Veranderingen Machineveiligheid Profidag Evoluon Eindhoven 2012 / Veranderingen machineveiligheid

Transcriptie

1 1 Veranderingen Machineveiligheid

2 2 Presentatie: Veranderingen Machineveiligheid ProfiDag Evoluon Eindhoven donderdag 15 november 2012

3 Even voorstellen 3 Vladimir Dragosavic General Manager Benelux International Training Manager Normcommissie NEC44 Certified VCA+VOL VVA1/VVA2 vladimir.dragosavic@euchner.nl GSM

4 Even voorstellen 4 Stand ProfiDag Evoluon Sjaak de Rie Jan Groen Vladimir Dragosavic

5 Kennisoverdracht 5 Trainingen, workshops, presentaties, etc. Neem contact op

6 6 Status Wet- en Regelgeving

7 Normen in het kader van de MRL 7 EN954-1 mag niet meer worden gebruikt Oorzaak (nadelen): Hoogste veiligheidsniveau was alleen mogelijk door redundantie Kwaliteit van de componenten niet van belang Onnodig duur of schijnveilig Software was niet toegestaan Gevolg: Zeer veel typegoedkeuringen door Notified Bodies

8 Normen in het kader van de MRL 8 Volgens nieuwe normen voor gevaarlijke machines mag software in veiligheidskringen worden gebruikt Twee wereldwijd geldende nieuwe normen EN-ISO = PL IEC62061 = SIL

9 Veranderingen 9 Vervallen Machinerichtlijn 98/37/EG geldig tot Actueel Machinerichtlijn 2006/42/EG geldig per Vervallen EN954-1 geldig tot Actueel EN-ISO &2 geldig per Actueel IEC62061 (+IEC61508) geldig per Actueel EN1088/A > 2008 revisie per Vervalt EN1088/A > 2008 geldig tot Q Nieuw EN-ISO14119 nieuw per Q Mogelijkheden worden steeds flexibeler Flexibele normen zijn lastiger om toe te passen

10 Veranderingen 10 Eens per jaar /37/EG EN /42/EG EN-ISO &2 IEC62061 verplichting industrie: :reactie industrie?

11 Veranderingen 11 Nieuwe machinerichtlijn 2006/42/EG Belangrijkste wijziging voor machinebouw Gaten gedicht Geen ruimte voor interpretaties Meer definities, duidelijker, consequenter Meer uitsluitingen, voorbeeld: Elektromotor is géén machine MRL geldt niet voor verplaatsing van kunstenaars: Theaterapparatuur Verplicht uitvoeren van risicoanalyse Verwijzingen naar Arbeidsmiddelenrichtlijn Géén verwarring over IIA, IIB enz. CE naast de naam van de fabrikant Afschermingshekken nu in de richtlijn

12 Begrippen: even opfrissen 12 Wat betekent risico Risico = Gevaar X Blootstellingsduur Afwendbaarheid

13 Begrippen: oude en nieuwe norm 13 Wat betekent risico Laag (1) Hoog (2) PL r NIEUW S1 S2 F1 F2 F1 F2 P1 P2 P1 P2 P1 P2 P1 P2 risk a b c d e S OUD S1 S2 F1 F2 P1 P2 P1 P2 categorie B Ο Ο Ο Ο Ο Ο Ο F S = ernst van het letsel F = frequentie/blootstellingsduur aan gevaar P = mogelijkheid tot afwenden van gevaar P

14 Begrippen: oude norm 14 Redundantie Een dubbele oplossing voor een probleem Diversiteit Verschillende oplossingen voor een probleem Terugkoppeling Vaststellen dat de oplossing altijd werkt

15 Begrippen: nieuwe norm(en) 15 Redundantie Een dubbele oplossing voor een probleem Kwaliteit In balans met Belasting Belasting Stel de gebruiksfrequentie vast Common Cause Failures Bepaal maatregelen tegen deze fouten Diagnose Bepaal hoe slim het systeem controleert

16 Verschillen 954 / / structuur structuur kwaliteit belasting CCF DC structuur kwaliteit belasting SFF DC waarschijnlijkheid

17 Verschillen 954 / / pagina s pagina s pagina s 170

18 Verschillen 954 / / Niet lezen!

19 Verschillen 954 / / procesindustrie nucleair machinebouw luchtvaart EN954 EN-ISO13849 IEC62061 IEC61508

20 Verschillen 954 / / EN954-1 CAT Categorie B, 1 t/m 4 EN-ISO PL Performance Level MTTF d Mean time to dangerous failure B10 d Probability of dangerous failures DC Diagnostic coverage IEC62061 SIL Safety Integrity Level PFH d Probability of dangerous failures per hour SFF Safe Failure Fraction DC Diagnostic coverage

21 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel MODEL BADKUIP

22 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde levensduur uitval testperiode fabrikant uit productie in markt levensduur vlg fabrikant levensloop

23 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde B 10d De duur totdat 10% van de geteste componenten gevaarlijk is uitgevallen

24 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde B 10d De duur totdat 10% van de geteste componenten gevaarlijk is uitgevallen

25 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde B 10d De duur totdat 10% van de geteste componenten gevaarlijk is uitgevallen Nadat eerst 100% is uitgevallen waarna het 10%-moment wordt bepaald

26 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde B 10d De duur totdat 10% van de geteste componenten gevaarlijk is uitgevallen uitval testperiode fabrikant uit productie in markt levensduur vlg B 10d levensloop

27 Verschillen 954 / / Het badkuipmodel Door fabrikant gespecificeerde B 10d De duur totdat 10% van de geteste componenten gevaarlijk is uitgevallen Nadat eerst 100% is uitgevallen waarna het 10%-moment wordt bepaald

28 Verschillen 954 / / Gratis software van de Notified Bodies SISTEMA Bibliotheken van leveranciers (.be.lu)

29 Samenvatting 29 Waarom nieuwe normen? Oude norm is 15 jaar geleden ontwikkeld Conflicterende foutuitsluitingen seriële ketens Foutuitsluiting mechanische onderdelen was onduidelijk Software was niet toegestaan Falen van componenten was niet van invloed Testfrequentie niet duidelijk gespecificeerd Stippen risicograaf waren onduidelijk Stand van de techniek is veranderd Te veel typegoedkeuringen

30 Overeenkomsten / Twéé normen, één doel EN-ISO13849 IEC62061 Prestatie (samentellen prestaties) Relatie met IEC62061 PL = a t/m e MTTF d CCF Common Cause Failure WEL voor mechanisch WEL voor elektrisch WEL voor hydraulisch WEL voor pneumatisch Beter voor elektromechanica Falen (samentellen faalkansen) Relatie met EN ISO13849 SIL = 1 t/m 3 PFH d CCF Common Cause Failure WEL voor mechanisch WEL voor elektrisch NIET voor hydraulisch NIET voor pneumatisch Beter voor complexe besturingen

31 Overeenkomsten / Twéé normen, één doel EN-ISO13849 IEC62061 MTTF d tijdspanne tot eerste fout PFH d waarschijnlijke fouten per uur

32 Overeenkomsten / Twéé normen, één doel EN-ISO13849 IEC62061 Welke is de winnaar?? Bepaald door machinefabrikanten Ruime meerderheid prefereert EN-ISO Enquête BG Duitsland

33 Samensmelting / Samensmelting EN-ISO13849 and IEC62061 ISO International Standardization Organisation IEC International Electrotechnical Committee ISO & IEC JTC Joint Technical Committee JWG Joint Working Group Planning Doel Ontwerpen van nieuwe norm tot 2016 Effectief tussen 2016 / 2018 Beste van twee werelden Vereenvoudigingen

34 Voorbereiding 34 Bereid u voor op de veranderingen U kent de huidige situatie U kent uw opties! Maak een planning!!! Bepaal wie verantwoordelijk zijn Laat hen de benodigde kennis vergaren Borg de kennis in uw onderneming

35 35 Manipulatie

36 EN-ISO Het woord Defeat komt steeds vaker voor 1995 EN x 2007 EN1088/A1 38x 2008 EN1088/A2 43x 2013 EN-ISO x

37 EN-ISO Oude norm krijgt een nieuwe naam Oude norm: EN1088 Nieuwe norm EN-ISO14119 Actief: Q3-2013

38 EN-ISO Ontwerper nu verplicht tot maatregelen tegen manipulatie 3 peilers tegen Redelijkerwijs voorzienbare manipulatie : Aanleidingen wegnemen Technisch onmogelijk maken Voordelen wegnemen Een proces waarbij aan manipulatie geen voordelen te behalen zijn en waarbij de aanleidingen tot een minimum zijn gereduceerd, zal de operator niet uitlokken om foutieve handelingen te plegen.

39 EN-ISO Aanleidingen reduceren Mogelijkheden reduceren Voordelen reduceren RESULTAAT

40 EN-ISO Aanleidingen reduceren Ergonomie Mogelijkheden reduceren Techniek Voordelen reduceren Detecteren/Sanctioneren

41 Manipulatie machineveiligheid 41 Wat betekent manipulatie in deze context Het bewust veranderen of uitschakelen van een functie die oorspronkelijk bedoeld was om de machinegebruiker te behoeden voor letsel. Ongeacht tijdsduur Ongeacht motief

42 Manipulatie machineveiligheid 42 Wat betekent manipulatie in deze context Tijdens manipulatie bestaat er een hoger risico op letsel Geroutineerde medewerker hogere kans op letsel

43 Manipulatie machineveiligheid 43 Welke motieven zijn er? Ongewenste manipulatie Overbruggen van veiligheidscomponenten omdat ze lastig zijn Gewenste manipulatie Tijdelijke overbrugging voor noodzakelijk onderhoud, afstellen, etc

44 Manipulatie machineveiligheid 44 Uitdagingen Manipulatie kan alle bedachte oplossingen onderuit halen Ergernis en productiedruk vaak oorzaak Werkgever door arbo-wetgeving altijd verantwoordelijk Oplossingen Integratie van machineveiligheid Ergonomie Kennis en pragmatische aanpak bij leveranciers Begrip gebruiker

45 Bedrijfscultuur 45 Reguleren Duidelijke procedures Verantwoordelijkheden regelen Stimuleren Gebruik van veiligheidssystemen eenvoudig maken Nadelen van veiligheidssystemen zo veel mogelijk wegnemen Registreren Veiligheidsrelevante acties vastleggen (registreren) Autorisatie, muting (overbrugging), onderhoud Controleren Periodieke controles van veiligheidssystemen B Sancties bij overtredingen (registreren) Belonen C Goed gedrag waarderen R S R

46 Ergernis voorkomen 46 Ergernis is grootste aanleiding Productiedruk? Persoonlijke mentaliteit? Bedrijfscultuur? Ergernis voorkomen Integratie van veiligheidssystemen Wachttijden voorkomen Feedback van operators Ergonomie Antropometrie Begrip creëren Informatie Opleiding

47 Menselijk gedrag 47 utopie Veiligheidsniveau Bewust veilig gedrag Onbewust veilig gedrag Onbewust onveilig gedrag Bewust onveilig gedrag Leerniveau

48 IJsbergaanpak 48 Richt aandacht op incidenten Dode Ernstig letsel Klein letsel Ongevallenonderzoek Risico-onderzoek Materiële schade Incidenten

49 Voorbeelden van manipulatie 49

50 Voorbeelden van manipulatie 50

51 Voorbeelden van manipulatie 51

52 Voorbeelden van manipulatie 52

53 Voorbeelden van manipulatie 53

54 Voorbeelden van manipulatie 54

55 Defeat 55 Historie: EN1088, EN1088/A1, EN1088/A2 Toekomst: EN-ISO14119

56 EN1088/A2 56 Ontwerp van afschermingen met schakelaars en sensoren 2008 EN1088 EN1088/A1 EN1088/A2 Manipulatie

57 EN1088/A2 57 Lid

58 EN1088/A2 58 Lid

59 EN1088/A2 59 Lid

60 EN1088/A2 60 Lid

61 EN-ISO Ontwerper nu verplicht tot maatregelen tegen manipulatie 3 peilers tegen Redelijkerwijs voorzienbare manipulatie : Aanleidingen wegnemen Technisch onmogelijk maken Voordelen wegnemen Een proces waarbij aan manipulatie geen voordelen te behalen zijn en waarbij de aanleidingen tot een minimum zijn gereduceerd, zal de operator niet uitlokken om foutieve handelingen te plegen.

62 EN-ISO Aanleidingen reduceren Mogelijkheden reduceren Voordelen reduceren RESULTAAT

63 EN-ISO Planning Q3-2012

64 EN-ISO Manipulatie

65 EN-ISO Inhoud

66 EN-ISO Annex

67 EN-ISO Verwijst naar ISO13849

68 EN-ISO Schakelprincipes en voorbeelden

69 EN-ISO Schakelprincipes en voorbeelden

70 EN-ISO Captive Key

71 EN-ISO Trapped key

72 EN-ISO Actuators (technologie)

73 EN-ISO Montage sensor

74 EN-ISO Montage Actuator

75 EN-ISO Omgevingsinvloeden EN-ISO14119

76 EN-ISO Conclusie Na 16 jaar heeft de EN1088 zijn houdbaarheidsdatum bereikt en wordt de machinebouwer voor het eerst verplicht tot het nemen van maatregelen tegen manipulatie. EN-ISO14119 geharmoniseerd, dus verplicht!

77 EN-ISO Op de hoogte blijven? Check NEN Delft

78 Manipulatie oplosbaar? 78 Manipulatie is inderdaad oplosbaar Verbeter bedrijfscultuur Ergonomiseer veiligheidssystemen Voorkom onbedoelde manipulatie Reguleer bedoelde manipulatie Communiceer over veiligheid Gebruik feedback

79 79 Bedankt voor uw aandacht

80 80

81 Non-Liability statement 81 The designer is aware that there exist several guidelines, regulation, rules, and laws, which may affect his machine, parts of his machine, the intended use of his machine and the intended site of the machine in order to reduce the risk for persons during operations, damages to the machine itself, or the work parts produced by the machine. The designer himself is responsible to observe all appropriate guidelines, regulations, rules, and laws with regard to the safety of the machine. EUCHNER is not responsible for the compliance of the mentioned products with such guidelines, regulations, rules and laws. No information given releases the designer from his responsibility for reducing the risk of his machine to persons during operations, the machine itself, and/or the work parts. The EUCHNER presentations are no recommendation to buy the mentioned products. EUCHNER is not liable for the mentioned products being fit for the purpose of the designer. It is in the sole discretion of the designer to select the products which suit his application best. We assume no liability with regard to accuracy, up-to-dateness, completeness or quality of the provided information. Claims for damage against EUCHNER and persons employed by EUCHNER, which might be based on the provided information, are excluded, unless gross negligence or intention can be proven. All information or examples provided within EUCHNER presentations do not absolve the designer from his own risk assessment or risk analyses.

82 Copy Right statement 82 The content of EUCHNER presentations, handouts and training handbooks are exclusively meant for the person and the company it was initially provided to. This applies to the text, the images, the logo s and the photo s. EUCHNER does not allow to forward copies to third parties. You can only be relieved from this obligation by explicit statement from EUCHNER by writing. The author, EUCHNER (Benelux) BV EUCHNER GmbH + Co. KG V. Dragosavic