Nota economisch beleid Vastgesteld door de Oosterhoutse gemeenteraad op 21 september 2004

Transcriptie

1 Nota economisch beleid Vastgesteld door de Oosterhoutse gemeenteraad op 21 september 2004

2 Inhoud pagina Aan het werk 5 1 Inleiding 6 2 Terugblik Werkgelegenheid Bedrijvigheid Segmentering Revitalisering en parkmanagement Detailhandel, toerisme en recreatie Relatie gemeente-bedrijfsleven 10 3 Trends, ontwikkelingen en uitgangspunten Algemene uitgangspunten voor de lokale overheid Kaderstellende uitspraken en ontwikkelingen op "aanpalende" beleidsterreinen Trends en ontwikkelingen 11 4 Sterkte-zwakteanalyse 14 Onderwerp: Arbeidsmarkt 14 Onderwerp: Ruimtelijke structuur 16 Onderwerp: Infrastructuur 18 Onderwerp: Relatie overheid-bedrijfsleven 20 5 Speerpunten voor nieuw beleid Het verbeteren van de aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid Het waarborgen van de bereikbaarheid van de in Oosterhout gevestigde bedrijven Een heroriëntatie op de positie van Oosterhout in de regio en op de regionale samenwerkingsverbanden Het versterken van de relatie tussen lokale overheid en bedrijfsleven 26 Lijst van in de nota gehanteerde afkortingen 28

3 Aan het werk Wie vandaag de dag in de krant verhalen leest over economische ontwikkelingen, zal niet zelden worden geconfronteerd met termen als globalisering en internationalisering. Steeds meer bedrijven ontwikkelen wereldwijde strategieën. Waar een paar decennia geleden fabrieksdirecteuren nog beslissingen namen over het al of niet aanschaffen van een nieuwe productielijn, breken nu CEO s want ook de functiebenaming is aan verandering onderhevig - zich het hoofd over het aanboren van nieuwe markten als India of China. En als er een staking is in Nigeria, stijgt bij het pompstation om de hoek de benzineprijs met twee eurocent. Met andere woorden: economie is iets wat zich vooral op het mondiale toneel afspeelt en waar alle ontwikkelingen aan elkaar geknoopt lijken te worden. Tegen die achtergrond lijkt het wellicht naïef of, erger nog, getuigen van ernstige zelfoverschatting om als bestuur van een gemeente van inwoners met een nota over economisch beleid te komen. Want als er op het gebied van economie voor een overheid al te sturen zou zijn wat je je al in gemoede kunt afvragen dan is het toch zeker de vraag of dit op lokaal niveau mogelijk is. En inderdaad, ik ben de laatste om te ontkennen dat het Oosterhoutse college van b. en w. vanaf het Slotjesveld enige invloed heeft op bijvoorbeeld de ontwikkeling van grondstofprijzen. Evenmin zult u van mij horen dat wij investeringsbeslissingen van Oosterhoutse ondernemers direct kunnen beïnvloeden. Maar waarop wij als overheid wél enige invloed kunnen uitoefenen, is het creëren van randvoorwaarden die een gunstige ontwikkeling van de lokale economie en daarmee ook de werkgelegenheid mogelijk maken. Als een Oosterhoutse ondernemer voor een investeringsbeslissing staat, wil hij natuurlijk wel enige zekerheid over de toekomstige bereikbaarheid van zijn bedrijf of over het toekomstig woonklimaat hebben. Hij is er ook bij gebaat dat de gemeente hem snel en adequaat dus liefst via één en dezelfde ambtelijk contactpersoon helpt bij het verkrijgen van de benodigde vergunningen. Als de investering ook nog leidt tot extra werkgelegenheid, dan is het mooi meegenomen dat in de directe omgeving voldoende goed opgeleid personeel te vinden is. En op al deze beleidsterreinen heeft de lokale overheid natuurlijk wel en vaak heel direct invloed. Dus is het wel degelijk goed om eens in de vier, vijf jaar als gemeentebestuur op een rijtje te zetten welke economische ontwikkelingen op ons af lijken te komen en welk beleid de gemeente moet formuleren om de bedrijvigheid in de gemeente te (blijven) ondersteunen. Dat komt allemaal in deze nota samen. Er is dus echt sprake van integraal beleid. Maar met alleen integraliteit ben je er niet. Beleidsvoornemens moeten ook nog worden uitgevoerd. En zeker bij economisch beleid, waar de directe sturingsmogelijkheden van de overheid beperkt zijn, ben je hiervoor ook afhankelijk van derden. In dit geval zijn dit niet alleen (organisaties van) ondernemers, maar ook instellingen als het CWI en de Kamer van Koophandel. Het is daarom belangrijk dat dit beleid niet achter een bureau op het Oosterhoutse stadhuis is bedacht, maar dat het in goede samenspraak met de direct belanghebbenden is opgesteld. Ook zij kunnen zich vinden in de lijnen die in deze nota worden uitgezet. Er is breed draagvlak voor het in deze nota vastgelegde beleid. Dus wat mij betreft, geldt nu, in meerdere opzichten: Aan het werk!. 5 Yves de Boer, wethouder Economische Zaken van de gemeente Oosterhout Aan het werk

4 1 Inleiding 2 Terugblik Daarvoor bestaat er een te grote verwevenheden met andere beleidsterreinen: er is sprake van interdependentie. Bij het opstellen van de nota is het goed hiermee rekening te houden: dat betekent de keuze voor een zo integraal mogelijke aanpak, in de wetenschap dat economisch beleid "alleen" geen antwoord kan geven op geconstateerde vragen en problemen. Op de deelterreinen detailhandel en toerisme en recreatie zal deze nota verwijzen naar in het recente verleden door de gemeenteraad vastgestelde beleidsnotities. Overigens heeft dit college het voornemen het beleid op deze deelterreinen in de toekomst niet langer in aparte nota s te formuleren, maar te integreren in één allesomvattende nota economisch beleid. Temeer omdat de overheid nu juist op deze deelterreinen de meeste sturingsinstrumenten tot haar beschikking heeft. De gemeente Oosterhout heeft sinds halverwege de jaren tachtig de De directe sturingsmogelijkheden van de overheid zijn beperkt Het is goed gebruik bij het formuleren van nieuw beleid te beginnen Toch valt er bij deze op zichzelf gunstige ontwikkeling een aantal ambitie iedere vijf jaar een nieuwe nota economisch beleid het licht Het zijn vooral lokale ondernemers die, onder invloed van veelal met een terugblik op de ontwikkeling van het beleid over de afgelopen kanttekeningen te maken: te doen zien. Soms gebeurt dat door een compleet nieuw beleidsplan externe (conjuncturele) invloeden, het plaatselijk economisch klimaat periode. Dit hoofdstuk beschrijft hoe de lokale economie zich In 1995 stond Nederland aan de vooravond van een sterke te schrijven, een andere keer wordt met een herijking van bestaand bepalen. De directe invloed van de gemeente is betrekkelijk sinds de vaststelling van het laatste Economisch Actieplan economische opleving, terwijl er nu juist sprake is van een beleid volstaan. De meest actuele "overall"-nota op het gebied van klein. Dat vraagt een op participatie en samenwerking gerichte houding Oosterhout (1995) heeft ontwikkeld. teruglopende economie. Zo is in de afgelopen twee jaar de werk- economisch beleid dateert van januari 1996 (Economisch Actieplan van de lokale overheid. In het proces van de totstandkoming van loosheid fors gestegen. Onduidelijk is nog of nu al het dieptepunt Oosterhout). In het politiek akkoord is daarom ook opgenomen deze concept-nota is aan deze samenwerking vorm en inhoud gege- In de afgelopen tien jaar kende Nederland een uitzonderlijke econo- is bereikt (zoals in 1995 het geval bleek te zijn), of dat dit nog moet dat in deze collegeperiode een nieuwe beleidsnota het licht ven. Er zijn openbare discussiebijeenkomsten over de ontwikkeling mische groei. Het aantal banen groeide fors en de werkloosheid komen (zie de grafieken 1 en 2). zal zien. van het economisch beleid gehouden. Daarnaast is het proces begeleid daalde tot een absoluut laagterecord. Bepaalde bedrijfstakken Het aantal Oosterhouters dat buiten de gemeentegrenzen een door een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van kampten zelfs met onvervulbare vacatures. baan vond, groeide harder dan het aantal personen (zowel Deze nota wil een nieuwe, integrale visie op de sociaal-economische CWI, Federatie Detailhanden en Horeca, Kamer van Koophandel, Ook de Oosterhoutse economie heeft zich in deze periode voorspoedig Oosterhouters als forenzen) die hier een baan vonden. ontwikkeling voor de periode geven. Zij zal dus antwoord MKB Oosterhout en VICO. ontwikkeld (zie tabel 1). Ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt is sprake geweest geven op de vraag hoe het Oosterhoutse gemeentebestuur hieraan van banengroei, maar die is niet duurzaam gebleken. Zodra het vorm en inhoud geeft. Bij het formuleren van dit antwoord is het verstandig Oosterhout ligt niet op een eiland Tabel 1 Oosterhoutse economische kengetallen 1995 versus 2003 tij economisch tegen zit zoals nu het geval is komen zij als tevoren stil te staan bij de volgende noties: Oosterhout is geen eiland in de regio. Dat geldt voor zeer veel eersten weer buiten het arbeidsproces te staan. beleidsontwikkelingen, maar zeer zeker voor economisch beleid Economisch beleid "sec" bestaat niet Datgene wat in Oosterhout gebeurt, is niet zelden het gevolg van Aantal bedrijfsvestigingen Bedrijvigheid 6 Economisch beleid kan nooit als losstaand beleid ontwikkeld worden. (boven)regionale ontwikkelingen. Aan de andere kant hebben keuzes Aantal werkzame personen In de periode vanaf 1996 zijn in Oosterhout drie grotere bedrijven- 7 die in Oosterhout gemaakt worden, ook effecten voor de buurgemeenten. Groei werkgelegenheid 1,4% 0,2% terreinen de Wijsterd, Everdenberg en Hoevestein gerealiseerd, Dat vraagt in de nota economisch beleid dus ook om Aantal niet-werkende werkzoekenden terwijl tegelijkertijd een forse aanzet is gedaan met Weststad III. een sterk regionaal accent. Werkloosheidspercentage 5,2% 5,5% In totaal is in deze periode voor 114 hectares aan bedrijvengrond uitgegeven (gemiddeld 14,25 hectare per jaar). Dat leverde de gemeente Ingrepen in de structuur zijn nodig 25,5 miljoen aan winstnemingen. Een en ander resulteerde in een De algemene economische situatie is slecht. Nederland bevindt zich in een positie van laagconjunctuur, waarbij het opvallend is dat het economisch herstel aanzienlijk trager gaat dan in de ons omliggende landen en vergelijkbare economieën. De economie herstelt zich niet "vanzelf", er zijn structuurwijzigingen nodig om de economische situatie in Nederland duurzaam te versterken. Ook op regionaal en lokaal niveau zijn dit soort veranderingen gewenst; op de Oosterhoutse schaal wil deze nota in weerwil van de op zich bescheiden sturingsmogelijkheden van de lokale overheid een bijdrage aan dit proces leveren. 2.1 Werkgelegenheid Oosterhout heeft bijzonder geprofiteerd van de economische hausse in de tweede helft van de jaren 90. Dat is onder andere veroorzaakt door het tijdig voorradig hebben van een groot en geschakeerd aanbod aan bedrijventerreinen in onze stad. Deze "plus" werd als het ware nog versterkt doordat elders in de regio met name in Breda slechts weinig bedrijvenlocaties werden aangeboden. Vooral binnen de kantorenmarkt was de schaarste groot. Mede als gevolg hiervan was er sprake van een sterke groei van het aantal banen en daalde de werkloosheid met rasse schreden (zie grafieken 1 en 2). forse uitbreiding van het aantal bedrijven en dus werkgelegenheid (zie de grafieken 3 en 4). Voor de bijzonder gunstige exploitatie van deze bedrijventerreinen is als belangrijkste reden aan te geven de toegenomen vraag (als gevolg van de aantrekkende economie). Die sterk toegenomen vraag in combinatie met de schaarste aan bedrijventerreinen in de regio zorgde er bovendien voor dat de grondprijzen in de afgelopen periode fors stegen. Daarnaast wordt het resultaat gunstig beïnvloed door het feit dat Oosterhout de afgelopen jaren erin geslaagd is een flink aantal, soms forse, overheidssubsidies binnen te halen. De meest in het oog Grafiek 1 procentuele groei werkgelegenheid Grafiek 2 ontwikkeling werkloosheid Aantal werkzoekenden (NWW) werlkoosheidspercentage Bron SES Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Bron CWI Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Inleiding Terugblik

5 Het gaat bij de uitgifte van bedrijventerreinen natuurlijk niet alleen om het genereren van inkomsten voor de gemeente. Vanuit economisch oogpunt is het creëren van een goed en stabiel economisch klimaat, gebaseerd op een gevarieerd aanbod aan werkgelegenheid veel meer van belang. Die diversiteit aan werkgelegenheid heeft in Oosterhout de afgelopen periode vorm gekregen door segmentering. Ieder bedrijventerrein heeft zijn "eigen" identiteit: Hoevestein: accent op specifieke kantoorfuncties, zowel groot- als kleinschalig; De Wijsterd: etalagefuncties in het overgangsgebied tussen wonen en (grootschalig) werken: woon/werkkavels en kleinschalige, milieuvriendelijke werkgelegenheid; Everdenberg: grootschalige invulling als "foodpark" met klein- Grafiek 3 gronduitgifte bedrijventerreinen Grafiek 4 groei aantal bedrijven schalige en gedifferentieerde randbebouwing; Weststad III: het accent op multimodaliteit en een strikte scheiding van spoor- en watergebonden functies, maakindustrie en zichtlocaties. Als gevolg van deze segmentering wordt het, meer dan in het verleden, mogelijk bedrijventerreinen een eigen gezicht te geven en ze meer af te stemmen op de omgeving. Zo leidde dit op Hoevestein tot een architectonisch hoogwaardige entree aan de zuidzijde van de stad. Op De Wijsterd zorgen de woon/werkkavels voor een "natuurlijke" overgang van het wonen in Vrachelen naar de grootschalige bedrijvigheid op Weststad. De gedifferentieerde randzone op Everdenberg vormt weer juist de gewenste overgang naar het land- Bron SES Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Bron SES Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S de Martens-bedrijven en de nieuwe vestiging van het distributiecentrum van Ikea. De herhuisvesting van Martens betekende niet alleen een clustering van watergebonden functies (in milieucategorie 5) op een locatie waar ze, gezien de aard van de bedrijvigheid, ook daadwerkelijk thuis horen. De verhuizing heeft namelijk ook positieve gevolgen voor de verbetering van het woon- en leefklimaat in de woonwijk Dommelbergen. Bovendien kan de vrijkomende locatie aan Statendam worden heringevuld met hoogwaardiger en beduidend arbeidsintensievere werkgelegenheid. Met de komst van Ikea kon allereerst de aanleg van de spoorlijn voor Weststad III worden veilig gesteld binnen het meerjareninvesteringsprogramma (MIP) van Rijkswaterstaat, zonder gemeentelijke bijdrage. Daarnaast leidde de grote ruimteclaim ertoe dat de gemeente (voor eigen rekening) op het gehele bedrijventerrein minder hoofd- springende daarbij zijn de bijdrage uit het fonds stads- en dorpsvernieuwing voor de ontwikkeling van Hoevestein en de Stirearijpe grond werd verkocht. De gemeente kon met deze grondverkoop infrastructuur hoefde aan te leggen, aangezien aan Ikea niet-bouwsubsidie voor Weststad III. bovendien in één klap alle voorinvesteringen in Weststad III terugverdienen. En tenslotte geldt dat de vestiging van Ikea ook leidde tot 8 Voor de ontwikkeling van Weststad III zijn twee transacties al is het extra werkgelegenheid, met name in banen aan de onderkant van de scoort een ruime zeven. 9 alleen al vanwege de omvang van belang: de herhuisvestiging van arbeidsmarkt Revitalisering en parkmanagement Segmentering schappelijk waardevolle buitengebied. En bij Weststad III tenslotte biedt de landschappelijke inpassing (inclusief aanleg van eco-zone) een natuurlijk tegenwicht tegen het grootschalige karakter van dit terrein. De overige vestigingscondities op dit terrein waarborgen daarnaast dat ook daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van de, tegen redelijk hoge kosten aangelegde, spoor- en havenfaciliteiten. De activiteiten van de gemeente hebben zich vanaf 1995 overigens In verschillende onderzoeken in de afgelopen jaren wordt geconstateerd dat Oosterhout beschikt over een heldere en eenduidige niet alleen gericht op het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid. In de wetenschap dat bestaande bedrijventerreinen slechts hun winkelstructuur, met een aantrekkelijk kernwinkelgebied en goede waarde behouden als wordt geïnvesteerd in het minimaal in stand parkeervoorzieningen. Dit kernwinkelgebied heeft een regionale houden van de kwaliteit, is er ook een sterk accent komen liggen op functie, is compact en biedt de mogelijkheid om binnen en buiten revitalisering en parkmanagement. te winkelen. Daarnaast zijn er twee goed functionerende wijkwinkelcentra, waarvan de ene (Zuiderhout) enige jaren geleden een facelift Bij revitalisering is het meest in het oog springende project het upgraden van het, uit de midden van de jaren vijftig, daterende heeft gekregen en de andere (Arkendonk) momenteel wordt opgeknapt. Tot slot is er nog een aantal buurtsteunpunten en solitair bedrijventerrein Vijf Eiken. In samenspraak met de ondernemers en met aanzienlijke rijkssteun (TIPP-subsidie ad _ 4 miljoen) zal in functionerende winkelbedrijven. In het kader van de herijking van het totaal circa _ 10 miljoen worden geïnvesteerd in het aanpassen van detailhandelsbeleid is in 2003 geconstateerd dat deze structuur niet het bedrijventerrein aan de eisen die de 21e eeuw stelt. moet worden aangetast. Veel minder in het oog springend maar zeker zo belangrijk zijn de pogingen die onder regie van de gemeente sinds het eind van de De in de vorige nota economisch beleid aangekondigde vestiging van jaren negentig ondernomen te komen tot invoering van parkmanage- een woonboulevard, is inderdaad tot stand gebracht. Onder andere ment. Binnen het concept van parkmanagement maken ondernemers, in samenspraak met de gemeente, afspraken over het beheer van bedrijventerreinen. Die afspraken kunnen louter betrekking hebben op de fysieke inrichting (groenonderhoud, bewegwijzering), maar kunnen ook verder strekken (gezamenlijke inkoop energie, kinderopvang). Eerste aanzetten tot parkmanagement zijn inmiddels gegeven op de bedrijventerreinen Weststad III, Everdenberg en Hoevestein. 2.3 Detailhandel, toerisme en recreatie Met de opening van het "nieuwe" Arendshof en de renovatie van het "oude" Arendshof, alsmede de facelift van de historische winkel straten, heeft in de jaren 1997/1998 de feitelijke afronding plaatsgevonden van de kwaliteitsimpuls in de Oosterhoutse binnenstad. Mede onder invloed daarvan heeft het stadscentrum zich verder kunnen ontwikkelen tot een "koopkrachtbinder" van de eerste orde. Een illustratie daarvan leveren de grafieken 5 en 6. Ook de waardering van de bezoekers voor het winkelcentrum is goed: de binnenstad Grafiek 5 koopkrachtbinding Oosterhout-stad Grafiek 6 herkomst bezoekers Oosterhout-centrum (op een doorsnee zaterdag) Grafiek 7 toeristische bestedingen in Oosterhout (2002) Grafiek 8 werkgelegenheid door toerisme (2002) Bron volgens BRO-rapport Nulmeting Centrum; volgens Burgerij-enquêtes Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Bron volgens rapport Seinpost Advies (bezoekersenquête door studenten Florijncollege) Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Bron Toeristische monitor Oosterhout 2002 Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Bron Toeristische monitor Oosterhout 2002 Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S Terugblik

6 3 Trends, ontwikkelingen en uitgangspunten met als aanleiding gewijzigde inzichten bij de rijksoverheid, zijn bovendien in 2003 de vestigingsvoorwaarden voor deze locatie versoepeld. De door de gemeenteraad in 2002 vastgestelde beleidsnota "toerisme en recreatie" positioneert het belang van de toeristisch-recreatieve sector voor onze gemeente. De nota heeft een gevolg gekregen in concrete actieplannen, waardoor de uitvoering van de beleidsvoor- spraak met de betrokken ondernemers ontwikkeld. Meest in het oog springend voorbeeld is hier de revitalisering van bedrijventerrein Vijf Eiken, maar ook het opzetten en uitvoeren van de nota toerisme en recreatie en de daaruit voortvloeiende actieplannen; het versterken van de relatie met de Vereniging Industrieel Contact Oosterhout (VICO) als belangenbehartiger van en koepelorganisatie voor het Oosterhoutse bedrijfsleven. Deze versterkte relatie krijgt onder andere vorm door deelname aan de bedrijven- Lokaal economisch beleid staat niet op zichzelf. Zij beweegt zich op de golven van maatschappelijke trends en (macro-)economische ontwikkelingen. Daarnaast wordt de gemeentelijke beleidsruimte op dit gebied afgebakend door politiek-bestuurlijke uitgangspunten en afspraken op "aanpalende" beleidsterreinen. In dit hoofdstuk zal kort worden ingegaan op trends op deze drie aspecten: de algemene uitgangspunten voor de lokale overheid, kaderstellende uitspraken op overige beleidsterreinen en trends en ontwikkelingen. 3.1 Algemene uitgangspunten voor de lokale overheid Stadsvisie-Plus > Vastgesteld door de gemeenteraad begin Deze schets een kader voor de gewenste ontwikkeling van Oosterhout in de periode Belangrijkste conclusie is dat er van uitbreiding van het stedelijk gebied met uitzondering van Vrachelen geen sprake is. Een uitzondering wordt gemaakt voor het geval dat aan de oostzijde van de stad zich nieuwe ontwikkelingen op het gebied van infrastructuur voordoen. Dit betekent in principe dat in Oosterhout zeer weinig ruimte voor nieuwe bedrijvigheid over is. BORDT-studie > Studie naar infrastructurele oplossingen in het gebied Breda-Oosterhout-Rijen-Dongen-Tilburg. In eerste instantie vooral gericht op het verbeteren van de verkeersafwikkeling aan de oostzijde van Oosterhout, op uitdrukkelijk verzoek van de gemeenteraad wordt echter ook naar de westzijde van de stad gekeken. Uitwerking Streekplan > In het kader van de uitwerking van het Streekplan voor de stedelijke regio Breda-Tilburg heeft de In het Meerjarenbeleidsplan is een aantal uitgangspunten voor gemeentelijk beleid geformuleerd. Daarvan zijn de volgende van belang voor de verhouding tussen lokale overheid en bedrijfsleven: Regierol > Het gemeentebestuur zal nadrukkelijk de regierol op zich moeten gaan nemen, vanuit de verantwoordelijkheid voor de samenleving en de omgeving. Daarbij horen het nemen van initia- 10 nemens gewaarborgd is. Eén van de concrete uitvoeringspunten is dag en regulier overleg met zowel college (eens per jaar) als portefeuillehouder tief, het zelf bepalen waar en wanneer de overheid een rol moet provincie het gebied tussen A27, Wilhelminakanaal en Oosteind 11 het instellen van het platform toerisme en recreatie. Dit platform (eens per kwartaal); spelen en het stellen van prioriteiten en randvoorwaarden. De aangewezen als transformatiegebied. Hier zal onder andere ruimtief, fungeert als klankbord via vertegenwoordigers van het toeristische daarnaast is er sprake van regulier overleg met de Federatie overheid zal meer sturen op doelen en faciliteren op instrumenten. te gevonden dienen te worden voor 40 hectare bedrijvigheid bedrijfsleven en belangenorganisaties. Binnen dit platform wordt Detailhandel en Horeca en de georganiseerde horeca, terwijl voor Bepalen betekent niet automatisch betalen > Het gemeentebestuur (met een optie op uitbreiding tot 100 hectare na 2015). Strikt naar momenteel gewerkt aan een gezamenlijke campagne om toeristisch-recreatieve de toeristisch-recreatieve sector het Platform Toerisme en wil vanuit zijn regierol bij de ontwikkeling van plannen op de letter wordt hier dus afgeweken van het beeld van de aspecten van Oosterhout beter te promoten. Recreatie in het leven is geroepen; de verschillende beleidsterreinen nadrukkelijk randvoorwaarden Stadsvisie-Plus. per bedrijfsterrein wordt, ter stimulering van parkmanagement, blijven bepalen. Dat betekent niet automatisch dat het gemeentebestuur Daarnaast is één van de resultaten dat in 2003 een externe monitoring gestreefd naar oprichting van een ondernemersvereniging. Deze per definitie de financiering voor zijn rekening neemt. Het 3.3 Trends en ontwikkelingen heeft plaatsgevonden naar de economische waarde van het toe- verenigingen, die ook verankerd zijn in de structuur van VICO, nemen van beslissingen over uitvoering van plannen hangt meer De werkgelegenheid staat fors onder druk door de huidige economi- risme voor de gemeente Oosterhout. De resultaten van dat onderzoek fungeren als overlegorgaan met de gemeente over zaken die zich en meer af van de bijdragen die de markt/samenleving wil geven. sche malaise, die ook aan Oosterhout allerminst voorbij is gegaan. (zie de grafieken 7 en 8) tonen aan dat toerisme een aanzien- op het niveau van de bedrijfsterreinen afspelen; Uitvoering door de markt > Het voornemen is om in de uitvoering Volgens het Centraal Planbureau (CPB) zal het economisch herstel lijke economische factor van betekenis is in Oosterhout (84 miljoen bij het organisatieonderdeel Economische Zaken is de éénloketgedachte van geformuleerd gemeentelijk beleid zoveel terug te treden als zich maar tergend langzaam voltrekken. Vooral de export zal maar euro aan bestedingen in 2002) en van toenemend belang voor de voor nieuwvestigers ingevuld door het aanstellen maatschappelijk, financieel en/of bedrijfseconomisch verantwoord is. heel langzaam toenemen, terwijl de werkloosheid nog tot en met werkgelegenheid (ruim duizend fte s in 2002). van één accountmanager per bedrijfsterrein. Binnen bouw- en Profijtbeginsel > Het profijtbeginsel is leidend. Dat houdt in dat volgend jaar zal stijgen. In 2005 zal 7 procent van de beroepsbevolking woningtoezicht is per bedrijfsterrein ook één contactpersoon aangesteld. partijen die profijt hebben van of bij gemeentelijk beleid, daaraan in Nederland werkloos zijn. De belangrijkste oorzaak is de 2.4 Relatie gemeente-bedrijfsleven Daarnaast is voor de ondernemers in de toeristische sec- meebetalen. Kostendekkendheid wordt zoveel mogelijk na- tegenvallende export: Nederlandse producten en diensten zijn te Mede onder invloed van het Economisch Actieplan Oosterhout is tor en in de horeca/detailhandel één contactpersoon aangewezen; gestreefd, maar mag geen maatschappelijk onaanvaardbare duur en dat komt enerzijds door de dure euro (ten opzichte van de de samenwerking van de gemeente met het lokale bedrijfsleven de gemeente is, vanwege de geringe meerwaarde, afgestapt van gevolgen hebben. dollar) en anderzijds door de hoge loonkosten. aanzienlijk geïntensiveerd. Die intensivering heeft vorm gekregen deelname aan de regionale bedrijvencontactdagen. In plaats daarvan op zowel ambtelijke als bestuurlijk niveau. De meest in het oog heeft de gemeente zich in de richting van de lokale onder- Verder is voor de verhouding overheid-bedrijfsleven van belang de Toch zijn er al wat tekenen die wijzen op een voorzichtig herstel van springende ontwikkelingen daarin zijn: nemers geprofileerd door de organisatie van het congres rondom visie die het gemeentebestuur heeft op de gemeentelijke dienstverlening. de arbeidsmarkt. Het totale aantal vacatures daalt nog steeds, maar voor het bedrijfsleven belangrijke beleid wordt altijd in samen- de Ondernemers Trofee Oosterhout (OTO). Die kenmerkt zich door de begrippen klantgericht en er zijn beroepsgroepen waar al een kentering zichtbaar wordt. Dat extern georiënteerd. Het concept krijgt onder andere vorm in het de daling in het aantal vacatures nog doorzet, is vooral het gevolg Overheidsloket 2000 en de één-loket-gedachte: klanten van de van bezuinigingen bij de overheid. In het bedrijfsleven wordt heel gemeente kunnen met al hun vragen bij één loket terecht. voorzichtig meer geworven, met name voor verkoop- inkoop- en marketingfuncties. Ook bij vorige recessies 3.2 Kaderstellende uitspraken en ontwikkelingen kondigde de vraag naar verkopers het begin van het herstel aan. op "aanpalende" beleidsterreinen Een ander teken van een naderend economisch herstel is dat uitzendbureaus Naast de algemeen bestuurlijke uitgangspunten stellen ook overige weer meer functies in de aanbieding hebben. Veel (beleids)afspraken en ontwikkelingen kaders aan het te ontwikkelen bedrijven zijn nog huiverig om nu al vast personeel in dienst te beleid. Daarvan strekt de invloed van de volgende vier het verst: nemen en maken daarom liever gebruik van tijdelijke krachten. Trends, ontwikkelingen en uitgangspunten

7 De overheid doet verwoede pogingen om de uitstroom naar de Invoering Wet werk en bijstand fors aan het inkrimpen (nog slechts beschikbaar in totaal 8 ha.) Deelnemers zijn alle gemeente in de regio West-Brabant. Zij worden arbeidsmarkt te bevorderen. Dit wordt nog versterkt door de ver- Ten einde de niet-werkende werkzoekenden sneller toe te leiden en op korte termijn kan slechts worden voorzien in uitbreiding van bestuurlijk vertegenwoordigd door de wethouders van de CWI-gemeen- scherping van het beleid inzake de WAO en de landelijke stimule- naar de arbeidsmarkt is op 1 januari 2004 de Wet werk en bijstand De Wijsterd (ca. 6 ha.) en de ontwikkeling van het kantorenpark ten: Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur, Breda en Oosterhout. ringsmaatregelen om juist langer te blijven werken. Niet zeker is of (Wwb) in werking getreden. De Wwb vervangt de Algemene bij- Beneluxweg (idem 6 ha.). Maar daar staat een groeiend particulier Verder nemen deel bestuurlijk vertegenwoordigers van: MKB, de BZW, hierdoor de totale werkgelegenheid zal toenemen. Er is immers ook standswet (Abw), de Wet financiering Abw, IOAW en IOAZ (Wfa), aanbod tegenover (35 ha.), terwijl op termijn ook de stadsregionale ZLTO, Unie Mhp, FNV, CNV, CWI (ZW-Nederland) en de UWV. sprake van banenverlies door verplaatsing van economische acti- de Wet inschakeling werkzoekenden (Wiw) en het besluit In- en uitwerking van het streekplan Breda Tilburg nieuwe mogelijkheden viteiten naar goedkope loonlanden, maar er dreigt ook verdringing doorstroombanen. biedt. Overige ontwikkelingen van banen door een te verwachte instroom van arbeid uit de voormalige Met de invoering van de Wwb is de gemeente volledig financieel Een duidelijke trend die zich eveneens aftekent is het toenemende Nieuwe werkgelegenheid moet vooral komen van nieuwe bedrijvig- 12 Oostbloklanden. verantwoordelijk geworden voor de verstrekking van bijstandsuit- belang voor de werkgelegenheid van de toeristisch recreatieve secheid, die zich van buiten de regio vestigt. Voor de acquisitie en selec- 13 keringen. De Wwb is een kaderwet die veel beleidsruimte laat voor tor, mede door de vergrijzing. Oosterhout heeft daarop al ingespeeld tie daarvan is het Rewin in samenwerking met de BOM de meest Uit recent onderzoek van de Brabants-Zeeuwse Werkgevers (BZW), de gemeente. De gemeente is in het kader van de Wwb verantwoor- met de nota Recreatie en Toerisme, die in 2002 door de gemeente- aangewezen instantie. Zo heeft Oosterhout de afgelopen jaren het regionale netwerk van de overkoepelende werkgeversorganisatie delijk voor het aanbieden van voorzieningen voor reïntegratie van raad is vastgesteld. kunnen meeprofiteren van het Beneluxeringsproces, waarbij grote VNO-NCW, blijkt dat zo n 40 procent van de industriële bedrijven de uitkeringsgerechtigden en niet-uitkeringsgerechtigden en deze neer bedrijven hun marketing en salesactiviteiten en administratieve komende zes jaar activiteiten zal verplaatsen naar landen waar te leggen in een verordening. Deze verordening is inmiddels door de Regionale ontwikkelingen processen onderbrengen op één centraal gelegen kantoorlocatie. goedkoper kan worden geproduceerd (ondermeer in Midden- en gemeenteraad vastgesteld. Het Regionaal beleid inzake de arbeidsmarkt en de afstemming van Oost-Europa). Tegelijkertijd werken er in 2010 veel mensen uit die Op dit moment wordt beleid ontwikkeld om via zogenaamde "Work- vraag en aanbod wordt ondersteund door de Regionale platforms Innovatie van productieprocessen en productvernieuwing (gezamen- landen in ons land, aldus het onderzoek onder ondernemers. First" projecten en het realiseren van werkstages en scholing aan- arbeidsmarktbeleid, voor Oosterhout het RPA West-Brabant. Deze lijke actie van provincie en Kamers van Koophandel), de verbetering Zeventig procent van de werkgevers in de industrie verwacht dan sluiting te zoeken bij het bedrijfsleven. Door de lijn naar regulier platforms hebben 3 doelstellingen: van de ICT-infrastructuur en dus het creëren van randvoorwaarden werknemers uit Polen, Tsjechië en andere lagelonenlanden in dienst werk zo kort mogelijk te maken vindt de werkzoekende sneller een Arbeidsmarktinformatie: Het RPA wil alle beschikbare arbeids- voor het aantrekken hoogwaardiger werkgelegenheid; te hebben. Ook bedrijven in andere sectoren gaan de komende jaren baan en heeft de gemeente een lagere uitkeringslast. Het mes snijdt informatie bij elkaar brengen, toegankelijk maken en inzicht geven Lastenverlichting voor het bedrijfsleven, vooral via vermindering werknemers uit het buitenland aantrekken. Over zes jaar heeft meer dus aan twee kanten. De afkalvende werkgelegenheid kan deze in de match tussen vraag en aanbod. van de stukkenstroom voor vergunningaanvragen en verdergaande dan veertig procent van alle bedrijven in Brabant en Zeeland mede- inspanning door de gemeente echter bemoeilijken. Middelencoördinatie: Om samenwerking tussen de deelnemers deregulering, dit ter verbetering van het vestigingsklimaat. Zo heeft werkers uit lagelonenlanden in dienst, aldus de BZW-enquête. Vanaf 1 januari 2004 zijn de regels die op grond van de Wwb gelden te bevorderen brengt het RPA in kaart welke methoden en tech- Oosterhout als een van de tien pilot-gemeenten recent landelijk De verwachting is echter niet dat dit zal leiden tot een eindeloze voor het verlenen van bijstand en van bedrijfskapitaal aan zelfstandi- nieken van reïntegratie beschikbaar zijn in de regio en onderlinge meegewerkt aan een onderzoek in opdracht van het ministerie van stroom van nieuwe werknemers. Dat is in het verleden ook niet gen opgenomen in het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 afstemming hier van te bevorderen. Financiën en Economische Zaken om een kostenreductie van in gebeurd toen bijvoorbeeld Italië en Spanje toetraden tot de Europese (Bbz 2004). Deze regels hebben ook betrekking op zelfstandigen die Sectoraal beleid: Bij het ontwikkelen van een evenwichtige arbeids- totaal 25% als lastenverlichting te bewerkstelligen. Unie. Bovendien gaat het hier om goed gekwalificeerd personeel: een bedrijfsstart voorbereiden, de zogenaamde prestarters. markt kiest het RPA voor een sectorale benadering. Vanuit de mensen met een lagere of middelbare technische opleiding. En daar Bijstandsverlening aan zelfstandigen is een activeringsinstrument en behoeften die leven binnen de sectoren wordt gezocht naar de is nog steeds veel vraag naar en die zal in de toekomst alleen maar beoogt instroom in de bijstand te voorkomen en uitstroom uit de bij- ideale afstemming tussen vraag en aanbod. Het RPA bevordert verder toenemen. stand te bevorderen. Deze vorm van bijstand is alleen mogelijk als en ondersteunt sectoroverleggen en projecten. alle voorliggende voorzieningen (reguliere banken e.d.) geen finan- De arbeidsmarkt is per definitie een regionale aangelegenheid. De ciering bieden. arbeidsmobiliteit (pendel) is in Nederland de afgelopen jaren fors gestegen en er zijn geen tekenen die wijzen dat dit in de komende Aanbod nieuwe werklocaties jaren anders zal zijn. Hoewel ook de inkomende pendel is gestegen, In positieve zin staat daar tegenover dat Oosterhout zich nog altijd is in Oosterhout met name de uitgaande pendel in de afgelopen jaren op een aantrekkelijke ligging én multimodale infrastructuur kan sterk gegroeid. Al met al bestaat er dan ook de nodige zorg voor een beroepen voor vestiging van nieuwe bedrijvigheid, dit naast een verder afkalvende werkgelegenheid en banenverlies, niet alleen goed woon-en leefklimaat. lokaal maar ook in de regio en zelfs daarbuiten. Weliswaar is het gemeentelijk aanbod aan nieuwe werklocaties Trends, ontwikkelingen en uitgangspunten

8 4 Sterkte-zwakteanalyse In dit hoofdstuk wordt een sterkte-zwakteanalyse (inclusief kansen en bedreigingen) gegeven van de huidige stand van zaken van de lokale economie. De analyse kwam onder andere tot stand op basis van een discussiebijeenkomst met ondernemers op 29 maart 2004 en op basis van een aantal binnen de gemeentelijke organisatie en het college gevoerde discussies. De SWOT-analyse is daarnaast besproken binnen de klankbordgroep Nota economisch beleid, waarin zitting hebben vertegenwoordigers van VICO, Federatie Detailhandel en Horeca, CWI, MKB Oosterhout en Kamer van Koophandel. Onderwerp: Arbeidsmarkt Sterk Zwak Kans Bedreiging 14 Arbeidsmarkt, samenstelling beroepsbevolking Veel arbeidsplaatsen, veelzijdige werk-gelegenheid Bedrijven die behoefte hebben aan laag opgeleid personeel (horeca, detailhandel, productie) Relatief jonge beroepsbevolking Toegenomen participatie vrouwen Groot arbeidsaanbod Oosterhouters zijn erg loyaal tegenover het bedrijf waar ze werken Arbeidsmarkt, samenstelling beroepsbevolking Moeilijk te sturen economische situatie Gebrekkige afstemming vraag en aanbod Negatieve pendel (hoger opgeleiden) Aantal grote bedrijven met relatief weinig werkgelegenheid Onvoldoende kennisinnovatieve bedrijvigheid, weinig ICT-bedrijven Regionale samenwerking ten aanzien van kennis- en procesinnovatie Arbeidsmarkt, samenstelling beroepsbevolking Verbeteren afstemming arbeidsaanbod en vraag Nieuw arbeidstoeleidingsbeleid als gevolg van de Wet werk en bijstand (extra accent op reïntegratie) Intensivering samenwerking bedrijfsleven, overheid en CWI bij invulling arbeidsplaatsen en begeleiding (jeugd)werklozen naar het lokale bedrijfsleven. Inrichten bedrijfsverzamelgebouw als fysiek loket voor arbeid Arbeidsmarkt, samenstelling beroepsbevolking Weglekken laaggeschoolde werkgelegenheid naar lage-lonenlanden, openen arbeidsmarkt EU (concurrentie van buiten Nederland) Vergrijzing en ontgroening. Leidt tevens tot minder arbeidsmobiliteit Kennisverlies door vergrijzing (oudere, ervaren werknemers stromen uit) 15 Ondanks toegenomen participatie, blijft aantal vrouwen op stoeleiding Positie allochtonen op de arbeidsmarkt arbeidsmarkt nog steeds achter Regionale samenwerking (Brabantstad, Moerdijk). Ontwikkeling Relatief groot deel uitkeringsgerechtigden moeilijk bemiddelbaar Moerdijksche Hoek schept mogelijk ruimte voor nieuwe werkgelegenheid in Oosterhout Plaats voor startende ondernemers (kraamkamer) Lokaal werkgelegenheidsaspect (gericht op doelgroepen) meenemen in gemeentelijk aanbestedingsbeleid Allochtonen (m.n. detailhandel Relatie met onderwijs, opleidingsniveau Relatie met onderwijs, opleidingsniveau Relatie met onderwijs, opleidingsniveau Relatie met onderwijs, opleidingsniveau Diverse (beroeps)opleidingen op hoog niveau binnen een kleine Beperkt aanbod technisch hoger opgeleiden (MBO, HBO), Verbeteren samenwerking tussen scholen en het lokale bedrijfs- Grote scholengemeenschappen: zij verliezen feeling met het straal (Breda, Tilburg) is overigens landelijke trend leven (met name Hanze College geeft hier het goede voorbeeld) bedrijfsleven Opleidingsniveau beroepsbevolking hoger dan gemiddeld Inrichten van een dépendance van een MBO- of HBO-instelling, past binnen neiging tot kleinschaligheid en overige veranderingen binnen onderwijsveld Prettige woonomgeving (combinatie wonen en werken), veel te Woningbouw blijft achter (beperkt aanbod voor starters en jonge Versterken profiel Oosterhout als woon- en werkstad Oosterhoutse cultuur, interne gerichtheid ("hek om Oosterhout") bieden qua woonkwaliteit, goede ligging, goede sociale structuur. gezinnen) Mobiliteit Oosterhoutse werknemer Verdere concentratie van voorzieningen op regionaal niveau, waar- Zijn allemaal te gebruiken als "verkoopargument" bij aantrekken Zwak ontwikkeld openbaar vervoer (reden voor potentiële Toerisme als bron voor werkgelegenheid door de aantrekkelijkheid van Oosterhout afneemt werkgelegenheid vestigers om af te haken) Bouwen voor jonge gezinnen (om ontgroening tegen te gaan) (bijv. Amphiaziekenhuis) Meer durf bij stedelijke ontwikkeling Onvoldoende bestuurlijke vastgestelde nieuwe ruimte voor Mogelijkheden die Streekplan biedt voor ontwikkelingen aan bedrijvigheid (en woningbouw) oostzijde A27 Niet-flexibele en complexe wetgeving Sterkte-zwakteanalyse

9 Onderwerp: Ruimtelijke structuur Sterk Zwak Kans Bedreiging Geografische ligging, ordening stad Gunstige ligging Oosterhout Evenwichtige spreiding wonen en werken Geografische ligging, ordening stad - Geografische ligging, ordening stad Ligging aan het water (ook voor watersport en watergebonden toerisme, aandacht voor commerciële jachthaven Geografische ligging, ordening stad - Aantrekkelijk woon- en leefklimaat, schaal-grootte stad is prima Trimodaliteit bedrijventerreinen 16 Regionale ontwikkelingen, meeliften op de as Breda-Tilburg Woningbouw in Teteringen (winkelen en werken in Oosterhout) 17 Bedrijventerreinen Bedrijventerreinen Bedrijventerreinen Bedrijventerreinen Goede segmentering bedrijventerreinen Relatief veel ruimtebeslag en weinig werk-nemers per In principe nog heel veel grond (en daarmee ook inkomsten) Tekort aan bedrijventerreinen Bij inrichting bedrijventerreinen ook aandacht voor groen en hectare voorradig Beperkte bestuurlijk vastgestelde capaciteit voor uitbreiding ecologie (inzetten als PR-instrument) Onevenredig aandeel betonindustrie (op watergebonden Verborgen potentieel aan hectares, via intensivering kan nog Bedrijven komen in huidige situatie klem te zitten Aanleg nieuwe bedrijventerreinen (Weststad III, Everdenberg, locaties) worden "gewonnen" Pluriform aanbod bedrijventerreinen moeilijk vast te houden Hoevestein, Beneluxweg) Sterke kwaliteitsverschillen en datering bedrijventerreinen Herstructurering, revitalisering Weinig aandacht en geld voor beheer bedrijventerreinen Revitalisering Vijf Eiken Actieve grondpolitiek, actief aankoopbeleid Verrommeling bestaande bedrijventerreinen Parkmanagement Woon-werkkavels (bedrijf aan huis) als buffer tussen bedrijfsterrein en woonwijk Binnenstad Binnenstad Binnenstad Binnenstad Open en groen karakter binnenstad Ontwikkeling horeca (in relatie tot ontwikkeling Versterken oostzijde centrum (Santrijn) Filialisering van de binnenstad (eenvormigheid, verblokkerisering) Goed winkelaanbod/sterk winkelcentrum, zorgt voor positief detailhandel) Upgraden aanloopstraten binnenstad Concurrerende ontwikkelingen op het gebied van detailhandel in imago in de regio en versterkt regiofunctie Accent op Arendshof (in tegenstelling tot overige delen Versterken horeca (met name Heuvel) de regio Voldoende vierkante meters binnenstad binnenstad) Werkgelegenheidsaspect binnenstad Hoogwaardige kwaliteit vastgoed Ontbreken fatsoenlijke zalenaccommodatie Versterken recreatie en toerisme in Oosterhout (niet alleen bos, Veroudering vastgoedmarkt Leegstand kantoren maar ook water) Beheersproblematiek buitengebied als gevolg van ontwikkelingen Overaanbod bedrijfsverzamelgebouwen Nieuwe ruimte als gevolg van ontwikkelingen in de agrarische in de agrarische sector sector (bijv. voor toerisme) Agro-toerisme Meer dienstverlening Sterkte-zwakteanalyse

10 Onderwerp: Infrastructuur Sterk Zwak Kans Bedreiging Bereikbaarheid en regionale infrastructuur Bereikbaarheid en regionale infrastructuur: Bereikbaarheid, regionale infrastructuur Bereikbaarheid, regionale infrastructuur Gunstige ligging Oosterhout Aansluitingen op het hoofdwegennet Uitvoering BORDT-studie (in relatie met aanpakken Dichtslibben A27/A59. Dichtslibben A27 leidt tot kleiner Ligging bij hoofdwegennet A27-problematiek, verbreding van deze rijksweg) werkgebied Aansluiting op goederenspoor Nog beter benutten potenties water Te sterke nadruk bij rijk en provincie op problematiek A16 18 Bereikbaarheid via water 19 Binnenstedelijke infrastructuur Binnenstedelijke infrastructuur: Binnenstedelijke infrastructuur Binnenstedelijke infrastructuur Ontsluiting bedrijventerreinen Sociaal onveilige voorzieningen voor langzaam vervoer (met Studie naar hoofdverkeersstructuur Bereikbaarheid centrum tijdens piekuren, verminderde Parkeervoorzieningen name richting bedrijventerreinen), slechte (recreatieve) noord- Auto s onder de grond bereikbaarheid binnenstad Fysiek goed fietspadennet zuid-fietsverbinding Parkeervoorzieningen aan de rand van de stad, vandaar pendel Bereikbaarheid bedrijventerreinen voor bepaalde doelgroepen naar het centrum (indien haalbaar binnen de Oosterhoutse schaal) Slechte verwijzing automobilisten in binnenstad Piekbelastingen rond binnenstad en bij bedrijventerreinen Openbaar vervoer Openbaar vervoer: Openbaar vervoer Openbaar vervoer - Ontbreken NS-station HOV met Breda in combinatie met HSL-shuttle - Matig ontwikkeld openbaar vervoer, bereikbaarheid van bedrijfsterreinen via OV zelfs ronduit slecht : - Ontbreken van visie op ICT-ontwikkelingen in de stad ICT-visie ontwikkelen Ongemakkelijke relatie met Breda als partner in het zoeken naar oplossingen voor gezamenlijke problemen Gerichtheid rijk op grote projecten (HSL, Betuwelijn) Bezuinigingen bij Rijkswaterstaat Sterkte-zwakteanalyse

11 Onderwerp: Relatie overheid-bedrijfsleven Sterk Zwak Kans Bedreiging Rol, positie en werkwijze lokale overheid Concurrerende grondprijzen Lokale heffingen Accountmanagement Rol, positie en werkwijze lokale overheid Overheid heeft nauwelijks instrumenten om goede bedrijven vast te houden Trage en complexe gemeentelijke procedures Rol, positie en werkwijze lokale overheid Eén loket: vast aanspreekpunt (relatiebeheerder) bij gemeente Gemeente moet invulling nieuwe bedrijfsterreinen niet uit handen geven Rol, positie en werkwijze lokale overheid Té concurrerende grondprijzen Bureaucratie Huidige financiële situatie gemeente Te weinig uitnutten van schaalvoordelen Oosterhout Betere informatie over gemeentelijke procedures (bijvoorbeeld op 20 Aanbodgerichtheid (verkoop van bedrijven-terrein als "drive" het gebied van aanbestedingsbeleid) 21 voor gemeentelijk handelen) Ontwikkelingen rond OL-2000 Kwaliteit internetsite voor ondernemers Opvolging in de organisatie, personele bezetting EZ Samenwerking overheid-bedrijfsleven Samenwerking overheid-bedrijfsleven Samenwerking overheid-bedrijfsleven Samenwerking overheid-bedrijfsleven Korte lijnen tussen politiek en bedrijfsleven (bestuur is Ontbreken visie op relatie overheid-bedrijfsleven Luisteren naar input vanuit bedrijfsleven (Ongezonde) spanning tussen overheid en bedrijfsleven aanspreekbaar) Weinig initiatief vanuit gemeente voor kennismaking met Ondernemers meer betrekken bij planvorming Ontbreken "trekkers" bij park- en city-management Goede informatievoorziening gemeente richting ondernemers, (nieuwe) bedrijven in Oosterhout Lidmaatschap gemeente van VICO/BZW Afnemende (financiële) betrokkenheid partners in park- o.a. via internet Niet alle ondernemers zijn even sterk bij beleidsontwikkeling Relatiebeheer naar hoger niveau, uitbouwen management Samenwerking tussen bedrijfsleven en gemeente betrokken, hetgeen gevolgen kan hebben voor de represen- Ontwikkelen van een visie op relatie met het bedrijfsleven Goede relatie tussen gemeente en de binnenstadondernemers tativiteit van ondernemersorganisaties Ontwikkelen parkmanagement Onduidelijkheid over definitie en rollen parkmanagement, Dé kans om parkmanagement goed vorm te geven onvoldoende inzet van menskracht en middelen Verbeteren overlegstructuren Aanpak citymanagement is nog "smal", gaat niet om zaken als Beter overleg over arbeidstoedeling (gemeente, bedrijfsleven, CWI) beheer en promotie Aanstellen centrummanager In binnenstad: positie eigenaren-ondernemers vs. positie filiaalhouders Promotie en acquisitie Promotie en acquisitie Promotie en acquisitie Promotie en acquisitie Betekenis van de binnenstad voor uitstraling van Oosterhout Gebrekkige profilering van Oosterhout als gunstige woon- Gezamenlijke PR en acquisitie Promotie: interne gerichtheid Creativiteit op het gebied van promotionele activiteiten (binnen én werkstad Profileren door middel van innovatieve bedrijven totale Oosterhoutse gemeenschap) Relatieve landelijke onbekendheid van Oosterhout Durven investeren in promotie Evenementen Budget voor promotie Aantal risicobedrijven is beperkt Veiligheid op bedrijventerreinen Regionale invulling/differentiatie binnen regio Breda-Tilburg In zichzelf gerichtheid bedrijfsleven, oriëntatie op de Maatschappelijke betrokkenheid bedrijfsleven Beveiliging bedrijventerreinen "inner circle" en traditionele netwerken Transparant, reëel en geïntegreerd handhavingsbeleid Positie Oosterhout binnen regio Breda-Tilburg: gelijkwaardige partner of slechts groene buitenwijk? Sterkte-zwakteanalyse

12 5 Speerpunten voor nieuw beleid Mede op basis van de bevindingen uit de hoofdstukken 2, 3 en 4 en discussiebijeenkomsten met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, wordt in dit hoofdstuk een aantal speerpunten van beleid voor de periode geformuleerd. Indien gekeken wordt naar de vierdeling die bij de SWOT-analyse is gemaakt, dan moet uitvoering van deze speerpunten leiden tot: Het verbeteren van de aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid. Het waarborgen van de bereikbaarheid van de in Oosterhout gevestigde bedrijven. Het bepalen van de positie van Oosterhout in de regio en een heroriëntatie op de regionale samenwerkingsverbanden. Het versterken van de relatie tussen lokale overheid en bedrijfsleven. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten: bedrijven komen aan laaggeschoold personeel (inclusief de mogelijkheden tot het verkrijgen van loonkostensubsidies), terwijl uitkeringsgerechtigden een traject ingaan aan het eind waarvan een redelijke zekerheid op een betaalde baan bestaat. Deze nieuwe werkwijze zal onderdeel uitmaken van de hernieuwde aanbesteding van de reïntegratietrajecten, per januari Er moeten afspraken worden gemaakt tussen bedrijfsleven, gemeente, Centrum voor Werk en Inkomen en uitkeringsinstanties over het aan het werk krijgen van mensen in de uitkering. Daartoe is regelmatig afstemmingsoverleg tussen al deze partijen gewenst, bijvoorbeeld in een "lokale variant" van het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid. In zo n lokaal overleg kan enerzijds worden afgesproken hoe regionaal beleid op plaatselijk niveau kan worden uitgewerkt, terwijl het tevens de plaats is om puur lokale initiatieven te ontwikkelen. Onderwerpen waarover afspraken zullen uitkeringsgerechtigden in Oosterhout, binnen en buiten de gemeentelijke organisatie. 5 De gemeente Oosterhout geldt als een van de grootste investeerders in de stad. Jaarlijks is hiermee een bedrag van in totaal 4,5 miljoen gemoeid. Het overgrote deel van dit bedrag betreft projecten die door de markt worden uitgevoerd. Daarnaast voeren marktpartijen ook een aantal reguliere werkzaamheden ten behoeve van de gemeente uit. In de aanbesteding 1 zullen, voorzover mogelijk, de afspraak worden dat bij de uitvoering van deze werkzaamheden een beroep moet worden gedaan op inwoners van Oosterhout met een bijstandsuitkering. Evenmin onbelangrijk voor een goed functionerende arbeidsmarkt is een goede aansluiting van onderwijs op arbeidsmarkt. De constatering is dat de samenwerking met het lokaal beroepsonderwijs 22 Waar het om de volgorde van uitvoering van speerpunten gaat, worden gemaakt, zijn onder andere leerwerkplekken, Work Firstprojecten (Hanze College) goed is te noemen en dat op regionaal niveau ding van De Wijsterd. Ruimte zal verder dienen te worden gecreëerd 23 worden op dit moment nog geen uitspraken gedaan. Burgemeester en (verruiming van de regeling voor) stageplaatsen. middelbaar- en hoger beroepsonderwijs voorhanden is. De samen- door "terreinwinst" op bestaande bedrijventerreinen, bijvoorbeeld in en wethouders zullen hun standpunt hierover formuleren na het Thans bestaat overigens de indruk dat relatieve onbekendheid bij werking tussen bedrijfsleven en deze instellingen is, waarschijnlijk het kader van revitalisering en herverkaveling. Daarnaast zijn er particuliere doorlopen van de inspraakprocedure en de behandeling van de nota werkgevers ertoe leidt dat nog te weinig van dergelijke regelingen vanwege de fysiek grotere afstand, voor verbetering vatbaar. De initiatieven herontwikkeling Statendam, herontwikkeling in de gemeenteraad. gebruik gemaakt wordt. Het hierboven genoemde lokaal overleg zou vestiging van een middelbare beroepsopleiding in Oosterhout zou Martenslocatie, in totaal circa dertig hectare die een positieve bijdrage dan ook dé plaats moeten zijn waar het bedrijfsleven gerichte informatie aan die verbetering een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren. aan de economische ontwikkeling van Oosterhout kunnen 5.1 Het verbeteren van de aansluiting van vraag kan verkrijgen over deze regelingen. Bovendien zou het een welkome verrijking van het onderwijsaanbod leveren. en aanbod op de arbeidsmarkt Ook de gemeente Oosterhout zelf kan, als een van de grootste in Oosterhout betekenen. De besluitvorming rond het uitwerkingsplan van het ontwerp-streekplan voor de stedelijke regio Breda-Tilburg heeft de mogelijkheden Onder invloed van de nieuwe Wet werk en bijstand (Wwb) neemt de werkgevers in de stad, werk maken van het aan het werk helpen noodzaak toe voor gemeenten zoveel mogelijk personen uit de uitkering van personen uit de doelgroepen. Voor een deel gebeurt dit al via 6 Binnen de bestuurlijke schaalvergroting in het (middelbaar- voor economische ontwikkeling aanzienlijk opgerekt: in het gebied aan het werk te krijgen. Immers, naast de meer inhoudelijke het inschakelen van medewerkers van!go. Daarnaast is in de en hoger) beroepsonderwijs is er gelijktijdig sprake van een schaal- ten oosten van de A27 en ten zuiden van Oosteind is een programma argumenten mensen moeten zoveel als mogelijk in hun eigen kadernota personeelsbeleid aangegeven dat onderzoek zal worden verkleining op uitvoerend niveau. Dit betekent dat er zich mogelijkerwijs van 40 tot 100 hectare voor bedrijvigheid opgenomen. levensonderhoud kunnen voorzien, het hebben van werk bevordert gedaan naar de mogelijkheid tot het voeren van een doelgroepenbeleid kansen gaan voordoen voor de vestiging van een mbo- in de regel de deelname aan het maatschappelijk verkeer speelt bij werving en selectie. dependance in de gemeente. Vestiging van een dergelijke beroeps- 8 De bedrijvigheid op het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein zal nu ook een sterk financieel argument een rol: met de invoering van opleiding zal een belangrijke bijdrage kunnen leveren in het streven voor Oosterhout toegevoegde waarde dienen te hebben: het moet de Wwb worden gemeenten door het rijk financieel afgerekend op 3 Hoewel er op dit moment bij de betrokken gemeenten geen van het gemeentebestuur om de aanwezigheid van (kennis)innovatieve gaan om bedrijvigheid die voor onze gemeente aanvullend is, hun prestaties. Om inderdaad te bewerkstelligen dat zoveel mogelijk behoefte bestaat te komen tot een fysiek bedrijfsverzamelgebouw bedrijvigheid in Oosterhout te stimuleren. Hoewel hier in gericht op een evenwichtig en daardoor minder kwetsbaar aanbod inwoners van onze gemeente vanuit de uitkering een betaalde baan (hierna te noemen CWI-Plus), blijft de gedachte achter deze eerste instantie vooral een verantwoordelijkheid voor het onderwijs aan werkgelegenheid, zoveel mogelijk inspeelt op het lokale vinden, worden de volgende beleidsvoornemens voorgesteld: vergaande vorm van samenwerking opportuun. De samenwerking ligt, wil het Oosterhoutse gemeentebestuur actief investeren in contacten arbeidspotentieel en bovendien "honkvast". Dit betekent dat bij de die de komst van een beroepsopleiding kunnen bevorderen. acquisitie vooral ingestoken zal worden op innovatieve bedrijvigheid binnen het verband van het CWI-Plus, tussen gemeenten, CWI, UWV, 1 Bij onder de verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerde uitzendbureaus en Regionaal Platform Arbeidsmarkt, gericht op het Ook van het lokale bedrijfsleven mag daarin overigens een bijdrage (ook in de procesindustrie) en ondernemingen op het gebied van reïntegratietrajecten heeft tot op heden het accent sterk gelegen laten uitstromen van zoveel mogelijk uitkeringsgerechtigden, zal worden verwacht. kenniseconomie en research & development. Met name de combi- op de behoeften, kennis en vaardigheden van de individuele uitkeringsgerechtigde. Daarbij is minder rekening gehouden met de 7 De gemeente zal initiatieven die leiden tot een betere afstem- wordt voorzien verder worden geïntensiveerd. natie innovatie en procesindustrie biedt een waarborg dat hier ook vraag vanuit het bedrijfsleven. Het is goed tot een kanteling in deze 4 De gemeente Oosterhout maakt met enige regelmaat gebruik ming tussen onderwijs en arbeidsmarkt stimuleren. Een voorbeeld in een duurzaam aanbod aan lager geschoolde arbeidsplaatsen. aanpak te komen. Bij werkgevers en brancheorganisaties zou allereerst van de diensten van uitzendbureaus. In het beleid dat leidt tot de daarvan is het opleidingsproject, op initiatief van Federatie Detail- Daarnaast wordt ingespeeld op het gegeven dat veel hooggeschoolnemers dienen te worden geïnventariseerd aan wat voor soort werk- aanbesteding van uitzendwerk ten behoeve van de gemeente, zal handel en Horeca, MKB, ROC West-Brabant en de Kamer van Koopde inwoners van onze gemeente vanwege het ontbreken van behoefte bestaat; daarop zouden dan vervolgens de reïntegratietrajecten worden nagegaan of ook afrekenbare afspraken kunnen worden handel, voor personeel dat werkzaam is binnen het Oosterhoutse voldoende aanbod op de lokale arbeidsmarkt voor een baan zijn moeten worden afgestemd. gemaakt over het plaatsen door het uitzendbureau van bijstands- kernwinkelgebied. Het initiatief was oorspronkelijk bedoeld om aangewezen op bedrijven buiten de gemeente of de regio. medewerkers in de detailhandel en horeca met name te scholen op het gebied van klantgerichtheid. Inmiddels is de doelstelling van het project verbreed: deelnemers kunnen zich nu op vier niveaus van logistiek medewerker tot ondernemer bekwamen en kwalificaties behalen, terwijl ook afgesproken is dat de regeling gaat gelden voor uitkeringsgerechtigden (met zicht op een baan in de plaatselijke horeca en/of detailhandel). Het initiatief wordt actief gesteund door het REAP, waar een verzoek om subsidie voor onder andere een haalbaarheidsonderzoek in behandeling is. 5.2 Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid Met het vaststellen van de Stadsvisie-Plus heeft de Oosterhoutse gemeenteraad de contouren van de stad voor de komende periode tamelijk concreet gedefinieerd. Ruimte voor nieuwe werkgelegenheid is er binnen de kaders van deze uitspraak nog "slechts" op relatief beperkte schaal op Weststad III en de uitbrei- 1 Meer in formatie over het gemeentelijk aanbestedingsbeleid is te vinden op de website van de gemeente: Speerpunten voor nieuw beleid

13 extra inspanningen nodig zijn om "verrommeling" tegen te gaan. Het invoeren van parkmanagement is hiertoe een middel; hierin zal dan ook de komende periode worden geïnvesteerd. Maar daarnaast is het ook belangrijk, via de actualisatie van bestemmingsplannen, bestaande gedateerde bepalingen aan te scherpen en vervolgens te zorgen voor een adequate handhaving. Daarnaast biedt het instrument van het bestemmingsplan de mogelijkheid de transitie te faciliteren van redelijk grootschalige bedrijventerreinen die gelegen zijn aan de rand van woonwijken (Statendam, Martenslocatie). Om de lokale overheid in staat te stellen adequaat en snel in te (vooral over weg en water). Bij de realisering van Weststad III is de trimodaliteit van dit bedrijventerrein bereikbaar over weg, water en goederenspoor zelfs hét "unique selling point" geweest. Het is dus zaak, zo is ook uit de gesprekken met ondernemers gebleken, die goede bereikbaarheid minstens te behouden en waar mogelijk te versterken. De opvattingen daarover worden in deze paragraaf aangegeven, waarbij meteen de kanttekening dient te worden geplaatst dat besluiten dan wel richtinggevende uitspraken over veel van deze ontwikkelingen buiten de reikwijdte van deze Nota economisch beleid vallen. Vanwege het hierboven geschetste belang voor een goede economische ontwikkeling, zijn ze hier echter wel op hun 15 De Oosterhoutse bedrijventerreinen zijn veelal slechts per auto of per fiets goed bereikbaar. Dit zorgt voor een aanzienlijke automobiliteit van en naar de bedrijventerreinen. De gemeente treedt op als intermediair tussen de BBA en de bedrijven en werknemers op deze terreinen indien belangstelling bestaat voor deelname aan het door de BBA uitgevoerde experiment "Djobber". Dit is een vorm van kleinschalig collectief vervoer, speciaal gericht op het uitvoeren van woon/werkverkeer. 16 De bereikbaarheid over water is in Oosterhout goed geregeld. De op Weststad III gevestigde containerterminal doet bijzonder In het bestemmingsplan zullen over de soort bedrijvigheid nadere afspraken worden gemaakt. Daarnaast zal de gemeente de vestiging van dergelijke bedrijven stimuleren door het nieuwe bedrijventerrein uit te rusten met een hoogwaardige ICT-infrastructuur. Gezien de ligging van het bedrijventerrein zullen in datzelfde bestemmingsplan ook regels worden gesteld aan de fysieke inrichting. De beelden zoals geschetst in de studie "East of Oosterhout" geven daarvan een goede indicatie. 9 Om de kwaliteit van alle nieuw te ontwikkelen bedrijventerreinen te waarborgen ook met het oog op een duurzame ontwikkeling zullen in vestigingscondities harde en controleerbare afspraken spelen op de wensen en behoeften van het bedrijfsleven, verdient plaats. goede zaken. Aan dit succes zit echter één keerzijde: ook op Vijf moeten gemaakt over de volgende aspecten: het overigens aanbeveling in deze te actualiseren bestemmings- Eiken gevestigde bedrijven maken steeds meer gebruik van deze het aantal arbeidsplaatsen per hectare in relatie tot de plannen een ruime wijzigingsbevoegdheid voor het college van 13 De bereikbaarheid van Oosterhout per auto en de regionale voorziening, wat leidt tot een toename van het vrachtverkeer tussen toegevoegde waarde. Aangezien het hier gaat om bedrijvigheid in b. en w. op te nemen. verkeersafwikkeling staat onder druk. Momenteel wordt geïnventariseerd Weststad en Oosterhout-zuid. Daarom zal worden onderzocht in welke oplossingen hier mogelijk zijn. Dat gebeurt onder hoeverre er belangstelling bestaat voor een "dependance" van de een verstedelijkte regio, zal voor arbeidsextensieve bedrijvigheid (zoals bijvoorbeeld logistiek) geen ruimte zijn; 12 Horeca, detailhandel en recreatie en toerisme zijn voor andere in de studie naar een nieuwe hoofdverkeersstructuur terminal in de vorm van een eenvoudiger overslagfaciliteit, aan te 24 efficiënt ruimtegebruik. Dit kan bijvoorbeeld door het opnemen Oosterhout een belangrijke inkomsten- en werkgelegenheidsbron. (verkeersstructuurplan) en naar de studie naar de regionale leggen langs het Wilhelminakanaal ter hoogte van Vijf Eiken. 25 van een minimum-"floor space index", waarin de relatie tussen Voor deze beleidsterreinen zijn in het recente verleden beleidsnota s verkeersafwikkeling in het gebied Breda-Oosterhout-Rijen-Dongenvloeroppervlak en ruimtegebruik wordt uitgedrukt. Een andere vastgesteld, die thans in uitvoering zijn. Dit laat echter onverlet dat Tilburg (BORDT). Vanuit het oogpunt van de lokale economie zullen 5.4 Een heroriëntatie op de positie van mogelijkheid is om in het bestemmingsplan naast maximum- ook er op dit terrein toch nog een aantal uitdagingen ligt, aan de invulling bij die onderzoeken de volgende aspecten worden betrokken: Oosterhout in de regio en op de regionale minimum-bebouwingshoogten en dichtheden op te nemen; waarvan het gemeentebestuur graag wil meewerken. Het gaat de ontwikkelingen aan de oostzijde van Oosterhout, vooral samenwerkings-verbanden parkeervoorzieningen, waarbij als uitgangspunt het principe van dan om: ook gekoppeld aan de verkeersrelatie met Dongen en Tilburg Oosterhout neemt deel in een groot aantal (economische) samenwerkingsverbanden, gebouwde parkeer-voorziening zal gelden; het realiseren van leisureachtige voorzieningen langs de (oostelijke randweg aan de oostzijde van de A27); die de regio West-Brabant (van de Schelde tot de groenvoorziening, zowel op openbaar als op eigen terrein; Statendamweg; de dreigende congestie op de A27 en de verslechterende Breda) als grondslag hebben. Met name de regiovisie zoals die uit de deelname in een Vereniging van eigenaren en het beheer van het versterken van de horeca in de binnenstad, waarbij vooral op verkeersafwikkeling bij de aansluitingen, zeker nu deze rijksweg het Streekplan blijkt, plaatst Oosterhout in een heel andere context. het terrein (inclusief afspraken over collectieve beveiliging). en rond de Markt en de Heuvel zich mogelijkheden zullen blijven vooralsnog de voornaamste autoverbinding tussen Oosterhout en Van een gemeente aan de periferie van de regio West-Brabant, Daarnaast zal in de koopcontracten een eerste recht tot terugkoop voordoen; Breda is. Samen met andere gemeenten langs de A27 zal plaatst Oosterhout zich midden in het hart van de "nieuwe" regio door de gemeente worden vastgelegd. Dit biedt de gemeente een het verder verbeteren van watergebonden toerisme, wat onder Oosterhout richting rijksoverheid nadrukkelijk het belang van Breda-Tilburg. Overigens is Oosterhout deelnemer in de werkgroep instrument tot het voeren van regie in de "herbezetting" van vrijkomende andere tot uitdrukking komt in de uitwerking van de plannen voor benuttingsmaatregelen op deze snelweg bepleiten. Overigens zal "werken", waarin de consequenties van de visie voor de economi- industriegrond, terwijl tevens invulling wordt gegeven aan het Zwaaikomgebied en De Biesbosch; in de studie naar de hoofdverkeersstructuur ook gekeken worden sche ontwikkeling van de regio verder worden ingevuld. het principe van actieve grondpolitiek. het ondersteunen van activiteiten die gericht zijn op het invoeren naar de mogelijkheid van een alternatief in de vorm van een van vormen van plattelandstoerisme (onder andere als alternatief westelijke randweg; 17 Binnen de regionale samenwerking hebben SES, REAP en 10 "Eigen" bedrijvenlocaties waarbij de gemeente nog aan het voor de steeds meer onder druk staande "puur agrarische" de bereikbaarheid van de binnenstad, inclusief parkeren. Bij de Rewin een duidelijke meerwaarde. Die uit zich onder andere door roer van de ontwikkeling staat, zijn de uitbreiding van De Wijsterd bedrijfsvoering), overeenkomstig het gebiedsplan Wijde Biesbosch discussie over de toekomst van het bezoekersparkeren dient het binnenhalen van subsidiegelden, het afstemmen en faciliteren en het bedrijvenpark Beneluxweg. Op De Wijsterd worden kleinschalige en binnen de grenzen die het concept-bestemmingsplan daarom ook nadrukkelijk aandacht te worden besteed aan het van onderlinge samenwerking, het binnenbrengen van specifieke bedrijvigheid inclusief etalagefuncties en woon/werkkavels Buitengebied stelt; belang van een goed functionerend en qua prijs concurrerend expertise en het bieden van een prima netwerk voor acquisitie. ontwikkeld, de Beneluxweg is in beeld als kantoorlocatie en aandacht voor de versterking van de positionering van het parkeerregiem voor de aantrekkelijkheid van de Oosterhoutse Daarnaast is met name REAP van belang voor het bevorderen van commerciële dienstverlening. Hoewel duidelijk mag zijn dat daadwerkelijke "product Oosterhout" op het gebied van detailhandel en binnenstad. een gezond economisch klimaat in de regio. ontwikkeling van deze laatste locatie pas opportuun is toerisme/recreatie. Daarbij kan gedacht worden aan aspecten Met andere woorden: SES, REAP en Rewin bieden een aantal dien- als de kantorenmarkt zich aantrekt, verdient het wel aanbeveling de van citymanagement en een in gezamenlijkheid met de ondernemers 14 De aansluiting van Oosterhout op het landelijk en intersten en producten dat niet tot de standaardwerkzaamheden en Beneluxweg nadrukkelijk voor bedrijfsvestiging in beeld te houden. te ontwikkelen public-relationscampagne. nationaal openbaar-vervoernet laat, mede omdat Oosterhout geen expertise van de deelnemende gemeenten afzonderlijk behoort. onderdeel uitmaakt van het personenspoorwegnet, sterk te wensen De, overigens niet altijd even eenvoudig te kwalificeren, "winst" die 11 Oosterhout is in het gelukkige bezit van een aantal kleinere 5.3 Het waarborgen van de bereikbaarheid van over. Een hoogwaardig-openbaarvervoerverbinding (HOV) kan in Oosterhout uit SES, REAP en Rewin haalt, is groter dan de subsidie bedrijvenlocaties aan de rand van woonwijken (Havenweg, Esdoornlaan/Meidoornlaan, de in Oosterhout gevestigde bedrijven deze lacune voorzien. Definitieve besluitvorming hierover zal die van gemeentewege aan beide organisaties wordt verstrekt. Nachtegaalstraat e.o., Werkmansbeemd, Dat de Oosterhoutse economie zich de afgelopen decennia zo krach- plaatsvinden in samenhang met de besluitvorming over het nieuwe Dat wil niet zeggen dat SES, REAP Rewin niet kritisch dienen te Bredaseweg/Molenstraat, Wisselaar). tig heeft kunnen ontwikkelen, heeft niet in de laatste plaats te verkeersstructuurplan. worden gevolgd. Met name het aspect van gedwongen winkelnering De locatie in de directe omgeving van woonbebouwing maakt dat maken met de gunstige ligging van de stad en de goede ontsluiting deelnemende gemeenten zijn verplicht nagenoeg alle diensten af Speerpunten voor nieuw beleid

14 te nemen waartoe in gezamenlijkheid wordt besloten biedt weinig gelegenheid voor flexibiliteit en maatwerk. In navolging van andere gemeenschappelijke regelingen is Oosterhout voorstander van een gemeenschappelijk en verplicht basispakket, met daarna een aanvullend pakket waarin keuzemogelijkheden bestaan. Binnen het verband van SES zal actie worden ondernomen om een discussie ondernemer zeker zo belangrijke, klantrelatie met de gemeente. In deze paragraaf wordt op beide aspecten ingegaan. 19 De klantrelatie tussen de gemeente en ondernemers zal verder worden vormgegeven conform de richtlijnen van het Oosterhoutse dienstverleningsconcept. Meer concreet houdt dit het 20 Vanuit het bedrijfsleven wordt regelmatig geklaagd over de omvang van de administratieve lastendruk. Van rijkswege worden pogingen ondernomen om deze, door eenvoudiger wet- en regelgeving, terug te dringen. Ook van de gemeente mag een dergelijke inspanning worden verwacht. Daarom zal, in het kader van een 22 Op het gebied van promotie, acquisitie en relatiebeheer heeft de gemeente Oosterhout de afgelopen periode een buitengewoon terughoudend beleid gevoerd, ook in financiële zin. Het gevolg hiervan is onder andere dat foldermateriaal niet voorhanden of achterhaald is en dat ook overigens promotionele activiteiten op hierover op te starten. volgende in: afstudeerproject van een hbo-opleiding, worden onderzocht hoe de een laag pitje hebben gestaan. Hier is dus een inhaalslag op haar voor eerste klantcontacten wordt aangesloten bij het (fysieke, beïnvloedbare lastendruk op lokaal niveau kan worden teruggebracht. De invoering van OL2000 biedt hiertoe onder andere via worden, zijn: 27 plaats. Activiteiten die in dit kader (opnieuw) ontplooid zullen Waar de noodzaak van regionale samenwerking volgens digitale en telefonische) frontoffice van OL2000. Daarbij zullen het gemeentebestuur niet ter discussie staat, is een heroriëntatie ook afspraken worden gemaakt over de "intake" van starters die digitalisering, het beter beschrijven van processen en een accentverschuiving het weer op een aanvaardbaar niveau brengen van promotie op de geografische vormgeving van deze samenwerking wél op haar via het instrument van de Bbz (Besluit bijstandsverlening zelfstandigen) naar pro-actief handelen een aantal "natuurlijke" materiaal; plaats. In de uitwerking van het streekplan wordt namelijk sterk een onderneming willen starten; kansen. het mede organiseren eens per twee jaar van een congres ingestoken op samenwerking binnen de regio Breda-Tilburg. Voor om ondernemers digitaal zou goed mogelijk te kunnen informeren, Bij het opzetten van dit project zal nadrukkelijk worden gekeken of voor Oosterhoutse ondernemers; Oosterhout is dit een formele "bevestiging" van een feitelijke situatie: zal een digitaal bedrijvenloket worden ingericht. Daar is hiervoor ook subsidie van andere overheden is te verkrijgen. het organiseren eens per twee jaar van een kennisevenement; ondanks de deelname in tal van Westbrabantse samenwerkings-verbanden, bestond altijd al een natuurlijke neiging de blik beeld ook aanvraagformulieren worden gedownload. Onderzocht 21 Parkmanagement zal zoveel mogelijk worden opgepakt. het organiseren eens per jaar van een ontmoeting tussen het niet alleen algemene informatie te vinden, maar kunnen bijvoor het opzetten van het digitaal bedrijvenloket; ook oostwaarts te richten. Met de uitwerking van het streekplan zal worden of hier kan worden aangesloten bij initiatieven die de Het is daarbij zaak voor de deel-nemende ondernemers niet alleen gemeentebestuur en ondernemers die zich nieuw in Oosterhout wordt deze neiging versterkt en geformaliseerd. Kamer van Koophandel op dit gebied in de regio ontwikkelt; het collectieve belang in beeld te brengen, maar ook aan te geven hebben gevestigd. Deze heroriëntatie zou volgens het gemeentebestuur ook gevolgen is er eenmaal een eerste contact gelegd, dan kunnen ondernemers waar de eigen "winst" te behalen is. Dit betekent dat vooral gefocust Momenteel zijn op de begroting van economische zaken geen moeten hebben voor bestaande economische samenwerkingsverbanden. terecht bij hun relatiebeheerders. Per bedrijventerrein zal worden op schaalvoordelen in de uitvoering (o.a. gezamenlijke middelen beschikbaar voor het uitvoeren van werkzaamheden op Dat geldt bijvoorbeeld voor Rewin en SES, die zich richten of branche zijn medewerkers van het cluster Economische Zaken energieaankoop, gezamenlijke aanleg van ICT-voorzieningen, het gebied van promotie, acquisitie en relatiebeheer. Om de hierboven op West-Brabant, maar ook voor de Kamers van Koophandel. Waar het eerste aanspreekpunt voor ondernemers. Zij dragen zorg gezamenlijke afvalinzameling). vermelde voornemens ook in de praktijk te kunnen brengen, in het Streekplan gemikt wordt op sterke samenwerking binnen de voor de verdere interne afhandeling van verzoeken, bewaken die De gemeente heeft bij parkmanagement vooral een faciliterende is een structureel bedrag van benodigd. In het kader van regio Breda-Tilburg, is het niet logisch dat beide stedelijke gebieden en rapporteren daarover terug richting ondernemers. Bij sterk en stimulerende rol. Dit betekent dat de gemeente Verenigingen van de begrotingsvoorbereiding 2005 zal worden onderzocht hoe, ieder hun "eigen" Kamer van Koophandel hebben. De gemeente inhoudelijke kwesties (bijvoorbeeld op het gebied van milieu of eigenaren via de accountmanager ondersteunt bij het opzetten op budgettair neutrale wijze, hiervoor structureel geld kan worden Oosterhout zal, zowel binnen het verband van SES/Rewin als bij de bouw- en wonintoezicht) leggen zij de contacten met de inhoudelijk van een structuur voor parkmanagement. Daarnaast is ze uiteraard vrijgemaakt. ambtenaar. In de communicatie rondom de opening van de verantwoordelijk voor die zaken die zich in de openbare ruimte KvK s, aansturen op een inhoudelijke discussie over de consequenties van deze heroriëntatie, waarbij vooralsnog wordt ingestoken op nieuwe publiekshal en het feitelijk in werking treden van afspelen. Verder gaat de formele (financiële) verantwoordelijkheid 23 De Vereniging Industrieel Contact Oosterhout (VICO) is, een samengaan van beide regio s. Daarbij wordt aangesloten bij OL2000 zal over deze nieuwe werkwijze gecommuniceerd van de gemeente niet, met die uitzondering dat in voorkomende samen met de Federatie Detailhandel en Horeca, MKB Oosterhout bewegingen die zich ook op andere beleidsterreinen voltrekken (bijvoorbeeld worden in de richting van het bedrijfsleven; gevallen de gemeente nieuwe, gewenste initiatieven financieel kan en het Platform Toerisme en Recreatie, voor de gemeente een van politiezorg en veiligheid). om een dergelijk systeem goed te laten functioneren, is het van "aanjagen". de belangrijker gesprekspartners op het gebied van economisch belang afspraken hierover goed te beschrijven in werkprocessen Op het gebied van beveiliging van bedrijventerreinen zal gezocht beleid. Nu VICO binnen de eigen organisatie ook de verenigingen van 5.5 Het versterken van de relatie tussen lokale en de voortgang ervan vast te leggen. Hiervoor zal een systeem worden naar nieuwe concepten en effectievere aanpak. De nieuwe eigenaren van bedrijventerreinen heeft geïncorporeerd, is het overheid en bedrijfsleven van workflowmanagement worden ingericht, aan de hand waarvan vorm van bedrijventerreinenbeveiliging zal gefaseerd en gemeente- draagvlak van VICO nog verder versterkt. Dit past binnen het streven Lokaal economisch beleid is nooit een taak van het gemeentebestuur de voortgang van procedures kan worden bijgehouden. breed worden ingevoerd, waarbij de gemeente overeenkomstig de van het gemeentebestuur om met zijn partners VICO, Federatie, alléén. Dergelijk beleid is alleen maar uitvoerbaar in samenspraak De relatie tussen het OL2000-loket, de accountmanagers van hierboven geschetste verantwoordelijkheidsverdeling participeert MKB en Platform T&R - ook op meer strategisch niveau de met het (georganiseerde) plaatselijke bedrijfsleven. Alleen al om die Economische Zaken en de medewerkers van andere organisatieonderdelen in de aanloop- en ontwikkelkosten en de uitvoering en instand- discussie aan te gaan over het te ontwikkelen economisch beleid. reden is het goed stil te staan bij de relatie tussen gemeente en zal in een (dienstverlenings)overeenkomst worden houding voor rekening van de ondernemers is. bedrijven. Maar daarnaast is er, in veel gevallen voor de individuele vastgelegd. Speerpunten voor nieuw beleid

15 Lijst van in de nota gehanteerde afkortingen 28 Abw Algemene bijstandswet BBA Brabantse Buurtspoorwegen en Autobusdiensten BBZ Besluit bijstandverlening zelfstandigen BOM Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij BORDT Breda Oosterhout Rijen Dongen Tilburg (verkeersstudie) BZW Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging CNV Christelijk Nationaal Vakverbond CPB Centraal Planbureau CWI Centrum Werk en Inkomen EZ Economische Zaken EU Europese Unie FNV Federatie Nederlandse Vakbeweging HBO Hoger Beroepsonderwijs HOV Hoogwaardig Openbaar Vervoer HSL Hogesnelheidslijn ICT Informatie- en communicatietechnologie IOAW Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers IOAZ Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen ITB Individuele trajectbegeleiding KvK Kamer van Koophandel MIP Meerjaren Investeringsplan MKB Midden- en kleinbedrijf MBO Middelbaar beroepsonderwijs NCW Nederlands Christelijk Werkgeversverbond OL 2000 Overheidsloket 2000 OTO Ondernemerstrofee Oosterhout PR Public relations REAP Regionaal Economisch Actieplan REWIN Regionaal Werkgelegenheidsinstituut Noord-Brabant RPA Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid SES Sociaal Economisch Samenwerkingsverband SWOT Sterkte zwakte-analyse (strengths, weaknesses, threats, opportunities) TIPP Tender Investeringsprogramma Provincies Unie MHP Middelbaar en hoger personeel UWV Uitvoeringsorganisatie werkgeversverzekeringen VICO Vereniging Industrieel Contact Oosterhout VNO Vereniging Nederlandse Ondernemers WAO Wet op de arbeidsongeschiktheid WIW Wet inschakeling werkzoekenden Wwb Wet werk en bijstand ZLTO Zuidnederlandse land- en tuinbouw organisatie