Sociale innovatie zoveel méér dan technologische vernieuwing: het gaat om de kwaliteiten van de mens in zijn omgeving
|
|
- Evelien Vink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sociale innovatie zoveel méér dan technologische vernieuwing: het gaat om de kwaliteiten van de mens in zijn omgeving Marie- Thérèse Rooijackers en Frank Boss Inleiding Het behoeft inmiddels nauwelijks meer betoog dat technologische ontwikkeling alléén niet voldoende voorwaarde is voor een succesvolle economische ontwikkeling. Met de dominantie van technologische innovatie in het economisch debat en het economisch beleid van de laatste jaren lijkt dat bijna een nieuw inzicht. Maar juist de geschiedenis van Nederland, dat zijn belangrijkste successen vierde als handelsnatie, toont aan dat innovatie in de organisatie van die handel (VOC) en de financieringsconcepten (die leidden tot onze huidige handelsbanken) de werkelijke basis onder het economisch succes vormden. Dat is in deze tijd niet anders. Zonder af te willen doen aan het belang van technologische ontwikkeling, is, volgens veelgeciteerd onderzoek van de Erasmus Universiteit, de niet- technologische innovatie verantwoordelijk voor ca. 75% van het resultaat van innovaties. Niet- technologische innovatie wordt ook wel aangeduid met de term sociale innovatie Er zijn vele opvattingen over de betekenis van sociale innovatie. Vanuit ons werkveld en achtergrond gebruiken wij ieder een eigen definitie: Vanuit de bedrijfsmatige en HR invalshoek: Sociale innovatie richt zich op vernieuwing van de arbeidsorganisatie en arbeidsrelaties met als doel: verbetering van de productiviteit en kwaliteit bij bedrijven én betere benutting van de talenten van werknemers Vanuit de sociaaleconomische en maatschappelijke invalshoek: Sociale innovatie richt zich op het verbinden van verschillende stakeholders, die gezamenlijk nieuwe business modellen en marktconcepten ontwikkelen, om maatschappelijke waarde te creëren. Twee verschillende definities en wie even wat deskresearch via internet pleegt kan er nog veel meer vinden. In dit artikel stellen wij ons de vraag wat werkelijk van belang is bij sociale innovatie, wat er toe doet, zonder te verzanden in theoretische discussies of het begrip en de verschillende definities. En we stellen ons de vraag hoe de verschillende vormen zich tot elkaar verhouden. Waar draait het eigenlijk om? Onze visie is dat erg veel energie wordt gestoken in het benadrukken van het mogelijke onderscheid tussen de verschillende elementen van sociale innovatie. In beleidstukken, en in de daarop gebaseerde activiteiten, is een sterke neiging die samenhang los te koppelen, bijvoorbeeld door er andere woorden (andere definitie) aan te verbinden, en van (dis)kwalificaties te voorzien door een schijn van moderniteit ten opzicht van vergane glorie (sociale innovatie binnen bedrijven is 20ste 1 Een voorbeeld van het groeiend inzicht dat (economische) ontwikkeling uit beide componenten bestaat is in onze regio o.a. terug te zien in de Regionale Innovatie Strategie van Zuid Nederland, Smart Specialisation Strategy RIS3 Zuid: De Kunst van het Combineren, (maart 2013) 2 In het artikel spreken wij over bedrijven. Dat komt doordat in onze professionele oriëntatie het functioneren van arbeidsorganisaties een belangrijke rol speelt. De stelling en argumentatie is echter van toepassing op alle maatschappelijke organisaties. 1
2 eeuws en sociale innovatie vanuit sociaaleconomische en maatschappelijke invalshoek is van de 21ste eeuw). Voor ons staat voorop dat bij alle vormen van sociale innovatie sprake is van het creëren van nieuwe waarde, waarde creatie. Het gaat hierbij niet alleen meer om de winst, de korte termijn maar ook om de kwaliteit van het product, de mensen, de betekenis die het uitstraalt. Maar er is nog meer. Zowel binnen arbeidsorganisaties als binnen regio s wordt maatschappelijke waarde gecreëerd door samenwerking van stakeholders die hun kennis, vaardigheden, attitude en emotie bundelen en nieuwe business modellen (of marktconcepten) ontwikkelen. Dat vergt een omgeving waarbinnen de samenwerking van stakeholders niet alleen gestimuleerd wordt, maar een vanzelfsprekendheid is. Die omgeving wordt ook wel aangeduid als het Sociale Innovatie Ecosysteem. Centraal in dat ecosysteem staat interactie tussen partners. Die interactie en daarop gerichte instrumenten inspireren, stimuleren en ondersteunen de totstandkoming van sociale innovaties in de regio en binnen bedrijven en veranderen de regio feitelijk in een sociale innovatie regio. Hoe ziet dat er in de praktijk uit? Waarde creatie is in een bedrijf Binnen een bedrijf gaat het om het optimaal benutten van alle kwaliteiten die een bedrijf in huis heeft om zo structurele vernieuwingen in de werkprocessen en arbeidsrelaties te realiseren. Innoveren samen met medewerkers. De waarde van medewerkers is uit te drukken in kennis & vaardigheden en attitude & emoties (bevlogenheid). Medewerkers hebben een bepaalde mate van vakmanschap in huis door opleiding en/of ervaring. Daarnaast hebben medewerkers vaak meer kennis en vaardigheden in huis dan beseft wordt. Verder is van belang hoe flexibel en wendbaar medewerkers zijn en of ze kunnen samenwerken en afstemmen binnen hun eigen team, met andere teams en afdelingen en nog een stap verder, met leveranciers en klanten. De ondernemer zorgt ervoor dat deze waarde wordt benut door medewerkers tijd, ruimte en vertrouwen te geven om te innoveren. Zonder een stimulerende omgeving kan een medewerker wel willen veranderen maar loopt hij in de dagelijkse praktijk aan tegen interne regels, procedures of een leidinggevende die geen vertrouwen heeft in de deskundigheid van zijn medewerkers. Een directeur of bestuurder draagt helder de visie uit waarom gaan we het doen, wat is onze gezamenlijke uitdaging (gedeeld belang). In het model van Schmalenbach wordt inzichtelijk dat de kwaliteiten van medewerkers tot hun recht komen en leiden tot waardevolle innovaties voor het bedrijf als medewerkers kunnen, willen en mogen innoveren. 2
3 Model van Schmalenbach (2001) Succesvolle sociaal innovatieve bedrijven die ook waarde toevoegen aan hun regio hebben mensen in dienst die zelfstandig knelpunten en kansen kunnen signaleren en de context van de situatie (de markt) kunnen overzien. Ze hebben inzicht en kunnen meer verantwoordelijkheid aan. Deze medewerkers zijn bekwaam in het duurzaam samenwerken en onderhandelen met collega s, leverancier en klant over inhoud en uitvoering. Deze ondernemende medewerkers sluiten zo aan bij de steeds sneller veranderende omgeving waar ze functioneren als een spin in het web met een netwerk van collega s, management, leveranciers, coproducent, klant en maatschappij/samenleving. Waarde creatie is tussen bedrijven Gebiedsontwikkeling op basis van sociale innovatie doet niet anders, maar nu extern zoekend naar het optimaal benutten van de omgeving van het bedrijf en de kwaliteiten van het gebied. Het zoekproces naar die kwaliteiten wordt gestructureerd door het model van de verduurzamingstempel. 3 De Verduurzamingstempel is een concept dat is ontwikkeld door Pontifax, een Kempens bedrijf dat zijn specialiteit heeft gemaakt van het realiseren van samenwerking om waarde te creëren. In het model kijkt de ondernemer naar de omgeving van zijn bedrijf door een bril, waarin 6 vensters zijn onderscheiden, overeenkomend met zes domeinen van verduurzaming: 3 De Verduurzamingstempel is eigendom van Pontifax bv. Op het concept zijn intellectuele eigendomsrechten van toepassing. Waar de term ondernemer (en bedrijf) wordt gehanteerd, mag ook worden gelezen maatschappelijke ondernemer (en maatschappelijke organisatie). 3
4 De relaties van de ondernemer, binnen elk van die vensters, zijn te structureren naar leveranciers, partners en klanten. Zo structureert de verduurzamingstempel de (stakeholder)verbindingen van het bedrijf naar 18 domeinen. Vervolgens wordt het sociale innovatie proces vormgegeven door uit elk van die domeinen (een) vertegenwoordiger(s) uit te nodigen om bij te dragen aan het innovatieproces, door vanuit de eigen belevingswereld input te leveren. Vanwege die inbreng in het innovatieproces spreekt Pontifax van inbassadeurs. Sociale innovatie is in deze opvatting eigenlijk niet meer dan het zoeken naar nieuwe businessconcepten op basis van het gebruiken van de kwaliteiten van de omgeving van het bedrijf. Dat kan eenvoudig door op een gestructureerde manier de inbassadeurs bij elkaar te brengen om samen gericht te werken aan nieuwe business concepten, gebaseerd op de combinatie van de kwaliteiten van de deelnemers. Er ontstaan nieuwe allianties. Startend vanuit één bedrijf leidt de aanpak tot een deelname van ca. 18 inbassadeurs in het sociale innovatieproces in het gebied. Maar daarmee stopt het niet, want elk van die partners kan (op basis van het ontwikkelde model) vanuit zijn eigen netwerken ook weer nieuwe business concepten ontwikkelen door gebruik te maken van de kwaliteiten van zijn omgeving. En zo groeit het sociale innovatie netwerk en neemt het gebied zijn eigen ontwikkeling, vanuit zijn eigen waarden, in eigen hand. Sociale innovatie leidt tot nieuwe vormen van business in het gebied. Maar het doet veel meer dan dat. Niet alle nieuwe business concepten zullen betrekking hebben op economische activiteiten. Juist de integrale benadering vanuit de zes domeinen van verduurzaming leidt tot een evenwichtige gebiedsontwikkeling, waarin ruimtelijke, economische en maatschappelijke waarden in samenhang met elkaar worden gestimuleerd. Conclusie Uit bovenstaande voorbeelden zien we in wezen niet meer dan verschillende verschijningsvormen van dezelfde doorvoelde noodzaak om bij vernieuwingsprocessen optimaal gebruik te maken van de kwaliteiten van de mens en haar omgeving. Dat geldt binnen het bedrijf, waar die kwaliteiten vooral te vinden zijn bij de medewerkers; dat geldt ook tussen bedrijven en hun partners en in nog bredere zin tussen maatschappelijke actoren. Bezien vanuit dat standpunt is de stelling te verdedigen dat de verschillende betekenissen niet alleen verschijningsvormen zijn van dezelfde drive, maar dat zelfs de ene verschijningsvorm voorwaardelijk is voor de andere. Met andere woorden: arbeidsorganisaties, 4
5 die hun interne sociale innovatieproces niet in orde hebben, kunnen niet succesvol participeren in regionale open sociale innovatie verbanden, gericht op het creëren van maatschappelijke waarde. En omgekeerd: Als arbeidsorganisatie hun interne sociale innovatie niet op orde hebben kunnen zij niet succesvol participeren in regionale open sociale innovatie verbanden. Dan blijven ondernemers en bestuurders in regio s top- down werken zonder dat zij in verbinding staan met hun eigen organisatie en kunnen zij gemaakte afspraken niet duurzaam realiseren. In dit artikel betogen wij dat interne en externe sociale innovatie niet meer dan verschillende verschijningsvormen zijn van dezelfde doorvoelde noodzaak (drive) om bij vernieuwingsprocessen optimaal gebruik te maken van de kwaliteiten van de mens en haar omgeving. Sterker nog, in het proces van waarde- creatie kan de een niet zonder de ander. Interne en externe sociale motivatie zijn twee zijden van dezelfde medaille. De verbinding is niet zozeer te vinden in de definities, die ingaan op de verschillende elementen en verschijningsvormen, maar juist in de praktijk van de toepassing. Wat beiden verbindt is de oriëntatie van de sociale innovator: het besef dat voor het creëren van nieuwe waarde gerichte samenwerking vanuit verschillende invalshoeken noodzakelijk is. Sociale innovatie in- en extern vormt de praktijk van Waarde- creatie 4. Wil men regio s innovatief en succesvol laten zijn is aandacht voor de kwaliteiten binnen het bedrijf én binnen de regio dus hard nodig. Kwaliteiten op gebied van kennis, vaardigheden, attitude en emotie maar ook de bundeling hiervan is cruciaal om vanuit verschillende disciplines en invalshoeken om tot nieuwe inzichten en aanpakken te komen. Zo worden nieuwe waarden gecreëerd door duurzaam/sociaal samen te werken, gebruikmakend van het ruimtelijk, economisch en maatschappelijk kapitaal. Hoe- vraag? De totstandkoming en werking van sociale innovatie, binnen de arbeidsorganisatie evenzeer als tussen arbeidsorganisaties kan gestimuleerd worden door het faciliteren van ontmoeting en netwerkvorming, clustering van kennisontwikkeling en toepassing (proeftuinen), het beschikbaar stellen van instrumenten die samenwerking mogelijk maken en vooral het blijven leren van voorbeelden uit de praktijk. In één woord: het versterken van het sociale innovatie ecosysteem. Zo groeit sociale innovatie vanuit organisatie en maatschappij, bottom- up. Uiteindelijk wil iedereen van waarde zijn en die steen in de rivier leggen. En in de komende tijd doe je dat niet meer als individu, maar in samenwerking met je omgeving. Marie- Therese Rooijackers, afgestudeerd historicus Middeleeuwse Studies is werkzaam bij PSW adviesbureau voor arbeidsparticipatie in 's- Hertogenbosch. Hier heeft zij op diverse thema's projecten, trainingen en adviestrajecten uitgevoerd. Sociale innovatie, in al zijn facetten, is het thema wat haar het meest na aan het hart ligt. Zij is hiermee vooral actief geweest voor het MKB en de Zorg. Frank Boss, algemeen econometrist, is vanuit zijn eigen consultancy onderneming, werkzaam als senior adviseur voor ERAC (adviesbureau voor Regionale Ontwikkeling in s- Hertogenbosch). Sinds 2007 is hij, eerst als programmadirecteur en later adviseur, tevens verbonden aan Midpoint Brabant, dé regio van social innovation. 4 Het manifest Investeer in Sociale Innovatie zegt hierover: Daarnaast ligt er een fundamenteel ander waardenstelsel ten grondslag aan sociale innovatie dan aan de innovatieagenda van de twintigste eeuw. Namelijk een waardenstelsel dat zich het best laat beschrijven als het streven naar een samenleving die in al haar facetten duurzaam en sociaal is. 5
Sociale innovatie: bouwen op de kracht van je omgeving
ERAC Infopaper April 2014 Sociale innovatie: bouwen op de kracht van je omgeving Marie-Thérèse Rooijackers (PSW) en Frank Boss (ERAC) Inleiding Technologische ontwikkeling alléén biedt niet voldoende voorwaarde
Nadere informatieWe zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen
We zien een datagedreven wereld vol kansen Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien succesvolle organisaties groeien door big data 50% van de meest succesvolle organisaties Volg ons op twitter:
Nadere informatieWe can't solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them. (Albert Einstein)
We can't solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them. (Albert Einstein) Sociale Innovatie, wat is dat eigenlijk? Sjiera de Vries, lector Sociale Innovatie Innoveren:
Nadere informatieInspiratie voor Nieuwe Business Modellen
Inspiratie voor Nieuwe Business Modellen Bijeenkomst bij Eneco in kader van onderzoek naar Nieuwe Business Modellen De noodzaak om te veranderen is onmiskenbaar. Burgers, bedrijven en overheid zoeken naar
Nadere informatieArnold Monshouwer. Business Club Bernisse
Arnold Monshouwer Business Club Bernisse Wie zijn wij? Waarom innoveren? Wat is innovatie? Hoe kom ik op ideeën? Hoe pak ik het aan? Agenda Even voorstellen 1. Beter, eerder en sneller innoveren 2. Onafhankelijk
Nadere informatieSociale innovatie. Integraal op weg naar topprestaties in teams en organisaties
Sociale innovatie Integraal op weg naar topprestaties in teams en organisaties DATUM 1 maart 2014 CONTACT Steef de Vries MCC M 06 46 05 55 57 www.copertunity.nl info@copertunity.nl 2 1. Wat is sociale
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieMVO-Control Panel. Instrumenten voor integraal MVO-management. Intern MVO-management. Verbetering van motivatie, performance en integriteit
MVO-Control Panel Instrumenten voor integraal MVO-management Intern MVO-management Verbetering van motivatie, performance en integriteit Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Regels, codes en integrale verantwoordelijkheid...4
Nadere informatiePitstop Een onderzoek naar innovatie binnen het TT-Instituut
Pitstop Een onderzoek naar innovatie binnen het TT-Instituut A S S E N E M M E N M E P P E L De aanleiding Innovatie in het mbo moet omdat: - Technologie en digitalisering leiden tot andere (inhoud van)
Nadere informatie. Winstgevendheid door wenbaarheid. Wendbare organisaties bieden zekerheid voor de toekomst. 24 april 2012
. Winstgevendheid door wenbaarheid Wendbare organisaties bieden zekerheid voor de toekomst 24 april 2012 wie zijn wij Optines Consultancy is als HRM business partner gespecialiseerd in verandermanagement,
Nadere informatieDocent als innovator. Symposium: Innovaties in het onderwijs? Help, mijn team wil wel! 13 november 2012, Breda PSW Danny Willems senior adviseur
Docent als innovator Symposium: Innovaties in het onderwijs? Help, mijn team wil wel! 13 november 2012, Breda PSW Danny Willems senior adviseur Een korte introductie PSW Een expertisecentrum op het terrein
Nadere informatieSlimmer werken met mensen
Slimmer werken met mensen Paul Breman Mijn Bedrijf 2.0 wordt mede gefinancierd met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie, de Provincie Utrecht en de Gemeente
Nadere informatieKick-off programma Kwaliteit van de Samenleving in Zuid-Holland 10 december 2015
Kick-off programma Kwaliteit van de Samenleving in Zuid-Holland De aftrap Op heeft JSO met u de aftrap gegeven van het programma Kwaliteit van de Samenleving in Zuid- Holland. Het programma voorziet in
Nadere informatie5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT
5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in
Nadere informatieModel van Sociale Innovatie
Model van Sociale Innovatie Ontwikkelgebieden van sociale innovatie Sociale Innovatie richt zich op vier basisvragen: 1. Hoe medewerkers te stimuleren eigenaarschap te nemen op hun eigen leer- en ontwikkeltraject
Nadere informatieBantopa Terreinverkenning
Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking
Nadere informatie10 klimaatmaatregelen voor innovatie
10 klimaatmaatregelen voor innovatie We hebben als overheid de ambitie om bij de te dragen in Vlaanderen als topregio. Vandaag leven we in een context van beperking. Van meer, met minder. En nóg meer met
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieCao Metalektro: die deal doen we samen
Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische
Nadere informatieEen kennis- en netwerkorganisatie voor professionals¹ >>
Een kennis- en netwerkorganisatie voor professionals¹ >> die organisaties adviseren over en begeleiden bij uiteenlopende innovaties op het gebied van organisatie- en werkvormen, arbeidsrelaties, leiderschap
Nadere informatieWelkom. 2014: Innovatiekracht
Welkom 2014: Innovatiekracht 2014: innovatiekracht Doel: Ambitieuze / resultaatgerichte ondernemers Ambitieuze / resultaatgerichte ondernemers Onderwerpen verschillende invalshoeken Interactie / begeleiding
Nadere informatieVisie op Dienstverlening
Visie op Dienstverlening 2019 2023 1. Inleiding en context Dronten geeft je de ruimte en is een gemeente met lef. De samenleving verandert snel, de gemeente Dronten verandert mee. Het is een tijd van verdere
Nadere informatieCirculaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen
Circulaire economie voor bedrijven en bedrijventerreinen Naar bevordering van samenwerking en verduurzaming op bedrijventerreinen Een holistisch, integrale kijk naar organisaties, de balans tussen organisatie
Nadere informatieMastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business
Mastermind groep Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business In turbulente tijden staat uw business voortdurend
Nadere informatieWat is jouw grootste uitdaging als ondernemer?
Wat is jouw grootste uitdaging als ondernemer? De Week van de Ondernemer doet het gehele jaar onderzoek naar de belangrijkste uitdagingen van ondernemers. We presenteren hierbij de belangrijkste uitkomsten.
Nadere informatieSTRATAEGOS CONSULTING
STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.
Nadere informatieSamenwerken aan een toekomstbestendige retailsector
Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere
Nadere informatieCultuurverandering. Van Oort & Ros Partners bij ontwikkeling. Inhoudsopgave 1. Visie op cultuurverandering 2. Schema Afstemming individu organisatie 5
Van Oort & Ros Partners bij Ontwikkeling Adres: Kerkedijk 11, 1862 BD Bergen Website: www.vanoort-ros.nl E-mail: info@vanoort-ros.nl Telefoon: 072-5814749 Cultuurverandering Inhoudsopgave 1 Visie op cultuurverandering
Nadere informatieDirecteur / Bestuurder
Vacature Stichting Rijnstad is op zoek naar een Directeur / Bestuurder Directeur / Bestuurder Stichting Rijnstad is per 1 januari 2020 opzoek naar een bestuurder. De bestuurder stelt als eindverantwoordelijke
Nadere informatieProf.dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management, Erasmus University Wetenschappelijk directeur INSCOPE Bestuurslid NCSI
Prof.dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management, Erasmus University Wetenschappelijk directeur INSCOPE Bestuurslid NCSI Erasmus Concurrentie & Innovatie Monitor 2008 Bedrijven presteren beter
Nadere informatieOperationeel Programma EFRO Noord-Nederland
Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio
Nadere informatieProfielschets. Ondernemende school
Profielschets Ondernemende school Scholen met Succes Postbus 3386 2001 DJ Haarlem www.scholenmetsucces.nl info@scholenmetsucces.nl tel: 023 534 11 58 fax: 023 534 59 00 1 Scholen met Succes Een school
Nadere informatieNameting Scan Mijn Bedrijf 2.0 2011-2012
Sociale innovatie De volgende vragen gaan over sociale innovatie en innovatief ondernemingsbeleid. Sociale Innovatie is een vernieuwing of een verbetering in de arbeidsorganisatie en in de arbeidsrelaties
Nadere informatieOverheid in Verbinding. Workshop: Talentmanagement
Overheid in Verbinding Workshop: Talentmanagement Door wie? Helma Verhagen Organisatieadviseur HR/Ontwikkeling/Verandering ipv. Martine Peper Organisatie Adviseur HR / Ontwikkeling Désirée Veer Strategisch
Nadere informatieRuimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE
Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen De maatschappij van morgen is fundamenteel anders dan die van gisteren. De wereld wordt kleiner door
Nadere informatieInnovatie support gids
Innovatie support gids Uw gids naar resultaat 1 Uw gids naar resultaat Innovatief duurzaam drukwerk Het drukwerk van deze gids is uitgevoerd in waterloos offset met inkt op plantaardige basis, dit resulteert
Nadere informatie2 Het nieuwe werken gedefinieerd
2 Het nieuwe werken gedefinieerd Waar komt de trend van het nieuwe werken vandaan? De vele publicaties die er zijn over het nieuwe werken voeren vaak een white paper van Microsoft oprichter Bill Gates
Nadere informatieInnoveren = Marktgericht communiceren
Innoveren = Marktgericht communiceren Inleiding Adviseurs bij Syntens constateren bij bedrijven vaak een gebrek aan aandacht voor de markt. Veel ondernemingen hebben een verstoorde marktdynamiek. Door
Nadere informatieInhoud. 2 Ondernemen in een veranderende wereld. 4 Inzicht in jezelf en de ander
Inhoud 1 Inleiding 2 Ondernemen in een veranderende wereld 1 Veranderende tijden 3 2 Waarom zingeving in werk steeds belangrijker wordt! 3 3 Mens en wereld als energetisch geheel van nature in beweging
Nadere informatieStrategische Personeelsplanning
Strategische Personeelsplanning De basis voor effectief en duurzaam functioneren 1 Wie is Hubé Maaike Huisman HR Business Coach Hubé zet mensen in hun kracht Van intuïtie tot intellect Van binnen naar
Nadere informatieGids voor werknemers. Rexel, Building the future together
Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen
Nadere informatieFunctieprofiel Innovatiemanager Provincie Zuid-Holland
Functieprofiel Innovatiemanager Provincie Zuid-Holland Provincie Zuid-Holland Innovatiemanager De provincie Zuid-Holland is een bedrijvige, veelzijdige provincie met 3,5 miljoen inwoners op een gebied
Nadere informatieHOOFDSTUK 14 INNOVEREN ORGANISEREN
HOOFDSTUK 14 INNOVEREN ORGANISEREN MANAGEMENT VAN INNOVEREN De mate waarin het topmanagement in staat is een innovatief klimaat te scheppen hangt mede af van de gehanteerde leiderschapsstijl. Transactioneel
Nadere informatieHet Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen
Het Innovatiekompas Inspiratie sessies Dr. Guy Bauwen 1 Innovatiekompas Inspiratie Sessies Contacteer ons voor: Een voordracht om kennis te maken met het kompasmodel. Een workshop om het toepassen van
Nadere informatieR E N É H E R R E M A N S - C R E D E N T I A L S. Employer Branding en Merkrelaties fundament van duurzame business
R E N É H E R R E M A N S - C R E D E N T I A L S Employer Branding en Merkrelaties fundament van duurzame business Merkrelaties: Brandstof voor moderne organisaties Niet de individuen maar hun relaties
Nadere informatieAanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding
Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed
Nadere informatieSUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!
Innovatieplatform voor industrieel oppervlaktebehandelend Nederland SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! VOORSPRONG DOOR INNOVATIEGERICHTE SAMENWERKING Dat Nederland er economisch goed
Nadere informatieIKT Bijeenkomst 6 juni 2017
IKT Bijeenkomst 6 juni 2017 Sociaal innoveren bij Talentgroep Twente en Flexxolutions Martin Nieuwmeijer Regina Nieuwmeijer Agenda bijeenkomst Sociaal innoveren 3 vragen Wat is sociaal innoveren? Hoe pakt
Nadere informatieDries Stoel en Marcèle van Kerkvoorde. Uw businessmodel voor de toekomst
Dries Stoel en Marcèle van Kerkvoorde Uw businessmodel voor de toekomst Missie: economische groei door versterken van innovatie in het MKB Concurrentiekracht van Nederland versterken Innovatie in het MKB
Nadere informatieFiche Business Model Canvas
Het Business Model beschrijft hoe een organisatie waarde creëert, c levert en capteert. Het Business Model Canvas is een handig visueel instrument om de elementen die hiertoee bijdragen in kaart te brengen,
Nadere informatieMagie van de Baronie
Magie van de Baronie Beste lezer, Voor je ligt een boekje dat we met veel plezier hebben gemaakt. Hierin wordt ons Rabobankverhaal verteld door middel van beelden. Al bladerend ervaar je op welke manier
Nadere informatieINNOVATIEMANAGEMENT HOOFDSTUK 14 INNOVEREN ORGANISEREN. Eva Strengers & Stéphanie Konings & Jacky van Angelen
INNOVATIEMANAGEMENT HOOFDSTUK 14 INNOVEREN ORGANISEREN Eva Strengers & Stéphanie Konings & Jacky van Angelen 14.1 MANAGEMENT VAN INNOVEREN Twee verantwoordelijkheden van het topmanagement ten aanzien van
Nadere informatieWetenschappelijk medewerker Mr. Hans van Mierlo Stichting. Inschaling: schaal 10-11 (naar BBRA) FTE: 0,8 (32 uur per week) Opleidingsniveau: WO
Wetenschappelijk medewerker Mr. Hans van Mierlo Stichting Inschaling: schaal 10-11 (naar BBRA) FTE: 0,8 (32 uur per week) Opleidingsniveau: WO Ervaringsniveau: Medior Context De Van Mierlo Stichting heeft
Nadere informatieDuurzame inzetbaarheid in de regio:
Duurzame inzetbaarheid in de regio: benutten van talent = verhogen van productiviteit Wecreate Consulting in afstemming met CNV en VNO NCW Brabant-Zeeland Waarom Duurzame Inzetbaarheid (DI)? De wereld
Nadere informatieDE BOUWCAMPUS GIDS VAN EEN MERK
DE BOUWCAMPUS GIDS VAN EEN MERK VERSIE JUNI 2014 INLEIDING De Bouwcampus staat in de steigers: hier pakken we de uitdagingen binnen de bouw gezamenlijk op. In vraagstukken die zowel private als publieke
Nadere informatie' Zijn wie je bent. Dat is geluk.'
identiteitsbewijs ' Zijn wie je bent. Dat is geluk.' Erasmus 4 Onderwijs draait om mensen Onderwijs draait om mensen. Als we met elkaar in het onderwijs iets willen bereiken, dan draait alles om passie,
Nadere informatiede Ruimtemakers, vernieuwende wijze van Risicomanagement Speelveld aan kansen
de Ruimtemakers, vernieuwende wijze van Risicomanagement Speelveld aan kansen Ruimte maken voor ondernemers Nederland is een land van ondernemen en ondernemers. Een land dat groot is geworden door te bedenken
Nadere informatieTheo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder
HUBspot is een plek waar innoverende studenten, ondernemers, investeerders, docenten en bedrijven elkaar ontmoeten en inspireren, kennis opdoen en samen ondernemen. Met als doel om Leiden innovatiever
Nadere informatieMasterclass Value of Information. Waarde creëren voor de business
Masterclass Value of Information Waarde creëren voor de business Informatie en informatietechnologie maken het verschil bij de ontwikkeling van nieuwe business ideeën. Met informatie kunnen nieuwe innovatieve
Nadere informatiePAja informatiebijeenkomst. Spreker: Carmen Salvador Directeur/ bestuurder
PAja informatiebijeenkomst Spreker: Carmen Salvador Directeur/ bestuurder Is participatie belangrijk? Empowerment : trend of inhoudelijke, sociale en financiële noodzaak? Cliënt centraal, maar in de praktijk
Nadere informatieopdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil
opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil Workshop Derk K. Kremer Derk Kremer Even voorstellen. TUD Civiele Techniek en Bedrijfskunde Directeur Eestum Management, een onafhankelijk adviesbureau
Nadere informatieSTAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE
BUSINESS ASSURANCE STAKEHOLDERS Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 1 DNV GL 2014 Stakeholders 19 November 2015 SAFER, SMARTER, GREENER
Nadere informatieMissionstatement en core values
Missionstatement en core values Inhoud 1 Het formuleren van missionstatement en core values... 1 2 Het maken en uitdragen van missie en kernwaarden... 5 1 Het formuleren van missionstatement en core values
Nadere informatie6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN
6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN INLEIDING Het Nieuwe Werken is in de afgelopen jaren op vele plekken geïntroduceerd om slimmer om te gaan met de beschikbare middelen binnen organisaties
Nadere informatie2013.10.03 POSITIONERING EN NAAMGEVING
2013.10.03 POSITIONERING EN NAAMGEVING positionering meest kansrijke, relevante, effectieve, ware en onderscheidende verhaal voor de spoorzone DE AMBITIE gebiedsontwikkeling Delft wil een nieuw stuk stad
Nadere informatieVernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap
10 Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Kim van der Hoeven 1. Inleiding Ontwikkelingen in maatschappij en samenleving denk met name aan de
Nadere informatieVakkennis & vaardigheden. Motivatie & betrokkenheid. Gezondheid & vitaliteit. Werk & prive. Loopbaanmobiliteit
DI CODE Vakkennis & vaardigheden Motivatie & betrokkenheid Gezondheid & vitaliteit Werk & prive Loopbaanmobiliteit Waarom deze code? De DI Code biedt sociale partners een kapstok om aan de slag te kunnen
Nadere informatieSuccesvol innoveren met het Co-Creatie-Wiel
Unieke serie Workshops Succesvol innoveren met het Co-Creatie-Wiel Met de ontwerper van het Wiel dr. Corry Ehlen en trainer/coach Mirjam van Zweeden Succesvol innoveren! Een hele uitdaging! In de praktijk
Nadere informatiePhilips en Sociale Innovatie. Sociaal-Economische Afdeling HR Nederland Frank Bussmann en Ap Rammeloo Maart 2010
Philips en Sociale Innovatie Sociaal-Economische Afdeling HR Nederland Frank Bussmann en Ap Rammeloo Maart 2010 1 Philips (in Nederland) 120.000 medewerkers wereldwijd, 15.000 in Nederland. Health & Well
Nadere informatieWelkom in het Horizon College
Welkom in het Horizon College Bij het Horizon College maken we onze naam waar: we geven middelbaar beroepsonderwijs dat bij jou past en jouw horizon groter maakt. We leren je niet alleen een vak met toekomst,
Nadere informatieSTRATEGISCH PLAN 20152020. Excellent onderwijs voor een innovatieve regio
STRATEGISCH PLAN 20152020 Excellent onderwijs voor een innovatieve regio introductie Met meer dan 10.000 studenten en ruim 800 medewerkers zijn we het grootste opleidingencentrum voor beroepsonderwijs
Nadere informatieWorkshop Cross the Line
Workshop Cross the Line Het belang van Cross Over werken Muis Schreuder Programma Korte uitleg over doel van de workshop Korte kennismaking Innovatie in de groene sector Cross Over werken en het belang
Nadere informatieOrganisaties worden continu uitgedaagd om hun producten en diensten aan te passen op de veranderende klantvraag en op de interne- en externe factoren
Organisaties worden continu uitgedaagd om hun producten en diensten aan te passen op de veranderende klantvraag en op de interne- en externe factoren die daarbij van belang zijn. Bij het innovatieproces
Nadere informatieInnovatie stimuleren in de aanbesteding met het innovatiepartnerschap
Innovatie stimuleren in de aanbesteding met het innovatiepartnerschap 1 Flexival Voorstellen 2 Inhoud 1. Innovatiegericht inkopen 2. Innovatiepartnerschap 3. Lessons learned 4. Meer weten? Vragen kunnen
Nadere informatieDuiden, verbinden en vakmanschap
Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap www.divosa.nl Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap dr. Duco Bannink, Chris Goosen Het management van sociale
Nadere informatieSociaal ondernemerschap & de overheid. Prof. Dr. Mark van Twist
Sociaal & de overheid Ondernemers zijn steeds vaker te vinden op de vervagende grenzen tussen markt, overheid en samenleving. Een ICT bedrijf met autistische werknemers met een Wajong-uitkering of een
Nadere informatieBijeenkomst opschaling. Divosa 1 februari 2013
Bijeenkomst opschaling Divosa 1 februari 2013 Opschaling Vooral veel uitdagingen kansen, bedreigingen In de sheets een impressie van wat de deelnemers aan de masterclass bedachten. Antwoord op de vraagstukken
Nadere informatieWijzer in de professionele ruimte
Wijzer in de professionele ruimte Strategieën om de professionele ruimte van docenten(-teams) te optimaliseren Rob Vink Wat is professionele ruimte? Als docent geef je vorm aan het onderwijs en daar voel
Nadere informatiePassie voor Techniek in goede banen leiden van opleiden naar duurzaam aantrekkelijk
Passie voor Techniek in goede banen leiden van opleiden naar duurzaam aantrekkelijk Misja Bakx Directeur Matchcare Agenda 1. Arbeidsmarkt ontwikkelingen en veranderingen 2. Trends in de rol van onderwijs,
Nadere informatieFunctieprofiel Young Expert
1 Laatst gewijzigd: 20-7-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1 Ervaringen opdoen... 3 1.1 Internationale ervaring in Ontwikkelingssamenwerkingsproject (OS)... 3 1.2 Nieuwe vaardigheden... 3 1.3 Intercultureel
Nadere informatieGoed werkgeverschap loont. Rob Gründemann (kenniscentrum sociale innovatie) Themabijeenkomst Management FMR, 31 januari 2008
Goed werkgeverschap loont Rob Gründemann (kenniscentrum sociale innovatie) Themabijeenkomst Management FMR, 31 januari 2008 Leeftijdsopbouw HBO, overheid en totaal in 2005 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5%
Nadere informatieFlitsende en bruisende dienstverlening
Beleidsprogramma A+O fondsen Flitsende en bruisende dienstverlening Door: Rieke Veurink/ Fotografie: Shutterstock / Kees Winkelman Niet meer alleen het oude faciliteren, maar op weg gaan naar iets nieuws.
Nadere informatiewaarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering
waarom? externe drivers 1 Technologie Digitalisering Globalisering Wat zijn de dominante factoren die leren en werken veranderen in de 21ste eeuw? externe drivers Voortgaande digitalisering veroorzaakt
Nadere informatieStrategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid
Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse
Nadere informatieNieuwe verbindingen. Inspiratie voor innovatie. Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie. Peter Koudstaal 3 juni 2010
Nieuwe verbindingen Inspiratie voor innovatie Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie Peter Koudstaal 3 juni 2010 2 Inhoud 1. Hoe behoeften leiden tot nieuwe verbindingen 2. Aan de slag met nieuwe verbindingen
Nadere informatieSocial Innovation maturity scan (SIMS) voor logistieke (MKB) bedrijven
Social Innovation maturity scan (SIMS) voor logistieke (MKB) bedrijven Menno Vos Klaas Mijnheer Fatma Saçli Uitdagingen logistieke sector Topsector Logistiek: Verbetering van de randvoorwaarden van het
Nadere informatieRealisatie. Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening
Realisatie Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening
Nadere informatieSociale innovatie. Zoektocht naar inzichten in een veranderende wereld. Masterclass Social Innovation 22 oktober 2009 Wim Twigt Grontmij
Zoektocht naar inzichten in een veranderende wereld Masterclass Social Innovation 22 oktober 2009 Wim Twigt Grontmij Sociale innovatie is een vernieuwing van de wijze waarop het werk in ondernemingen is
Nadere informatieWat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?
Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.
Nadere informatieVitaal Leiderschap Inzet op Maat
Vitaal Leiderschap Inzet op Maat Wat wil je graag weten? Waar zit je niet op te wachten? Paul Rijnierse Vitaliteitspecialist Ik help mensen en organisaties het beste uit zichzelf en elkaar te halen! www.adaptics.nl
Nadere informatieDOE MEE: IMAG(IN)E YOUR CITY! Vrijdag 7 juni 2013. Individuele training YOU RE concepting door Concire
DOE MEE: IMAG(IN)E YOUR CITY! Vrijdag 7 juni 2013 Individuele training YOU RE concepting door Concire IMAG(IN)E THE CITY Ervaar zelf de waarde van het anders kijken en handelen in gebiedsontwikkeling De
Nadere informatieRealisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening
Realisatie Indienersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening
Nadere informatieTilburg University 2020 Toekomstbeeld. College van Bestuur, april 2013
Tilburg University 2020 Toekomstbeeld College van Bestuur, april 2013 Strategie in dialoog met stakeholders Open voor iedere inbreng die de strategie sterker maakt Proces met respect en waardering voor
Nadere informatieManage Medewerkers Slim, Simpel & Succesvol
Manage Medewerkers Slim, Simpel & Succesvol Manage Medewerkers Slim, Simpel & Succesvol zorgt ervoor dat je je managementtijd halveert en meer rust in je hoofd ervaart. Terwijl je de productiviteit en
Nadere informatieNieuwe serie Workshops! met het Co-Creatie-Wiel. Succesvol innoveren. Drie workshops Najaar 2018
Nieuwe serie Workshops! Succesvol innoveren met het Co-Creatie-Wiel Drie workshops Najaar 2018 Met de ontwerper van het Co-Creatie-Wiel dr. Corry Ehlen 2 Succesvol innoveren! Een hele uitdaging! In de
Nadere informatieOnderzoeksrapportage Leadership Connected 2016
Onderzoeksrapportage Leadership Connected 2016 Zaltbommel 30 mei 2016 Leadership Connected! Where Business meets Science 1 Inleiding Onderzoeksrapport Leadership Connected In tijden waarin ontwikkelingen
Nadere informatieReflectiegesprek: toekomstbeelden
1 Reflectiegesprek: toekomstbeelden 1. Mastercampussen: nog sterkere excellente partnerschappen in gezamenlijke opleidingscentra (VDAB West-Vlaanderen) 2. Leertijd+: duaal leren van de toekomst (Syntra
Nadere informatieVAN BELEID NAAR BUSINESS Een methode om écht te gaan ondernemen
VAN BELEID NAAR BUSINESS Een methode om écht te gaan ondernemen AANLEIDING De creatieve industrie is een sector die de economische en culturele waarde van betekenis centraal stelt en exploiteert. Deze
Nadere informatieSamenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer
Nadere informatie