Definitiefase fase 2

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Definitiefase fase 2"

Transcriptie

1 Definitiefase fase 2 Nu dat jullie als projectteam de startnotitie af hebben, kunnen jullie beginnen met de volgende fase: jullie gaan de startnotitie uitbreiden tot een projectplan en jullie gaan de rollen die in ieder project team thuishoren, verdelen onder elkaar. Tijdens deze fase denken jullie dus uitgebreid na over hoe jullie het project verder vorm gaan geven en hoe jullie aan het project gaan werken. De definitiefase wordt ook wel de wat? fase genoemd. Tijdens deze fase denken jullie na over hoe het projectresultaat er uit moet zien: wat is het resultaat?. Dit staat ook in de startnotitie maar tijdens de definitiefase wordt het resultaat heel precies beschreven. Daarvoor moet het projectteam een wensen en eisen onderzoek doen en een planning en taakverdeling maken. Aan het begin van de definitiefase moet duidelijk zijn wie er in het projectteam zitten en hoe de rollen binnen het team verdeeld gaan worden. Tijdens de initiatiefase hebben jullie als team al samen gezeten bij de briefing door de opdrachtgever en om de startnotitie te maken. Op jullie stageof werkplek is dat echter niet het geval. Als de initiatiefase is afgerond, worden de teamleden door de uitgenodigd om deel uit te maken van het projectteam. In deze fase komen alle leden van het projectteam en de opdrachtgever weer bij elkaar om een planning te maken en afspraken over de manier van werken. Dit heet de kick-off. Dit is een belangrijke bijeenkomst omdat hier de eerste stappen worden gezet om een projectplan te maken. Het projectplan is een belangrijk document met daarin de volgende criteria: De startnotitie. Wat zijn de eisen en wensen voor het resultaat? Wat komen het projectteam en de opdrachtgever overeen over de planning van de fasen van het project (ontwerp/voorbereiden/realisatie/nazorg): jullie maken een grove planning: een planning in grote lijnen en zonder details. Wat gaat het projectteam doen om de risico s te beheersen en om de organisatie en de planning te bewaken? Wat is de rol van ieder teamlid? Leerdoelen Jullie kunnen de rollen die binnen een projectteam horen, benoemen en vertellen welke verantwoordelijken daarbij horen. Jullie kunnen afspraken over de manier waarop jullie willen samenwerken en dit opschrijven. Jullie kunnen vertellen wat een kick-off is en waarom een kick-off belangrijk is. Jullie kunnen vertellen uit welke onderdelen een projectplan bestaat en welke informatie jullie in het projectplan moeten opnemen en jullie kunnen zelfstandig een projectplan maken. Nut en belang Tijdens de definitiefase wordt met het hele projectteam en de opdrachtgever en soms ook met de 1

2 mensen die het product moeten gebruiken besproken wat de bedoeling is van het project. De details, wensen en eisen worden besproken zodat de opdrachtgever en de gebruikers krijgen wat zij willen. De planning die jullie maken zal ervoor zorgen dat alle activiteiten die jullie verrichten om het project uit te voeren, op tijd plaatsvinden zodat het project op de afgesproken datum gerealiseerd kan worden. Door goede afspraken te maken over hoe jullie gaan samenwerken kan veel ruzie en miscommunicatie worden voorkomen. Daardoor blijft het leuk en is de kans groter dat jullie elkaar helpen en ondersteunen als er iets tegen zit tijdens het werken aan jullie project. Het is daarnaast ook belangrijk om te weten dat je elkaar kan vertrouwen en op elkaar kan rekenen om het werk af te krijgen. Voorbeeld 1: de kerstborrel. De opdrachtgever wil het feest krijgen waar hij om gevraagd heeft. De opdrachtgever wil dat de medewerkers genieten van het feest, zij zijn de gebruikers van het project, zij gaan namelijk naar de kerstborrel. Daarom is het handig dat er in ieder geval een paar medewerkers bij de kick-off aanwezig zijn om te vertellen waar zij en hun collega s wel en niet van houden. Bijvoorbeeld welke hapjes iedereen lekker vindt, of er voedselallergieën zijn of van welke muziek ze houden. Een speciale kerst BBQ is niet geschikt voor een groep mensen met veel vegetariërs in de groep. Voorbeeld 2: jullie maken geen afspraken over wie de notulen maakt tijdens vergaderingen en dus worden er soms wel en soms niet notulen gemaakt. Op een gegeven moment weten jullie bijvoorbeeld niet meer hoeveel mensen geen vis lusten en denken jullie dit in de notulen in de notulen terug te kunnen lezen. Helaas zijn die er niet en moet een van jullie de opdrachtgever bellen. Dit maakt geen professionele indruk. Opdrachten en projectdocumenten Aan het einde van de definitiefase moeten jullie de volgende documenten inleveren: 1. Overzicht van wie er in het projectteam zit en wat hun rol is (opdracht 4). 2. Lijst met afspraken over de manier van samenwerken van het projectteam (opdracht 6). 3. Projectplan: inleveren en goed laten keuren door de opdrachtgever/de docent (opdracht 10). Er zijn 7 opdrachten waar jullie aan moeten werken: 1. Opdracht 4: stel een projectteam samen: verdeel de rollen en taken, 2. Opdracht 5: zakelijke uitnodiging schrijven voor een kick-off, 3. Opdracht 6: afspraken maken over het samenwerken, 4. Opdracht 7: een eisen en wensen onderzoek doen, 5. Opdracht 8: een grove planning maken, 6. Opdracht 9: een beheersplan opstellen 7. Opdracht 10: het projectplan schrijven. 2

3 Stap 1: de rollen en taken in een projectteam Ieder team heeft: Opdrachtgever Projectleider Projectmedewerkers Projectbureau Adviseurs: soms zijn er externe adviseurs bij een project betrokken: zij worden van buitenaf ingehuurd omdat zij speciale kennis hebben, die de leden van het projectteam niet bezitten. Voor de kerstborrel zou dit bijvoorbeeld een diëtist kunnen zijn omdat sommige medewerkers die naar de borrel komen een allergie hebben voor koemelkeiwit. De diëtist heb je maar een keer nodig: op het moment dat jullie kiezen welke hapjes jullie willen. Gebruikers: soms zijn de gebruikers bij het project betrokken omdat zij met het resultaat moeten gebruiken. Bij iedere rol horen specifieke taken. Rol Opdrachtgever Taken Beslissingen nemen Budget ter beschikking stellen Beschikbaar zijn voor overleg en vragen Voor capaciteit zorgen: ervoor zorgen dat er genoeg geld, menskracht en materialen zijn om het project uit te voeren Voorzitter/ projectleider Projectmedewerker Projectbureau Adviseur Gebruikers Communiceren met opdrachtgever Met opdrachtgever het resultaat afstemmen Team samenstellen en instrueren (taken uitleggen) Voorgang van het project bewaken (planning in de gaten houden) Beheersen van tijd/geld en kwaliteit (ervoor zorgen dat het budget niet overschreden wordt, dat er niet te veel uren gewerkt worden en ervoor zorgen dat er goed werk geleverd wordt) Leveren van deelresultaat (eigen deel van het project af hebben) Samenwerken Voorkoppelen (aangeven als je ziet dat iets niet goed zal gaan) Budget bewaken Uren bewaken Informeren als aantal uren en/of budget overschreden wordt (eroverheen gaan) Project documenten bijhouden Projectdocumenten en andere documenten archiveren Advies geven Meedenken over het eindresultaat Bijwonen van vergaderingen als dat nodig is De rollen moeten duidelijk omschreven zijn zodat ieder teamlid weet wat hij of zij moet doen en zodat ieder teamlid van elkaar weet wat hij of zij doet. Zo kunnen jullie voorkomen dat jullie per 3

4 ongeluk elkaars werk gaan doen en dus dubbel werk doen. Dit is zonder van de vaak kostbare tijd. Het verdelen van de rollen Het is niet altijd makkelijk om de rollen te verdelen. Soms kom je erachter dat jouw rol toch niets voor jou is. Dat is niet erg. Bespreek het met je teamleden en kijk of jij met iemand van rol kan ruilen. Opdracht 4 Verdeel de rollen en schrijf op welk teamlid welke rol op zich neemt. Jullie kunnen de rollen en namen in de tabel opschrijven. De rollen en taken staan er al in. Vul zelf de namen in maar ook waarom dat teamlid die rol gekregen heeft in de kolom motivatie. Rol Naam Motivatie Voorzitter/ projectleider projectmedewerker projectmedewerker projectmedewerker projectmedewerker Projectbureau Adviseur Indien van toepassing Adviseur Indien van toepassing Gebruiker Indien van toepassing 4

5 Stap 2: de kick-off In de definitiefase is dit jullie eerste bijenkomst als projectteam. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat iedereen die hierbij aanwezig moet zijn, weet wanneer en waar hij/zij moet zijn. Degenen die bij de kick-off aanwezig moeten zijn, zijn: de opdrachtgever, de gebruikers van het resultaat of product als dit mogelijk is, de teamleden. De gebruikers kunnen er niet altijd bij zijn maar het is zinvol om aan de opdrachtgever te vragen of hij/zij dat een goed idee vindt en zo ja: wie hij/zij erbij zou willen hebben. Vraag om een lijst met namen en adressen om ook deze mensen uit te kunnen nodigen. Tijdens de kick-off gaan jullie een aantal belangrijke onderdelen bespreken. De onderdelen staan in de agenda voor de kick-off, die jullie hieronder kunnen vinden. Deze onderdelen vormen de basis van jullie project, daarom is het belangrijk om hier aandacht aan te besteden. Notulen maken Opschrijven wat er tijdens de kick-off besproken wordt is nodig zodat jullie onthouden wat er besproken is. De notulist schrijft op wat er besproken is per agendapunt. Het is nodig om het hele gesprek op te schrijven. Schrijf alleen op wat er afgesproken is. Dat is namelijk de basis van jullie project. De Agenda voor de kick-off De kick-off bestaat uit een vast aantal onderdelen die jullie met elkaar moeten bespreken. Dit worden de agendapunten. De agenda kan ook met de uitnodiging meegestuurd worden. De agendapunten zijn: 1. Iedereen verwelkomen, uitleggen wat het doel van de kick-off is, vertellen hoe lang het gaat duren. 2. Kennismaken en rollen binnen het team aangeven. 3. Het project: de opdrachtgever vertelt over het project dat hij georganiseerd wil hebben. 4. Een grove planning maken voor wanneer iedere fase afgerond moet zijn (ontwerpen/voorbereiden/realisatie/nazorg). 5. Brainstormen over de risico s. Jullie kunnen de startnotitie erbij halen als geheugensteuntje. 5

6 Nu gaan jullie hier dieper op in. Jullie kunnen het haalbaarheidsonderzoek uit de startnotitie gebruiken. 6. Afspraken maken over de spelregels: hoe willen jullie samenwerken? 7. Een datum en tijdstip bepalen voor het volgende overleg. Opdracht 5 Een uitnodiging voor de kick-off moet zakelijk zijn, het gaat namelijk om werk en niet om een feestje. 1: Kijk eerst naar hoe een zakelijke en uitnodiging voor de kick-off eruit moet zien. Kijk voor s 1 naar het werkblad hieronder (opdracht 5). 2: Schrijf de uitnodiging voor de kick-off nadat jullie de vragen van de opdracht in stap 1 hebben beantwoord. 6

7 Stap 3: afspraken maken over manier van werken en samenwerken Goede afspraken zijn afspraken waar het team het mee eens is. Het is niet genoeg om afspraken alleen mondeling te bespreken en dan er vanuit gaan dat ieder teamlid zich aan de afspraken houdt. Daarom is het belangrijk om afspraken op papier te zetten. Het voordeel hiervan is: Iedereen weet welke afspraken er zijn gemaakt, De opdrachtgever weet welke afspraken er zijn gemaakt, Er kunnen geen discussies over afspraken ontstaan. Er is een formule om ervoor te zorgen dat alle afspraken duidelijk en werkbaar (je kan er mee werken) zijn: Duidelijk: het moet duidelijk zijn waarover de afspraak gaat. Je moet achteraf kunnen controleren of je je aan de afspraak hebt gehouden. Acceptabel: iedereen is het met de afspraak eens. Uitvoerbaar: je hebt wat je nodig hebt om afspraken uit te voeren, bijvoorbeeld een agenda die iedereen kan inzien. Voorbeelden van onderwerpen voor afspraken Op tijd komen Op tijd werk afhebben Op tijd ziekmelden Naar anderen luisteren Op een niet-kwetsende manier feedback geven Luisteren als jij feedback krijgt Hoe je met elkaar omgaat Enz. 7

8 Opdracht 6 Maak afspraken over hoe jullie samen willen werken. Zorg ervoor dat ze volgens de DAU-formule opgeschreven worden. Afspraken voor het samenwerken Handtekeningen voor akkoord: Datum/plaats: 8

9 Stap 4: eisen en wensen onderzoek De opdrachtgever wil graag het resultaat waarom hij gevraagd heeft. De gebruikers moeten ook met het resultaat kunnen werken, ervan kunnen genieten of echt kunnen gebruiken. Daarom is het belangrijk om na te vragen bij de opdrachtgever wat hij precies wil. Voor de startnotitie is alleen een korte omschrijving van het eindresultaat gemaakt. Voorbeeld: de kerstborrel Voor het eisen en wensen onderzoek kan het projectteam vragen stellen over welke hapjes en drankjes, welke locatie, welke versiering enz. leuk zijn voor de kerstborrel. Opdracht 7 Voer een eisen en wensen onderzoek uit. Maak een lijst met vragen en maak een afspraak met de opdrachtgever en eventueel de gebruikers. Stel alle vragen en zorg ervoor dat de opdrachtgever ook met eigen ideeen en voorstellen kan komen: vergeet niet te vragen aan de opdrachtgever welke ideeën hij/zij al heeft voordat jullie de van te voren bedachte vragen stellen. 9

10 10

11 Stap 5: grove planning voor de fases Een grove planning voor de fases is een planning waarin je bepaalt wanneer iedere fase af moet zijn. De planning is grof omdat er geen details gepland worden. Dat komt pas in een later stadium tijdens de ontwerpfase en de voorbereidingsfase. Als eerste vullen jullie in op welke datum jullie elke fase af willen ronden: dit is de deadline. Jullie moeten als projectteam het eens zijn over de datum, maar de opdrachtgever kan ook meebeslissen over de deadlines. Daarna is er ruimte om de go/no go in te vullen: het projectdocument dat erbij hoort moet goedgekeurd worden door de opdrachtgever, voordat jullie als projectteam aan de volgende fase kunnen beginnen. De projectleider heeft als taak het bewaken van de voortgang. Hij/zij kan ook een paraaf zetten als duidelijk is dat de go/ no go door de opdrachtgever gegeven is. Opdracht 8 Maak een grove planning. Vul in op welke datum iedere fase afgerond moet zijn. fase Definitiefase Ontwerpfase Voorbereidingsfase Realisatiefase Nazorgfase Afronden Datum: Go/no go Ontvangen Paraaf Projectleider Let op: de initiatiefase staat hier niet bij omdat jullie die fase al afgerond hebben. 11

12 Stap 6: beheersing van het project Als je een project beheerst, dan houd je een aantal punten in de gaten: Het budget: hoeveel geld hebben jullie om aan het project uit te geven. Meer geld uit geven dan dat er is kan niet. Dan moet er contact gezocht worden met de opdrachtgever die voor het project betaalt. Uren: iedere projectmedewerker krijgt uren om zijn/haar taken uit te voeren. Als projectmedewerkers te veel uren aan een taak besteden, kan dat ten koste gaan ander taken: dat kan beteken dat een andere taken minder goed uitgevoerd worden. Het is echter ook zo dat als een projectmedewerker eerder klaar is en het werk is goed, dat deze projectmedewerker een collega kan helpen. De kwaliteit die projectmedewerkers leveren moet goed zijn omdat anders het eindresultaat niet zal zijn zoals de opdrachtgever verwacht. Het beheersplan voor de definitiefase In een beheersplan wordt beschreven hoeveel tijd er aan de fasen besteed mag worden, tijdens de definitiefase gaat het alleen maar om de grote lijnen: wanneer moet iedere fase afgerond zijn. Het gaat hier dus nog niet om de uren die projectmedewerkers besteden aan de taken. Details komen tijdens de ontwerpfase en tijdens de voorbereidingsfase aan bod. Hoeveel geld er beschikbaar is voor het project is nu wel bekend, dat weet de opdrachtgever vanaf het eerste moment namelijk. Uit het eisen en wensen onderzoek is naar voren gekomen wat de opdrachtgever precies wil en waar het projectresultaat aan moet voldoen. Dit zijn de kwaliteitseisen. In het beheersplan schrijven jullie op hoe jullie als projectteam ervoor gaan zorgen dat jullie als team het project uitvoeren zoals tijdens het eisen en wensen onderzoek besproken is. In het beheersplan schrijven jullie ook hoe de rollen en taken verdeeld zijn. Dit vullen jullie in onder het kopje organisatie. 12

13 Opdracht 9 Maak een beheersplan voor jullie project. BEHEERSING PROJECTPLAN Grove planning Geld Kwaliteit Informatie Organisatie Vul in: Die hebben jullie al voor opdracht 8 dus copypaste is voldoende hier Het budget Eisen en wensen in het kort: het eisen en wensen onderzoek hebben jullie al uitgevoerd. Wie wordt op de hoogte gehouden van de voortgang van het project: dit kunnen jullie overleggen met de opdrachtgever. Hij/zij wil misschien sommige dingen wel en sommige dingen niet weten. Dat geld ook voor de gebruikers. Het is goed om dit nu te checken zodat jullie niemand teleurstellen. Lijst van project medewerkers en hun rol Voorbeeld: Opdrachtgever: Projectleider: Beleid: Logistiek: Ideeën ontwikkelen Communicatie Secretariële ondersteuning Projectbureau Inkopen Jullie kunnen zelf rollen bedenken die bij jullie project passen In een klein team, heeft iedereen meerdere rollen. In een groot team, kan een rol gedeeld worden. 13

14 Stap 7: het projectplan Na de kick-off kan het projectteam het projectplan schrijven. Het projectplan geeft een overzicht van het hele project en is de basis voor het project. Het is belangrijk dat alle teamleden een bijdrage leveren en dat ieder teamlid, de opdrachtgever en soms de gebruikers het eens zijn over de inhoud. Pas als de opdrachtgever akkoord is, kan het projectteam beginnen aan de volgende fase. Informatie voor het projectplan hebben jullie al verzameld: Algemene informatie: naam van het project en naam van de opdrachtgever De startnotitie uit de eerste fase (de initiatie- of startfase) kan helemaal overgenomen worden in het onderdeel resultaat. Programma van eisen en wensen: wat willen de opdrachtgever en de gebruikers maar ook het projectteam voor het resultaat: het gaat nu om de details. Grove fasering en planning (de planning wanneer iedere fase afgerond moet zijn) Beheersing (hoe ga je om met tijd, geld en andere middelen) Organisatie : hier staan de namen van de teamleden en hun rollen binnen het projectteam PROJECTPLAN De startnotitie Programma van eisen en wensen Grove fasering en planning Beheersing Deze kunnen jullie overnemen uit de initiatiefase Zie opdracht 3 Schrijf hier de eisen en wensen van de opdrachtgever en van de gebruikers als die ok hebben meegedacht Zie opdracht 7 Deze kunnen jullie overnemen Zie opdracht 8 Geld Kwaliteit Informatie Organisatie Zie opdracht 9 14

15 Organisatie GO/NO GO OPDRACHTGEVER : De namen en rollen van alle teamleden Opdrachtgever: Projectleider: Projectmedewerkers met specifieke (eigen) taken: Voeg meer projectmedewerkers toe als dat nodig is Projectbureau: Adviseurs: Gebruikers : Zie opdracht 4 Datum: Handtekening: Opdracht 10 maak als projectteam jullie projectplan : deze leveren jullie bij de docent/opdrachtgever in. Pas na een GO kunnen jullie verder kunnen naar de ontwerpfase. PROJECTPLAN De startnotitie Programma van eisen en wensen Grove fasering en planning Beheersing Organisatie GO/NO GO OPDRACHTGEVER : 15

16 Hoe rond je de definitiefase af? Je bent klaar om de definitiefase af te ronden als jullie: 1. Een team samen hebben gesteld (opdracht 4), 2. Een lijst met afspraken hebben gemaakt (opdracht 6), 3. Een compleet projectplan hebben gemaakt (opdracht 10), 4. Een go van de opdrachtgever hebben gekregen voor het projectplan, 5. Het beslisdocument is ondertekend door de docent/opdrachtgever. De volgende stap Je kan pas aan de volgende fase beginnen als de definitiefase is afgerond. Deze fase heet de ontwerpfase. Het is net als de initiatiefase en definitiefase weer een denk fase. De ontwerpfase is de laatste denkfase die nodig is om jullie project uit te kunnen gaan voeren. 16

Definitiefase fase 2

Definitiefase fase 2 Definitiefase fase 2 Nu dat jullie als projectteam de startnotitie af hebben, kunnen jullie beginnen met de volgende fase: jullie gaan de startnotitie uitbreiden tot een projectplan en jullie gaan de rollen

Nadere informatie

Realisatiefase fase 5

Realisatiefase fase 5 Realisatiefase fase 5 Dit is de tweede doe-fase. Tijdens de realisatiefase voeren jullie de ontwerpen uit om het product te realiseren. Tijdens de voorbereidingsfase hebben jullie alles wat jullie nodig

Nadere informatie

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever.

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever. Ontwerpfase fase 3 Dit is de laatste denk-fase. Tijdens deze fase gaan jullie het product ontwerpen. Jullie weten hoe jullie product of activiteit er uit moeten zien omdat jullie een eisen en wensen onderzoek

Nadere informatie

Realisatiefase fase 5

Realisatiefase fase 5 Realisatiefase fase 5 Dit is de tweede doe-fase. Tijdens de realisatiefase voeren jullie de ontwerpen uit om het product te realiseren. Tijdens de voorbereidingsfase hebben jullie alles wat jullie nodig

Nadere informatie

Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten.

Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten. Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten. Daar gaat het in deze fase om. Het is de eerste stap van je project. Daarom is dit een denkfase: je begint met het nadenken

Nadere informatie

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever.

Ontwerpfase fase 3. Jullie kunnen individueel een eigen ontwerp maken dat voldoet aan de eisen en wensen van de opdrachtgever. Ontwerpfase fase 3 Dit is de laatste denk-fase. Tijdens deze fase gaan jullie het product ontwerpen. Jullie weten hoe jullie product of activiteit er uit moeten zien omdat jullie een eisen en wensen onderzoek

Nadere informatie

Voorbereidingsfase fase 4

Voorbereidingsfase fase 4 Voorbereidingsfase fase 4 Tijdens deze fase beginnen jullie met het uitvoeren van jullie project. Jullie gaan van denken naar doen. Jullie hebben besproken wat jullie wilden, een ontwerp gemaakt en nu

Nadere informatie

Voorbereidingsfase fase 4

Voorbereidingsfase fase 4 Voorbereidingsfase fase 4 Tijdens deze fase beginnen jullie met het uitvoeren van jullie project. Jullie gaan van denken naar doen. Jullie hebben besproken wat jullie wilden, een ontwerp gemaakt en nu

Nadere informatie

Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten.

Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten. Initiatiefase fase 1 Initiatie betekent met iets beginnen of iets opstarten. Daar gaat het in deze fase om. Het is de eerste stap van je project. Daarom is dit een denk-fase: je begint met het nadenken

Nadere informatie

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben

Nadere informatie

Werkwijze voor de website projectmatig werken

Werkwijze voor de website projectmatig werken Werkwijze voor de website projectmatig werken De eerste stap Ontdekken hoe de lessenserie projectmatig werken gebruikt moet worden YouTube clips Studie- en beroepsvaardigheden Samenwerkend leren Differentiëren

Nadere informatie

Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan.

Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan. Projectplan Nadat je projectvoorstel goedgekeurd is, kun je je projectvoorstel uitwerken in een projectplan. Het is van belang dat de portefeuillehouder en de projectleider gedurende het gehele project

Nadere informatie

Titel Projectplan Versie: 0.0

Titel Projectplan Versie: 0.0 Titel Projectplan Versie: 0.0 Bestandsnaam: Naam opdrachtgever Contactgegevens Naam projectleider Contactgegevens Projectcode [voeg relevante afbeelding in] Datum opgesteld: dd-mm-jj Voor akkoord: Datum:

Nadere informatie

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken

Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Vergaderen, een agenda opstellen en notulen maken Inhoudsopgave Pagina 1 Inleiding 3 2 Belangrijke regels voor een vergadering 4 2.1 Vergaderregel 1: vergaderen doe je samen 4 2.1.2 Duidelijke regels helpen

Nadere informatie

KNDRRD!! LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING

KNDRRD!! LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING WAT IS DE KINDERRAADSVERGADERING? Zit je in groep 7 of 8 en heb je een goed idee om je school of wijk te verbeteren? Doe dan

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Het Sectorwerkstuk 2015-2016

Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Inhoud Inleiding... 3 Het Sectorwerkstuk... 4 De opbouw... 4 De voorbereiding... 5 Het onderzoek... 6 De verwerking... 7 De presentatie... 7 Het filmpje... 7 Het werkstuk...

Nadere informatie

Les E-01 Projectmanagement

Les E-01 Projectmanagement Les E-01 Projectmanagement 1.1 Werken op projectbasis Op allerlei manieren werken mensen in het sociale leven samen om bepaalde doelen te verwezenlijken. Buurtbewoners organiseren een pleinfeest, verenigingsleden

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Projectmatig betekent: op de wijze van een project. Je moet dus eerst weten wat een project is. Een eenvoudige definitie van project is:

Projectmatig betekent: op de wijze van een project. Je moet dus eerst weten wat een project is. Een eenvoudige definitie van project is: Projectmatig werken Inhoudsopgave Projectmatig werken vs. niet-projectmatig werken... 1 Projectmatig werken... 1 Niet projectmatig werken... 2 Waarom projectmatig werken?... 2 Hoe herken je wanneer projectmatig

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Project Start Up Wat is het? Wie nemen er deel? Wanneer kies je voor een PSU? Hoe werkt het?

Project Start Up Wat is het? Wie nemen er deel? Wanneer kies je voor een PSU? Hoe werkt het? Project Start Up Wat is het? De Project Start Up (PSU) is een krachtige interventie bij aanvang van het project. De PSU is een workshop waarin je de belangrijke aspecten van het project met elkaar inventariseert

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

CP17. het werkoverleg

CP17. het werkoverleg CP7 het werkoverleg Als u in Nederland aan het werk bent, overlegt u ook vaak met collega s over het werk. Soms overlegt u tijdens het werk met een colleg Soms doet u ook mee aan een speciaal werkoverleg

Nadere informatie

Kaarten voor Leerling-bemiddeling

Kaarten voor Leerling-bemiddeling Math Boesten Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Arno Callemeijn Communicatie & Conflicthantering Mediation Training Coaching Kaarten voor Leerling-bemiddeling Een handzaam hulpmiddel

Nadere informatie

Organiseer een feestdag!

Organiseer een feestdag! Er is altijd wel reden om een feestje te vieren. Ook op school. Maar hoe organiseer je een spetterend feest? Bijvoorbeeld een klassenavond of een speciale feestdag? Daarover gaat deze lesbrief. TIP! Nog

Nadere informatie

Voorbeeld projectplan

Voorbeeld projectplan Voorbeeld projectplan Projectplan voor project < naam > Naam project Datum Naam projectleider Naam opdrachtgever Startdatum Einddatum Doorlooptijd in weken/ maanden Datum Versie Status Auteur(s) Maak een

Nadere informatie

PROJECTMATIG WERKEN. Luk Indesteege

PROJECTMATIG WERKEN. Luk Indesteege PROJECTMATIG WERKEN Luk Indesteege Overzicht van de inhoud 1. Verschillende manieren van werken 2. Wat is een project? 3. Fasen in een project ---------------------------- 4. Beslissingen nemen 5. Projectbeheersing/projectmanagement

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart)

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart) Handleiding No Blame Stappenplan No Blame Stap 1 Gesprek met het slachtoffer Stap 2 Organiseer een bijeenkomst met de steungroep Stap 3 Uitleg probleem Stap 4 Deel de verantwoordelijkheid Stap 5 Ideeën

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

6Het voorbereidingsdraaiboek

6Het voorbereidingsdraaiboek DC 6Het voorbereidingsdraaiboek In dit dc-thema vind je informatie over het voorbereiden van een evenement. Het is een soort checklist van tien aandachtspunten, om te controleren of je niets vergeten bent.

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Voorbeeld Praktijkopdracht. Bibliotheekmedewerker niveau 4

Voorbeeld Praktijkopdracht. Bibliotheekmedewerker niveau 4 Voorbeeld Praktijkopdracht Bibliotheekmedewerker niveau 4 Betreft: Dagelijkse werkzaamheden coördineren Kwalificatiedossier Medewerker informatiedienstverlening 2011-2012 Kwalificatie Bibliotheekmedewerker

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 Inhoud Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 1 Wat is een project? 15 Niet iedere klus is een project 16 Misverstanden rond projectmatig werken 18 Wanneer pak je iets projectmatig

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les:

Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les: Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen "Welkom,." Introductiefase bij de eerste les: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie

Nadere informatie

Het organiseren van ontmoetingen

Het organiseren van ontmoetingen Het organiseren van ontmoetingen Als communicatieadviseur kijk je hoe de onderlinge informatie-uitwisseling beter kan. Dit is een extra uitdaging als Het Nieuwe Werken binnen je organisatie wordt ingevoerd.

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team. SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie

Nadere informatie

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240)

Praktijkinstructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01.1/CREBO:50240) instructie Bedrijfsoriëntatie 1 (CAL01/CREBO:50240) pi.cal0v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd

Nadere informatie

Minidisco Thema: Wat is er?

Minidisco Thema: Wat is er? Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding De dwergen willen mee met de tijd. Feesten rond een vuur met een gitaar is niet meer interessant. Lichtslangen,

Nadere informatie

Opbouw sollicitatiegesprek

Opbouw sollicitatiegesprek Opbouw sollicitatiegesprek Voorbereiding Bespreek vooraf met collega( s) waarmee u de selectie doet welke punten beslist aan de orde moeten komen. Maak vooraf afspraken met de collega( s) waarmee u de

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Schudden, delen, geven

Schudden, delen, geven Schudden, delen, geven Flexibilisering is een belangrijk begrip geworden. Niet alleen de tijdsindeling van mensen is flexibeler, ook de binding van mensen met organisaties is aan verandering onderhevig.

Nadere informatie

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Zonnepanelen op school Team 5: Natuur Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Jullie gaan onderzoeken of de plant een zonnecel is en wie daar gebruik van maken 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management

LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management LEERACTIVITEIT IJs verkopen op straat Ent-teach Module 6 Project management Beschrijving van de leeractiviteit Voor de volgende opdracht zullen de studenten plannen* hoe ze gedurende een week ijs gaan

Nadere informatie

VAN PLAN NAAR PROJECT

VAN PLAN NAAR PROJECT 2 van plan naar project VAN PLAN NAAR PROJECT FASE 1 ORIENTATIE FASE 2 CONCRETISERING FASE 3 SUBSIDIE- project leider projectleider Kansen onderzoeken 1.1 projectleider Projectplan uitwerken 2.1 projectleider

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Vergaderen. Wat is dat? Waarom moet dat? Dit is het boekje van..

Vergaderen. Wat is dat? Waarom moet dat? Dit is het boekje van.. Vergaderen Wat is dat? Waarom moet dat? Dit is het boekje van.. 1. Wat is vergaderen? 1. Uitleg vragen en geven Jij mag vragen stellen aan je begeleiders. Ook de begeleiding heeft soms nieuws om te vertellen.

Nadere informatie

Communiceren is teamwork

Communiceren is teamwork Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.

Nadere informatie

Projectassistent. Pak je rol! Regionale TOP-avond Peter Vos

Projectassistent. Pak je rol! Regionale TOP-avond Peter Vos Projectassistent Pak je rol! Regionale TOP-avond 2017 Peter Vos Even voorstellen: Peter Vos PROJECT(je) om er in te komen 2000 balcontacten in 1 minuut! Groepsgrootte: ongeveer 10 6 personen actief betrokken

Nadere informatie

Cursus. Schrijf een projectplan

Cursus. Schrijf een projectplan Cursus Schrijf een projectplan Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Annyttsje Pruim, Floortje Vissers Titel: Schrijf een projectplan ISBN: 978 90

Nadere informatie

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de sollicitatiebrief en het curriculum vitae (c.v.). Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart kun je: vertellen wat je schrijft in

Nadere informatie

Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Situatiebeschrijving 3 VMBO-TL: Situatiebeschrijving 4 VMBO-TL:

Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Situatiebeschrijving 3 VMBO-TL: Situatiebeschrijving 4 VMBO-TL: Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Alle leerlingen van het vmbo theoretische leerweg zijn verplicht een sectorproject te doen als onderdeel van het schoolexamen. Met een sectorproject

Nadere informatie

Voor het gebruik van het planningsinstrument geldt onderstaande handleiding

Voor het gebruik van het planningsinstrument geldt onderstaande handleiding Voor het gebruik van het planningsinstrument geldt onderstaande handleiding Algemeen Het planningsinstrument kan op drie manieren gebruikt worden, zie onder. ken Als instrument bij het plannen van huiswerk

Nadere informatie

PLAN VAN AANPAK. Project conceptipedia animatie. Kimberly ten Bras Eline de Lange EKT1d

PLAN VAN AANPAK. Project conceptipedia animatie. Kimberly ten Bras Eline de Lange EKT1d PLAN VAN AANPAK Project conceptipedia animatie Kimberly ten Bras Eline de Lange EKT1d inhoudsopgave Hoofdstuk Pagina 1. Het project...3 1.1 Achtergronden...3 1.2 Conceptbeschrijving...3 1.3 Opdrachtomschrijving...3

Nadere informatie

Oriëntatie op het bedrijf

Oriëntatie op het bedrijf Praktijkwerkboek AKA Oriëntatie op het bedrijf 1 Inhoud In het onderdeel Oriëntatie ga je kennismaken met het bedrijf. Je doet de opdrachten die hieronder vetgedrukt staan aangegeven. Daarna vul je een

Nadere informatie

Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst

Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst Lesbrief: Feest! Thema: Mens & Dienstverlenen in de Toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zoveel culturen zoveel feesten! Overal op de wereld worden er

Nadere informatie

Training. Hoe kom je tot een projectplan?

Training. Hoe kom je tot een projectplan? Training Hoe kom je tot een projectplan? Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Annyttsje Pruim Inhoudelijke redactie: Floortje Vissers Titel: Hoe

Nadere informatie

- Met zorgboerderij worden ook de tuinderij, winkel, bakkerij of kaasmakerij bedoeld.

- Met zorgboerderij worden ook de tuinderij, winkel, bakkerij of kaasmakerij bedoeld. Hieronder volgen drie voorbeelden van deelnemer tevredenheid vragenlijsten. Vragenlijst Tevredenheid deelnemers zorgboerderijen Versie voor deelnemers (1) Toelichting bij het invullen van de vragenlijst

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Zonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen

Zonnepanelen op school. Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen. Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen Zonnepanelen op school Team 1: Meten Onderzoek naar de opbrengst van zonnepanelen Jullie gaan meten wat zonnepanelen aan energie opbrengen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken in een team.

Nadere informatie

8 Plan van Aanpak (PvA) opstellen

8 Plan van Aanpak (PvA) opstellen Je hebt tijdens je technasiumloopbaan vast al een aantal malen een Plan van Aanpak (PvA) voor een opdracht gemaakt. Als jullie zelf deze opdracht hebben gevonden of verzonnen, dan is dit project geheel

Nadere informatie

Structuren. Coöperatief leren

Structuren. Coöperatief leren Structuren Coöperatief leren Mix En Koppel 1. Leerlingen mixen (muziek) 2. Leerlingen zoeken een maatje, stellen een vraag die past bij de kaart. 3. Maatje antwoordt, lln. bedankt of coacht. 4. Wissel

Nadere informatie

Template Projectplan

Template Projectplan projectpraktijk.nl Template Projectplan Besluiten Doel van dit document Managementsamenvatting Gevraagde besluiten van de opdrachtgever Goedkeuring Projectdefinitie Aanleiding Doelstelling Resultaten Afbakening

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R HOE KRIJG JE EEN RECHTE STOK DOOR EEN KROMME GLEUF? Het antwoord op de vraag lijkt simpel: je steekt de stok gewoon met één van de uiteinden voorop door de kromme gleuf. Loodrecht op elkaar. Maar dat is

Nadere informatie

Projectvoorstellen maken

Projectvoorstellen maken Projectvoorstellen maken 1. Kader 1.1. Gebruiksaanwijzing 1.2. Wat zijn de eisen aan een projectvoorstel? 2. Inleiding 2.1 Signalering 2.2 Vooronderzoek 2.3 Probleemsituatie 3. Doelstellingen en randvoorwaarden

Nadere informatie

DAG 1. Werkblad Drie brainstormtechnieken

DAG 1. Werkblad Drie brainstormtechnieken DAG 1 Werkblad 1.3.1 Drie brainstormtechnieken Er zijn verschillende technieken die u kunt gebruiken om studenten te laten brainstormen. Hieronder vindt u drie manieren. De eerste twee kunnen willekeurig

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?

3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken? Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat

Nadere informatie

Handboek maatschappelijke stage MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN!

Handboek maatschappelijke stage MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN! Naam: Heerbeeck college Best Schooljaar 2014-2015 MAATSCHAPPELIJKE STAGES, BEST TE DOEN! -handen ineen -elkaar helpen -samenwerken -iets voor een ander doen -sociaal Stage coördinator: mevr. A. Luteyn

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

VERGADEREN VOOR DUMMIES

VERGADEREN VOOR DUMMIES VERGADEREN VOOR DUMMIES DE AGENDA VASTSTELLEN Er zijn verschillende soorten agendapunten: Open Bij open agendapunten zijn er nog geen plannen gemaakt, er is nog geen concreet voorstel. De discussie is

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTES INTERNE COMMUNICATIE. V1. Hoe tevreden ben je over de informatievoorziening en communicatie binnen de organisatie?

RESULTATEN ENQUÊTES INTERNE COMMUNICATIE. V1. Hoe tevreden ben je over de informatievoorziening en communicatie binnen de organisatie? RESULTATEN ENQUÊTES INTERNE COMMUNICATIE V1. Hoe tevreden ben je over de informatievoorziening en communicatie binnen de organisatie? Zeer tevreden 4 Tamelijk tevreden 15 Niet tevreden, niet ontevreden

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig. Les 1: Een Wikitekst schrijven Waarom ga je schrijven: het Jeugdjournaalfilmpje bekijken Bekijk met de klas het Jeugdjournaalfilmpje over koningin Beatrix op www.nieuwsbegrip.nl 1. Schrijf tijdens het

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt

In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt In 5 stappen een werkoverleg houden dat wél het verschil maakt Vergaderen, je hebt er vaak geen zin in. Toch is het belangrijk om af en toe belangrijke zaken met elkaar als team te bespreken. Met deze

Nadere informatie

Hand-out voor het opzetten van Portretshoot (BASIS)

Hand-out voor het opzetten van Portretshoot (BASIS) Hand-out voor het opzetten van Portretshoot (BASIS) Begrippen: Projectteam: Een groep personen bestaande uit minimaal 1 fotograaf, 1 model, 1 MUA(H)/(Hair)stylist. Mogelijk kan er ook, afhankelijk van

Nadere informatie

EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K INFORMATIE VOOR DE STUDENT

EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K INFORMATIE VOOR DE STUDENT EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K0440 2. INFORMATIE VOOR DE STUDENT Versie 1.0 31.05.2016 Informatie Deze informatie is voor jou omdat je examen gaat doen in het keuzedeel Verrijking

Nadere informatie

Praktijkinstructie Dataverwerking 1 (CSE02.1/CREBO:50236)

Praktijkinstructie Dataverwerking 1 (CSE02.1/CREBO:50236) instructie Dataverwerking 1 (CSE02.1/CREBO:50236) pi.cse02.1.v2 ECABO, 1 september 2003 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, overgenomen, opgeslagen of gepubliceerd

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Stappenplan crowdfunding

Stappenplan crowdfunding Stappenplan crowdfunding Voordat je het crowdfundingsproject online zet, is het handig om over bepaalde aspecten na te denken. Denk bijvoorbeeld aan de presentatie van het project, het doelbedrag en de

Nadere informatie

Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA

Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA Dit document helpt je om een actie voor ZOA op te zetten. Je kan met een maatschappelijke stage voor ZOA 15 tot 30 uur maken. Wat vind je in

Nadere informatie

Deelnemen aan een 30vergadering

Deelnemen aan een 30vergadering DC Deelnemen aan een 30vergadering 1 Inleiding Als helpende zorg en welzijn zul je regelmatig deelnemen aan een vergadering. Bijvoorbeeld omdat cliënten besproken worden, of omdat taken verdeeld worden.

Nadere informatie

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen

Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Op weg naar zelfsturing en kleinschaliger zorg: de eerste stappen Verantwoordelijk Als zelfsturend team ben je zelf verantwoordelijk voor de zorg en de organisatie daarvan. In de meeste organisaties krijgen

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Jaarplan ASVZ 2016 Zorg pakken we samen aan

Jaarplan ASVZ 2016 Zorg pakken we samen aan Jaarplan ASVZ 2016 Zorg pakken we samen aan Jaarplan ASVZ 2016 eenvoudige versie Dit is het jaarplan van ASVZ. Hierin schrijft ASVZ op wat we in 2016 gaan doen, en wat beter of anders kan in de zorg. Het

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding Communicatie

Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding Communicatie 7 september 2010 Versie 1 Opdrachtgever: School: Instituut: Opleiding: Vak: Will Goderie Hogeschool Rotterdam Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Communicatie Digitale Media Inleiding

Nadere informatie

3: Inhoudsopgave Duidelijk overzicht. Strakke lay-out. Eerst lettertype, tab, pagina beschrijving?

3: Inhoudsopgave Duidelijk overzicht. Strakke lay-out. Eerst lettertype, tab, pagina beschrijving? OPZET DRAAIBOEK: Alle onderdelen waaraan gedacht kan worden nog eens op een rijtje gezet. Te gebruiken voor alle evenementen en activiteiten binnen de opleiding. 1: Voorkant - flyer evenement Dag + datum

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelplan Fase 2 - het praktijktraject Opleiding tot hooggevoeligheidsdeskundige

Persoonlijk Ontwikkelplan Fase 2 - het praktijktraject Opleiding tot hooggevoeligheidsdeskundige Persoonlijk Ontwikkelplan Fase 2 - het praktijktraject Opleiding tot hooggevoeligheidsdeskundige Inhoud 2e Fase persoonlijk ontwikkelplan het praktijktraject... 3 Leerdoel... 3 Droom... 3 Naar de praktijk...

Nadere informatie

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Zonnepanelen op school Team 6: Zonnepanelen Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Jullie gaan onderzoeken welke producten er zijn op zonnecellen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

Projectmatig werken Luk Indesteege 2010

Projectmatig werken Luk Indesteege 2010 Projectmatig werken Luk Indesteege 2010 1 Projectmatig werken OVERZICHT van de INHOUD INLEIDING DEEL 1: DE FILOSOFIE VAN PROJECTMATIG WERKEN 11 Routinematig, improviseren en projectmatig werken 12 Kenmerken

Nadere informatie

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Lesbrief Naam Groep Naam ontwerpteam Iedereen aan tafel Bij jullie thuis staat vast een tafel in de woon- of eetkamer. Ook hebben jullie vast stoelen, bestek en servies. Allemaal

Nadere informatie

READER STUDENTENCOACH

READER STUDENTENCOACH READER STUDENTENCOACH VO Reader studentencoch VO 1 Inleiding Voor jullie ligt de reader die hoort bij het project studentencoach (het coachen van jongerejaars studenten door ouderejaars). In deze reader

Nadere informatie