VluchtelingenWerk WOBB Jaarverslag 2013 Locatie Uden. Locatie Uden

Transcriptie

1 1

2 Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2014 van VluchtelingenWerk Uden. In dit verslag schetsen we een beeld van de belangrijkste werkzaamheden en ontwikkelingen van het afgelopen jaar. In 2014 is onze collega Rachel Heijmans beroepskracht voor de administratie wegens ziekte moeten stoppen met werken. Rachel heeft zich jarenlang met veel plezier en toewijding ingezet voor onze organisatie. Het is nu nog onduidelijk wanneer ze weer terug kan komen. Dankzij haar en de inzet van onze 75 vrijwilligers en twee beroepskrachten Homayra Popal en Angela Kremers, (vervanging Rachel) hebben we veel vluchtelingen kunnen ondersteunen. In 2014 zijn er 45 vluchtelingen gehuisvest in Uden. Deze vluchtelingen zijn allemaal gekoppeld aan een maatschappelijke begeleider en hebben intensieve ondersteuning gekregen. Maatschappelijke begeleiding is een van de kerntaken van VluchtelingenWerk Uden. Ook het Algemeen- en Juridisch spreekuur is druk bezocht. De hulpvragen varieerden van formulieren invullen tot gecompliceerde procedures. Naast de basisdienstverlening van VluchtelingenWerk hebben we dit jaar ook diverse kleinere projecten uitgevoerd, zoals een fietscursus, PC-cursus, Omgaan met geld (Budgetteringscursus) en taalondersteuning. Bovendien is Vluchtelingenwerk WOBB dit jaar gestart met het aanbieden van Inburgeringtrajecten. Verder in dit verslag leest u meer hierover. Wij willen al onze vrijwilligers ontzettend bedanken voor hun geweldige inzet! Ervaringen van een vrijwilliger Hieronder maakt u kennis met Fran. Zij is een van de maatschappelijke begeleiders van VluchtelingenWerk Uden: Mijn naam is Fran van Hoorn. Zolang ik mij kan herinneren, grijpt het mij aan dat mensen die een veilige plek zoeken om te leven en hun kinderen groot te brengen, met ingewikkelde procedures en wetten te maken krijgen. Bij het bepalen van mijn studierichting heeft dit dan ook meegewogen en na mijn opleidingen Sociaal Juridische Dienstverlening en Culturele Antropologie ben ik sinds april 2014 als vrijwilliger verbonden aan Vluchtelingenwerk Uden. Ik ben begonnen met het geven van de cursus 'Omgaan met Geld'. Omdat ik mij graag breder wilde inzetten om mensen te helpen een (nieuw) thuis op te bouwen, ben ik een paar maanden later begonnen met het begeleiden van twee gezinnen en een alleenstaande man. Deze mensen woonden op dat moment reeds enige maanden in Uden en waren al redelijk zelfstandig. Met hen neem ik wekelijks de post door en we bespreken of en hoe er op de brieven gereageerd dient te worden: is het een factuur, een informatieve brief of een verzoek om informatie? Ik help ze waar nodig met internetbankieren en met nieuwe situaties, bijvoorbeeld als een van hun kinderen 18 jaar wordt en een eigen zorgverzekering en studiefinanciering nodig heeft. 2

3 Inmiddels begeleid ik ook een Eritrese jongeman en een Syrische meneer die sinds kort met zijn vrouw en vier kinderen herenigd is. Ik help hen met het op orde maken van administratieve zaken rond de overgang van het AZC naar Uden, met het ordenen en beantwoorden van de post, het betalen van rekeningen, de aanmelding voor het inburgeren en gezinshereniging. De afgelopen maanden heb ik al veel mooie gebeurtenissen mogen meemaken; bij maar liefst twee gezinnen mocht ik hun pasgeboren kindje zien. De ene familie had al vier kinderen en ging bij deze nieuwe baby dan ook met een geroutineerde taakverdeling te werk. Hartverwarmend was het om te zien wat een fijn contact dit gezin heeft met enkele buurvrouwen, waarvan er één zich al als buur-oma had opgeworpen. Het andere echtpaar werd voor het eerst ouders en zij hadden de eerste dagen, doordat het Nederlands nog onduidelijk voor hen was, heel wat onzekerheid over of alles in orde was met hun zoontje en over wat er de komende dagen ging gebeuren. Ik bezocht hen in het ziekenhuis en kon tijdens mijn bezoek meer tijd nemen dan de verpleging om in alle rust met hen te bespreken wat de verpleging had verteld. Voor de mensen die ik de afgelopen maanden heb ontmoet en beter heb leren kennen ben ik heel blij dat zij enige gemoedsrust aan het herwinnen zijn doordat zij steeds meer Nederlands kunnen begrijpen en spreken en de Nederlandse systemen leren kennen. Mijn collega s in Uden zijn allemaal mensen met veel kennis en levenservaring en dankzij hen en de mensen die ik ondersteun, leer ik elke dag wel iets dat mij een nieuw inzicht biedt. Ik hoop dit waardevolle werk nog heel lang te kunnen doen. 3

4 Het Algemeen en Juridisch spreekuur In 2014 is het Algemeen en Juridisch spreekuur weer druk bezocht. Cliënten komen naar het Algemeen spreekuur met de meest uiteenlopende hulpvragen. Veel vragen hebben betrekking op de sociale voorzieningen waar men mogelijk recht op heeft. De spreekuurmedewerkers helpen de cliënt met de aanvragen en onderhouden hiervoor het contact met diverse instanties. Andere vragen die veel voorkomen op het Algemeen spreekuur hebben betrekking op belastingzaken. De behandeling hiervan nam tot voor kort veel tijd in beslag. Omdat de Belastingdienst de aanvragen vooraf wilde controleren, moesten cliënten zich persoonlijk melden bij het Belastingkantoor, met diverse originele documenten. Dit leverde veel vertraging op en daardoor grote betalingsachterstanden bij cliënten. Gelukkig hebben we sinds 2014 een aantal vrijwilligers (tokenhouders) in dienst, die, via een speciaal hiervoor ingerichte site, toeslagen kunnen aanvragen. Dit loopt veel sneller én zonder controle vooraf. Tot op landelijk niveau is er hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. De medewerkers van het Juridisch spreekuur hebben onder meer ondersteuning geboden bij gezinsherenigingprocedures, bij het verlengen van verblijfsvergunningen en het aanvragen van een verblijfsvergunning voor pasgeboren kinderen. Projecten In 2014 heeft VluchtelingenWerk Uden diverse projecten uitgevoerd, die gericht zijn op het bevorderen van de integratie en participatie van onze cliënten. Deze projecten zijn uitgevoerd door getrainde en professioneel werkende vrijwilligers. Hieronder krijgt u meer informatie over een aantal van onze projecten. Omgaan met Geld Omgaan met Geld is een onderdeel van de Maatschappelijke begeleiding en het zelfredzaam worden. Het doel is om mensen bewuster te leren worden van het Nederlandse financiële systeem en de manier waarop zij daarin met hun inkomsten en uitgaven omgaan. Bij het leren kennen van een ander land met andere regels, is het regelen van persoonlijke financiën een van de belangrijkste zaken om op eigen kracht te komen en om onafhankelijk te kunnen zijn. Het afgelopen jaar hebben wij deze cursus aan acht cliënten aangeboden. De cursus is gegeven door onze vrijwilliger, Fran van Hoorn. Onderdeel van de cursus was het maken van een persoonlijk begrotingsplan, zodat er een duidelijk overzicht ontstaat van inkomsten en uitgaven; vaste lasten, dagelijkse uitgaven en reserveringsuitgaven (sparen). De cursisten hebben een map gemaakt waarin alle papieren georganiseerd opgeborgen kunnen worden: huur, gas/elektra, verzekering, etc. Ook werd aandacht besteed aan bespaartips. Waar staan de goedkopere producten in de supermarkt? Op hoeveel graden staat de verwarming thuis? Een ander aspect van de budgetteringscursus was het vergelijken met de organisatie van hun financiën in het land van herkomst. Dit leverde vaak leuke en interessante gedachtewisselingen op en alle cursisten gaven na de cursus aan, het organiseren van hun persoonlijke financiën beter onder controle te hebben en zich inderdaad bewuster te zijn van het belang om het goed bij te houden. 4

5 Spel aan Huis voor Vluchtelingengezinnen Uden In 2014 heeft VluchtelingenWerk WOBB, dankzij subsidie van Stichting Kinderpostzegels Nederland, in 11 verschillende gemeenten Spel-aan-Huis aan vluchtelingengezinnen aan kunnen bieden. In de gemeente Uden hebben 4 kinderen uit Irak en Somalië centraal gestaan. Inclusief broertjes en zusjes hebben de stagiaires Pedagogiek o.l.v. een projectleider Mariëlle Haresse Nasri (en later van) Jolanda Groeneveld hiermee 8 kinderen en hun ouders ongeveer een jaar kunnen begeleiden. Er is naast de taalontwikkeling, o.a. aandacht besteed aan het stimuleren van ouders om met hun kind te spelen en aan de spelontwikkeling van de kinderen zelf. Kinderen hebben door het spelen, kunnen oefenen met geconcentreerd bezig zijn, met (spel)regels en met het uiten van gevoelens. Allerlei schoolse vaardigheden zijn aan bod gekomen en hebben deze kinderen geholpen bij hun start op de basisschool. Ouders hebben gezien dat kinderen speelgoed nodig hebben om zichzelf te kunnen ontwikkelen en dat ze door het spelen op een andere manier kunnen en mogen leren. Door te puzzelen werkt het kind aan de oog-hand coördinatie én aan ruimtelijk inzicht. Een goede oog-hand coördinatie is o.a. van belang bij het leren schrijven. Ruimtelijk inzicht kan helpen bij wiskunde. Leren door middel van spel is voor ouders nieuw en kennen ze niet vanuit hun eigen opvoeding en ontwikkeling. Spel-aan-Huis heeft in Uden jammer genoeg geen vervolg gekregen doordat de gemeente ervoor gekozen heeft geen verdere subsidie te geven. MENS (Met Elkaar Nederlands Spreken) Ook 2014 was weer een goed jaar voor het Project Mens. De aanpak om migranten één op één de Nederlandse taal te laten oefenen met een vrijwilliger en zo tegelijk elkaars cultuur te leren kennen, blijkt goed te werken en veel mensen aan te spreken. In 2014 werd afscheid genomen van een aantal MENSvrijwilligers en van 26 deelnemers. Gelukkig schreven genoeg nieuwe vrijwilligers zich in en kwamen er 27 nieuwe gesprekspartners bij. Eind 2014 waren er in totaal 41 vrijwilligers en wat meer gesprekspartners omdat sommige vrijwilligers meerdere gesprekspartners hebben. Het betreft vluchtelingen zowel als andere migranten die vele verschillende landen van herkomst hebben zoals o.a. Hongarije, Turkije, Somalië, Soedan, China, Irak en Syrië. Zoals gebruikelijk kwamen één maal per maand vrijwilligers en gesprekspartners die dat leuk vonden en in de gelegenheid waren, bij elkaar om extra Nederlands te oefenen en ervaringen uit te wisselen. Bij het vrijwilligersoverleg in maart en oktober werden ook ervaringen uitgewisseld, tips gegeven en eventuele problemen besproken. Het jaarlijkse uitstapje ging deze keer naar Natuurcentrum de Maashorst. Er werd genoten van koffie met iets lekkers en een wandeling. Contactpersonen Project MENS: Heddy Bodewes en Mieke van Es. Taalondersteuning voor een speciale groep Begin 2014 duurde het lang voordat nieuwkomers in de gemeente Uden konden beginnen aan de inburgeringcursus. Cliënten wilden graag starten maar moesten lang wachten en uitten hun wens om snel Nederlands te leren. Vanuit deze wens werd het idee geboren om taalondersteuning aan te bieden. 5

6 Uitgangspunten om deel te nemen aan dit projectje waren dat de nieuwkomer nog niet begonnen was met de inburgering en dat het een gemotiveerde cliënt was. Het ging om het overbrengen van basale kennis van de Nederlandse taal en het oefenen van de uitspraak. Er is gekozen voor individuele ondersteuning voor een korte periode. De Taalondersteuning is als proefproject in april 2014 gestart. Tot eind 2014 zijn er door één vrijwilliger al 4 cliënten begeleid. De eerste twee kandidaten hebben zes maanden ondersteuning gekregen, bij de volgende cliënten is gekozen voor drie maanden ondersteuning. In individuele gevallen kan de begeleider de termijn van drie maanden wel verlengen in overleg met de coördinator van VluchtelingenWerk Uden. Uit de evaluatie blijkt dat de cliënten tevreden zijn en dat nieuwe cliënten zich spontaan aanmelden. In 2015 zal het project worden gecontinueerd, met het advies het project in het komende jaar uit te breiden Voorbeeld van cliënten met veel doorzettingsvermogen: Awat en Aatifa Na een lange reis kwamen Awat en Aatifa in Nederland aan. Ze zijn beiden van Eritrese afkomst, maar hebben elkaar pas tijdens hun reis in Soedan ontmoet. Aatifa is opgegroeid in Ethiopië en vroeg Awat om haar te vertellen over Eritrea, het land van haar ouders. Maanden verstrijken in Soedan en dan vervolgen zij als gehuwden samen hun reis. Eigenlijk onderweg naar Noorwegen, blijken ze zich uiteindelijk in Nederland te bevinden. Ze zijn als vluchteling erkend en kregen een verblijfsvergunning. Begin 2014 komen zij in Uden wonen. De eerste maanden in Uden zijn niet makkelijk. Aatifa is in verwachting, en doordat er bij de Belastingdienst verwarring bestaat over het toekennen van toeslagen, is het een moeilijke periode. Door het geldgebrek gedurende verschillende maanden, is het bijna niet mogelijk om voldoende gezond eten te kopen, wat vooral Aatifa juist nu zo hard nodig heeft. Awat en Aatifa doen enorm hun best om alles zo goed mogelijk te regelen en ook de vrijwilliger die hen vanuit Vluchtelingenwerk Uden begeleidt, zet alles op alles om deze nare situatie voor hen een andere wending te geven. Zij meldt Awat en Aatifa aan voor de Voedselbank, en maakt voor hen een afspraak bij de Piuskerk in Uden waar zij kleding en andere benodigdheden mogen uitkiezen. Aatifa voelde zich de gehele zwangerschap niet goed en naarmate de tijd vorderde, werd dit erger. Bij 34 weken zwangerschap wordt zij met gevaarlijk hoge bloeddruk in het ziekenhuis opgenomen. Zij blijkt zwangerschapsvergiftiging te hebben. Het is zes weken voor de uitgerekende datum en de baby is maar heel klein. Toch moet het kindje vanwege Aatifa's ziekte zo gauw mogelijk geboren worden. Cristian komt op 16 juli ter wereld en hoewel hij fragiel oogt, is hij precies zo veerkrachtig als zijn vader en moeder. Hij moet een paar weken in het ziekenhuis blijven tot hij voldoende op gewicht is en elke dag gaan Awat en Aatifa twee keer naar hem toe. Eenmaal voldoende aangesterkt mag Cristian eindelijk mee naar huis. In oktober gaven Awat en Aatifa een feest ter ere van de geboorte van hun zoon. 6

7 INBURGERING In het najaar van 2014 is VluchtelingenWerk WOBB gestart met het aanbieden van inburgeringlessen. Belangrijk is allereerst het geven van objectieve voorlichting over de verschillende taalaanbieders. Vervolgens helpen wij, indien nodig, de inburgeraar met zijn/haar aanmelding (bij iedere aanbieder doen wij dat) en ook de opvolging hiervan is behoorlijk arbeidsintensief gebleken. In de gemeente Uden is de eerste groep inburgeraars gestart in augustus Vanwege de verhoogde instroom van het aantal nieuwkomers in de tweede helft van afgelopen jaar, waardoor een verhoogd aantal mensen ervoor kozen om bij VluchtelingenWerk hun inburgering te gaan volgen, was de eerste groep namelijk al snel groot genoeg om te starten. Begin 2015 zal worden gestart met een tweede groep inburgeraars. De lessen worden nu nog gegeven bij Muzerijk, maar zullen vanaf april 2015 bij de bibliotheek in Uden worden gegeven. Gezien de aantallen te verwachten nieuwe statushouders in 2015 en de positieve geluiden vanuit de huidige inburgeraars bij VluchtelingenWerk, zal in 2015 het aantal cursisten naar verwachting snel groeien. Vooruitzichten voor het komende jaar Ten opzichte van 2014 is de taakstelling voor het komende jaar door de toenemende instroom van vluchtelingen aanzienlijk verhoogd, verdubbeld zelfs. De prognose voor 2015 is dat we 68 vluchtelingen in Uden gaan huisvesten. Om deze cliënten adequate begeleiding te kunnen bieden zullen we het komende jaar meer vrijwilligers werven en inwerken. De lopende projecten, zoals de fietscursus, Taalondersteuning, Omgaan met Geld en PC cursus, zullen in 2015 gecontinueerd worden. Voor deze projecten hebben wij reeds bekwame vrijwilligers in ons team. Om het draagvlak voor vluchtelingen te vergroten, gaan we meer voorlichting geven op diverse scholen in Uden. Sommige cliënten die inmiddels enige jaren in Uden wonen, zullen hun eigen verhaal vertellen tijdens deze voorlichtingen. In het kader van Welzijn Nieuwe Stijl zullen wij de samenwerking met andere welzijnsorganisaties binnen Gemeente Uden verder intensiveren. 7

8 BIJLAGE 1:Jaarverslag 2014 Aantallen locatie Uden Gegevens jaarverslag Jaar 2014 Aantallen Begeleide cliënten 101 (totaal) Statushouders 45 gevestigd Gezinshereniging 3 Vrijwilligers / stagiaires 75 VluchtelingenWerk WOBB, Aldetientstraat 21 a, 5402 ZC Uden Telefoon: Mail: uden@vluchtelingenwerk-wobb 8