!-televisie: Onderzoek naar de gebruikswaarde Gepubliceerd in TSG: Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen Jaargang 82/2004 nummer 5 forum pg. 332-333. Nederland in Beweging!-televisie: Onderzoek naar de gebruikswaarde Dr. S. P. J. Kremers 1 Dr.

Nadere informatie

Leerlijn drugs. 1 ste graad. tabak alcohol Illegale drugs Kennis aanbrengen Basiskennis aanbrengen Herkomst alcohol Verslavende stof

Leerlijn drugs. 1 ste graad. tabak alcohol Illegale drugs Kennis aanbrengen Basiskennis aanbrengen Herkomst alcohol Verslavende stof Leerlijn drugs Kennis aanbrengen Basiskennis aanbrengen Herkomst tabak Samenstelling tabak(srook) Verslavende stof nicotine Sociale, gezondheids- en financiële effecten: - korte termijn effecten - lange

Nadere informatie

7 Effectevaluatie: effecten van het project

7 Effectevaluatie: effecten van het project 7 Effectevaluatie: effecten van het project In het effectonderzoek is onderzocht of de kennis, de houding en het gedrag van de bevolking van Zuidoost-Drenthe veranderd is ten aanzien van de leefstijlfactoren

Nadere informatie

Samenvatting (Dutch summary)

Samenvatting (Dutch summary) De SMOKE studie Achtergrond Chronisch obstructief longlijden, ook wel Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) genoemd, word gezien als een wereldwijd gezondheidsprobleem. Ten gevolge van onder andere

Nadere informatie

Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête.

Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête. Inzicht en acties naar aanleiding van de enquête. Bureau Architectenregister heeft in het voorjaar van 2015 een onderzoek onder de ingeschrevenen in het register laten uitvoeren. Aan alle bij Bureau Architectenregister

Nadere informatie

Monitor naleving rookvrije werkplek 2006

Monitor naleving rookvrije werkplek 2006 Monitor naleving rookvrije werkplek METINGEN EN B. Bieleman A. Kruize Monitor naleving rookvrije werkplek Mei 2007 I NTRAVAL Groningen-Rotterdam COLOFON St. INTRAVAL Postadres: Postbus 1781 9701 BT Groningen

Nadere informatie

Rookbeleid in de GGZ. Verkenning van beleid en praktijk. Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar.

Rookbeleid in de GGZ. Verkenning van beleid en praktijk. Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar. Improving Mental Health by Sharing Knowledge Rookbeleid in de GGZ Verkenning van beleid en praktijk Dr. Matthijs Blankers Renate Buisman MSc Dr. Margriet van Laar 11 februari 2015 In deze workshop: - Roken

Nadere informatie

Houding van ouders ten aanzien van het rookgedrag van jongeren van jaar

Houding van ouders ten aanzien van het rookgedrag van jongeren van jaar Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Houding van ouders ten aanzien van het

Nadere informatie

onder verwijzing naar zijn resolutie van 18 december 1997 over bestrijding van het tabaksgebruik 1,

onder verwijzing naar zijn resolutie van 18 december 1997 over bestrijding van het tabaksgebruik 1, P5_TA(2002)0559 Bestrijding van het tabaksgebruik Resolutie van het Europees Parlement over de preventie van roken en initiatieven ter verbetering van de bestrijding van het tabaksgebruik (2002/2167(INI))

Nadere informatie

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Informatie bijeenkomst NIX18 campagne

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Informatie bijeenkomst NIX18 campagne Improving Mental Health by Sharing Knowledge Informatie bijeenkomst NIX18 campagne Programma 1. Highlights en resultaten campagne 2016 Ministerie van VWS - Liesbeth Sluis NIX18-team Trimbos - Ingrid Schulten

Nadere informatie

Campagne Tweede Kamerverkiezingen (N06) Eindrapportage campagne-effectonderzoek

Campagne Tweede Kamerverkiezingen (N06) Eindrapportage campagne-effectonderzoek Campagne Tweede Kamerverkiezingen (N06) Eindrapportage campagne-effectonderzoek Ten behoeve van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Vooronderzoek bekendheid 144 Voorwoord en inhoudsopgave

Nadere informatie

ROOKTRENDS: VOLWASSENEN, JONGEREN EN (ANDERE) RISICOGROEPEN

ROOKTRENDS: VOLWASSENEN, JONGEREN EN (ANDERE) RISICOGROEPEN ROOKTRENDS: VOLWASSENEN, JONGEREN EN (ANDERE) RISICOGROEPEN Studiedag gemeentelijk tabaksbeleid Utrecht, 08-06-2016 Dr. Margriet van Laar Programmahoofd Drug Monitoring & Policy NET, Trimbos-instituut

Nadere informatie