Volgend. Jaarverslag 2008

Transcriptie

1 Volgend Jaarverslag

2 3 Diversiteit als uitdaging 4 1 juli de uitvoering in handen kreeg van de vliegtaks, een belasting Meer en meer is diversiteit een sleutelwoord voor het werk van de Belastingdienst. Het takenpakket is sterk in omvang toegenomen en gevarieerder dan ooit. Nog maar enkele jaren geleden hield de Belastingdienst zich uitsluitend bezig met belastingen en douanetaken. In 25 kwam daar de kinderopvangtoeslag bij, in 26 de zorgtoeslag en de huurtoeslag, en in 28 de kindertoeslag (vanaf 29 kindgebonden budget genoemd). Deze omvangrijke nieuwe taken werden ondergebracht bij een speciaal daarvoor in het leven geroepen dienstonderdeel: Belastingdienst/Toeslagen. Daar bleef het niet bij. Op 1 januari 28 werd de verpakkingenbelasting ingevoerd, een milieumaatregel van het kabinet. Een andere milieumaatregel zorgde ervoor dat de Belastingdienst per op vliegreizen. In hetzelfde jaar bereidde de Belastingdienst bovendien de invoering van de Basisregistratie inkomen (BRI) voor. De BRI bevat de verzamelde inkomensgegevens van circa 13 miljoen Nederlanders. Deze toename van taken zorgde ook voor een grotere diversiteit aan doelgroepen. Door de invoering van toeslagen kwamen er miljoenen toeslaggerechtigden bij. Net als de andere doelgroepen van de Belastingdienst - particuliere belastingplichtigen, ondernemers en douaneklanten - zijn zij het meest gediend bij een zo persoonlijk mogelijke benadering. Immers, de vragen die bijvoorbeeld een student heeft over toeslagen zullen niet dezelfde zijn als die van een alleenstaande moeder. Net zoals de fiscale problemen van een starter anders zijn dan die van een ervaren ondernemer.

3 5 6 Voor de benadering van deze doelgroepen werkt de De steeds veranderende omgeving dwingt de organisatie om Belastingdienst in toenemende mate samen met andere partijen binnen en buiten de overheid. In 28 bijvoorbeeld met gemeenten, de politie, de Kamer van Koophandel, fiscaal intermediairs, bedrijfsleven en belangenverenigingen van bijvoorbeeld allochtonen. De diverse doelgroepen en samenwerkende partijen vormen samen de omgeving van de Belastingdienst. zich aan te passen. Aanpassingen die het beleid, de processen én de technische voorzieningen raken. De tot nu toe gebruikte ICT-systemen blijken niet toereikend voor de verwerking van de steeds grotere en complexere gegevensbestanden. En ze zijn ook niet altijd geschikt om te kunnen voldoen aan de vraag van burgers en bedrijven om minder bureaucratie. Die willen dat hun zaken snel en correct worden afgehandeld, zonder al te veel administratief gedoe. De traditionele vormen van toezicht het controleren van aangiften en bedrijfsadministraties zijn niet meer afdoende, simpelweg omdat de samenleving en de wetgeving de laatste jaren aanzienlijk complexer zijn geworden. Nieuwe vormen van toezicht krijgen een plek naast het bestaande instrumentarium.

4 7 8 Voor het doorvoeren van deze veranderingen neemt de Maar met alleen ambities verander je de werkelijkheid niet. Belastingdienst voor de korte en lange termijn passende maatregelen op basis van een meerjarig Bedrijfsplan. Bij de realisatie daarvan zijn alle geledingen van de organisatie betrokken: de Belastingdienst zelf (inkomstenbelasting, omzetbelasting enzovoort), de Douane en Belastingdienst/ Toeslagen, maar ook de FIOD-ECD, de BelastingTelefoon, de Centrale Administratie en de facilitaire centra. Beleid moet worden omgezet in concrete, aanwijsbare daden. En liefst snel. De Belastingdienst stond in 28 voor de uitdaging eerst de problemen op te lossen die in 26 en 27 ontstonden bij de afhandeling van toeslagen, loonheffingen, de zorgverzekeringswet en de inkomstenbelasting. In 28 dienden zich een aantal problemen aan, bijvoorbeeld toen in februari 73. aangiften inkomstenbelasting door een fout in de programmatuur niet konden worden verwerkt. Ook dit moest worden verholpen,en de betrokken belastingplichtigen ontvingen een excuusbrief. Daarnaast vroeg ook het andere, meer reguliere werk alle aandacht. Werken aan diverse taken voor al even diverse doelgroepen, samen met vele partners binnen en buiten de overheid ook de komende jaren is het de dagelijkse praktijk voor de medewerkers van de Belastingdienst.

5 9 1 Directoraat-generaal Belastingdienst Managementteam Belastingdienst Concernstaf beleidsteams Primair proces Belastingdienst Ondersteunende processen - 13 belastingregio s - 4 Douaneregio s - Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst, - Toeslagen - BelastingTelefoon - B/CA Centrale administratie - B/CICT Centrum voor informatieen communicatietechnologie - B/CKC Centrum voor kennis en communicatie - B/CPP Centrum voor procesen productontwikkeling - B/CFD Centrum voor facilitaire dienstverlening

6 11 Kleuren 12 De kleuren blauw, groen en rood zijn niet alleen te zien De taken van de Belastingdienst vormen samen een bont palet. Veel mensen associëren de organisatie nog steeds met de kleur blauw, sinds jaar en dag verbonden met de envelop waarin jaarlijks miljoenen aangiftebiljetten en aanslagen inkomstenbelasting worden verstuurd. Omdat de organisatieonderdelen Douane en Toeslagen wezenlijk andere taken hebben, kregen deze binnen de huisstijl van de Belastingdienst een eigen kleur: groen voor de Douane en rood voor Toeslagen. op enveloppen, formulieren en andere documenten, maar ook op de internetsite van de Belastingdienst, in tv-spotjes en in het interieur van de publieksruimtes van belastingkantoren. De FIOD-ECD is verantwoordelijk voor de strafrechtelijke aanpak voor de blauwe, groene en rode dienstonderdelen. Andere dienstonderdelen zijn de Centrale administratie, de vier facilitaire centra en de BelastingTelefoon.

7 13 Blauw: Belastingen 14 Twee zaken stonden in 28 centraal. Om te beginnen moesten medewerkers Dertien belastingregio s zorgen voor de uitvoering van de fiscale wetgeving. Ze houden zich bezig met de heffing en inning van bijvoorbeeld de inkomstenbelasting, de omzetbelasting, de vennootschapsbelasting, de loonbelasting en de premies volksverzekeringen. Ook bevorderen ze door toezicht dat belastingplichtigen hun wettelijke verplichtingen nakomen. het in 27 ingevoerde loonaangifteproces verbeteren. Problemen bij de informatie-uitwisseling tussen Belastingdienst en UWV hadden tot gevolg dat de huur-, de zorg- en de kinderopvangtoeslag niet definitief konden worden toegekend. Eind februari bleek bovendien dat 73. elektronische aangiften inkomstenbelasting niet waren opgeslagen. De betrokken belastingplichtigen werd gevraagd hun aangifte opnieuw in te sturen. Ondertussen ging het andere werk gewoon door. Zo werden meer dan 15 miljoen aangiften inkomstenbelasting afgehandeld en meer dan 1 miljoen aangiften extra gecontroleerd. Het hoge aantal verwerkte aangiften in 28 komt onder meer omdat in 28 niet alleen de aangiften 27 zijn behandeld, maar ook een flinke voortgang is gemaakt met de ontstane voorraad aangiften 26 en oudere belastingjaren. Ook gaf de Belastingdienst het toezicht een impuls door het sluiten van convenanten met een aantal bedrijven en brancheorganisaties.

8 15 16 FIOD-ECD Groen: Douane FIOD-ECD, de opsporingstak van de Belastingdienst, treedt op tegen fiscale, financiële en economische fraude en bewaakt de integriteit van het bedrijfsen beroepsleven. Omdat de externe omgeving verandert en steeds hogere eisen stelt aan de prestaties van de FIOD-ECD, werkte de opsporingsdienst in 28 aan een veranderprogramma. De organisatie wil de komende jaren meer projectmatig (thematisch) werken op basis van specifieke kennis, in veel gevallen samen met deskundigen van binnen en buiten de Belastingdienst. Een voorbeeld hiervan zijn de Bijzondere Zaken Teams: een vaste kern van medewerkers die met wisselende groepen deskundigen tijdelijk samenwerkt aan een project. Net als in 27 stak de FIOD-ECD veel energie in de bestrijding van vastgoedfraude. De vier douaneregio s zijn belast met de uitvoering van de douanewetgeving. Nederland is bij uitstek een distributieland. Dagelijks gaan miljoenen tonnen goederen ons land in en uit, over land, over zee en door de lucht. De Douane controleert deze goederenbewegingen met behulp van geavanceerde technieken, maar ook door samen te werken met aantoonbaar betrouwbare bedrijven. Dit wil zeggen: bedrijven die door alle douanediensten van de Europese Unie als bevoegd marktdeelnemer zijn aangemerkt. De rol van de Douane als bewaker van de EU-buitengrens, grotendeels ingevuld op basis van Europese wet- en regelgeving, wordt steeds belangrijker. Daarmee helpt de organisatie de samenleving te beschermen tegen risico s voor de openbare veiligheid, de gezondheid, de economie en het milieu. Om steeds beter op deze taken berekend te zijn, is de in 27 begonnen reorganisatie van de Douane voortgezet. Dit betekent onder andere dat het werk aan de buitengrens van de EU (luchthaven Schiphol en de haven van Rotterdam) wordt versterkt.

9 17 Rood: Toeslagen Centrale administratie 18 De Belastingdienst is verantwoordelijk voor de uitvoering van vier soorten toeslagen: de huurtoeslag, de zorgtoeslag, de kinderopvangtoeslag en de kindertoeslag (vanaf 29 het kindgebonden budget genoemd). Het is van groot maatschappelijk belang dat deze tijdig en juist worden toegekend en uitbetaald. Meer dan 7,6 miljoen huishoudens ontvingen in 28 een toeslag. De problemen die zich in 26 en 27 voordeden bij de uitkering van toeslagen, zijn voorbij. Het grootste deel van de toeslaggerechtigden kreeg in 28 op tijd zijn geld. Toch kan het altijd nog beter. In 28 is daarom gewerkt aan een nieuw systeem voor toeslagen, met een burgerportal en nieuwe formulieren en beschikkingen. Invoering van dat nieuwe systeem vindt waarschijnlijk 1 januari 21 plaats. Belastingdienst/Centrale administratie (B/CA) in Apeldoorn is verantwoordelijk voor de uitvoering van de massale processen van de Belastingdienst. B/CA houdt zich bezig met het verzamelen, registreren, opslaan en verwerken van alle gegevens die bij de Belastingdienst binnenkomen. Daarnaast verstuurt de Centrale administratie jaarlijks miljoenen aangiften, brieven en andere berichten naar burgers en bedrijven. Daarmee telt de klantenkring van B/CA al snel 12 miljoen mensen. Belangrijkste taak in 28 was, net als in voorgaande jaren, ervoor te zorgen dat het massale berichtenverkeer met burgers en bedrijven snel en effectief verloopt.

10 19 Steunkleuren: Facilitaire centra 2 Belastingdienst/Centrum voor kennis en communicatie (B/CKC) ondersteunt en Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling (B/CPP) vormt de schakel tussen beleid en uitvoering. De medewerkers van dit dienstonderdeel zorgen ervoor dat besluiten uit de politiek (wet- en regelgeving) en van beleidsmakers uit de Belastingdienst zelf worden vertaald naar werkinstructies, producten en diensten voor toepassing in de praktijk. In 28 stond bij B/CPP het meerjarig vereenvoudingsprogramma hoog op de agenda. Samen met ICT ers en fiscalisten gaat de organisatie de bestaande massale processen verder standaardiseren en digitaliseren. Niet alleen de reguliere verwerking van aangiften en toeslagen, ook het massale toezicht en de administratieve processen vinden in de toekomst als regel centraal en grotendeels geautomatiseerd plaats. Belastingdienst/Centrum voor informatie- en communicatietechnologie (B/CICT) in Apeldoorn ontwikkelt, beheert en controleert de volledige automatisering van de Belastingdienst. Zo onderhoudt het centrum de meer dan 3. geautomatiseerde werkplekken van de medewerkers van de Belastingdienst. Daarnaast beheert B/CICT een grote database met ruim 18 miljoen relaties een optelsom van onder andere particuliere belastingplichtigen, bedrijven en toeslaggerechtigden. In 28 was B/CICT nauw betrokken bij de uitvoering van het vereenvoudigingsprogramma van de Belastingdienst. adviseert de Belastingdienst op drie gebieden: leren en informeren, personeelsen organisatieontwikkeling en communicatie. B/CKC zorgt onder meer voor de landelijke campagnes op radio en televisie en in dag- en weekbladen. Ook onderhouden medewerkers van het centrum de internetsite van de Belastingdienst, produceren ze brochures en geven ze invulling aan de slogan Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker. Burgers en bedrijven waardeerden ook in 28 de begrijpelijkheid en toegankelijkheid van de teksten van de Belastingdienst in aangiften, brieven en brochures en op de internetsite. Belastingdienst/Centrum voor facilitaire dienstverlening (B/CFD) zorgt ervoor dat alle medewerkers van de Belastingdienst over de juiste middelen beschikken om hun werk te kunnen doen. Het Centrum zorgt onder andere voor de postbezorging, de interne klantenservice, de vergaderzalen en de bemensing van de receptie in de publieksruimtes. Ook het onderhoud van de gebouwen is een omvangrijke taak. De Belastingdienst heeft ruim 26 panden in gebruik, die samen meer dan 1 miljoen vierkante meter beslaan. In 28 verbeterde B/CFD het inkoopproces van de Belastingdienst. De afdeling Concern inkoop zorgt voor centrale inkoop van goederen voor de hele Belastingdienst. Daarmee geeft de afdeling uitvoering aan de politieke wens om strikte naleving van de aanbestedingsregels.

11 21 BelastingTelefoon 22 Bij de BelastingTelefoon zorgen 7 medewerkers voor de telefonische dienstverlening van de Belastingdienst. Ze beantwoorden vragen van burgers, bedrijven en intermediairs over belastingen, toeslagen en douanekwesties. Ook hielpen de medewerkers in 28 weer belastingplichtigen bij het invullen van belastingformulieren. Maar de BelastingTelefoon verleent meer diensten. Zo kunnen burgers er wijzigingen doorgeven zoals verhuismutaties en betalingen op toeslagbeschikkingen laten stopzetten. In 28 kwamen 16,8 miljoen telefoontjes binnen.

12 23 Omgeving 24 Behalve samenwerking biedt de Belastingdienst ook hulp aan. Inleiding De Belastingdienst opereert niet op een eiland, maar staat midden in de samenleving. Ook in 28 hadden de mede werkers direct of indirect contact met miljoenen burgers en honderdduizenden bedrijven. Die contacten verlopen in de meeste gevallen soepel, maar niet altijd. Meer en meer probeert de Belastingdienst daarom van tegenspelers medespelers te maken door met brancheorganisaties en individuele ondernemingen samenwerkingsovereenkomsten te sluiten op basis van vertrouwen. Bijvoorbeeld aan burgers die moeite hebben met het invullen van formulieren (op papier of elektronisch). De Belastingdienst ziet het als zijn taak ervoor te zorgen dat belastingplichtigen en toeslaggerechtigden hun opgaven zoveel mogelijk zelfstandig kunnen doen. Daarom werd ook in 28 veel aandacht besteed aan het vereenvoudigen van formulieren en aan voorlichting en informatieverstrekking. Rekening houden met de wensen en kenmerken van de verschillende doelgroepen is daarbij voortdurend het uitgangspunt van de Belastingdienst.

13 25 Burgers 26 door tv- en radiospots. Deze actieve benadering van doelgroepen paste de Alleen al voor de inkomstenbelasting waren er in 28 ruim 9,7 miljoen belastingplichtigen. Ook bij toeslagen gaat het om grote aantallen: in totaal ontvingen meer dan 7,6 miljoen mensen een zorg-, huur-, kinderopvang-, en/of kindertoeslag. Kortom, de Belastingdienst heeft contact met vrijwel de gehele Nederlandse bevolking. De doelgroep jongeren kreeg in 28 extra aandacht. Zij zijn zich er vaak niet van bewust dat ze misschien belastinggeld kunnen terugkrijgen dat op het loon van hun vakantie- of bijbaantje is ingehouden. De internetsite van de Belastingdienst attendeert hen daarop. Ze kunnen ook doorklikken naar de startpagina voor jongeren. Daar kunnen ze eenvoudig nagaan of ze voor een teruggaaf in aanmerking komen en zo ja, wat ze hiervoor moeten doen. De jongerencampagne werd ondersteund Belastingdienst in 28 vaker toe. Ruim 43. belastingplichtigen (jongeren en niet-jongeren) kregen aan het eind van het jaar een brief met de mededeling dat ze volgens gegevens van de Belastingdienst in aanmerking kwamen voor een teruggaaf. Om nog meer maatwerk te kunnen leveren, werkt de Belastingdienst mee aan projecten van de ICT Uitvoeringsorganisatie (ICTU, een organisatie van en voor de overheid). Samen met andere overheidsinstellingen ontwikkelen ze onder andere een burgerportal: één persoonlijk loket op internet, dat de burger toegang geeft tot de Belastingdienst en andere diensten van de overheid. Burgers kunnen daarmee met de Belastingdienst communiceren over belangrijke gebeurtenissen in hun leven, zoals een verhuizing, een huwelijk of een overlijden. De burgerportal zal het burgers de komende jaren aanmerkelijk eenvoudiger maken om aan hun verplichtingen te voldoen.

14 27 Ondernemers 28 De Belastingdienst gaf ook in 28 speciale hulp aan startende ondernemers. In de bestanden van de Belastingdienst staan gegevens van ruim 1,4 miljoen ondernemers, onder wie meer dan 6 duizend inhoudingsplichtigen voor de loonheffingen. Daarnaast zijn er nog eens ongeveer 1.5 zeer grote organisaties. Daarvan krijgen drie sectoren extra aandacht: olie en gas, energie, en banken en verzekeringen. Voor elk van deze sectoren heeft de Belastingdienst specialisten in huis. Zo is voor deze doelgroep veel informatie te vinden op de site van de Belastingdienst. Bovendien kunnen aanstaande of juist gestarte ondernemers gebruikmaken van het Starterspakket. Dit pakket bestaat uit een formulier om zich als ondernemer aan te melden, het Handboek ondernemen, de Starterskrant en de brochure Uw bedrijf en de btw. Daarnaast verzorgen medewerkers van de Belastingdienst in het hele land voorlichtingsbijeenkomsten voor starters. Op het gebied van toezicht zoekt de Belastingdienst steeds meer de samenwerking met ondernemingen op. Zo vindt samenwerking plaats onder het zogenaamde horizontaal toezicht waarbij de Belastingdienst handhavingsconvenanten sluit met grote ondernemingen, brancheorganisaties en fiscale intermediairs.

15 29 Passagiers en vervoerders aan de grens 3 In 28 reisden 47,4 miljoen passagiers via Schiphol. Op basis van risicoselectie beperkt de Douane de groep personen van wie daadwerkelijk de bagage wordt gecontroleerd tot ruim 8. op jaarbasis. Persoonscontrole hoort niet tot de taak van de Douane. Een andere grote doelgroep vormen de vele ondernemers die goederen in-, uit-, of doorvoeren. Om ervoor te zorgen dat zij aan de (buiten)grens niet onnodig oponthoud oplopen, stimuleert de Douane hen om de status Authorized Economic Operator (AEO) aan te vragen. In z n algemeenheid levert die bedrijven veel tijdwinst op tijdens transport. De Douane verleent de AEO-status alleen als een onderneming aan alle safety & securityeisen voor het goederenvervoer voldoet.

16 31 Fiscaal intermediairs 32 In samenwerking met de koepelorganisaties NOAB (Nederlandse orde Ook de bijna twintigduizend fiscaal intermediairs in ons land zijn een belangrijke doelgroep van de Belastingdienst. Beide partijen hebben er alle belang bij dat de contacten zo vlot mogelijk verlopen. Op de site Belastingdienst.nl is het onderdeel Belastingconsulenten geheel op deze doelgroep afgestemd. Consulenten (en ondernemers) kunnen op de site bovendien Belastingdienst actueel lezen een tweewekelijkse mix van zakelijke berichten, achtergrondinformatie, artikelen, informatie over en vanuit grote projecten, een kalender en meer. De lezers van Belastingdienst actueel krijgen een zogenaamd RSSsignaal als er nieuws voor hen is. van administratie- en belastingdeskundigen) en SRA (Samenwerkende Registeraccountants en Accountants-administratieconsulenten) ontwikkelde de Belastingdienst in 28 een telefonisch loket voor fiscaal intermediairs. Zij komen via dit loket zonder doorverwijzingen vlot bij een specialist van de Belastingdienst. Net als in voorgaande jaren organiseerde de Belastingdienst op diverse plaatsen in het land intermediairdagen. Deze worden steevast druk bezocht en goed gewaardeerd.

17 33 Partners 34 Behalve met ondernemers en fiscaal intermediairs, werkt de Belastingdienst samen met handhavers binnen de overheid, zoals gemeenten, de politie en het Openbaar Ministerie. Steeds meer overheidssystemen worden aan elkaar gekoppeld, zodat de burger minder vaak dezelfde informatie hoeft door te geven. Vormen van samenwerking zijn er ook bij de FIOD-ECD. Daar werken medewerkers nauw samen met UWV, de Arbeidsinspectie en opsporingsdiensten zoals de SIOD (Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst) en VROM-IOD (de opsporingsdienst van het ministerie van VROM) en de Nationale Recherche, en met toezichthouders als de Autoriteit Financiële Markten en de Nederlandsche Bank. De toenemende globalisering maakt samenwerking met partners in het buitenland steeds belangrijker en intensiever.

18 Inleiding De Belastingdienst kreeg er de afgelopen jaren nieuwe taken en doelgroepen bij. De omvang daarvan maakt een aanpassing van de organisatie noodzakelijk. Het werk zal anders en slimmer moeten worden uitgevoerd. De problemen in 27 en 28 maakten duidelijk dat de huidige ICT-systemen van de Belastingdienst niet altijd in staat zijn aangiften en toeslagen snel en foutloos af te handelen. Ook de gebruikelijke vormen van toezicht zijn, door de toenemende massaliteit van de 35 Ideeën 36 processen, niet langer afdoende. En zo is er meer. Ontwikkelingen in de samenleving, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid, vragen om een andere rol van de Douane, namelijk die van bewaker van de buitengrens van de Europese Unie. Al deze veranderingen en problemen maken één ding glashelder: de Belastingdienst staat voor de uitdaging een oplossing te bedenken voor de korte en de lange termijn. In zijn meerjarige Bedrijfsplan heeft de organisatie daarom doelstellingen en maatregelen beschreven die de nieuwe koers aangeven. Nu volgen een paar voorbeelden.

19 37 We vallen burgers en bedrijven niet onnodig lastig 38 Burgers en ondernemers zien de overheid veelal als één geheel. Hun beeld is: wat één tak van de overheid weet, zou voor de hele overheid bekend moeten zijn. De overheid ondersteunt deze gedachte en werkt daarom aan een stelsel van basisregistraties. Dit geeft inhoud aan het uitgangspunt dat een burger maar één keer gegevens aan die overheid hoeft door te geven, waarna elke overheidsinstantie daarvan kan gebruikmaken. De Belastingdienst doet mee in deze ontwikkeling en is per 1 januari 29 met de Basisregistratie inkomen (BRI) officieel leverancier van inkomensgegevens binnen de overheid. De Belastingdienst wil ook het bedrijfsleven niet onnodig lastigvallen. Daarom werd in 28 actie ondernomen om allerlei procedures eenvoudiger te maken. Bijvoorbeeld bij de Douane. Door al het berichtenverkeer elektronisch te maken, het douanestelsel te vereenvoudigen en te werken met supranationale regelingen kan de Douane de administratieve lasten van ondernemers verminderen. Bovendien speelt de Douane een actieve rol in de ecustomsprojecten voor het elektronische berichtenverkeer op Europees niveau. De doelstelling is om in 29 te komen tot volledig digitale processen.

20 39 We vereenvoudigen complexe massale processen We verbeteren het toezicht 4 Bij veel massale processen maakt de Belastingdienst gebruik van ICTtoepassingen, waarmee de informatie, die nodig is voor het vaststellen van aanslagen en het verstrekken van toeslagen, op een snelle en efficiënte wijze worden verwerkt. De processen die voor de informatieverwerking nodig zijn, worden zodanig gestandaardiseerd en gedigitaliseerd, dat de werkzaamheden grotendeels geautomatiseerd plaats kunnen vinden. Voor burgers en bedrijven betekent dit dat zij sneller zekerheid kunnen krijgen over hun fiscale positie. Door het gebruik van digitale documenten vermindert bovendien de kans op fouten sterk. De Belastingdienst werkt aan verbetering en versterking van zijn toezicht. De belangrijkste opgave voor de komende jaren in het toezicht is meer te werken in de actualiteit en samenwerking met belastingplichtigen en andere betrokkenen in het fiscale proces meer centraal te stellen. De basis van deze nieuwe manier van werken is vertrouwen. Daar waar het vertrouwen gerechtvaardigd is, wil de Belastingdienst het bedrijven en burgers zo gemakkelijk mogelijk maken. Daar waar het vertrouwen wordt geschonden, verscherpen de medewerkers het toezicht en treden ze effectief en slagvaardig op.

21 41 42 De Belastingdienst streeft voor alle vormen van toezicht naar een optimale intensieve controles, meestal blijft het bij een steekproefsgewijze controle. afstemming tussen baten en kosten. Wat betreft de baten let de dienst niet alleen op fiscale risico s of financiële belangen, maar ook op de maatschappelijke impact. Daarom wordt gewerkt met handhavingsregie: het bewust kiezen van het te bereiken doel en de daarvoor in te zetten handhavingsmiddelen. Dat kunnen traditionele middelen zijn, zoals boeken- of fraudeonderzoeken, maar ook relatief nieuwe middelen zoals horizontaal en zichtbaar toezicht. Uitsluitend bonafide bedrijven komen hiervoor in aanmerking. De Belastingdienst kan door deze nieuwe vorm van toezicht meer tijd besteden aan onderzoek naar bedrijven die zich minder goed aan de regels houden. Zichtbaar toezicht Horizontaal toezicht De relatie tussen overheid en bedrijfsleven is de laatste jaren sterk veranderd. Ze is gelijkwaardiger geworden, en meer gericht op samenwerking en het maken van afspraken. Daarbij komt dat bedrijven soms vrijwillig, soms gedwongen door wet- en regelgeving steeds transparanter zijn geworden in hun bedrijfsvoering. De Belastingdienst speelt op deze ontwikkelingen in door waar mogelijk de verantwoordelijkheid voor de naleving van wet- en regelgeving met ondernemingen en brancheorganisaties te delen. Die gedeelde verantwoordelijkheid wordt vastgelegd in convenanten. Bedrijven die een convenant sluiten met de Belastingdienst, hebben niet meer te maken met De Belastingdienst controleert jaarlijks duizenden aangiftebiljetten. Deze vorm van toezicht vindt plaats binnen de belastingkantoren, meestal maanden en soms jaren nadat de fiscaal relevante feiten of gebeurtenissen zich hebben voorgedaan. Zichtbaar toezicht daarentegen vindt middenin de actualiteit plaats, dat wil zeggen op zorgvuldig geselecteerde plekken waar iets gebeurt dat fiscaal van belang kan zijn. De toezichthouders gaan daarvoor letterlijk de straat op om bijvoorbeeld - toezicht te houden op markten of bij grote evenementen. Bijkomend voordeel is dat het publiek met eigen ogen kan zien dat de Belastingdienst toezicht houdt. De medewerkers zijn herkenbaar aanwezig.

22 43 44 Zo voerden toezichthouders in 28 een groot aantal bedrijfsbezoeken Verbinding toezicht, opsporing en vervolging uit, vooral bij startende ondernemers. Die bezoeken hebben een zowel sterk dienstverlenend als preventief karakter. De toezichthouders vormen zich een beeld van de organisatie en van mogelijke fiscale risico s en informeren tegelijkertijd de ondernemer over de wettelijke eisen die de Belastingdienst aan zijn administratie stelt. Deze bezoeken voert de Belastingdienst het liefst uit in samenwerking met andere betrokken partijen, zoals de Kamers van Koophandel, fiscale intermediairs en brancheorganisaties. De ontdekking van strafbare feiten tijdens het toezicht kan aanleiding zijn om tot opsporing over te gaan. De FIOD-ECD werkt op dit vlak steeds intensiever samen met andere handhavers binnen en buiten de Belastingdienst, zoals gemeenten, de politie en het Openbaar Ministerie. Intern werkt de FIOD-ECD samen met collega-handhavers van de belastingkantoren, de Douane en Toeslagen. Meer dan vroeger, is het werk projectmatig en thematisch opgezet. Om de impact van zijn optreden te vergroten legt de FIOD-ECD zich toe op zaken met een grote maatschappelijke uitstraling, zoals de bestrijding van witwassen. Er komen bovendien meer acties om nog onbekende belastingplichtigen en verzwegen inkomensstromen op te sporen.

23 45 46 Toezicht en intelligence We helpen de samenleving te beschermen De Belastingdienst versterkt zijn intelligence. Daardoor zijn managers en medewerkers beter in staat strategische keuzes te maken in het kader van handhavingsregie. De basis voor de intelligence vormt allereerst de informatie waarover de Belastingdienst al beschikt op basis van bijvoorbeeld aangiften, inning en opsporing. Daarnaast gebruikt de Belastingdienst nieuwe strategieën. Dankzij het gebruik van onder meer basisregistraties, fysiek toezicht ( op straat ) en digitaal toezicht (op internet) krijgt de dienst zicht op activiteiten die zich buiten de formele verbanden van de moderne informatiemaatschappij ontwikkelen. Bij de Douane vindt de laatste jaren een accentverschuiving plaats: de controle op goederen is gebleven, maar er wordt meer nadruk gelegd op de veiligheidsaspecten van het goederenverkeer. De invulling van deze taak vindt grotendeels plaats op basis van Europese wet- en regelgeving. Dat wil zeggen: geïntegreerd beheer van de buitengrenzen van de Europese Unie (Schiphol en de Rotterdamse haven) en eenvoudige, papierloze procedures voor bedrijven. Een gevolg is dat er meer menskracht nodig is aan de buitengrens. De aanpassingen die dit vergt van de organisatie, zijn vastgelegd in een verander- en reorganisatieplan. Als poortwachter van de interne markt moet de Douane ervoor zorgen dat goederen die een bedreiging kunnen vormen aan de EU-buitengrenzen worden gestopt. Veiligheid kan de Douane niet bevorderen zonder goede samenwerking met het bedrijfsleven. De Douane geeft daar invulling aan door bijvoorbeeld het bestaande vergunningenproces te verbreden tot een systeem van certificering. Daarbij maakt ze zoveel mogelijk gebruik van de veiligheidsprocedures en -initiatieven die ondernemingen en branches zelf al hebben ontwikkeld.

24 47 We verbeteren onze dienstverlening 48 Nog steeds gebruikt de Belastingdienst de slogan Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker. Soms, als er iets misgaat bij de dienst, is deze slogan minder toepasselijk, maar doorgaans wordt hij gewaardeerd door het publiek. De Belastingdienst stelt in zijn dienstverlening burgers en bedrijven centraal en zocht ook in 28 naar mogelijkheden om het deze doelgroepen nog makkelijker te maken. Maar wat voor de een makkelijk is, is voor een ander juist moeilijk. Omdat een deel van de bevolking niet kan meekomen in de digitale samenleving, biedt de Belastingdienst de aangifte inkomstenbelasting ook nog altijd in papieren vorm aan. Voor de grote groep mensen die hun aangifte elektronisch invullen, houdt de Belastingdienst er rekening mee dat niet iedereen dezelfde software gebruikt. Daarom stelt de Belastingdienst drie soorten aangifteprogramma s beschikbaar: Windows, Linux en Apple. Daarnaast zorgt de Belastingdienst voor hulp via de balies en de BelastingTelefoon en voor allerlei voorzieningen voor vakbonden, ouderenbonden en maatschappelijk intermediairs.