Awww.snsr.nl. Verslaafd. Dat warme gevoel, alles even vergeten. magazine voor studenten en medewerkers van de han
|
|
- Fedde Abbink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Awww.snsr.nl magazine voor studenten en medewerkers van de han Verslaafd Dat warme gevoel, alles even vergeten jrg 16, #7, 23 november 2011
2 Ondertussen op SNSR.nl Best 1gelezen Machinist stapt uit, maar vergeet passagiers Student laat bibliotheekboete oplopen tot maandsalaris Best 2gelezen Tja, daar zit je dan. Je trein stopt net op het station, je ziet de machinist weglopen en de arme stakker is vergeten de deuren te openen. Dit overkwam tientallen passagiers vorige maand op het station in Doetinchem, op de lijn Doetinchem-Arnhem, populair onder HAN-studenten. Ze zagen hoe de machinist in een andere trein stapte. Maar zelf konden ze er niet uit, want de deuren bleven dicht.. De passagiers zaten als ratten in de val, totdat een claustrofobische reiziger de noodhendel van de deuren wist te bedienen door een glaasje in te slaan. Een vlaag van verstandsverbijstering, noemt een woordvoerder van Syntus de actie van de machinist. Best 3gelezen Studenten te porren voor ondernemerschap Zevenhonderd (ex-)studenten zijn de afgelopen jaren in Arnhem en Nijmegen een eigen bedrijf begonnen. De jonge ondernemers komen van de HAN, de Radboud Universiteit en Artez, zo weet dagblad De Gelderlander te melden. Deze onderwijsinstellingen namen vier jaar geleden het initiatief voor Gelderland Onderneemt, het project om het ondernemerschap bij studenten te bevorderen. Zo n studenten zijn bereikt door het project, 700 studenten zijn daadwerkelijk aan het ondernemen geslagen. 64% Wat Diederik Stapel (die vleesetende hufter!) kan, dat kan Sensor ook. Daarom trekken we uit een poll op snsr.nl - waar maar drie man en een paardenkop op hebben gestemd - een keiharde wetenschappelijke conclusie: 64% van de Nederlanders vindt dat de jonge onderzoekers die onder Diederik Stapel hebben gewerkt hun papiertje terug moeten geven. Volg Sensor op of op Twitter (@snsr) Oorspronkelijk was zijn boete maar 36 euro. Maar door steeds langer te wachten met het terugbrengen van zijn geleende boeken, is de boete van een student aan de Rijksuniversiteit Groningen opgelopen tot 1300 euro. De universiteit deed er alles aan om de boeken terug te krijgen, maar kreeg de student niet te pakken. De zaak ging via een incassobureau tenslotte naar de rechter. Die bepaalde dat de oorspronkelijke rappelboete van e 36 omgezet moest worden in een boete van bijna e 1300, exclusief proceskosten. En je raadt het al: nog steeds heeft de universiteit haar boeken niet terug. Het citaat Nooit met je dronken harses op Facebook gaan staan! Citaat uit het bericht over richtlijnen die docenten aan zouden moeten houden tijdens hun contact met studenten op social media. Geen schuttingtaal, nooit eindigen met xxxx als je een bericht naar een student stuurt en zeker geen foto s van jezelf op een feestje in beschonken toestand.
3 B Sensor is het redactioneel onafhankelijk magazine van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het magazine is gratis voor studenten en medewerkers. Het volgende nummer verschijnt op 7 december redactie-adres Nijmegen, Kapittelweg 33, Kamer A3.11 (024) Arnhem, Ruitenberglaan 29, Kamer 3.19 (026) sensor@han.nl postadres Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen redactie Han Geurts, hoofdredacteur, (024) Herman van Deutekom, plv. hoofdredacteur (026) Renée Jenniskens, (024) Olga Helmigh, (026) Sander Arink (024) Raïssa Soeter (024) Els Sanders, redactie-assistent Arno Jans stagiair medewerkers Ruud Kroes Marijn Hondorp redactieraad G. Hendriks (voorzitter), W. Sips, P. Freriks, M. Nederhoed, E. Cuppen fotografie Ralph Schmitz Coos Dam vormgeving en productie Communicerende Ontwerpers, Ubbergen Bestaat de voetballende homo? Homoseksualiteit en sport 20 Kijken als een vogel Student runt vliegende camera s Verslaafd Geen dag zonder roken, drinken, internet, seks. 29 Gratis theaterkaarten Prijsvraag Mail pagina 10 & Win advertenties Bureau Nassau BV Achterom 100 C 1621 KW Hoorn info@bureaunassau.nl, tel kopij Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten. rubrieken Ontwikkeld 4 HannaH 4 Passie 24 Kwoots 32 verder in dit nummer Jochem Uytdehaage 5 Kwetsbare jongeren 7 Dag van de Duurzaamheid 23 Geluiden uit genadedal 31
4 Terug Oei! Klare taal van onze bestuursvoorzitter in de vorige Sensor. We gaan flink bezuinigen (marathon weg, reorganisaties alom, HANblad op de helling, masterclass verdwenen, noem maar op) en bovendien aardig wat geld verschuiven van overhead naar onderwijs. Verstandige taal lijkt me; niemand kan verrast zijn. Maar het venijn zit in het staartje. In die ene terloopse opmerking aan het eind. We vergaderen wat af met zijn allen. We zullen ook op dit punt concrete stappen zetten. Weg met die vergaderingen, dus. Al die overleggen, congressen, meetings, op-de-hei-dagen; voltooid verleden tijd. Kan ook niemand tegen zijn, dunkt me. Ontwikkeld De medewerker en de foto Maar voordat we die man nog verstandig gaan vinden ook, even een korte inventarisatie. De Sensor-inkt kan nog niet droog geweest zijn of de HAN agenda meldde het volgende: 2 november themadag HANovatie, dag later UAS-congres, daarna debat Meesterschap, eindcongres Gelderland Onderneemt, Masterclass QRM, symposium Kwetsbare Jongeren, installatie lectoren, Small Business Day, Nijmeegs Cultuurdebat, debat Passie voor Jeugdzorg, AEPRIC conferentie, debat Beter Samen..ad infinitum. Het houdt gewoon niet op, en dat alles in een paar dagen tijd. Elke dag weer een lading bobo s die tegen elkaar schuren. Interessant, jezelf laten zien, netwerken, borrel na. Ruwe maar bescheiden schatting; aan werkdagen, voorbereiding, organisatie, zaalhuur, sprekers, dagvoorzitters, en catering zit je al snel in de richting van een half miljoen euro. In een paar dagen tijd. Bezuinigen op vergaderen, my ass. Geef terug die marathon. HannaH Wie: Fon Zeegers Functie: Docent Verpleegkunde en Acute Zorg, GGM Wat: met de jaargroep Deux Chevaux Waar: Boxmeer Wanneer: 1986 Fon Zeegers wilde altijd al de acute zorg in. Als jongste van het gezin, met vijf broers en zussen die allemaal de gezondheidszorg in gingen, was het een logisch gevolg dat ook hij voor deze richting koos. Op deze foto is Fon ongeveer 19 jaar, en viert hij het behalen van het eerste jaar Verpleegkunde. Ik werkte in die tijd in een ziekenhuis in Boxmeer. Met mijn jaargroep met bijna alleen maar vrouwen- sta ik rondom mijn witte Citroën Deux Chevaux, mijn Lelijke Eend met gele bekleding en een gele bumper. Deux Chevaux werd tevens de naam van onze groep want paardenkracht, dat hadden we. We waren een gedreven stel en hebben samen veel geleerd maar ook veel gefeest. Het heeft me gevormd tot wie ik nu ben. Ik ben nooit een groepsbeest geweest, maar ik heb in die tijd wel geleerd hoe belangrijk het groepsverband is. We hebben veel aan elkaar gehad. Samen overstijg je problemen en kom je tot oplossingen, omdat iedereen zijn eigen context en ervaring met zich meebrengt. Ik geloof er heilig in dat je anderen nodig hebt om te kunnen schitteren als lerend individu. Het is ongekend wat je met je sociale netwerk kunt realiseren. Mijn motto samen is niet alleen probeer ik als docent ook in mijn lessen door te voeren door de groep te verbinden. Ik vind het belangrijk dat iedereen erbij hoort, en dat er gelijkwaardigheid heerst. Studenten kun je zien als klanten, maar je kunt ze ook zien als medewerkers; ze werken mee aan goed onderwijs. Ik denk dat het goed is dat ze je als leraar zien, maar dat ze je ook een keer op bijvoorbeeld een introfeest zien. Door samen dingen te ondernemen krijg je communities of learning. De Deux Chevaux groep ben ik helaas uit het oog verloren, hoewel ik ze één voor één weer tegenkom. Op werk, op het schoolplein van de kinderen, in de supermarkt, of op de IC. De wereld is klein. RS ralph schmitz 4
5 ralph schmitz Start nieuwbouw Educatie Met een mislukt schot geeft faculteitsdirecteur Titia Bredée het terrein aan de bouwvakkers. Half donker, koud en mistig is het nog als een bescheiden aantal HAN ers en bouwers zich op 10 november om half acht s ochtends verzamelt op de inmiddels afgegraven parkeerplaats naast het GGM-gebouw op de Nijmeegse campus. Faculteitsdirecteur Titia Bredée en projectleider Marie-José Kuypers plaatsen de ontbrekende vakken in een immense foto van het nieuwe gebouw dat in 2013 opgeleverd gaat worden. Het meest duurzame onderwijsgebouw van Nederland, zo benadrukt Bredée nog maar eens; warmte wordt vastgehouden, een energiebesparend ventilatiesysteem, duurzaam water- en materiaalverbruik en comfortabele akoestische en visuele constructies. Duurzaam, deskundig en dichtbij, zo omschrijft ze de nieuwbouw. En die laatste kwalificatie duidt op buren van universiteit en ROC. Het gebouw zal straks onderdak bieden aan alle 3500 studenten en 350 medewerkers van de Lerarenopleiding, Opleidingskunde en Pabo Groenewoud. Dat het symbolische startpistooltje dienst weigert, mag de pret niet drukken: de bouwvakkers kunnen aan de slag. HG Op weg naar de UAS Begin november vond de tweede werkconferentie plaats op weg naar een University of Applied Sciences (UAS). Een goede aansluiting van ons onderzoek op de behoefte van het werkveld, was ditmaal het thema. Samen met vertegenwoordigers vanuit dat werkveld werd in een aantal lezingen en sessies gekeken hoe deze aansluiting het best te realiseren valt. De ontwikkelingen op dit gebied zijn te volgen op de weblog www. opwegnaarhanuniversity.nl, waarop je ook kunt reageren en zelf artikelen plaatsen. HG Jochem Uytdehaage deelt kennis met ISBS Simpel: er lopen vakkundige mensen rond op de HAN, die ons kunnen helpen bij het begeleiden van onze topsporters, reageert Jochem Uytdehaage op de vraag waarom zijn stichting Sporttop samenwerkt met Instituut Sport en Bewegingsstudies (ISBS). De oud-schaatser en Olympisch Kampioen (2002) is oprichter van Sporttop, een stichting die jonge sporters ondersteunt. Ik geloof in het delen van kennis, niet het krampachtig beschermen ervan, aldus Jochem. Ik merkte zelf vaak dat netwerken in de sportwereld langs elkaar heen werken, of lastig toegankelijk zijn. Terwijl samenwerken voor beide partijen gunstig is. Als je de top bereikt, krijg je veel gratis spullen. Prachtig dat ik een racefiets krijg, maar er staat er al eentje in mijn garage. Geef m dan aan een jong talent. De samenwerking met ISBS vindt plaats op allerlei niveaus, zoals Voeding en Diëtetiek. Zo begeleiden studenten een aantal jonge topsporters bij het samenstellen van een dieet dat aansluit op hun trainingsschema. Overigens is het niet zomaar een projectje. Jochem: Onze stichting is geen proeftuin, waar je in het wilde weg kunt experimenteren. Alleen gedreven studenten mogen aan de slag. Gelukkig heeft de HAN dat tot nu toe kunnen bieden. OH sensor #7, jaargang 16 5
6 Angst of liefde? Waarom heeft mijn schoolboek geen touchscreen? Wat kun je en wil je met sociale media in het onderwijs? Vragen die de revue passeren in de lezing van Hans Mestrum aan medewerkers van Social Studies. Mestrum is beroepsblogger en social mediaspecialist en weet als geen ander de voordelen van het nieuwe werken enthousiast naar voren te brengen. Bij sociale media staat de mens centraal. Je kunt je passie tonen en je eigen ontwikkeling vorm geven. Met weinig middelen bereik je veel mensen. Netwerken, jezelf verbinden en delen staat centraal en de communicatie is ongelooflijk snel. Niet iedereen is even enthousiast als Hans over sociale media. Je kunt mensen in twee groepen verdelen. De ene groep roept dat ze er zeker niet aan beginnen en zien vooral de gevaren van internet. Een andere groep voelt de komende verandering aan, ziet kansen en reageert enthousiast. Kies je voor angst of liefde? Liefde wint ook hier want velen melden zich aan voor de vervolgworkshops waarin je zelf met sociale media aan de slag gaat. RK Docente Pedagogiek schrijft roman Tenpages.com is dé plek voor beginnende schrijvers om een deel van hun boek te publiceren. Lezers die het manuscript waarderen, kunnen een aandeel kopen. Als er tweeduizend aandelen in vier maanden zijn verkocht, wordt het boek gepubliceerd. Ineke van Laanen, docent Pedagogiek, probeert het met haar roman Wit. We vallen in op pagina tien als Maud, uitvaartbegeleidster, op bezoek is bij Britt. Haar vrouw Laura heeft zelfmoord gepleegd, en Maud realiseert zich dat ze Laura zélf heeft gekend in haar kindertijd. We lezen de eerste stappen in een zoektocht naar het verleden en waarom Laura een einde aan haar leven heeft gemaakt. Hoewel iets te gedetailleerd, is het ontroerende manuscript zeker een aanrader. En misschien wel een aandeel waard. Check manuscript/wit en oordeel zelf of we de rest ook willen lezen OH Kwetsbare jongeren gaan ook naar school Met één ADHD er is het in ieder geval goed gekomen, roept de discussieleider naar de zaal. Hij doelt op zichzelf. We zijn op het symposium Kwetsbare jongeren, bijzondere leerlingen, georganiseerd door de Radboud Universiteit en de HAN, met als thema de samenwerking tussen jeugdzorg en onderwijs. In de goed gevulde zaal zitten mensen die dagelijks te maken hebben met kinderen met problemen. De ochtenddiscussie gaat aan de hand van de casus van Stan, een kind met autisme. De sprekers van vanochtend geven hun mening, ieder vanuit de eigen expertise. Geen wonder dat de eerste zegt dat dit een goede casus is voor het Zorgprofiel Instrument, ontwikkeld om de zorgbehoefte van een kind in kaart te brengen. De tweede besluit daarop om het taakspel ( voor het voetlicht te brengen, te gebruiken om in een klas gewenst gedrag te bereiken. De zaal reageert ook: er moet bijvoorbeeld meer begrip komen voor kinderen, vindt iemand. Aanwezige Tilburgse psychologie-studenten vinden dat er wel veel over onderwijs gesproken wordt. Tja, wat wil je, als dat het onderwerp is. Ook vinden ze dat er wat veel over beleid gesproken wordt en wat weinig over inhoud. RJ ralph schmitz 6
7 Fit en Vitaal in de Kinderopvang Kinderen eten niet gezond genoeg en blijven massaal onder de beweegnorm. Is daar wat aan te doen? Jazeker. Fit en Vitaal is een project van de HAN, waarin een methode is gevonden om kinderen gezonder te laten eten en meer te laten bewegen. HAN-studenten van diverse opleidingen ontwikkelden Tool-Kids, felgekleurde dozen met kaarten met leuke spelsuggesties. Ook werd er een cursus georganiseerd voor pedagogische medewerkers van kinderdagverblijven met onderwerpen als: hoe gezond is je kinderdagverblijf, wat kun je verbeteren en hoe gezond ben je zelf? Voor de ouders werden workshops georganiseerd. Aan het project deden acht kinderopvanglocaties mee. Voorafgaand en na afloop van het onderzoek vulden de kinderen, de ouders en pedagogische mede werkers een vragenlijst over eten en bewegen. De resultaten zijn vergeleken met die van acht kinderopvanglocaties die niet meededen. Wat blijkt? De kinderen die meededen met Fit en Vitaal zijn meer groente en fruit gaan eten en gaan vaker op de fiets naar school. Nu het project is afgelopen, bekijkt projectleider Gery Misat-Steenge hoe de opgedane kennis een plek kan krijgen binnen de kinderopvangbranche. RJ ralph schmitz De Voedselrevolutie: bewust eten is hot Sommige maaltijden leggen wel kilometer af voordat ze op ons bord terecht komen. Het gesleep met eten zorgt voor ongeveer 20 tot 35 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen. 1 miljard mensen in de Westerse wereld heeft overgewicht, terwijl 1 miljard mensen lijdt aan ondergewicht. De omzet van duurzame voedselproducten is met bijna 30% gestegen. Welvaartsziekten als diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en chronische longaandoeningen zijn verantwoordelijk voor meer dan 60% van al het overlijden in Nederland. Zo maar een greep uit de feiten die voorbij kwamen tijdens de Voedselrevolutie in LUX (Nijmegen), een avond over bewust, regionaal en duurzaam eten met gastsprekers als Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU en Dick Veerman, oprichter van Foodlog.nl. Steeds meer mensen beseffen dat ons voedselsysteem anders moet; eerlijker, duurzamer en gezonder. Maar wat kunnen we daar zelf aan doen? Anne Pakkert, tweedejaars student Voeding en Diëtiek: Als individu kun je vraagtekens plaatsen bij wat je koopt: een stuk vlees voor een spotprijs? Dat kan niet kloppen. Door dit te kopen stem je in met een bepaald systeem. Ik betaal liever wat meer! RS Voorlichtingssite HAN wint internetprijs De website heeft de SIDN Internet Award gewonnen. De site, waarop scholieren in de omgeving van Arnhem en Nijmegen kunnen zien welke opleiding het best bij hun past, won in de categorie Kennisoverdracht in de digitale omgeving. De HAN is een van de initiatiefnemers van de site. De jury vindt dat studiehulp uitblonk door de gekozen breedte van mbo tot wo. Scholieren die niet weten welke opleiding bij hen past, hoeven dankzij de site geen taaie vragenlijsten meer door te ploegen. Met Coolwidget ontdekken ze waar hun talenten en interesses liggen en welke studies hierop aansluiten. Jongeren krijgen bij het openen van direct een poppetje in beeld, dat ze kunnen aankleden en voorzien van accessoires, associaties en attributen. Op deze manier kiezen ze vanuit hun onderbewustzijn. Al ruim scholieren hebben de site weten te vinden. SA sensor #7, jaargang 16 7
8 Vrijwilliger van het jaar Samir Soudani (24) heeft de Vrijwilligersprijs van de Gemeente Lingewaard gewonnen. De student Maatschappelijk Werk en Dienstverlening is vijf jaar vrijwilliger in de Gemeente Gendt, hij organiseert activiteiten voor kinderen en jongeren. Hij heeft de vrijwilligersprijs op het gebied van motivatie en innovatie gekregen omdat hij een bemiddelaar is tussen jongeren, gemeente, politie en het welzijnswerk. Samir is van Irakese afkomst. Hij is een vluchteling uit Bagdad en woont 13 jaar in Nederland. Hij dingt nu mee naar de titel Vrijwilliger van het jaar in Provincie Gelderland. RJ Opnieuw Chinese Business Week Voor de tweede keer is bij de faculteit Economie en Management in Arnhem de Chinese Business Week gehouden. Initiatief ligt bij een groep studenten van de Arnhem Business School. We willen een stukje Chinese sociale en economische impact naar Holland brengen, en in het bijzonder naar de Arnhem Business School, legt projectmanager Tobias Korte uit. Verspreid over drie dagen en enkele campusgebouwen zijn er diverse lezingen gehouden, onder meer over zaken doen in China, de do s en don ts; verder was er een workshop kalligraferen. In de kantine konden studenten en medewerkers nog proeven van de Chinese keuken. Op vrijdagavond werd de week al zingend afgesloten met een onvermijdelijke karaokecompetitie bij campuscafé Lokaal 99. HvD Een vleugje Spaans Een paar weken voor het avondje sinterklaas was er bij de HAN in Arnhem én Nijmegen eerst nog het avondje Spaans. De sectie Spaans organiseert elk half jaar een stukje Spaanse cultuur voor (Spaanstalige) studenten. Zo kon men dit keer in Arnhem de Spaans/Frans/ Mexicaanse speelfilm También La Lluvia (met onder anderen Gael García Bernal) zien, met Engelse ondertitels, voor de niet Spaanstaligen. De film werd gevolgd door gratis drank en tapas. Hetzelfde gebeurde enkele dagen later in Nijmegen, met als verschil dat daar de film Volver (met Penelope Cruz in de hoofdrol) werd vertoond. HvD Rectificatie In memoriam Jetske Idzenga Na een heel kort ziek zijn is onze lieve collega Jetske Idzenga op 4 november onverwacht overleden. Het overviel ons allemaal. Wanneer je haar werkplek bekijkt, lijkt het alsof ze ieder moment weer kan terugkeren. Ze was docent ICT en stagebegeleider en vervulde een ambassadeursfunctie naar de stagescholen. Haar goede kijk op de praktijk en de vertaling daarvan naar de opleiding zorgde voor verbeteringen en stond steeds in dienst van de ontwikkeling van de studenten. Jetske was, als secretaris van de examencommissie, de afgelopen jaren steeds de drijvende kracht achter het zorgvuldig vastleggen, archiveren en publiceren van studieresultaten en andere gegevens die nodig waren om de examencommissie goed te laten functioneren. Ook communiceerde ze met enige regelmaat over beslissingen vanuit de examencommissie en had zij een sleutelrol bij de propedeuse- en diploma-uitreikingen.we zijn Jetske enorm dankbaar voor wat zij 20 jaar lang heeft betekend voor collega s en studenten van Pabo Groenewoud. Het gemis van haar behulpzaamheid, zorgvuldigheid en trouwe kracht is enorm groot. Team Pabo Groenewoud Er blijkt enige onduidelijkheid te zijn ontstaan naar aanleiding van het Sensorkatern over langstudeerders in no 5. In tegenstelling tot wat werd vermeld kunnen voltijdstudenten WEL op grond van functiebeperking of ziekte een extra jaar prestatiebeurs en een extra uitloopjaar krijgen. Kijk op en raadpleeg in geval van twijfel altijd de campusdecanen. HG
9 Kanonnen openen nieuwe lokalen ralph schmitz Een bomvolle kantine en een kanon op de loopbrug daarboven, maar in plaats van paniek is er serpentine, zang, dans en muziek. De opening van de nieuwe lokalen van het Instituut Sociale Studies (ISS) aan de Kapittelweg trekt veel publiek. Veel mensen staan ogenschijnlijk in de rij voor een gratis blikje Red Bull, maar het ISS heeft meer te bieden. De uitnodiging voor het echte feestje in de avond, met vele workshops als dans, drama of muziek wordt voorafgegaan door zingende studenten in de kantine en afgesloten met een knal serpentine uit de verschillende serpentinekanonnen. Misschien zit er stiekem één danskanon bij, want een kleine menigte begint ineens fanatiek aan een dans. Geeft het ISS vanavond misschien ook les in het organiseren van een flashmob? AJ Spontane flashmob? Met ICT op ontdekkingstocht in het basisonderwijs coos dam Heel trots zijn alle betrokkenen bij de Pabo Arnhem en de faculteit Educatie op het resultaat dat er na jaren toch is gekomen: een ontdekkings- en onderzoeksruimte met de allernieuwste educatieve ICT-toepassingen. Geen overbodige luxe aangezien ICT in het basisonderwijs een steeds grotere rol speelt. Het voelt dan ook als een groot cadeau dat tijdens deze bijeenkomst uitgepakt gaat worden, wat de gigantische rode strik aan de buitenkant van het gebouw verklaart. In dit centrum kunnen basisschoolleraren en -leerlingen, Pabo-studenten en -docenten de mogelijkheden op het gebied van leren met ict uitproberen, verkennen en ontdekken. De naam die deze onderzoeksruimte gaat dragen, wordt tijdens de ingebruikname bekend gemaakt door CvB-voorzitter Ron Bormans. Met behulp van een digitale pen start hij een filmpje dat de mogelijkheden van de ontdekkingsruimte toont, eindigend met de onthulling van de naam: Ixperium. Het Ixperium is een initiatief van CLC Arnhem (Community Learning Center, opgericht door de HAN [Pabo Arnhem en Lectoraat Leren met ict] en de stichtingen voor Primair Onderwijs De Basis, Delta en Fluvius en de gemeente Arnhem ). Na deze bekendmaking zijn er nog lovende woorden van wethouder Van Geffen van onderwijs en volgt een presentatie door Marijke Kral, lector Leren met ICT van het Kenniscentrum Kwaliteit en Leren. HvD Een cadeau voor de Arnhemse Pabo sensor #7, jaargang 16 9
10 Fab Apps to have Handige, leuke, flauwe en geniale applicaties die je volgens onze redactie op je smartphone móet zetten. Dit keer geheel in pakjesavond sfeer: Sint Chef De lekkerste Sinterklaasrecepten in de Sint Chef app (die ongeveer een chocolade letter kost). Met foto s en recepten voor bijvoorbeeld speculaasbrokken en pepernotencake. Sinterklaas Bekijk met deze app teksten van Sinterklaas liedjes, zoek rijmwoorden op (geef maar toe, jij kunt ook niet zonder), maak en deel verlanglijstjes en lees over de geschiedenis van de heilige bisschop. Sint Spelletje Geen Sinterklaas zonder flauw vertier, deze app biedt je daarom veel plezier. Verzamel de pepernoten zo snel als je kan, dan ben jij een superman. Sint Radio De radiopieten staan voor je klaar met hippe Sinterklaasliedjes en houden je op de hoogte van het Sinterklaas journaal. Heb je al gehoord dat Americo verdwenen is? Olga Oordeelt sensor redacteur olga helmigh zet het mes erin muziek film boek televisie Mixed Up Het wonder is geschied. Ik vind een serie van Nederlandse makelij GOED. Ja, knipper nog maar een keer met je ogen en raap je kaak van de vloer: het is écht zo. De laatste serie van Hollandse bodem die ik werkelijk te pruimen vond, was Dr. Ellen. Mixed Up lijkt daar níet op, behalve dan dat het acteerwerk bij vlagen net zo droog is. Qua humor dan. En dat is een must voor mij om verder te kijken: gevoel voor timing, de juiste intonaties, geloofwaardige settings en, paradoxaal genoeg, absurde of scherpe details en wendingen. In Mixed Up staat Guusje Waterman (een sterk overtuigende Anneke Blok) al ruim twintig jaar aan het roer van vrouwenmagazine Zij. Ooit een prijswinnend blad, nu een kwakkelgeval met dalende oplagecijfers. Daarom regelt de uitgever achter de rug van Guusje om iemand die het bolwerk mag komen opfrissen: David Vogel (Waldemar Torenstra). Guusje is not amused en laat in haar editorial pissig, doch classy en snedig, het gif uit haar pen vloeien. Met als gevolg dat ze liever opstapt dan zij aan zij met een man werkt aan haar kindje, iets wat de uitgever niet betreurt (ze noemt hem per slot van rekening satan in haar stuk). De redactie, bestaande uit de droogkloterige flodderkous Touba (Georgina Verbaan), lesbische neuroot Bien (Tamar van den Dop), superkritische Latifah (Dunya Khayama) en de onzekere stagiair Thor (Pepijn Schoneveld), is unaniem ontevreden met de ontwikkelingen en gaat dan ook mokkend akkoord met de komst van David. Hij denkt de klus wel even te kunnen klaren, maar dat gaat niet zomaar op een werkvloer vol opstandelingen. Hoewel er een paar opstarthaperingen zijn, oogt Mixed Up veelbelovend. Holland s Next Top Model is afgelopen, maar mijn maandagavond is alweer voorzien. 10
11 Praatjes en prijzen op Dag van de Duurzaamheid Luister niet naar experts , dag van carnaval, bruiloften én Dag van de Duurzaamheid. De HAN pakt flink uit met een congres: workshops, prijsuitreikingen, een informatiemarkt en praatjes. Vooral ruimtereiziger Wubbo Ockels vangt de aandacht: Wees fel, wees agressief, het is jullie toekomst. B Claudia Fitsch Behalve studenten zijn er opvallend veel externe relaties naar de Faculteit Techniek in Arnhem gekomen. Het HAN-congres heeft als motto Do Do Do Do, wat staat voor Duurzaam Ondernemen, Duurzaam Onderwijs, Duurzaam Onderzoek en Duurzame Overheid. En dat komt op verschillende manieren terug deze 11 november. In de aula luisteren s ochtends ruim driehonderd bezoekers naar sprekers als CvB-voorzitter Ron Bormans, de Arnhemse milieuwethouder Margreet van Gastel en hoogleraar Arjen Wals van de universiteit in Wageningen (WUR). Wals toont dia s van afval. We maken de aarde in rap tempo onleefbaar, onze beschaving dreigt te verdwijnen. Onderwijs heeft volgens hem de taak om wijsheid te ontwikkelen en het tij te keren. atmosfeer De landelijke Dag van de Duurzaamheid is bedacht door Urgenda, een actie-organisatie die verduurzaming van Nederland wil versnellen. Urgenda-manager Auke Hoekstra en Wubbo Ockels roepen de aanwezigen op zelf actie te ondernemen. We jagen er in rap tempo onze voorraad fossiele brandstoffen doorheen, met als gevolg conflicten en onomkeerbare ecologische schade. Hoekstra: Luister niet naar de experts in innovatiecommissies. Die blijven binnen de gebaande paden, terwijl we naar een nieuwe manier van denken moeten. Studenten, hogescholen, kom met frisse ideeën! Ockels vertelt: Vanuit de ruimte, zie je pas goed dat alles wat belangrijk is zich op die aarde bevindt en dat we niet moeten spotten met onze atmosfeer. Maar we zijn juist helemaal niet zuinig op onze beschermlaag. In 2015 hebben we door de CO2 uitstoot s zomers geen Noordpool meer. Kom in actie, wees fel, wees agressief. Het is jullie toekomst! Hij toont zijn tatoeage: een geel bloemetje, symbool voor positieve en duurzame energie. Hij houdt hoop. elektrische auto Er zijn ook prijzen. De elektrische auto heeft de toekomst, maar met de huidige accu kom je nog niet ver. Hoe los je dat op? Long Lam (Technische Universiteit Delft) sleept met zijn afstudeerscriptie naar batterijgezondheid de landelijke scriptieprijs E-mobiliteit ( ) in de wacht. Trots stapt hij in de Tesla Roadster, een snelle, recyclebare, elektrische bolide die hij een weekend mag gebruiken. De HAN Smart Business Award gaat naar het ontwerp van een verschuifbare wand, waarmee een rolstoelgebruiker de ruimte die hij op dat moment gebruikt, kan vergroten (woonkamer of slaapkamer). Bedenkers Peter van Lente en Stefan van t Klooster (Bouwkunde, Hogeschool Utrecht): We hebben op de HAN de minor Zorggericht Bouwen gevolgd en zo kwamen we erop dit concept te ontwerpen. Er is veel te beleven: een informatiemarkt (ledlampjes, eetbare daken) en 21 workshops in twee ronden, bijvoorbeeld over duurzaam onderwijs of verduurzaming van het Paleis van Justitie in Arnhem. En de SOPRA-installatie (Sustainable Off-Grid Power Station for Rural Areas) wordt in gebruik genomen: op het dak van Techniek vangen panelen 30 kilowatt zonlicht, dat kan worden opgeslagen. Zeer goed bruikbaar in de Derde Wereld. Meer informatie: Wubbo Ockels bij de Tesla Roadster coos dam sensor #7, jaargang 16 11
12 12
13 verslaafd Dat warme gevoel, alles even vergeten Moet jij iedere dag een sigaretje roken, elk uur facebook checken of dagelijks je lakens verschonen omdat je zo veel seks hebt? Bij de meeste van jullie zal die verslaving wel niet zo ernstig zijn, maar wie weet! Verslavingen komen in alle lagen van de bevolking voor, dus ook bij jongeren en studenten. Sensor legt uit wat een verslaving is, gaat in gesprek met een verslaafde en laat verschillende studenten en hulpverleners aan het woord die werkzaam zijn in de verslavingszorg. Een verslaving is zowel een fysieke als mentale afhankelijkheid, daarom is het zo lastig er vanaf te komen. B Samenstelling Arno Jans ralph schmitz sensor #7, jaargang 16 13
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieVerslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan
ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms
Nadere informatiespeciaal onderwijs lesbrief drugs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL
speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET DRUGS 3 SOORTEN DRUGS 3 WAT DOEN DRUGS? 4 VERSLAAFD AAN DRUGS
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieinformatie voor cliënten FACT-team
informatie voor cliënten FACT-team FACT-team Voor een grote groep mensen is het leven moeilijk. Zij hebben niet alleen last van psychiatrische klachten, zoals bijvoorbeeld somberheid of het horen van stemmen,
Nadere informatieWelkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden
Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren
Nadere informatieDe mantelzorg DER LIEFDE
De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers
Nadere informatieWat is het verband tussen ADHD en verslaving? Wat betekent dit? Hoe werken roesmiddelen in op ADHD- hersenen?
ADHD en verslaving Wat is het verband tussen ADHD en verslaving? 04 Wat betekent dit? 06 Hoe werken roesmiddelen in op ADHD- hersenen? 08 Gebruik en verslaving 10 Het leven van jongeren 12 Met wie praten?
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieOplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)
Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)
Nadere informatieDit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.
Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatie1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.
1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.
Nadere informatieik? Houd je spreekbeurt over GGNet
ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?
Nadere informatieInfo. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over
Nadere informatieProject Alcohol 2014
Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieProbleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.
ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,
Nadere informatieDesiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag
Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven
Nadere informatieInhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!
1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk
Nadere informatieBrijder Verslavingszorg Hoofddorp
Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,
Nadere informatiede aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Nadere informatiePresentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis
Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden
Nadere informatieNetwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Nadere informatieHET VERHAAL VAN KATRIN
HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds
Nadere informatieWat je moet weten over hasj en wiet
Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj
Nadere informatieBespreken van situaties
Bespreken van situaties U heeft met de leerlingen de website over alcohol, roken en drugs doorlopen. Dit zijn onderwerpen die leerlingen bezighouden en waar ze onderling over praten. Toch is het goed om
Nadere informatieNieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,
Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik
Nadere informatieHasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:
Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder
Nadere informatieIntact. goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken
10 goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken Intact Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem en hun naasten, ongeacht welke verslaving. De eerste stap
Nadere informatiespeciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL
speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (00) 67 1 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ALCOHOL SOORTEN DRANK DE WERKING VAN ALCOHOL 4 DE GEVOLGEN VOOR
Nadere informatieJuridische medewerker
28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatiegoede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep
10 goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep InTact Zelfhulp Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem, ongeacht welke verslaving en voor naasten
Nadere informatieMet een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.
Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar
Nadere informatieTactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker
Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs
Nadere informatieHet Leger des Heils: vangnet voor
Het Leger des Heils: vangnet voor Hoi, Ik ben Reddie van het Leger des Heils en ik laat je zien hoe wij verslaafde mensen helpen. verslaafden Spreekbeurt over het werk van het Leger des Heils Help, verslaafd!
Nadere informatieregio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl n Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieDe muur. Maar nu, ik wil uitbreken. Ik kom in het nauw en wil d r uit. Het lukt echter niet. De muur is te hoog. De muur is te dik.
De muur Ik heb een muur om me heen. Nou, een muur? Het lijken er wel tien. En niemand is in staat om Over die muur bij mij te komen. Ik laat je niet toe, Want dan zou je zien Hoe kwetsbaar ik ben. Maar
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie
Centrum voor Psychotherapie Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd te veranderen. Waarschijnlijk heb je ook al behandelingen
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieWWW.VOORKOM.NL LESBRIEF OVER ROKEN UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144
WWW.VOORKOM.NL V.S.O. Roken stoer? Stoppen is sterker! LESBRIEF OVER ROKEN UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144 Lesbrief Over Roken V.S.O. Colofon: Deze lesbrief hoort
Nadere informatieE.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7
E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieEvaluatie project webshop 2.0
Evaluatie project webshop 2.0 Kim Krijt MM2A Kim Ik vind dat de productie erg goed is verlopen, wij hebben onderling geen problemen gehad. Ik vind dat er erg goed werk is geleverd. Als ik het vergelijk
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. de liefde en ik
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieHeilig Jaar van Barmhartigheid
Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra
Nadere informatieU leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.
TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieDagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?
Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je
Nadere informatieNieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:
Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid
Nadere informatiespeciaal onderwijs lesbrief gokken UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL
speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET GOKKEN 3 HOE KUN JE GOKKEN? 3 WIE IS DE WINNAAR? 4 EENS OF ONEENS?
Nadere informatieOnderzoek GHB. Publicatiedatum: 18-03- 2013
Onderzoek GHB Publicatiedatum: 18-03- 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 11 t/m 18 maart 2013, deden 2690 jongeren mee (onder wie 1020 middelbare scholieren). De uitslag is
Nadere informatieHoe gaat het met je studie?
195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.
Nadere informatieJEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,
Nadere informatieInformatie en advies voor ouders
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt
Nadere informatieWIL JE MINDER BLOWEN?
WIL JE MINDER BLOWEN? Uitgave van Stichting Be Aware Maart 2015 Ik wil minderen. Je vindt dat je teveel wiet/hasj of cannabis rookt. Je beseft dat je hierdoor minder goed functioneert: je huiswerk lijdt
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieSprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig
Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke
Nadere informatieSPECIAAL ONDERWIJS TALENTEN CAMPUS VENLO GELUKT! ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ
SPECIAAL ONDERWIJS TALENTEN CAMPUS VENLO GELUKT! ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ GELUKT! Ik zit aan mijn ontbijt. Een beetje nerveus neem ik nog snel de krant door. Gek eigenlijk. Ik sta al jaren voor
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieDe 5 stappen om goede voornemens te laten slagen
De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen Op 1 januari worden volop goede voornemens gemaakt. We willen stoppen met roken, afvallen, meer bewegen, gezonder leven en ga zo maar door. Afvallen is
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieSportief Hwagveld. Dinsdag 25 nov 2014
R.K. BASISSCHOOL OP T HWAGVELD Past. Dom. Hexstraat 16 631 HG MEERSSEN Telefoon 043 364813 info.hwagveld@innovo.nl 0 Dinsdag 5 nov 014 Sportief Hwagveld Sinds april van dit jaar heeft HC NEW STYLE in Meerssen
Nadere informatieIedereen heeft een verhaal
informatie voor jongeren Iedereen heeft een verhaal > Goed om te weten als je tijdelijk naar JJC gaat Iedereen heeft een eigen verhaal. Veel verhalen gaan over waarom het niet allemaal gelopen is zoals
Nadere informatieNa de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen
Na de opname Intensive Care/High Care voor Kinderen Beste ouders en/of verzorgers, Inmiddels ligt de opname van uw kind op de Intensive Care achter u en bent u weer thuis, op de verpleegafdeling of in
Nadere informatieBen Tiggelaar. Nieuwe, praktische inzichten voor verandering en groei. Alle plaatjes uit het boek
Ben Tiggelaar DOEN! Nieuwe, praktische inzichten voor verandering en groei Alle plaatjes uit het boek intenties gedrag gedrag situatie intenties gedrag situatie gepland gedrag automatisch gedrag gepland
Nadere informatieTransitie in de zorg, transitie in haar leven
Transitie in de zorg, transitie in haar leven Op stap met onze Wandelcoach Tineke Franssen Transitie in de zorg Leonie (37) zwoegt en tobt. Ze hàd het naar haar zin, als psycholoog en casemanager in de
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatiePresentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A
Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen
Nadere informatieMet het hele gezin gezond het nieuwe jaar in
Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatiea) In heel je leven... b) In de voorbije 12 maanden... c) In de voorbije 30 dagen... 1 2 3 4 5 6 7
1. Je bent 1 een jongen 2 een meisje 2. In welk jaar ben je geboren? Jaar 19 3. Welke van de volgende personen maken deel uit van je huisgezin? Kruis aan wat van toepassing is. 1 Vader 1 Stiefvader 1 Moeder
Nadere informatieAanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen
Aanmelden informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Vind je dat je in het weekend te veel coke, speed of xtc gebruikt? Heb je weer geblowd of gedronken, terwijl je dat
Nadere informatie27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd
27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Kikid Het is als ouder jouw verantwoordelijkheid, dat je kind NEE kan zeggen tegen drank!
Nadere informatieDeze site gaat je niet gelukkig maken...
naam wachtwoord login informatie aanmelden Deze site gaat je niet gelukkig maken... Dat wil zeggen dat je hier niet leert hoe je een leven zonder teleurstelling, pijn, somberheid, angst, onzekerheid of
Nadere informatieEen meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?
Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,
Nadere informatiePost-hbo opleiding seksuologie
Post-hbo opleiding seksuologie mensenkennis Plezierige overdracht, de docent spreekt uit ervaring en brengt veiligheid en openheid in de groep door haar respectvolle wijze van benaderen. Top! Post-hbo
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor.
NIEUWSBRIEF December Mentorschap Midden-en Noordoost Brabant 2015 Editie 2 Jaargang 1 Hierbij ontvangt u de nieuwe nieuwsbrief van het Mentorschap Midden -en Noordoost brabant. Hiermee houden wij u op
Nadere informatieOpgenomen vanwege je eetproblemen en dan?
Kindergeneeskunde Opgenomen vanwege je eetproblemen en dan? www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Een plan voor jouw behandeling... 3 Je kinderarts... 3 De zaalarts... 4 De psycholoog... 4 Diëtist... 5 De
Nadere informatieALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst
Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieHOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?
HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieWaarom zijn er ongelukkige mensen?
Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere
Nadere informatie1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden.
1 Werkwoord (wonen, werken, lopen,...) wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 8 Grammatica is niet moeilijk 1.1 woon, woont, wonen Ik woon nu in Nederland. Jij woont nu in Nederland. U woont nu
Nadere informatieSusanne Hühn. Het innerlijke kind. angst loslaten
Susanne Hühn Het innerlijke kind angst loslaten Inhoud Inleiding 7 Hoe ontstaat angst? 11 Wegen uit de angst 19 Het bange innerlijke kind leren kennen 35 Meditatie Het bange innerlijke kind leren kennen
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieROKEN. Waarom eigenlijk?
ROKEN Waarom eigenlijk? Ik ben Mijn klas Schooljaar inhoud Inleiding 6 Hoofdstuk 1: Alles wat je moet weten over roken 8 1.1 Waarom roken we eigenlijk? 10 1.2 Waarom is roken slecht voor je? 14 1.3 Wat
Nadere informatieOpstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen
www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar
Nadere informatieSprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig
Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het
Nadere informatieBurn-out: een geluk bij een ongeluk
Burn-out: een geluk bij een ongeluk Als ik Els (39) voor het eerst spreek, is zij al bijna een jaar thuis vanwege een burn-out. Ze werkt zeven jaar als communicatiemedewerker voor een sportbond wanneer
Nadere informatiespeciaal onderwijs lesbrief roken UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL
speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ROKEN 3 GEWOONTEN 3 ROKEN EN JOUW GEZONDHEID 4 VERSLAAFD AAN
Nadere informatieDeze handreiking is van:
9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte
Nadere informatieKOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen
KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?
Nadere informatie