Energie management actieplan Certificering CO 2-Prestatieladder - Invalshoek B: Reductie

Transcriptie

1 Energie management actieplan Certificering CO 2-Prestatieladder - Invalshoek B: Reductie

2 Verantwoording Titel Energie management actieplan Invalshoek B: Reductie Revisie 1.0 (definitief) Datum van uitgave 28 november 2014 Auteurs Contactadres M.J.A. van der Leest (intern) A.P.M.C. Heerkens (extern) F.P.H. Ploegmakers Weerscheut 14a 5381 GV VINKEL Controle en goedkeuring E.G.G. Ploegmakers 2014, F.P.H. Ploegmakers BV Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de auteur. FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Werkwijze Taakstellingen Reductiedoelstellingen Bedrijfsdoelstelling Reductiemaatregelen Reductie Scope Reductie Scope Bronvermelding FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 3

4 1. Inleiding In dit document worden de concrete CO 2-reductiedoelstellingen en reductiemaatregelen van het bedrijf beschreven. Genoemde percentages zijn dynamische getallen. Naar gelang de voortgang en realisatie van de reductie kan die worden gewijzigd. De voortgang met betrekking tot de reductiedoelstellingen wordt minimaal iedere zes maanden geanalyseerd in de periodieke voortgangsrapportage. Deze rapportage wordt vervolgens intern en extern gecommuniceerd. FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 4

5 2. Werkwijze De stappen in dit Energie management actieplan worden geborgd door gebruik te maken van de Deming circle ( Figuur 2-1). De stappen plan-do-check-act worden minimaal jaarlijks door het managementteam (MT) geëvalueerd. Figuur 2-1 Deming circle Plan 1. Identificatie en beoordeling van energieaspecten 2. Doelstellingen en programma s met betrekking tot energie Uitvoering: energiegegevens worden continu verzameld, iedere zes maanden uitgewerkt in een CO 2-footprint en ingevuld op duurzameleverancier.nl. Het betreft energiegegevens welke vallen onder scope 1 en 2 zoals gedefinieerd in het Handboek CO 2-Prestatieladder. De analyse bevat minimaal: Energieverbruik absoluut en uitgedrukt in CO 2-uitstoot Trendanalyse Identificatie van grootste energieverbruikers De reductiemaatregelen (hoofdstuk 4) definiëren energieverbruikers in verschillende scopes, zowel kwantitatief als kwalitatief. Op basis hiervan worden doelen en verbeterkansen voor CO 2-reductie geformuleerd en uitgewerkt. Do 3. Implementatie van maatregelen Voor de implementatie van reductiemaatregelen zijn verantwoordelijke personen binnen de organisatie aangewezen welke er voor zorgen dat maatregelen worden uitgevoerd, zowel op bedrijfsniveau als in de projecten. Hierbij betrekken zij alle medewerkers en andere belanghebbenden die een bijdrage kunnen leveren aan de CO 2-reductie van het bedrijf. De maatregelen en verantwoordelijken zijn uitgewerkt in hoofdstuk 4. Check 4. Monitoring Tijdens de implementatie van de maatregelen wordt de voortgang gemonitord door periodieke bespreking in het MT-overleg. Wanneer blijkt dat de maatregelen onvoldoende zijn geïmplementeerd, worden corrigerende maatregelen genomen. Het resultaat van geplande maatregelen wordt vastgelegd in deze jaarlijkse rapportage. Act 5. Afwijkingen, corrigerende en preventieve maatregelen Afwijkingen en plotselinge toeof afnames in het energieverbruik worden geregistreerd en verklaard in de jaarlijkse CO 2-rapportage. Op basis hiervan worden corrigerende en preventieve maatregelen bepaald en uitgewerkt, als aanvulling op de reductiemaatregelen in hoofdstuk 4. FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 5

6 Interne audit Jaarlijks wordt de voortgang van het energiemanagement geëvalueerd door middel van een interne audit. Hierbij komen de volgende aspecten aan de orde: Realisatie van de reductiedoelstellingen Voortgang van implementatie van reductiemaatregelen Nieuwe verbeterkansen op het gebied van CO 2-reductie Actualiteit en effectiviteit van het CO 2-reductieplan Effectiviteit van communicatie over CO 2-reductie Resultaten van participatie aan sector- of keteninitiatieven Rapportage Eenmaal per jaar wordt een rapportage uitgewerkt aangaande de CO 2-Prestatieladder. De input hiervoor is: Resultaten van interne audits en audits door de certificatie instantie (Eerland) De status van vervolgmaatregelen van vorige beoordelingen De output bestaat uit maatregelen/besluiten met betrekking tot: Een analyse van de waarschijnlijkheid dat eerder intern/extern gepubliceerde reductiedoelstellingen gehaald zullen worden. 2.1 Taakstellingen Zoals reeds vermeld is dit een levend document. Tabel 2-1 vermeld de taakstellingen op het gebied van energiemanagement binnen het bedrijf. Het actieplan heeft betrekking op alle activiteiten en projecten van het bedrijf. Tabel 2-1 Taakstellingen # Taak Verantwoordelijk Frequentie 1 Borgen energie management actieplan Directie Continu 2 Energiegegevens verzamelen Administratie Half jaarlijks 3 Opstellen CO2 footprint Werkvoorbereider Half jaarlijks 4 Analyse CO2 footprint Directie / Half jaarlijks Werkvoorbereider 5 Verbeterkansen bepalen en vertalen naar maatregelen MT Jaarlijks 6 Maatregelen accorderen Directie Jaarlijks 7 Maatregelen implementeren Aangewezen verantwoordelijken Binnen gestelde termijn plan van aanpak 8 Maatregel monitoren en eventueel corrigerende Directie Jaarlijks en/of preventieve maatregelen treffen 9 Rapportage van resultaten van maatregelen Administratie Half jaarlijks 10 Evaluatie van energiemanagement: Interne audit Rapportage Werkvoorbereider Jaarlijks FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 6

7 3. Reductiedoelstellingen De belangrijkste energieverbruikers, zoals bepaald in het Energie audit verslag, zijn gebruikt om de reductiedoelstellingen vorm te geven. Om in de dagelijkse praktijk ook daadwerkelijk tot CO 2- reductie te komen hebben de reductiedoelstellingen ook betrekking op de projecten. Voor Scope 1 en 2 zijn aparte reductiedoelstellingen opgesteld op bedrijfsniveau. De reductiemaatregelen in het volgende hoofdstuk beschrijven de maatregelen die getroffen worden om deze reductiedoelstellingen te behalen binnen de organisatie en binnen de projecten. 3.1 Bedrijfsdoelstelling FPH Ploegmakers BV heeft de volgende reductiedoelstelling gesteld: Een CO2-reductie van ca. 23% in 2023 ten opzichte van 2013 gerelateerd aan de omzet. Om de bedrijfsdoelstelling te verwezenlijken zijn per scope reductiedoelstellingen vastgesteld, waarbij onderscheid gemaakt wordt in projecten. Scope 1 Reductiedoelstelling Scope 1: Een CO 2-reductie van ca. 22% op scope 1 in 2023 ten opzichte van 2013, gerelateerd aan de omzet. Deze reductiedoelstelling heeft betrekking op de volgende significante emissiestroom: Brandstofverbruik wagenpark en werktuigen (diesel). - De CO 2-uitstoot van het brandstofverbruik in 2013 is 93,5% van de totale CO 2- uitstoot. Het verminderen van het brandstofverbruik heeft daarom de hoogste prioriteit. De doelstelling heeft op de volgende wijze betrekking op de projecten: Het materieel wordt uitsluitend gebruikt in projecten; Het wagenpark wordt gebruikt voor realisatie van projecten. De zienswijze van het bedrijf is als volgt: een deel van de reductie kan op korte termijn (<6 maanden) gerealiseerd worden door maatregelen te nemen en een deel zal, mede door forse investeringen, langer op zich laten wachten (>12 maanden). Scope 2 Reductiedoelstelling Scope 2: Een CO 2-reductie van ca. 68% op scope 2 in 2015 ten opzichte van 2013, gerelateerd aan de omzet. Deze reductiedoelstelling heeft betrekking op de volgende meest materiële emissies: Elektriciteit. De doelstelling heeft op de volgende wijze betrekking op de projecten: Elektriciteit kantoor (ter voorbereiding van projecten en voor administratie (computers) en in de opslagloods Elektriciteit projecten (voor stroomvoorziening in keten en op de bouwplaats) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 7

8 4. Reductiemaatregelen Op basis van de gestelde reductiedoelstellingen zijn verschillende maatregelen benoemd die leiden tot het behalen van het CO 2-Bewustcertificaat. Het geheel aan maatregelen, weergegeven in onderstaande tabellen, vormt het plan van aanpak. Voorgaande jaren zijn er diverse maatregelen getroffen die hebben geleid tot energie- en CO 2- reductie: Afsluiten van energiecontract voor het kantoor met groene stroom. Aanschaf van auto s met een hybride aandrijflijn. Aanschaf van auto s met een lage CO 2-uitstoot en start-stopsysteem. Aanschaf van één vrachtwagen met Euro 5 motor Bij de aanschaf van voertuigen wordt er aandacht besteed aan het brandstofverbruik, dit draagt bij aan het verlagen van de CO 2-uitstoot. Vrachtwagenchauffeurs hebben deelgenomen aan de cursus Het Nieuwe Rijden. De trend die de afgelopen jaren is ingezet wil F.P.H. Ploegmakers doorzetten. Door toepassing van de CO 2-Prestatieladder is er meer inzicht gekomen in de grootste verbruikers. Het plan van aanpak geeft de handvatten om het verbruik te reduceren Verbeterd inzicht De emissie-inventaris geeft het advies om het verbruik per object (inzicht) gedetailleerder in beeld te brengen. Daarvoor worden de volgende maatregelen getroffen: Om per object (voertuig/keet/pand) inzicht te hebben in het verbruik worden eens per half jaar alle standen opgenomen (draaiuren/kwh/km) > verantwoordelijke aanwijzen. - Opgeven km/draaiuren op weekstaat, nabellen wanneer dit niet genoteerd is. Wekelijks: getankte liters digitaal verwerken, daardoor is snel inzichtelijk wanneer dit niet juist is. - Op termijn digitaal systeem toepassen voor administratie (NFC/RFID) 1 Het plan van aanpak is enkel te vinden in het interne documentatiesysteem. FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 8

9 4.2 Reductie Scope 1 Tabel Brandstofbesparing voertuigen Banden op de juiste spanning voor bedrijfsauto s en vrachtauto s: vermindering weerstand tussen wegdek en band. Termijn Kort (< 6 maanden) Uiterlijk: maart 2015 Verantwoordelijke Uitvoerende Directie Chauffeur/ onderhoudsmonteur Monitoren & bijsturing Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA** Reductie totaal 0,94% Verwachte reductie van 2% op dieselverbruik van bedrijfsauto s en vrachtauto s. 2 Bandenspanning wordt momenteel 1 á 2 keer per jaar gecontroleerd tijdens onderhoudsbeurt, dus maximale besparing van 5% is niet haalbaar. Er wordt een inventarisatie opgesteld van alle voertuigen en de optimale bandenspanning. Omdat voertuigen vaak goederen vervoeren wordt de beladen adviesspanning + 10% aangehouden. Wanneer deze gegevens niet vermeld staan in de voertuigen wordt er een sticker op een logische plek geplakt. Minimaal iedere drie maanden dient de bandenspanning gecontroleerd te worden. Toelichting Implementatie geschied door instructie aan de chauffeurs en onderhoudsmonteur: De bandenspanning wordt in koude toestand gecontroleerd. Tijdens onderhoudsbeurten (monteur) wordt de administratie verricht via conventionele onderhoudsformulieren. Overige meetmomenten zijn de chauffeurs verantwoordelijk. Via toolboxmeetings worden ze hieraan herinnert. 2 (SKAO, 2014a) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 9

10 Tabel Brandstofbesparing voertuigen Motoren uit tijdens pauzes en wachttijden voor alle voertuigen en overig materieel: toepassen Het Nieuwe Rijden (HNR) / Het Nieuwe Draaien (HND). Termijn Kort (< 6 maanden) Uiterlijk: maart 2015 Verantwoordelijke Uitvoerende Directie Chauffeur/ machinist Monitoren & bijsturing Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA**. Reductie totaal 4,66% Verwachte reductie van 5% op dieselverbruik van 3, 4, 5 alle voertuigen. Veel chauffeurs en machinisten letten al op zuinig werken/rijden. Maximale gemiddelde besparing van 10-15% is daarom niet haalbaar. Bedrijfswagenchauffeurs gaan de cursus HNR volgen om brandstof besparend te rijden. Vrachtwagenchauffeurs hebben de cursus reeds met goed gevolg afgelegd. Ter opfrissing worden de hoofdpunten nogmaals doorgenomen. Machinisten gaan de cursus HND volgen om nieuw inzicht te krijgen in de Toelichting omgang met het werktuigen, dit stimuleert energie-efficiënt draaien. De cursussen worden verricht in de winterperiode. Afhankelijk van de weersomstandigheden is het dan rustiger met betrekking tot de werkzaamheden. Er wordt een dag gereserveerd om alle medewerkers tegelijkertijd deel te laten nemen. 3 (HNR, 2014) 4 (HND, 2014) 5 (SKAO, 2014b) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 10

11 Tabel Brandstofbesparing voertuigen Wanneer de mogelijkheid er is dient er gebruik te worden gemaakt van carpoolen. Termijn Kort (< 6 maanden) Uiterlijk: maart 2015 Verantwoordelijke Uitvoerende Monitoren & bijsturing Directie Planning / chauffeurs (bedrijfs- en vrachtauto) Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA**. De reductie door carpoolen is lastig in te schatten vanwege de grote variatie van projecten. Uitgaande van onderstaande realistische berekening is een besparing mogelijk van 9,2% op dieselverbruik bedrijfsauto s en vrachtauto s. Reductie totaal 4,33% Vier personen in één bedrijfsauto: 180km/pd. X 3 pers. X 1/15 X 150 dgn. = liter diesel Vrachtauto blijft op locatie, chauffeurs rijden in bedrijfsauto s: 180km/pd. X 2 pers. X 1/3 X 100 dgn. = = liter diesel Toelichting Totale besparing conversiefactor 3135 g CO2 / liter diesel = 46,55 ton CO 2 9,2% Projecten die zich lenen voor carpoolen dienen te voldoen aan onderstaande criteria om de lasten te beperken: Lange afstand (ca. 180 km retour) Niet meer dan ca. 15 km omrijden om te carpoolen, tijdens plannen van medewerkers wordt hier rekening mee gehouden Voor medewerkers worden stimulerende maatregelen getroffen: Urenvergoeding tijdens reistijd stimulans Thuiskomgarantie (bijv. bij overwerk) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 11

12 Tabel Brandstofbesparing voertuigen Aanbrengen start/stop systeem op vrachtwagens en werktuigen Termijn lang (>12 maanden) Uiterlijk: december 2016 Verantwoordelijke Uitvoerende Directie Vrachtwagenchauffeurs / machinisten Monitoren & bijsturing Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA** Reductie totaal 2,13% De dealers hebben aangegeven dat een besparing van 10-15% haalbaar is, maar 5% realistisch is. Omdat het alleen wordt toegepast op grootverbruik vrachtauto s en werktuigen waar het nut heeft blijft dit percentage gehandhaafd. 6, 7 Er zijn meerdere dealers benaderd om een start-stopsysteem toe te voegen aan huidige voertuigen. Deze omschrijven allen een systeem wat na vijf minuten uitvalt. Omdat dit niet voor alle voertuigen geschikt is, vanwege de werkzaamheden, wordt er een inventarisatie opgesteld. Dit zijn voertuigen die vaak stationair draaien (min. 1 uur/dag) en veel draaiuren maken (min. Toelichting 1300 uur/jaar): Werktuigen die riool leggen - Enkel grote machines (vanwege hoog brandstofverbruik) Vrachtwagens met veel wachttijden De komende maanden worden er nader onderzoek gedaan naar andere mogelijkheden en daarbij meerdere machines. 6 (SKAO, 2014h) 7 (Kuiken Groep B.V., 2013) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 12

13 Tabel Brandstofbesparing voertuigen Vervanging bedrijfsauto s, vrachtwagens en grondverzetmaterieel door voertuigen met zuinigere motoren. Termijn lang ( >12 maanden) Uiterlijk: 2023 Verantwoordelijke Uitvoerende Monitoren & bijsturing Directie Directie Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA** Verwachte reductie van 7,6% op het dieselverbruik alle voertuigen. 8, 9 Reductie totaal Toelichting Het voornemen is in de komende tien jaar ca. 95% van alle voertuigen te vervangen. De keuze 7,1% van aanschaf gaat daarbij naar Euro 6 voor (vracht)auto s, EU Stage IV voor werktuigen en wanneer mogelijk volledig elektrische bedrijfsauto s. De verwachting is door zuinigere motoren en andere samenstelling van diesel over langere termijn een reductie van 8% te kunnen realiseren. De reductie zal vooral te halen zijn uit nieuwe technieken van machines (hybride) en verfijning van de diesel door de brandstoffabrikanten. Voor het bedrijf is het zaak te investeren in nieuwe machines om daarmee een reductie te realiseren. Lange termijn maatregel omdat het een aanzienlijke investering betreft welke over jaren verdeeld zal gaan worden. 8 (SKAO, 2014f) 9 (SKAO, 2014g) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 13

14 Tabel Nieuwbouw Termijn Bouw nieuw kantoorpand en werkplaats. Verantwoordelijke Uitvoerende Lang (>12 maanden) Directie n.v.t. Monitoren & Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een bijsturing evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA** Het streven is om de nieuwbouw (kantoorwerkplaats) CO 2-neutraal op te leveren. Er komen echter piekbelastingen voor in de Reductie totaal 2,5% werkplaats. Daardoor is de verwachting dat een besparing van 80% op elektriciteit en aardgas in 10, 11, 12, 13 kantoor en werkplaats mogelijk is. Door de bouw van een nieuw kantoorpand en werkplaats wordt er een grote reductieslag gemaakt. Het gebouw wordt voorzien van de modernste technieken om het energieverbruik en dus CO 2-uitstoot te reduceren (wellicht CO 2-neutraal): Warmte-koudeopslag; Zonnepanelen en zonnecollectoren incl. zonneboiler; Toelichting Volledig geïsoleerd (passief); Centrale verwarming/verkoeling (zonder pieken door bijv. airco, heteluchtkanon); Energiezuinige verlichting (o.a. LED, HF-TL); Intelligente schakelaars/thermostaat (bijv. bewegingsmelders, daglichtafhankelijk). 10 (SKAO, 2014c) 11 (SKAO, 2014d) 12 (SKAO, 2014e) 13 (TNO, 2014) FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 14

15 4.3 Reductie Scope 2 Tabel Groene stroom Overstappen op groene stroom voor de werkplaats (kantoor heeft al groene stroom). Termijn Kort ( < 6 maanden) Uiterlijk: maart 2015 Verantwoordelijke Uitvoerende Directie Administratie Monitoren & bijsturing Iedere 6 maanden in een management overleg en iedere 12 maanden een evaluatie in de directiebeoordeling in combinatie met ISO-9001/VCA** Reductie totaal 1,3% Verwachte reductie van 96,7% op stroom werkplaats. Conversiefactor is 15 grco2/kwh i.p.v. 455 grco2/kwh Toelichting Berekening is gebaseerd op gelijkblijvend stroomverbruik en het referentiejaar is FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 15

16 Bronvermelding HND. (2014, november 3). Waarom Het Nieuwe Draaien? Opgehaald van Het Nieuwe Draaien: HNR. (2014, november 3). Het Nieuwe Rijden levert u veel op. Opgehaald van Het Nieuwe Rijden: Kuiken Groep B.V. (2013). Jaarverslag Kuiken Groep B.V Emmeloord: Kuiken Groep B.V. SKAO. (2014a, november 3). Band op spanning. Opgehaald van CO2-Prestatieladder: SKAO. (2014b, november 3). Energiezuinige rijstijl (Het Nieuwe Rijden). Opgehaald van CO2- prestatieladder: SKAO. (2014c, november 3). Vervang conventionele TL-verlichting. Opgehaald van CO2- Prestatieladder: SKAO. (2014d, November 3). Ruimte leeg: licht uit door sensor. Opgehaald van CO2-Prestatieladder: SKAO. (2014e, november 3). Daglichtafhankelijke regeling van verlichting. Opgehaald van CO2- Prestatieladder: SKAO. (2014f, november 3). Schone en zuinige mobiele werktuigen. Opgehaald van CO2- Prestatieladder: werktuigen SKAO. (2014g, november 3). Schone en zuinige bestelauto's. Opgehaald van CO2-Prestatieladder: verkeer SKAO. (2014h, november 6). Start - Stop - Systeem voor mobiele werktuigen. Opgehaald van CO2- Prestatieladder: werktuigen TNO, A. B. (2014, november 3). warmte-koude-opslag. Opgehaald van Joostdevree.nl: FPH Ploegmakers BV - Energie management actieplan 16