PWN Jaarverslag Inhoud

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014

2 Inhoud Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders... 3 Bericht van de Raad van Commissarissen... 4 Over PWN... 8 PWN in Corporate Governance Risicomanagement Financiële resultaten Blik op de toekomst Geconsolideerde kerncijfers Jaarrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening Grondslagen voor waardering van activa en passiva Grondslagen derivaten en hedge-accounting Financiële instrumenten en risicobeheersing Grondslagen voor bepaling van het resultaat Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde balans Niet uit de balans blijkende verplichtingen Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Toelichting vennootschappelijk algemeen Toelichting op de vennootschappelijke balans Niet uit de balans blijkende verplichtingen Bezoldiging en vergoedingen aan bestuurder en commissarissen Overige gegevens Bijlagen Gegevens leden Ondernemingsraad Personeelsbestand PWN vennootschappelijk Drinkwaterkwaliteit Natuur en Recreatie Global Reporting Initiative w w w. p w n. n l 2

3 Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Hierbij bieden wij u de jaarrekening 2014 aan met het verslag over de gang van zaken van het gevoerde beleid. De controleverklaring van PwC en de in artikel 392 lid 1 Boek 2 Burgerlijk Wetboek bedoelde overige gegevens zijn in het verslag opgenomen. In zijn vergadering van 30 april 2015 heeft de Raad van Commissarissen kennis genomen van deze stukken en overeenkomstig het bepaalde in artikel 101, lid 2 Boek 2 Burgerlijk Wetboek de jaarrekening ondertekend. Onder verwijzing naar artikel 2 van de overeenkomst houdende regelingen en bepalingen naar aanleiding van de verzelfstandiging van PWN en conform artikel 24 van de statuten rekening houdend met de uitkering van het dividend aan de aandeelhouders, is het positief resultaat toegevoegd aan de algemene reserve. In overeenstemming met de statutaire dividendbepaling in artikel 24c is aan uit te keren dividend ten laste van de algemene reserve gebracht. Wij adviseren u de jaarrekening 2014 vast te stellen en aan de directie decharge te verlenen voor haar bestuur en aan de Raad van Commissarissen voor zijn toezicht. Velserbroek, 30 april 2015 De directie Ir. M.G.M. den Blanken, directeur Martien den Blanken 3

4 Bericht van de Raad van Commissarissen In 2014 heeft de Raad van Commissarissen uitgebreid stilgestaan bij de bedrijfsvoering van PWN. In het bijzonder hebben we in goede dialoog met de directie gesproken over de meest uiteenlopende risico s in primaire en secundaire bedrijfsprocessen. De RvC heeft ook uitgebreider dan voorgaande jaren zich laten informeren over de dochterondernemingen van PWN. Veel aandacht voor PWN Technologies In 2014 heeft de RvC veel aandacht besteed aan PWN Technologies. Dit heeft geleid tot een herstructurering, een directiewissel en bijstelling van de ambities. De PWN-dochter was in onze ogen te optimistisch over haar acquisitiekansen wereldwijd. Een duidelijker focus op kansrijke markten was nodig, net als heldere deadlines over de te zetten stappen. Tijdens elke vergadering van de RvC hebben we in een open sfeer overlegd over afbreukrisico s, strategie en afbakening van activiteiten. Naar aanleiding hiervan heeft PWN Technologies een nieuwe organisatie ingericht die dichter tegen PWN aanzit. Na kleine tegenslagen in de loop van het jaar boekt PWN Technologies nu succes. Er is een samenwerking met het waterbedrijf in Zuidwest-Engeland overeengekomen. Ook overeenkomsten met andere buitenlandse partijen zijn perspectiefvol. Raad van Commissarissen PWN 4

5 PWN Technologies begeeft zich op de markt met een volledig nieuwe technologie. We moeten afwachten hoe de wereld reageert. De succesvolle ingebruikname van de vernieuwing in Andijk is een mooi begin. Het is nu mogelijk de technologie in werking te laten zien. In dat opzicht fungeert Andijk als etalage voor de waterwereld en wordt het gemakkelijker om anderen voor onze innovaties te winnen. We hebben een exportproduct in handen waar we trots op mogen zijn. Interessant aan de vele internationale contacten is ook dat PWN niet alleen kennis deelt maar ook weer nieuwe kennis opdoet. Dankzij de vele gesprekken met de RvC is er nu meer focus met name op regio s waar we op korte en lange termijn goede mogelijkheden zien, zoals Singapore, Australië en de oostkust van de VS. PWN Technologies kwam in elke RvC-vergadering uitgebreid onder de aandacht. De RvC heeft er een goede traditie van gemaakt om de andere dochters van PWN ook tenminste eens per jaar aan de vergadertafel te krijgen voor een uitgebreide update. Natuur en Recreatie inspireert Bijzondere aandacht richtte de RvC bovendien op de activiteiten van de sector Natuur en Recreatie. Het was verhelderend om te zien hoeveel kennis de sector in huis heeft. Daarmee weten de mensen van Natuur en Recreatie tot ver buiten onze landsgrenzen natuurexperts te inspireren. Bij Natuur en Recreatie gebeurt veel om trots op te zijn. De RvC vindt dat PWN dit best meer mag laten zien. De medewerkers van NR werken in een enorm gebied - met een grote betrokkenheid - aan plannen om op een natuurlijke manier mooie natuur te krijgen en behouden. Maar ze zijn naar onze mening te bescheiden in hun uiting. Het natuurbeheer van PWN is internationaal toonaangevend op het gebied van duurzaamheid. Verhelderend vonden we ook ons werkbezoek aan het Goois Natuurreservaat (GNR). PWN is door GNR benaderd om hier samen te werken met de beheerorganisatie. De RvC heeft zich verdiept in dit voornemen dat moet leiden tot een samenwerking die voor alle partijen gunstig is. Het werkbezoek gaf inzicht in de verschillen in de wijze van natuurbeheer en liet zien waar kansen op synergievoordelen liggen. Het nieuwe Bezoekerscentrum De Kennemerduinen in Overveen is een groot succes. We hebben hier een keer vergaderd om met eigen ogen te zien hoeveel lagen van de bevolking PWN met het bezoekerscentrum bereikt. Net als bij Bezoekerscentrum De Hoep in Castricum vult PWN haar educatieve rol op deze manier goed in. Communicatie, risicobeheer en toekomstvisie Een vaak terugkerend onderwerp in de RvC was de zichtbaarheid van PWN. Dankzij het magazine PUUR en diverse activiteiten groeit de bekendheid. De RvC vindt het ook een positieve ontwikkeling dat PWN zich nu actiever is gaan bewegen in het regionale zakenleven. Naar onze mening een belangrijke manier om profiel op te bouwen. Extra aandacht besteedde de RvC dit jaar aan de systematiek van risicobeheer. Wij vinden het belangrijk om met regelmaat in kaart te brengen waar de risico s liggen. Dit is in 2014 op een goed niveau gekomen. Los van de directieraad heeft de RvC ook risico s in kaart gebracht. Dit leverde een gezonde dialoog met de directie op. Op deze manier klankborden is naar onze mening een belangrijke manier om als RvC van toegevoegde waarde te zijn. Vanuit risicobeheer hebben we ook speciaal stilgestaan bij de ICT van PWN, en dan met name de beveiliging. Een bijzonder actueel onderwerp. Ook de problematiek van derivaten was een belangrijk onderwerp van gesprek. De RvC heeft zich in 2014 gebogen over het profiel van de nieuwe directeur, omdat de huidige directeur Martien den Blanken in 2015 met pensioen gaat. Dit profiel is mede bepaald aan de hand van de nieuwe Visie Samenwerking waterketen versterken Het nieuwe Bestuursakkoord Water is een belangrijke stok achter de deur om de wens tot meer samenwerking in de keten op te pakken. We zijn positief verrast dat dit in 2014 in een stroomversnelling is gekomen. Inmiddels zijn er al concrete samenwerkingsverbanden met name met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. 5

6 Een heel andere manier van samenwerken zien we bij Aquanet. Er komt meer samenwerking met andere waterbedrijven op gang op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Het is goed om te zien dat het delen van kennis en de bundeling van krachten ook daadwerkelijk meer effect sorteert. Kritisch op eigen functioneren De RvC vindt het belangrijk om ook het eigen functioneren regelmatig en grondig te evalueren. Dit is vrijwel elke vergadering onderwerp van gesprek geweest. We vinden een goede verhouding met de aandeelhouder belangrijk en besteden extra aandacht aan transparante communicatie en manieren om dit verder te verbeteren en te borgen. In 2014 stopte Sylvia Roelofs als commissaris bij PWN. We zijn Sylvia dankbaar voor de vele jaren waarin ze zich heeft ingezet voor het goede werk van PWN. De RvC is in twee jaar tijd van acht leden terug gegaan naar vijf en heeft besloten om voor Sylvia voorlopig geen opvolger te zoeken. De samenstelling van de huidige raad zorgt voor een goede vertegenwoordiging van de belangrijkste disciplines. Tot slot Andijk Bij de opening van de nieuwe voorzuivering Andijk bleek eens te meer hoe trots we in Nederland mogen zijn op een bedrijf als PWN. Minister Melanie Schultz van Haegen zei in haar openingstoespraak met recht dat de PWN-kennis er internationaal toe doet. Dankzij de innovatieve aanpak behoort PWN bij de duurzame top van Nederland. Nieuwe voorzuivering Andijk 6

7 Naam Hoofdfunctie Nevenfunctie(s) De heer Drs. F.J. van Bruggen, president-commissaris (1959) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar. Hoofddirecteur ANWB B.V. - Lid van het bestuur van het Ubbo Emmius Fonds - President Commissaris UVM/ Unigarant/ Reis & Rechtshulp - Lid Raad van Commissarissen Hendrick de Keyser - Lid Raad van Advies Hoge Veluwe De heer Drs. H.J. Machielsen (1960) Lid van de RvC sinds 2013, voor een periode van 4 jaar. Voorzitter Bestuur Stichting Nedlloyd Pensioenfonds - Lid Raad van Toezicht pensioenfonds Openbare Bibliotheken - Lid Raad van Toezicht pensioenfonds Recreatie Mevrouw C.M. de Lange (1953) Lid van de RvC sinds In 2014 herbenoemd voor een periode tot uiterlijk 1 juli Mevrouw Ir. A. van Dam (1961) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar. De heer Ir. P.A.E. van Erkelens (1953) Lid van de RvC sinds 2012 voor een periode van 4 jaar. DGA van Annapee B.V. Programmamanager Greenport Noord-Holland Dijkgraaf Wetterskip Fryslân - Directeur Breedband Hollands Kroon - Commissaris Hellinga Grafische Bedrijven - Lid Raad van Toezicht Stichting Heifer - Voorzitter Raad van Toezicht Stichting MEE NWH - Voorzitter gewest NH PvdA - Voorzitter vereniging vrije scholen - Lid Raad van Toezicht, STAN projecten - Lid Raad van Advies In Holland Alkmaar - Lid Raad van Toezicht Zorgpartners Friesland - Lid Raad van Toezicht scholengemeenschap Magister Alvinus Sneek Samenstelling commissies uit de Raad van Commissarissen Auditcommissie Drs. H.J. Machielsen, voorzitter Ir. A. van Dam Selectie- en benoemingscommissie In verband met de werving van een nieuwe directeur is in september 2014 de volgende benoemingscommissie samengesteld: Drs. F.J. van Bruggen, voorzitter Ir. A. van Dam Ir. P.A.E. van Erkelens Remuneratiecommissie Deze commissie wordt ad hoc samengesteld. 7

8 Over PWN Verslag van de directie Organisatie PWN is een drinkwaterbedrijf en tegelijkertijd beheerder van de Noord-Hollandse duinen. PWN produceert, transporteert en levert zuiver drinkwater voor Noord-Holland. Daarnaast beheert PWN bijna 7400 hectare natuurgebied. PWN is dus water én natuur. Resultaten De bruto levering van drinkwater over 2014 bedroeg 105,3 miljoen m 3. De levering van ruwwater over 2014 bedroeg 38,9 miljoen m 3. De totale geconsolideerde wateropbrengsten komen uit op 177 miljoen. Over 2014 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen 6,8 miljoen. 4,2 miljoen hiervan heeft betrekking op het beheer van de waterwingebieden. Deze gebieden zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces. De resterende kosten worden gefinancierd met externe opbrengsten. PWN heeft een positief resultaat van 10 miljoen behaald. Structuur De organisatiestructuur van PWN is gebaseerd op deze twee kerntaken. PWN onderscheidt de sector Drinkwater en de sector Natuur en Recreatie. Daarnaast is er de sector Klant en Markt, met onder meer het Klantencontactcentrum. Ondersteunend aan deze organisatie zijn de stafafdelingen Mensen en Middelen alsmede Financiën en Informatievoorziening. Daarnaast heeft PWN vier 100-procent dochterondernemingen: PWN Technologies B.V., PWN International Projects B.V. (betreft een B.V. die op 3 februari 2015 is geliquideerd), Aquanet B.V. en De Kennemer Duincampings B.V. Tevens voert PWN samen met Waternet het dagelijks bestuur over de N.V. Watertransportmaatschappij Rijn-Kennemerland (WRK). De WRK is voor 50% in handen van PWN en voor 50% in handen van de Stichting Waternet. Directie Martien den Blanken Directeur Stafafdeling Mensen en Middelen Anita Wijma-Verhorstert Manager Stafafdeling Financiën en Informatievoorziening Irene Veerkamp Manager Sector Natuur en Recreatie Sjakel van Wesemael Manager Sector Klant en Markt Harry Buyten Manager Sector Drinkwater Loet Rosenthal Manager 8

9 Juridische entiteit PWN is een naamloze vennootschap. Alle aandelen van N.V. PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland zijn in bezit van de provincie Noord-Holland. Besluitvorming als aandeelhouder vindt plaats in het college van Gedeputeerde Staten. De Raad van Commissarissen wordt gevormd door vijf personen, allen op voordracht van de Raad van Commissarissen benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Ondernemingsraad Als Naamloze Vennootschap heeft PWN een ondernemingsraad en diverse onderdeelcommissies. Het overleg verloopt in een constructieve sfeer. Daarbij is de ondernemingsraad een belangrijke verbindende factor in de organisatie. De raad biedt een luisterend oor bij knelpunten en kaart deze bij de bestuurder aan. Belangrijke onderwerpen waren in 2014 de hoge werkdruk bij ICT en Financiën, het terugdringen van ziekteverzuim bij Natuur en Recreatie en de veiligheid van boswachters. Er werd onderhandeld over de nieuwe consignatieregeling en over de nieuwe regeling voor woon-werkverkeer. De directie van PWN bedankt de or-leden voor hun verbindende rol, hun vertrouwen én het vruchtbare, constructieve overleg in Dit alles heeft bijgedragen aan een goede besluitvorming. Medewerkers en cultuur Onze medewerkers zijn erg betrokken bij hun werk en de maatschappelijke rol van PWN. Dit blijkt uit het feit dat PWN in de top-50 staat in de ranglijst van beste werkgevers met minder dan 1000 werknemers. PWN ers werken in een cultuur waarin steeds wordt gezocht naar een goede oplossing voor klanten. Daarnaast heerst er bij PWN ook een cultuur van maatschappelijk bewustzijn en een gerichtheid op vernieuwing. Meewerken aan maatschappelijk ondernemen wordt bij PWN gestimuleerd, net als een innovatieve instelling. Dat laatste kan in de breedste zin van het woord: van technologische vernieuwing, tot nieuwe manieren van samenwerken en natuurbeheer. Wat PWN ers vooral bindt, zijn de kernwaarden: verbinden, vernieuwen en waarmaken. PWN is betrokken en open, gericht op samenwerken. Visie PWN is toonaangevend in het leveren van zuiver water tegen lage maatschappelijke kosten. Dit is te danken aan de combinatie van de natuurlijke zuiveringskracht van de duinen en de innovatieve zuiveringstechnieken van PWN. Om deze belangrijke functie van de duinen te borgen zijn ze wettelijk beschermd gebied voor zowel natuurbeheer (Natura2000) als voor drinkwaterproductie. Het resultaat is een waardevol natuurgebied met een grote rijkdom aan flora en fauna, waar tegelijkertijd iedereen kan recreëren en genieten. PWN investeert in activiteiten die zij, vanuit haar positie als drinkwater- en natuurbedrijf, voor de samenleving kan verrichten. Natuur behouden en beheren voor Noord-Holland past daarbij, maar ook educatie aan scholieren. Duurzaamheid staat hoog in het vaandel. De belangrijkste bijdrage van PWN aan een duurzame leefomgeving is het leveren van onberispelijk drinkwater uit de kraan. Daarnaast zet zij haar kennis en zuiveringstechnologie in voor ontwikkelingsprojecten en hulp in noodsituaties. Hiermee vervult PWN haar maatschappelijke rol. Missie PWN zorgt, nu en in de toekomst, voor de continue beschikbaarheid van zuiver drinkwater en waardevolle natuur voor de Noord-Hollandse samenleving. Als belangrijke maatschappelijke onderneming staat PWN in goede verbinding met haar klanten, partners, medewerkers en stakeholders. Maatschappelijk verantwoord ondernemen PWN is een nutsbedrijf met een maatschappelijke functie. Dankzij de combinatie van water en natuur houdt PWN de maatschappelijke kosten laag en investeert PWN tegelijkertijd in duurzame ontwikkeling van de natuurgebieden. Andere initiatieven op dit gebied zijn: noodhulp en ontwikkelingshulp rond drinkwatervoorziening, de ambitie om vanaf 2015 klimaatneutraal te werken, de introductie van Cultuur 9

10 Historische Effect Rapportages (CHER), en de succesvolle herintroductie van de in Nederland al eeuwen uitgestorven wisent. Daarnaast investeert PWN veel in opleidingen van haar medewerkers, zodat ze nog beter hun talenten kunnen benutten en zich kunnen ontwikkelen. Tenslotte creëert PWN veel mogelijkheden voor vrijwilligers die bijdragen aan het onderhoud van onze natuurgebieden. De combinatie water en natuur Voor PWN gaan drinkwaterproductie en natuurbeheer hand in hand. De aanwezige expertise op het gebied van natuurbehoud zorgt voor een duurzame benadering van drinkwaterwinning. Tegelijk zorgt de kennis en kunde vanuit de vooruitstrevende drinkwatertechnieken van PWN juist voor efficiënte en rendabele oplossingen voor het beheer van de duingebieden. Deze combinatie van water en natuur draagt bij aan lagere maatschappelijke kosten, meer duurzaamheid, continuïteit, zekerheid en veiligheid. Bovendien vergroot PWN de kwaliteit van recreatie in deze gebieden. Water drinken bij het tappunt Strategie De strategie van PWN is gebaseerd op zeven belangrijke thema s. 1. Drinkwaterkwaliteit en leveringszekerheid handhaven De kwaliteit van het drinkwater is continu van een hoog niveau. Dat wil PWN ook in de toekomst zo houden. Dat is niet eenvoudig, omdat de bron voor 95% uit IJsselmeerwater bestaat, waarin de aanwezigheid van ongewenste stoffen zoals medicijnresten en pesticiden naar verwachting zal toenemen. PWN investeert in nieuwe zuiveringstechnologie om het kwaliteitsniveau ook in de toekomst te garanderen. Naast drinkwaterkwaliteit vindt PWN ook leveringszekerheid van het grootste belang. PWN wil de kans op storingen in haar waterlevering minimaliseren. Daarom investeert PWN in adequaat beheer en onderhoud van haar installaties en het leidingnet. Voor planmatige vernieuwing van de bedrijfsmiddelen kijkt PWN al vooruit tot na

11 2. Water en natuur horen bij elkaar PWN levert drinkwater aan bedrijven en aan meer dan 1,7 miljoen inwoners in Noord-Holland. De totale levering in ons voorzieningsgebied is momenteel ongeveer 105 miljoen m³ per jaar. Voor de productie hiervan gebruiken we vooral het IJsselmeer als zoetwaterbron. Voor de helft van de totale productie is het Noord-Hollands Duinreservaat onmisbaar. In dit gebied wordt het water, dat uit het IJsselmeer afkomstig is, geïnfiltreerd. Voordat dit gebeurt, wordt het water eerst in Heemskerk voorgezuiverd. Op deze manier worden microverontreinigingen (zoals resten bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen e.d.) afgebroken. Dit doen we om te voorkomen dat het duin met deze stoffen belast wordt. Als het water na deze voorzuivering geïnfiltreerd is, blijft het enkele weken tot maanden in de bodem om daarna weer opgepompt te worden, samen met een geringe hoeveelheid natuurlijk duinwater. De ondergrondse opslag maakt het water langs natuurlijke weg een betrouwbare bron voor de drinkwatervoorziening. Dit - uit de bodem opgepompte - water is namelijk vrij van onder andere bacteriën en is zeer eenvoudig te zuiveren tot drinkwater. Door de opslag en voorraad in het duinreservaat is het gebied zeer waardevol voor de drinkwatervoorziening. Daarnaast heeft het duinreservaat nog andere belangrijke gebruiksfuncties: natuur, recreatie en zeewering. 3. Vernieuwingskracht PWN vindt voortdurende vernieuwing belangrijk in haar bedrijfscultuur. PWN loopt voorop met een lange historie van vernieuwingen, zowel in zuiveringstechnologie als in natuurbeheer. Toch is innoveren bij PWN geen doel op zich. Vernieuwen stelt PWN in staat om de lat voortdurend hoger te leggen en te streven naar continue verbetering. De vernieuwingen die PWN zoekt zijn gericht op het blijven bieden van de hoge kwaliteit in water, natuur en dienstverlening tegen lage maatschappelijke kosten. Daar blijft PWN de komende jaren organisatie breed in investeren. De financiële resultaten die PWN verwacht uit het op de markt brengen van haar technologische innovaties door PWN Technologies, zullen worden aangewend voor de versterking van de vernieuwingskracht van PWN. 4. PWN als merk steviger profileren Steeds meer veranderingen in de maatschappij raken PWN. Dat vraagt van PWN om zich meer als een extern georiënteerd bedrijf op te stellen. PWN kiest voor een actieve communicatiestrategie, met meer aandacht voor de klant en het merk PWN, communicatie rond projecten en actief stakeholdermanagement. 5. MVO-activiteiten integreren en verankeren De kernactiviteiten van PWN leveren op zichzelf al een belangrijke bijdrage aan de maatschappij. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) zit bij PWN dan ook diep in de genen. Daarnaast werkt PWN op basis van ISO26000 planmatig aan haar MVO-ambities, met thema s als duurzame innovaties, openbare watertappunten, excellente drinkwatervoorziening en natuurbeheer en haar bijdrage aan de Millennium Doelen van de Verenigde Naties. 6. Modern werkgeverschap PWN wil een moderne, flexibele werkgever zijn met relevante producten en diensten. Kortom, een bedrijf waar mensen graag willen werken. Daar geeft PWN concrete invulling aan: met goede interne communicatie, flexibele arbeidsvoorwaarden, een moderne werkomgeving, opleidingsmogelijkheden en de kans om als medewerker van PWN een bijdrage aan de maatschappij te kunnen leveren. 7. Streven naar een efficiënte waterketen PWN ziet veel logica in samenwerking in de waterketen. Daarom spant PWN zich ook in voor meer samenwerkingsverbanden tussen drinkwaterbedrijven, gemeenten en waterschappen om meer efficiency en synergievoordeel te behalen. PWN volgt de ontwikkelingen in de waterketen, mede op basis van het Bestuursakkoord Water, op de voet. Ook hier speelt actief stakeholdermanagement een rol. 11

12 KERNCIJFERS 2014 KLANTEN PERSONEEL aantal aansluitingen medewerkers PWN en dochters (FTE) medewerkers alleen PWN (FTE) gemiddelde leeftijd : : 46 tarief per m3 (kleingebruik) 1, : 1, : : % is 10 jaar of langer in dienst bij PWN! DRINKWATER eigen productie drinkwater (x1.000 m3) inkoop drinkwater (X1.000 m3) : : : km afzet drinkwater in eigen voorzieningsgebied (x1.000 m3) 2013: lengte drinkwaterleidingnet km netto-omzet water : aantal minuten waterstoring : 5 minuten doelstelling kwaliteitsindex drinkwaterproductie resultaat kwaliteitsindex drinkwaterproductie doelstelling kwaliteitsindex drinkwaterdistributie resultaat kwaliteitsindex drinkwaterdistributie : > : : > : 92 NATUUR & RECREATIE terrein in beheer : opbrengst uit parkeerautomaten : internet wederverkopers en overig kaartautomaten : : :

13 PWN in 2014 De kerntaken van PWN zijn puur en van vitaal belang voor de maatschappij: zuiver en lekker drinkwater en natuur om van te genieten. Als maatschappelijk bedrijf luisteren we goed naar wat de maatschappij, de samenleving in Noord-Holland, van ons vraagt. De afgelopen jaren hebben twee grote vragen geleid tot ingrijpende veranderingen binnen PWN: de vraag om lagere kosten en de vraag om meer samenwerking in de waterketen. Na enkele jaren van voorbereiding hebben we in 2014 concrete stappen gezet om deze doelen dichterbij te brengen. Een belangrijke ontwikkeling waar we in onze meerjarenplannen rekening mee houden, is de vraag uit de financiële markten om een hogere solvabiliteit. Om in aanmerking te blijven komen voor aantrekkelijke financieringen is het van belang dat onze solvabiliteit groeit van 22% in 2012 naar 30% in Dit betekent dat PWN voor de komende jaren haar eigen vermogen naar verhouding sterker moet laten groeien. In onze visie bereiken we dit door scherper te letten op investeringen en uitgaven. Tegelijkertijd laten we, als het maar enigszins kan, het drinkwatertarief ongemoeid. Voor 2015 voegden we de daad bij het woord en verhoogden we het tarief niet. Dit alles maakt dat 2014 in het teken stond van belangrijke kostenbesparingen. Volgens plan bereiken we deze door onze werkprocessen, kantoren en organisatie anders in te richten. In de afgelopen jaren hebben we hier onder de projectnaam PWNext al voorbereidingen voor getroffen, in 2014 zijn de belangrijkste onderdelen van dit programma gereedgekomen. De verbeteringen zorgen niet alleen voor meer efficiency, deze nieuwe manier van werken leidt ook tot een meer wendbare organisatie. Andere mijlpalen in 2014 zijn de samenwerking met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, verregaande digitalisering van het klantcontact en de oplevering van onze nieuwe voorzuivering in Andijk. Ondanks alle besparingen houdt uiteraard de kwaliteit van ons drinkwater de hoogste prioriteit. Niet voor niets is dat ook speerpunt nummer 1 in ons ondernemingsplan. In dit jaarverslag laten we aan de hand van alle zeven thema s zien hoe PWN heeft gepresteerd. PWNext: het nieuwe werken in Velserbroek Opening nieuwe voorzuivering Andijk door minister Schultz 13

14 Thema 1: Uitstekende drinkwaterkwaliteit en leveringszekerheid handhaven De kwaliteit van ons drinkwater en een hoge leveringszekerheid hebben al jaren onze hoogste prioriteit. Ook in 2014 hebben we hierin fors geïnvesteerd voor in totaal 30 miljoen. Van deze investeringen is Andijk III de belangrijkste. Nieuwe voorzuivering in Andijk Een van de belangrijkste projecten met dit doel is de nieuwe voorzuivering van de waterfabriek in Andijk (Andijk III), die we eind 2014 in gebruik hebben genomen. De oude installatie in Andijk was ruim 50 jaar oud en leverde onvoldoende capaciteit voor de groeiende vraag uit de regio rond Purmerend en Hoorn. Bovendien kan Andijk nu ook aan de rest van Noord-Holland leveren wanneer elders onverhoopt een deel van de watervoorziening uitvalt. Tegelijkertijd vormt de nieuwe zuivering een effectieve barrière tegen alle denkbare microverontreinigingen. Inmiddels hebben we onze bedrijfsvoerders ingewerkt. Tijdens de testfase zijn nog een aantal technische onvolkomenheden aan het licht gekomen, die begin 2015 zijn aangepast. In de loop van 2015 wordt de nieuwe installatie gefaseerd aan het bestaande zuiveringsproces gekoppeld. PWN neemt hiervoor de tijd die nodig is, om belangrijke redenen. In de eerste plaats willen we absoluut zeker weten dat de nieuwe installatie goed draait. In de tweede plaats is het water uit het nieuwe proces zó zuiver, dat eventueel opgehoopte organische stof in de leidingnetten kan loskomen. We houden de effecten dan ook nauwlettend in de gaten. Andijk III is in 2014 afgebouwd, getest en opgeleverd. Uit de eerste resultaten van de testfase blijkt dat de resulterende waterkwaliteit uit de installatie zelfs beter is dan verwacht. Anderzijds zijn er door het innovatieve karakter van het project tijdens de bouw nog nieuwe inzichten opgetreden die we in de praktijk gerealiseerd wilden zien. Dit heeft geleid tot een kostenoverschrijding van het project. We hebben ervan geleerd dat we bij dit soort baanbrekende innovaties de onzekerheidsmarge hoger moeten inschatten. Bovendien hebben we inmiddels onze projectmanagementaanpak gemoderniseerd. Projectmatig werken is bij PWN een belangrijke expertise, die we niet zomaar moeten uitbesteden. PWN is voortaan kritischer op het uitbesteden van dit soort kerncompetenties. Vooral op het gebied van regievoering hebben we mensen aangetrokken die zich op dit terrein bewezen hebben. Waterkwaliteit en leveringszekerheid De kwaliteit van het produceerde en geleverde drinkwater voldeed ruimschoots aan de prestatie-eisen. Wel zijn we bezorgd over de constatering van coliformen en enterococcen in het infiltratiegebied, met name in de zomerperiode. Hierdoor hebben we tijdelijk een deel van de productiecapaciteit in het infiltratiegebied preventief uit bedrijf moeten nemen. Als gevolg daarvan heeft PWN meer natuurlijk duinwater gewonnen en hebben we de inkoop bij Waternet tijdelijk verhoogd. We worden bijna elk jaar in de zomer met dergelijke beperkingen geconfronteerd, echter nog niet op de schaal van de afgelopen zomer. Naar de oorzaken van deze herbesmettingsbron loopt een onderzoek. Overigens doorloopt opgepompt water altijd nog een nadesinfectie voordat het ons leidingnet ingaat. Voor de zomer van 2016 vervangen we de huidige nadesinfectie op het pompstation Bergen door UV-licht. Dit maakt dat we aanzienlijk minder kwetsbaar worden voor dergelijke kwaliteitsproblemen. De leverbetrouwbaarheid in termen van Ondermaatse Leveringsminuten (OLM) blijft onverminderd hoog. Wel is er wat zorg over de ontwikkeling van de storingen in het leidingnet, hoewel dit nog niet tot een significante verhoging van de OLM heeft geleid. Om meer grip te krijgen op het storingsniveau, sporen we sinds april 2014 de zwakke plekken in het leidingnet gericht op. Verder investeren in de ondergrond Met de oplevering van Andijk III zijn de investeringen bovengronds voor een belangrijk deel voltooid. De komende jaren verschuift onze prioriteit naar investeringen in de ondergrond: het leidingnet. Een groot project hierbij, de Westfrisiaweg, lag in 2014 netjes op schema qua planning en kosten. 14

15 PWN werkt met modellen om de vervangingsbehoefte van de kilometer ondergrondse leidingen in te schatten. Op basis van deze data zien we de vervangingsbehoefte toenemen, met een piek tussen 2020 en Erg succesvol verliep het reguliere vervangingsprogramma van oude leidingen. In totaal heeft PWN in ,6 miljoen uitgegeven voor de reconstructie, sanering en nieuwbouw van leidingen. Dit betreft de netto uitgave, dus inclusief de ontvangen gelden (compensatie/subsidie) van derden. PWN wil doorgroeien naar een jaarlijks vervangingsprogramma van 100 kilometer rond Hiervoor is in 2015 netto 17,9 miljoen voor de reconstructie, sanering en nieuwbouw van leidingen beschikbaar gesteld. In 2014 lagen we met 78 kilometer al goed op schema. Door de werkzaamheden slim te combineren, realiseren we dit tegen lagere kosten dan gebudgetteerd. We passen een nieuwe manier van leidingvervanging toe waarbij we zoveel mogelijk hele woonwijken ineens proberen aan te pakken. Waar mogelijk combineren we onze werkzaamheden met gepland werk aan andere ondergrondse infrastructuur. Dan hoeft een straat maar één keer open en beperken we de overlast voor de bewoners. In 2014 hebben we een vervolg gegeven aan de in 2013 gerepareerde verbinding naar Texel. Deze verbinding blijft kwetsbaar omdat de leiding maar op beperkte diepte in de bodem van het Marsdiep ligt. Daarom hebben we een ontwerp gemaakt voor een ondergrondse leiding naar het eiland die veel dieper onder de zeebodem wordt geboord. Deze zal in 2016 worden gerealiseerd en zorgt voor een robuuste watervoorziening naar Texel. Project Westfrisiaweg 15

16 Thema 2: Water en natuur horen bij elkaar Het leveren van zuiver drinkwater gaat niet zonder de natuur. De duinen vormen namelijk een onmisbare schakel in ons waterzuiveringsproces en daarom zijn we er zo zuinig op. Door zorgvuldig en modern beheer van onze natuurgebieden ontstaat vitaliteit en biodiversiteit. Dat levert prachtige duinen op waar onze bezoekers dagelijks van genieten. Nieuwe Beheernota aangenomen In 2014 hebben we de nieuwe Beheernota voor de komende tien jaar opgeleverd en aan Provinciale Staten gepresenteerd. Daar kregen we veel waardering voor de manier waarop we zorgdragen voor de aan ons toevertrouwde natuurgebieden. Door Provinciale Staten werd unaniem en met lof voor PWN de nieuwe Beheernota voor de komende tien jaar goedgekeurd. Bijzonder aan de nieuwe nota is dat hij tot stand kwam in samenspraak met alle betrokken belangengroepen. Met al die verschillende groepen hebben we op een constructieve manier contact gehad en het heeft op diverse punten geleid tot betere en vooral beter gedragen plannen. Onder het motto schoon drinkwater, schone bronnen, schone natuur leggen we in de nota ons beleid vast voor een nieuwe periode van natuurbeheer in de duingebieden. We trekken de lijn van de vorige beheernota door naar een meer duurzame aanpak. Daarbij gaan we meer uit van de veerkracht van de natuur. De duinen moeten zo robuust worden, dat ze zoveel mogelijk op eigen kracht kunnen herstellen van invloeden van buitenaf. Op die manier moeten ook recreatie, waterwinning en natuur duurzaam samengaan. In ons nieuwe beleid nodigen we iedereen uit om van de natuur te komen genieten én op allerlei manieren bij te dragen aan natuurbehoud. Over 2014 bedroegen de kosten voor het natuurbeheer en recreatievoorzieningen 6,8 miljoen. 4,2 miljoen hiervan heeft betrekking op het beheer van de waterwingebieden. Deze gebieden zijn een essentieel onderdeel van ons drinkwaterzuiveringsproces. De kosten van het beheer van de waterwingebieden worden verdisconteerd in het drinkwatertarief. Conform ons kostprijsmodel betekent dit een doorberekening in de variabele drinkwaterprijs van 0,04 per m 3 en 0,48 in het jaarlijkse vastrechttarief. De resterende kosten worden gefinancierd met externe opbrengsten. De samenhang tussen schone bronnen, schoon drinkwater en schone natuur is steeds duidelijker het richtsnoer in het natuurbeheer van PWN. Deze combinatie is binnen ons bedrijf al ijzersterk gebleken en vormt ook de blauwdruk voor onze inzet op andere terreinen. Bijvoorbeeld bij de beoogde geformaliseerde samenwerking met het Goois Natuurreservaat en bij onze steeds nauwer wordende samenwerking met de waterschappen in ons voorzieningsgebied. Infiltratiegebied Castricum 16

17 Noordwest Natuurkern Partnerschap met Goois Natuurreservaat In 2014 is gewerkt aan een mogelijk partnerschap met het Goois Natuurreservaat. Het stichtingsbestuur van het Goois Natuurreservaat heeft aan PWN gevraagd om de mogelijkheden tot samenwerking te verkennen. Het is de bedoeling dat PWN als dienstverlener in opdracht van de stichting de natuur in het reservaat gaat beheren, waarbij de stichting haar eigen identiteit behoudt. Voor PWN snijdt het mes aan twee kanten: we zetten onze expertise en beheerapparaat beter in en dragen zorg voor de continuïteit van de bescherming van onze drinkwaterbron in het Gooi. Het onderzoek naar de beoogde samenwerking loopt nog. Renovatie infiltratiegebieden De laatste fase van de grote renovatie van onze infiltratiegebieden (Castricum en Kieftenvlak) werd in het eerste kwartaal van 2014 afgerond. De infiltratiekanalen zijn schoongemaakt en ontdaan van organisch materiaal dat de bezinking van water tegenhield. Het project heeft tot goede resultaten geleid dankzij de nauwe samenwerking tussen de PWN-sectoren Drinkwater en Natuur en Recreatie. Ontwikkeling samen met waterschappen Op het gebied van natuur en recreatie werkt PWN samen met de verschillende waterschappen in ons voorzieningsgebied. Bij de ontwikkeling van de Noordwest Natuurkern was bijvoorbeeld Hoogheemraadschap Rijnland een belangrijke partner. Rond onze infiltratiegebieden zien we een goede samenwerking ontstaan met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, bijvoorbeeld bij de versterking van de zeewering rondom het infiltratiegebied Kieftenvlak. Door de klimaatverandering zou in theorie een stijgende zeespiegel tot een duindoorbraak kunnen leiden en komt onze drinkwaterproductie in gevaar. Om de infiltratiegebieden in de duinen hiertegen te beschermen, onderzoeken we de mogelijkheid om pal achter de zeereep een veilige duinketen te creëren. In nauwe samenwerking met HHNK hebben we in 2014 een goede oplossing gevonden. Het hoogheemraadschap bracht expertise in op het gebied van veiligheid, PWN op het gebied van natuurwaarden en schoon drinkwater. We hebben van dit gezamenlijke project geleerd dat de veiligheid van Nederland niet ten koste van de natuur hoeft te gaan. Integendeel, juist door met de natuur samen te werken kunnen we mooiere én toekomstbestendiger resultaten bereiken. 17

18 Regeneratie duinvalleien afgerond De werkzaamheden om duinvalleien in Zuid-Kennemerland te herstellen (Masterplan regeneratie duinvalleien Zuid-Kennemerland) werden in 2014 nagenoeg afgerond. Daarmee sluiten we een periode van 25 jaar natuurverbetering af. In september begon de laatste fase, die doorloopt tot het broedseizoen in Sinds het stopzetten van grondwaterwinning in de duinen van Zuid-Kennemerland, 25 jaar geleden, is het grondwater langzaamaan weer gestegen naar het oorspronkelijke niveau. Daardoor zijn droge duinvalleien weer veranderd in meertjes. Stap voor stap hebben we de duinvalleien ontdaan van overwoekerende vegetatie, zodat de oorspronkelijke natuur weer terug kon keren. Zorgen om stikstofneerslag De neerslag van stikstof in de duingebieden is een groter wordend probleem. Het werkt als een kunstmest waardoor gewassen sneller groeien dan in de van oorsprong schrale grond gebruikelijk is. Het Rijk onderkent het probleem van toenemende stikstofconcentraties, zonder dat we weten wat precies de oorzaak is. Met subsidies in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) wil de Rijksoverheid maatschappelijke krachten bundelen om de negatieve effecten aan te pakken. PWN werkt hierin nauw samen met andere natuurbeheerders. In 2014 hebben we de geplande werkzaamheden gezamenlijk voorbereid. Thema 3: Vernieuwingskracht voor continue verbetering Van natuurbeheer tot stafafdelingen, van drinkwaterzuivering tot ICT. De laatste jaren speelt PWN een vooraanstaande rol met haar vernieuwende aanpak. Ook in 2014 heeft dit tot bijzondere resultaten geleid. Technisch vernuft Andijk III De nieuwe voorzuiveringsinstallaties van Andijk III zijn samen met de collega s van PWN Technologies in eigen huis ontwikkeld. Jaren van research en testen hebben geleid tot een waterzuivering die in de waterwereld geldt als toppunt van technisch vernuft. De nieuwe installatie moet zorgen voor een nog betere kwaliteit drinkwater en de leveringszekerheid voor inwoners van oostelijk Noord-Holland. Eind november vond de opening plaats, in aanwezigheid van minister Melanie Schultz van Haegen. De minister zei in haar speech dat Nederland trots mag zijn op de mensen van PWN: U laat zien dat we blijven nadenken over de toekomst, investeren in vernieuwende en aansprekende oplossingen en openstaan voor verandering. Andijk trekt ook veel bekijks van delegaties uit andere delen van de wereld. Dankzij dit uitgebreide netwerk van contacten zijn wij in staat om onze innovaties op de wereldmarkt aan te bieden. Inmiddels krijgt PWN Technologies veel nieuwe vragen uit alle delen van de wereld. Zo worden er al proefinstallaties ontwikkeld in Australië, de VS, Schotland, Zweden en Zwitserland. Ook is PWN Technologies al heel ver met de verkoop van soortgelijke installaties aan Zuidwest-Engeland en Singapore. PWNext voor vernieuwing kantoorwerk Betere prestaties bereiken we als onze medewerkers onafhankelijk van tijd en plaats hun werk kunnen doen. Onder de naam PWNext zijn we daarom hard op weg om onze organisatie hierop aan te passen. Een innovatief programma, dat alle geledingen van PWN raakt. Op basis van ervaringscijfers sturen we op het verbeteren van de productiviteit met 6% tegen Om dit te laten slagen hebben we de afgelopen jaren gewerkt op drie sporen tegelijk: een beter kantoorgebouw, betere ICT en een andere cultuur. Alles grijpt uiteindelijk in elkaar: moderne werkplekken en passende kantoorautomatisering, in een cultuur van eigen verantwoordelijkheid en meer zelfsturing. Bij PWNext draait het niet alleen om kostenefficiency, we realiseren vooral onze ambitie voor een organisatie waarin vernieuwing en verbinding verankerd is. Het programma moet leiden tot een klimaat dat dwarsverbanden bevordert en de creativiteit prikkelt. Mensen zullen gemakkelijker buiten de grenzen van hun eigen afdeling of sector samenwerken met anderen. Daarmee wordt onze cultuur opener. De nieuwe werkomgeving draagt daar 18

19 aan bij, maar daarbovenop is een cultuurtraject nodig om de veranderingen in goede banen te leiden. Dit laatste zal nog tot 2016 doorlopen. De effecten worden gemeten in de jaarlijkse betrokkenheidsonderzoeken. Na jaren van voorbereidingen is eind 2014 een groot deel van de nieuwe aanbouw opgeleverd in Velserbroek. De bijbehorende ondersteunende kantoorautomatisering is vernieuwd en dankzij voortrekkers overal in onze organisatie begint de cultuur langzaam maar zeker te veranderen. Een tegenvaller was dat de verbouwing van ons hoofdkantoor drie maanden vertraging opliep door vandalisme aan het plafond van de aanbouw. De schade is verzekerd en we hebben ervoor gezorgd dat de totale planning van PWNext niet uitliep. Eind 2014 konden we al een groot deel van het vernieuwde kantoor opleveren. Tijdens de verbouwing hebben veel van onze medewerkers in noodlokalen gewerkt. De rest van het kantoor in Velserbroek komt in de loop van 2015 gereed. Dan komen ook de medewerkers uit de locatie Heemskerk hier te werken. Bewust hebben we zoveel mogelijk collega s bij de veranderingen betrokken. Medewerkers kregen de gelegenheid om in gebruikersgroepen over hun nieuwe werkmethoden mee te denken. Ook hebben groepen PWN ers bij andere bedrijven rondgekeken om inspiratie op te doen. ICT maakt PWN wendbaar Als gevolg van PWNext heeft de kantoorautomatisering bij PWN een grote verandering doorgemaakt. De meeste vernieuwingen zijn in 2014 afgerond. Belangrijke winst is dat onze medewerkers nu op elke denkbare plek kunnen werken: in onze moderne kantooromgeving, thuis of onderweg. Als volgende stap onderzoeken we of ook de bedrijfsapplicaties meer van clouddiensten gebruik kunnen maken. Nieuw in het beheer van bedrijfsapplicaties is de invoering van co-sourcing. Co-sourcing is een samenwerking tussen een opdrachtgever en een leverancier waarbij de uitvoering wordt uitbesteed, maar door de nauwe samenwerking blijft de klant zeer betrokken en behoudt zelf meer verantwoordelijkheid voor het eindresultaat dan bij outsourcing. Deze nieuwe beheermethode hebben we samen met Accenture opgezet en zorgt ervoor dat onze medewerkers hun wensen voor applicaties sneller kunnen doorvoeren. Dit maakt ons minder afhankelijk van externe partijen en zorgt ervoor dat de ICT blijft bijdragen aan een wendbaar en efficiënt PWN. De verbeteringen in onze ICT moeten tegen 2020 voor 30% besparing op IT-kosten zorgen. Ten opzichte van 2013 hebben we daarin al enorm veel bereikt. Een in 2014 uitgevoerde EDP-audit door PWC toonde aan dat de wijzigingen erg goed uitpakken. In onze visie tot 2020 werken we aan verdere verbetering op het gebied van continuïteit, beheer en beveiliging tegen cybercrime. Opening nieuwe Plaza 19

20 Efficiënter klantcontact met minder mensen Onder de naam KM 3.0 werkt PWN aan verdere automatisering van het klantcontact. Het doel is dat 80% van onze klanten zonder hulp eenvoudige handelingen op de website moet kunnen uitvoeren, zoals gegevens wijzigen of een verhuizing en de watermeterstand doorgeven. Daarmee kan de organisatie van ons klantencontactcentrum krimpen van 80 naar 55 fte. Voor een deel vangen we de reductie op door natuurlijk verloop. Mensen die tussen wal en schip dreigen te raken, begeleidt PWN actief van werk naar werk, wat in veel gevallen al heel succesvol is gebleken. Een van de meest in het oog springende resultaten zal een aanmerkelijke vermindering van het aantal poststukken zijn. Door klanten te verleiden om hun watermeterstand zoveel mogelijk online door te geven, verlagen we onze portokosten met een miljoen euro per jaar. Ter vergelijking: in 2013 was 14% van al het klantencontact digitaal, de komende jaren moet dit stijgen naar 80%. Ook andere vormen van klantcontact zullen steeds verder worden geautomatiseerd. In fase twee zijn verdere vernieuwingen aan de beurt, zoals financiële transacties, flexibel betalen, een duidelijke factuur, betalen met ideal en real time facturering. De eerste fase van project KM 3.0 heeft vertraging van een kwartaal opgelopen. Enerzijds bleken de wijzigingen in ICT ingewikkelder dan verwacht, anderzijds kampte de afdeling Informatievoorziening met onderbezetting bij het projectmanagement. De eerste fase van KM 3.0 is op 22 december opgeleverd. Mijn PWN blijven we continue monitoren en verbeteren. We hebben wensen van onze klanten uitgebreid geïnventariseerd, ook in de zakelijke markt. Ook hebben we best practices in andere sectoren bestudeerd. In de zakelijke markt laat onze klantendatabase ernstig te wensen over. De verbetering hiervan krijgt daarom hoge prioriteit. We willen vooral zorgen dat elke klant met het juiste adres en telefoonnummer bij PWN bekend is. Buitendienst experimenteert met scrum Onze servicemedewerkers en storingsmonteurs ondervonden in hun werk hinder van een haperende verbinding met het netwerk. We hebben dit op een innovatieve manier opgelost door in zes multidisciplinaire teams geconcentreerd te brainstormen over mogelijke oplossingen. De beste oplossing wordt nu uitgewerkt. Deze scrum-methode is zó goed bevallen, dat we binnen PWN ook andere vraagstukken op deze manier willen oplossen. Informatiebeveiliging De Informatiebeveiliging bij PWN wordt op basis van de NEN-ISO 27001/27002 geborgd. Op basis van deze norm is het Informatiebeveiligingsbeleid opgesteld en een Information Security Management Systeem (ISMS) ingericht. Vanuit de Governance is er een proces ingericht dat borgt dat systemen/applicaties standaard langs de meetlat van de Informatiebeveiligingseisen wordt gelegd. Verder is er besloten om de functie van Security Manager in te voeren. Tot slot is, in het verlengde van de informatiebeveiliging, de toegangsverlening van alle PWN-locaties geoptimaliseerd, zodat een gecontroleerde toegang gegarandeerd is. Vernieuwing in natuurbeheer: ecologische veerkracht Bij Natuur en Recreatie is vernieuwing al jaren achtereen een belangrijk speerpunt. De PWN-sector heeft in 2014 de eerste paden verkend van een nieuw concept voor natuurbeheer: ecologische veerkracht. Dit is een belangrijk onderdeel van de nieuwe Beheernota. In het kort willen we bereiken dat de natuur als systeem voldoende eigen kracht heeft om zichzelf te herstellen van negatieve invloeden. Daarvoor is het belangrijk dat we de natuur in onze gebieden als een groter geheel gaan beschouwen en ook buiten onze kaders onderzoeken wat er nodig is voor meer veerkrachtige natuur. Samenhang is daarbij essentieel: PWN wil versnippering zoveel mogelijk tegengaan. In dat licht verwachten wij ook veel van de nieuwe ecoducten die de komende jaren onze natuurgebieden in Zuid-Kennemerland gaan verbinden met de Amsterdamse Waterleidingduinen. 20

21 Wisentenproject Noordwest Natuurkern Goede ontwikkelingen voor het wisentenproject We hebben het in 2014 met veel beleid voor elkaar gekregen dat een deel van onze wisenten naar de Harskamp op de Veluwe gaat en SSB daarmee een start gaat maken van rewilding de Veluwe. Ook de proef met gedeeltelijk openstellen van het wisentengebied voor publiek is succesvol. Er is veel belangstelling voor het project, nationaal en internationaal. Helaas hebben de uit Frankrijk geïmporteerde wisentstiertjes het niet gered, maar gelukkig zijn er wel weer kleine kalfjes geboren. Noordwest Natuurkern oogst complimenten Behoorlijk innovatief was de Noordwest Natuurkern. In 2013 werd dit plan uitgevoerd door in Zuid-Kennemerland vijf sleuven in de zeereep uit te graven. Het doel van meer verstuiving in de duinen is daarmee ruimschoots bereikt. Iedereen kan nu met eigen ogen zien hoezeer het zo gewenste stuifzand zich door de rest van de duinen begint te verspreiden. Het verstuivingsproces verloopt sneller dan verwacht, maar het is nog te vroeg om de effecten op typische duinsoorten te meten. Zeker is wel dat het helmgras zichtbaar verjongt. Dit is met name goed voor bijzondere insecten en dieren die helmgras eten. Niet alleen de natuur bewijst dat de ingreep de moeite waard is geweest. Bezoekers van het gebied reageren ook enthousiast op de nieuwe oerlandschappen die je hier kunt beleven. Onze boswachters krijgen regelmatig complimenten. Deze innovatie werd bovendien op Europees niveau beloond met een finaleplaats uit 163 inzendingen voor de EU Natura 2000 Award. PWN mocht in Brussel het predicaat excellent in ontvangst nemen. Uit metingen en foto s van het gebied blijkt wel dat nabeheer hoogst nodig blijft om wortelresten en braam te verwijderen. Over de aanpak hiervan maken we plannen met andere natuurbeheerders. Uit het overleg hebben we geleerd dat elk type duin weer ander beheer nodig heeft. De natuurbeheerders proberen uit wat het beste werkt en delen hun ervaringen. 21

22 Financiële innovatie Ook op financieel gebied zien we dat PWN innovatief is. Een voorbeeld van vernieuwing is ons incassobeleid. Moderne inzichten tonen aan dat het bij wanbetaling nauwelijks zin heeft om te procederen. De proceskosten wegen niet op tegen de hoogte van de betalingsachterstand. PWN heeft daarom haar debiteurenbeheer geoptimaliseerd, zodat middels een effectieve keuze in communicatiemiddelen per klant goede pilotresultaten worden behaald. De pilot resulteert in een vermindering van het aantal dagen dat een factuur openstaat. Dit betekent: minder kosten voor de klant, minder kosten voor PWN, verlaging van het openstaande debiteurensaldo en kortere doorlooptijden. Het proces wordt transparant, waarbij PWN de incasso afstemt op de specifieke klantsituatie. In 2014 hebben we SEPA ingevoerd voor alle betalingen. De volgende verbeteringsslag wordt het digitaal verwerken van inkomende facturen. Dit project heeft in 2014 vertraging ondervonden en wordt pas in 2015 opgeleverd. Dankzij diverse innovaties heeft PWN haar financiële basis sterk verbeterd op het gebied van boekhouding, controlling, facturering en kostenbewustzijn. De komende tijd zet PWN grote stappen op andere gebieden: efficiëntere financiële processen en een hogere kwaliteit van de stuurinformatie voor het management. Thema 4: PWN als merk steviger profileren Het lukt steeds beter om PWN op een juiste manier bij onze doelgroepen, onze stakeholders te profileren. Onze naamsbekendheid groeit, en nog belangrijker: mensen krijgen een beter beeld van waar PWN voor staat. Zoveel mogelijk klanten bereiken Voor het vierde jaar op rij brachten we magazine PUUR uit, een publieksblad met lezenswaardige verhalen over ons drinkwater en natuurbeheer. Uit onderzoek blijkt dat dit gratis blad goed wordt gelezen. Lezers waarderen het magazine bovendien met een 7,4. Tegelijkertijd bereiken we consumenten en bedrijven via onze nieuwsbrieven. Op een heel andere manier is PWN zichtbaar op festivals. We kiezen voor evenementen die qua uitstraling passen bij onze boodschap, zoals Bevrijdingspop en diverse zomerfestivals. De open dag na de officiële opening van Andijk III verdient een speciale vermelding. Er kwamen bezoekers op de dag af, waar we met eenvoudige middelen lieten zien wat er bij de productie van drinkwater komt kijken. Een groot succes. Het sponsorbeleid van PWN loopt t/m Binnen dit beleid zijn naamsbekendheid en het versterken van het imago van PWN als drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder de belangrijkste doelstellingen. Uit onderzoek bleek dat die doelstellingen ruimschoots zijn behaald voor de grootste evenementen die PWN sponsort, de PWN Egmond Halve Marathon en de PWN Wandel Marathon. De deelnemers weten dat PWN sponsor is en ze zijn hierover positief. Op het gebied van educatie boekten we successen met ons nieuwe Wateravontuur. Een belangrijk onderdeel hiervan is de nieuwe vaste tentoonstelling over drinkwaterzuivering in Bezoekerscentrum De Hoep. Een leerervaring speciaal voor kinderen uit groep 6, 7 en 8. Begin gemaakt met stakeholdermanagement De komende tijd wil PWN zich nadrukkelijker richten op haar stakeholders. We willen weten wat zij in onze communicatie belangrijk vinden. Als eerste stap hebben we daarom in 2014 onze belangrijkste stakeholders in kaart gebracht. 22