JAARVERSLAG Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 1 van 11

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2013 Doelstelling Sinds 1 januari 2012 is de stichting Vrienden van Jinotega operationeel. De oprichting van de stichting markeert een omslagpunt in de samenwerkingsrelatie met Jinotega en de campagne in Zoetermeer. Stip op de horizon is het jaar 2015, waarin de ambities van de millenniumdoelen uit 2000 moeten zijn gerealiseerd. Het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland-Nicaragua (LBSNN)en het Humanistisch Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking (HIVOS) zijn verantwoordelijk voor de uitvoering en de financiering van de landelijke campagne Caminando Juntos. Zoetermeer is aangesloten bij LBSNN. In Zoetermeer betekent dat campagne voeren voor mondiaal burgerschap en fondsenwerving met de focus op onderwijs voor alle kinderen in de basisschoolleeftijd, beroepsonderwijs en economische ontwikkeling in Jinotega. Het programma Caminando Juntos II dat het kader vormt voor de activiteiten van de stichting heeft - op basis van de randvoorwaarden van het Mede Financierings Stelsel II van het ministerie van Buitenlandse zaken - 2 hoofddoelstellingen: 1. verbetering van duurzame economische ontwikkeling in Nicaragua 2. vergroting van mondiaal burgerschap in Nederland Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 1 van 11

2 Het ontwikkelingsbeleid van de Nederlandse overheid focust op duurzame economische ontwikkeling in Nicaragua. Bevordering van deelname aan het basisonderwijs is niet langer een hoofddoelstelling, maar een belangrijke schakel in de keten van duurzame economische ontwikkeling. Activiteiten op onderwijsgebied in Nicaragua gefinancierd met Nederlands geld zijn flankerend aan de hoofddoelstelling. De filosofie is: Nicaragua heeft economisch potentieel. De campagne stelt de Nicaraguanen in staat de productie te verhogen, meer werk te creëren en zo een hoger eigen inkomen te verwerven. Daartoe zijn wel voorwaarden dat alle kinderen naar de basisschool kunnen en jongeren en volwassen een vak leren. Mensen met werk en inkomen sturen hun kinderen naar school. In de campagne geven we aandacht aan het thema Stop kinderarbeid. HIVOS voert een driejarige publiekscampagne met als doel de totale afschaffing van alle vormen van kinderarbeid en volledige toegang tot regulier dagonderwijs voor alle kinderen tot 15 jaar. De campagne moet bijdragen aan het veranderingsproces in Nicaragua. Zoetermeer neemt de inspanningsverplichting op zich om gedurende de looptijd van Caminando Juntos II ( , met 2015 als uitloopjaar) jaarlijks in te zamelen. Het commitment loopt tot en met De gemeenteraad van Zoetermeer besluit in 2007 om jaarlijks beschikbaar te stellen als eenzelfde bedrag met acties en activiteiten in Zoetermeer wordt opgehaald. De verdubbelaar is tot en met 2013 op basis van een raadsbesluit in de gemeentebegroting beschikbaar. De inspanningsverplichting voor de stichting is dus Tegenover de inspanningsverplichting die Zoetermeer op zich neemt, verbinden LBSNN en HIVOS zich om per jaar beschikbaar te stellen voor de voorlichtingscampagne om hoofddoelstelling 2 in Zoetermeer te realiseren. De campagne wordt aangescherpt ten aanzien van de doorlooptijd van de besteding van de ingezamelde gelden. Ingezamelde gelden moeten vóór 31 december van het jaar volgend op het jaar van inzameling zijn besteed. Bestuurssamenstelling Op 1 januari bestaat het bestuur uit: Ton Roerig - voorzitter Marion Martijn - directeur Oranje Nassau College - Clauslaan, penningmeester Kok Spruit - eigenaar/directeur Spectrum Communicatie Gerard van Wijk - lid Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 2 van 11

3 Adviseur van het bestuur is Angelique Quentin, binnen de gemeentelijke organisatie o.a. verantwoordelijk voor de stedenband met Jinotega. In de loop van 2013 treedt Kok Spruit af. Tot het bestuur treedt toe: Marik Bal, directeur Stedelijk College Zoetermeer. De functieverdeling is eind 2013: Ton Roerig - voorzitter Marik Bal - secretaris Gerard van Wijk - penningmeester Marion Martijn - lid Ontwikkeling Sinds de bekrachtiging van de vriendschapsband begin februari 1982 beweegt de ruim 30 jaar samenwerking met Jinotega zich van kleinschalig naar omvangrijk, van versnippering naar samenhang, van project naar programma, van divers naar focus, van hulp naar handel. In een nutshell de ontwikkeling van de stedenband. Gemeente Zoetermeer, maatschappelijk middenveld en ondernemend Zoetermeer slaan de handen ineen en werken hoe langer hoe meer samen. Wat de samenwerking bindt tussen Gemeente Zoetermeer, maatschappelijk middenveld, ondernemend Zoetermeer en de stichting Vrienden van Jinotega, is betrokkenheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. In Zoetermeer richten de activiteiten zich op voorlichting en inzameling van (exclusief gemeentelijke verdubbelaar). In Jinotega spitsen de inspanningen zich toe op verbetering van basisonderwijs - ontwikkelen van beroepsonderwijs - ondersteunen van economische ontwikkeling door de oprichting van een microkredietfonds. In 2013 blijft het ingezameld bedrag van 9.378,25 achter bij de doelstelling. Campagne Caminando Juntos Sinds 2007 loopt de campagne Caminando Juntos. Gebaseerd op 5 pijlers: publieksmanifestatie, bedrijven, onderwijs, lokale media, politiek. Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 3 van 11

4 In Zoetermeer Publieksmanifestatie Cultuur Lokaal is de jaarlijkse manifestatie waar de millenniumdoelen en de campagne een prominente plaats innemen. De recette van de jaarlijkse finale van het festival in het Stadstheater is traditioneel bestemd voor Jinotega. Ondernemers In april brengt een delegatie uit Zoetermeer, onder wie vijf Zoetermeerse ondernemers, een werkbezoek aan Jinotega. Doel van de reis is bespreking van de voortgang van de verschillende projecten. De Nicaraguaanse overheid biedt de Nederlandse ondernemers de gelegenheid om zich op de hoogte te stellen van de mogelijkheden die zaken doen met Nicaragua biedt. Onderwijs Scholen doen actief mee in de campagne. Gefaciliteerd door de Bibliotheek Zoetermeer die het eigen leesbevorderingsproject toespitst op het thema mondiaal burgerschap en gericht op Jinotega. Het kan niet genoeg worden benadrukt hoe belangrijk de deelname van de Bibliotheek Zoetermeer is voor de participatie van scholen aan de campagne. En daarmee van leerlingen, ouders, familie en docenten. Het leesbevorderingsproject kent ook een fondswervend element. De hoogste bedragen aan de campagne komen nog steeds van de scholen. Sinds de Floriade 2012 in Limburg beschikken we over het zogenaamde inleefatelier Nicaragua. Scholen kunnen het thema mondiaal burgerschap visualiseren en begrijpelijk maken door de leerlingen kennis te laten maken met de Nicaraguaanse samenleving in de vorm van rollenspellen. De ervaringen met het atelier zijn uiterst positief. Het inleefatelier staat dit jaar op de basisscholen het Oranje Nassau College Clauslaan (vmbo) en BSO de Drie Ballonnen Buytenwegh. De jaarlijkse muurschildertournee, waaraan traditiegetrouw twee scholen deelnemen, vormt een leerzame en kleurrijke aanvulling op het lesprogramma. Dit jaar is muurschilderes Katy Centeno op De Vuurtoren, basisschool voor speciaal onderwijs en basisschool Da Vinci in Oosterheem. Lokale media Op 28 november verschijnt een inlegkrant bij Zoetermeer Dichtbij die huis aan huis wordt verspreidt. Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 4 van 11

5 Politiek De raadsleden zijn op de hoogte gehouden van de activiteiten waaronder de reis in april. In november ontvangen de raadsleden een overzicht van de ontwikkelingen tot nu toe. In Jinotega De in Zoetermeer ingezamelde gelden gaan voor 20% naar voorzieningen in het basisonderwijs: millenniumdoel 2: alle kinderen naar school. Jaarlijks stelt Jinotega een onderwijsplan op waarin de besteding van de gelden wordt vastgelegd. Sinds de start van campagne zijn 3937 kinderen ingestroomd in het basisonderwijs. Dat wil niet zeggen dat alle kinderen het basisonderwijs tot het einde volgen. Schooluitval is een toenemend probleem. De focus verlegt zich naar het terughalen van schooluitvallers. Met onze partnerorganisatie La Cuculmeca (LINK SITE) spreken we af een programma in te richten dat voorziet in aanvullende opleiding van uitvallers gericht op een startkwalificatie in technisch onderwijs. 60% van de ingezamelde gelden zijn bestemd voor economische ontwikkeling. In juli reist een delegatie van het bestuur naar Jinotega en Managua voor nader overleg over de inrichting van een microkredietfonds. Het fonds richt zich op ondernemers die bij de commerciële banken geen krediet krijgen, omdat ze bijvoorbeeld niet beschikken over een onderpand. Kredietverstrekking gebeurt wel tegen marktconforme tarieven, op basis van een businessplan, met ondersteuning en begeleiding door een coach die goed op de hoogte is van de lokale situatie en die het vertrouwen van de ondernemers geniet. Het fonds is een zogeheten revolving fund. Uitgeleende gelden keren na de contractperiode terug in het fonds en komen opnieuw beschikbaar. Een deel van het geld is bestemd voor deskundigheidsbevordering en versterking van (branche)organisaties van ondernemers. De schakel tussen (basis)onderwijs en ondernemerschap is de beroepsopleiding. Met de Universidad Centroamerica (UCA) voeren we overleg over de oprichting van een dependance van de universiteit in Jinotega gericht op ondernemers op basis van een rapport dat door Nicaraguaanse deskundigen is opgesteld. Aan het eind van het jaar kan nog geen besluit worden genomen over de definitieve oprichting. Onderzoek en onderhandelingen worden voortgezet. De resterende 20% van de ingezamelde gelden gaan via een project uitgevoerd door La Cuculmeca naar beroepsonderwijs waarover tijdens de reis in juli overeenstemming is bereikt met onze Nicaraguaanse partners over 50% cofinanciering vanuit Jinotega. Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 5 van 11

6 Resultaten Basisonderwijs opening klaslokaal In de periode zijn: 25 klaslokalen gebouwd door ouders; 2073 schoolbanken gemaakt en 848 opgeknapt; 508 schoolpakketten, met lesmateriaal, schooluniformen en schooltassen, uitgereikt aan kinderen uit bijzonder arme families; 988 ouders workshops gevolgd over opvoeding en belang van onderwijs; 515 leerkrachten bijgeschoold in thema s als didactiek en communicatie; Vanaf 2011 is er aandacht voor beroepsoriëntatie, waaronder de aanschaf van materialen voor de moestuin en lessen over ecologie. Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 6 van 11

7 Al deze interventies hebben er toe bijgedragen dat met behulp van Zoetermeer en overige betrokken actoren 3937 kinderen in Jinotega in deze periode de kans hebben gekregen onderwijs te volgen en het schoolsysteem zijn ingestroomd. Ook is er, flankerend aan dit beleid, een succesvolle campagne Stop kinderarbeid geweest op de gemeentelijke vuilnisbelt en in de koffieplantages. vuilnisbelt in Jinotega Toekomst Basisonderwijs Al sinds het begin wordt samengewerkt op het gebied van onderwijs met NGO La Cuculmeca ( en de gemeente Jinotega. Zij bepalen welke onderwijsinstellingen interventies nodig hebben. Deze succesvolle aanpak wordt de komende jaren gecontinueerd. Hierdoor kunnen nog meer kinderen naar school! Resultaten Beroepsonderwijs In de periode 2007 tot heden: Opleidingstraject in leren van technische arbeidskwalificaties aan jongeren in het landelijke gebied voor laag geschoolde jongeren (basisschool niet afgerond). Dit is gekoppeld aan een stage. Het betreft het leren van beroepsgerichte vaardigheden binnen ecologische landbouw die een bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van de productiesystemen van de bedrijven waar zij werken. Hierbij is aandacht voor milieubewustzijn. Het uiteindelijke doel is het hebben van een waardige baan en het kunnen genereren van meer inkomsten dankzij de certificering. Totaal meer dan 600 jongeren. Tweejarige agrarische beroepsopleidingen voor leerlingen die de basisschool hebben afgerond. Het project heeft tot doel om de technische vaardigheden van jongeren te vergroten door het aanbieden van twee vakopleidingen in agro-ecologie : Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 7 van 11

8 Met deze opleiding verhogen jongeren hun kansen op de arbeidsmarkt en door de opgedane kennis kan de productie verbeteren en tot meer inkomsten leiden. Totaal 100 jongeren, die zelf de helft van kosten van de opleiding dragen; Inventaris zoals computers, naaimachines en werkbanken voor diverse middelbare beroepsscholen (niveau VMBO-B). Toekomst Beroepsonderwijs De gerenommeerde universiteit UCA gaat een business school opzetten in Jinotega. Met de gelden voor beroepsonderwijs wordt een deel van het startkapitaal gedoneerd. De opleiding kan zich daarna zelf financieren uit de collegegelden. De studenten worden o.a. geworven binnen het integrale economische programma. De projecten op het gebied van technische arbeidskwalificaties (gepland zijn de opleidingen van bijna jongeren) en de agrarische opleiding worden gecontinueerd. Resultaten Economie De economie in het landelijke gebied rondom Jinotega is met name afhankelijk van de koffieteelt. De projecten in de periode hebben zich gericht op diversificatie van gewassen zodat de afhankelijkheid van één product wordt verminderd, zoals: Ledervarenteelt, decoratiegroen voor de export; Verbouw van tropische wortelgewassen zoals de yucca door producentencorporatie Aldea Global. wortelgewassen Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 8 van 11

9 Toekomst en huidige projecten economie Met de ingezamelde gelden is een integraal microfinancieringsprogramma gestart, een microkredietfonds beheerd door Ceprodel (die zelf 40% van iedere lening financiert, totaal US$ ) in combinatie met ondernemerscoaching. De Nicaraguaanse producentenorganisatie APEN toetst de businessplannen. Er zijn twee coaches die de ondernemers ondersteunen bij het opstellen van hun businessplan en getalenteerde ondernemers verder helpen groeien. microkrediet voor overkapping bij hotel De leningen zijn divers: variërend van een lening voor de uitbreiding van kleine winkels of horecagelegenheden tot de aanschaf van naaimachines en diversificatie van landbouw. De totale financiële omvang van dit project is en is betaald met campagnegeld. Hiervan is ruim ,- voor microkredieten. Dit bedrag komt (door de korte looptijd van de leningen) terug bij Ceprodel om opnieuw uitgeleend te worden (revolving fund). microkrediet voor naaiatelier Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 9 van 11

10 In 2013 wordt een krediet verstrekt aan Aldea Global om het eerdere succesvolle project op het gebied van tropische wortelgewassen verder uit te bouwen. Het huidige project richt zich op de vermarkting van de wortelgewassen in de Verenigde Staten. Voor 100 gezinnen in het landelijk gebied van Jinotega betekent dat een betere toekomst. De vrouwenorganisatie FUMDEC heeft een subsidieaanvraag ingediend voor de oprichting van een gemeenschapsbank in het plattelandsgebied. Vrouwen staan onderling garant. Een mogelijk toekomstig project is kredietverstrekking voor diversificatie van koffie naar cacao van de boerencoöperatie Soppexxca. Deskundigheidsbevordering In Nicaragua bestaat een organisatie (AMHNH) enigszins vergelijkbaar met de VNG. Via LBSNN worden Nederlandse gemeenteambtenaren ingezet voor institutionele versterking en capaciteitsopbouw van Nicaraguaanse gemeenten op: Duurzame economische ontwikkeling op basis van participatieve strategische ontwikkelingsplanning en realisatie van daaruit voortkomende integrale gebiedsgebonden economische ontwikkelingsprojecten in de partnersteden Aansluiten lokale en regionale onderwijsvoorzieningen op arbeidsmarkt en realisatie van de millenniumdoelen met betrekking tot onderwijs in de partnersteden Verhogen van inkomsten uit gemeentebelastingen en heffingen De implementatie van nieuw beleid ten aanzien van gemeentelijk grondbeheer en volkshuisvesting. Kortom De projecten van de stedenband hebben zich in de afgelopen periode ontwikkeld in de richting van hulp naar handel, bijvoorbeeld door alleen bij te dragen in opstartkosten van projecten waarna ze zelfvoorzienend worden én door de cofinaniciering vanuit Nicaraguaanse zijde (van leerlingen tot aan financiële instellingen). De meerwaarde van de stedenband tussen Zoetermeer en Jinotega ligt in de samenwerking tussen de verschillende steden zowel in Nederland als in Nicaragua én de betrokkenheid van zeer diverse partners inclusief bedrijfsleven in de Zoetermeerse gemeenschap. Er worden meer dan 1000 Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 10 van 11

11 kinderen en jongeren per jaar in Zoetermeer bereikt! Een veelvoud hiervan heeft in Jinotega een betere toekomst door de projecten op het gebied van onderwijs en economie! Jaarverslag 2012 Stichting Vrienden van Jinotega Pagina 11 van 11