C EEN JAAR VOL KANSEN

Transcriptie

1 A ENETWERK ULTUUREDUATIE Baarsjesweg AA Amsterdam Keizersgracht T info@mocca-amsterdam.nl T info@mocca-amsterdam.nl w EEN JAAR VOL KANSEN MOA Over ultuureducatie is een uitgave van Mocca t.b.v. PO- & VO-scholen/schoolbesturen OP PAD MET JUF NIKY Ik vond het spannend: ik mocht s morgens vroeg, voor openingstijd naar museum Geelvinck Hinlopen. Samen met mevrouw Dunya Verwey liep ik door de binnentuin naar de ingang van het museum aan de Herengracht. Geelvinck Hinlopen huis Bij de voordeur stapte juf Nicky naar binnen, samen met 30 kinderen van haar groep 5 van basisschool Het Gein. Een van haar leerlingen heeft een Surinaamse opa, meneer Balai, die is gepromoveerd op het verhaal van de slavenschepen. En na een bezoek met haar opa aan Zwart aan de gracht had ze eerst aan mevrouw Verwey en later aan haar juf gevraagd of ze met haar hele klas terug kon komen. En ik mocht mee. Toen de werkzaamheden op een suikerplantage werden uitgelegd, waren Juf Nicky, de drie ouders en ik net zo stil als de kinderen. Wat liepen we in een mooi huis, en wat een raar idee dat er slaven waren toen dit huis gebouwd werd. Er zijn meer van die huizen aan de gracht. Historische huizen met aandacht voor verleden en heden. Sommige huizen, zoals Museum Geelvinck, Museum Van Loon, Het Grachtenhuis en Huis Marseille met fotografie, zijn privébezit en worden belangeloos opengesteld zodat de stijlkamers en fraaie tuinen voor iedereen toegankelijk zijn. Bekijk de keukens van de romhouthuizen waar het Bijbels Museum is gevestigd, ga naar De Bazel met het stadsarchief aan de Vijzelstraat en natuurlijk naar het Amsterdam Museum. Een aantal van die historische huizen vindt u terug in de erfgoedgrid op onze website. Of vraag de vernieuwde poster aan die aan het eind van dit jaar beschikbaar is. En doe vooral wat Juf Nicky regelmatig doet, neem een klas mee en wordt deel van de verhalen van toen en nu. Peggy Brandon Directeur Mocca AGENDA 5 nov: Landelijke Dag van de ultuureducatie, Meervaart. 20 nov: Netwerk vakdocenten PO, uur. 21 nov: Bijeenkomst voor I-alumni EVEN VOORSTELLEN Sinds 2011 zijn er vijf freelance muziekdisciplinedeskundigen die via Mocca de scholen adviseerden over het opzetten van een lange leerlijn muziek in het kader van het Basispakket. In augustus heeft Mocca dit team vakspecialisten uitgebreid met drie personen. Michael Hesselink, Baptist Kurvers- Kiers, Janneke Hoogeveen, Lisa van Bennekom, Roos Al, arolien Dekker, Joep van der Oord en Sara van Paaschen hebben allemaal een muziek-pedagogische achtergrond en staan klaar om advies te geven aan scholen die met een leerlijn muziek beginnen. Naast de uitbreiding van de groep muziekdisciplinedeskundigen, heeft Mocca per oktober ook drie freelance adviseurs op het gebied van beeldend onderwijs. Merel Nip, Ester Stoelinga en Roos Langendorff voorzien scholen van advies hoe een leerlijn beeldend, al dan niet in een leerlijnenlab, opgezet kan worden. 1

2 MARTIJN VAN DE MOA-AADEMIE Ada Nieuwendijk De vaste lezers van de nieuwsbrief kennen de MoccaAcademie vast wel. De MoccaAcademie is de tak van Mocca die opleidingen, workshops en cursussen verzorgt. oördinator van de MoccaAcademie is Martijn Pool, en Mocca Moc interviewt hem over zijn werk. Kun je kort iets over jezelf vertellen en wat je binnen Mocca doet? In 2009 ben ik afgestudeerd aan de opleiding Algemene ultuurwetenschappen aan de UvA. Ik ben nu 27 jaar en werk alweer ruim drie jaar bij Mocca, voornamelijk als contactpersoon en adviseur voor culturele instellingen en kunstenaars. Via een stage ben ik binnengekomen bij Martijn Pool Mocca en heb het geluk dat ik al heel veel verschillende projecten heb mogen doen. We merkten dat er steeds meer behoefte kwam aan bijscholing, zowel bij het onderwijs als bij de cultuuraanbieders. Het zijn allemaal professionals in hun vakgebied, ze hebben allemaal opleidingen gevolgd en zijn steeds meer ervaren, maar willen altijd bijleren of lopen tegen leermomenten aan. Dit is de reden geweest om de MoccaAcademie in het leven te roepen. Voor wie is de MoccaAcademie? Met de MoccaAcademie proberen we er te zijn voor iedereen binnen cultuureducatie. En nu ben je coördinator van de MoccaAcademie. Wat houdt dit in? Samen met mijn collega Ben Hekkema ben ik verantwoordelijk voor alle workshops, cursussen, netwerken, tools, publicaties en onderzoeken die Mocca organiseert en uitbrengt. Dit betekent niet dat wij alle workshops en onderzoeken zelf doen, maar wel dat wij ervoor zorgen om alle behoeften die mensen werkzaam in cultuureducatie in Amsterdam hebben boven water te krijgen. De volgende stap is dan om uit te denken in welke vorm in deze behoeften voorzien kan worden. Door middel van bijvoorbeeld een eenmalige workshop, cursus of tool. Waarom is de MoccaAcademie tot stand gekomen? Tijdens mijn stage bij Mocca heb ik ooit een onderzoek gedaan naar de leervragen van het cultuureducatieve veld. Naar aanleiding van de antwoorden hierop hebben we workshops marketing en didactiek georganiseerd en voorbereidend lesmateriaal gemaakt. Voor het onderwijs gaven we al jaren de I-cursus. Waar vind ik nog meer informatie over de MoccaAcademie? Verderop in de nieuwsbrief vindt u de agenda van de tot nu toe bekende MoccaAcademie activiteiten van komend schooljaar. Op vindt u alle bijeenkomsten, publicaties en onderzoeken. Volgend jaar biedt de MoccaAcademie onder andere de I-cursus, een cursus Fondsenwerving en de cursus ultuur op Maat. Met wie neem ik contact op als ik nog vragen heb? Met Ben Hekkema of met mij. Dus heeft u een vraag, heeft u een specifieke leervraag of geeft u zelf trainingen of cursussen? Neem met een van ons contact op! 2

3 AGENDA MOAAADEMIE M Fondsenwerving A ursus I (vrijdag 8 november uur en 13 december uur) ursus II (vrijdag 7 maart uur en 11 april uur) Bent u voor een cultuureducatieproject op zoek naar nieuwe manieren om dit te financieren? Maar kent u de mogelijkheden van deze geldbronnen nog niet? Wilt u weten waar u geld kunt krijgen voor cultuureducatie en hoe u dat aanpakt? Kom naar de cursus Fondsenwerven! De MoccaAcademie organiseert dit schooljaar tweemaal de cursus Fondsenwerven voor medewerkers of betrokkenen (docenten, I, directies, ouders) in het onderwijs (PO, VO, SO, VSO) die zich bezighouden met fondsenwerving voor een school of groep scholen. De cursus bestaat uit twee lesdagen plus individuele begeleiding. Voorafgaand aan de cursus is er een intakegesprek, waarbij de leervraag in kaart wordt gebracht. De cursus wordt afgesloten met een MoccaAcademiecertificaat. Netwerkbijeenkomsten Als expertisenetwerk voor cultuureducatie zijn netwerken voor Mocca van groot belang. Mocca organiseert voor diverse doelgroepen, werkzaam in het cultuureducatieveld, op verschillende plaatsen en tijden bijeenkomsten om hen de gelegenheid te bieden onderling te netwerken. Daarnaast bieden deze bijeenkomsten aan Mocca de gelegenheid om kennis over te dragen en te verzamelen. De MoccaAcademie organiseert netwerken voor specifieke groepen (directeuren, vakdocenten, I ers), op stadsdeel- en onderwijssoort in het voortgezet onderwijs. Wilt u deel uitmaken van een van de netwerken, neem dan contact op met Ben Hekkema (bhekkema@mocca-amsterdam.nl) I-cursus In starten twee cursussen, de najaarscursus is al begonnen. Start van de voorjaarscursus: 29 januari 2014 (intakegesprekken tussen 6 en 25 januari 2014) De MoccaAcademie biedt ook in schooljaar de ursus Interne ultuurcoördinator aan. Deze cursus leidt leerkrachten en andere hbo-opgeleide medewerkers uit het primair onderwijs op tot interne cultuurcoördinator (I). De cursus bestaat uit 8 bijeenkomsten en de deelnemer wordt tijdens de cursus individueel begeleid door een docent. De cursus vindt plaats op diverse locaties in Amsterdam, onder meer bij een aantal interessante culturele instellingen. Data volgende netwerkbijeenkomsten Vakdocentenbijeenkomst woensdag 20 november I Alumni donderdag 21 november Vmbo datum nog niet bekend West datum nog niet bekend 3

4 DE LIJN NAAR DE LEERLIJN Mocca is bezig met het maken van een raamleerplan voor de disciplines cultureel erfgoed en beeldend onderwijs. Wat is een raamleerplan, en hoe maak je er een? Mocca heeft van de gemeente Amsterdam de opdracht gekregen om de invoering van het Basispakket kunst- en cultuureducatie vanaf schooljaar te coördineren in het basisonderwijs. Dit doet Mocca onder andere door twee raamleerplannen te maken: beeldend onderwijs en cultureel erfgoed. In deze raamleerplannen zit zowel een fase van kennismaking als van ontwikkeling gedurende de schoolloopbaan. Het raamleerplan heeft als doel om leerkrachten handvatten te bieden bij het structureel opzetten van beeldend onderwijs en cultureel erfgoed. De in het raamleerplan beschreven leerlijnen laten een logische opbouw van doelen zien die toewerken naar het einddoel in groep 8. De leerlijnen zijn zowel toepasbaar voor een school waar vakleerkrachten werkzaam zijn als voor een school die samenwerkt met externe partners. Om samenhang te creëren tussen de verschillende leerlijnen die ontwikkeld gaan worden, is gezocht naar een overkoepelend uitgangspunt. Belangrijk daarin was dat niet het vak, maar de ontwikkeling van het kind centraal staat, waarbij specifiek wordt gekeken naar de Amsterdamse situatie. De culturele competenties zoals ontwikkeld door Stichting Edu-Art 1 zijn daarom als uitgangspunt gebruikt. Aan de gespreksrondes namen vertegenwoordigers uit het onderwijs en het culturele veld deel, zoals educatief medewerkers van musea, kunstenaars, vakleerkrachten werkzaam in het basisonderwijs, pabo-docenten en medewerkers van culturele instellingen. Wat is een raamleerplan? Een raamleerplan is een verzameling van culturele competenties (een samenhangend geheel van vaardigheden, kennis en houding) voor een bepaalde discipline. Scholen bepalen door het maken van een leerlijn waar ze de nadruk op leggen in hun school. De bijeenkomsten hebben gezorgd voor veel input voor wat elk Amsterdams kind zou moeten beleven, doen en leren. Daarbij zijn ook randvoorwaarden benoemd die noodzakelijk zijn om te zorgen dat een leerlijn daadwerkelijk in het onderwijsprogramma gaat beklijven. De uitvoering van lessen door groepsleerkrachten ziet de een als mogelijkheid, maar is voor de ander een verlies van kwaliteit. De scholen zelf zien andere dilemma s, zoals de vrijheid om eigen invulling te kunnen geven aan een leerlijn versus voorschrijven van doelen waardoor het minder vrijblijvend wordt. Tijdens de gespreksrondes kwam naar voren hoe belangrijk de gemeenschappelijke taal en gedeelde visie zijn. Dat geeft de mogelijkheid om gezamenlijk als school en culturele instelling of kunstenaar te werken aan een duurzame relatie. Al deze informatie wordt meegenomen in het raamleerplan beeldend onderwijs en cultureel erfgoed en zal ook gebruikt gaan worden in de leerlijnenlabs, waarin scholen met behulp van het raamleerplan hun eigen leerlijn gaan opzetten. De leerlijnenlabs starten in januari. 1 -Zicht, Stichting Edu-Art 4

5 AOUNTMANAGER VAN HET EERST UUR Ben Hekkema was vanaf de oprichting van Mocca in 2006 werkzaam als accountmanager. Hij is daar onlangs mee gestopt, en gaat vanaf nu de cursussen en netwerken van Mocca coördineren. In dit interview blikt hij terug op zijn tijd als accountmanager. Waarom ben je accountmanager geworden? Mijn belangrijkste reden is dat ik vind dat elk kind op zijn minst de kans moet hebben om met goede kunsten cultuureducatie in aanraking te komen. Als kind heb ik dat zelf ook gehad, en heb vervolgens gekozen voor een carrière in de kunst. Je bent gaan dansen. Ja, ik ben als klein jongetje gaan dansen in de muziekschool en het buurthuis in Emmen! Ik ben toen gescout door iemand van de Rotterdamse dansacademie. Uiteindelijk heb ik op de Nel Roosacademie mijn dansopleiding afgerond. Ik ben afgestudeerd als docent Klassieke Theaterdans, en als docent Dansexpressie. Ik heb tot mijn eenendertigste gedanst en tot mijn drieënveertigste les gegeven. Ben Hekkema Wat vond je het leukst aan je functie? Dat je echt iets kunt betekenen voor het onderwijs. Je komt op uiteenlopende plekken in de stad, bij diverse scholen die ongelofelijk goede dingen doen voor en met kinderen. Het mooiste van al: ik deed alles op de fiets, ik voelde me echt verbonden met de stad. Ik heb gekozen voor een carrière in de kunst Wat vond je minder leuk? Dat scholen overvoerd worden met allerlei dingen die ze moeten doen naast hun kerntaak: lesgeven. Kunst- en cultuureducatie komt daarmee in het gedrang, scholen ervaren het als een extra belasting. Scholen en leerkrachten staan onder veel druk, en kunst en cultuur staan niet in de top drie van prioriteiten. Wat ga je nu doen voor Mocca? Ik ga de netwerken en de cursussen coördineren, en dat houdt in de praktijk in dat ik onder andere de I-cursussen coördineer. Samen met mijn collega s zal ik netwerken door de stad uitzetten zodat aanbieders en docenten elkaar kunnen ontmoeten via een netwerk van Mocca. Heb je nog een boodschap voor de mensen met wie je hebt samengewerkt? Ik denk dat er voor de scholen en de leerlingen een grote kans ligt in Amsterdam. Er wordt veel geld in leerlijnen gestoken. De expertise die er is, wordt optimaal ingezet. Kijk bijvoorbeeld naar de disciplinedeskundigen en accountmanagers die in de school komen en scholen en aanbieders kunnen verbinden. Laat die kans niet liggen en zorg ervoor dat over een paar jaar voor elk Amsterdams kind een goed kunsten cultuurprogramma ligt op de scholen! 5

6 LEERLIJN OF LEERTREIN? DE MUZIEK TALENT EXPRESS VAN ASLAN MUZIEK ENTRUM Aslan Muziekcentrum geeft muziek- en dansonderwijs uit alle windstreken aan kinderen, jongeren en volwassenen. Sinds vijf jaar werkt Aslan Muziekcentrum aan de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn voor muziekeducatie in het basisonderwijs Muziek Talent Express. We interviewen Ninya de Wever, die nauw betrokken is de ontwikkeling van de Muziek Talent Express over de leerlijn en over de toekomstplannen van Aslan. rijk. Wel heeft Aslan lesmateriaal ontwikkeld waarmee de vakdocent aangrijpingspunten heeft om mee aan de slag te gaan, uitgaande van de muzikale domeinen. De domeinen sluiten op hun beurt weer aan op de verschillende leerstijlen die kinderen hebben. Anouck Wolf Wat houdt het in als je als school meedoet aan de Muziek Talent Express? Als een school kiest voor muziekeducatie van Muziek Talent Express, dan krijgen alle leerlingen één keer per week 30 tot 45 minuten muziekles. In deze lessen is er naast muziek maken ook aandacht voor taal- en talentontwikkeling, aldus Ninya de Wever. De Muziek Talent Express creëert de randvoorwaarden voor een muzikale leerlijn en ondersteunt en coacht muziekdocenten. Ook kunnen we scholen begeleiden bij de invulling van hun muzikale curriculum en muziekinstrumenten voor scholen regelen. Naast de binnenschoolse muzieklessen is er ook ruimte voor naschoolse muziekles onder de naam Talentband. Deze naschoolse muzieklessen biedt de kinderen Bijschrift muzikale verdieping. Hoe gaat Muziek Talent Express te werk? Voor elk leerjaar heeft Aslan competenties opgesteld die aansluiten bij de leerdoelen van TULE. Er zijn zes muzikale domeinen geformuleerd: zingen, spelen, bewegen, luisteren, noteren, componeren/improviseren. De lessen zijn niet volledig uitgeschreven, want Aslan vindt de eigen creativiteit en inbreng van de muziekdocenten erg belang- Welke toekomstplannen heeft Aslan? De doorlopende leerlijn muziek van Aslan wordt op dit moment aangeboden op tweeëntwintig scholen: We willen de ervaringen die we de afgelopen jaren hebben opgedaan overdraagbaar maken voor andere kunstinstellingen, muziekdocenten en basisscholen. Daarom werken we aan het uitgeven van ons lesmateriaal, het opzetten van scholing/workshops voor muziekdocenten en gaan we in gesprek met andere kunstinstellingen waardoor onze positie als intermediair wordt benadrukt. Sinds drie jaar loopt er een onderzoek van het lectoraat van de HKA naar de effecten van muziekeducatie op jongeren en hun ontwikkeling. Vanaf september wordt er een leerlingenvolgsysteem ontwikkeld waarbij de individuele effecten van muziekeducatie op leerlingen worden gemonitord. Muziekdocenten, scholen en kinderen worden door het lectoraat geïnterviewd over hun ervaringen. Er verschijnt elk jaar een tussenrapport en in november wordt het onderzoek gepresenteerd. 6

7 MOA NIEUWSFLITS Piano s voor scholen voor de helft van de prijs! Wethouder arolien Gehrels heeft samen met schoolbesturen en stadsdelen Keizersgracht 440 het 1016 initiatief GD Amsterdam genomen om met ingang van 2013 basisscholen in Amsterdam te ondersteunen om muziekonderwijs opnieuw in te voeren. Om de scholen hierbij te helpen stelt Bol Piano s & Vleugels 100 piano s ter beschikking voor de helft van de prijs en met een gunstige betalingsregeling. Scholen kunnen zich aanmelden bij rsmolenaers@mocca-amsterdam.nl als ze voor een piano in aanmerking willen komen. Fonds voor ultuurparticipatie ondersteunt negen vmbo-projecten Het Fonds voor ultuurparticipatie en het Prins Bernhard ultuurfonds hebben negen bijzondere vmbo-projecten gehonoreerd. Deze projecten zijn gericht op langdurige samenwerking tussen culturele instellingen en scholen en/of het ontwikkelen van doorlopende leerlijnen in het vmbo. De projecten worden voor een periode van twee jaar ondersteund. Vier van de negen toekenningen betreffen Amsterdamse scholen en instellingen. Stichting de Meervaart en het Wereldtheater ontwikkelen een doorgaande leerlijn wereldverhalen in samenwerking met het Nova ollege en Wellantcollege Sloten. De Bekijk t VMBO Filmschool realiseert een doorgaande leerlijn film voor Bredero Mavo. Muziekcentrum Zuidoost ontwikkelt de doorgaande leerlijn Supersymfonics VMBO, als een vervolg op de doorgaande leerlijn leerorkest voor primair onderwijs. Het project wordt uitgevoerd op Scholengemeenschap Reigersbos en Open Schoolgemeenschap Bijlmer. ultuurreporters! is een tweejarige doorlopende leerlijn voor de onderbouw van het vmbo en wordt ontwikkeld door De Frisse Blik in samenwerking met Montessori Lyceum Amsterdam (MLA) en een school in Hoogezand. Voor de complete lijst en meer informatie zie: 7

8 MOA NIEUWSFLITS (vervolg) Marc Stender Presentatie taaltegels in orantijnschool op zaterdag 2 november Het werk taaltegels van Keizersgracht Elspeth Pikaar GD bevindt Amsterdam zich in de beide trappenhuizen van basisschool orantijn in Amsterdam. Het bestaat uit een dubbele rij tegelstroken, waarin twee rechte tegels telkens worden afgewisseld met een zogenaamd wangetje, een tegel met een halfronde verdikking. Voor dit werk hebben leerlingen van de school, samen met Hieke van Til van Stichting Taalvorming, teksten geschreven en tekeningen gemaakt over hun ervaringen met samenwerken en samen spelen in en om de school. De teksten hebben de leerlingen zelf helpen stempelen in de rechte tegels, terwijl in de wangetjes hun tekeningen zijn verwerkt. U bent welkom op zaterdag 2 november van tot uur in de orantijnschool, orantijnstraat 4, Amsterdam. Informatie: info@elspethpikaar.nl Dag van de ultuureducatie 2013 op 5 november Het LKA organiseert de Dag van de ultuureducatie 2013 om de uitwisseling tussen culturele instellingen en scholen te bevorderen en hen te inspireren tot samenwerking. reativiteitsontwikkeling is het centrale thema van deze dag. In de samenleving is in toenemende mate vraag naar 21st century skills: het vermogen om in te spelen op veranderingen, en met creatieve en inventieve oplossingen te komen. Kunstvakken in het bijzonder hebben een functie in het stimuleren van creativiteit en het ontwikkelen van creatieve vaardigheden. Samenwerking tussen scholen en cultuurinstellingen heeft daarbij meerwaarde. Op het programma staan workshops, luistersessies en masterclasses. Medewerkers van onder meer het Rijksmuseum en EYE vertellen wat hun instelling bijdraagt aan de creativiteitsontwikkeling van kinderen. Inschrijven via Scholing muziekdocenten op 21 november in MuzyQ De Vereniging Leraren Schoolmuziek en de Music+ Academy organiseren een scholings- en inspiratiedag voor vakdocenten muziek op 21 november in MuzyQ. De focus ligt daarbij niet op didactiek, maar op bronnen van muzikale inspiratie voor de deelnemers als musici. Al doende en vooral spelende verdiepen de deelnemers zich in onder meer songwriting, (instant) composing en spelen met grooves en ritmische patronen van variabele muziekstijlen. Er is ook ruimte voor reflectie op de vertaling naar de lespraktijk. 8

9 MOA NIEUWSFLITS (vervolg) Teach the teacher: trainingsdag voor docenten Kunst havo en vwo op 22 november Op vrijdag 22 november zal de herhaling plaatsvinden van de trainingsdag voor docenten Kunst met als onderwerp Kernconcepten in de kunst van de 20e eeuw en de context van het museum. Inschrijven kan vanaf 7 oktober via het digitale inschrijfformulier op de website: ARTtube video s Op zoek naar video s over kunst om in de klas te laten zien? ARTtube toont video s over kunst en design van vijf Nederlandse en Vlaamse musea: Museum Boijmans Van Beuningen, Het Gemeentemuseum Den Haag, Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen, De Pont en het Stedelijk Museum Amsterdam. U kunt ook een abonnement nemen op de nieuwsbrief. onferentie Muziek Talent Express onderzocht Het lectoraat Kunst- en cultuureducatie van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten organiseert in samenwerking met Aslan Muziekcentrum de conferentie Muziek Talent Express onderzocht. Tijdens deze bijeenkomst presenteert het lectoraat een monitoring- en evaluatieonderzoek over de Muziek Talent Express, een lange leerlijn voor muziekonderwijs voor alle acht groepen van de basisschool. De conferentie is op uitnodiging en bedoeld voor docenten, opleiders (vakdidactici), onderzoekers en studenten. Kijk voor meer informatie op Datum: 16 november Locatie: Geert Groote ollege Amsterdam, Fred. Roeskestraat 84 Tijd: uur 9

10 MOA NIEUWSFLITS (vervolg) Onderwijsbijeenkomst Slavernijverleden Dit jaar is het 150 jaar geleden dat de slavernij in de toenmalige Nederlandse Keizersgracht 440 koloniën 1016 GD Amsterdam Suriname en de Nederlandse Antillen is afgeschaft. Er is op verscheidene wijze veel (media)aandacht besteed aan dit bijzondere herdenkingsjaar. Ook op onderwijsgebied is er een groot aantal initiatieven geweest om het onderwerp in de klas te bespreken. Zo is er specifiek lesmateriaal ontwikkeld over het slavernijverleden en zijn er diverse andere kunstvormen, zoals documentaires, toneelstukken, films die zeer geschikt zijn om op een educatieve wijze te gebruiken. Om voor leerkrachten en docenten een beeld te schetsen van wat er allemaal beschikbaar is over het slavernijverleden, wordt een bijeenkomst georganiseerd waar diverse makers van verschillende materialen toelichting geven over het desbetreffende materiaal én aangeven hoe u het materiaal zou kunnen behandelen in de klas. De bijeenkomst is een samenwerkingsverband tussen het Tropenmuseum, Het Scheepvaartmuseum, Stichting Herdenking slavernijverleden 2013 en de Gemeente Amsterdam. De gemeente vindt het belangrijk dat het onderwerp slavernijverleden wordt verankerd in het onderwijs, daarom is Wethouder Andrée van Es aanwezig en zal u kort toespreken. Tevens zal de voorzitter van de Stichting Herdenking Slavernijverleden 2013, Joan Ferrier, de middag bijwonen. Globaal programma: 1. Toelichting materiaal door makers 2. Exclusieve rondleiding in het Tropenmuseum langs de dan net geopende tentoonstelling Zwart & Wit 3. Uitwisseling van ideeën en ervaringen onder het genot van een drankje en een hapje. Deze uitwisseling wordt begeleid Noraly Beyer. Woensdag 13 november 2013 tussen in het Tropenmuseum (Amsterdam) U kunt zich aanmelden vóór 1 november. Stuur een mail naar Ellen Dijkshoorn: edijkshoorn@pmb.amsterdam.nl Vermeld daarin uw naam, de naam van de school en of het een PO of VO school betreft. Symposium LeerorkestSymposium leerorkest Op donderdag 14 november 2013 tussen uur wordt in Felix Meritis het Symposium Leerorkest georganiseerd. Op deze dag komt u alles te weten over hoe het Leerorkest in de praktijk werkt. Na afloop gaat u met een koffer vol informatie naar huis en weet u wat waar te vinden is. Kosten: 15,- pp. inclusief lunch. Aanmelden: 10