BDO NIEUWSMAGAZINE WONINGCORPORATIES. Rendement en risicobeheersing; een keuze of een match?

Transcriptie

1 BDO NIEUWSMAGAZINE WONINGCORPORATIES Rendement en risicobeheersing; een keuze of een match? APRIL 2012

2 COLOFON Dit nieuwsmagazine is een uitgave van BDO. Contactgegevens BDO Branchegroep Woningcorporaties Winthontlaan 2, 3502 HB Utrecht Telefoon Redactie Erik Schijvens, Pieter de Boer, Ellen Joyce Dijkema, Ard Lucassen, Rob Beltjens, Jaap Kleijwegt en Stijn van Oosten. Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid, maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor het verkrijgen van een advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie. BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam BDO actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy).

3 BDO NIEUWSMAGAZINE I VOORWOORD 3 NR VOORWOORD Klantbelang ondergeschikt? Van de circa honderd corporaties die wij als BDO per jaar als relatie mogen adviseren, heeft het merendeel klantgerichtheid als één van haar belangrijkste kernwaarden benoemd. Van strategische plannen tot aan de kerncompetenties staat de klant voorop bij het handelen van management en medewerkers binnen de corporatie. De media vragen zich af hoe het dan toch kan dat ondanks alle goede intenties, er diverse voorbeelden zijn van corporaties waar het klantbelang ondergeschikt lijkt te zijn geweest aan zakelijk gewin. Het betreft in die gevallen niet zomaar een onwetende medewerker op de werkvloer, maar dit handelen lijkt bewust te zijn verankerd in de beleidsuitgangspunten op strategisch niveau. Schandalig! roepen de Nederlandse overheid en burger. Zijn besturen in corporatieland incapabel of echt uit op eigen gewin? Staan de toezichthouders op dermate afstand dat zij dergelijke signalen niet waarnemen? Dat wil ik niet geloven. Over de besluiten die aan al deze missers vooraf zijn gegaan, hebben immers slimme mensen nagedacht. Recent onderzoek van Aedes toont zelfs aan dat risicobeheersing onderdeel uitmaakt van de bedrijfscultuur van de meeste corporaties. De vraagstukken waar de sector mee worstelt, blijken echter ingewikkelder te zijn en niet eenduidig op te lossen. Een van de meest complexe sectoren, waarin zakelijke belangen en maatschappelijke doelstellingen met elkaar verenigd moeten worden, is de woningcorporatiesector. Als adviseurs hebben wij het voorrecht in de keukens te mogen kijken bij menig corporatie. Wij zien dat de corporatiewereld is veranderd. Nieuwe vragen worden actueel: hoe zorg je ervoor dat je (huur)opbrengsten voldoende zijn om je kosten te kunnen dekken? Hoe moet je omgaan met het kooprecht, als het voor potentiële kopers steeds lastiger wordt om een hypotheek te verkrijgen? Hoe kun je omgaan met de huishoudens die vanwege inkomensgrenzen tussen wal en schip dreigen te raken? Het financieren van projecten is bovendien erg moeilijk geworden en wetgeving legt diverse (commerciële) activiteiten van corporaties aan banden. Om als corporatie klantgericht te kunnen blijven presteren, is naast maatschappelijke gedrevenheid ook financieel en bedrijfskundig talent vereist: een cultuur waarin optimalisatie van processen, bedrijfskostenbeheersing alsmede resultaatmeting de basis vormen. De woningcorporatiesector laat zien daadwerkelijk een omslag te (willen) maken en zal op zoek gaan naar rendementsverbetering via nieuwe bedrijfs- en verdienmodellen. Hierbij staat naar onze mening risicobeheersing en de balans tussen zakelijke en maatschappelijke belangen centraal. BDO sluit zich aan bij deze ontwikkeling en heeft zich ten doel gesteld corporaties praktisch en efficiënt te ondersteunen bij het verbeteren en vernieuwen van de bedrijfsvoering. Het klantbelang staat hierbij voorop. In deze uitgave besteden wij aandacht aan rendementsverbetering binnen corporaties: een aangescherpte visie en praktische handvatten ten aanzien van interne controle, risicobeheersing en bedrijfskostenbeheersing binnen de sector. Erik Schijvens partner BDO Consultants

4 4 BDO NIEUWSMAGAZINE I BRANCHEGROEP WONINGCORPORATIES BDO BRANCHEGROEP WONINGCORPORATIES e specifieke kennis en kunde op het gebied van woningcorporaties heeft BDO gebundeld in de Branchegroep Woningcorporaties. Deze branchegroep adviseert en ondersteunt een honderdtal woningcorporaties bij onder meer financiële, fiscale en organisatorische vraagstukken. Daarmee is BDO één van de grotere advieskantoren in deze sector. Onze aanpak wordt gekenmerkt door een persoonlijke, professionele én praktische insteek. Dit is ook wat wij beogen met dit magazine. U van interessante informatie voorzien over onderwerpen die voor u actueel zijn, waarbij tevens een praktische verdiepingsslag wordt gemaakt. Omdat onze accountants, fiscalisten en consultants ook buiten de branche werkzaam zijn, denken wij vanuit een breed perspectief met u mee. Wij geven u deskundig advies en ondersteunen u bij de dagelijkse besturing en bedrijfsvoering. Maar ook bij specifieke projecten op diverse gebieden zoals financieel management, risicomanagement, procesoptimalisatie, personeel en automatisering hebben we de juiste specialisten in huis. Kortom, BDO kijkt samen met u naar de toekomst. We werken daarbij aan hetzelfde doel: het behalen van uw doelen en opgaven door u daarin te ondersteunen met gerichte en pragmatische oplossingen voor vraagstukken. Zodoende kunt u maatschappelijk en financieel rendement behalen binnen de kaders die door uzelf en uw belanghebbenden worden gesteld. Wilt u graag vrijblijvend bespreken wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan contact op met onze branchegroep. Dhr. R.W. van Hecke RA partner Accountancy roland.van.hecke@bdo.nl DRS. E.H.G. Schijvens MBA partner Consultancy erik.schijvens@bdo.nl Mr. S.F. van der Veen senior manager Belastingadvies sander.van.der.veen@bdo.nl

5 BDO NIEUWSMAGAZINE I INHOUD 5 INHOUD 06 ACTUALITEITEN Tax planning levert fiscaal voordeel Laat u zich deriveren? Zelfevaluatie zachte organisatiekant RvC vereist meer aandacht! Kooprecht terecht? 10 RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING; EEN KEUZE OF EEN MATCH? 15 EVENEMENTEN Bijeenkomst Maatschappelijk Rendement Bijeenkomst Herziene RJ 645

6 6 BDO NIEUWSMAGAZINE I ACTUALITEITEN ACTUALITEITEN TAX PLANNING LEVERT FISCAAL VOORDEEL De Hoge Raad heeft op 13 januari 2012 geoordeeld dat een woningcorporatie als een algemeen nut beogende instelling (ANBI) kan worden beschouwd. Deze kwalificatie opent de deur van het gebruik van specifieke fiscale faciliteiten, zoals de fondswerversaftrek en de herbestedingsreserve in de vennootschapsbelasting. Fiscale faciliteiten Door gebruik te maken van fiscale faciliteiten kan de fiscale winst worden verminderd dan wel worden uitgesteld, met als gevolg (voorlopig) geen belastingheffing. Door de uitspraak in het arrest dat corporaties ANBI s zijn, staat de faciliteit herbestedingsreserve open. Hiervan kan op dit onderdeel zo nog tot en met het jaar 2011 gebruik worden gemaakt door woningcorporaties. Met ingang van 1 januari 2012 is de wetgeving op dit onderdeel zo aangepast, waardoor de herbestedingsreserve in beginsel alleen voor specifieke corporaties mogelijk is. Tax planning Om het voordeel tot en met het jaar 2011 te kunnen benutten, is tax planning gewenst en zijn specifieke acties nodig. Als wordt voldaan aan de gestelde voorwaarden, kunnen in de aangifte vennootschapsbelasting de fondswerversaftrek en/of de herbestedingsreserve worden toegepast. Als de aangifte vennootschapsbelasting al is ingediend (veelal tot en met het jaar 2009), kan hierop een aanvulling worden gedaan. Daarbij zijn ook keuzes noodzakelijk, zoals de voorziening onderhoud heroverwegen, afwaardering terugnemen en anticiperen. In de jaren 2012 en verder kan vervolgens worden beoordeeld welke fiscale faciliteiten dan nog open staan om deze optimaal te benutten om verder uitstel van belastingheffing te kunnen realiseren. Als in de aangiften vennootschapsbelasting over de afgelopen jaren geen rekening is gehouden met toepassing van de genoemde faciliteiten, kan een herbeoordeling gezien de uitspraak van de Hoge Raad - zeker zinvol zijn. Onze fiscale adviseurs helpen u hier graag bij. Mr. S.F. van der Veen senior manager Belastingadvies sander.van.der.veen@bdo.nl

7 BDO NIEUWSMAGAZINE I ACTUALITEITEN 7 LAAT U ZICH DERIVEREN? De laatste tijd lijkt het binnen de sector alleen nog maar over derivaten te gaan. Ineens schijnen allerlei mensen deskundig te zijn, een mening te hebben of in de social media hun verbazing uit te spreken. Adviseurs die u eerst met veel enthousiasme financiële instrumenten hebben voorgespiegeld, staan nu in de rij om achteraf uit te leggen wat de risico s zijn. Wat is een derivaat? Derivaat is rechtstreeks terug te voeren op het Latijnse derivatum het afgeleide. Dat woord komt van derivare wat afleiden betekent. Derivare bestaat op zijn beurt uit het voorvoegsel de- uit - weg van en het woord rivus beek, stroom bestaat. Het komt er dus op neer dat als je je laat afleiden en niet oplet, je geld als het ware vanzelf wegloopt! Dat komt doordat de onderliggende waarde immers vele malen groter is dan de prijs van het afleidende instrument. De financiële uitslagen van deze swaps, caps en futures kunnen dus zowel positief als negatief fors zijn. Wat zijn de voorwaarden voor het gebruik van financiële instrumenten? Maak alleen gebruik van diensten die alle belangrijke beslissers ook begrijpen. Scholing gaat dus altijd aan het gebruik vooraf. Er is een directe relatie tussen risico en rendement voor elke oplossing. Dus als het te mooi is om waar te zijn, wees dan op uw hoede. Organiseer uw eigen controle door functiescheiding, second opinions of alternatieve voorstellen. Duidelijke kaders binnen treasurystatuten, gesloten posities, investeringsdocumenten en procuratieregelingen zijn belangrijk. Zorg dat door scenarioanalyses en stresstests ook de voor onmogelijk geachte ontwikkelingen in beeld zijn. Adequate informatievoorziening en continue monitoring ten aanzien van de fair value en het risicoprofiel van de gebruikte instrumenten is noodzakelijk. Laat u dus niet afleiden door de incidenten uit de sector, maar wees uitgerust met de juiste instrumenten. Gisteren ging het om fraude, vandaag gaat het om derivaten, morgen over een te hoge waardering van commercieel vastgoed. Met reageren bent u dus feitelijk altijd te laat. Hebt u een goed beeld van alle relevante risico s en controls? Hebt u grip of laat ook u zich deriveren? Dhr. J. Kleijwegt senior manager Financieel Management jaap.kleijwegt@bdo.nl

8 8 BDO NIEUWSMAGAZINE I ACTUALITEITEN ZELFEVALUATIE ZACHTE ORGANISATIEKANT RVC VEREIST MEER AANDACHT! De rol en taken van de Raad van Commissarissen (RvC) liggen meer dan eens onder het maatschappelijk vergrootglas. De RvC is niet alleen een belangrijk adviserend orgaan richting de Raad van Bestuur (RvB), maar heeft ook als toezichthouder de belangrijke taak de besluiten van het bestuur impliciet en expliciet goed te keuren. Impliciet wanneer het bestuur zich verantwoordt over het gevoerde beleid en de effecten ervan en expliciet wanneer het besluiten betreft die om voorafgaande goedkeuring van de RvC vragen. Softcontrols vaak onderbelicht Dat de evaluatie van de rol en taken van de RvC een belangrijke is, blijkt ook uit het in januari 2012 afgeronde Nationaal Commissarissen Onderzoek In dit gezamenlijke onderzoek van het Nivra (Nyenrode Business Universiteit) en de Erasmus Universiteit (Instituut Toezicht & Compliance) stond de evaluatie van het functioneren van de RvC centraal. Naast (beursgenoteerde) ondernemingen hebben commissarissen van zorginstellingen, woningcorporaties en andere organisaties een actieve bijdrage geleverd. In de rapportage wordt een aantal verbeterthema s en aanbevelingen genoemd. De belangrijkste aanbevelingen zijn het ten minste eens in de drie jaar extern laten begeleiden van de zelfevaluatie, nader onderzoek uitvoeren naar het gewenste profiel van deze externe begeleider (deskundig op het gebied van toezicht of gedrag), het vragen van input van buiten de RvC en het evalueren van de kwaliteit van de individuele leden en van de RvC als geheel. Wij constateren in de praktijk dat naast de harde kant, zoals de aanwezige processen, procedures en systemen, vooral de zachte kant van het toezicht beter (geëvalueerd) zou moeten worden. Deze soft controls blijven nog te vaak onderbelicht. Bij de zachte kant staan gedragsaspecten en intuïtie centraal. Als externe begeleider van zelfevaluaties van RvC (en RvB) hanteren wij hiertoe het 7S-model. Harde en zachte factoren in samenhang Het 7S-model is een systeem om de kwaliteit te meten van de prestaties die een organisatorische eenheid levert en dat de samenhang tussen de factoren in beeld brengt. De zeven factoren zijn verdeeld in drie harde (strategie, structuur en systemen) en vier zachte ((leiderschaps)stijl, significante waarden, sleutelvaardigheden en staf) factoren. 7S-model Uitgaande van het model hebben wij de externe begeleiding van de RvC zelfevaluatie op meerdere wijzen vormgegeven. Hiermee kunnen wij altijd aan de behoefte van uw RvC voorzien. De meest gebruikelijke werkwijze is die waarbij eerst een vragenlijst ingevuld wordt, daarna bijzonderheden plenair besproken worden en tot slot de RvC een rapportage met verbeterpunten ontvangt. Dhr. P. de Boer RA EMIA senior consultant Risk Advisory Services pieter.de.boer@bdo.nl

9 BDO NIEUWSMAGAZINE I ACTUALITEITEN 9 KOOPRECHT TERECHT? Woningcorporaties moeten, conform het wetsvoorstel van de minister minstens 75% van hun woningen te koop aanbieden. Zo wil het kabinet huurders het recht geven om tegen een redelijke prijs hun woning te kopen. Het kooprecht vergroot voor de zittende huurders de keuzevrijheid en geeft hen meer verantwoordelijkheid voor de eigen woon- en leefomgeving. Hier zou een emanciperende werking van uit moeten gaan. Verkoop huurwoningen In de discussie met betrekking tot het kooprecht zijn veel tegenstanders, waaronder partijen als Aedes en de Woonbond. Aedes meldt op haar website: Huren of verkopen maakt ons niet uit, maar verplichten om te verkopen is niet acceptabel. Volgens de Woonbond zijn ook huurders tegen grootschalige verkoop van huurwoningen. De bond vindt het kooprecht in de huidige markt onbegrijpelijk en zeer onverstandig. Argumenten als zorg voor leefbaarheid en onderhoud en de grote vraag naar betaalbare huurwoningen zijn veel gehoord. BDO deelt die opvatting. Wij zijn van mening dat het strategisch voorraadbeleid complexer wordt gemaakt. Bovendien neemt de invloed van de corporatie op de leefbaarheid van wijken en buurten af, waardoor verpaupering op de loer ligt. Meer verkoopopbrengsten (winst) voor corporaties leiden daarnaast mogelijk tot meer vennootschapsbelasting voor zover de verkoopprijs boven de fiscale boekwaarde ligt. BDO durft te betwijfelen of deze belangen wel voldoende zwaarwegend zijn om de verstoring van de woningmarkt te rechtvaardigen. Zitten de huurders hier uiteindelijk wel op te wachten? Het beperkte animo voor allerlei vormen om het eigenbezit te stimuleren, zoals Te Woon, lijkt erop te duiden van niet. Daarnaast lijken een veel fundamentelere (fasegewijze) herziening van de woningmarkt, waarbij ook de beperking van de hypotheekrenteaftrek, het bieden van ruimere financieringsmogelijkheden voor de middengroepen en herstel van het vertrouwen van de woonconsumenten noodzakelijke voorwaarden te zijn voor een succesvolle hervorming. Inbreuk eigendomsrecht Een wet die je verplicht je woning te verkopen is feitelijk een vorm van onteigening. In ons rechtstelsel wordt het eigendomsrecht als een groot goed beschouwd en is inbreuk hierop alleen toegestaan als er sprake is van een redelijke verhouding (fair balance) tussen het algemeen belang en de bescherming van de individuele rechten. De vraag is echter: wat is het zwaarwegend maatschappelijk belang van kooprecht om deze vergaande inbreuk op het eigendomsrecht van corporaties te rechtvaardigen? Mogelijk is het het kabinetsbelang om meer middelen beschikbaar te krijgen, die ingezet kunnen worden ter financiering van de huurtoeslag en andere maatschappelijke investeringen. MEVR. E.J. DIJKEMA MSC consultant Organisation & Control ellen.joyce.dijkema@bdo.nl

10 RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING; EEN KEUZE OF EEN MATCH?

11 BDO NIEUWSMAGAZINE I RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING 11 e omgeving waarin uw corporatie zich begeeft is aan verandering onderhevig en wordt steeds complexer. Verdienmodellen staan ter discussie en inkomsten worden afgeroomd. Tegelijkertijd krijgen corporaties steeds meer verantwoordelijkheden. Ook hebben huurders, toezichthouders, overige belanghebbenden en de maatschappij hoge verwachtingen en stellen zij eisen aan de transparantie van uw corporatie. Risicobeheersing is daarom cruciaal. De sector ligt onder een vergrootglas: alle bewegingen worden nauwlettend gemonitord door de buitenwereld. Er zijn dan ook diverse voorbeelden in de media geweest als het gaat om het niet beheersen van risico s. De derivatenproblematiek is hierbij de meest recente uiting. Er wordt om meer extern toezicht gevraagd, maar het is de vraag of dat nu net de oplossing is. Adequate inrichting van governance en risicomanagement lijken volgens BDO een beter antwoord te geven. Veel corporaties zijn zich ervan bewust dat ze iets moeten met het onderwerp risicobeheersing. Uit onze adviesgesprekken blijkt dat het lastig wordt gevonden om aan het abstracte begrip risicobeheersing een praktische invulling te geven. Dit blijkt ook uit een gezamenlijk onderzoek van Aedes en het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR). Zo stond onlangs op de website van Aedes te lezen dat risicomanagement steeds meer aandacht krijgt van corporaties. Daarnaast vormt het in toenemende mate een onderdeel van de organisatie en de bedrijfscultuur. Het integreren van risicomanagement in het beleid en in het gebruik van beoordelingsinstrumenten binnen de corporatie gebeurt echter veel minder. Risicomanagement Wij constateren dat onze klanten het vaak lastig vinden om risicobeheersing praktisch in te vullen. Relevant is daarom de vraag waarom bij veel corporaties de integratie van risicomanagement met het beleid en de toepassing van beoordelingsinstrumenten voor risicobeheersing achterblijft. Het antwoord daarop is eenvoudig. Veel corporatiebestuurders, toezichthouders en medewerkers vrezen dat er met risicomanagement hoge kosten gepaard gaan. Daarnaast verwachten ze een te zwaar beslag op de organisatie en bestaat volgens hen de kans dat risicobeheersing te veel een doel op zich wordt. De visie van BDO is echter dat risicobeheersing ondersteunend moet zijn aan de doelstellingen van de corporatie; het moet bijdragen aan het behalen van (maatschappelijk) rendement binnen de afgesproken financiële kaders en wel op een zo praktische en efficiënt mogelijke manier. De meerwaarde van expliciet risicomanagement is volgens BDO gelegen in het kunnen nemen van beter onderbouwde en afgewogen besluiten en het bewust en transparant kunnen bijsturen. BDO heeft in de praktijk ervaring opgedaan met een relatief eenvoudige en pragmatische oplossing die de genoemde voorbehouden van corporaties kan wegnemen. Sterker nog, wij zijn er van overtuigd dat op deze manier risicobeheersing zal leiden tot rendementsverbetering!

12 12 BDO NIEUWSMAGAZINE I RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING In control met de corporatie control monitor Corporatie Control Monitor Risicobeheersing omvat meer dan het opsommen van risico s en het formuleren van beheersingsmaatregelen, al is dat vaak wel het beeld dat corporaties hebben. De volwassenheid van de corporatie, de wijze waarop acceptatie door medewerkers het best is te bewerkstelligen en de manier waarop risicobeheersing kan bijdragen aan het verbeteren van het rendement van de corporatie, zijn ook elementen van belang. Deze elementen komen samen in de BDO Corporatie Control Monitor. De BDO Corporatie Control Monitor is een online tool en bestaat uit drie modules: Een risicomonitor; Een volwassenheidsmonitor; Een auditmonitor. Door gebruik te maken van een database met sectorspecifieke risico s, beheersmaatregelen en stellingen, hoeft u het wiel niet opnieuw uit te vinden. U wordt geholpen om op eenvoudige wijze een beeld te krijgen van uw risico s en bijbehorende beheersgebieden. De control kubus geeft dit grafisch weer. Risicomonitor Goed risicomanagement zorgt ervoor dat alle risico s op strategisch, tactisch en operationeel niveau inzichtelijk zijn en beheerst worden. Door goed inzicht in, en beheersing van deze risico s, neemt de kans dat uw corporatie de geformuleerde doelstellingen realiseert toe. Met behulp van de risicomonitor kunt u het risicoprofiel van de corporatie in kaart brengen. Relevante risico s worden in beeld gebracht in termen van kans (hoe waarschijnlijk is het dat dit risico zich voordoet) en impact (met welk effect) in relatie tot de risicohouding van uw corporatie (hoeveel risico wenst u te lopen). Wij besteden daarbij aandacht aan risico s op onder andere de gebieden strategie, innovatie, wet- en regelgeving (compliance) en automatisering. Zo zijn het hebben van onvoldoende mogelijkheden tot financiering van niet-daebactiviteiten en een onvoldoende vertaling van strategie in operationele doelstellingen risico s waarmee woningcorporaties te maken kunnen krijgen. De monitor maakt u specifiek attent op deze risico s. Volwassenheidsmonitor Met de volwassenheidsmonitor wordt op een eenvoudige wijze bepaald in welke fase uw corporatie zich momenteel bevindt op het gebied van interne beheersing. Een volwassen organisatie is een organisatie waarin medewerkers zelfstandig in staat zijn om in termen van risico s te denken en adequaat te handelen als een risico actueel wordt. Denk hierbij aan het toekennen van bevoegdheden in financiële systemen of het beoordelen van plannen aangaande nieuwbouwprojecten. Voor het risico-denken is het noodzakelijk dat het management van de organisatie hierin het goede voorbeeld geeft en bijvoorbeeld medewerkers stimuleert tot het volgen van opleidingen omtrent voor hen actuele onderwerpen. Door het beantwoorden van gerichte stellingen op het gebied van compliance, financiën, strategie, integriteit, bedrijfsprocessen (operationeel), kent de volwassenheidsmonitor scores per gebied toe. Aan de hand van vooraf door de corporatie zelf opgestelde normen Control kubus

13 BDO NIEUWSMAGAZINE I RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING 13 kan eenvoudig bepaald worden op welke gebieden bijsturing van beleid wenselijk is. Het spindiagram op de volgende pagina laat zien hoe de scores worden weergegeven. Indien een corporatie dus op alle onderdelen een 4 wil scoren, betekent dit dat op de meeste gebieden nog bijsturing vereist is om aan de zelf gestelde norm te voldoen. Auditmonitor De auditmonitor is op basis van onze kennis en ervaring op het gebied van interne beheersing binnen de sector ontwikkeld. Hierin zijn de belangrijkste operationele risico s en interne beheersmaatregelen op het niveau van bedrijfsprocessen opgenomen. De opzet is zodanig dat eenvoudig aansluiting kan worden gevonden bij de huidige besturing en het gewenste tempo van verandering. De uitkomsten van de eerder beschreven risico- en volwassenheidsmonitor vormen een goede basis voor de keuze welke interne beheersing gewenst is. In de auditmonitor kunnen uitgevoerde beheersmaatregelen worden vastgelegd, waarna het eenvoudig mogelijk is om inzicht te krijgen in hoeverre operationele risico s worden beheerst. Dit is interessant voor een corporatie omdat direct inzichtelijk wordt in welke mate een proces beheerst wordt en/ of bijsturing noodzakelijk is. Optimaliseren van processen Door de inzet van de Corporatie Control Monitor helpt BDO uw corporatie om meer risicobewust te worden en te handelen. Risicomanagement is op die manier eenvoudig, pragmatisch en ondersteunend aan de bedrijfsvoering. Dit draagt bij aan de volwassenheid van uw corporatie en daarmee aan de interne beheersing. Binnen een volwassen corporatie zullen de medewerkers hun werkzaamheden meer gaan focussen op taken die van belang zijn. De veilige routine waarin taken verricht worden omdat ze al jaren zo uitgevoerd worden, wordt verlaten en taken zullen doelgerichter worden uitgevoerd. Deze taken en verantwoordelijkheden kunnen in de BDO Corporatie Control Monitor duidelijk belegd worden. Hierdoor hoeven werkzaamheden slechts één keer te worden uitgevoerd en vastgelegd, hetgeen bijdraagt aan het stroomlijnen van operationele processen.

14 14 BDO NIEUWSMAGAZINE I RENDEMENT EN RISICOBEHEERSING Doordat er meer gerichte interne controles plaatsvinden, zullen cijfers betrouwbaarder het financiële systeem uitkomen. Dit leidt tot een efficiënter rapportagetraject, waardoor er minder sprake hoeft te zijn van foutherstelwerkzaamheden. Risicobeheersing draagt op die manier bij aan procesoptimalisatie en legt daarmee de basis voor rendementsverbetering. Spindiagram volwassenheidsmonitor Dhr. J. Kleijwegt senior manager Financieel Management jaap.kleijwegt@bdo.nl Drs. R.C.E. Beltjens consultant Organisation & Control rob.beltjens@bdo.nl

15 BDO NIEUWSMAGAZINE I EVENEMENTEN 15 EVENEMENTEN Bijeenkomst Maatschappelijk rendement Eind april De maatschappelijke meerwaarde van uw corporatie in beeld Vanuit de achtergrond van sociale huisvester investeren corporaties aanzienlijke bedragen in maatschappelijke projecten en leefbaarheidsprojecten in hun werkgebied. Steeds meer corporaties vragen zich in het licht van de toenemende transparantie en teruglopende budgetten echter af wat de meerwaarde van hun investeringen is. Het meten van maatschappelijk rendement maakt het mogelijk de effecten van investeringen voor zowel de corporatie als belanghebbenden kwalitatief én kwantitatief inzichtelijk te maken. Het stelt corporaties in staat om besluiten te legitimeren en te verantwoorden op basis van de maatschappelijke waarde. Tevens kunnen belanghebbenden op deze wijze actief bij deze investeringen worden betrokken. BDO Consultants organiseert in april vier regionale bijeenkomsten waarin het meten van maatschappelijk rendement centraal staat. Vanuit verschillende invalshoeken zal dit onderwerp worden belicht. U krijgt tijdens de bijeenkomst handvatten hoe u concreet met het meten van maatschappelijk rendement aan de slag kunt gaan. Voor deze bijeenkomsten zijn inmiddels persoonlijke uitnodigingen verstuurd. Bijeenkomst Herziene RJ 645 Medio 2012 Gevolgen van de herziene RJ 645 middels praktische workshops behandeld. Toegelaten instellingen moeten vanaf het verslagjaar 2012 (en voor enkele onderwerpen al vanaf 2011) voldoen aan de herziene richtlijn voor de jaarverslaggeving 645 (RJ 645). Deze nieuwe richtlijn is beperkt in omvang geworden. Dat lijkt prettig. Wat het werkelijk betekent, is dat er geen uitzonderingen meer zijn toegestaan ten opzichte van de algemeen geldende richtlijnen. In de praktijk blijkt echter dat de toepassing van de algemeen geldende richtlijnen nog niet zo eenvoudig is. Om bij te dragen aan de kwaliteit van de verslaggeving en vooral ook praktisch te ondersteunen, heeft BDO, als lid van de Werkgroep Jaarverslaggeving Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting, meegewerkt aan de totstandkoming van de handreiking voor het toepassen van de nieuwe richtlijn 645. Om de hoofdlijnen van de wijzigingen inzichtelijk te maken, hebben wij deze vertaald naar een praktisch factsheet. Hierop zijn schematisch de gevolgen van de wijzigingen toegelicht. Dit facsheet is te vinden op Later dit jaar zullen wij middels diverse bijeenkomsten verder ingaan op de consequenties die RJ 645 voor u heeft. Voor deze bijeenkomst zult u te zijner tijd uitgenodigd worden. Drs. A.C. Lucassen senior adviseur Organisation & Control ard.lucassen@bdo.nl DRS. H.J. VAN HERPT RA manager Audit & Assurance marleen.van.herpt@bdo.nl

16 BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam BDO actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die onder de naam BDO optreden. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms. 03/2012 BM1214