JAARVERSLAG eerstelijn blijft in beweging

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2013 eerstelijn blijft in beweging

2 2 Colofon Uitgave: Vormgeving: Fotografie: ZIO Zorg in Ontwikkeling R&R Communication Paul Röling Maastricht, juli

3 VOORWOORD 4 ORGANISATIE 5 BLAUWE ZORG 8 ZORGPROGRAMMA S IN HUISARTSENPRAKTIJKEN - Chronische zorg in cijfers Start nieuwe zorgprogramma s in KWALITEIT VAN ZORG EN VERBETERPLANNEN 22 EVALUATIE EN ONDERZOEK 26 SCHOLING FACILITAIRE ONDERSTEUNING ZORGVASTGOED 32 ONDERSTEUNING VAN VERENIGING RHZ 34 COMMUNICATIE, PRESENTATIES EN PUBLICATIES 36 JAARREKENING BIJLAGEN 40 I. Leden Bestuursadviescommisies (BAC s) en WDH in 2013 II. Leden werkgroepen chronische zorg in 2013 III. Afkortingenlijst/verklaringenlijst

4 VOORWOORD Voor het jaarverslag van 2013 kozen wij ervoor om de inhoud en vormgeving anders te maken dan de afgelopen jaren. Veelal ging het in de vorige jaarverslagen over de chronische zorg terwijl ZIO méér dan alleen chronische zorg levert. De nationale ontwikkelingen maken dat de eerstelijn centraal staat in alle zorgverschuivingen en beoogde bezuinigingen; van jeugdzorg tot specialistische zorg, van GGZ tot diagnostiek: de eerstelijn moet een oplossing bieden. Een formidabele opdracht die de komende jaren bewaarheid zal moeten gaan worden. 4 Als ZIO hebben we de opdracht ontwikkelingen op te vangen, te anticiperen en de mogelijke gevolgen voor professional en patiënt zo zacht mogelijk te laten landen. En deze opdracht strekt dus veel verder dan chronische zorg. De afgelopen jaren heeft ZIO tal van andere activiteiten ontplooid en ook in 2013 is de ontwikkeling hiervan niet stil komen te staan. Dit jaarverslag moet u vertellen wat ZIO doet, wat ons onderscheidt van anderen en wat wij beogen voor de komende periode. Naast dit alles is ZIO in 2013, als proeftuin van het ministerie van VWS (in samenwerking met VGZ, Huis voor de Zorg en MUMC+), het gedachtengoed van Blauwe Zorg, duurzame zorg, in allerlei activiteiten gaan vormgeven. Dit varieert van de specialistische consultatie in de wijk tot het herinrichten van het GGZ landschap. Ook hiervan willen we u via dit jaarverslag kennis geven. Kijk ook eens op onze website voor aanvullende informatie. Wij hopen dat dit verslag u informeert en wellicht kan inspireren! Namens alle medewerkers en aangesloten hulpverleners, Guy Schulpen en Caro van Uden Méér dan alleen chronische zorg

5 ORGANISATIE ZIO is actief in de regio Maastricht-Heuvelland, met als gemeenten Maastricht, Margraten-Eijsden, Meerssen en Valkenburg a/d Geul. Het werkgebied van ZIO telt ongeveer inwoners. Alle 82 huisartsen gevestigd in deze regio zijn lid van de vereniging RHZ en aangesloten bij ZIO. Vanuit ZIO wordt ook ondersteuning geboden aan de 84 vrijgevestigde fysiotherapeuten aangesloten bij stichting Fy net, en aan 28 diëtisten aangesloten bij Die net. ZIO ondersteunt huisartsen en fysiotherapeuten bij hun praktijkvoering, waarbij kwalitatief hoogwaardige en duurzame zorg het uitgangspunt is. De werkzaamheden van de mensen van ZIO bestrijken onder andere de ontwikkeling en evaluatie van ketenzorg, kwaliteit en scholing, facilitaire ondersteuning, advisering praktijkondersteuning en begeleiding inzake zorgvastgoed. De organisatie wordt geleid door een tweekoppige directie. Sinds 2012 functioneert ZIO volgens het Raad van Toezicht model. Tussen de beroepsinhoudelijke verenigingen zoals de RHZ, Fy net en Die net enerzijds en de stichting ZIO anderzijds, zijn samenwerkingsconvenanten van kracht waarin de samenhang tussen beide entiteiten is beschreven. Statutair en binnen het samenwerkingsconvenant is verankerd dat de beroepsgroepen sturend blijven op de beleidslijn en activiteiten van ZIO met betrekking tot hun eigen discipline. Toetsing op de bedrijfsvoering van ZIO valt onder de verantwoordelijkheid van een onafhankelijke Raad van Toezicht. In deze opzet verzekert ZIO zich ervan dat de inhoudelijke beleidsontwikkelingen mede vormgegeven worden door de aangesloten beroepsgroepen (waar dat hen in de praktijkvoering raakt) en dat het toezicht op de bedrijfsvoering door een onafhankelijk orgaan, de Raad van Toezicht, is geborgd. In 2013 bestond de Raad van Toezicht nog uit leden die als toezichthouder ad interim functioneerden. Dit in afwachting tot de samenstelling van een definitieve onafhankelijke Raad van Toezicht. In 2013 en begin 2014 zijn nieuwe leden voor dit toezichthoudend orgaan geworven. De nieuwe Raad van Toezicht is op 19 maart 2014 geïnstalleerd. ZIO sluit in 2013 convenant met diëtisten, fysiotherapeuten en apothekers In juni 2013 is de samenwerking tussen Die net en ZIO vastgelegd in een convenant. Die net is het netwerk van eerstelijns diëtisten praktijken met als werkgebied Maastricht en Heuvelland. Die net participeert daarmee o.a. binnen relevante projecten en multidisciplinaire ketenzorgprogramma s voor chronisch zieken zoals diabetes, COPD en vasculair risico management. In oktober 2013 hebben Fy net Maastricht-Heuvelland en ZIO een samenwerkingsconvenant getekend dat de bestaande samenwerkingsafspraken vervangt. Stichting Fy net is het samenwerkingsverband van eerstelijns vrijgevestigde fysiotherapeuten uit Maastricht en Heuvelland. Door dit convenant bestaat een unieke multidisciplinaire samenwerking tussen de eerstelijns Fy net fysiotherapiepraktijken en de regionale huisartsen van de RHZ waarbij ZIO als overkoepelend orgaan de multidisciplinaire eerstelijnszorg coördineert, stroomlijnt en ondersteunt. ZIO en de apothekers verenigd in Apotheek Zorg Bureau (AZB) Heuvelland hebben in september 2013 afspraken gemaakt over vergaande samenwerking in de farmaceutische zorgverlening. In het bijzijn van zorgverzekeraar VGZ en het Huis van de Zorg zijn de afspraken bekrachtigd met het ondertekenen van een convenant. De afspraken passen in de beweging Blauwe zorg (zie pagina 8). 5

6 6 Personeel en Organisatie (P&O) De afdeling P&O levert een bijdrage op strategisch, tactisch en operationeel niveau voor de interne organisaties. Alles is in evenwicht gebleven in vergelijking met Er zijn drie praktijkondersteuners uit dienst gegaan en drie nieuwe in dienst gekomen. Bij TIPP is één persoon meer in dienst gekomen maar het aantal FTE bleef nagenoeg gelijk. Ook bij Onderzoek en Ontwikkeling zijn twee medewerkers uit dienst en in dienst getreden. Het gemiddeld ziekteverzuim was in ,79% ten opzichte van 4,5% in Deze forse stijging heeft te maken met een viertal langdurige ziektegevallen.

7 Goed keuringsrechten op beleidsbesluiten kwaliteit, onderzoek, opleiding adviesrecht benoeming RvB & RvT Advies / klankbord m.u.v. mededinging zaken Bestuur Ver. RHZ Vereniging RHZ Bestuuradvies cie s 7 ZIO Onderzoek & Ontwikkeling ZIO Kwaliteit & Scholing Raad van Toezicht ZIO Zorg In Ontwikkeling ZIO Eerstelijnszorg TIPP Bestuur Fy net Stichting voor Fysiotherapeuten Bestuur Die net Vereniging Die net Directie G.J.C. Schulpen, medisch directeur C.J.Th. van Uden, directeur bedrijfsvoering Raad van Toezicht (2013) J.R.A.Y. van Rooij, voorzitter P.J.M. van den Berg, vicevoorzitter C.H.J. Wijnands, lid ZIO Praktijkondersteuning ZIO Facilitair BV 100% ZIO Zorgvastgoed BV (51%) ZIO Vastgoedbeheer BV (100%) ZIO Vastgoedbeheer Amby BV (100%) Raad van Toezicht (vanaf ) C.B. Leerink, voorzitter L. Kliphuis, lid R.W. van Leen, lid ZIO GGZ Beheer WS 81

8 8 BLAUWE ZORG DUURZAME, VERANTWOORDE EN BETAALBARE ZORG IN DE REGIO

9 Hoe krijgen we een gezondheidszorgsysteem dat verantwoorde, kwalitatief hoogwaardige zorg levert én een systeem dat duurzaam en betaalbaar is? Om antwoord op deze vraag te geven introduceerde ZIO in 2012 in samenwerking met zorgverzekeraar VGZ, Huis voor de zorg en MUMC+ in de regio Maastricht-Heuvelland het innovatieve concept Blauwe Zorg, een regionale aanpak die zorg en zorgkosten bestrijkt. Blauwe Zorg streeft drie belangrijke doelen na: verbetering van kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg en krijgt vorm via twee pijlers. De eerste pijler gaat over het anders inrichten van zorg op het gebied van farmacie, diagnostiek, chronische zorg en specialistische zorg in de wijk. Meer kwaliteit, minder kosten en andere manieren van werken zijn hierbij het devies. Maar het gaat ook over kostenbewust gedrag van hulpverleners en patiënten. Hierop ligt de nadruk in pijler twee. Blauwe Zorg erkend als proeftuin Ministerie VWS Het ministerie van VWS heeft in april 2013 Blauwe Zorg aangewezen als proeftuin voor een periode van vijf jaar. Dat betekent landelijke erkenning voor deze regionale samenwerking, die erop gericht is de zorg in de regio slimmer te organiseren, zodat de kwaliteit wordt verbeterd terwijl de kosten dalen. De proeftuin-status betekent dat het project Blauwe Zorg ondersteuning krijgt vanuit het ministerie. De verwachting is dat de resultaten een belangrijke bijdrage zullen leveren aan het betaalbaar houden van de zorg in Nederland. Transmurale zorg en substitutie van zorg In Maastricht-Heuvelland wordt door ZIO samen met het MUMC+ al jaren gewerkt aan het optimaliseren van transmurale zorg en het bereiken van een optimale substitutie van zorg in de regio. Activiteiten als de carrousel, eerstelijns ketenpoli s, consultatie en coaching door tweedelijns zorgverleners in de huisartsenpraktijk en sinds 2013 anderhalvelijnszorg, leiden tot meer substitutie van zorg. Voor de diabetespatiënten betekent dit bijvoorbeeld dat ruim 90% van alle diabetespatiënten in Maastricht-Heuvelland onder behandeling is van een huisarts. Ook het overdragen van zorgtaken hoort hierbij. In 2013 werd daarom aandacht besteed aan het monitoren, coachen en evalueren van insulinetherapie door praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijk en het faciliteren van een scholingsaanbod dat hierin ondersteunt. Consultatie van de specialist of gespecialiseerde verpleegkundige ZIO heeft in de regio al jarenlang ervaring met de mogelijkheden om als huisarts consultatie aan te vragen bij de specialist of de gespecialiseerde verpleegkundigen van het MUMC+. Dit kan via de mail in het MediX keteninformatiesysteem, telefonisch en/of een patiënt kan binnen de eerstelijn op consult bij de specialist en/of gespecialiseerd verpleegkundige. Hiervoor zijn speciale ketenpoli s binnen het MUMC+ opgericht, te wetende ketenpoli s COPD, DM2 en Vasculair Geneeskunde. In 2013 bezochten 169 patiënten de ketenpoli s en vonden er 167 consultaties plaats via de MediX-berichten. Doorontwikkeling TIPP en bezoek minister TIPP staat voor Transmuraal Interactief Patiënten Platform. TIPP zet zich in voor persoonlijke patiëntbegeleiding na verwijzing door huisarts, verbetering van prestaties van zorgaanbieders en kostenreductie. Door het centraal coördineren van de electieve verwijzing begeleidt TIPP patiënten naar vervolgzorg. Daarnaast werkt TIPP aan kwaliteitsverbetering in de zorg door de collectieve ervaring in vervolgzorg systematisch te verzamelen, te ontsluiten en richting zorgaanbod te bespreken. Tenslotte wordt systematisch gewerkt aan kostenreductie door kwaliteitsverbetering, ontdubbelen van zorg, verbeterde informatie-uitwisseling en bewaken van verwijsprotocollen. TIPP is in 2013 uitgegroeid tot een plek waar maandelijks patiënten hun weg vinden naar vervolgzorg. TIPP heeft in dat jaar de basis gelegd om verder door te ontwikkelen tot een breder verwijsplatvorm zoals de anderhalvelijn, digitaal aanvragen van diagnostiek en de navigatie van GGZ-patiënten. 9

10 BLAUWE ZORG 10 Minister Edith Schippers, van Volksgezondheid Wetenschap en Welzijn, bracht donderdag 15 augustus 2013 een bezoek aan TIPP. Onder meer Leon van Halder, directeur-generaal Curatieve Zorg bij het ministerie van VWS, vergezelde de minister tijdens dit werkbezoek. Nog niet alle huisartsen zijn overgestapt op het TIPP verwijsmodel. Deels ligt dat aan een aantal praktische bezwaren, deels heeft dat te maken met het feit dat enkel de preferente huisartsinformatiesystemen (HIS-sen) een goede verwijskoppeling hebben met TIPP. In het najaar 2013 is hard doorgewerkt aan het verbeteren van het basis verwijsproces waarmee de meeste praktische bezwaren zijn verholpen, ook voor de niet preferente HIS-sen. Verder is in 2013 doorgewerkt aan het verzamelen en ontsluiten van kwaliteitsinformatie en het voorbereiden van nieuwe functies zoals het navigeren van GGZpatiënten en het inplannen van anderhalvelijnszorg. In 2014 vindt de implementatie van deze verbeterpunten plaats. Eerste resultaten van pilot anderhalvelijnszorg: de specialist in de wijk Anderhalvelijnszorg staat voor medisch specialistische consultatie in de wijk. Het idee van anderhalvelijnszorg is een uitwerking van de Blauwe Zorg gedachte. ZIO, MUMC+, het Huis van de Zorg en zorgverzekeraar VGZ hebben in 2013 besloten een pilot te starten van een model waarin de specialist de wijk in gaat bij een aantal gezondheidscentra in Maastricht- Heuvelland. Deelnemende vakgroepen van MUMC+ zijn oogheelkunde, dermatologie, neurologie, interne geneeskunde en orthopedie. De verwijzingen van de huisarts naar de specialist in de wijk verlopen via TIPP. De pilot anderhalvelijnszorg in 2013 heeft aangetoond dat dit specialistisch consult in de wijk, verwijzing naar het ziekenhuis kan voorkómen. Gemiddeld bleef 75% van de patiënten die gezien werden binnen het anderhalvelijnsconcept, in de eerstelijn. De pilot heeft tevens de basis gelegd voor de wijze waarop deze nieuwe zorgvorm verder gestalte zal krijgen. De pilot anderhalvelijn heeft de initiatiefnemers geleerd dat het vervolg van het specialistisch consult in de wijk, vorm zal krijgen in een tweetal anderhalvelijnscentra, één in Maastricht West en één in Maastricht Oost. Beide centra zullen in 2014 onder de naam stadspoli worden geëxploiteerd vanuit een gezamenlijke stichting tussen ZIO en MUMC+. In 2014 zal bovendien een bekostigingsscenario worden uitgewerkt waarbij de financiering vanuit de eerstelijn gaat plaatsvinden.

11 Definitie geneesmiddelenformularium, spiegelinformatie en positionering apotheker in keten Huisartsen, apothekers en medisch specialisten in Maastricht-Heuvelland hebben in 2013 gezamenlijk bepaald welke geneesmiddelen de voorkeur hebben voor patiënten met Diabetes Mellitus 2 op basis van beschikbare literatuur. Dit zogenaamde formularium vormt de basis voor terugkoppelrapportages richting huisartsen en apothekers over hun huidige voorschrijfgedrag ten opzichte van het formularium. Op deze manier worden huisartsen en apothekers zich bewust op welke onderdelen zij nog verbeteringen kunnen realiseren. Voor 2014 gaat ZIO door op de ingeslagen weg met betrekking tot farmacie. Naast het uitbouwen van de spiegelinformatie en het formularium voor andere geneesmiddelengroepen wordt gekeken naar een andere positie van de apotheker in de keten. Op dit moment geeft de apotheker met name de geneesmiddelen mee die de arts voorschrijft. In de toekomst geeft de apotheker farmaceutisch advies aan de arts, voordat deze het recept geschreven heeft. Zo kan de arts dit advies meenemen bij het uitschrijven van het recept en wordt optimaal gebruik gemaakt van de kennis die bij de apotheker aanwezig is. ZIO ondertekent Manifest Santé De zorgaanbieders in de regio Zuid-Limburg zijn zich er van bewust, dat goede, toegankelijke en betaalbare zorg alleen op lange termijn geleverd kan worden in samenwerking tussen burgers, aanbieders en financiers. Op 19 september 2013 hebben zij hun intenties vastgelegd in het Manifest Santé. Zij willen in dit perspectief de beschikbare middelen voor Gezondheid en Zorg zo goed en effectief mogelijk inzetten. Het manifest is ondertekend door ZIO, de Gemeente Maastricht, GGD Zuid-Limburg, Huis voor de Zorg, Maastricht University, MUMC+, Mondriaan GGZ, Stichting Gezondheidscentra Maastricht, VGZ, Vivre en Groenekruisdomicura. Monitoring en evaluatie van blauwe zorg projecten In samenwerking met de vakgroep Health Services Research (HSR) en Huisartsgeneeskunde (HAG) van de Universiteit Maastricht werkt ZIO aan de monitoring en evaluatie van interventies die in het kader van Blauwe Zorg worden uitgevoerd. 11 De pilot anderhalvelijnszorg heeft de basis gelegd voor de wijze waarop de Stadspoli verder gestalte zal krijgen.

12 ZORGPROGRAMMA S IN HUISARTSENPRAKTIJKEN ZORG IN KETENVERBAND KAN KWALITEIT VERBETEREN EN KOSTEN VERLAGEN Huisartsenpraktijken en andere zorgverleners in de regio Maastricht-Heuvelland konden in 2013 via ZIO een contract sluiten voor de volgende ketenzorgprogramma s: 12 Diabetes Mellitus type 2 (DM2) Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) Astma (nieuw in 2013) Hart- en Vaatziekten (HVZ) Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) Complexe Zorg voor Ouderen (nieuw in 2013) Voor deze ketenzorgprogramma s heeft ZIO voor de regio Maastricht-Heuvelland afspraken gemaakt met de zorgverzekeraars over de kosten van de zorg. De zorg binnen de programma s wordt uitgevoerd door diverse zorgverleners die met ZIO een contract hebben gesloten. Dit zijn de huisarts, de praktijkondersteuner en, afhankelijk van de keten, de diabetesverpleegkundige, de diëtist, de longarts, de longverpleegkundige, de fysiotherapeut, de internist en de cardioloog. Op de ZIO-website staan deze zorgprogramma s uitgebreid beschreven. De zorg voor chronische patiënten binnen de ketenzorg wordt grotendeels uitgevoerd door de praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijken. In totaal zijn 67 praktijkondersteuners werkzaam in de regio. Ruim eenderde van deze praktijkondersteuners is in dienst van ZIO.

13 Chronische zorg in cijfers in 2013 Ruim patiënten afkomstig van de 57 huisartsenpraktijken in de ZIO regio werden in 2013 behandeld binnen één of meerdere ketenzorgprogramma s. 13 Aantal patiënten in de ketens Regio Maastricht-Heuvelland, waarbij de huisarts hoofdbehandelaar is Keten Diabetes COPD Astma HVZ GGZ Ouderenzorg Totaal

14 Aantal huisartsenpraktijken per ketenzorgprogramma (N=57) Huisartsenpraktijken DM2 COPD HVZ Astma Ouderen 14 Aantal patiënten gezien in 2013 per ketenzorg Patiënten DM2 COPD Astma HVZ Ouderen GGZ

15 Chronische zorg in cijfers in 2013 Om de ketenzorgprogramma s continue te monitoren en de kwaliteit van zorg te optimaliseren besteedt ZIO veel aandacht aan: Doorontwikkeling van de zorgprogramma s (nieuwe ontwikkelingen binnen de ketens, farmacie, DM zaken); De patiënt (contacten met Huis voor de Zorg en andere patiëntenverenigingen); Transmurale zorg en substitutie van zorg (anderhalvelijnszorg, ketenpoli, consultatie, carrousel); Kwaliteitstrajecten binnen de huisartsenpraktijken (audits, spiegelinformatie); Evaluatie van de zorg (evaluatie en onderzoek). 15 Uit de evaluatie van de ketenzorg HVZ, GGZ, DM2, COPD en de ketenpoli s in 2013 bleek onder andere het volgende: Ruim 90% van de DM2-patiënten in de regio is bij de huisarts onder behandeling; In totaal valt 75% van de patiënten in de ketenzorg HVZ onder primaire preventie en hebben deze patiënten meerdere risicofactoren; Er is geen verschil tussen primaire en secundaire preventie in de verbetering van kwaliteit van de zorg op proces- en uitkomstmaten over de tijd; Toegankelijkheid is het belangrijkste voordeel van ketenzorg GGZ volgens de zorgverleners en de effecten van behandeling werden aangetoond; Het LDL-cholesterol in de totale populatie van de Ketenzorg DM2 lijkt sinds 2011 ieder jaar te verbeteren.

16 Chronische zorg in cijfers in Percentage patiënten in de Ketenzorg DM2 met LDL-cholesterol 2.5 mmol/l in 2011, 2012 en Diabetespatiënten met LDL-waarde 2,5 mmol/l Totale groep * cholesterol verlagende medicatie Patiënt met medicatie* Patiënt zonder medicatie*

17 Top 10 meest voorkomende problemen bij geselecteerde ouderen in 2013, 75-plus (N=282) Tien meest gesignaleerde problemen bij ouderen % Problemen met zelfstandig uitvoeren van HDL 75,2 Verminderd cognitief functioneren klok tekenen 66,0 Verminderd cognitief functioneren obv Mini-Cogtest (=woorden herhalen) 58,6 Verminderd cognitief functioneren obv Mini-Cogtest èn klok tekenen 45,1 Problemen met zelfstandig uitvoeren van ADL 42,2 Problemen met het zelfstandig uitvoeren van ADL én HDL 39,4 Ongewenst urineverlies 33,0 Verhoogd valrisico 31,6 Aantal patiënten met een verhoogde eenzaamheid 27,7 Aantal patiënten met (sterke verdenking op) depressie obv GDS-5 18,0 17 HDL =Huishoudelijke dagelijkse levensverrichtingen ADL= Algemene dagelijkse levensverrichtingen

18 Start nieuwe zorgprogramma s in 2013 De nationale ontwikkelingen maken dat de veranderingen in de zorg snel en ingrijpend zullen blijven komen. De eerstelijn staat centraal in alle zorgverschuivingen en beoogde bezuinigingen. ZIO streeft ernaar om hierin als organisatie nauw aan te sluiten bij de wensen van de huisartsenpraktijken, maar ook te anticiperen op de veranderingen in de buitenwereld. ZIO Onderzoek & Ontwikkeling richt zich op de ontwikkeling en implementatie van innovatieve projecten binnen de (eerstelijns) (chronische) zorg. 18 Start financiering keten Complexe Zorg voor Ouderen De door ZIO ontwikkelde keten Complexe Zorg voor Ouderen is begin 2013 gecontracteerd door VGZ voor een periode van drie jaar. De keten biedt de huisartsen uit de regio een antwoord op de dubbele vergrijzing en landelijke bezuinigingen. In 2013 tekenden 43 van de 57 huisartsenpraktijken een contract voor deze keten met ZIO. Hiervan hebben 39 praktijken een praktijkondersteuner ouderenzorg aangesteld, die vervolgens startte met het includeren van patiënten in de keten. Met behulp van de [G]OUD-methodiek, ontwikkeld door de werkgroep ketenzorg Ouderen (zie bijlage IIe) zijn huisartsenpraktijken in staat vroegtijdig problemen te signaleren en eventuele acties in te zetten waardoor de ouderen in staat zijn zelfstandig te blijven wonen. In 2013 is van 392 ouderen de gezondheidssituatie in kaart gebracht. Ook worden zorgcoördinatie en casemanagement van de ouderen die in een complexe situatie verkeren mogelijk gemaakt door de keten. In 2013 heeft bij 127 van de 392 ouderen casemanagement en zorgcoördinatie plaatsgevonden door de praktijkondersteuner ouderenzorg aan de hand van een zorgbehandelplan. Voor consultatie, advies en vragen over complexe problematiek bij oudere patiënten kunnen huisartsen of praktijkondersteuners terecht bij het speciaal ingerichte Geriatrieteam dat bestaat uit specialisten uit het ziekenhuis (MUMC+) en specialisten ouderengeneeskunde in Maastricht. Op regionaal niveau heeft ZIO afspraken gemaakt over de samenwerking met de wijkverpleging in het eerstelijns kernteam in de huisartsenpraktijk. ZIO heeft het keteninformatiesysteem (MediX) in 2013 zo vormgegeven dat het praktijkondersteuners ondersteunt in hun verslaglegging en zorgcoördinatie/casemanagement. Aan de implementatie van de keten is een onderzoek gekoppeld, dat ZIO in samenwerking met VGZ uitvoert, om de effectiviteit van de methodiek in kaart te brengen. In 2014 zullen succesfactoren en knelpunten geïnventariseerd worden. Om te komen tot een passend samenhangend (zorg) aanbod afgestemd op de individuele behoefte van de ouderen participeert ZIO in de regionale stuurgroep én de kerngroep Ketenzorg hulp bij dementie in Maastricht-Heuvelland. In 2013 zijn de zorgtrajectbegeleiders dementie, gekoppeld aan ruim 30 huisartsenpraktijken in de regio, gestart. In totaal hebben 168 cliënten in 2013 begeleiding ontvangen van een zorgtrajectbegeleider. Veelal worden cliënten aangemeld via huisarts, praktijkondersteuner ouderenzorg of wijkverpleegkundige. In 2014 wordt de samenwerking tussen zorgtrajectbegeleider, praktijkondersteuner en huisarts geëvalueerd en verder geoptimaliseerd.

19 Start financiering ketenzorg astma Vanuit het werkveld werd al langere tijd aangegeven om de zorg voor mensen met astma hetzelfde te organiseren als voor mensen met COPD. Per oktober 2013 is ketenzorg astma gecontracteerd door VGZ voor een periode van drie jaar. De werkgroep ketenzorg COPD (zie bijlage IIb) heeft in 2013 een protocol ketenzorg astma opgesteld op basis van de landelijke richtlijnen. Op 8 oktober 2013 is een kick off met scholing georganiseerd voor huisartsen en praktijkondersteuners over de werkwijze van de ketenzorg astma. Eind 2013 hadden 46 van de 57 huisartsenpraktijken een contract ketenzorg astma via ZIO. Aan de implementatie is een onderzoek gekoppeld om de effecten van de implementatie van de ketenzorg astma op de kwaliteit van zorg voor astmapatiënten in kaart te brengen. Nieuwe aanpak Geestelijke Gezondheidzorg (GGZ) 2013 stond in het teken van de landelijke veranderingen in de GGZ en de gevolgen hiervan voor de betrokken zorgverleners in de regio Maastricht-Heuvelland. Het Ministerie van VWS maakte namelijk een nieuwe indeling in de GGZ : de huisartsgeneeskundige GGZ, de generalistische basis GGZ en de specialistische GGZ. In 2013 stonden voor ZIO de voorbereidingen voor deze nieuwe aanpak centraal. Tegelijkertijd werd het bestaande ketenzorgprogramma GGZ gecontinueerd voor het derde en laatste pilotjaar bij 52 van de 57 huisartsenpraktijken die een contract hadden via ZIO. Deze ketenzorg GGZ voorzag in de diagnostiek van alle geestelijke gezondheidsproblemen binnen de basismodule én de behandeling van mild tot matige depressieve en angststoornissen in de twee behandelmodules. Daarnaast was een mogelijkheid voor consultatie. De belangrijkste conclusies van een onderzoek naar de meerwaarde van de ketenzorg GGZ vanuit het perspectief van de zorgverleners waren dat de invoering van de GGZ-ketenzorg een stap in de goede richting is voor kwalitatieve sterke eerstelijns geestelijke gezondheidszorg en dat binnen beide behandelmodules significante behandeleffecten op de ernst van de aandoening werden aangetoond. Om de ketenzorg voor de generalistische basis GGZ te kunnen blijven uitvoeren in 2014 heeft ZIO een contract gesloten met zorgverzekeraar VGZ. Door de landelijke GGZ-ontwikkelingen werd door ZIO besloten om de huisartsgeneeskundige GGZ in de regio voor 2014 anders in te richten. In september 2013 organiseerde ZIO hierover een informatiebijeenkomst voor huisartsen. Daarna heeft ZIO alle huisartsenpraktijken bezocht om de huidige GGZ in de huisartsenpraktijk en de wensen van de huisartsen in kaart te brengen. In de nieuwe GGZ aanpak heeft de praktijkondersteuner GGZ een grote rol om de huisarts te ondersteunen. Het streven was om onafhankelijke praktijkondersteuners GGZ in de regio te hebben die in dienst zijn van ZIO of van de huisartsenpraktijk. ZIO heeft rond de jaarwisseling 19 praktijkondersteuners GGZ aangesteld voor 52 huisartsenpraktijken. Vier huisartsenpraktijken kozen ervoor zelf een praktijkondersteuner GGZ in dienst te nemen/houden. Er werd een protocol opgesteld voor de werkwijze van de praktijkondersteuner GGZ, een patiëntenfolder ontwikkeld en MediX werd klaargemaakt voor registratie. Daarnaast werd een teamleider praktijkondersteuner GGZ aangesteld per 1 januari In september 2013 organiseerde ZIO een informatiebijeenkomst voor de vrijgevestigde psychologen die een contract hadden met ZIO voor de eerstelijns ketenzorg GGZ. De landelijke GGZ ontwikkelingen werden gepresenteerd en de gevolgen hiervan voor de vrijgevestigde psychologen. Een van de conclusies van dit overleg was de noodzaak van de psychologen om zich te organiseren om een stem te hebben in alle GGZ ontwikkelingen. Een voorbereidende werkgroep ging, onder begeleiding van ZIO, aan de slag om na te gaan wat de mogelijkheden zijn om zich als vrijgevestigde psychologen te gaan organiseren. In 2014 zal de verdere implementatie van de praktijkondersteuner GGZ in de huisartsenpraktijk centraal staan. Onderdelen hierbij zijn o.a. werkoverleg, intervisie en een scholingsplan. Daarnaast wordt in 2014 de gespecialiseerde praktijkonder- 19

20 20 De praktijkondersteuner heeft een grote rol om de huisarts te ondersteunen

21 steuner GGZ geïntroduceerd voor kind- en jeugd en voor verslavingsproblematiek. Deze gespecialiseerde praktijkondersteuners GGZ zullen voor de gehele regio inzetbaar zijn. Ook zal de consultatie worden georganiseerd en de doorverwijzing naar de generalistische en specialistische GGZ. In 2014 worden bovendien de voorbereidingen getroffen, samen met betrokken netwerkpartners GGZ en zorgverzekeraar VGZ, voor de generalistische basis GGZ. ZIO zal per 2015 hoofdcontractant worden van deze generalistische basis GGZ en zal samen met de netwerkpartners GGZ conform triple aim deze zorg gaan vorm geven. Hiervoor wordt in 2014 een convenant tussen betrokken partijen opgesteld. Zorg voor jeugd en samenwerking gemeenten Eind juni 2013 is door de Provincie Limburg subsidie toegekend aan het project Zorg voor jeugd in samenwerking met de eerstelijn. ZIO, de Provincie Limburg, de Gemeente Maastricht en de GGD Zuid-Limburg werken in dit project samen om de verbinding tussen huisartsen en Centra voor Jeugd en Gezin te onderzoeken en te verbeteren. Op 1 augustus 2013 is een projectleider Jeugdzorg bij ZIO gestart met de voorbereiding en uitvoering van de projectpilots in vijf Maastrichtse huisartsenpraktijken. Er worden vier werkwijzen geïmplementeerd en geëvalueerd: de CJG-adviseur of Jeugd- en gezinswerker in de huisartsenpraktijk, de vernieuwde Toegang, sociale wijkteam en rol van de huisarts, Triple P als verbindende schakel tussen huisarts en CJG en het intensiveren van samenwerking Jeugdgezondheidszorg en huisarts. In februari 2014 is de nieuwe Jeugdwet aangenomen, waarmee de decentralisatie van de jeugdhulp een feit is. Per 1 januari 2015 worden de gemeenten verantwoordelijk voor de organisatie en financiering van alle zorg voor minderjarigen. In de nieuwe Jeugdwet staat dat de huisarts (en ook jeugdarts en medisch specialist) op basis van medische richtlijnen, rechtstreeks kan verwijzen naar alle vormen van jeugdhulp, waaronder de jeugd GGZ en de jeugdzorg. Tegelijkertijd wordt van gemeenten verwacht dat zij afspraken maken met huisartsen over het verwijzen naar de jeugdhulp. ZIO is uitgenodigd door de gemeente Maastricht en de zorgverzekeraar om als gesprekspartner mee te denken over de vormgeving van de decentralisaties, waaronder de transitie Jeugdzorg. De ervaringen uit de pilots zullen voor ZIO mede dienen om in 2014 te komen tot een gedragen advies naar de gemeenten met betrekking tot de transitie Jeugdzorg en de verbinding met de huisartsenpraktijk. 21

22 KWALITEIT VAN ZORG EN VERBETERPLANNEN Binnen ZIO wordt in samenwerking met huisartsen gewerkt aan producten die de kwaliteit van de huisartsenzorg inzichtelijk maken, waardoor evaluatie en borging van de kwaliteit mogelijk wordt. De kwaliteitsnotitie die is opgesteld door de BestuursAdviesCommissie Kwaliteit (BAC Kwaliteit) van de vereniging RHZ vormt het uitgangspunt voor de ontwikkeling van deze producten van ZIO. Uitvoering interne audits binnen kwaliteitssysteem ketenzorg In het kwaliteitssysteem ketenzorg is de afgelopen jaren gestart met interne audits ketenzorg in de huisartsenpraktijken. Elk jaar worden 20 praktijken gevisiteerd en geëvalueerd, zodat ZIO elke drie jaar alle praktijken bezoekt. Middels specifieke verbeterpunten per praktijk wordt gewerkt aan kwaliteitsverbetering en -borging. In de toekomst zullen de visitaties gebaseerd zijn op de HaZo Pilot gestart met invoering integrale norm HaZo24 In de afgelopen jaren is gewerkt aan een integrale norm voor huisartsenpraktijk, chronische zorg en huisartsenpost. De norm is gebaseerd op de internationale norm NEN Zorg en Welzijn. Het organisatieniveau dat genormeerd is gaat over 24 uur huisartsenzorg, genoemd HaZo24. Basis is wet-, regelgeving en richtlijnen, zoals de beroepsgroep deze heeft vastgesteld. Waar de patiënt zich ook bevindt; in de praktijk, in de chronische zorg of op de huisartsenpost, de kwaliteit van de huisartsenzorg moet op elke plek goed, veilig en toegankelijk zijn. ZIO heeft in 2013 samen met vijf andere deelnemende huisartsenregio s deze norm uitgewerkt. Toetsing vindt plaats in twee huisartsenpraktijken, binnen de chronische zorg (zorggroep) en op de huisartsenpost. Het kwaliteitssysteem wordt digitaal ondersteund door Equse, waar alle kwaliteitsdocumenten en rapportages, inclusief remindersysteem van de organisatie te vinden zijn. In het voorjaar van 2014 wordt de pilot HaZo24 afgerond. Na evaluatie van de pilot ontstaat de ruimte om het kwaliteitssysteem open te stellen voor alle praktijken. De huidige interne audits ketenzorg gaan over naar het HaZo4 kwaliteitssysteem voor de chronische zorg.

23 CONTINUE, INTEGRALE ZORG OP MAAT CONFORM ERKENDE KWALITEITSASPECTEN Regionaal verbeterplan medicamenteuze behandeling van cholesterol bij diabetespatiënten Naast de jaarlijkse verbeterplannen op praktijkniveau werkt ZIO met een regionale verbeterplan. In 2013 was het onderwerp van het regionaal verbeterplan de medicamenteuze behandeling van het cholesterol bij diabetespatiënten. Aandacht voor de medicamenteuze behandeling van cholesterol als regionaal verbeterpunt volgt op een reeks aan activiteiten binnen de regio en is een belangrijke impuls om de zorg op dit gebied verder te optimaliseren. Binnen het project zijn verschillende activiteiten uitgevoerd, zoals: de ontwikkeling van de regionale richtsnoer diagnostiek en de behandeling van diabetes mellitus type 2 workshops over de behandeling van het cholesterol bij diabetespatiënten en/of patiënten met (een risico op) een hart- of vaatziekte binnen het scholingscurriculum de inzet van kwaliteitsmedewerkers bij de begeleiding van de praktijken ten aanzien van de opzet en uitvoer van het regionaal verbeterplan de registratie van gegevens rondom de medicamenteuze behandeling van het cholesterol bij diabetespatiënten door de praktijkondersteuners, diabetesverpleegkundigen en huisartsen. Voorwaarden geformuleerd voor ketenzorgcontracten In het kader van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor kwalitatieve, efficiënte en juiste ketenzorg in de regio is in 2013 met de BAC Kwaliteit een toelichting op de ketenzorgcontracten geschreven. In de toelichting wordt een norm gesteld aan aspecten uit het ketenzorgcontract. Het doel van de toelichting is zicht op verbetering van de kwaliteit van de ketenzorg in de huisartsenpraktijken. De intentie van dit stuk is elkaar te kunnen en mogen aanspreken en gezamenlijke afspraken te maken ter verbetering van de zorg. De praktijken hebben de toelichting bij de ketenzorgcontracten 2013 ontvangen en eind november is het overzicht met de stand van zaken per praktijk, waaronder het scholingsoverzicht verstuurd. De toelichting zal door de BAC Kwaliteit actueel worden gehouden en de overzichten zullen met een vaste frequentie naar de praktijken gestuurd worden. 23

24 Optimaliseren van de kwaliteit van zorg binnen ketenzorgprogramma s 24 Binnen alle ketenzorgprogramma s wordt door ZIO veel aandacht besteed aan het optimaliseren van de kwaliteit van zorg. De nieuwe (inter)nationale standaarden, inzichten en richtlijnen worden hierbij gebruikt en de geboden zorg wordt geëvalueerd. Het is van belang dat patiënten ervaren dat zorg op maat wordt geboden binnen de ketenzorgprogramma s, dat een individueel zorgplan (IZP) wordt opgesteld en deze zorg door een zorgteam wordt uitgevoerd. Daarnaast is het belangrijk dat zorgverleners binnen de ketens bewust zijn van de mogelijkheden van nieuwe initiatieven om duurzame zorg te bewerkstelligen binnen de eigen praktijkvoering rondom ketenzorg. Voor het optimaliseren van de kwaliteit van de zorg aan diabetespatiënten in de regio werd in 2013 een richtsnoer met inhoudelijke adviezen ter ondersteuning van de dagelijkse eerstelijns praktijkvoering rondom diabetespatiënten opgesteld. Daarnaast werd door de werkgroep ketenzorg diabetes mellitus (zie bijlage IIa) in samenwerking met apothekers gewerkt aan het regionaal vaststellen van de inhoudelijke adviezen rondom de zorg voor diabetespatiënten en een diabetesformularium. Ook stond het optimaliseren van voetzorg voor deze groep patiënten centraal. Sinds 2013 is de voetzorg, uitgevoerd door medische pedicures en podotherapeuten, ook onderdeel van de ketenzorg DM2. In 2014 zal aandacht besteed worden aan de afstemming van de wijze waarop voetzorg wordt uitgevoerd op de persoonlijke doelstellingen van de patiënt en of deze voldoet aan de landelijke en regionale richtlijnen. Ook zal in 2014 het optimaliseren van de kwaliteit van de farmaceutische zorg en gebruik van farmaceutische middelen (glucose-, bloeddruk- en cholesterol verlagende medicatie) centraal staan. Door de inhoudelijke werkgroep COPD (zie bijlage IIb) zijn in 2012 drie onderzoeksthema s vastgesteld om de kwaliteit van de COPD zorg inzichtelijk te maken en te verbeteren. Deze onderzoeksthema s zijn exacerbatie management, de kwaliteit van de uitvoer van de spirometrie en het in kaart brengen van de hoeveelheid en beweegredenen van zorgmijders. In het kader van dit laatste thema is een stagiair van de Universiteit Maastricht in 2012 gestart met het in kaart brengen van het aantal COPD patiënten in de eerste en tweede lijn. Gekeken werd welke patiënt op welke plek in zorg was. De resultaten van dit onderzoek werden in 2013 afgerond. Zie ook paragraaf Evaluatie en onderzoek. Als aanvulling op de bestaande eerstelijns ketenzorg hart- en vaatziekten in Maastricht-Heuvelland zal in 2014 een zorgmodule ontwikkeld worden voor patiënten met hartfalen en/of atriumfibrilleren. Dit project wordt in samenwerking met het MUMC+ uitgevoerd. In het kader van de keten complexe zorg voor ouderen zal ZIO in 2014 het onderdeel polyfarmacie en medicatiereview samen met huisartsen, praktijkondersteuners en apothekers uit de regio inzichtelijker maken.

25 De patiënt centraal gesteld ZIO streeft ernaar om het zorgproces te optimaliseren vanuit het oogpunt van de patiënt. Daartoe voerde ZIO in 2013 gesprekken met vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties, zoals Diabetes Vereniging Nederland, om na te gaan hoe de adviesrol van patiënten binnen de ketenzorgprogramma s kan worden vormgegeven. Daarnaast heeft een eerste contact met het longfonds plaatsgevonden. Binnen de ketenzorg hart- en vaatziekten werden in 2013 de ervaringen van de patiënten in kaart gebracht. Vooral binnen TIPP, dat door ZIO is ontwikkeld, wordt de patiënt centraal gesteld. TIPP helpt patiënten bij het maken van een keuze (welk ziekenhuis of welke specialist) en bij het maken van een afspraak. Zie ook paragraaf Blauwe Zorg. Daarnaast werkt TIPP aan een betere kwaliteit van zorg doordat bepaalde problemen eerder gesignaleerd en opgelost worden, zoals lange wachttijden. Met informatie uit het patiënten-volgsysteem kan TIPP ziekenhuizen tonen hoe hun kwaliteit wordt ervaren of wat hun wachttijden per afdeling zijn. 25 Toetsgroep spiegelinformatie geformeerd Voor het inzichtelijk maken van kwaliteit en kostenbeheersing wordt door ZIO steeds meer gebruik gemaakt van spiegelinformatie. Om de spiegelinformatie praktijkspecifiek aan te bieden, is de toetsgroep spiegelinformatie geformeerd. De leden van de BAC Kwaliteit (zie bijlage Ia) vormen de basis van de toetsgroep, uitgebreid met regionale zorgpartners en huisartsen afhankelijk van het onderwerp. De toetsgroep is in 2013 gestart met spiegelinformatie Farmacie. De ZIO-kwaliteitsmedewerkers ondersteunen het proces door praktijken te bezoeken en de spiegelinformatie en het verbeterpotentieel te bespreken.

26 EVALUATIE EN ONDERZOEK NOODZAAK TOT EVALUATIE EN DOORONTWIKKELING VAN BESTAANDE ZORG ZIO Onderzoek & Ontwikkeling heeft als doel de geboden chronische zorgproducten binnen de eerste lijn te evalueren. Het gaat hierbij specifiek over de ketenzorgprogramma s diabetes mellitus type 2 (DM2), COPD, HVZ, GGZ en Ouderenzorg. Naast de evaluatie van deze zorgvormen is ZIO ook faciliterend en/of uitvoerend als het gaat om het onderzoeken van vragen die huisartsen aandragen over de volledige breedte van de huisartsenzorg in de RHZ regio. 26 Onderzoeken naar de meerwaarde van integrale zorg De noodzaak tot evaluatie en doorontwikkeling van de bestaande ketenzorgprogramma s is hoog. Het verkrijgen van inzicht in de meerwaarde van het leveren van integrale zorg voor mensen met een chronische ziekte ten opzichte van het reguliere zorgaanbod is van belang. In 2013 werden vanuit ZIO verschillende evaluatie- en onderzoeksprojecten uitgevoerd door ZIO medewerkers en studenten gezondheidswetenschappen en/of geneeskunde. Met deze projecten is onder andere inzicht gekregen in het verloop en de meerwaarde van de ketenzorg hart- en vaatziekten (primaire en secundaire preventie) en de GGZ. Bij de ketenzorg hart- en vaatziekten zijn ook de ervaringen van de patiënten in kaart gebracht. Ook zijn nieuwe projecten opgezet om inzicht te krijgen in de meerwaarde van de ketenzorg astma en de kwaliteit van de spirometrie in de regio. In 2014 zal de ketenzorg astma geëvalueerd worden en zal in samenwerking met de longanalisten van het MUMC+, aandacht aan de kwaliteit van de uitvoer van spirometrie in de regio besteed worden. Verder zullen in het kader van de keten complexe zorg voor ouderen in 2014 succesfactoren en knelpunten geïnventariseerd worden. met HAG en HSR werd ook gewerkt aan de opzet van evaluatie en monitoring van de Blauwe Zorg hoofdinterventies. De werkgroep I&E adviseerde in 2013 over de aanpak van verschillende externe onderzoeksprojecten die uitgevoerd werden in de ZIO regio en werkte aan de opzet van een gestandaardiseerde procedure rondom de inzet en opzet van onderzoek in de regio. Naast een intensievere samenwerking met de UM (HAG en HSR) ging ZIO in 2013 ook verder met het leggen van contacten met verschillende externe financiers voor het opzetten van een onderzoekfonds. Tot slot, liepen in 2013 drie studenten van de UM stage bij ZIO die onderzoek uitvoerden en hierbij begeleid werden door ZIO en de UM. In 2013 werd in samenwerking met een aantal huisartsen uit de regio het onderzoek Meet the needs uitgevoerd en afgerond. Dit onderzoek werd gesubsidieerd door de Huisartsen Kring Limburg in het kader van het Achterstandfonds (ASF) Maastricht-Heuvelland. Daarnaast werd bij het ASF een aantal andere projecten vanuit de regio aangevraagd voor 2014, waaronder een project over multi-probleemgezinnen in Maastricht-Oost. Samenwerking tussen ZIO, huisartsen en Universiteit Maastricht Voor de opzet en uitvoer van evaluaties binnen de verschillende zorgprogramma s wordt ZIO ondersteund door de huisartsenwerkgroep Innovatie en Evaluatie (I&E, zie bijlage IIg) en de vakgroepen Huisartsgeneeskunde (HAG) en Health Services Research (HSR) van de Universiteit Maastricht (UM). Samen Praktijkvariatie ten aanzien van het leveren van zorg binnen de ketenzorgprogramma s ZIO wil in 2014 inzicht krijgen in het bestaan en de beïnvloedende factoren van praktijkvariatie ten aanzien van de kwaliteit van zorg binnen de ketenzorgprogramma s DM2, COPD, Astma, HvZ, GGZ en ouderenzorg. Deze informatie zal op praktijkniveau door ZIO teruggekoppeld worden.

27 Participatie in wetenschappelijk onderzoek en externe projecten In 2013 werd vanuit ZIO geparticipeerd in de volgende onderzoeken en projecten: Het onderzoek INTEGRATE uitgevoerd door Tilburg University. Het landelijke INCA project uitgevoerd door ACSION en CASEMIX. Dit project beoogt een landelijk integraal chronisch zorgprogramma te ontwikkelen en te implementeren. Drie zorggroepen in Nederland, waaronder ZIO, namen deel aan de pilot in De RAPIDA-studie van de Universiteit Maastricht. Het onderzoek Liraglutide with or without NEAT in type 2 diabetes mellitus van het MUMC+. Het onderzoek DISMEVAL van het MUMC+ (EU subsidie). Het onderzoek De Maastricht Studie van het MUMC+. De promotiestudie naar de effecten van [G]OUD van de Universiteit Maastricht. Het project Beter zicht op en samenwerking rondom multiprobleemgezinnen door huisartsenpraktijk Maastricht-oost (subsidie van het Achterstandsfonds Maastricht-Heuvelland). Het project De Zichtbare schakel (subsidie van het Achterstandfonds Maastricht-Heuvelland). Het project De huisarts versterkt (subsidie van het Achterstandfonds Maastricht-Heuvelland). Het onderzoek INTERACT van het MUMC+. De promotiestudie PILL, naar polyfarmacie bij ouderen (NPO subsidie). Project pilot Samen Sterk; verbinding [G]OUD en WMO (Robuust subsidie). Afgerond per 1 augustus Publicaties Voor een overzicht van publicaties van ZIO uit 2013 of van projecten waaraan de ZIO heeft meegewerkt of waarbij werd verwezen naar de ketenzorgprogramma s van ZIO, zie paragraaf Communicatie, Presentaties en Publicaties. 27

28 SCHOLING DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING VAN ZORGVERLENERS UIT DE KETENS Een belangrijk onderdeel van de ZIO ketenzorgprogramma s is de focus op deskundigheidsbevordering. Het is van belang dat de zorgverleners binnen de ketens deskundig en bekwaam zijn en blijven om de zorg op de juiste wijze te kunnen uitvoeren. 28 Nascholingsplannen herzien De BAC Kwaliteit (zie bijlage Ia) heeft zich de afgelopen jaren meerdere malen gebogen over het doel en de wijze waarop onder andere nascholing vorm gegeven kan worden aan huisartsen, praktijkondersteuners en doktersassistenten in de regio. Met het starten van het curriculum ketenzorgscholing is in 2012 een nieuwe richting gekozen. Het model met verplichte scholing wordt regelmatig geëvalueerd en indien nodig aangepast. De nascholingsplannen voor huisartsen, praktijkondersteuners en doktersassistenten zijn zodoende herzien en op de website van de RHZ geplaatst, bij de documenten van de BAC Kwaliteit. Scholingen voor diverse disciplines ZIO Scholing organiseerde in 2013 onder meer zeven scholingsavonden binnen het curriculum ketenzorgscholing voor huisartsen en praktijkondersteuners, waarin alle ketens aan bod kwamen. De deelnemers konden per scholingsavond kiezen uit gemiddeld zes workshops die veelal door regionale zorgpartners verzorgd werden. De scholingsavonden werden in 2013 als zeer gewaardeerd geëvalueerd. De najaarswarffum 2013 voor huisartsen was druk bezocht en werd geëvalueerd met gemiddeld het cijfer 8. Voor doktersassistenten werd een training wondverzorging georganiseerd, een communicatietraining en een praktische vaardigheden carrousel. Voor fysiotherapeuten organiseerde ZIO in 2013 in samenwerking met Fy Net onder meer een training medical taping, een training coccygodenie en een lezing door een bekende neurowetenschapper. Ook voor de diëtisten is een begin gemaakt met het organiseren van scholing. In 2014 wil ZIO de ingeslagen weg vervolgen en de ideeën die de diverse scholingswerkgroepen aandragen, uitvoeren. Dit zal resulteren in een afgestemd scholingsaanbod voor huisartsen, praktijkondersteuners, doktersassistenten, fysiotherapeuten en diëtisten. Streven van ZIO is om voor scholingen accreditatie aan te vragen. WDH borgt en toetst scholing De Werkgroep Deskundigheid Huisartsen (WDH) is een werkgroep bestaande uit zes huisartsen van de RHZ en drie specialisten van het MUMC+ (zie bijlage Ie). De WDH heeft instellingsaccreditatie en mag daarmee zelf ontwikkelde scholing voor huisartsen accrediteren. De WDH borgt en toetst op kritische wijze de kwaliteit van scholing en ketenzorgscholing. Uitgangspunt van de WDH is van, voor en door huisartsen. In 2013 heeft de WDH verschillende scholingen ontwikkeld, waaronder de Najaarswarffum voor huisartsen.

29 Overzicht ZIO-scholingen en deelname in 2013 Naam scholing Doelgroep Aantal bijeenkomsten Aantal deelnemers Scholingscurriculum ketenzorg* Huisartsen en praktijkondersteuners 7 avonden, 6 workshops 699 Lezing Ben van Cranenburgh Fysiotherapeuten 1 86 Scholing coccygodynie Fysiotherapeuten 1 10 BHV Fysiotherapeuten 4 41 Reanimatie Huisartsen 2 13 Reanimatie Doktersassistenten, praktijkondersteuners ECG Verdiepingscursus Huisartsen 5 22 Wondverzorging Doktersassistenten 2 17 Medical Taping Fysiotherapeuten 2 14 Najaarswarffum Huisartsen 3 groepen, 3 bijeenkomsten Communicatietraining Doktersassistenten 3 8 Kick off ketenzorg Astma Huisartsen en praktijkondersteuners 1 84 Informatieavond ketenzorg GGZ Huisartsen en praktijkondersteuners GGZ 1 34 CWK 1&2 Fysiotherapeuten 2 19 Praktische Carrousel Doktersassistenten 2 29 Basisscholing ouderenzorg Praktijkondersteuners 1 22 Lezing epilepsie Alle doelgroepen 1 33 Symposium dermatologie Huisartsen 1 28 Motivational Interviewing Fysiotherapeuten 3 10 *Scholingscurriculum ketenzorg Huisartsen en praktijkondersteuners 7 avonden ± 15 deelnemers per workshop

30 FACILITAIRE ONDERSTEUNING ZIO Facilitair ondersteunt zorgverleners bij hun praktijkvoering in brede zin en op diverse terreinen. Het gaat om producten of diensten waar meerdere zorgverleners behoefte aan hebben. De interne organisatie is op te splitsen in relatiebeheer en productontwikkeling. Bij relatiebeheer ligt de focus op de (toekomstige) afnemer van een product of dienst. Bij productontwikkeling ligt de nadruk op het afstemmen van de vraag op het uiteindelijke te leveren product of dienst. 30 Collectieve inkoop en aanbod van producten ZIO Facilitair is intermediair tussen de leverancier van een product of dienst en de afnemers, in dit geval de praktijkvoerders. Voor verschillende producten heeft ZIO één gespecialiseerde leverancier geselecteerd. ZIO bood praktijkvoerders in 2013 de volgende producten en diensten aan: Kantoorartikelen Kantoormeubilair Medische producten Stikstof Onderhoud aan medische apparatuur Schoonmaak Ondersteuning bij communicatie: praktijkwebsite en narrow casting ZIO Facilitair biedt huisartsen, fysiotherapeuten en diëtisten ondersteuning bij de communicatie met hun patiënten. Dit verlaagt de werkdruk van de zorgverleners en er kan collectief inkoopvoordeel behaald worden. In 2013 hebben drie huisartsenpraktijken en één fysiotherapeutenpraktijk hun website via ZIO laten vormgeven. Het uitgangspunt is een gebruiksvriendelijke en specifiek voor een eerstelijnspraktijk ontwikkelde basisinrichting met enkele aanvullende modules. In deze basiswebsite kan de huisarts of fysiotherapeut alle informatie zelf invoeren en beheren. Naast de website biedt ZIO narrow casting aan. Dit is een beeldscherm dat in wachtkamers patiënten informeert over bijvoorbeeld uitlooptijden van het spreekuur, geplande vakanties of nieuwe medewerkers die binnen de praktijk werkzaam zijn. In 2013 hebben 21 huisartsenpraktijken gebruik gemaakt van narrow casting via ZIO. Gebruik van P&O abonnementen aangeboden door ZIO P&O vraagstukken binnen een organisatie zijn vaak complex en het vergt specifieke kennis. ZIO biedt huisartsenpraktijken een P&O abonnement aan, waarmee problemen kunnen worden voorkomen en leiderschap professioneel overkomt. In 2013 maakten 12 huisartsenpraktijken gebruik van dit abonnement. De ondersteuning bestaat onder andere uit het uitzoeken van regeltjes, inspanningen in het kader van de wet poortwachter en het voeren van functioneringsgesprekken. Samenhangend personeelsbeleid zorgt voor grip op het welzijn en de professionaliteit van het personeel.