To CrO 3 or not to CrO 3 that s the question

Transcriptie

1 To CrO 3 or not to CrO 3 that s the question Pim Tamis Dag van de Oppervlaktetechnologie ION 13 november 2014 Even voorstellen: Pim Tamis 2006 heden: Program Manager Airbus A380 Glare romppanelen 2009 heden: Fokker Project Leider Chromate Replacement In 2011 deelgenomen aan pre-consortium besprekingen en betrokken bij oprichting CTAC 2012 heden: voorzitter Steering Committee Chromium Trioxide Autorization Consortium (CTAC) 2 1

2 3 Inhoud To CrO 3 or not to CrO 3 Het wel of niet vervangen van chromaten? Wat is de Fokker aanpak en wat is de stand van zaken? CTAC autorisatiedossier: wat is de stand van zaken en hoe verder? 4 2

3 Fokker aanpak Chromate Replacement 1. Vervanging van Chromaten voor de Sunset dates Chroomtrioxide (anodiseren): Sunset Date september 2017 Strontiumchromaat (primers): Sunset Date januari Als vervanging niet mogelijk is EN als back up voor route 1: Indienen authorisatie aanvraag Deelname in CTAC Fokker is in 2009 met Chromate Replacement begonnen Nu, in 2014, denken we een chroomvrij anodiseerproces te hebben Planning: kwalificatie is in 2017 afgerond 5 Fokker situatie Processen met chromaten Chroomzuur anodiseren voor lijmen voor corrosiebescherming Conversiecoatings Lijm primers Verf primers Sealants Hardverchromen Klanten Operations L-lijn: 33 m3, 3-ploegendienst G-lijn: 20 m3, 2-ploegendienst Investering in 120 liter T-lijn Supply chain Chemische stoffen Onderdelen Voorbehandelingen Airbus Boeing Gulfstream Dassault Lockheed Martin 6 3

4 Fokker scope en doelstelling Vervangen alle chromaathoudende processen in productie en Supply Chain: Focus op lijm proces (key technology) Vervangen CAA door PSA 2.0 (Fokker versie van Airbus proces) Airbus PSA proces window onvoldoende robuust Airbus PSA geschikt maken voor Fokker situatie (lijmsystemen, legeringen, lijmprimers) Vervangen chromaat houdende lijmprimer door chromaat vrije versie Doelstelling: één proces voor alle klanten Tweede prioriteit corrosie bescherming CAA vervangen door PSA 2.0 voor corrosie bescherming Airbus TSA vanwege slechte performance geen optie Doelstelling: één proces voor zowel lijmen als corrosie bescherming 7 Chromate Replacement Development PSA proces parameters Testen: BLC, wet & dry bell peel, NSS standaard testen zijn MODEL van werkelijkheid 8 4

5 PSA 2.0 resultaten Wet bell peel, breukvlak, hechting, corrosie 9 Chromate Replacement Project Status Ontvetten: Chroom vrij alternatief, bevat Borax, gereed voor kwalificatie Beitsen: Chroom vrij alternafief beschikbaar, verbeteren robuustheid en lagere kosten Anodiseren: Ontwikkelen proces kennis en vaststellen proces window voor lijmen Benchmarken anodiseerprocessen voor corrosie (TSA, BSAA, TFSA, ed) Lijm primer: Chroomvrij Redux 101, chroomvrije lijmprimers: positieve eerste resultaten Verf primer: Met AKZO in ontwikkeling chroomvrije verfprimers, positieve eerste resultaten Passivering van staal : Chroomvrij alternatief: kwalificatie succesvol afgerond Chemisch frezen: ChroomVI succesvol verwijderd uit proces vloeistof Sealants: Nog maar 2 sealants te vervangen 10 5

6 Industrialisatie Planning PSA 2 TODAY T-line testing REACH Q1 2015: General PSA process window SUNSET DATE Q2 2015: Final process parameters T-line verification G-line L-line Engineering Mod Scale up testing BLC testing Concept Engineering Installation Qualification Ervaringen Fokker Ervaringen Fokker met vervangen chromaten: + Pre-anodiseer processen: chroomvrije alternatieven beschikbaar + Anodiseerproces: proces window in grote lijnen bekend, verdere ontwikkeling nodig Langdurig proces, zowel vervanging als industrialisatie Supply chain: moeilijk om voldoende inzicht te krijgen Voor Fokker processen volledige vervanging nog niet mogelijk: Chroomvrije lijmprimers nog geen stabiele performance Chroomvrije verfprimers nog geen stabiele performance Slechte ervaring met chroomvrije conversiecoating REACH: Ondertussen boorzuur en cadmium geprioriseerd! 12 6

7 Autorisatie dossier Chromium Trioxide Authorization Consortium CTAC 155 Europese bedrijven Doel: opbouwen generiek autorisatie dossier voor 5 Uses : Use 1 Formulering Use 2 Functioneel verchromen Use 3 Functioneel verchromen met decoratieve aspecten Use 4 Oppervlakte behandeling met ChroomVI op het oppervlak (passivering) Use 5 Oppervlakte behandeling zonder ChroomVI op het oppervlak (etsen, beitsen, anodiseren, passivering) Autorisatie dossier bestaat uit Chemical Safety Record, Analysis of Alternatives en Socio-Economic Analysis Voorlopige conclusie: voor elke Use the benefits of continued use outweigh the risks to human health and environment Dossier gereed in December 2014, eindproduct van CTAC Voor niet-ctac leden kan een Letter of Access worden gekocht 13 Autorisatie aanvraag Autorisatie consortium wordt geformeerd: Op initiatief van Lanxess en Elementis, hebben 7 importeurs aangegeven deel te willen nemen Autorisatie consortium zal autorisatie aanvragen voor alle Uses in het dossier (80% business = hardverchromen) Als autorisatie wordt verleend is het toepasbaar voor de Down Stream Users Autorisatie zal worden aangevraagd voor 4, 7 of 11 jaar, afhankelijk van de Use en het voorstel in het dossier Autorisatie indiening: medio 2015 Uitslag uiterlijk : december 2016 Vraag je formulator naar de autorisatie! 14 7

8 Vragen? 15 Back up slide 16 8

9 17 9