Eindrapportage. WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit

Transcriptie

1 Eindrapportage WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit Eindrapportage t.b.v. de subsidieverstrekkers: Ministerie VWS / BZ Stichting PAZ Provincie (regio West Brabant) Eindrapportage RAO Tilburg, oktober 2013 Arbeid Opleidingen Consult BV Arbeid Opleidingen Consult BV, Tilburg 1

2 AO Consult BV september

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Projectstructuur Activiteiten Evaluatie Evaluatie aan de hand van de projectdoelstellingen WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit Belangrijkste bevindingen evaluatie Tot slot Overzicht gerealiseerde kosten BIJLAGEN: Bijlage 1 Overzicht leden Sectorgroep Zorg Bijlage 2 Overzicht leden Werkgroep Bijlage 3 Vragenlijst & Bevindingen Cultural Audit (tweede meting) Bijlage 4 Samenwerkingsconvenant Bijlage 5 Verslag Zorgcafe november 2012 Bijlage 6 Verslag inspiratie Workshop: Verder aan de slag met culturele diversiteit! Bijlage 7 Workshop TaalvakWerk & de Breedonk Bijlage 8 Verslag training diversiteit Bijlage 9 Persbericht certificering deelnemers AO Consult BV september

5 1. Inleiding In hebben werkgevers in de zorg, uitkerende instanties en het onderwijs in de regio West-Brabant in het project WelSlagen Diversiteit samengewerkt om de instroom van allochtone werkzoekenden in de zorgsector te vergroten. Daarnaast is in bovengenoemd project een start gemaakt met het vormgeven van alliantiemanagement op het gebied van diversiteit en is extra geïnvesteerd in het behoud van (allochtone) medewerkers. Middels het project is in de regio West- Brabant destijds een stevige basis gelegd voor een optimale samenwerking tussen de 3 O s (ondernemers, onderwijs en overheid). Door deze partijen is de behoefte uitgesproken om ook in het jaar 2013 weer te starten met een instroomtraject WelSlagen Diversiteit, alsmede verder te investeren in ontwikkeling en verduurzaming van alliantiemanagement tussen de participerende instellingen. Deze rapportage doet verslag van het project WelSlagen West- Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit en heeft betrekking op de projectperiode oktober 2012 september Hoofdstuk 2 beschrijft de projectstructuur. Hoofdstuk 3 beschrijft de uitgevoerde activiteiten. Hoofdstuk 4 gaat vervolgens in op de bevindingen uit de evaluatie en hoofdstuk 5 sluit af met de conclusies. Hoofdstuk 6 geeft het overzicht van de gerealiseerde kosten (ten opzichte van de begroting). AO Consult BV september

6 2. Projectstructuur De projectstructuur in het project WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit is als volgt ingericht: Sectorgroep Zorg Kerngroep Projectmanagement, adviseur diversiteit en Sectorgroepleden bestaande uit beslissingsbevoegde managers van participerende instellingen, ROC s, UWV WERKbedrijf, Gemeenten, de Regio West-Brabant en Calibris Bestaande uit projectmanagement en een afvaardiging van enkele leden van de sectorgroep. Projectmanagement Projectmanagement uitgevoerd door Calibris i.s.m. Arbeid Opleidingen Consult. Coördinator uitvoer traject/adviseur diversiteit De coördinatie m.b.t. tot de uitvoer van het traject is in handen van Calibris, hierin ondersteund door projectleider. De coördinator uitvoer traject vervult eveneens de rol van adviseur diversiteit. Interne coördinatoren participerende partijen/werkgroepleden Interne coördinatoren van participerende partijen worden op uitvoeringsniveau betrokken, o.a. middels het formeren van een werkgroep m.b.t. aanpassing en doorontwikkeling van (bestaande) instrumenten, concepten en procedures en m.b.t. concrete invulling alliantiemanagement in de praktijk. AO Consult BV september

7 Toelichting op projectstructuur De Sectorgroep Zorg Regio West-Brabant heeft de uitvoering van het project in West-Brabant aangestuurd en droeg de eindverantwoordelijkheid voor het project. In de sectorgroep Zorg participeerden de projectleiding en de trajectcoördinator/adviseur diversiteit en vertegenwoordigers (op beslissingsniveau) van zorginstellingen, UWV WERKbedrijf, gemeenten, het ROC West Brabant (Vitalis College & Kellebeek College), de Regio West Brabant (RpA) en Calibris. Bijlage 1 bevat het overzicht van de leden van de sectorgroep. In totaal hebben gedurende de projectperiode 2 sectorgroepbijeenkomsten plaatsgevonden: Sectorgroepbijeenkomst 1: 21 februari 2013 Sectorgroepbijeenkomst 2: 12 september 2013 Naast bijeenkomsten van de Sectorgroep Zorg heeft een tweetal denktankbijeenkomsten plaatsgevonden, te weten: op 17 januari heeft een denktankbijeenkomst plaatsgevonden bij Lale over alliantie en over het behoefteonderzoek taal; op 22 januari heeft een denktankbijeenkomst plaatsgevonden bij Lale over het nader vormgeven van alliantiemanagement. De coördinatie met betrekking tot de uitvoer van het traject lag in handen van Calibris, uitgevoerd vanuit de rol van de daartoe aangestelde adviseur diversiteit. De adviseur stuurde de (en fungeerden als aanspreekpunt voor) klantmanagers van de gemeenten, werkcoaches van UWV WERKbedrijf en praktijkbegeleiders van de participerende instellingen alsmede de participerende ROC s aan met betrekking tot de inhoudelijke coördinatie van het traject. De werkgroep heeft aansluitend op en gebruikmakend van de ervaringen die tot dusverre zijn opgedaan met het Project WelSlagen het traject op maat gesneden een verdere focus aangebracht op de thema s diversiteit en alliantiemanagement (onder andere middels het opstellen van een introductieprogramma voor allochtone medewerkers binnen de organisatie). In de werkgroep participeerden de projectleiding, de trajectcoördinator, de personal coach en vertegenwoordigers van de deelnemende zorginstellingen, UWV WERKbedrijf, gemeenten en het Vitalis College op operationeel niveau. De werkgroepbijeenkomsten hebben tevens gediend als belangrijk platform voor intervisie tussen de betrokken professionals. In totaal hebben 3 werkgroepbijeenkomsten plaatsgevonden: Werkgroep 1: 1 december 2012 Werkgroep 2: 23 mei 2013 Werkgroep 3: 10 september 2013 Tot slot is met de werkgroep het traject op diverse momenten geëvalueerd (zie hoofdstuk 4 evaluatie). Bijlage 2 bevat het overzicht van de leden van de werkgroep. AO Consult BV september

8 3. Activiteiten Het project is aan de hand van de volgende fasen uitgevoerd: 1. startfase: oktober 2012 november 2012; 2. ontwikkelfase: november 2012 februari 2013; 3. pilotfase: februari 2013 september 2013; 4. evaluatiefase: doorlopend; 5. implementatiefase, incl. verspreiding resultaten: gehele projectduur e.v. Ad. 1 Startfase (oktober 2012 november 2012) In deze fase is geïnvesteerd in het vergroten van het draagvlak bij de betrokken projectpartners en het afstemmen van de (vervolg)activiteiten op het gebied van alliantiemanagement. Daarnaast zijn nieuwe (werkgevers die voorheen niet participeerden in de WelSlagen trajecten) zorgwerkgevers uit de regio West Brabant actief benaderd en geïnformeerd over het WelSlagen traject. Dit heeft geleid tot deelname aan het project door twee nieuwe werkgevers, te weten Het Hoge Veer en Stichting de Volckaert SBO. Door de participerende werkgevers zijn gezamenlijk 20 leerbanen ter beschikking gesteld. Daarnaast is gedurende de startfase, bij de werkgevers die ook participeerden in het Project Welslagen Diversiteit , voor de tweede keer een cultural audit verricht. Op deze manier is inzichtelijk gemaakt welke stappen er door de werkgevers ten aanzien van diversiteitsbeleid zijn gezet ten opzichte van de voorgaande projectperiode. Bijlage 3 beschrijft de bevindingen van de cultural audit (tweede meting). In de startfase zijn concreet de volgende activiteiten verricht: Voeren van gesprekken en maken van projectafspraken met alle in het project participerende partijen; Voeren van gesprekken en informeren/ betrekken nieuwe werkgevers Verrichten cultural audit (tweede meting) De startfase is afgesloten middels het tekenen van het convenant door de samenwerkende partijen m.b.t. de uitvoering van het project (zie bijlage 4). Ad. 2 Ontwikkelfase (november 2012 februari 2013) Een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkelwerkzaamheden was dat er zoveel mogelijk gebruik zou worden gemaakt van reeds beschikbare materialen. Deze materialen zijn in de periode november 2012 februari 2013 waar nodig aangescherpt en aangepast. In deze periode is eveneens concreet vorm en inhoud gegeven aan de opzet en uitvoer van alliantiemanagement: Ontwikkelen draaiboek ten behoeve van de uitvoering van het traject; Opstellen plan van aanpak activiteiten alliantiemanagement. AO Consult BV september

9 Aan de volgende activiteiten gericht op alliantiemanagement is gedurende de gehele projectperiode concreet invulling gegeven: Verrichten cultural audit (tweede meting). Middels deze tweede meting is inzichtelijk gemaakt in hoeverre instellingen die eveneens participeerden in het eerste Diversiteitsproject vooruitgang hebben geboekt met betrekking tot diversiteitsbeleid en interculturalisering binnen de eigen instelling; Betrekken/ aansluiting Actiz Leernetwerk. Er zijn verkennende gesprekken gevoerd met Actiz, in het najaar 2013 volgt een concreet plan voor wat betreft de invulling van de samenwerking, met als doel verbinden van de projectactiviteiten WelSlagen en het Leernetwerk. Het opzetten van een Leernetwerk vergt tijd en een grote investering aan uren door de betrokken zorginstellingen op alle niveaus; Alliantiemiddag werkbegeleiders en praktijkopleiders en docenten regio Brabant en Drechtsteden Doorontwikkelen en onderhoud van de website en film. De website is doorontwikkeld en voorzien van nieuwe functionaliteiten. De afgelopen periode is de website met regelmaat voorzien van relevante updates. Dit proces wordt gecontinueerd; Frequente doorzetting (inhoudelijke insteek) van de werkgroep diversiteitsbeleid (intervisie en best practices diversiteitsbeleid); Professionalisering personal coaches regio s West-Brabant en Drechtsteden door de adviseur alliantiemanagement: ingestoken op coaching en omgang allochtone deelnemers. Hetgeen concreet is vormgegeven middels maandelijkse afstemming tussen de adviseur alliantiemanagement en de personal coach (alsmede de betrokken docenten). Professionalisering van de personal coach heeft plaatsgevonden op basis van intervisie en supervisie; Klankbordgroepbijeenkomsten deelnemers eerste traject WelSlagen diversiteit; Training interculturalisatie en diversiteitsbeleid leden Sectorgroep en werkbegeleiders van participerende instellingen; Intervisie tussen de leden van de werkgroep West- Brabant en de leden van de werkgroep Drechtsteden; Ontwikkelen van een introductieprogramma voor werkgevers gericht op allochtone werknemers; Gebruik resultaten verricht onderzoek Taal op de werkvloer ; Inspiratieworkshop diversiteit; Uitwisseling afdelingshoofden participerende instellingen; Zorgcafé (in november 2013 wordt het Zorgcafe voor de tweede keer interregionaal georganiseerd, het verslag van het eerste Zorgcafe is als bijlage aan deze rapportage toegevoegd); Werkbezoeken, Expert meeting en het benutten van externe specifieke expertise. Dit onderdeel is vormgegeven middels een bijeenkomst voor werkbegeleiders en docenten. Ervaringen en expertise en best practices met betrekking tot diversiteit en diversiteitsbeleid zijn in deze bijeenkomst gedeeld (zie bijlage 14 voor een overzicht van best practices); AO Consult BV september

10 Verdere professionalisering praktijkbegeleiders zorginstellingen (o.a. middels training taal op de werkvloer en training Diversiteit); Structureel overleg met de projectgroepen diversiteit van de deelnemende zorginstellingen en structureel overleg met directies en HR managers/opleidingsadviseurs; Ontwikkelen van praktische tools en instrumenten met tips, adviezen en praktijkvoorbeelden, gericht op kennisdeling en het uitwisselen van ervaringen en best practices. Ad. 3 Pilotfase (februari 2013 september 2013) In totaal zijn 17 kandidaten gestart met het toeleidingstraject bij één van de deelnemende zorgwerkgevers. De afkomst van de kandidaten is divers: Tabel 1: land van herkomst WelSlagen kandidaten Land van herkomst kandidaat Aantal Polen 1 Nederland 9 Suriname 2 Marokko 2 Turkije 1 Brazilië 1 Servië 1 De leeftijd van de deelnemers is eveneens divers te noemen. De jongste deelneemster is 21 jaar, de oudste deelneemster is 51 jaar. Onderstaande tabel toont het aantal kandidaten gedurende de verschillende trajectfases: 2 kandidaten zijn na de werving, selectie en testen rechtstreeks begonnen in de BBL opleiding niveau 2 en niveau 3. Tabel 2: Aantal kandidaten per fase (werving & selectie) WelSlagen Diversiteit Fase Aantal totaal 90 (waarvan 42 Aanmelding allochtoon) 90 (waarvan 42 Intake allochtoon) Toets en gesprekken 49 Voldoende niveau 3 32 Twijfel niveau 17 Aangenomen (inclusief 0-uren) 17 Begeleidt tot reguliere BBL 13 AO Consult BV september

11 Zoals gezegd zijn 17 kandidaten met het WelSlagen toeleidingstraject gestart. 5 kandidaten zijn tijdens het toeleidingstraject gestopt/ uitgevallen. Tabel 3 geeft inzicht in de huidige status van de deelnemers aan het traject WelSlagen Diversiteit. Indien deelnemers zijn uitgevallen, wordt eveneens de reden van uitval vermeld. Tabel 3: status deelnemers WelSlagen Diversiteit Nr. Maand instroom INSTROOM BBL NA TOELEIDINGSTRAJECT Opleiding en Toelichting instelling 1 September 2013 Surplus BBL niveau 3 2 September 2013 Surplus BBL Niveau 3 3 September 2013 Surplus BBL niveau 3 4 September 2013 TLV BBL niveau 2 5 September 2013 TLV BBL niveau 2 6 September 2013 TLV BBL niveau 2 7 September 2013 Hoge Veer BBL niveau 2 8 September 2013 Thebe BBL niveau 2 9 September 2013 Volckaert BBL niveau 2 10 September 2013 Volckaert BBL niveau 2 11 September 2013 Raffy BBL niveau 2 12 September 2013 Raffy BBL niveau 2 INSTROOM BBL RECHTSTREEKS (ZONDER TOELEIDINGSTRAJECT) Nr. Maand instroom Opleiding en instelling Toelichting 1 Februari 2013 Surplus BBL niveau 3 (rechtstreeks aangenomen na werving) 2 December 2012 Bemiddeld naar andere functie bij Fokker Nr. Datum uitstroom UITVAL TIJDENS TOELEIDINGSTRAJECT Reden uitstroom 1 Juli 2013 Privé omstandigheden (ernstig zieke zoon) 2 Eind april 2013 Zwanger 3 Juli 2013 Geen klik tussen instelling en kandidaat 4 Eind maart 2013 Omgang met dementerende ouderen te confronterend i.v.m. demente moeder 5 Maart 2013 Werk fysiek te zwaar oktober Toelichting Bewijs van deelname gehaald Getracht wordt om kandidaat voor in te laten stromen bij andere werkgever AO Consult BV september

12 Tabel 4 biedt een overzicht van het rendement van de diverse WelSlagen trajecten in de verschillende regio s. Tabel 4: Rendement WelSlagen in de diverse regio s Aanbod (resultaat werving) Instroom toeleidingstr aject Instroom bbl (na toeleiding) Uitval Regio Traject Leer-baangaranties Rendement in % Bijvangst reguliere instroom Drechtsteden West Brabant Zeeland I % 7 II % 11 Diversiteit I % 1 Diversiteit II % 2 Regulier % 6 Thebe I % 1 Thebe II % - Zeeland I % 24 Zeeland II % 2 Totaal Totaal % 54 Ad. 4 Evaluatie (doorlopend) De evaluatie van het project is langs twee lijnen verlopen: via de reguliere projectstructuur, waarbij de voortgang van het project en eventuele benodigde bijstellingen regelmatig door de Sectorgroep Zorg en de werkgroep zijn besproken; in een evaluatieronde, aan de hand van een aantal evaluatiebijeenkomsten in de periode juni 2013 september De evaluatie heeft op verschillende niveaus plaatsgevonden: op strategisch niveau (leden van de Sectorgroep Zorg); op tactisch/uitvoerend niveau (leden van de werkgroep); op deelnemers niveau (deelnemers aan het toeleidingstraject). De resultaten van de evaluatie worden in hoofdstuk 4 uitgebreid beschreven. 1 waarvan 5 elders reguliere instroom AO Consult BV september

13 Ad. 5 Implementatie en verspreiding resultaten (gehele projectduur e.v.) Verspreiding resultaten: Er is een aantal activiteiten ondernomen met het oog op verspreiding van de resultaten. Deze activiteiten worden hieronder kort toegelicht. Allereerst hebben de diverse projectpartners actief informatie over het traject verspreid in hun eigen netwerk. Daarnaast is binnen dit project voor het eerst concreet gestuurd op kennisuitwisseling, het delen van best practices en het aangaan van allianties tussen de diverse regio s (o.a. West-Brabant, Drechtsteden en Zeeland) waar WelSlagen trajecten gestart zijn. Deze interregionale kennisdeling heeft een bijdrage geleverd aan verdere professionalisering van zowel het traject als de medewerkers (intervisie) die binnen de verschillende participerende partijen werkzaam zijn. Nationale Alfabetiseringsprijs 2012 in de categorie Durven Uit handen van prinses Laurentien heeft Calibris op 8 september voor het project WelSlagen (Diversiteit) de alfabetiseringsprijs 2012 in de categorie "Durven" gewonnen. Uit het juryrapport: Dit project heeft gewonnen omdat het uitgaat van 'contextgericht' leren en omdat het met een groot aantal samenwerkingspartners is opgezet, wat het bereik vergroot. Er is veel winst te behalen bij projecten voor geletterdheid op de werkvloer. Persoonlijke aandacht, het dagelijks contact op de werkvloer en de gerichte taaltraining die hier worden gehanteerd bevorderen het succes. Website WelSlagen Diversiteit Gedurende de looptijd van het project is gewerkt aan het uitbreiden van de functionaliteiten van de website: Deze website geeft de mogelijkheid voor mensen met verschillende interesse om op hun eigen manier het project te bekijken. Zo is er op de website meer informatie te lezen over het traject en de deelnemers, kan een kijkje worden genomen bij een taalles, een gesprek met de personal coach en bij een deelnemer die stage loopt. Daarnaast zijn interviews te bekijken met alle relevante stakeholders. De website kent ook een belangrijke nieuwswaarde. Ontwikkelingen, nieuwe ervaringen en nieuwsberichten worden met regelmaat gepubliceerd. De site kent eveneens de mogelijkheid tot het downloaden van allerlei relevante documenten (waaronder de projectbeschrijving, verschillende procedures en relevante notities en verslagen). Ook in de komende periode wordt nog verder geïnvesteerd in het uitbouwen (en actueel houden) van de website. Zorgcafe Op 29 november 2012 is er een regionale bijeenkomst georganiseerd, onder de noemer Zorgcafe, de dynamiek van de dialoog in culturele diversiteit (een uitgebreid verslag van het Zorgcafe is opgenomen als bijlage 5). AO Consult BV september

14 Het Zorgcafe is georganiseerd in alliantie door Calibris, Stichting Elisabeth en Woonzorgcentrum Raffy. Samen zijn deze drie organisaties de alliantie aangegaan met collega- zorginstellingen om best practices op het gebied van culturele diversiteit te delen. In de regio is zeer positief gereageerd op het Zorgcafe, door de Sectorgroep Zorg is dan ook inmiddels het voornemen uitgesproken tot jaarlijkse organisatie van het Zorgcafe, waarbij het centrale thema wordt afgestemd op de actualiteit en relevante ontwikkelingen in en voor de sector zorg en welzijn. Om de alliantie meer body te geven zijn er bij het Zorgcafe workshops/presentaties verloot. De instelling die de prijs gewonnen had was verplicht minimaal 2 partner instellingen uit te nodigen bij de uitvoering. Op deze wijze is o.a. geborgd dat ook in de uitvoering zorgorganisaties elkaar betrekken bij het nader vormgeven van alliantiemanagement gekoppeld aan het diversiteitsbeleid binnen de eigen instelling. Het eerstvolgende Zorgcafe vindt plaats in de maand november Implementatie: Inmiddels is het WelSlagen samenwerkingsverband tussen werkgevers, opleiders, gemeenten/uwv WERKbedrijf en Calibris goed ingebed in West- Brabant. Concreet resulteert dit erin dat er ook in februari 2014 een nieuwe groep deelnemers van start gaat met het WelSlagen traject. Door de participerende werkgevers (waaronder naar alle waarschijnlijkheid ook weer nieuwe werkgevers, zoals de Thuiszorg West-Brabant en gehandicaptenzorginstellingen SDW en S&L) zijn hiertoe reeds leerwerkplekken beschikbaar gesteld. Gezien de economische ontwikkelingen is gekozen voor insteek op de doelgroep jeugdwerklozen (jongeren tot 27 jaar). Door de samenwerkende partijen wordt eveneens een nieuw samenwerkingsconvenant afgesloten. De sectorgroep Zorg blijft verantwoordelijk voor de regie op de uitvoering van het WelSlagen traject in de regio. AO Consult BV september

15 4. Evaluatie In dit hoofdstuk wordt het project WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit geëvalueerd aan de hand van de projectdoelstellingen. Tevens presenteert dit hoofdstuk de belangrijkste bevindingen uit de evaluatiebijeenkomsten die zijn gehouden. Evaluatie van de projecten heeft op de volgende niveaus plaatsgevonden: - evaluatie op strategisch niveau door de Sectorgroep Zorg; - evaluatie op tactisch/uitvoerend niveau door de werkgroep WelSlagen West-Brabant, gericht op het voortraject (werving & selectie); - evaluatie op tactisch/uitvoerend niveau door de werkgroep WelSlagen West-Brabant, gericht op het toeleidingstraject; - evaluatie groep deelnemers toeleidingstraject. 4.1 Evaluatie aan de hand van de projectdoelstellingen WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit Projectdoelstellingen In het projectplan zijn de verschillende projectdoelen geformuleerd, die hieronder achtereenvolgens nader worden beschreven. De doelstellingen van het Project WelSlagen Alliantiemanagement en Diversiteit luidden: 1. Het versterken van het alliantiemanagement tussen de zorginstellingen in de regio West- Brabant door bestaande instrumenten door te ontwikkelen, het palet aan instrumenten voor alliantiemanagement verder uit te breiden en uit te testen en hiermee de interculturalisering in de zorg verder versterken; 2. Het vergroten van de diversiteit van nieuwe instroom in de participerende zorginstellingen aan de hand van het toeleidingstraject WelSlagen Diversiteit met 15 tot 20 deelnemers; 3. Het als regio West-Brabant innemen van een voorlopersrol wat betreft interculturalisering in de zorg door het alliantiemanagement uit te breiden en in dit project verbindingen te leggen met zorginstellingen in twee andere WelSlagen regio s, te weten Drechtsteden en Zeeland. Geconcludeerd wordt dat de projectdoelstellingen in grote mate binnen de projectperiode gerealiseerd zijn. Er is veel geïnvesteerd in het verder versterken van alliantiemanagement. Extra aandacht is in dit verband geschonken aan intervisie en supervisie van direct betrokken uitvoerders (veelal de praktijkbegeleiders) van het traject. Daarnaast is er een introductieprogramma ontwikkeld voor en door werkgevers, specifiek gericht op allochtone werknemers. Bij de ontwikkeling van dit programma is optimaal gebruik gemaakt van de kennis en ervaringen die inmiddels bij de vele participerende instellingen voorhanden is. AO Consult BV september

16 De interculturalisering in de zorg is middels dit project niet alleen verder versterkt door het ontwikkelen van concrete instrumenten en producten, maar ook door een toenemend besef bij zorgwerkgevers dat een divers samengesteld personeelsbestand een bijdrage levert aan het bieden van professionele zorg aan cliënten van diverse nationaliteiten. Middels verscheidene expertmeetings en workshops is dit belang onderstreept door de participerende zorgbestuurders. Het daadwerkelijk willen leren van elkaar heeft tijdens dit project een extra boost gekregen en heeft zich met name geuit in de uitwisseling van afdelingshoofden van diverse organisaties. Verschillende leidinggevenden hebben een kijkje in de keuken genomen bij een andere participerende zorginstellingen, waardoor optimale kennisuitwisseling en kennisdeling heeft plaatsgevonden. In totaal hebben uit de pool van WelSlagen kandidaten 12 deelnemers een (opleidings)plek gekregen bij één van de deelnemende zorgwerkgevers. Daarnaast zijn 2 kandidaten direct ingestroomd in het reguliere BBL traject. De verdeling autochtone deelnemers en allochtone deelnemers bedraagt 60% om 40%. Daarmee is de projectdoelstelling ten aanzien van het toeleidingstraject gerealiseerd. Ook in het jaar 2014 (start februari 2014) gaat er weer een WelSlagen traject van start in de regio West-Brabant. De regio West - Brabant is erin geslaagd gedurende de projectperiode (en verder) de rol van voorloper in te nemen wat betreft interculturalisering en de bereidheid om kennis en ervaringen te delen met andere WelSlagen regio s. Zo zijn er op initiatief van de regio West-Brabant intervisiebijeenkomsten georganiseerd tussen praktijkbegeleiders en praktijkopleiders van de andere regio s (Drechtsteden en Zeeland) waar WelSlagen trajecten lopen. Middels de organisatie van een interregionale expertmeeting is tevens aandacht besteed aan het delen van kennis en best practices ten aanzien van diversiteitsbeleid en interculturalisering binnen zorginstellingen. 4.2 Belangrijkste bevindingen evaluatie Deze paragraaf beschrijft de belangrijkste bevindingen en uitkomsten voortkomend uit de evaluatiebijeenkomsten. a. Evaluatiebevindingen Sectorgroep Zorg Er heeft geen aparte evaluatiebijeenkomst plaatsgevonden door de Sectorgroep Zorg. Het traject is door de leden van de Sectorgroep in iedere bijeenkomst echter besproken en op basis van deze bevindingen en resultaten is het traject tussentijds aangepast en/of aangescherpt. Als belangrijkste punten is door de leden van de Sectorgroep aangegeven dat een duidelijke en heldere communicatie van en over het traject (en eventuele aanpassingen in deze) tijdig gecommuniceerd worden, zodat hier door de betrokken partijen op kan worden ingespeeld. Gedoeld wordt hierbij onder andere op een vroegtijdige(re) bekendmaking van de exacte trajectkosten per deelnemer. AO Consult BV september

17 In de laatste sectorgroepbijeenkomst (september 2013) is expliciet stilgestaan bij de behaalde resultaten. De leden van de sectorgroep zijn hier zeer tevreden over. De certificering van de deelnemers die het toeleidingstraject met goed gevolg doorliepen vond plaats bij de gemeente Zevenbergen, dit is door een ieder als een zeer prettige bijeenkomst ervaren. b. Evaluatiebevindingen Werkgroep WelSlagen West-Brabant De voornaamste conclusie vanuit de werkgroep is dat in vergelijking met het eerste WelSlagen traject Diversiteit het tweede WelSlagen traject Diversiteit aanzienlijk verbeterd is. Ten aanzien van het voortraject (voorbereiding, werving, intake, selectie) geldt dat de verbeterpunten uit het eerste WelSlagen traject meegenomen zijn: er was voldoende voorbereidingstijd en de nieuwe wijze van selecteren (de strenge voorselectie) worden als sterke verbetering genoemd. Daarnaast is de werkgroep enthousiast over het alliantiemanagement tussen de zorginstellingen. Instellingen weten elkaar steeds beter te vinden op het gebied van vragen rondom goed diversiteitsbeleid in interculturalisering binnen de eigen instelling. Ook de leden van de werkgroep doen inmiddels regelmatig een beroep op elkaars expertise en deskundigheid. De werkgroep beveelt aan om bij de start van een nieuw traject (februari 2014) gebruik te maken van de oud deelnemers aan eerdere trajecten Diversiteit die inmiddels binnen de instelling werkzaam zijn. Deze aanbeveling wordt door de projectgroep ondersteund. De extra taalondersteuning die geboden wordt door Taalvakwerk wordt door de leden van de werkgroep als zeer positief ervaren. Echter, vormt de taal op de werkvloer af en toe nog wel een probleem (met name dialect). Volgens de werkgroep is het van cruciaal belang om aandacht te hebben en te houden voor de taalontwikkeling van de deelnemers. Als aandachtspunt is naar voren gekomen dat de informatievoorziening richting de kandidaten verbeterd (duidelijker en eerder) dient te worden en dat het wenselijk is in de voorfase één aanspreekpunt voor kandidaten aan te wijzen, waarbij eerdere inzet van de Personal Coach als mogelijke oplossing wordt aangedragen. Ook de afstemming onderwijstijd - coaching tijd en afstemming en roostering met en van het taalonderwijs komen als aandachtspunt naar voren. c. Evaluatiebevindingen deelnemers Op 25 september 2013 is het traject WelSlagen Diversiteit met de deelnemers geëvalueerd. Uit deze evaluatie is vooral naar voren gekomen dat deelnemers de voorfase van het traject nog enigszins onduidelijk vinden. Met name de communicatie vanuit diverse partijen rondom het te doorlopen traject (fase van werving en selectie) is voor verbetering vatbaar. Overige aandachtspunten zijn de afstemming tussen de werkzaamheden en de lessen op het ROC. Sommige deelnemers geven aan op het werk al verder te zijn dan hetgeen behandeld in de lesstof op school. De SLB opdrachten worden door de meeste deelnemers als pittig ervaren. AO Consult BV september

18 De deelnemers zijn allen van mening dat het toeleidingstraject een mooie manier is om te wennen aan het combineren van leren, werken in de praktijk en de privé-situatie. Deelnemers zijn eveneens unaniem zeer positief over de begeleiding door de personal coach en het geboden taalonderwijs. Eén deelnemer vat zijn ervaring met het WelSlagen traject als volgt samen: Ik heb een duidelijke introductie gehad op de werkvloer. De collega s waren in het begin even afwachtend (wie is hij? En wat komt hij hier doen?). De cliënten vonden het heel fijn dat er eindelijk weer eens een broeder in plaats van een zuster kwam. Nu ik gestart ben met de BBL opleiding heb ik het gevoel er echt bij te horen en ik merk dat ik nu echt één van de collega s ben! AO Consult BV september

19 5. Tot slot Geconcludeerd kan worden dat het project WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit zeer succesvol is geweest. 12 deelnemers hebben het toeleidingstraject met goed gevolg afgerond en hebben inmiddels een bbl overeenkomst getekend bij de werkgever. Het rendement van dit WelSlagen traject komt daarmee op 71%. Daarnaast zijn 2 deelnemers rechtstreeks (zonder toeleidingstraject) ingestroomd. Met name de aandacht die in dit project is geschonken aan de verdere professionalisering van praktijkbegeleiders en praktijkopleiders, middels intervisiebijeenkomsten en expertmeetings, heeft naar verwachting een bijdrage geleverd aan het hoge rendement. De regio West-Brabant heeft zich middels dit project sterk weten te profileren als voorloper op het gebied van diversiteitsbeleid en interculturalisering binnen zorginstellingen. Zorginstellingen uit andere regio s weten de instellingen in Wets-Brabant inmiddels te vinden wanneer zij specifieke vragen hebben over het vormgeven van het eigen diversiteitsbeleid binnen de instelling. Het succes van het project is ook landelijk gezien en erkend. Het project heeft in 2012 de Nationale Alfabetiseringsprijs 2012 in de categorie Durven gewonnen. Per oktober 2012 is er eveneens een website en film beschikbaar over de opbrengsten van dit project ( De in het project participerende regionale partners (verenigd in de Sectorgroep Zorg) hebben gedurende het project kenbaar gemaakt graag een vervolg te geven aan het project. Met ingang van februari 2014 gaat een nieuwe groep deelnemers van start met het toeleidingstraject. Daarnaast zal ook in de komende periode weer verder worden gebouwd aan de versterking van het interregionale alliantiemanagement. AO Consult BV september

20 6. Overzicht gerealiseerde kosten Onderstaande tabel geeft een overzicht van de kosten en baten voor WelSlagen West-Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit, waarbij de begrote kosten en baten worden afgezet tegen de gerealiseerde kosten en baten. LASTEN begroting realisatie kostensoort dagen inzet dagtarief in dagen inzet dagtarief in Leden Sectorgroep Zorg Leden werkgroep Projectleiding door AO Consult (inclusief 19% btw) Adviseur diversiteit/ alliantiemanagement 65, , ROC Harde kosten (ontwikkelkosten + kosten personal coaching deelnemers): inclusief BTW ,18 PROJECT TOTAAL ,18 BATEN begroting realisatie kostensoort Bijdrage Calibris Bijdrage Provincie: Regio West- Brabant Subsidie Ministerie VWS / BZ ,90 Subsidie Stichting PAZ Eigen bijdrage samenwerkende partijen (cofinanciering op basis van kapitalisering ureninzet + bijdrage uitkerende instantie personal coaching) AO Consult BV september

21 Toelichting en verantwoording gerealiseerde kosten WelSlagen West-Brabant Diversiteit & Alliantiemanagement: Dageninzet leden sectorgroep Zorg In de begroting is uitgegaan van twee bijeenkomsten van de Sectorgroep. In de praktijk is de Sectorgroep ook daadwerkelijk twee maal bij elkaar gekomen. Per lid van de sectorgroep is hiervoor telkens een halve dag begroot. Door de uitbreiding van het aantal participerende werkgevers in het project, is de totale dageninzet van de leden van de sectorgroep overschreden met 2 dagen. Deze overschrijding komt vooral voort uit de tijd die is gaan zitten in het inbedden van het WelSlagen traject binnen de eigen organisatie en het afstemmen hieromtrent met de adviseur alliantiemanagement. Daarnaast hebben een aantal leden van de Sectorgroep Zorg tweemaal deelgenomen aan een denktankbijeenkomst. Dageninzet leden werkgroep WelSlagen Diversiteit In totaal is de werkgroep gedurende het project drie maal bijeen gekomen. De werkgroep kende een brede vertegenwoordiging en bestond derhalve uit 22 leden. Per lid van de werkgroep is voor iedere bijeenkomst een halve dag begroot. De totale dageninzet van de werkgroep komt hiermee op 33 dagen, daar waar er 38 dagen waren begroot. Het aantal daadwerkelijk gemaakte dagen ligt dus iets lager dan aanvankelijk begroot, dit is te verklaren door het feit dat er geen aparte evaluatiebijeenkomst heeft plaatsgevonden, maar dat het project door de leden van de werkgroep geëvalueerd is in een reguliere werkgroepbijeenkomst. Dageninzet projectleiding De dageninzet (40 dagen) van de (externe) projectleiding is conform de begroting. Dageninzet adviseur diversiteit/alliantiemanagement De dageninzet van de adviseur alliantiemanagement is iets hoger dan begroot (+ 1,625 dagen). Deze overschrijding heeft plaatsgevonden omdat het samenbrengen van partijen tussen de verschillende regio s wat meer tijd heeft gekost dan vooraf ingeschat. Dageninzet ROC De dageninzet van het ROC is conform de begroting. AO Consult BV september

22 Harde kosten (ontwikkelkosten + kosten personal coach) Ontwikkelkosten De gemaakte ontwikkelkosten gedurende het project zijn in onderstaande tabel gespecificeerd. Activiteit Kosten ( ) Zorgcafe Certificaatuitreiking deelnemers 1.081,49 Alliantiemiddag werkbegeleiders en praktijkopleiders Bekostigd uit gelden WelSlagen diverse WelSlagen regio s Diversiteit Drechtsteden Verbreden/ uitbreiden functionaliteiten website Bekostigd uit gelden WelSlagen Welslagen Diversiteit Diversiteit Drechtsteden Inspiratieworkshop Diversiteit Bekostigd uit gelden WelSlagen Diversiteit Drechtsteden Vergader- communicatiekosten (incl. drukwerk) 848,41 Totaal ,90,- In zijn totaliteit is er ,90 uitgegeven aan ontwikkelkosten, waar een bedrag van ,- was begroot. Daar het WelSlagen traject in de regio Drechtsteden gelijktijdig liep met het traject in de regio West-Brabant zijn enkele activiteiten in gezamenlijkheid opgepakt. Een aantal van de activiteiten die betrekking hadden op implementatie in beide regio s (alliantiemiddag, verbreden website, inspiratieworkshop) zijn derhalve bekostigd uit de beschikbare gelden voor de regio Drechtsteden. Kosten inzet personal coach De kosten van de personal coach zijn gefinancierd (50/50) door enerzijds de subsidiegelden van de provincie (Regio West-Brabant) en anderzijds de betreffende uitkerende instanties. Op de volgende pagina wordt de besteding van deze gelden nader toegelicht. Totaal bedragen de gemaakte harde kosten ten aanzien van de personal coach ,- (te weten: 17 deelnemers gestart met toeleidingstraject maal 1.000,- per deelnemer + 12 deelnemers gestart met bbl traject maal 1.000, - per deelnemer). Verantwoording aanvraag en inzet gelden Provincie (regio West- Brabant) De gelden van de provincie (regio West-Brabant) zijn gelabeld als begeleidingsgelden per deelnemer. Voor wat betreft de begeleiding van de deelnemers is uitgegaan van een 50/ 50 financiering van enerzijds de provincie en anderzijds de uitkerende instanties. Daarbij geldt dat de begeleidingsgelden ( 1.000,- per deelnemer) door de uitkerende instantie zijn vergoed bij start van de deelnemer in het toeleidingstraject. Voor de provincie geldt dat de begeleidingsgelden ( 1.000,- per deelnemer) zijn vergoed bij start van de deelnemer in het bbl traject (na het met goed gevolg afronden van het toeleidingstraject). Voor dit WelSlagen traject geldt derhalve dat er 12 deelnemers zijn ingestroomd in het bbl traject, daarmee komt de bijdrage van de provincie uit op ,-. AO Consult BV september

23 Verantwoording aanvraag en inzet subsidiegelden Ministeries VWS en BZ De toegekende subsidie van de ministeries VWS en BZ bedraagt 25.00,- Conform de begroting zijn deze gelden aangewend voor enerzijds de bekostiging van een deel van de harde ontwikkelkosten, zijnde een bedrag van 8.795,90,- (te weten bekostiging van de certificaatuitreiking aan deelnemers en een deel van de bekostiging van het zorgcafe 2013) Anderzijds is 50% van de inzet van de projectleiding uit deze gelden bekostigd. Concreet betekent dit een vergoeding van de inzet van de projectleider voor 20 dagen. Tegen een dagtarief van 760,- is de bijdrage van de ministeries voor de projectleiding ,- De gerealiseerde bijdrage van de ministeries komt daarmee in zijn totaliteit op ,90,- Verantwoording aanvraag en inzet subsidiegelden St. Paz Conform de begroting is het beschikbare gestelde subsidiebedrag door de St. Paz benut voor de inzet van de adviseur alliantiemanagement. Zoals eerder omschreven heeft hier een geringe dagenoverschrijding plaatsgevonden: De dageninzet van de adviseur alliantiemanagement is iets hoger dan begroot (+ 1,625 dagen). Deze overschrijding heeft plaatsgevonden omdat het samenbrengen van partijen tussen de verschillende regio s wat meer tijd heeft gekost dan vooraf ingeschat. De totale kosten van de inzet van de adviseur alliantiemanagement bedraagt hierdoor ,- in plaats van ,-. In totaal is door de St. Paz een subsidiebedrag toegekend van ,-. Dit betekent dat vergoeding van de adviseur alliantiemanagement binnen het beschikbare gestelde bedrag blijft. Het resterende toegekende bedrag ( 3.134) is aangewend voor bekostiging van de volgende activiteiten (harde kosten): (Deel) bekostiging Zorgcafe AO Consult BV september

25 Bijlagen Bijlage 1 Overzicht leden Sectorgroep Zorg Bijlage 2 Overzicht leden Werkgroep Bijlage 3 Vragenlijst & Bevindingen Cultural Audit (tweede meting) Bijlage 4 Samenwerkingsconvenant Bijlage 5 Samenvatting Zorgcafe november 2012 Bijlage 6 Verslag inspiratie Workshop: Verder aan de slag met culturele diversiteit! Bijlage 7 Workshop TaalvakWerk & de Breedonk Bijlage 8 Verslag training diversiteit Bijlage 9 Persbericht certificering deelnemers AO Consult BV september

27 Bijlage 1 Overzicht leden Sectorgroep Zorg Organisatie Gemeente Roosendaal Gemeente Breda Gemeente Etten Leur Gemeente Oosterhout RpA Regio West-Brabant UWV ROC West-Brabant (Kellebeek college) ROC West-Brabant (Vitalis college) Surplus Zorg Thebe Raffy Zorg Tante Louise-Vivensis WZC De Breedonk Stichting Elisabeth Breda Stichting Groenhuysen Het Hoge Veer SBO De Volkaert Calibris AO Consult Naam Gerrit van Romunde Tanja Willemsen/ Marc de Roos Michiel Puts Teus Kortlever Astrid Persons Wim Erkelens Karin van de Nieuwenhuizen/ Francien Hagenaars Liesbeth Hagenaars Veronique Schram Ronald de Pijper Gert van de Pluijm Jack Brouwers / Rian van Beek Kees de Roos Jan Christiaens / Rob van den Bosch Dennis van Tilborg Anja Burger Frans Sondag Gertjan Philippart/ Marij van den Nouweland Sanne Wouters / Judith de Ruijter AO Consult BV september

29 Bijlage 2 Overzicht leden Werkgroep Organisatie Gemeente Roosendaal Gemeente Roosendaal Gemeente Breda Gemeente Etten Leur Gemeente Oosterhout UWV WERKbedrijf Leerwerkadvies Leerwerkadvies ROC West-Brabant (Vitalis college) ROC West Brabant (Kellebeek College) Surplus Zorg Thebe Woonzorgcentrum Raffy Zorg WZC De Breedonk De Volckaert Hooge Veer Stichting Groenhuijsen Stichting Elisabeth Breda Tante Louise - Vivensis Tante Louise - Vivensis Amphia ziekenhuis Calibris Calibris Personal Coach AO Consult/Calibris Naam Marja Sinke Iris Rense Mila Starcevic Mara Theijssen Ruud Schalken Winny van der Burgt Ilonka Martens Winny van der Burgt Karel Gerretse Monique Leijdekkers Lian O Brien Nienke Heijnen / Anja Hermans Lia Jansen Fanny van Dun / Chantal Barth Lia Backx Miranda Feskens Karin von der Fuhr Jeanne Demmers Judy van Hoof Monique Hendrickx Corry Jeurgens Gwen Smit Marij van den Nouweland Yvonne van der Lugt Sanne Wouters AO Consult BV september

31 Bijlage 3 Vragenlijst & Bevindingen Cultural Audit (tweede meting) Vragenlijst cultural audit (tweede meting) 1. Wat is de huidige samenstelling van uw personeelsbestand (% autochtoon, % allochtoon)? 2. Hoe is de verdeling allochtonen naar functieniveau? (uitvoerend, middenkader, leidinggevend) 3. In welke mate vormt het personeel een afspiegeling van de beroepsbevolking in het werkgebied? 4. Staat diversiteit onder personeel in verhouding tot diversiteit onder klanten/ zorgvragers? 5. Bestaat er inzicht in de in -, door -, en uitstroom van personeel, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar verschillende groepen? (Zo ja, hoe liggen deze verhoudingen?) 6. Wordt bij de uitvoer van personeelsbeleid rekening gehouden met diversiteit (werving, selectie, functioneringsgesprekken etc.)? (Zo ja, op welke wijze?) 7. Hoe zou u het draagvlak voor diversiteitsbeleid in de organisatie omschrijven? (bijvoorbeeld: helemaal niet/ slecht of uitstekend/ volledig) 8. In hoeverre is binnen uw organisatie tijd en geld beschikbaar voor diversiteitsbeleid? Zijn hier intern afspraken over gemaakt? 9. Is de visie op diversiteitsbeleid schriftelijk vastgelegd (zo ja, hoe luidt deze visie?)? 10. Wordt door het management actief vorm gegeven aan diversiteitbeleid? (Zo ja, op welke wijze?) 11. Zijn voor de uitvoering van diversiteitsbeleid concrete doelen en resultaten vastgelegd? (Zo ja, welke?) 12. Worden medewerkers uit alle functielagen betrokken bij de ontwikkeling van diversiteitsbeleid? (Zo ja, op welke wijze?) AO Consult BV september

32 13. Houdt de organisatie expliciet rekening met de toenemende groep allochtone zorgvragers? (Zo ja, waar blijkt dat uit?) 14. Houden medewerkers bij de uitvoer van hun werkzaamheden expliciet rekening met allochtone zorgvragers? (Zo ja, op welke wijze?) 15. Wat voor imago heeft de organisatie onder allochtonen in de lokale gemeenschap? Bevindingen Cultural Audit (tweede meting) De cultural audit heeft plaatsgevonden bij de instellingen die ook participeerden in het eerste traject WelSlagen Diversiteit. Bij de grote instellingen is gemiddeld 12, 5% van de medewerkers van allochtone afkomst. Daarbij valt op dat verreweg de meeste allochtone medewerkers op uitvoerend niveau werkzaam zijn en slechts in geringe mate vertegenwoordigd zijn op managementposities. Eén instelling heeft wel 2 allochtone projectleiders, die zich bezig houden met diversiteitsbeleid en interculturalisatie binnen de instelling. In de regio West-Brabant is gemiddeld 22,5% van de beroepsbevolking allochtoon. Met een medewerkerspercentage van 12,5% van allochtone afkomst is de doelgroep in de sector zorg en welzijn dus nog ondervertegenwoordigd ten opzichte van de autochtone beroepsbevolking. Opvallend is dat de meeste instellingen geen duidelijk overzicht hebben (wordt niet geregistreerd) van de achtergrond van hun zorgvragers. Een aantal instellingen geeft aan momenteel bezig te zijn dit in kaart te brengen. De inschatting is dat gemiddeld genomen 2% van alle zorgvragers momenteel van allochtone afkomst is. Ten opzichte van de eerste verrichtte meting blijkt dat zorginstellingen zich steeds meer bewust worden van het eigen diversiteitsbeleid. Zo geven zij aan dat aan de werving van leerlingen van allochtone komaf nu meer aandacht wordt geschonken dan voorheen, bijvoorbeeld door te kiezen voor andere wervingsmethoden om juist deze doelgroep optimaal te bereiken. Ook worden allochtone leerlingen door een aantal instellingen gefaciliteerd om extra taallessen te volgen gedurende werktijd. Diversiteitsbeleid wordt steeds vaker omarmd door het management van de zorginstellingen, maar vaak nog vorm gegeven door participatie aan verschillende projecten (zoals WelSlagen en Kleurrijk Zorgen). Door één instelling is een fte vrijgemaakt voor het aannemen van een projectleider diversiteit en een andere instelling is bezig het diversiteitsbeleid binnen de instelling schriftelijk vast te leggen. Middels werkgroepen en koffiesessies met allochtone medewerkers wordt hiervoor input gegenereerd. Instellingen maken overigens bij functioneringsgesprekken of verzuimbeleid meestal geen onderscheid tussen allochtone en autochtone medewerkers. AO Consult BV september

33 Ten aanzien van het imago van de zorginstellingen bij allochtonen in de lokale gemeenschap wordt opgemerkt dat dit per instelling (en locatie) zeer verschillend is. Wel besteden zorginstellingen hier over het algemeen steeds meer aandacht aan, door bijvoorbeeld actief de samenwerking te zoeken met vrijwilligersorganisaties in de betreffende wijk, waardoor allochtonen eerder de weg naar de instelling weten te vinden. Samenvattend en ten opzichte van de eerste cultural audit wordt geconcludeerd dat de zorginstellingen zich steeds meer bewust lijken te worden van het belang van diversiteitsbeleid en interculturalisatie. Een goede registratie (aantal allochtone werkzaam in de instelling, aantal allochtone zorgvragers etc.) blijft voor de meeste instellingen echter nog wel een aandachtspunt. Mede hierdoor is het lastig om exact inzichtelijk te maken welke groei instellingen op dit gebied door maken. AO Consult BV september

35 Bijlage 4 Samenwerkingsconvenant SAMENWERKINGSCONVENANT WELSLAGEN WEST BRABANT Start: februari 2013 Versie: Definitief (oktober 2012) AO Consult BV september

36 Inleiding Vanaf het jaar 2007 wordt er in de regio West Brabant intensief samen gewerkt aan het vergroten van de instroom uit de arbeidsreserves in de sector zorg en welzijn. Eerst onder de noemer van het Branchepaspoort zorg, welzijn en kinderopvang, later middels het Project Welslagen. In de afgelopen jaren ( ) is sterk geïnvesteerd in het versterken en verbreden van het toeleidingstraject in de regio en het terugdringen van uitval in zowel het toeleidings- als het daarop volgende bbl-traject. Het Welslagen project werd daarbij financieel ondersteund door bijdragen van Calibris en subsidie van het Ministerie van VWS. Bovengenoemde investeringen en ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat het project Welslagen inmiddels breed omarmd wordt in West Brabant. Naast het reguliere Welslagen traject is daarnaast toenemende interesse en behoefte aan variaties hierop. Enerzijds wordt daarbij een behoefte gesignaleerd aan doelgroepvariatie (bijvoorbeeld de variant diversiteit) en anderzijds aan sectorale varianten. Regionale inbedding en implementatie van het Welslagen traject is een belangrijke voorwaarde voor zowel een goede uitvoer en borging van de trajecten, als voor de verdere doorontwikkeling (aansluitend op de actualiteit) van het traject. Deze samenwerkingsovereenkomst heeft betrekking op de continuering van het traject Welslagen (Diversiteit) in de regio West Brabant en is bindend voor alle in het project participerende partijen. Conform de gemaakte afspraken in de sectorgroep Zorg, wordt in februari 2013 gestart met het toeleidingstraject Welslagen, waarin naast de instroom ook wordt ingezet op het behoud van medewerkers en alliantiemanagement tussen de participerende werkgevers. Om het traject Welslagen succesvol in de regio West Brabant te continueren zijn allereerst de volgende voorwaarden en uitgangspunten gedefinieerd: - Behoefte/ vraag van werkgevers staat centraal; - Draagvlak onder werkgevers in de regio; - Draagvlak onder participerende gemeenten, UWV WERKbedrijf en onderwijsinstellingen in de regio; - Verbreden van het project : Betere benutting stille regionale arbeidsreserves en (meer) betrekken van de sector welzijn in het project; - Calibris blijft als eigenaar van het concept Welslagen de regie voeren bij opzet en uitvoering van de Welslagen trajecten in de regio West Brabant; - Per partij (werkgevers, onderwijs, gemeenten en UWV WERKbedrijf) wordt gestreefd naar één of twee kartrekkers ; - Gestreefd wordt naar jaarlijkse nieuwe startmomenten; - Er wordt jaarlijks een nieuw samenwerkingsconvenant (m.b.t. de implementatie) opgesteld en ondertekend door de samenwerkende partijen. AO Consult BV september

37 Invulling toeleidingstraject Welslagen 2013 In februari 2013 gaat het toeleidingstraject Welslagen van start. In de tweede helft van 2012 wordt onder de projectpartners geïnventariseerd: - of zij al dan niet participeren; - de specifieke eisen, wensen en behoeften; - welke rol zij voor de eigen organisatie zien weggelegd. De invulling van het traject Welslagen blijft bestaan uit een toeleidingstraject van twintig weken en aansluitend de doorstroom naar een regulier bbl-traject, waarvan het uiteindelijke doel kwalificatie op niveau 3 is. Onderstaand wordt de opzet van het Welslagen traject schematisch weergegeven. Schematische weergave traject Uitkering Salaris Voorfase Toeleidingstraject Jaar 1 BBL Niveau 2 Jaar 2 BBL Niveau 3 Jaar 3 BBL Niveau 3 Voorlichting Werving Selectie Testen Matchen 20 weken stage bij werkgever (3 dagen per week), 1 dag onderwijs (ROC) Baangarantie In samenspraak met UWV en gemeenten Intensieve begeleiding deelnemers: Studieloopbaanadviseur, Werkbegeleider, Jobcoach Welslagen Intensieve monitoring voortgang individuele deelnemers Monitoring en Evaluatie NB: De eerste anderhalf jaar van het traject zal leiden tot toeleiding naar niveau 2, daarna volgt in anderhalf jaar toeleiding naar niveau 3. De genoemde baangarantie geldt alleen voor het deel van het traject dat toe leidt naar niveau 3. Doel van het convenant Dit convenant is bedoeld om een samenwerkingsovereenkomst tussen de samenwerkende partijen aan te gaan voor regionale continuering en uitvoering van het traject Welslagen. Het onderhavige convenant betreft de uitvoering van het toeleidingstraject welslagen traject zoals dat in februari 2013 van start gaat. AO Consult BV september

38 Financiering De financiering van de kosten van het traject wordt voor een belangrijk deel uit subsidie gegenereerd. Voorafgaand aan het te starten traject worden de financiële mogelijkheden in kaart gebracht. Hierbij wordt o.a. gebruik gemaakt van loonkostensubsidies en subsidies voor opleiding en begeleiding van werknemers uit specifieke doelgroepen: - WVA scholing (32 uur, 12 maanden) - WVA startkwalificatie (32 uur, 12 maanden) - Interventiesubsidie - Baanbonus Breda (BBB) of Baanbonus - Stagefonds - ESF Actie Jeugd (Calibris/ OAH) - Start Foundation (Z-je) N.B: Bovenstaande vormen van financiering zijn persoonsgebonden (afhankelijk van de achtergrond en (uitkering)situatie van betreffende deelnemer). Naast deze vorm van persoonsgebonden financiering wordt in de tweede helft van 2012 onderzocht of en in hoeverre hierover regionale afspraken met partners kunnen worden gemaakt. Deelnemers kunnen pas starten met het traject indien financiering van de trajectkosten geheel gedekt is. Participanten Voor regionale implementatie en succesvolle toeleiding is samenwerking tussen de belanghebbende partijen van groot belang. De participanten in dit project zijn: - Participerende werkgevers - ROC West Brabant - Gemeenten (Breda, Roosendaal, Etten-Leur, Bergen op Zoom, Oosterhout, Geertruidenberg) - UWV WERKbedrijf - Calibris - Regio West Brabant Om de belangen en bevoegdheden duidelijk te kunnen structureren, is gekozen voor een samenwerkingsstrategie. De samenwerking tussen de participanten is vastgelegd in onderhavig convenant. Samenwerking impliceert ook het erkennen van elkaars verantwoordelijkheden. Door te kiezen voor samenwerking wordt de organisatie en implementatie van het traject erop gericht om overzicht te houden, informatie eenduidig en compleet te verzamelen en te gebruiken en aan elkaar verantwoording af te leggen. Bovendien ontstaat de gelegenheid zo efficiënt mogelijk te werken en in goed overleg verbeteringen aan te brengen. AO Consult BV september

39 Organisatiestructuur Sectorgroep zorg De verschillende regionale arbeidsmarktinitiatieven en ontwikkelingen in de regio West Brabant vertonen een duidelijk raakvlak met elkaar (Welslagen, uitvoeringsprogramma RPA, werkgroepen RPA). Verbinding vindt plaats in de sectorgroep Zorg. Deze sectorgroep heeft ten doel smart doelstellingen voor regionaal arbeidsmarktbeleid betreffende de zorgsector te definiëren en flexibel in te spelen op ontwikkelingen, waarbij initiatieven van participanten kunnen leiden tot nieuwe projecten. Welslagen voert hierin momenteel de hoofdmaat, maar desgewenst kan in de (nabije) toekomst verbreding plaatsvinden. De sectorgroep zorg bestaat uit beslissingsbevoegde vertegenwoordigers van de werkgevers, het ROC West Brabant, gemeente(n), UWV WERKbedrijf, Regio West Brabant en Calibris. De sectorgroep vergadert (in principe) twee keer per jaar en bepaalt (op hoofdlijnen) de koers voor de Welslagen trajecten, aansluitend op de actualiteit. Kerngroep Welslagen Naast de sectorgroep Zorg wordt een regionale kerngroep opgericht waarmee tenminste eenmalig, maar bij voorkeur jaarlijks of halfjaarlijks een brainstormsessie plaatsvindt. Deze kerngroep bevat een afvaardiging van vertegenwoordigers van gemeenten, UWV Werkbedrijf, de Regio West Brabant het ROC West Brabant, 1 a 2 werkgevers (voortrekkers) en Calibris. Doel van deze bijeenkomsten is het optimaliseren van de regionale inbedding van Welslagen. Daarnaast biedt een dergelijk platform ook ruimte voor de ontwikkeling en het signaleren van regionale behoeften, waar (o.a. mogelijkerwijs middels varianten van het traject Welslagen) op kan worden ingespeeld. De uitkomsten van de regionale kerngroep worden getoetst in de sectorgroep Zorg. Ontwikkel/ werkgroepen Welslagen (indien gewenst en/ of noodzakelijk) Indien het voor de voortgang of verbetering van het traject Welslagen wenselijk en/ of noodzakelijk is dat er nieuwe producten (bijvoorbeeld draaiboeken, opleidingsprogramma, instrumenten) dienen te worden ontwikkeld zal een ontwikkel-/werkgroep Welslagen worden samengesteld. Het betreft hier geen structurele overlegvorm. Betrokken projectpartners worden tijdig door de projectleider benaderd indien het gewenst is dat de betreffende projectpartner participeert in de ontwikkel/ werkgroep. Calibris Calibris voert de centrale regie ten behoeve van de continuering en legt de verbinding tussen werkgevers, onderwijs en overheid. Partners kunnen daarnaast een beroep blijven doen op Calibris vanuit hun reguliere taakstelling, te denken valt hierbij aan het ondersteunen en adviseren van werkgevers en het bieden van cursussen aan werk-/praktijkbegeleiders. Calibris speelt een actieve rol in het delen en verspreiden van kennis en legt de verbinding met zowel landelijke als regionale ontwikkelingen en ervaringen. AO Consult BV september

40 Algemene afspraken en intenties Deelnemende partijen onderschrijven de volgende algemene afspraken en intenties: 1. De samenwerking tussen partijen houdt in dat een ieder zich optimaal inzet om werkzoekenden die in aanmerking komen voor een kwalificatie in de sector zorg zo goed mogelijk te faciliteren en te begeleiden zodat een maximaal aantal deelnemers gekwalificeerd kan worden op bbl-niveau 3 in zorg en welzijn. Dit uiteraard voor zover het taken betreft waar de betreffende partij voor verantwoordelijk is; 2. In de periode september 2012 januari 2013 worden werkzoekenden door de samenwerkende partijen geïnformeerd over de mogelijkheden van het traject Welslagen en worden deelnemers geworven, getest en geselecteerd; 3. De samenwerkende partijen bepalen in gezamenlijkheid hoe de werving, intake en selectie van deelnemers wordt vormgegeven en welke instrumenten/tests hierbij worden ingezet. 4. In het traject wordt waar wenselijk gebruik gemaakt van de producten en instrumenten die in het kader van Welslagen 2 West Brabant reeds zijn ontwikkeld; 5. De samenwerkende partijen werken actief mee aan het werven en selecteren van deelnemers en houden hierbij rekening met de geschiktheid van potentiële kandidaten voor beide trajecten en de financiële haalbaarheid; 6. De werkgever is eindverantwoordelijk voor de beoordeling van kandidaten m.b.t. de geschiktheid voor deelname aan het traject (bijv. qua taalniveau, capaciteiten, profiel). Hierin wordt de werkgever geadviseerd door het ROC West Brabant, op basis van de intake/testresultaten; 7. Deelname aan het traject is alleen mogelijk voor kandidaten wanneer de financiële regelingen waarop zij recht hebben voldoende toereikend zijn voor het dekken van de kosten. De gemeenten brengen tijdig voor de eigen kandidaten de financiële regelingen in kaart en geeft aan voor welke gemeentekandidaten de bijdragen uit de diverse regelingen wel/niet toereikend zijn conform de afspraken tussen de samenwerkende partijen. Het UWV WERKbedrijf adviseert over de financieringsopties voor de UWV-kandidaten voor de periode van het toeleidingstraject. Het UWV WERKbedrijf en de gemeenten informeren de andere samenwerkende partijen hierover; 8. In februari 2013 start het toeleidingstraject Welslagen. 9. Het toeleidingstraject kent een duur van 20 weken 3. Het toeleidingstraject wordt altijd afgesloten middels een formeel go/ no go moment. De deelnemers die het 2 Copyright Calibris 3 Toeleidingstrajecten kennen in principe een duur van 20 weken, in overleg en samenspraak met de betrokken projectpartners kan hier eventueel van worden afgeweken. Echter geldt dat hierbij te allen tijde gestuurd wordt op het aantal verplichte SBU s (per jaar mogelijkerwijs aan verandering onderhevig). AO Consult BV september

41 toeleidingstraject met een go afsluiten, krijgen aansluitend een bbl-contract bij de betreffende werkgever; 10. Participerende werkgevers stellen een vooraf vastgesteld aantal plekken voor het toeleidingstraject van 20 weken beschikbaar en garanderen daarmee gelijktijdig het aantal beschikbare bbl-plaatsen voor deze deelnemers; 11. De kosten die gemoeid zijn met het toeleidingstraject van deelnemers worden gezamenlijk gedragen door de participerende projectpartners. Voor het daarop volgende bbl-traject wordt door werkgevers gebruik gemaakt van financiën in het kader van de beschikbare regelingen (zoals WVA scholing); 12. De samenwerkende partijen geven in gezamenlijkheid vorm aan de PR en communicatie rondom het traject; 13. Ten behoeve van het realiseren van de eerder genoemde doelstellingen houden partijen zich aan de gemaakte afspraken. Partijen verplichten zich tot het doen van investeringen in het kader van deze samenwerking; 14. Alle partijen delen de ervaringen en leveren een actieve bijdrage aan kennisuitwisseling; 15. Deze samenwerkingsovereenkomst wordt aangegaan voor de periode september 2012 tot en met september 2013; 16. Deelnemende partijen sluiten jaarlijks in gezamenlijkheid een nieuw samenwerkingsconvenant af ten behoeve van de uitvoer van de Welslagen trajecten in de regio West Brabant: 17. Indien zich ten aanzien van een partij onvoorziene omstandigheden voordoen welke van dien aard zijn dat de partij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten, zullen partijen onderling overleg plegen teneinde te bezien of zij tot overeenstemming kunnen komen omtrent een wijziging van de overeenkomst met het oog op de omstandigheden; 18. Indien en voor zover sprake is van geschillen voortvloeiende uit of verband houdende met deze overeenkomst, zullen partijen deze geschillen zoveel mogelijk in onderling overleg trachten op te lossen; 19. Op deze overeenkomst is het Nederlands recht van toepassing. AO Consult BV september

42 Specifieke afspraken werkgevers Welslagen West Brabant De werkgevers committeren zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Stelt een vooraf vastgesteld (minimaal) aantal plekken voor het traject Welslagen 2013 en daarop volgende bbl-traject beschikbaar en garandeert dat deze plekken uitsluitend ten goede komen aan kandidaten voor het Welslagen traject; 2. Plaatsing van deelnemers in het traject vindt plaats op basis van de geldende intake- en selectieprocedure voor het traject Welslagen (o.a. AMN test, taaltest, selectiegesprekken, sollicitatiegesprekken etc.). De werkgever beslist welke kandidaat binnen de eigen organisatie geplaatst wordt; 3. Bij succesvol afronden van het eerste deel van het traject Welslagen (ofwel bij een voldoende beoordeling door de opleiding en werkgever) heeft de deelnemer een baangarantie 4 voor het bbl-traject, bij de werkgever waar hij/zij stage heeft gelopen; 4. Draagt een deel van de kosten die gemoeid zijn met het traject Welslagen, zoals de begeleidingskosten voor praktijkopleiding (alsmede de kosten voor de benodigde inentingen); 5. Zorgt voor informatie over de werkplekken binnen de instelling die in aanmerking komen voor het traject; 6. Zorgt voor specifieke informatie ten aanzien van het gewenste profiel van deelnemers (zoals leeftijd, opleidingsniveau, taalvaardigheid, verlangde beschikbaarheid van deelnemers, werkbelasting / studiebelasting, e.d.); 7. Zorgt bijvoorbeeld in de persoon van een manager of opleidingsfunctionaris voor een vertegenwoordiger die namens de instelling een actieve bijdrage levert aan de intake en selectie van deelnemers voor het traject: 8. Zorgt voor informatie over de financiële vergoeding aan deelnemers in het bbl-traject en de vooruitzichten na het bbl-traject; 9. Sluit een leerarbeidsovereenkomst met de deelnemers voor de bbl-opleiding; 10. Zorgt op alle niveaus binnen de organisatie voor voldoende draagvlak en commitment ten aanzien van het Welslagen traject en de Welslagen doelgroep; 11. Participeert in de sectorgroep Zorg West Brabant, levert inhoudelijke bijdragen. Participatie in de sectorgroep vindt plaats door een vertegenwoordiger van de werkgever welke beslissingsbevoegd is binnen de eigen instelling; 12. Deelt ervaringen, levert een actieve bijdrage aan kennisuitwisseling; 4 Deze baangarantie geldt alleen voor niveau 3. AO Consult BV september

47 Specifieke afspraken gemeenten De participerende gemeenten committeren zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Geeft informatie en advies aan werkzoekenden en werkenden over het traject Welslagen; 2. Screent in de eigen bestanden welke kandidaten in aanmerking komen voor het traject Welslagen; 3. Informeert de sectorgroep Zorg tijdig welke doelgroep(en) voor het traject in aanmerking komen (bijvoorbeeld nuggers); 4. Zorgt ervoor dat deelnemers uit het eigen bestand het toeleidingstraject kunnen doorlopen met behoud van uitkering; 5. Zorgt ervoor dat deelnemers financiering krijgen voor de onkosten die zij maken tijdens het toeleidingstraject een het daaraan voorafgaande voorlichtings- en intaketraject (o.a. vergoeding testen, cursusgeld, kosten leermiddelen en reiskosten); 6. Brengt de beschikbare reguliere financiële middelen voor de bekostiging van het traject voor ieder van de kandidaten in kaart, waarbij voor iedere kandidaat wordt aangegeven of de financiële regelingen waar hij/ zij recht op heeft al dan niet toereikend zijn voor deelname aan het traject; 7. Informeert de samenwerkende partijen over de uitkomsten van de financiële screening (financiële go/ no go per individuele kandidaat); 8. Levert een bijdrage aan het opstellen van financiële dossiers voor de individuele deelnemers m.b.t. de financiële ondersteuning en planning voor het traject. 9. Adviseert over de uitvoering van dit financieel dossier voor de kandidaten uit het eigen bestand gedurende het gehele traject; 10. Zorgt ervoor dat eventueel belemmerende factoren m.b.t. de uitkeringssituatie van deelnemers snel en effectief worden aangepakt zodat deze factoren de voortgang van de deelnemers in het traject niet vertragen; 11. Zorgt voor een vaste contactpersoon als aanspreekpunt voor het traject Welslagen; 12. Participeert in de sectorgroep Zorg. AO Consult BV september

51 Specifieke afspraken UWV WERKbedrijf Het UWV WERKbedrijf committeert zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Geeft informatie en advies aan werkzoekenden over het traject Welslagen; 2. Screent in de eigen bestanden welke kandidaten in aanmerking komen voor de trajecten Welslagen; 3. Informeert de sectorgroep Zorg tijdig welke doelgroep(en) voor het traject in aanmerking komen; 4. Zorgt ervoor dat deelnemers uit het eigen bestand het toeleidingstraject kunnen doorlopen met behoud van uitkering; 5. Zorgt ervoor dat deelnemers (zijnde klanten van het UWV WERKbedrijf die daadwerkelijk het traject volgen) financiering krijgen voor de onkosten die zij maken tijdens het toeleidingstraject en het daaraan voorafgaande voorlichtings- en intaketraject (o.a. vergoeding testen, cursusgeld, kosten leermiddelen en reiskosten); 6. Brengt de beschikbare reguliere financiële middelen voor de bekostiging van het traject voor ieder van de kandidaten in kaart voor de duur van het toeleidingstraject, waarbij voor iedere kandidaat wordt aangegeven of de financiële regelingen waar hij/ zij recht op heeft al dan niet toereikend zijn voor deelname aan het traject; 7. Informeert de samenwerkende partijen over de uitkomsten van deze financiële screening voor de duur van de toeleidingstrajecten (financiële go/ nog go per individuele kandidaat) 8. Levert een bijdrage aan het opstellen van financiële dossiers voor de individuele deelnemers m.b.t. de financiële ondersteuning en planning voor het traject. 9. Adviseert over de uitvoering van dit financieel dossier voor de duur van het toeleidingstraject voor de kandidaten uit het eigen bestand; 10. Zorgt ervoor dat eventuele belemmerende factoren m.b.t. de uitkeringssituatie van deelnemers snel en effectief worden aangepakt zodat deze factoren de voortgang van de deelnemers in het traject niet vertragen; 11. Zorgt voor een vaste contactpersoon als aanspreekpunt voor het traject Welslagen. 12. Participeert in de sectorgroep Zorg. AO Consult BV september

53 Specifieke afspraken ROC West Brabant Het ROC West Brabant committeert zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Biedt maatwerk t.b.v. het toeleidingstraject Welslagen; 2. Voert gewenste aanpassingen door in het toeleidingstraject, onder andere op basis van eerder opgedane ervaringen, specifieke wensen en behoeften van de participerende werkgevers en veranderende weten regelgeving met betrekking tot o.a. inschrijving van de deelnemers; 3. Garandeert dat met de invulling van het toeleidingstraject wordt voldaan aan de geldende minimum vereiste van de onderwijsinspectie; 4. Committeert zich aan het minimum van veertien deelnemers per toeleidingstraject; 5. Zorgt voor uitvoering van de scholing van deelnemers in het toeleidingstraject; 6. Zorgt voor duidelijke informatie ten aanzien van het gewenste profiel van deelnemers (o.a. opleidingsniveau, taalvaardigheid, studiebelasting e.d.); 7. Zorgt voor informatie over andere wensen, eisen en randvoorwaarden met betrekking tot deelname aan de toeleidingstrajecten en het bbl-traject, zoals opleidingskosten, kosten voor leermiddelen e.d.; 8. Organiseert voorlichting, intake en testdagen geeft tijdens deze dagen informatie en advies over scholing en het traject Welslagen aan kandidaten; 9. Adviseert werkgevers en andere projectpartners over de geschiktheid van kandidaten voor deelname aan het traject, op basis van de uitkomsten van intake/ testen; 10. Voert de regie over de communicatie richting kandidaten vanaf het moment dat deelnemers het selectieproces instromen (testen, toelatingsbeslissing, opleidingstraject etc.); 11. Draagt zorg voor monitoring van de kandidaten gedurende het toeleidingstraject; 12. Biedt aan gekwalificeerde kandidaten een aansluitende, passende beroepsopleiding in Zorg en Welzijn in de vorm van een bbl- traject, dit na overleg met de werkgever; 13. Zorgt voor voldoende menskracht om de regiefunctie en de noodzakelijke uitvoerende werkzaamheden uit te voeren; 14. Participeert in de sectorgroep Zorg. AO Consult BV september

55 Specifieke afspraken Calibris Calibris committeert zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Treedt op als penvoerder namens de samenwerkende partijen; 2. Verzorgt het projectmanagement; 3. Zorgt voor inbedding en afstemming (betreffende de productontwikkeling) in het landelijke Calibris Project Welslagen ; 4. Zorgt voor financiële ondersteuning in het kader van het Welslagen programma; 5. Benadert en adviseert werkgevers in de regio m.b.t. vraagstukken op het gebied van in- en doorstroom; in samenspraak met partners; 6. Organiseert en verzorgt in samenspraak met partners voorlichtingsactiviteiten in de regio; 7. Faciliteert, adviseert en biedt waar nodig ondersteuning t.b.v. de implementatie en uitvoering van de toeleidingstrajecten zorg en welzijn in de regio; 8. Biedt professionaliseringstrajecten en ondersteuning voor opleidings- /begeleidingsmedewerkers; 9. Geeft advies met betrekking tot het opleidingstraject en andere relevante onderwerpen vanuit eerder opgedane ervaringen; 10. Participeert in de projectstuur- en eventuele werkgroepen conform projectplan, levert inhoudelijke bijdragen; 11. Voert activiteiten uit t.b.v. de voorbereiding, uitvoering, monitoring en evaluatie van het project conform het projectplan; 12. Deelt ervaringen, levert een actieve bijdrage aan kennisuitwisseling; 13. Coördineert en geeft uitvoering aan de projectadministratie. AO Consult BV september

57 Specifieke afspraken Regio West-Brabant De regio West-Brabant committeert zich aan de volgende specifieke afspraken: 1. Draagt zorg voor de verbinding tussen het traject Welslagen en het uitvoeringsprogramma van het RpA en de strategische agenda West-Brabant; 2. Geeft informatie over regionale (arbeidsmarkt)ontwikkelingen in relatie tot het traject Welslagen; 3. Participeert in de sectorgroep Zorg; AO Consult BV september

59 Bijlage 5 Samenvatting Zorgcafé november 2012 Versie 1.0 Datum Samenvatting Zorgcafe 29 november 2012 AO Consult BV september

60 Persuitnodiging Stichting Elisabeth, Woonzorgcentrum Raffy en Calibris organiseren Zorgcafé Het thema van het Zorgcafé is de dynamiek van de dialoog in culturele diversiteit 22 november 2012 Door Stichting Elisabeth en Woonzorgcentrum Raffy is in 2011 het initiatief genomen voor een project Verbinding van diversiteit. Een van de verbindende factoren was het project WelSlagen Diversiteit van Calibris. Samen hebben deze drie organisaties besloten de alliantie aan te gaan met collega-zorginstellingen om hun best practices op het gebied van culturele diversiteit te delen. Dit doen zij tijdens een zorgcafé op donderdagmiddag 29 november a.s. De middag is bedoeld voor directies, P&O functionarissen, opleidingsfunctionarissen en leidinggevenden/managers van zorg-, welzijns- en onderwijsinstellingen in Brabant. Tijdens deze middag worden er twee workshops en een presentatie over de taal is cruciaal georganiseerd. Workshop 1 wordt verzorgd door Woonzorgcentrum Raffy en gaat over de cultuur en benadering van cliënten door professionals. Hoe geef je inhoudelijke culturele zorg vorm en wat zijn de keuzes daarin. Workshop 2 geïnitieerd door Calibris: Zorg verbindt alle culturen wordt verzorgd door Jos Artz (ArtzAdvies). Vanuit deze kernovertuiging maakt Jos u bewust van de kansen die de multiculturele samenleving ons biedt. Kleurrijke zorg voor kleurrijke zorgvragers. Hierbij gaat Jos uit van de toegevoegde waarde van het verschil tussen individuen, culturen en etniciteit. Presentatie de taal is cruciaal wordt verzorgd door Stichting Elisabeth i.s.m. Taalvakwerk. Hierin wordt helder hoe essentieel de taal is in de communicatie naar de cliënten en naar elkaar. De alliantie en het delen van best practices staan centraal De stijgende vraag naar diversiteit in de zorg en het inkrimpen van de arbeidsmarkt (dubbele vergrijzing) leiden al jaren tot een veranderende vraag van en naar medewerkers. Binnen Stichting Elisabeth, Woonzorgcentrum Raffy en Calibris, is hier al jaren op ingespeeld en er is een grote know how op het gebied van culturele diversiteit aanwezig. Een logisch gevolg hiervan was dat ze de verbinding met elkaar gezocht hebben. Maar dat is niet genoeg. Ze willen de know how ook delen met collega-instellingen. Want het delen van best practices en de alliantie met elkaar aangaan zorgt voor een nog betere kwaliteit van de zorgverlening. Nieuwsgierig geworden? De zorginstellingen Elisabeth en Raffy en het kenniscentrum Calibris nodigen u graag uit om aanwezig te zijn! AO Consult BV september

61 MEER INFORMATIE ORGANISATIES Calibris Als kenniscentrum voor leren in de praktijk in zorg, welzijn en sport is Calibris verantwoordelijk voor erkenning van leerbedrijven en vaststelling van kwalificaties. In het verlengde van deze wettelijke taken ligt een expertise die veel meer omvat. Calibris verkent de markt. Brengt landelijk en regionaal betrokken partijen bijeen. Initieert maatschappelijk relevante projecten. Ontwikkelt innovatieve en effectieve oplossingen. Alles gericht op één doel: meer balans en dynamiek op de arbeidsmarkt. Zo levert Calibris een waardevolle bijdrage om beroepspraktijk en beroepsonderwijs soepel op elkaar aan te laten sluiten. Stichting Elisabeth Stichting Elisabeth een betrouwbare partner voor wonen, welzijn en zorg. Zelf invulling geven aan het bestaan, is wat elk mens in iedere levensfase wil. Stichting Elisabeth biedt hiervoor een breed palet aan kennis, producten en diensten. Dit kunnen wij aan huis leveren, maar ook in onze goed verzorgde en gastvrije wooncentra. Onze zorgen dienstverlening gaat uit van de wensen en behoeften van onze cliënten en is 24 uur per dag beschikbaar. Respect, aandacht, passie en toewijding zijn de kernwaarden wij voor staan. Woonzorgcentrum Raffy Bij Woonzorgcentrum Raffy wordt de zorgvraag van Indische, Molukse en Turkse ouderen die in een verzorgingshuis wonen mede bepaald door hun culturele achtergrond. Raffy maakt zich sterk om deze groepen een zo goed mogelijke zorg, gesneden op de eigen achtergronden en cultuur, te bieden. Bij Raffy staat de kwaliteit van leven voorop. Extra aandacht wordt besteed aan: cultuur geschiedenis normen en waarden specifieke gebruiken en daaraan gekoppelde leefgewoonten taal AO Consult BV september

62 Verslag van presentaties en workshops Zorgcafé van Stichting Elisabeth, Woonzorgcentrum Raffy en Calibris op 29 november 2012 Versie december 2012 De Taal is cruciaal Presentatie door Mie van Hooijdonck, HR-adviseur Stichting Elisabeth te Breda, in samenwerking met José Scholte, directeur Taalvakwerk te Breda Elisabeth heeft geïnvesteerd en investeert nu in de ontwikkeling en ontplooiing van haar medewerkers, zeker op het gebied van taal. Er hebben de afgelopen jaren vele individuele en groepsgebonden taaltrainingen plaatsgevonden, er waren taal-ondersteuningstrajecten tijdens en naast een beroepsopleiding en er heeft en vindt nog steeds taalbegeleiding plaats(gevonden) op de werkvloer. De taaltrainingen en taal-ondersteuningstrajecten zijn in samenspraak met een aantal hier aanwezige organisaties en in nauwe samenwerking met Taalvakwerk Breda ontwikkeld en uitgevoerd. Allereerst wordt er een filmpje vertoond, waarin mensen die taalondersteuning hebben gegeven en hebben ontvangen, vertellen over hun ervaringen. Zaken die ze vooral belangrijk vinden: - het schrijven in de Nederlandse taal; - het Nederlandse begrippenkader, de vaktermen, die vaak lastig zijn; - gelegenheid om zaken met elkaar (collega's) te delen; - veel vragen stellen; - zelfvertrouwen hebben om te leren, niet bang zijn en je niet schamen voor fouten; - door de taal voel je je thuis; - kennismaken met andere culturen is interessant; - een taalmaatje moet goed uit kunnen leggen; - de leidinggevende moet voorwaarden creëren. Waarom is de Taal cruciaal? Ontwikkeling en opleiding op de werkvloer o Loyaliteit (onder medewerkers) o Blikveld verruimen o Zelfstandig functioneren Aandacht voor taal o Taalcoaching / ondersteuning o Begrip (om elkaar te begrijpen) AO Consult BV september

63 Taal maakt het ons mogelijk ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren, met elkaar te overleggen en ons denkvermogen te vergroten door onze gedachten te verbinden met die van anderen. De ui als metafoor Taal leeft - taal maken we samen Kern van de ui: standaardtaal Schillen van de ui: streektaal, straattaal, nieuwe woorden De taal van de ui - Emotie (tranen bij het snijden) - Diversiteit (verschillende soorten uien) - Verbinden (wereldwijd gebruik op uiteenlopende manieren) Verrassing Iedere deelnemer aan de workshop heeft een zakje ontvangen met daarin een ui. Er is één rode ui bij, de rest zijn gele. Wie de rode ui heeft, krijgt een workshop taal voor leidinggevenden aangeboden. Voorwaarde is dat hij/zij hierbij 2 andere organisaties betrekt. De winnaar is de heer De Roos (De Breedonk te Breda). Citaat uit De Kracht van taal (een uitgave van Cinop - november 2012) Uitgangspunt van een dialoog is dat je daadwerkelijk iets met elkaar te maken wilt hebben, dat je contact aangaat in plaats van je te verschuilen, dat je ingaat op wat iemand zegt en probeert te begrijpen waarom hij dat zegt, dat je niet alleen luistert naar de woorden die iemand zegt, maar ook naar zijn intenties of drijfveren. AO Consult BV september

64 Zorg verbindt alle culturen Workshop onder leiding van Jos Artz (ArtzAdvies) Jos Artz laat zien dat er, bijvoorbeeld in een selectiegesprek, verschillende manieren zijn om jezelf voor te stellen. In onze westerse cultuur draait het vaak om onze CV. Wat zijn je opleidingen? Wat heb je gedaan? Wat zijn je ervaringen? En dan bij voorkeur in chronologische volgorde. Maar het kan ook op een andere manier. De vragen die dan gesteld worden zijn van een geheel andere aard. Van wie ben je er een? Waar kom je vandaan? Wat is je achtergrond? Wie zijn je vader en moeder? Hoe is je familiesamenstelling? In het tweede geval gaat het van gevoel via creatie naar structuur. Van inspiratie naar business case. We maken deel uit van een multiculturele samenleving. Er komt een moment dat we ons hiermee moeten verbinden. Jos Artz legt het fenomeen diversiteitsparadigma uit. Het doorbreken van dit systeem, dat zichzelf in stand houdt, kun je alleen zelf. Dit doorbreken noemen we een paradigmashift. Een voorbeeld. A = instelling. Binnen een instelling moet iets doorbroken worden. Hiervoor is een moment vastgesteld. Er wordt een project of pilot opgestart. B = het project. Nodig zijn: een opdrachtgever, een projectleider, een projectgroep. Er kan voor worden gekozen om er allochtonen bij te betrekken. C = cultuur en constatering binnen de organisatie. Hierin zitten opvattingen die worden geventileerd "aan de keukentafel", terwijl het project "z'n ding doet". Even terzijde: 70% van de allochtonen komen in conflict met de werkgever. D = doorgaan. Aan A wordt gerapporteerd dat het goed gaat. Er worden flyers etc. gemaakt en verspreid, met vertalingen in Turks, Arabisch enz. E = eindconclusie. Het uiteindelijke doel is niet bereikt. "Ze komen niet!" (Essed) of "Ze gaan weer weg!" (Van der Laan). Dan is het een periode stil. Er komen vervolgens nieuwe managers en het proces wordt weer opnieuw opgestart. En soms meerdere keren herhaald. Dit paradigma doorbreken dus! Er zijn 4 mogelijke paradigmashifts: Ontmoeting; Verbinding; Wederzijds leren; Borgen (doen wat je zegt en zeggen wat je doet). Ontmoeten (ont-moeten, ont-stempelen) creëert ruimte. Daar is tijdens een selectiegesprek meestal te weinig tijd voor. Dat kan een oorzaak zijn van die 70% die afhaakt. AO Consult BV september

65 Het kan anders. Investeren in ontmoeting met als effect een duurzame relatie. Uiteindelijk kost dit minder dan een arbeidsconflict. Identiteit/taal Van wie ben jij er een? Dat is een wereldvraag. Nederlanders zijn mensen van het water en de strijd tegen het water. Dit komt overal in terug, ook in de taal. Denk aan de vele Nederlandse spreekwoorden waarin 'water' voorkomt. Deze spreekwoorden roepen bij andere culturen en in andere landen geen enkel gevoel op en kunnen soms averechts werken. Vaak geeft het zelfs een gevoel van buitensluiting. Van dit gegeven wordt opzettelijk en handig gebruik gemaakt. Bijvoorbeeld in het Tv-spotje van de PVV, dat start met het beeld van een roeiende Geert Wilders (water!) met Fleur Agema. Wilders zegt: Het valt niet mee om tegen de stoom in te roeien, hè Fleur? Taal ligt dus gevoelig. Maak van taalcursussen verstaan-cursussen, is de mening van Jos Artz. José Scholte reageert hierop door te stellen dat bij veel organisaties taaltraining altijd verbonden is met elkaars cultuur. Want slechts dan leidt het tot succes. Maar dit is maar weinig zichtbaar in de organisaties, constateert Jos Artz. De omslag moet op de werkvloer zelf gemaakt worden. In de praktijk is hier echter niet zo veel tijd voor. Deze vertaalslag is van belang. Nederlanders zijn poldermodeldenkers, zoeken steeds het compromis. Als het gaat om religies en culturen gaan ze hiermee de fout in. Want dat werkt niet. Beter is het om kracht te houden op identiteit, te sturen op de kracht van de verschillen. Blijf bij jezelf. Dat geeft verbinding. En niet: het kruis weghalen van de mijter van Sinterklaas (als voorbeeld). Samengestelde teams waarin ieder wel zijn/haar eigen identiteit behoudt, hebben een lager ziekteverzuim. Borging Dat betekent beleid maken. Geen diversiteitsbeleid naast het bestaande beleid, maar diversiteitsbeleid geïntegreerd in het bestaande beleid. En dat is een proces. AO Consult BV september

66 Dynamiek - dialoog - diversiteit Workshop onder leiding van Gert van der Pluijm, directeur/bestuurder Wzc Raffy, in samenwerking met Winnie Tan, coördinator complementaire zorg Wzc Raffy en Hakan Aydin, teamleider Lâle Gert van der Pluijm begint met te benadrukken dat de weg die Raffy volgt één van de wegen is die gevolgd kan worden. Alle meningen zijn welkom. Onderstaand een weergave van de PowerPointpresentatie en enkele aanvullingen hierop. 'Kleur' van deze middag Cultuurspecifieke zorg Vragen aan de medewerker (in plaats van eisen) Investeren in Complementaire Zorg (Tangan Mas) Investeren in de medewerker Cultuurspecifiek Is een organisch proces geweest. Keuze voor een doelgroep Indische Nederlanders, Molukkers en Turken Eigenheid, identiteit, taal De doelgroep van Raffy is namelijk, in tegenstelling tot de gangbare mening, niet geïntegreerd. Het gebruik van de eigen taal is vooral belangrijk op de verpleegafdeling. Bewoners gaan daar terug naar hun verleden en hun oorspronkelijke taal. Cultuur Speelt vooral een rol bij bijvoorbeeld overlijden. Soms lijkt dit minder georganiseerd, maar is het wel. Raffy telt 104 bewoners. We laten niemand buiten staan. Ook dat hoort bij de cultuur Medewerkers, kennis Raffy vraagt van de medewerkers andere dingen dan regulier gevraagd worden en Raffy vraagt veel. Medewerkers worden bijgeschoold. 60% van de medewerkers komt uit de doelgroep. Communicatie Indische Nederlanders/Molukkers Verbondenheid Inrichting uit de koloniale tijd, terug naar weleer. We zijn samen naar Nederland gekomen. Familiebanden zijn belangrijk. Veiligheid Bij aankomst in Nederland was er geen veiligheid. Verlieservaringen Als gevolg van de oorlog, alles achter moeten laten, zowel familie als spullen. AO Consult BV september

67 Adat (eigen waarden en normen) Bijvoorbeeld: gastvrijheid, eten. Turken Beleving van ziekte Is een belangrijk punt en anders dan bij Indische Nederlanders. Dementie bijvoorbeeld is taboe. 'Eerder' oud Voorbeeld: er is bij Lâle een imam aangetrokken die met pensioen ging. Hij was op dat moment slecht 45 jaar oud. Thuisland Terugkeer naar het thuisland is niet meer aan de orde. Kinderen en kleinkinderen wonen immers in Nederland. Verbondenheid Het is een bijzondere gemeenschap. Je hoort erbij of je hoort er niet bij. Familiebanden zijn erg belangrijk. Eigen waarden en normen Bijvoorbeeld: eten, de omgang met elkaar en met anderen. De oudste zoon in het gezin heeft het vaak voor het zeggen. Samen Familiegevoel Viert hoogtij. Religie Is een heel belangrijk gegeven en legt een druk op de eigen gemeenschap. Eten Alles gebeurt rondom eten, is een sociaal gebeuren. En alle activiteiten eindigen met gezamenlijk eten. Activiteiten Bijvoorbeeld: de jaarlijkse herdenking. AO Consult BV september

68 Eigen huis? Ja Nu en de komende 7 jaar in ieder geval. Later zal het wel gaan verkleuren. Kleinschalige projecten Ja, als onderdeel, maar wel anders georganiseerd. Bijzondere aandacht individueel Ja, bijvoorbeeld voor bewoners die geen Nederlands spreken. Bejegening Scholing Raffy verzorgt interne scholingen voor personeel, zoals Indische en Molukse scholing (achtergronden, geschiedenis), hoe om te gaan met traumaverwerking, en een cursus Maleise taal. Complementaire Zorg (Tangan Mas, letterlijk: Gouden Handen) Deze CZ is in 2002 gestart door Winnie Tan, coördinator CZ. Zij heeft de afgelopen jaren mensen overtuigd van de heilzame werking hiervan. Er zijn inmiddels 16 mensen die Therapeutic Touch geven binnen Raffy. Uit een intern onderzoek is naar voren gekomen dat bij 7 van de 8 onderzochte bewoners van de verpleegafdeling het medicatiegebruik na twee maanden TT is verminderd. Ook is bij deze bewoners minder onrustig gedrag geconstateerd. Winnie Tan leest een persoonlijk, zelfgeschreven verhaal voor. Ze beschrijft een ontmoeting met een van de bewoners van Raffy, waaruit enerzijds blijkt hoe ze deze bewoner bejegent en anderzijds hoe ze de omgang met deze bewoner beleeft als medewerker. Tangan Mas vanuit een holistische visie Bevordert Welzijn van een bewoner, zelfs in de terminale fase Zijn/haar kwaliteit van leven Zelfgenezend vermogen Fysieke conditie Tijd voor uzelf! Er wordt even een korte pauze ingelast voor de deelnemers aan de workshop. De deelnemers wordt gevraagd de ogen te sluiten en zich mee te laten voeren met de stem van het Cd'tje. Hierdoor ervaren de deelnemers dat zij rustig worden waardoor contact en benadering met en naar anderen in het werk effectiever en plezieriger verloopt. AO Consult BV september

69 Beleving van de medewerker Graag zorgen voor anderen (anders hadden ze dit vak niet gekozen) Overeenkomsten met cliënten: lief en leed, pijn, familie enz. (de medewerkers zijn ook maar mensen) Belangrijk voor de organisatie (en ze realiseren zich dit) Vervolgens vertelt Hakan Aydin een persoonlijk verhaal. Eerst doet hij dat in het Turks en vervolgens vertelt hij hetzelfde verhaal in het Nederlands. Ook hij beschrijft zijn beleving in de omgang met bewoners. Hieruit blijkt dat communicatie in de eigen taal heel belangrijk is. Investeren in de medewerker Zelfde zorg en aandacht als aan de bewoner Specifieke aandacht Ook medewerkers kunnen gebruik maken van Complementaire Zorg. Het levert ook op, bijvoorbeeld een structureel laag ziekteverzuimcijfer. Bewustwording van het lichaam, wat wel en wat niet kan. Investeren in de zachtere kant. In werktijd Fors aantal medewerkers (ook vrijwilligers) Specifieke plaats De Complementaire Zorg bij Wzc Raffy heeft een specifieke eigen ruimte, tussen de praktijk van de fysiotherapie en TwinsGym. DIALOOG Aandacht volle bejegening! - naar de bewoners toe Aandacht volle beleving! - met de medewerkers AO Consult BV september

70 Artikel Stichting Elisabeth, Woonzorgcentrum Raffy en Kenniscentrum Calibris organiseren een Zorgcafé; thema: de dynamiek van de dialoog in culturele diversiteit Versie 1.0 / 17 december 2012 Op 29 november jl. is er bij Stichting Elisabeth, locatie Centrum aan de Leuvenaarstraat in Breda een Zorgcafé georganiseerd. Aanleiding voor dit Zorgcafé was het initiatief van Stichting Elisabeth en Woonzorgcentrum Raffy tot een project verbinding van diversiteit. Een van de verbindende factoren was het project WelSlagen Diversiteit van Calibris. Reden voor de drie organisaties om de alliantie aan te gaan met collega zorginstellingen om zo hun best-practices op het gebied van culturele diversiteit te delen. Ruim 70 directieleden, managers, leidinggevenden en opleidingsfunctionarissen uit Brabant waren aanwezig die middag. De heer Peter Smittenaar, voorzitter Raad van Bestuur Stichting Elisabeth, heette iedereen welkom en concludeerde in zijn welkomstwoord dat door de grote opkomst de belangstelling voor het thema: met als doel het leggen van verbindingen en het aangaan van de alliantie zeker de interesse heeft. Onder leiding van de dagvoorzitter Nera Jerkovic van bureau Queste, werd het thema in een interactieve presentatie met Gert van der Pluijm (directeur Woonzorgcentrum Raffy), Jan Christiaens (HR manager Stichting Elisabeth) en Gertjan Philippart (strategisch adviseur Calibris) nader uitgediept. Alle aanwezigen kregen op deze manier een blik achter de schermen en werd de know how gedeeld. In de hierna volgende presentatie werd duidelijk dat Stichting Elisabeth veel heeft geïnvesteerd en investeert in de ontwikkeling en ontplooiing van haar medewerkers, zeker op het gebied van taal. Duidelijk werd hoe cruciaal de taal voor medewerkers en cliënten van etnische afkomst is. Taal maakt het immers mogelijk ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren, met elkaar te overleggen en het denkvermogen te vergroten door onze gedachten te verbinden met die van anderen. AO Consult BV september

71 Vervolgens werden er 2 workshops gehouden; Gert van der Pluim, directeur van Woonzorgcentrum Raffy heeft samen met 2 medewerkers duidelijk verwoord en laten ervaren hoe belangrijk het is aan te sluiten op de behoefte van de cliënten en wat goed werknemer schap is voor een zorgorganisatie als je alle doelgroepen een goede kwaliteit van zorg wil geven. Jos Artz, die door Calibris gevraagd was, heeft de bezoekers kunnen triggeren in het werkelijk contact maken met anderen. Hoe goed ken je elkaar en waarom reageren mensen zoals ze reageren. Voor velen was de workshop een eyeopener. Enkele bezoekende organisaties hebben een prijs gewonnen die middag. Huize De Breedonk krijgt een gratis taaltraining voor leidinggevenden, aangeboden door Taalvakwerk. In deze training leren leidinggevenden hoe zij om kunnen gaan met taal en taaluitdagingen van hun medewerkers. Voorwaarde is wel dat er leidinggevenden van collega instellingen uitgenodigd worden voor die training want het is de bedoeling dat zorginstellingen leren van elkaar. Surplus heeft een inspiratietraining gewonnen die de dagvoorzitter van het Zorgcafe Nera Jerkovic komt geven. Surplus wordt ook geacht 2 collega instellingen uit te nodigen voor die bijeenkomst. Elisabeth Zorgt Thuis heeft een workshop gewonnen van Woonzorgcentrum Raffy over hoe je mensen met een andere culturele achtergrond kunt benaderen en behandelen. En het TweeSteden Ziekenhuis heeft de basistraining diversiteit gewonnen van Calibris. Ook voor deze activiteiten geldt dat zij 2 collega instellingen uitnodigen hiervoor. Kortom de alliantie en het delen van best practices stonden centraal die middag. Het Zorgcafé was een succes; sfeer, inhoud en boodschap in een sterke alliantie. AO Consult BV september

72 Deelnemerslijst 1. Petra Lentjes Taalvakwerk 2. Li-ja Termijn Taalvakwerk 3. Gerrit van Romunde, Gemeente Roosendaal 4. Mitzy Rademakers Gemeente Etten-Leur 5. Mara Thijsen gemeente Etten-Leur 6. Ruud Schalken gemeente Oosterhout 7. Carmelita Brooks Vitalis College 8. Karin van Nieuwenhuijzen Vitalis College 9. Monique Leijdekkers Vitalis College 10. Monique Hendrickx TanteLouise-Vivensis 11. Karin Plaizier tantelouise-vivensis 12. Katja Drost tantelouise-vivensis 13. Els van der Wal ATEA groep. 14. Harrie Broeders ATEA groep 15. Mila Starcevic ATEA Groep 16. Rita ATEA Groep 17. Karin Kalderhoven Thebe 18. Lonneke de Laat Cello 19. Annette Bot Cello 20. Pieter Klijn St. Elisabeth Roosendaal 21. Ruud van den Eeden St. Elisabeth Roosendaal 22. Thijs van Dongen Rivas 23. Warda Roman Mi Caas 24. Ria landa Avoord 25. Carla van den Broek TransVorm 26. Sanne Wouters AOConsult 27. Corrie Marijnissen Breda Actief 28. Tessy Stijns Twee steden ziekenhuis 29. Kees de Roos Breedonck 30. Canan Yenice, Surplus 31. Hatice Aydin Sefkat 32. Veronique Tubee ActiZ 33. Naomi Coenraad Stichting Lezen & Schrijven 34. Jetty van Riel adviseur Stichting Elisabeth 35. Albert van Loon Locatiemanager Stichting Elisabeth De Donk 36. Mevr. Wendy van den Aker-Cools HR adviseur Stichting Elisabeth 37. Raymond van Oosterbos, opleidingsfunctionaris Stichting Elisabeth 38. Jeanne Demmers Praktijkopleider Stichting Elisabeth 39. Tonny Lambrechts HR adviseur beroepsopleidingen Stichting Elisabeth 40. Willem Dings Staffunctionaris Zorg Woonzorgcentrum Raffy AO Consult BV september

73 41. Lia Jansen Opleidingsfunctionaris Woonzorgcentrum Raffy 42. Jeannette Marijnissen hoofd verpleeghuiszorg Woonzorgcentrum Raffy 43. Magda Wallenburg Woonzorgcentrum Raffy 44. Thea Verhoeven bedrijfsadviseur Calibris 45. Paul de Rooij bedrijfsadviseur Calibris 46. Barbara Vos strategisch adviseur Calibris 47. Jack Klijs bedrijfsadviseur Calibris 48. Thea van Rijbroek bedrijfsadviseur Calibris 49. Sophary You bedrijfsadviseur Calibris Organisatie en workshopleiders: 50. Nera Jerkovic(dagvoorzitter) 51. Peter Smittenaar (welkomstwoord) 52. Gert van der Pluijm Raffy 53. Gertjan Philippart Calibris 54. Jan Chrisitaens Elisabeth 55. Hakan Aydin (workshop Raffy) 56. Winnie Tan (workshop Raffy) 57. Marleen Wijnenga (notulist) 58. Mie van Hooijdonck (workshopleider Taal met Jose) 59. Jose Scholte (workshop Taal met Mie) 60. Jos Artz (workshopleider Calibris) 61. Marij van den Nouweland (organisator Calibris) 62. Ans van Emmerik (badges Elisabeth) 63. Henk Teunissen (Elisabeth badges) 64. Cyril de Vroom ( wij doen dingen filmen voor website WelSlagen) 65. Iemand van Elisabeth TV 66. Cor Overduin (aankleding AB ruimte en ondersteuning vrijwilligers en Kees) 67. Kees Gijsen (facilitaire zaken) 68. Stagiaire (catering) 69. Stagiaire (catering) 70. Lucien van Tilborg (ICT ondersteuning) AO Consult BV september

75 Bijlage 6 Verslag inspiratie Workshop: Verder aan de slag met culturele diversiteit! Workshop leider :Nera Jerkovic van Bureau Queste Datum :12 juni 2013 Datum verslag :12 juni 2013 Versie : 1.0 Verslaglegging : Mie van Hooijdonck, Stichting Elisabeth en Marij v.d. Nouweland Aanwezigen 13 medewerkers van verschillende zorginstellingen, onderwijsinstellingen en kenniscentra, zie bijlage. Doelstelling Doel van deze workshop is elkaar op een creatieve en doeltreffende manier inspireren en kennis laten nemen van elkaars ervaringen op het gebied van (culturele) diversiteit. Daarnaast worden de deelnemers geïnformeerd over producten en resultaten die in het kader van het landelijk project Een Intercultureel Fundament zijn ontwikkeld en bereikt. Inhoud Na een welkom en voorstellingsronde van Nera Jerkovic werd aan de hand van een kaart met foto kennis gemaakt met elkaar en heeft iedereen zich voorgesteld en de verwachtingen en relatie tot het onderwerp uitgesproken. Nera benadrukt dat deze middag in het teken staat van leren en inspireren van elkaar op de belangrijkste vraagstukken binnen diversiteit. De vraagstukken die werden aangegeven: - Hoe breng je diversiteit onder de aandacht op de werkvloer? - Hoe houd je diversiteit op de agenda van de bestuurders? Hoe continueer je het / borg je het? - Hoe werf je meer kwetsbare personen in de zorg? - Hoe zorg je ervoor dat de meerwaarde van de culturele diversiteit gezien wordt. Positieve aspecten van anders zijn en doen - Hoe breng ik een kwetsbare doelgroep in beeld? Hoe bindt en boei je deze? Hoe verbinding maken? - Hoe maak je / houd je diversiteit leuk - Hoe creëer je begrip en geduld m.b.t. taal - Hoe zorg je voor instroom en doorstroom van allochtonen naar hogere functie AO Consult BV september

76 Gezamenlijk werd besloten om op drie belangrijke vraagstukken verdiepend in te gaan en zijn de ideeën en suggesties uitgebreid met voorbeelden besproken 1. Hoe houd je het op de agenda op bestuursniveau en op uitvoerend niveau? Mogelijke suggesties/ ideeën: Succes melden, enthousiast maken, laten ervaren, laten beleven, ambassadeur zijn, partnerschap creëren met andere organisaties, eigenaar maken van een bepaald persoon/ groep, breed aanpakken, concreet maken, vertaling van de kernwaarde, meetbaar maken 2. Hoe bereik je de diverse doelgroepen, houd je de betrokkenheid en maak je de verbinding? Mogelijke suggesties/ ideeën Promotieteam, buurthuis, benut huiskamergesprekken, betrek de doelgroep zelf, persoonlijke aandacht werkt, persoonlijke aandacht werkt 3. Verbale en non-verbale communicatie / attitude / gesproken taal Mogelijke suggesties/ ideeën Mogelijke ideeën/ suggesties Verschillen en overeenkomsten in taal en cultuur bespreken, taalmaatje aanstellen, laten ervaren, gespreken over achtergrond houden, wederkerigheid Evaluatie/ ervaringen Iedereen heeft de middag heel positief ervaren. Het was erg inspirerend om zo met elkaar van gedachten te kunnen wisselen. Ook vond men de bijeenkomst erg interactief. AO Consult BV september

77 Bijlage: Deelnemerslijst workshop: Inspiratie Diversiteit Woonzorgcentrum Raffy Wilma Broeders Lia Jansen Stichting Elisabeth Tonny Lambrechts, Ans van Emmerik, Jeanne Demmers Mie van Hooijdonck Kellebeek College Mieke Kramer TanteLouise-Vivensis Shoona Tahitu Taalvakwerk Petra Lentjes Vitalis College Carmelita Brooks Calibris Gwen Smit Marij v.d. Nouweland Breda Actief Anu Veldhuis Bureau Queste Nera Jerkovic AO Consult BV september

79 Bijlage 7 Bewustwording en herkenning laaggeletterdheid op de werkvloer Verslag workshop op locatie de Breedonk Versie :1.0 Datum : Verslaglegging: Mie van Hooijdonck en Marij van den Nouweland Inleiding Taalvakwerk en Stichting de Breedonk hebben gezamenlijk - naar aanleiding van de gewonnen prijs tijdens het Zorgcafé, de dynamiek van de dialoog in culturele diversiteit op op 5 maart 2013 een workshop verzorgd op locatie de Breedonk. Aanwezigen Kees de Roos Bedrijfvoerder Stichting de Breedonk José Scholte, directeur Taalvakwerk 16 leidinggevenden/ praktijkopleiders vanuit de zorgorganisaties debreedonk, Thebe, Zuiderhout, Raffy en Ruitersbos. Marij van den Nouweland en Mie van Hooijdonck, organisatoren van het Zorgcafé en mede ondersteunend bij de vormgeving van de workshop. Zij verzorgen de verslaglegging/ terugrapportage. Doel van de workshop: Bewustwording en herkenning op de werkvloer Inhoud Kees de Roos heet iedereen welkom José stelt zich voor en geeft aan hoe Taalvakwerk taal op locatie vorm geeft. José geeft het belang aan van lezen en schrijven als basisvaardigheden om actief aan de samenleving mee te doen. Noemt hierbij de Stichting Lezen & Schrijven, voorgezeten door H.K.H. Prinses Laurentien der Nederlanden, die al jaren hiervoor aandacht vraagt en vele acties onderneemt. José vertelt over de taalniveau s en hoe er bij Taalvakwerk een taal intake plaatsvindt. De uitleg van het Taalniveau CFR (Common European Framework): niveaus van taalvaardigheid volgens de raad van Europa (A1, A2, etc) en de normering volgens Commissie Meyerink (1F, 2F etc) zijn zeer verhelderend. Iedereen heeft hiervan een overzicht ontvangen. AO Consult BV september

80 Taalintake: Leerbaarheidstoets afhankelijk van niveau, als men snel leerbaar is kan je normaal gesproken binnen 1 jaar naar het ophogen van je taalniveau. Meest effectief is als je naast een opleiding taallessen krijgt. Wat is nu laaggeletterdheid? (is niet analfabeet) Geletterdheid is de vaardigheid om schriftelijke informatie die functioneel is in het leven van alledag (thuis,werk en samenleving) te begrijpen en adequaat te gebruiken Laaggeletterdheid is het onvermogen daartoe. Vanuit deze definitie wordt ingegaan op de risicofactoren en hoe moeilijk het is om het te signaleren op de werkplek. - Iemand vraagt voortdurend om uitleg. - Uitspraken zoals alles is zo anders geworden.. - Iemand is negatief over schoolervaringen of heeft nooit belangstelling voor een cursus - werkinstructies, nieuwsbrieven, mededelingen, etc worden niet gelezen/ begrepen worden Na een filmpje over het belang van taal en na de opdracht om in tweetallen een gesprek te oefenen met iemand die moeite heeft met lezen en schrijven worden nog praktische tips en tools uitgewisseld, zie bijlage. Reacties van de deelnemers Goede workshop, nu ben ik bewuster over de taal Herkenbaar, wij kennen ook medewerkers die moeite hebben met de taal of smoesjes zoeken Richtlijnen om met elkaar hierover in gesprek zijn goed bruikbaar. Fanny liet nog weten dat ze de workshop interessant vond en er ook meteen iets mee gedaan heeft richting een collega. Kees de Roos sluit vervolgens af en dankt alle aanwezigen, waarna er gelegenheid is om onder het genot van een hapje en drankje door te praten en te netwerken. AO Consult BV september

81 Taalvakwerk en Stichting de Breedonk nodigen je uit! Veel laaggeletterden werkzaam in zorgen welzijnssector Ongeveer de helft van de laaggeletterden werkt. Hiervan werkt 25 procent in de zorgen welzijnssector. Het gaat hierbij met name om werknemers in de verpleging, verzorging en thuiszorg. Je bent uitgenodigd voor de workshop: Bewustwording en herkenning laaggeletterdheid op de werkvloer De workshop vindt plaats op: 5 maart uur uur met aansluitend een informele netwerkborrel Programma: Welkom en voorstelronde Wat is laaggeletterdheid Taalniveaus Bewustwording en herkenning laaggeletterdheid op je werkvloer Erkenning. Hoe ga ik in gesprek met mijn medewerker Praktische tips en tools Locatie: Stichting de Breedonk, Willem van Oranjelaan 17, 4837 AJ Breda (huiskamer 1 e verdieping) Namens Taalvakwerk José Scholte Namens St. de Breedonk Kees de Roos AO Consult BV september

83 BIJLAGE 8 Verslag training Diversiteit: Anders is niet gek Trainer : Rianne Maas trainer Calibris Contract Datum training : Datum verslag : Versie : 1.0 Verslaglegging : Mie van Hooijdonck, Stichting Elisabeth Breda Aanwezigen: 12 medewerkers van verschillende werkeenheden van het TweeStedenziekenhuis te Tilburg en een medewerker van Stichting Elisabeth te Breda. Doelstelling Doelstelling van de training is delen van kennis en ervaringen over diversiteit en de meerwaarde van het denken vanuit diversiteit ontdekken/ bespreken.??? Inleiding Na een welkom door Marij van den Nouweland, bedrijfsadviseur arbeidsmarktvraagstukken van Calibris en van de trainer werd aan alle deelnemers gevraagd om hun verwachtingen en leervragen voor deze dag aan te geven. Onderwerpen die o.a. werden aangegeven: - kennis opdoen van andere culturen - communicatie: begrijpen, interpretatie, luisteren - vraaggericht werken en de grenzen hierbij - (voor)oordelen vanuit eigen beleving; waarden en normen Dit alles gericht op delen van kennis en ervaringen vanuit een breed perspectief: collega s, studenten en cliënten. Programma Diversiteit: kader en visievorming Spelen met beelden Cultuurdimensies van Hofstede Diversiteitspel en Deugdenkaarten Eigen identiteit (achterwege gelaten) Diversiteit: visievorming Wereldwijd zijn er twee stromingen te herkennen in de aanpak van diversiteit: De business case Deze stroming stelt zakelijke belangen en kansen die in diversiteit liggen voorop. De leidraad is niet wat moet maar wat werkt om de productiviteit te verhogen. Diversiteit is sterk gekoppeld aan doelen en de strategie van het bedrijf en op de competenties van managers en medewerkers. Uit onderzoeken is gebleken dat het beschikken over een divers personeelsbestand positieve effecten kan opleveren voor bedrijven en non-profitorganisaties. Rechtvaardigheid Deze stroming redeneert vanuit het rechtvaardigheidsbeginsel en legt veel nadruk op sociale ongelijkheid en discriminatie. In deze stroming let men vooral op de positie van vrouwen, allochtonen, andere geloven, etc Spelen met beelden Aan de hand van foto s van personen werden in groepjes voorspellingen gedaan over: het geboorteland van de persoon, opleiding, beroep, gehuwd/ ongehuwd, levensomstandigheden, geloof. Plenair werden vervolgens de overeenkomsten en verschillen besproken. Conclusie: je hebt eigenlijk vanuit de foto s niets waarop je de bevindingen kunt baseren. Je oordeelt vanuit je eigen overtuiging en op basis van je eigen interpretaties. Samenvattend AO Consult BV september

84 Eindrapportage WelSlagen West- Brabant Alliantiemanagement & Diversiteit Onbewuste beeldvorming werkt ten nadelen, heeft geen meerwaarde. Bewuste beeldvorming is toetsbaar Iedereen die afwijkt van de norm krijgt soms te maken met vooroordelen. Inzicht in motieven is belangrijk. Je moet iemand neutraal tegemoet kunnen treden. Cultuurdimensies van Hofstede Individueel is een test ingevuld. De scores op de cultuurdimensies van de groep: Macht, individueel/ collectief, vrouwelijk/ mannelijk en onzekerheidsvermijding zijn inzichtelijk gemaakt. Definitie van cultuur en cultuurkenmerken Diversiteitspel/ deugdenkaarten Werken in groepen Evaluatie Calibris Contract heeft samen met de leidinggevende van het Tweestedenziekenhuis en de organisatoren de training Diversiteit geëvalueerd. Er is zowel naar het proces als het product van de training gekeken. Met elkaar zijn we tot de conclusie gekomen dat de training niet heeft voldaan aan het verwachtingspatroon van de klant. Er is een passende oplossing gevonden met elkaar. Afspraken Calibris Contract zal de feedback verwerken in de toekomstig geplande trainingen en dankt de aanwezigen voor het openhartige gesprek. Marij van de Nouweland, adviseur Calibris diversiteit zal contact opnemen met de afdeling opleiden van het Twee steden ziekenhuis om te verdere afspraken te maken. AO Consult BV september

Nog meer weergeven