Hare Krishna Een manier van leven

Transcriptie

1 Hare Krishna Een manier van leven Authentieke cultuur of nieuw fenomeen? Rita Bouwman (TaruŠyāmta dasi)

2 Indien u geïnteresseerd bent in de inhoud van dit boek, kunt u contact opnemen met het Hare Krishnacentrum in uw omgeving, (zie adressenlijst achter in het boek, antwoordkaart op p.120). Rita Bouwman Amerikalei Antwerpen tel: (03) tel./fax: 03/ tarunyamrta@pamho.net 1999 Nama hatta v.z.w. D/1999/8588/1 ISBN Trefwoorden: 1. religie 2. hindoeïsme 3. vaishnavisme 4. Hare Krishna 5. Veda s 6. yoga 7. reïncarnatie 8. vegetarisme. Kopiëren van dit boekje, geheel of gedeeltelijk, is toegestaan mits verwijzing naar deze uitgave en met vermelding van het paginanummer. Veranderingen in de tekst zijn niet toegestaan. Eerste druk april 1999: 400 ex. Tweede druk oktober 1999: 5000 ex. Omslagontwerp: Bob v.d. Linden, Rotterdam

3 Inhoudsopgave Inleiding...5 Hoofdstuk 1: Oorsprong en geschiedenis...7 Hoofdstuk 2: r la Prabhupāda, verspreider van het Krishna-bewustzijn over de gehele wereld...15 Verspreiding van het Krishna-bewustzijn...18 ISKCON in de Benelux...20 Hoofdstuk 3: Beoefening van het Krishna-bewustzijn Levenswijze, dagelijkse activiteiten en het uiterlijk...24 Relatie met de familie en vrienden Organisatie Financiën Hoofdstuk 4: Welzijnswerk: Food for Life, internationale voedselhulp Vedische ecologie Hulp bieden door kennis Hoofdstuk 5: Beknopt overzicht van de filosofie Wie en wat is God?...50 Verering van God...62 Hare Krishna mantrameditatie...66 Hoofdstuk 6: Krishna-bewustzijn in relatie tot andere religies.. 73 Krishna-bewustzijn, een authentieke godsdienst...80 Hoofdstuk 7: Maatschappelijke aspecten: De vedische samenleving...85 Aanhangsels Meningen van academici en deskundigen...95 Uittreksel van een onderzoek van de Tweede Kamer der Staten Generaal van Nederland naar nieuwe religieuze bewegingen Uitspraak van het Sanskriet Verklarende woordenlijst Literatuur Overzicht van de kosmische tijdperken Adressen Internetinformatie Uitnodiging...118

4

5 Inleiding Tegenwoordig zijn de Hare Krishna s geen ongewoon verschijnsel meer in het straatbeeld. Veelal zie je ze zingend en met trommels en cimbalen door de straten van grote steden gaan. Sommigen van hen dragen authentieke Indiase kledij en haardracht: de vrouwen gekleed in kleurrijke sār 's, de mannen gehuld in oranje of witte gewaden en met kale hoofden met een klein staartje aan de kruin. Het merendeel draagt echter de gebruikelijke kleding van het land waarin men woont. Wist u dit? * De Hare-Krishnagemeenschap vertegenwoordigt een duizenden jaren oude monotheïstische religie (geloof in één God), die bekend staat als het vaišavisme. De benaming vaišavisme is afgeleid van het woord ViŠu. Dat is een naam van God die betekent de instandhouder van alles wat er bestaat, zowel materieel als geestelijk. Het totaal aantal hindoes ligt rond de 800 miljoen. 450 miljoen hiervan zijn vaišava s. * De meeste mensen beoefenen het Krishna-bewustzijn thuis. Ze bezoeken regelmatig een tempel, net zoals andere mensen naar een kerk, moskee of synagoge gaan. Het is al meer dan 30 jaar geleden dat deze religie uit India naar het westen is overgebracht en in sommige landen, waaronder België, zijn de Hare-Krishnatempels de enige hindoetempels. Vandaar dat er onder de regelmatige bezoekers van de Hare-Krishnatempels heel wat Indiërs zijn. * De Hare-Krishnagemeenschap deelt wereldwijd in steden en dorpen dagelijks vele duizenden warme maaltijden uit via de grootste vegetarische voedselhulporganisatie ter wereld, Hare Krishna Food for Life.

6 Hoewel India een van de oudste culturen van de mensheid heeft, zijn bij interreligieuze bijeenkomsten in het westen veelal het jodendom, het christendom en de islam betrokken en komt het hindoeïsme minder aan bod. Dit komt onder andere doordat deze religie nog niet zo bekend is in het westen. Bovendien hebben het jodendom, christendom en de islam hun gemeenschappelijke bron in Abraham en Mozes en bezitten zij deels dezelfde geschiedenis. Maar de vedische beschaving, waarin het hindoeïsme zijn wortels heeft, gaat volgens de overlevering aan deze tijd vooraf. In Geschiedenis van de filosofie, schrijft H.J. Störig: India is niet alleen de bakermat van vele talen, culturen en godsdiensten waar de oudste ons bekende getuigenissen van de wijsgerige geest vandaan komen, [T] maar ook één van de oudste middelpunten der menselijke beschaving. * Steeds meer landen buiten India zien de Hare- Krishnagemeenschap als een gemeenschap met belangrijke culturele en religieuze waarden. Om deze kennis over de hele wereld te verspreiden is in 1966 in Amerika ISKCON opgericht (International Society for Krishna Consciousness, Internationale Gemeenschap voor Krishna-bewustzijn). Kennis van deze authentieke cultuur komt niet alleen ten goede aan de algemene ontwikkeling, maar geeft de mogelijkheid voor inzicht en verrijking van ieders leven. Onze dank gaat in het bijzonder uit naar r la Prabhupāda, zonder wiens inspiratie dit boekje nooit gerealiseerd had kunnen worden. Ook gaat onze oprechte dank uit naar Purna Tattva dāsa, Mādhava dāsa, bhaktin Kazimira en alle anderen die geholpen hebben dit boekje tot stand te brengen. Moge Sr Sr Rādhā en Gopinātha hen zegenen met Krishna prema. * Störig H.J.: Geschiedenis van de filosofie, 1979, Het Spectrum, Utrecht, p. 21

7 HOOFDSTUK 1 Oorsprong en geschiedenis De Hare-Krishnagemeenschap is een richting binnen het vaišavisme, wat een hoofdstroming is binnen het hindoeïsme. De geschriften van het hindoeïsme zijn de Veda s, die duizenden jaren oud zijn. Het hindoeïsme is de oudste levende religieuze traditie ter wereld. Hieruit vloeit voort dat de Hare- Krishnagemeenschap geen nieuwe religieuze beweging is, ook al is men in het westen niet talrijk. De Veda s hebben tot op heden de cultuur, religie en filosofie van India bepaald. Ook buiten India, met name in het westen, hebben de Veda s hun invloed doen gelden. Veel geleerden achten het zeer waarschijnlijk dat zowel de Griekse wijsgeren als de eerste christenen beïnvloed zijn door het vedische denken. Door de veldtochten van Alexander de Grote waren de Grieken in contact gekomen met de Indiase beschaving. Veel van het gedachtegoed van de Griekse wijsgeren toont opvallend veel overeenkomsten met concepten uit de vedische filosofie. Maar ook in de belangrijkste stromingen binnen het christendom vindt men gelijkenissen met vedische ideeën en rituelen terug, o.a. in de erediensten en het bidden op een bidsnoer. Hetzelfde geldt voor diverse esoterische bewegingen, die in de 18e en 19e eeuw in het westen zijn ontstaan. Ook zij hebben duidelijk banden met de vedische literatuur als bron van kennis. Zelfs recente ontwikkelingen in de westerse wetenschap, bijvoorbeeld op het gebied van de parapsychologie, zijn helemaal niet zo nieuw als we ze bezien in het licht van de Veda s. Deze kennis werd reeds duizenden jaren geleden in India onderricht. Tegenwoordig zijn begrippen als reïncarnatie, yoga, meditatie, astrologie, karma enz. voor velen vertrouwd geworden. Boeken over deze onderwerpen vullen de etalages van boekhandels en verkopen goed. Weinigen beseffen echter dat deze begrippen hun oorsprong vinden in de vedische literatuur. De belangrijkste bijdrage van de Veda s is, dat ze

8 de mens een dieper inzicht verschaffen in zijn eigen wezen, zijn bestemming, zijn plaats in de kosmos, en zijn relatie met God. Daarmee beantwoordt zij alle fundamentele vragen die de mensheid zich sinds onheuglijke tijden heeft gesteld. Juist in deze tijd, waarin materialisme en vervreemding alsmaar toenemen, is werkelijk inzicht in het leven van essentieel belang. De Perzen die in de Middeleeuwen India binnenvielen, waren de eersten die het woord hindoeïsme lanceerden als benaming voor de bewoners aan de overzijde van de Indus-rivier. Het is dus oorspronkelijk niet een religieuze maar een geografische benaming. Zij staat ook nergens in de Veda s vermeld. In de loop der eeuwen werd de term hindoeïsme de benaming voor de veelheid van religieuze ideeën die leven op het Indiase subcontinent. De veelomvattende natuur van het hindoeïsme lijkt dikwijls verwarrend voor de westerse mens, maar ondanks de uiterlijke verscheidenheid worden de meeste vedische begrippen, zoals reïncarnatie, karma, vegetarisme en geweldloosheid, door alle hindoes aanvaard. Omvang en inhoud van de Veda s Oorspronkelijk werd de vedische kennis mondeling overgedragen, later werd ze door de wijze r la Vyāsadeva in het Sanskriet op schrift gesteld. Voorbeeld van een Sanskriettekst (Brahma-saˆhitā, vers 33).

9 Hij kon voorzien dat deze kennis anders niet behouden zou blijven. De oorzaak hiervan is de degradatie van de menselijke vermogens (met name het geheugen) in Kali-yuga (zie p.115). Hij ontving deze kennis via overlevering en verdeelde het aanvankelijk over vier boekwerken: de g-veda, Yajur-veda, Atharva-veda en Sāma-veda. Hij is ook de samensteller van de Upanisads, de Vedanta-sutra en de 18 PurāŠa s. r la Vyāsadeva schreef het Mahābhārata en de r mad Bhāgavata PurāŠa. De vedische geschriften vormen een zeer uitgebreide bibliotheek. Zo omvatten alleen al de 18 PurāŠa s honderdduizenden verzen en het Mahābhārata telt verzen. In de Veda s staat dat deze kennis door God aan de mens is geschonken als handleiding voor deze wereld. Ze bevatten praktische, universele kennis over alle aspecten van het bestaan. Het boek dat het bekendst is in het westen, is de Bhagavad-g tā, waarin i Krishna (God) het ABC van het geestelijk leven uiteenzet. Al 5000 jaar vormt dit boek een uitdaging voor het bevattingsvermogen van grote denkers en heeft het mensen uit alle geledingen van de samenleving geïnspireerd tot het streven naar geestelijke volmaaktheid. Het rimad-bhāgavatam (ook wel Bhāgavata PurāŠa genoemd) wordt beschouwd als de vervolgstudie op de Bhagavad-g tā. Hierin worden onder andere geschiedkundige gebeurtenissen beschreven die betrekking hebben op de relatie tussen de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods en Zijn toegewijden. Enkele andere geschriften zijn de šyur-veda, over de vedische geneeskunde, de Gandharva-veda, over muziek en kunst en de Artha-veda, over economische wetenschappen. Daarnaast zijn er boeken met gezangen en rituelen voor de verering van God en Zijn vertegenwoordigers. Overdracht van de vedische kennis Via een opeenvolging van leraren en leerlingen wordt de vedische kennis overgedragen. De Veda s erkennen vier geautoriseerde opeenvolgingen (sampradāya's) namelijk: de Rudra-, Brahmā- Sri Lakm -, en Kumāra-sampradāya s, die allen hun oorsprong in God vinden. In deze tradities (scholen)

10 wordt de kennis overgedragen door bonafide geestelijke leraren (ācārya s). Ze zijn levende voorbeelden van de vedische levenswijze, want ze leiden een leven gericht op zuivere dienstbaarheid aan God. Erkende leraren zoals Rāmānujācārya ( ), Madhvācārya ( ), i Caitanya Mahāprabhu ( ) en meer recent r la Bhaktivinode Thākura ( ), r la Bhaktisiddhānta Sarasvat Goswām ( ) en A.C. Bhaktivedanta Swām Prabhupāda ( ) hebben speciaal bijgedragen tot de authentieke overdracht van de vedische kennis tot op de dag van vandaag. r la Prabhupāda, de stichter van de Hare-Krishnagemeenschap, is een schakel in deze lijn van leraren. Die lijn gaat terug tot Heer Brahmā, die de vedische kennis direct van God heeft ontvangen. De discipelen van r la Prabhupāda zetten deze traditie voort. De academische benaming van deze school luidt: Brahmā Madhva Gauiya VaiŠava sampradāya. De vedische renaissance Aan het einde van de 15e eeuw verscheen in West-Bengalen (India) r Caitanya Mahāprabhu. In verschillende vedische geschriften wordt Hij vermeld als zijnde een directe incarnatie van r Krishna. Een reden van Zijn verschijning was om een renaissance te ontketenen in de devotionele traditie. Hij introduceerde de sašk rtana-beweging, een geestelijke organisatie die zich al snel over heel India verspreidde en miljoenen volgelingen telde. Heer Caitanya benadrukte het proces van sašk rtana - het gezamenlijk verheerlijken van Gods heilige namen - als de essentie van alle vedische wijsheid. In de Veda s staat dat in het huidige tijdperk het Kali-yuga of ijzeren tijdperk het beste proces voor zelfrealisatie het gezamenlijk zingen van de heilige namen van God is. r Caitanya reisde door heel India en overal waar Hij kwam, hield Hij uitbundige processies waar vooral de Hare-Krishnamantra ten gehore werd gebracht, begeleid door trommels en cimbalen:

11 Hare Krishna, Hare Krishna, Krishna Krishna, Hare Hare Hare Rāma, Hare Rāma, Rāma Rāma, Hare Hare In die tijd werden niet-hindoes en leden van de lagere kasten in India vaak gediscrimineerd: ze werden uitgesloten van religieuze activiteiten. r Caitanya echter propageerde het proces van zelfrealisatie dat door iedereen kon worden beoefend, ongeacht kaste en afkomst. Het is op deze devotionele traditie dat de Hare-Krishnagemeenschap voortgaat. Beknopte vaišava-cultuurgeschiedenis In de vedische geschriften staat dat de vaišava-cultuur zo oud is als de mensheid zelf. De vaišava-geleerden onderrichten dat India 5000 jaar geleden Bhārata Vara werd genoemd. Het bestreek toen een veel groter gebied: vrijwel de gehele wereld. Het boek Mahābhārata (groot-india) vertelt over deze historische tijd. In de r mad Bhāgavata PurāŠa staan de laatste wereldvorsten van die tijd beschreven. In 1924 werden in India bij opgravingen overblijfselen gevonden van de Mohenjo-Daro-beschaving.* Verscheidene steden met boven elkaar gelegen lagen huizen van meer dan vijf verdiepingen, warenhuizen en brede straten werden er blootgelegd. Experts hebben vastgesteld dat de vondsten dateren van tussen 3000 en 4000 voor onze jaartelling. De huishoudelijke voorwerpen, het versierde vaatwerk, de wapens en decoraties doen in kunstvaardigheid niet onder voor die van Egypte en Babylonië en het latere Europa. Overblijfselen van de vedische cultuur, zoals eeuwenoude ViŠu-tempels, zijn behalve in India ook te vinden in Pakistan, Bangladesh, Myanmar, Indonesië, Cambodja en Vietnam. * Störig H.J.: Geschiedenis van de filosofie, 1979, Het Spectrum, Utrecht, p. 21

12 Moderne vedische kunst De vedische geschriften van India, die r la Prabhupāda in het westen heeft bekend gemaakt, zijn voor hedendaagse kunstenaars een nieuwe inspiratiebron geworden. Werken van toegewijden worden gebruikt als illustraties voor boeken en als tempeldecoratie. Enkele van deze schilderijen zijn te bezichtigen in de tempel Radhadesh in de Belgische Ardennen. Een overzicht van deze schilderkunst, die de laatste dertig jaar tot stand is gekomen, is te vinden in het boek Krishna Art. Het bevat 200 reproducties, elk met toelichting. Dans en muziek De klassieke Indiase dans, Bhārat nātyam, wordt nu ook beoefend door sommige westerse toegewijden, evenals de klassieke Indiase muziek. Tijdens de diensten in de Hare- Krishnatempels worden elke dag liederen gezongen met begeleiding van traditionele muziekinstrumenten, cimbalen (karatels) en drums (mdašga s). Hierbij wordt gedanst, onder andere de Swām (Prabhupāda) step. Verschillende muziekgroepen zijn geïnspireerd door de vedische wijsheid die ze verwerken in hun muziekteksten. Jeugdige toegewijden, onder andere de groep Youth of Today en de wereldwijd bekende groep Shelter uit Amerika, hebben zo bijgedragen

13 aan de ontwikkeling van een nieuwe muziek- en levensstijl Straight-edge genaamd. Verschillende van hen streven principes na zoals o.a. vegetariër zijn, geen tabak, alcohol noch drugsgebruik en ze beperken zich op seksueel gebied. Met hun muziek en voorbeeld adviseren ze jongeren om een zuivere levensstijl te volgen. Theater en festivals Samen met de filosofie en allerlei andere aspecten van de vaišavacultuur heeft r la Prabhupāda ook het toneel en de traditionele festivals wereldwijd geintroduceerd. Regelmatig worden de verhalen van het ±r mad-bhāgavatam, het Mahābhārata en de Rāmāyana vertolkt in kleurrijke toneelstukken. Naast het traditionele toneel worden er moderne stukken opgevoerd die de kennis overdragen. Net als in elke andere cultuur zijn er jaarlijks terugkerende feestdagen. Ze worden uitgebreid gevierd met zang en dans, feestmaaltijden en kleurrijke processies waarin soms mooi versierde olifanten meewandelen. Op sommige feestdagen wordt tot 12 uur gevast en op de drie belangrijkste tot in de avond. De belangrijkste feestdagen voor de vaisnava s zijn: Janmāstam - de verschijningsdag van r Krishna; Rādhāstam - de verschijningsdag van r mat Rādhārā ; Rāmanāvam - de verschijningsdag van r Rāma; Gaurap rnima - de verschijningsdag van r Caitanya Mahāprabhu; Govardhana-p jā en Gop jā - de verering van de Govardhana-heuvel en van de koeien. Verder is er het Ratha-Yātrāfestival - de verering van r Jagannātha, r Baladeva en r mat Subhadrā. In India komen er jaarlijks miljoenen pelgrims naar de stad Jagannātha Pur om het Ratha-Yātrāfeest mee te vieren. Dit is een eeuwenoud festival ter verering van Krishna als Heer Jagannātha (Heer van het universum). Dit feest duurt enkele dagen. Hierbij worden door duizenden mensen drie huizenhoge praalwagens

14 in processie aan touwen door de straten voortgetrokken. Het geheel wordt opgeluisterd met dans en muziek, terwijl aan de voorbijgangers gezegend voedsel (prasādam) wordt uitgedeeld. De tempel daar (een van de oudste hindoetempels ter wereld) heeft negen keukens, die beroemd zijn om hun heerlijke prasādam-maaltijden. Sinds mensenheugenis zijn religieuze processies in India een traditie. Vroeger was het ook zo in het westen, maar helaas zijn de stoeten tegenwoordig bijna allemaal protestmarsen of carnavalsoptochten. Kumbha Melā, s werelds grootste religieuze festival Om de twaalf jaar vindt in India de Kumbha Melā plaats. Elke keer komen er vanuit heel India miljoenen pelgrims samen, sommigen na maandenlange voettochten. Om aan deze gebeurtenis deel te nemen dalen yogi s helemaal uit de Himalaya af. Er komen ook altijd heel wat westerse toegewijden op af. De laatste grote Melā (mahā-melā) werd door 40 miljoen mensen bezocht. Om de paar jaar vinden er ook kleinere Melā s plaats, die eveneens miljoenen bezoekers trekken. Het tijdstip van de Melā s wordt bepaald door de stand van de sterren en planeten. Bij de stad Allahabad nemen de pelgrims dan op speciale dagen een bad op de plaats van de samenloop van drie heilige rivieren: de Ganges, de Yamunā en de Sarasvatā. In de Veda s staat geschreven dat op het juiste tijdstip baden in deze heilige rivieren leidt tot bevrijding uit de kringloop van geboorte en dood. Ook op andere tijden is het baden in heilige rivieren zuiverend voor lichaam en geest en bevrijdt het ons van reacties op negatieve activiteiten. Andere belangrijke festivals zijn onder andere Divāl, het lichtfeest, en Hol, het feest dat de lente inluidt. Iedereen die zich op die dag buiten durft te begeven loopt kans met kleurrijke poederverf bespoten te worden.

15 HOOFDSTUK 2 r la Prabhupāda, verspreider van het Krishna-bewustzijn over de gehele wereld r la Prabhupāda werd in 1896 in Calcutta (India) geboren in een aristocratische familie. Zijn ouders waren beiden vaišava s, toegewijden van Heer Krishna. r la Prabhupādā deed zijn studies aan de universiteit van Calcutta, huwde en was lange tijd gezinshoofd. Om zijn vrouw en vier kinderen te onderhouden was hij werkzaam als apotheker. In 1922 ontmoette hij zijn geestelijk leraar r la Bhaktisiddhānta Sarasvat Goswām, die de stichter was van het Gauiya Math Instituut, dat in India 64 centra opende. Deze grote vaišavageleerde en geestelijke inspireerde hem om zijn leven te wijden aan het verspreiden van de vedische kennis in de Engelse taal. In 1933, elf jaar na hun eerste ontmoeting, werd r la Prabhupāda in Allahabad officieel als zijn leerling ingewijd. In de daaropvolgende jaren schreef hij een commentaar op de Bhagavad-g tā (het belangrijkste boek van de vedische literatuur) en hielp hij bij de missie van zijn geestelijk leraar. In 1944 begon hij met de uitgave van het Engelstalige tijdschrift Back to Godhead, waarvoor hij al het werk (schrijven, typen, drukproeven corrigeren, enz.) alleen deed. Daarna verspreidde hij het persoonlijk aan particulieren en onderwijsinstellingen. Het tijdschrift bestaat nog steeds en wordt nu in meer dan dertig talen uitgegeven. Vanwege zijn grote geleerdheid en toewijding ontving r la Prabhupāda in 1947 van de Gauiya VaiŠava Society de titel Bhaktivedānta (geleerde in de conclusie van de devotionele traditie). In 1950, nadat hij zijn ouderlijke plichten had vervuld, trok hij zich terug uit het gezinsleven om zich meer te kunnen wijden aan schrijven en studeren. Hij reisde naar de heilige plaats Vndāvana, waar hij onder zeer nederige omstandigheden in de historische Rādhā-Damodaratempel

16 woonde. In 1959 ging hij over tot de sannyāsa (onthechte) levensorde. In de Rādhā-Damodaratempel begon r la Prabhupāda aan zijn levenswerk: de vertaling van het r mad- Bhāgavatam met aanvullend commentaar. In 1965, op 69-jarige leeftijd, vertrok r la Prabhupāda naar de Verenigde Staten om de opdracht van zijn geestelijk leraar te vervullen: het uitdragen van de vedische boodschap in de Engelstalige landen. Met slechts tien dollar op zak en een paar koffers met boeken arriveerde hij in New York. Om de eeuwenoude wijsheid van het vaišavisme voor iedereen toegankelijk te maken, riep hij een organisatie in het leven. ISKCON Op 11 juli 1966 tekende r la Prabhupāda in de staat New York de papieren voor de registratie van ISKCON: International Society for Krishna Consciousness (Internationale Gemeenschap voor Krishna-bewustzijn). De statuten vermelden de volgende doelstellingen:

17 1. Het overdragen van geestelijke kennis onder brede lagen van de bevolking en het onderrichten van alle mensen in de technieken van het geestelijk leven, met als doel de aantasting van de levenswaarden tegen te gaan en tot werkelijke eenheid en vrede in de wereld te komen. 2. Het uitdragen van het Krishna-bewustzijn, zoals dat uiteengezet wordt in de Bhagavad-g tā en het r mad- Bhāgavatam. 3. Het verenigen van de leden van de gemeenschap om hen dichter bij God, Krishna, te brengen, waardoor zowel bij de toegewijden als bij de rest van de mensheid het bewustzijn wordt ontwikkeld, dat elke ziel een volkomen deeltje van God is. 4. Het voorgaan in en aanmoedigen tot het gezamenlijk bezingen van de heilige namen van God, zoals aanbevolen in het onderricht van r Caitanya Mahāprabhu. 5. Het vestigen van heilige plaatsen waar de Allerhoogste Persoonlijkheid Gods, Krishna, gediend wordt, ter inspiratie van de leden en alle andere mensen. 6. Het propageren van een eenvoudige en natuurlijke levenswijze. 7. Het uitgeven en verspreiden van tijdschriften, boeken en andere publicaties met als doel bovenstaande doelstellingen te verwezenlijken. Geleidelijk aan kregen steeds meer mensen belangstelling voor de boodschap die r la Prabhupāda verkondigde in lezingen en interviews. Men was vooral geïnspireerd door zijn voorbeeld en persoonlijkheid. Hij manifesteerde zuivere liefde voor God in al zijn handelingen en activiteiten. Hij was een uiterst gedisciplineerd en onzelfzuchtig persoon, vrij van hebzucht en afgunst. Hij had geen enkele belangstelling voor het verkrijgen van persoonlijke bezittingen en comfort en plaatste zich als een nederige dienaar van God altijd op de achtergrond. De regels van het geestelijk leven volgde hij strikt op. Het was zijn gewoonte vroeg op te staan om vervolgens op de Hare- Krishnamantra te mediteren en de vedische geschriften te

18 vertalen. Al zijn activiteiten waren gericht op het volbrengen van zijn geestelijke missie. Hij zei: Ik ben hier, op deze gevorderde leeftijd, niet gekomen als toerist of uit eigenbelang, maar in opdracht van mijn leraar, om het Krishna-bewustzijn te grondvesten, dat iedereen werkelijk gelukkig zal maken. Verspreiding van het Krishna-bewustzijn De maatschappelijke omstandigheden van de jaren '60 en '70 speelden een belangrijke rol in de grote belangstelling voor de traditie die r la Prabhupāda presenteerde. Materiële welstand was nr. 1 en religie kwam ergens achteraan. Sindsdien is er in de maatschappij nog niet veel veranderd. Nog steeds wordt de mensen voorgehouden dat economie, productie en consumptie de spil voor een gezonde maatschappij vormen. Het komt erop aan carrière te maken en alle artikelen en luxe aan te schaffen die op de markt komen. Dit zal iedereen gelukkig maken. Religie is uit de tijd en overbodig. Sommige wetenschappers beweren dat God dood is of zelfs nooit heeft bestaan, en dat alles, in al zijn complexiteit, is voortgekomen uit een oerknal (de big bang). Ook toen zaten de jongeren met vragen, waarop ze vanuit de maatschappij en de religieuze tradities van hun ouders geen bevredigend antwoord kregen. Men zette zich af tegen het materialisme en de oorlog in Vietnam. Het was de tijd van de flower power en het verbreken van traditionele patronen. In dit klimaat bracht r la Prabhupāda zijn boodschap. Geleidelijk introduceerde hij het Krishna-bewustzijn en kreeg hij volgelingen. Onder de eerste generatie toegewijden bevonden zich veel jongeren. Ze waren afkomstig uit alle lagen van de bevolking. Voor velen was hij een vader, die hen weer op het rechte spoor zette. Ze maakten kennis met eeuwenoude wijsheid en cultuur en kregen eindelijk antwoord op hun vragen. Van de mensen die hij ontmoette hielpen sommigen hem bij zijn missie en sloten zich bij hem aan. Ze gingen zuiver leven en mantrameditatie beoefenen. Tijdens zijn leven initieerde r la Prabhupāda ongeveer 4700 mensen. De integratie verliep niet altijd vlekkeloos. Dit is niet verwonderlijk: hij presenteerde immers een cultuur die naast diepe wijsheid ook hoge morele

19 waarden kent. Dat stond in scherp contrast met de losbandige moraal van de jaren zeventig. Bovendien waren er moeilijkheden door de onzuiverheid en de onervarenheid van de nieuwbakken toegewijden. Desondanks verspreidde de beweging zich snel en hadden de toegewijden hun handen vol om alles in goede banen te leiden. r la Prabhupāda riep een beheerraad in het leven, die hem na zijn dood zou vertegenwoordigen. Zijn heengaan in 1977, nadat hij hen slechts twaalf jaar had kunnen onderrichten, was een oorzaak van onzekerheid en verwarring. Hierdoor rezen er problemen zowel op organisatorisch, als op persoonlijk en sociaal vlak. Geleidelijk leert men binnen ISKCON en groeit de gemeenschap tot volwassenheid. Er wordt voortdurend aandacht besteed aan verbetering, zoals een schip op de oceaan voortdurend zijn roer moet corrigeren om de goede koers te blijven varen.

20 ISKCON in de Benelux In 1970 werd in een flat in het Amsterdamse Bijlmermeer de eerste Hare-Krishnatempel in de Benelux gevestigd. Van daar verhuisde men naar een verbouwde garage in de Bethaniënstraat. Er waren toen slechts een tiental toegewijden. Weer later verhuisde men achtereenvolgens naar de Herengracht, Keizersgracht en de Ruysdaelkade. Tegenwoordig kan men de tempel bezoeken in de van Hilligaertstraat. In 1979 kocht de Hare-Krishnagemeenschap een oud en vervallen kasteel aan te Septon (Durbuy) in de Belgische Ardennen. Dankzij de inspanningen van de toegewijden en de steun van de leden werd het helemaal gerestaureerd en in 1980 werd de tempel Radhadesh officieel in gebruik genomen. De toeloop van bezoekers heeft de toegewijden ertoe aangezet om dagelijks rondleidingen te organiseren. Jaarlijks komen er nu bezoekers. Hier kunt U onder andere de mooie tempelkamer bewonderen, de r la Prabhupādakamer en de kasteeltoren met een prachtig panorama over het domein en de streek. De bakkerij van Radhadesh is tijdens de voorbije jaren beroemd geworden omwille van zijn uitstekende koekjes. In het restaurant, Gopinatha s garden, staan heerlijke vegetarische gerechten op het menu, bereid met groenten die de toegewijden zelf verbouwen. Sinds 1986 is er ook in Antwerpen een Hare-Krishnacentrum, op de Amerikalei. U kunt er terecht om meditaties, gezangen en lezingen bij te wonen. Ook groepsbezoeken zijn mogelijk, desgewenst met maaltijd. Elke zondag is er een cultureel programma met vedisch diner. Op andere plaatsen in de Benelux zijn er mensen die hun huis openstellen om op regelmatige basis samen met andere geïnteresseerden uit de omgeving het Krishna-bewustzijn te delen.

21 ISKCON in India In 1967 keerde r la Prabhupāda met een aantal van zijn Amerikaanse leerlingen terug naar India, om het Krishnabewustzijn er een nieuwe impuls te geven. Hij baarde veel opzien, omdat de mensen met hun eigen ogen konden zien dat ook westerlingen de vedische cultuur in al haar aspecten beoefenden. Men vroeg hem overal om voordrachten te geven. Ze werden bijgewoond door tienduizenden mensen. r la Prabhupāda gaf ook de aanzet tot de bouw van verschillende culturele centra in India. Onder zijn impuls en leiding werd in Māyāpura, West-Bengalen, het grootste tempelcomplex compleet met woningen en winkels gebouwd. Dankzij zijn inspanningen is Mayapura een van de beroemdste pelgrimsoorden van Oost-India geworden. Jaarlijks komen er honderdduizenden pelgrims naar toe. In Vndavāna zorgde hij voor de bouw van de Krishna- Balarāmatempel en het International Guesthouse. Ook in Bombay bevindt zich een Hare-Krishnatempel met een cultureel en educatief centrum, een hotel en restaurant. Als dank voor zijn dienst aan het behoud en de verspreiding van de Indiase culturele traditie, heeft de Indiase regering ter ere van de eeuwfeestviering van r la Prabhupāda, een postzegel uitgebracht met zijn afbeelding erop. r la Prabhupāda als vertaler De grootste verdienste van r la Prabhupāda is het vertalen van zo n zestig gezaghebbende, klassieke, filosofische en godsdienstige werken van de Indiase literatuur. Hij voorzag al deze geschriften van een uitgebreid commentaar. In de academische wereld worden ze gewaardeerd om hun authenticiteit, diepgang en helderheid. Zijn werken zijn in meer dan vijftig talen vertaald en worden op universiteiten en bibliotheken over de hele wereld als studieboeken en naslagwerken gebruikt. De Bhaktivedanta Book Trust (BBT), die in 1972 werd opgericht om de werken van r la Prabhupāda