Pleegouders betrokken bij hulpverlening. Jeugdzorg natuurlijke partner Brede School. Derde Oever helpt bij signaleren stoornissen

Transcriptie

1 JAARGANG 2 OKTOBER 2002 NUMMER 5 JONGAAN DE AMSTEL KORT Gezinsoah roept verdeelde reaties op Jeugdzorgwerkers reageren verdeeld op het voorstel om een gezinsoah in te stellen. Staatsseretaris Clémene Ross-Van Dorp maakte op Prinsjesdag 17 september bekend dat zij de gezinsoah zou introdueren in de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. De oah moet vanuit Bureau Jeugdzorg de hulp op gang brengen bij gezinnen met ernstige problemen. In de basis een goed idee, zo luidt de reatie. Jeugdzorgwerkers pleiten ehter ook voor een betere uitwisseling van persoonsgegevens. Joop Buinink van Vedivo: Men is te voorzihtig. Er zijn gezinsvoogden die soms belangrijke dingen van een gezin niet weten. Dat is belahelijk. Lees verder op blz. 4 Wahtlijst leidt tot uitval liënten Een deel van de liënten verdwijnt uit de jeugdhulpverlening, terwijl er voor hen wel hulp is geïndieerd. Om hoeveel mensen gaat het? Wat zijn de oorzaken? Dat wilde Het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA verantwoordelijk voor de jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam) weten en gaf opdraht voor een onderzoek. Het onderzoek is inmiddels in onept gereed. Duidelijk is dat de uitval groter wordt als de wahtlijsten toenemen. Cliënten kunnen blijkbaar niet te lang wahten op de hulpverlening. Jeugdzorg krijgt andere positie in agglomeratiebestuur De jeugdzorg heeft sinds de gemeenteraadsverkiezingen een andere positie in het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA), het bestuur van de agglomeratie Amsterdam. Het ROA-bestuur kent nu een portefeuillehouder jeugdzorg; Otto Oosterveld. Oosterveld wordt geadviseerd door een adviserend portefeuillehouderoverleg jeugdzorg, dat onder zijn voorzittershap staat. Alle zestien wethouders jeugdzaken van de ROAgemeenten hebben zitting in dit overleg, alsmede drie stadsdeelraadwethouders jeugdzaken. Die laatsten vertegenwoordigen de veertien Amsterdamse stadsdelen. Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen was de Bestuursommissie Jeugdhulpverlening verantwoordelijk voor de jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam. Zij legde verantwoordelijkheid af aan het ROA-bestuur. Een en ander betekent dat de jeugdzorg een belangrijker positie heeft gekregen in het agglomeratiebestuur. Aanbodboek 2003 in de maak Een werkgroep van Bureau Jeugdzorg, Afra Boddaert PPI, SaC-Amstelstad Jeugdzorg en MKD t Kabouterhuis buigt zih op dit moment over een model om het hulpverleningsaanbod in de agglomeratie Amsterdam te beshrijven. Dit model zal worden gebaseerd op de Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB) die vooruitlopen op de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. N I E U W S B L A D O V E R D E J E U G D Z O R G I N D E A G G L O M E R A T I E A M S T E R DA M Pleegouders betrokken bij hulpverlening Jeugdzorg natuurlijke partner Brede Shool Derde Oever helpt bij signaleren stoornissen D O O R : M A R T I N G E R R I T S E N Meer geld voor de jeugdzorg. Daar wil Otto Oosterveld zih hard voor maken. De Zaanse wethouder is sinds kort de hoogst politiek verantwoordelijke voor de jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam. Ik word pissig als ik zie hoe we met onze jeugd omgaan. ot de verkiezingen had ik in onrete zin weinig met Tde jeugdzorg te maken, vertelt Otto Oosterveld in zijn werkkamer in het stadhuis van Zaanstad. Hij roert zijn koffie en vertelt in eerste instantie nogal voorzihtig over zijn werk Ik ben nog maar net portefeuillehouder - maar in de loop van het gesprek komt hij los. Oosterveld heeft als wethouder onder andere de posten eonomie, haven en soiale werkvoorziening. Daarnaast is hij lid van het dagelijks bestuur van de ROA en heeft daar de portefeuille jeugdzorg. Hij is dus in feite de opvolger van Jaap van der Aa die tot maart 2002 de hoogste politieke baas van de jeugdzorg was. Hard en zaht De portefeuille van Oosterveld kent een vreemde mengeling van harde setoren, zoals eonomie, en softe setoren, zoals de jeugdzorg. Ik heht aan die ombinatie, vertelt hij. Ik vind het ook niet tereht om van een harde en een softe setor te spreken. Die twee zijn namelijk onlosmakelijk met elkaar verbonden. De 60 miljoen die de jeugdzorg te verdelen heeft, moet bijvoorbeeld in de eonomie worden verdiend. Je ziet ook dat in landen waar de eonomishe ontwikkeling op zijn kont ligt, de soiale strutuur uit elkaar valt. Die 60 miljoen vind Oosterveld overigens veel te weinig. Ik vind dat er miljoenen bij moeten komen. Vooral voor het bestrijden van de wahtlijsten. Daar is nu euro voor, maar dat is veel te weinig. Hier in Zaanstad, maar vooral ook in Amsterdam, zijn de problemen enorm. Meer samenwerking Maar het gaat niet alleen om geld, waarshuwt Oosterveld. Een huwelijk red je ook niet door er alleen maar geld in te pompen. We moeten ook de verkokering in de jeugdzorg tegengaan en de samenwerking met andere setoren bevorderen. 1 Tienervader wil kind zelf opvoeden De meeste tienervaders laten het met regelmaat afweten, meent Arnold Sturm van het opvangentrum voor tienermoeders van Afra Boddaert PPI. Ze willen misshien wel, maar kunnen het niet. Jong aan de Amstel bezoht een vader die het in elk geval anders wil doen. Een uitzondering, wat maakt dat de hulpverlening aan tienervaders nog stevig in de kindershoenen staat. Lees verder op blz. 6 Oosterveld: Meer geld voor wahtlijst FOTO: SAKE RIJPKEMA Otto Oosterveld: Het trajet tussen intake en hulpverlening moet zo kort mogelijk zijn. Met die laatste opmerking sluit hij aan op het beleid van zijn voorganger. Van der Aa pleitte in zijn nota Samenhang in jeugdbeleid uit 2000 voor een betere samenwerking tussen de lusters gezin, onderwijs, welzijn, jeugdzorg en justitie. Bij zijn aftreden in 2002 onstateerde Van der Aa dat de jeugdzorg de aansluiting met het onderwijs wel heeft gevonden, maar dat er verder nog veel moet gebeuren. Oosterveld ondershrijft dat: Ik vind alleen dat je geen nieuwe vormen van samenwerking moet zoeken, maar dat je bestaande struturen moet uitbouwen. Effiiënter De jeugdzorg zelf moet ook effiiënter, meent Oosterveld. Het trajet tussen intake en hulpverlening moet zo kort mogelijk zijn. Alle overbodige shijfjes moeten ertussenuit. Het mes snijdt dan aan twee kanten. De hulp wordt beter èn er komen middelen vrij omdat er effiiënter wordt gewerkt. Die middelen zijn ehter niet genoeg om de wahtlijst te bestrijden. Vandaar dat Oosterveld extra geld van de rijksoverheid wil hebben. Dat zal niet makkelijk zijn in deze tijd van bezuinigingen. Oosterveld: Ik zal m n best doen om ze te overtuigen. Als je de samenleving kwaliteit en niveau wilt geven, dan moet je investeren in de jeugd en ik word pissig als ik zie hoe we met onze jeugd omgaan. Als ik zie hoeveel zwerfjongeren er zijn, dan doen we met z n allen toh iets niet goed.

2 D O O R : M A R T I N G E R R I T S E N Karin Terlien met op haar zoon Jonas (op shoot) en haar driejarige pleegdohter Kenhdra. Met het zorgdelen zouden we de moeder ontlasten, terwijl de baby niet van haar zou vervreemden. Pleegouder betrokken bij hulpverlening Zorgdelen. Dat deed pleegmoeder Karin Terlien samen met de moeder van de aht maanden oude Roos. Afwisselend verbleef de baby bij haar pleegmoeder en haar eigen moeder, terwijl Terlien de moeder tegelijk opvoedkundige ondersteuning bood. Het past preies binnen het veranderende karakter van pleegzorg, waarbij de traditionele opvang steeds meer plaats maakt voor hulpverlening. De driejarige Kenhdra praat bijna aan één stuk door. Vol trots laat ze zien wat ze bijna een jaar eerder van Sinterklaas heeft gekregen om vervolgens weer een ander stuk speelgoed te pakken. Kenhdra kwam drie jaar terug als pleegkind, vertelt Terlien in haar woning in Amsterdam Nieuw-West. Ze was toen een half jaar en kwam net uit een tehuis. We waren zo blij met haar. De opvang van Kenhdra past nog preies in het patroon van de traditionele pleegzorg, waarbij een pleeggezin voor korte of langere tijd voor een kind zorgt. Opvoeding en verzorging staan daarbij entraal. Terlien: Dat was ook waarvoor ik me had opgegeven bij de Pleegzorg. Ik wilde een kind in huis halen, opvoeden en een thuis geven. Aan de ene kant omdat ik kinderen wilde helpen en aan de andere kant omdat ik niet wilde dat mijn zoon Jonas alleen zou opgroeien. Enorme ontwikkeling De pleegzorg maakte in de afgelopen jaren ehter een enorme ontwikkeling door. Pleegzorg werd tot voor kort vooral gezien als mogelijk om een kind tijdelijk op te vangen. De laatste paar jaar groeide de gedahte dat pleegzorg ook een uitstekende manier kan zijn om hulp te verlenen. Hierdoor kunnen jongeren die tot voor kort niet in aanmerking kwamen voor pleegzorg, toh kennis maken met het gezinsleven. Bijvoorbeeld doordat ze door de week in een leefgroep verblijven en in het weekend naar een pleeggezin gaan. SaC-Amstelstad Jeugdzorg die in de agglomeratie Amsterdam is belast met de pleegzorg is dan ook volop bezig met experimenten waarbij pleegzorg wordt geombineerd andere hulpverleningsvormen. Zo ving een pleeggezin al eens een zwangere tiener op omdat er in het tienermoederprojet van Afra Boddaert PPI nog geen plaats was, terwijl Afra Boddaert PPI wel zorgde voor de begeleiding van de tiener. Een kind erbij Ondertussen besloot Terlien dat ze nog wel een pleegkind wilde. Het is heel gezellig, een kind erbij. Het leuke van pleegzorg is het leuke van kinderen. Daarom wilden we graag nog een kind. Deze kinderen zoeken een plek en wij kunnen wat voor ze betekenen. Maar Terlien wilde vanwege haar kleine huis alleen nog kinderen voor korte tijd opvangen. Terlien: Zo kreeg ik in februari een kindje voor even erbij. Zij is een week of twee geweest. Niet lang daarna vroeg haar pleegzorgwerker of ze de zorg wilde delen over een meisje van aht maanden. Dat wilde zeggen dat zij en de moeder afwisselend voor het kind zouden zorgen. Terlien: Roos was een huilbaby en de moeder kon de zorg niet alleen aan. Maar het zou ook niet goed zijn om de baby bij de moeder vandaan te halen. Met het zorgdelen zouden we de moeder ontlasten, terwijl de baby niet van haar zou vervreemden. Daarbij was het ook nog eens de bedoeling dat de Amsterdamse de moeder van Roos opvoedkundig zou ondersteunen. Dat lukte wonderwel. Terlien: Roos sliep hier goed en gedroeg zih voorbeeldig. Samen met de moeder ben ik toen gaan kijken wat ik preies deed Pleegzorg start landelijke wervingsampagne De Voorzieningen voor Pleegzorg gaven 9 september 2002 het startshot voor een landelijke ampagne met als doel een beter beeld van de pleegzorg. Pleegzorg is dihtbij, zo luidt het motto. De ampagne wil mensen laten zien dat pleegzorg een gewoon onderdeel van onze samenleving is en dat iedereen er mee te maken kan krijgen. Vandaar dat netwerkpleegzorg entraal staat in de ampagne. Netwerkpleegzorg is de variant van pleegzorg waarbij een pleeggezin iemand uit het eigen netwerk opvangt, bijvoorbeeld een neefje of een shoolvriendje van een van de kinderen. Additioneel doel van de ampagne is het bereiken van allohtone doelgroepen. Daarom zal op regionaal niveau gebruik worden gemaakt van het netwerk van allohtone zelforganisaties. SaC- Amstelstad Jeugdzorg verantwoordelijk voor de pleegzorg in de agglomeratie Amsterdam zal daarnaast voorlihtingsativiteiten ontplooien op sholen. en wat het vershil was met hoe zij met Roos omging. Op die manier probeerden we dingen te veranderen. Dat ging niet altijd even makkelijk. Terlien: De moeder voelde zih soms tekort shieten. Ik kan het kind niet geven wat nodig is, zei ze dan. Maar ik probeerde haar dan te overtuigen dat het wel goed ging. Kijk, Roos is een kind dat zelf de leiding wil hebben. De moeder was daarom dag en naht bezig het haar naar de zin te maken. Ze moest leren de leiding weer van het kind over te nemen. Vrijheid Terlien beviel de nieuwe vorm van pleegzorg wel. Ze had af en toe ontat met de begeleider, maar veel wees zih ook vanzelf. Het prettige vond ze de vrijheid die ze had. Ik had Roos een paar dagen per week. We hadden dus ook een paar dagen voor onszelf. Roos woont inmiddels weer gewoon bij haar moeder. Wel heeft Terlien nog steeds ontat met haar en soms komt Roos nog langs. Niet voor de hulpverlening, maar ik vind het gewoon leuk om haar hier af en toe nog te hebben. SaC-Amstelstad Jeugdzorg houdt zih bezig met de pleegzorg in de agglomeratie Amsterdam:

3 D O O R : M A A R T E N T E R L A G E Shakelstation voorkomt leerlingenuitval VMBO KORT ROA wijst plan tegen shooluitval af FOTO: PATRICK POST/HH Vroegtijdige shooluitval helemaal voorkomen is een illusie. Maar je kunt veel doen om het in te perken. Het belangrijkste middel is goed onderwijs. Aan het woord is Ben van der Hilst, lid van de Centrale Diretie van de Montessori Sholengemeenshap Amsterdam (MSA), over het Montessori College Oost (MCO), één van de sholen die te kampen heeft met veel leerlingen die vroegtijdig de shool verlaten. e kinderen die vervroegd afhaken zijn meestal leer- die grote moeite hebben met de aangeboden Dlingen leerstof. Die kinderen hebben hun hele shoolarrière alleen maar gehoord wat ze niet kunnen. Ze hebben een negatief zelfbeeld ontwikkeld. Wat wij proberen is hun zelfvertrouwen op te krikken. In de praktijk betekent dit dat wij ons onderwijs aan hen aanpassen. Aparte groepen Het Montessori College Oost, de VMBO-shool van de Montessori Sholengemeenshap Amsterdam, voert sinds twee jaar een beleid tegen vroegtijdige shooluitval. Ze nam daartoe drie maatregelen. Ten eerste heeft de shool besloten de zwakste leerlingen in de brugklas in aparte groepen samen te voegen en hen een alternatief lesprogramma aan te bieden. Van der Hilst: Wanneer iemand goed trompet kan spelen, dan moet die vaardigheid ook op shool aan de orde komen. Kinderen moeten zih aan shool binden. Wij kijken naar de vaardigheden en interesses van leerlingen en passen ons lesprogramma daaraan aan. Vorig jaar was er veel interesse voor de oorlog in Afghanistan en daar D O O R : H A N S VA N D E R J A G T De sholen zijn enthousiast over de inzet van de shoolmaatshappelijk werkers. Ze hebben zelf onvoldoende tijd om zih intensief met hulpverlening aan gezinnen bezig te houden. Bovendien stellen ze dat het hen ontbreekt aan speifieke deskundigheid op dat gebied. hebben we toen een projet over gedaan waarbij de kinderen allerlei vaardigheden en kennis hebben opgedaan. Het belangrijkste resultaat was ehter dat de leerlingen weer met veel plezier naar shool gingen en dat ze beter presteerden. Kernvakken Daarnaast heeft de shool de basisvorming in de bovenbouw herzien. Wij letten minder op het eindexamenprogramma. De standaardisatie van het programma leidt ertoe dat leerlingen geonfronteerd worden met wat ze niet kunnen, aldus van der Hilst. Wij hebben daarom het aantal vakken ingeperkt tot de kernvakken. Ook dat lijkt vruhten af te werpen. Shakelstation De derde maatregel heeft betrekking op de overgang naar het voortgezet onderwijs waar volgens van der Hilst de meeste uitval plaatsvindt: Veel leerlingen blijken nooit op de vervolgopleiding aan te komen. Wij hebben daarom een zogeheten shakelstation in het leven geroepen. Dat betekent dat wij een oördinator hebben aangesteld die ontroleert of de kinderen zih daadwerkelijk op hun nieuwe shool melden. Zo niet, dan staat er diret een oude leerkraht of mentor op de stoep van de leerling om met hem of haar te praten. Het is nog te vroeg om het resultaat van alle maatregelen te meten, maar wij denken de vroegtijdige shooluitval zo behoorlijk te kunnen inperken. Meer maatshappelijk werk op sholen Leerlingen van een vmboshool in Uithoorn verlaten het shoolgebouw voor de vakantie. Landelijk gezien is de leerlingenuitval op vmbo-sholen relatief hoog. Steeds meer sholen krijgen belangstelling voor shoolmaatshappelijk werk. Deze maand start Afra Boddaert PPI met deze vorm van hulpverlening op een aantal sholen voor speiaal basisonderwijs van de Stihting Kolom. Eerder werd al maatshappelijk werk ingezet op sholen in Amsterdam Nieuwwest, -Oost en -Zuidoost. Bemiddelen Shoolmaatshappelijk werkers kunnen bemiddelen bij onfliten tussen ouders en shool, leerkrahten adviseren over de aanpak van probleemleerlingen, bemiddelen naar hulp bij risissituaties in gezinnen, advies geven over de beshikbare hulpverlening of zelf hulp bieden. Doordat de maatshappelijk werker wekelijks op shool is, wordt deze voor leerkrahten, ouders en leerlingen een bekend geziht. De intern begeleider en leerkrahten roepen gemakkelijk diens hulp of advies. Ook ouders en leerlingen stappen sneller binnen bij de maatshappelijk werker die op shool zien rondlopen dan dat ze aankloppen bij een hulpverleningsinstelling. 3 Het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA verantwoordelijk voor de jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam) heeft een plan tegen shooluitval van SaC-Amstelstad Jeugdzorg, Afra Boddaert PPI en het Esprit College afgewezen. Dit omdat het begrote bedrag uitkwam boven het normbedrag van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Aanleiding voor het plan was een verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit ministerie had de Amsterdamse instellingen gevraagd met een plan te komen om shooluitval van risioleerlingen tegen te gaan. Dit zou onder andere moeten gebeuren door de opzet van internaatahtige voorzieningen voor allohtone risioleerlingen. SaC-Amstelstad Jeugdzorg, Afra Boddaert PPI en het Esprit College ontwikkelden een plan waarbij zij de ouders van risioleerlingen thuis zouden bezoeken en de gezins- en omgevingsfatoren in kaart zouden brengen. Vervolgens zouden samen met de leerling de mogelijkheden in kaart worden gebraht. Daarbij zou het mogelijk zijn om bij grote moeilijkheden thuis een time out te krijgen in een van de dagen nahtvoorzieningen. Probleem van het plan was dat het niet geheel voldeed aan de subsidievoorwaarden van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De subsidie ging namelijk uit van een genormeerd bedrag per leerling en een looptijd van een jaar. Met name die tijdslimiet werd door de instellingen als te beperkt gezien. De instellingen vonden een jaar tekort om het sues van het projet te kunnen aantonen. Vanwege de disrepantie tussen het plan en de subsidievoorwaarden, noemde de ROA het plan niet opportuun. Op grond hiervan besloot men uiteindelijk geen subsidie-aanvraag in te dienen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Site kindertelefoon wordt interatief De Kindertelefoon start in november een proef in Amsterdam, Utreht en Heerlen waarbij jongeren via hatpagina s advies kunnen vragen. De internetpagina s van de kindertelefoon worden nu reeds goed bezoht, maar er zitten geen mogelijkheden van interativiteit in. Zo is er een vraagbaak waarin kinderen en jongeren antwoorden kunnen vinden op veelvoorkomende problemen. Maar iemand die een persoonlijk gesprek wil, moet nog steeds bellen. Met de interatieve hatpagina kunnen kinderen wel diret een antwoord krijgen op hun persoonlijke vragen. Website: Telefoon: Klahtenbureau gaat fuseren Het Advies- en Klahtenbureau Jeugdzorg (AKJ) in Amsterdam gaat per 1 januari 2003 fuseren met het Bureau Klahtondersteuning Jeugdhulpverlening. Het AKJ is de instellingen waar jongeren tereht kunnen met klahten over de jeugdzorg. Daarnaast werken er bij het AKJ ook enkele liëntvertrouwenspersonen die hun werk verrihten op de jeugdzorginstellingen. Aanleiding voor de fusie is de shaalgrootte. Het Bureau Klahtenondersteuning Jeugdhulpverlening is atief in Gelderland en Overijssel, terwijl het AKJ vooral werkt in de agglomeratie Amsterdam, Noord- Holland, Utreht en Zuid-Holland.

4 OPINIE Gezinsoah moet leiden tot betere oördinatie hulp D O O R : E L L E N D E V R I E S Staatsseretaris Clémene Ross-Van Dorp maakte op Prinsjesdag 17 september bekend dat zij de gezinsoah zou introdueren in de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. De oah moet vanuit Bureau jeugdzorg de hulp op gang brengen bij gezinnen met ernstige problemen. Aanleiding voor de maatregel was het drama in Roermond. Daar stak een vader op 12 juli zijn huis in brand, waarbij zes kinderen om het leven kwamen. Het was bij talloze hulpverlenende instanties waaronder Bureau Jeugdzorg - bekend dat er problemen in het gezin speelden, maar niemand kon dit drama voorkomen. De landelijke Inspetie Jeugdhulpverlening/ Jeugdbesherming stelde een onderzoek in naar de rol van het Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbesherming. De inspetie onludeerde in haar rapport dat hulpverleningsinstanties langs elkaar heen werkten en dat het ontbrak aan ontinuïteit en duidelijkheid. Verder liet de informatieoverdraht te wensen over en sprak men elkaar niet aan op verantwoordelijkheden. Is de gezinsoah nu het ei van Columbus? En hoe verhoudt de gezinsoah zih met de gezinsvoogd, die nu al bij veel gezinnen optreedt als een soort asemanager? ILLUSTRATIE: WIM STEVENHAGEN Ellen Bakker Teammanager Jeugdhulpverlening, Bureau Jeugdzorg Amsterdam In de basis vind ik het een goed idee. Je zou eigenlijk een gezinsoah op maat moeten hebben. Er loopt in Nederland een groep gezinnen rond met een ontinue risiofator. Soms gaat het beter met ze, soms wat minder. Het gaat op en neer. Heel vaak wordt de hulpverlening afgesloten op het moment dat het weer goed gaat. Dat is ook de opdraht die de jeugdzorg heeft. Maar er is een groep gezinnen waarvan je eigenlijk zou moeten zeggen: nee, we sluiten niet af. Twee keer per jaar komt iedereen die met het gezin te maken heeft bij elkaar. Iemand moet de verantwoordelijkheid op zih nemen om de hulpverleners bij elkaar te roepen. Liefst met het gezin erbij. Eigenlijk zou je een soort ontinumodule moeten hebben voor bepaalde groepen in Amsterdam. Elk Bureau Jeugdzorg kan zo een stapel dossiers tevoorshijn toveren, waaruit blijkt dat problemen ook bij de volgende generatie weer voorkomen. Een moeder die op haar vijftiende met jeugdhulpverlening in aanraking is gekomen, en nu met haar kinderen hulp zoekt. Een gezinsoah zou een gezinsvoogd kunnen zijn, maar het kunnen ook aparte funties zijn. Als je eens of twee keer per jaar de hulpverleners bij elkaar roept en je betrekt de ouders erbij, dan is het probleem van privay vaak snel gesleht. Op de werkvloer kom je vaak tegen dat hulpverleners langs elkaar heen werken. Joop Buinink Stafmedewerker Vedivo Het idee van Ross-Van Dorp is niet nieuw. Het is al een paar jaar oud en komt uit CDA-kring. De staatsseretaris heeft het gewoon weer opgepoetst. Ik denk dat een gezinsoah een goed idee is als een gezin geen hulpvraag heeft, maar er wel hulp nodig is. De problemen zijn dan nog niet zodanig dat er gronden zijn voor ondertoezihtstelling. Gezinsvoogdij is een uiterste maatregel, maar er is een grijs gebied waarin geen hulp wordt geboden, terwijl er wel problemen zijn die niet te lang moeten doorsudderen. Er moet dan iemand zijn een gezinsoah of hoe je het ook noemt - die langdurig en frequent ontat heeft met het gezin. Ik vind wel dat het Bureau Jeugdzorg de gezinsoah moet aanstellen. En niet op basis van geïndieerde hulp. De staatsseretaris wil ook bekijken of het makkelijker kan worden om persoonsgegevens uit te wisselen tussen de vershillende instanties. Ik ben voor meer soepelheid om het belang van het kind beter te kunnen behartigen. Uitwisseling gebeurt nu te weinig. Men is te voorzihtig. Er zijn gezinsvoogden die soms belangrijke dingen van een gezin niet weten. Dat is belahelijk. Vedivo is de koepelorganisatie van instellingen in de (gezins)voogdij en jeugdrelassering. Kitlin Tjin A Djie Stafmedewerker Afra Boddaert /PPI Opleider/oah bij Shool voor Coahing Als het aanstellen van een gezinsoah het enige is, dan is dat een onzinnig idee. Want een oah is iemand die het gezin failiteert. De oah leert het gezin om op eigen wijze de doelen te realiseren die het zih gesteld heeft. Een gezinsoah leert dromen waarmaken. Maar als een gezin in de put zit, dan is daar geen ruimte voor. Failiteren is namelijk wat anders dan de regie overnemen. Een gezinsoah aanstellen is dus onvoldoende voor een gezin dat in een benaderde situatie verkeert. Een oah hoort bij mensen die op kraht zijn. Soms is het nodig dat een ander de regie in het gezin overneemt, bijvoorbeeld omdat het gezin in een slehte onditie is. Zij moeten dan bij de hand worden genomen. Maar dat is niet het werk van een gezinsoah. Wat Ross-Van Dorp beshrijft is eigenlijk een asemanager. Een asemanager is een oördinator, iemand die het proes volgt, evalueert en zaken op elkaar afstemt. Ross-Van Dorp haalt vershillende termen door elkaar. Dat zorgt voor begripsverwarring. Maar ook met het aanstellen van een asemanager, help je de problemen de wereld niet uit. Een gezinsvoogd heeft drie taken: regisseur, oah en asemanager. Daar tussen moet hij of zij wisselen. Gezinsvoogden moeten shakelen als een jongleur, maar vaak willen ze maar één positie innemen. Als een gezinsvoogd de rol van regisseur niet op zih kan of wil nemen, dan kan hij of zij ervoor kiezen die taak uit te besteden of in te kopen. 4

5 D O O R : D O R I N E M O B R O N Jeugdzorg natuurlijke partner Brede Shool De brede shool is hot. Alle Amsterdamse stadsdelen hebben het als speerpunt opgenomen in hun programma. Welzijn- en jeugdzorginstellingen in de agglomeratie Amsterdam zijn dan ook volop bezig om zih te oriënteren op de Brede Shool. We doen atief mee aan allerlei vormen van ouderbegeleiding, shoolmaatshappelijk werk en onderwijshulpverlening. et ligt voor de hand dat welzijn, politie, sport en Hjeugdzorg als partners samenwerken rondom sholen, stelt Gerard Gruppen, direteur van Afra Boddaert PPI. Die samenwerking kan voor ieder kind iets toevoegen. Jeugdzorg en onderwijs werken de laatste jaren steeds beter samen. Zo werkt Bureau Jeugdzorg met Jeugdzorgadviesteams (JAT) en enkele voordeurmedewerkers in het onderwijs, terwijl Afra Boddaert PPI shoolmaatshappelijkwerkers en onderwijshulpverleners op de sholen heeft. Het is dan ook logish dat de jeugdzorg een belangrijke partner is voor de Brede Shool. De vraag is alleen hoe dat vorm moet krijgen. Maria van der Hoeven, de minister van onderwijs, blijft het antwoord nog shuldig. Zij stelde 6 september 2002 op een ongres over de Brede Shool dat onderwijs en jeugdzorg hun beleid beter op elkaar moesten afstemmen. Op die manier moeten problemen bij jongeren sneller worden gesignaleerd en aangepakt. De minister kon ehter niet zeggen op welke manier de jeugdzorg bij zou moeten dragen aan de Brede Shool. Wel wist ze te melden dat ze hiervoor geen extra geld beshikbaar had. Niet alleen De jeugdzorg staat daarin overigens niet alleen. De Amsterdamse welzijnsinstellingen hielden 7 september 2002 een werkonferentie waarin een soortgelijke vraag aan de orde kwam: op welke manier kunnen welzijnsinstellingen partiiperen in de Brede shool. De aanwezigen zagen weliswaar een rol weggelegd in de opvang tussen de middag, maar veel verder kwamen ze nog niet in deze eerste onferentie. Op zih was dat ook niet verwonderlijk, want de Brede Shool is nog volop in ontwikkeling. Het projet Shatkamer heeft al enige ervaring met de Brede Shool. Het projet houdt zih bezig met nashoolse ativiteiten op het gebied van ultuur, sport en maatshappelijke oriëntatie in Geuzenveld/Slotermeer. Doel is het versterken van de ontwikkelingskansen en het vergroten en verbetering van de maatshappelijke toerusting en van partiipatie. Die doelstelling sluit naadloos aan op de doelstelling van de Brede Shool. Daarbij gaat het namelijk om meer dan alleen een verlengde shooldag. De Brede Shool moet de ontwikkelkansen van leerlingen vergroten, wat betekent dat de ativiteiten van welzijn en jeugdzorg in het verlengde van het shoolprogramma moeten liggen. Een vrijblijvend knutsellubje past dus absoluut niet binnen dat onept. Jeanette Rink, oördinator van Shatkamer noemt het zelf verrijking vanuit pedagogish perspetief. FOTO: PETER HILZ/HH Leerlingen van een Brede Shool in Rotterdam krijgen omputerles. Rotterdam loopt op het gebied van de Brede Shool voorop omdat daar in het kader van het ahterstandsbeleid 117 sholen zijn aangewezen als Brede Shool. Rink verder over Shatkamer : We werken nauw samen met de shool, maar ook met bijvoorbeeld het opvoedsteunpunt. Alles kan zo dus mooi op elkaar aansluiten. Kinderen worden gestimuleerd om aan een ativiteit mee te doen, als aanvulling op een vakgeriht onderwerp of om bepaalde vaardigheden te trainen. Natuurlijke manier Gruppen van Afra Boddaert PPI vertelt dat de samenwerking tussen jeugdzorg en de Brede Shool op een natuurlijke manier verloopt: Eigenlijk bestaat de samenwerkingsrelatie met het onderwijs al jaren, maar nu vindt die steeds meer plaats binnen het kader van de Brede Shool. De Brede Shool in Nederland, en dan vooral in de grote steden, riht zih op ahterstandswijken. Daar zijn veel kinderen die je kansarm zou kunnen noemen en de shool biedt juist hen veel mogelijkheden. Voor ons ligt daar ook een belangrijke rol. Die rol moet nog verder worden uitgewerkt, omdat de Brede Shool in Nederland nog in de kindershoenen staat. Gruppen: Als je het vergelijkt met bijvoorbeeld Duitsland of de Sandinavishe landen, zijn we laat. Dat heeft uiteraard te maken met de kleinere afstanden tussen shool en thuis in ons land. Hoe dan ook, de nashoolse opvang en vrijetijdsbesteding zijn bij ons meer een gezinsaangelegenheid. Dat is aan het veranderen. De Brede Shool is in ontwikkeling en is eigenlijk nu al niet meer weg te denken. Al moet er nog veel werk verzet worden voordat het irus draait. De jeugdzorg is in dat irus niet meer weg te denken. Gruppen ziet vooral een rol voor de jeugdzorg in de uitvoering en niet in de ontwikkeling van de strutuur. De strutuur is vooral een zaak van de onderwijs- en welzijnorganisaties. En wat kan die jeugdzorg dan doen? Gruppen: Wij zijn belangrijk in de uitvoering. We doen atief mee aan allerlei vormen van ouderbegeleiding, shoolmaatshappelijk werk en onderwijshulpverlening. Ons ideaal is om over een paar jaar het merendeel van de zorgprogramma s samen met onderwijs, welzijn en kinderopvang gestalte te geven. Beren De jeugdzorg die zorgprogramma s aanbiedt in samenwerking met onderwijs, welzijn en kinderopvang. Het is het ideaal, waarbij instellingen niet langer langs elkaar heen werken, maar de handen ineenslaan. Maar voor het zover is, zullen er eerst enkele beren op de weg moeten worden opgeruimd. Gruppen: Het zijn problemen die we als een serieuze bedreiging moeten beshouwen, helaas. Ten eerste het lerarentekort. Dat zet er een grote druk op de ontwikkelingen. Ten tweede de bureauratisering binnen de jeugdzorg. Daar moeten we zo snel mogelijk iets aan doen. Als we een betrekkelijk eenvoudig programma willen bieden, dan moeten we niet eerst een enorme indiatieproedure volgen... Dan winnen we het vertrouwen niet. Als we het vertrouwen van ouders, kinderen en sholen willen krijgen en houden, dan moeten we daadkrahtig zijn. Dan moeten we waarmaken wat we beloven. 5 KORT Jongeren kennen Bureau Jeugdzorg niet De Bureaus Jeugdzorg genieten een geringe bekendheid onder hun doelgroep. Dat stelt het Landelijk Platform Jeugdzorg in het onderzoek Nu Doen dat 13 september 2002 werd gepresenteerd. De onderzoekers in hun rapport: Niet alleen is de naam onbekend, maar ook waar het Bureau Jeugdzorg voor staat laat aan duidelijkheid te wensen over. Wat kan een Bureau jeugdzorg voor je doen, waar kun je ze vinden en hoe werken ze, zijn vragen die ouders en hongeren stellen. Vragen van mensen die op dat moment hulp zoeken en antwoorden nodig hebben. De onderzoekers baseren hun onlusies op gesprekken met ongeveer vijftig jongeren en tahtig ouders. Onder hen bevonden zih twee meisjes uit Amsterdam. De ouders en jongeren klaagden verder over de slehte toegankelijkheid van de kantoren, de slehte bereikbaarheid van de hulpverleners en de vele wisselingen onder de hulpverleners. De onderzoekers komen met onrete voorstellen om de problemen op te lossen. Zo stellen ze voor jongeren te betrekken bij de voorlihting, voorlihting te geven op sholen, liënten een kaartje mee te geven met telefoonnummers en een inloop- en telefonish spreekuur in te stellen. De onderzoekers in hun rapport: Om aan een flink deel van de wensen van de liënten tegemoet te komen hoeven geen diepgaande onderzoeken en dure evaluaties uitgevoerd te worden. Extra geld is meestal niet nodig. Tegemoetkomen aan de wensen vereist vooral een mentaliteitsverandering. Die verandering begint met het luisteren naar liënten. Meer informatie: Gezinsvoogd ziet liënt vaker Enkele gezinsvoogdij-instellingen zijn in september 2002 begonnen met een proef waarbij gezinsvoogden hun liënten vaker bezoeken. Het gaat om instellingen in Arnhem/Nijmegen, Eindhoven, Gouda en Heerlen. Aanleiding is de veel gehoorde klaht dat gezinsvoogden te weinig aandaht kunnen besteden aan hun liënten. Dit in verband met een te zware aseload. Gezinsvoogden die aan de proef meedoen, kunnen onder andere administratieve taken uitbesteden. Hierdoor kunnen zij uiteindelijk de helft van hun werktijd besteden aan het ontat met liënten. Nu is dat slehts 15 proent van de werktijd. De proef heeft een looptijd van twee jaar en wordt gefinanierd door het ministerie van Justitie. 1,14 miljard voor jeugdzorg De overheid zal in 2003 ruim 1,14 miljard euro uitgeven aan de jeugdzorg. Dat bleek uit de begrotingen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het ministerie van Justitie die op prinsjesdag werden gepresenteerd. VWS zal ruim 750 miljoen euro beshikbaar stellen voor de jeugdzorg. Hiervan is het leeuwendeel miljoen euro - bestemd voor de doeluitkeringen aan de provinies en grootstedelijke regio s. Zij zijn namelijk verantwoordelijk zijn voor de planning van het regionale aanbod aan jeugdzorg. De resterende 40 miljoen euro gaat onder andere naar ondersteunende organisaties. Justitie geeft 389 miljoen aan de jeugdbesherming. De Raad voor de Kinderbesherming krijgt 97 miljoen, de (gezins)voogdij 154 miljoen, de voogdij voor alleenstaande minderjarige asielzoekers 110 miljoen en de jeugdrelassering 25 miljoen.

6 COLOFON Jong aan de Amstel is een gezamenlijke uitgave van vier instellingen voor de jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam: Bureau Jeugdzorg Amsterdam, Afra Boddaert PPI, MKD t Kabouterhuis en SaC-Amstelstad Jeugdzorg. Jong aan de Amstel vershijnt zes keer per jaar. De artikelen in dit blad vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de organisaties. Evenmin kunnen aan de inhoud van dit blad rehten worden ontleend. Overname artikelen Overname van artikelen uit Jong aan de Amstel is alleen toegestaan na voorafgaande shriftelijke toestemming van de redatie. Hoofdredatie Martin Gerritsen Kernredatie Sanne Bender (SaC-Amstelstad), Esther van Dreumel (MKD Kabouterhuis), Anita van Ewijk (Bureau Jeugdzorg Amsterdam), Hans van der Jagt (Afra Boddaert PPI) Redatie Rik van Beijma (SaC-Amstelstad Jeugdzorg), Herbert Budde (Bureau Jeugdzorg Amsterdam), Annette van der Poel (SaC-Amstelstad Jeugdzorg), Matine Sixma (SaC-Amstelstad Jeugdzorg), Loeki Stoeller (Afra Boddaert PPI) Vaste medewerkers Marnix de Bruyne, Tamara Franke, Corina de Feijter, Suzan Hilhorst, Dorine Mobron, Maarten Terlage en Ellen de Vries. Redatie-adres Jong aan de Amstel - Fred. Roeskestraat EC Amsterdam - jongaandeamstel@tisalimail.nl Ontwerp en DTP Roggeveen Grafish Ontwerp Druk Rob Stolk BV D O O R : S U Z A N H I L H O R S T Tienervader wil Sangio zelf opvoeden Het aantal tienervaders steeg volgens het Centraal Bureau voor Statistiek van 1995 tot 2000 van 130 naar 240 per jaar. Dat staat nog steeds in shril ontrast met het aantal tienermoeders, meent Arnold Sturm van het opvangentrum voor tienermoeders van Afra Boddaert PPI. De meeste tienervaders laten het met regelmaat afweten. Ze willen misshien wel, maar kunnen het niet. Jong aan de Amstel bezoht een van hen die het in elk geval anders wil doen. Giovanni Braams is net ahttien en heeft een zoon van vier maanden: Sangio. De baby woont bij de moeder en haar ouders, maar Giovanni is druk bezig geshikte woonruimte te zoeken voor zijn gezin. Ik wil ontinu in de buurt zijn van mijn zoon, ik wil niet dat anderen Sangio opvoeden, dat wil ik zelf doen. Giovanni heeft geen gemakkelijke periode ahter de rug. Toen hij hoorde dat zijn vriendin zwanger was, was hij blij, maar het was ook moeilijk. Ik had informatie willen krijgen over wat het betekent om op mijn leeftijd een kindje te krijgen. Ik zoht hulp om die dingen te regelen die nodig zijn wanneer je een kind gaat opvoeden, een huis, een goede baan. Giovanni belde heel wat instanties in Amsterdam. Hij ging ook op gesprek bij Opvoedingsadvies Nu de baby geboren is heeft hij naast de praktishe zaken ook behoefte aan advies over de opvoeding. Ik doe het volgens mij niet sleht. Ik zorg dat ik Sangio elke dag zie. Hij krijgt alle aandaht die hij nodig heeft. Toh heb ik behoefte aan begeleiding. Giovanni is een uitzondering, wat maakt dat de hulpverlening aan tienervaders nog stevig in de kindershoenen staat. Annemarie Lattmann, ollega van Sturm, herkent dit: Zelden is de tienervader nog in beeld als een tienermoeder zih aanmeldt. Dat heeft vaak te maken met de relatie tussen de ouders, een ehte tienerliefde, niet erg stabiel dus. Sturm: We hebben ook te maken met traditie. Het is nog steeds vanzelfsprekend dat de moeder zih om het kind bekommert. Afra Boddaert PPI vindt het belangrijk de vader te stimuleren niet alleen pampers voor hun kind te kopen, maar ook bij te dragen aan de opvoeding. De ouders verwahten veel van elkaar, maar de norm lijkt dat materiele steun zwaarder weegt dan steun in de opvoeding. Door video-interatie proberen we hier meer de nadruk op te leggen. We filmen de vader en het kind en evalueren de band met hem. Ook zijn ze welkom al ze ergens over willen praten en we gaan geregeld op huisbezoek, verklaart Lattmann. Erkenning Sturm: Een tienervader krijgt een hoop verwijten en wordt vaak van zijn kind vandaan gehouden. Wij erkennen de jongens ehter als de vader van hun kind. Toh JEUGDZORG De jeugdzorg in de agglomeratie Amsterdam Bureau Jeugdzorg Amsterdam en Bureau Jeugdzorg Amstelland/Meerlanden Zaanstreek/Waterland (AM/ZW) zijn verantwoordelijk voor de intake van liënten. Deze organisaties vormen als het ware de voordeur voor de jeugdzorg. Hier wordt ook vastgesteld welke hulp de jongeren en hun ouders nodig hebben. Als kan worden volstaan met kortdurende, eenvoudige hulp, dan wordt deze door Bureau Jeugdzorg verleend. Indien er meer nodig is, dan leidt Bureau Jeugdzorg de liënt naar een zorgprogramma. Deze programma s worden uitgevoerd door drie instellingen voor Hulp Op Indiatie (HOI): Afra Boddaert PPI, MKD t Kabouterhuis en SaC-Amstelstad Jeugdzorg. Zij bieden zowel ambulante als residentiële hulp. Bureau Jeugdzorg Amsterdam Jan Luijkenstraat CT Amsterdam tel.: website: Bureau Jeugdzorg AM/ZW Westzijde EB Zaandam tel.: seretariaat@bjz-amzw.nl website: - Afra Boddaert PPI Plantage Middenlaan DB Amsterdam tel.: seretariaat@abppi.nl website: MKD t Kabouterhuis Amsteldijk LK Amsterdam tel.: zuid@kabouterhuis.nl website: Soiaal-Amstelstad-Jeugdzorg Fred. Roeskestraat EC Amsterdam tel.: fax.: info@sa-amstelstad.nl website: FOTO: SAKE RIJPKEMA Bureau Jeugdzorg. Ze konden weinig voor mij doen. De hulpverlening riht zih op tienermoeders, maar voor tienervaders is er niets. Niemand die mij bijvoorbeeld kon helpen meer druk te leggen op instanties. Giovanni Braams: De hulpverlening riht zih op tienermoeders, maar voor tienervaders is er niets. is er weinig respons. Ze voelen zih vaak te stoer voor de hulpverlening en komen hun afspraken niet na. Eht pubers. We hebben geen tijd daar veel energie in te steken. Uiteindelijk zijn we er toh voor de moeder. Buiten Afra Boddaert PPI is er volgens Lattmann niets geregeld voor tienervaders: Ze zouden hulp kunnen zoeken bij een maatshappelijk werker, iemand van Streetorner bijvoorbeeld. Maar aan hulp speiaal geriht op tienervaders is er niets. Giovanni: De hulpverlening heeft voor mij afgedaan. Ik hou veel van mijn vriendin, samen met haar lukt het ook wel om Sangio een veilig thuis te geven. Er zijn een hoop jongens die hun vriendin laten zitten als ze zwanger raakt. De hulpverlening moet beseffen dat niet iedereen zo is. 6

7 D O O R : E L L E N D E V R I E S Derde Oever helpt bij signaleren stoornissen Op een of andere manier konden jeugdrelasseerders en geestelijk gezondheidswerkers elkaar in het verleden niet vinden. Een kwestie van andere werkstijl, andere werksoort, verklaart Henry Janssen, projetleider Jeugdrelassering bij Bureau Jeugdzorg Amsterdam. Toh sloegen beide werksoorten dit jaar de handen ineen. De jeugdzorg had namelijk steeds meer behoefte aan psyhiatrishe expertise. In maart startte daarom een projet met de Derde Oever. De Overshiestraat is het enige kantoor van Bureau Jeugdzorg dat in het kader van het pilotprojet samenwerkt met de Derde Oever. Het vermoeden dat sommige lastige jongeren aan een psyhiatrishe stoornis leden was er langer, maar harde ijfers ontbraken. Die zijn er nu wel. Sinds de start van het projet is het aantal jongeren dat wordt doorverwezen naar de Derde Oever vier keer zo groot als bij andere bureaus, onstateert Janssen. Dat betekent dat er voorheen psyhiatrishe aandoeningen werden gemist, maar ook dat we jongeren nu beter individueel kunnen helpen. Bijspijkeren De fous van relasseringsmedewerker was voorheen vooral geriht op strafrehtelijke zaken in plaats van D O O R : M A A R T E N T E R L A G E Snel surfen naar jeugdzorg Mensen die het internet raadplegen voor informatie over jeugdzorg, jeugdhulpverlening of leer- en opvoedingsproblemen hoeven maar één internetadres in hun favorieten op te nemen: De jeugdzorg lijkt soms een doolhof, maar geldt dat ook voor mensen die via internet informatie zoeken? Jeugdzorg.pagina.nl vormt in elk geval een goede voordeur, om het jeugdzorgjargon eens te gebruiken. Op deze dohter van startpagina staan de meeste belangrijke links helder op onderwerp geseleteerd. Met één klik op de muis kom je tereht bij websites over jeugdzorg, jongereninformatiepunten, jeugdhulpverlening, pedagogishe diensten en op sites over speifieke problemen zoals ADHD en dyslexie. De website heeft een aparte ategorie voor deskundigen die naar sites met allerlei relevante onderwerpen en instellingen verwijst. Sommige sites hebben de vermelding tip gekregen, zoals bijvoorbeeld de stihting Jeugdinformatie ( Op deze inderdaad uitstekende site van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) staan onder het kopje De sites allerlei relevante links voor professionals en opvoeders vermeld. Tevens is er een aparte ategorie met belangrijke websites voor kinderen en jongeren waar een leerkraht een leerling naar kan verwijzen. Ter illustratie: onder het kopje Kindermishandeling wordt met herkenbare verhaaltjes aan kinderen uitgelegd wat er onder mishandeling wordt verstaan en welke stappen ze kunnen ondernemen: de kindertelefoon bellen, praten met de meester of juf, of praten met een aardige tante of FOTO: HARM WOUTERS/HH Jongeren roken een joint in een Amsterdamse offeeshop. Zeker bij druggebruik is niet altijd duidelijk of probleemgedrag een psyhiatrishe omponent heeft. psyhiatrishe aandoeningen. Daarom werden zij bijgespijkerd door ollega s van de Derde Oever. Het leren herkennen van psyhiatrishe ziektebeelden stond daarbij entraal. Vragenlijsten dienen daarbij als belangrijk instrument tijdens het eerste gesprek met de liënt. Janssen: Het gaat om gevalideerde sreeningsinstrumenten die vanuit het Engels vertaald zijn naar het Nederlands en Arabish. De relasseringsmedewerker neemt die vragenlijst door met de jeugdigen, ouders en shool. Het gaat om vragen over ontat met leeftijdgenoten, zelfmoordpogingen en alohol- en drugsgebruik. Volgens Mohammed Salihi, jeugdrelasseerder, is het werken met vragenlijsten prettig. Via de vragenlijsten krijg je meer en sneller inziht in het gedrag van de jongere. Omdat ouders en shool de lijst ook invullen kun je vergelijken. Via de standaardvragenlijst kunnen zaken die in eerste instantie niet diret zihtbaar zijn toh aan het liht worden gebraht, meent hij. Dat is vooral van belang voor relasseringswerkers die minder deskundig zijn in het herkennen van psyhiatrishe problemen. De werker legt de uitkomsten vervolgens voor aan een gedragsdeskundige, die wordt bijgestaan door een soiaal verpleegkundige van de Derde Oever. Zonodig wordt de kinder- en jeugdpsyhiater van de Derde Oever ingeshakeld. Bovendien gaat de doorverwijzing veel sneller dan voorheen. oom. Al doet dit laatste advies wat vreemd aan als je net het verhaal mijn oom zit aan me hebt beluisterd. Speifieke informatie Wanneer je speifieke informatie zoekt over jeugdzorg kan je ook diret op je adresbalk intypen. Op deze site van het Landelijk Platform Jeugdzorg (LPJ) vind je veel heldere informatie over de strutuur van jeugdzorg en onder Wegwijzer staan behalve handige links en adressen ook een heel praktish woordenboek dat het vakjargon voor de leek vertaalt. Onder het kopje Praktijk vinden we een interessant stukje over wahtlijsten. Daarin staat dat de nieuwe Wet op de Jeugdzorg voorshrijft dat jeugdigen reht hebben op snelle zorg op maat, maar dat door de lange wahtlijsten in de jeugdzorg dit op korte termijn vaak niet mogelijk is. Voor wie daarover zijn beklag wil doen heb ik nog een laatste tip: het Advies en Klahtenbureau Jeugdzorg ( Onder het kopje Heeft klagen zin? staat dat klagen van het allergrootste belang is om dat alleen dan het AKJ bij Jeugdzorg kan signaleren wat er verbeterd moet worden. Bij deze! Bezohte sites: jeugdzorg.pagina.nl KORT Grote vershillen tussen zorgtoewijzingsorganen De eenvormigheid van de jeugdzorg laat nog veel te wensen over, zo blijkt uit het rapport Zorgtoewijzingsorganen in kaart van het Landelijk Platform Jeugdzorg. Uit het rapport blijkt dat er grote vershillen zijn in de werkwijze van de 24 zorgtoewijzingsorganen die Nederland telt. Door deze grote vershillen is een vergelijking ondoenlijk en is het zelfs niet mogelijk de meest doeltreffende werkwijze vast te stellen. Een zorgtoewijzingsorgaan is verbonden aan het Bureau Jeugdzorg en bepaalt aan de hand van de hulpvraag welke zorg een liënt nodig heeft. De zorgaanbieders in de agglomeratie Amsterdam zijn dat Afra Boddaert PPI, MKD t Kabouterhuis en SaC- Amstelstad Jeugdzorg - moeten deze zorg vervolgens bieden. Een belangrijk knelpunt bij de zorgtoewijzing is de indiatiestelling. Het ministerie wilde dat de Zorgtoewijzingsorganen de indiatiestelling alleen proedureel zouden toetsen en niet inhoudelijk. In de praktijk blijken de Zorgtoewijzingsorganen een indiatiestelling ehter wel inhoudelijk te toetsen en dat leidt weer tot wrijving met de zorgaanbieders. Meer informatie: Studiemiddag Janusz Korzak De Janus Korzak Stihting Nederland, het ROC Amsterdam, de Hogeshool van Amsterdam en het Overleg Jeugdzorg agglomeratie Amsterdam (OJA) houden 30 januari 2003 een studiemiddag en avond onder de titel Naast jongeren gaan staan. Doel is onder andere dat mensen die diret of indiret met de jeugdzorg te maken hebben, kennis kunnen maken met de ideeën van de Pools-Joodse pedagoog, arts en shrijver Janusz Korzak. Korzak leefde van 1878 tot 1942 en had vooruitstrevende ideeën over de partiipatie van jongeren in de hulpverlening. Aan bod komen thema s, zoals Opvoedingsondersteuning, hoe doe je dat?, Opvoeding in een gezinsahtige sfeer in een bijzondere residentiële woonomgeving, Signalering van verwaarlozing en mishandeling bij kinderen en jongeren, Taakstraffen, Hulp aan randgroepjongeren en Partiipatie van jongeren. Meer informatie: Janus Korzak Stihting Nederland INGEZONDEN Voogd of gezinsvoogd? Uit een mededeling in de rubriek Kort in het vierde nummer van Jong aan de Amstel maak ik op dat de redatie zih niet goed raad weet met het vershil tussen gezinsvoogdij-instelling en de uit oude tijden stammende term voogdij-instelling. De redatie valt daarmee weliswaar niet uit de toon in vergelijking met vrijwel alle landelijke en regionale dagbladen, maar ik neem aan dat Jong aan de Amstel zih daar als vakblad niet aan wenst te spiegelen. U shrijft in de kop Veel klahten over voogdij-instellingen, maar uit het inspetieverslag maak ik op dat het gaat om de wijze waarop de voogdij door de (gezins)- voogdijinstellingen wordt uitgeoefend. Overigens lees ik Jong aan de Amstel met veel plezier en interesse. Joop Buinink, beleidsmedewerker Vedivo 7

8 T E K S T: M A R T I N G E R R I T S E N F O T O : S A K E R I J P K E M A DE CLIENT Syreeta Faverus, moeder van Jervin (4 jaar) van de daghulpgroep Een luisterend oor is belangrijk Jervin zit hier nu iets langer dan een jaar en het gaat prima. De opvang en begeleiding zijn eht heel goed. Toen hij hier kwam, kon hij nauwelijks praten. Nu is hij met gigantishe sprongen vooruit gegaan. Hiervoor zat hij op een gewone rèhe. Met zestien kinderen op een groep en twee leidsters. Ten minste als er niet iemand ziek was. Je valt dan als kind een beetje in het niet. En Jervin vroeg veel aandaht en begeleiding, maar dat kon hij in zo n grote groep niet krijgen. Hier bij De Pinguïns hebben ze twee leidsters voor aht kinderen. En soms zijn het er maar vier, want de groep zit niet elke dag vol. Zij kunnen eht aandaht aan een kind geven en daar profiteert Jervin van. Eigenlijk kan ik niet zo snel iets negatiefs over de hulpverlening vertellen. Ja, Jervin moet naar een speiale shool en daarvoor is een gigantishe wahtlijst. Dat is zeker vervelend, maar daar kunnen ze hier niets aan doen. Dat ik zo positief ben, komt ook doordat ik een goed persoonlijk ontat heb met de hulpverleners. Ik heb hier te maken met de maatshappelijk werkster en de leidster die verantwoordelijk is voor Jervin en met beide kan ik het persoonlijk heel goed vinden. De maatshappelijk werkster regelt veel. Niet alleen voor Jervin. Ze is ook benieuwd hoe het met mij gaat. Hoe gaat het me jou? Hoe loopt alles nu? Zijn er dingen waarmee ik kan helpen? Zo n luisterend oor is belangrijk. Jervin verblijft in de daghulpgroep 0 4 jaar in Amsterdam Zuidoost van Afra Boddaert PPI 8 D O O R : C O R I N A D E F E I J T E R Aline Euser: Met de ouders bekijk ik wat haalbaar is In het Medish Kleuterdagverblijf (MKD) t Kabouterhuis verblijven kinderen van anderhalf tot zeven jaar met ernstige gedragsproblemen en ontwikkelingsstoornissen. Het MKD kan ook speifieke diagnostiek en therapie aanbieden, zoals speltherapie en logopedie. De hulp riht zih niet alleen op het kind, maar ook op de ouders. Aline Euser werkt als ouderbegeleider in de loatie Amsterdam-Noord. ls ouderbegeleider ben ik de ontatpersoon tussen A de ouders en onze instelling. Ik let erop of de ouders voldoende gehoord worden en of ze genoeg informatie krijgen die toegankelijk is voor hen. Ik hou ook in de gaten of de afspraken over de behandeling van hun kind aansluiten op hun wensen. We adviseren de ouders bij de opvoeding en geven pedagogishe ondersteuning. Daarvoor maken we gebruik van videohomtraining, zodat we het gedrag van het kind en de ouders positief kunnen beïnvloeden. Vervolgens kunnen we dan afspraken maken over hoe ze zo prettig mogelijk met elkaar kunnen leren omgaan. We geven ook ambulante gezinsbehandelingen aan huis, zodat het kind niet in een groep geplaatst hoeft te worden. Voor de ouders is dat prettig, omdat ze zo hun kind thuis kunnen helpen. En we kunnen ze sneller helpen. Maar er zullen altijd wel kinderen blijven die meer gebaat zijn bij plaatsing in een leefgroep, omdat ze daar bijvoorbeeld soiale vaardigheden kunnen leren of oefenen. Samen met de ouders kijk ik naar wat haalbaar is. Ouders willen het heel goed doen en dan is het soms moeilijk om te merken dat iets niet lukt. Ze moeten zihzelf toestaan dat het niet in een keer kan, maar dat het in kleine stappen moet. Aline Euser: Ouders doen allemaal op hun eigen manier vreselijk hun best om het goed te doen. Anders dan anders In haar kamer staat een ingelijste poster met daarop een gediht van Hans Andreus. Je bent zo mooi anders dan ik maar ik zou je nooit anders dan anders willen. Dit gediht verwoordt een uitgangspunt dat Aline in haar werk hanteert. Ouders doen allemaal op hun eigen manier vreselijk hun best om het goed te doen. Dé manier bestaat niet, iedere ouder kan daarin zijn eigen manier vinden. Zoals iemand ouder wil zijn is soms voldoende, goed genoeg. Ik wil waardering hebben voor hoe iemand ouder is. Daarom vind ik het in mijn eigen ontwikkeling als ouderbegeleider belangrijk dat ik een open blik houd en mezelf regelmatig afvraag of ik niet te veel voor de ouders heb bedaht hoe het hoort. FOTO: JAAP MAARS DE WERKER