Werk, autorijden en diabetes. Vrachtwagenchauffeur Casus 1. Problemen casus 1. Vervolg casus 1. Marjolein in gesprek met.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Werk, autorijden en diabetes. Vrachtwagenchauffeur 24-06-12. Casus 1. Problemen casus 1. Vervolg casus 1. Marjolein in gesprek met."

Esther van Wijk
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Werk, autorijden en diabetes Vrachtwagenchauffeur Richtlijnen, keuringen en rijbewijs Filmpje Casus 1 Pat: Dhr. M. lft: 60 jaar BMI: 28,1 D DM:13 jaar Medicatie:1999 gestart met Tolbutamide en Metformine maximale dosering in 2004 bereikt humane NPH-insuline 40 EH VS en Metformine 2dd 850 mg HbA1c 2010: 107 mmol/mol (11,9%) Bls nuchter:11,1 mmol/l Problemen casus 1 Internationaalvrachtwagenchauffeur Ongezond en onregelmatig eet en slaappatroon Matige tot slechte beweging Rookt Onregelmatige controles Problemen met dagcurves Controleert niet altijd op het juiste tijdstip Vervolg casus 1 Gestart met analoge mix-insuline 30 Ochtend 20 EH en avond 12 EH en Metformine 2dd 850 mg Recent HbA1c 91 mmol/mol (10,5%) N No VM NM VA NA VS O M A S 10,4 7,3 7,5 8,6 50E 40E 10,2 9,3 8,9 7,2 50E 40E Marjolein in gesprek met David Bruinvels Klinisch arbeidsgeneeskundige Voorstel: overwegen op 4 x daags insulineregime? 1

2 Werk, autorijden en diabetes: richtlijnen, keuringen en rijbewijs Wat is de positie van de bedrijfsarts? 8e Langerhanssymposium 19 & 21 juni 2012 David Bruinvels Bedrijfsarts & richtlijnontwikkelaar Kwaliteitsbureau NVAB AStri-rapport Positie Bedrijfsarts Uitdagingen voor de bedrijfsarts Positie Knelpunten Toegang Onafhankelijk Preventie Samenwerking Wet Verbetering Poortwachter Groei chronisch zieken Geen vrije toegang Eigen regiemodel Casemanagers Arboartsen Vergrijzing Welke richtlijnen gebruikt een bedrijfsarts? Multidisciplinaire richtijnmodule Diabetes en Arbeid NVAB DVN NHG EADV NVVG NIV NDF Coronel Instituut 2

3 Onderwerpen richtlijnmodule Hoe zit het met diabetes en verkeersdeelname? Acceptatie, coping en zelfmanagement Sociale werkomgeving Toegang tot werk Bijzondere groepen Medische kennis en vaardigheden Kennis diabetes en arbeid Advies Gezondheidsraad 2002 Samenvatting advies GR 2002 Rijgeschiktheid van mensen met diabetes mellitus Ministeries VenW en VWS Grootste risico is hypoglykemie Daarnaast complicaties aan ogen, hart en bloedvaten, en zenuwen Personen met diabetes vaker bij ongevallen betrokken Geen reden om algemene beperking op te leggen Persoonlijke verantwoordelijkheid voor diabetes en verkeer Samenvatting advies GR 2002 Bestder moet hypoglykemieën voelen aankomen Bij gepaste zorg geldigheidstermijn rijbewijs van 10 jaar (personenauto s) of 5 jaar (groot rijbewijs) Periodiek medisch onderzoek door onafhankelijk internist Rapportage van één- of tweejarig onderzoek door oogarts Europese regelgeving met betrekking tot het besturen van een motorvoertuig 3

4 Definities Ernstige hypoglykemie betekent dat een persoon behoefte heeft aan bijstand van een andere persoon Recurrente hypoglykemie is gedefinieerd als een tweede ernstige hypoglykemie binnen 12 maanden Groep 1 (personen auto s) Bij gebruik medicatie officieel medisch advies inwinnen en minstens elke 5 jaar geregelde specifieke medische controle Rijbewijs mag niet worden verstrekt of verlengd bij recurrente hypoglykemiën Bestder moet aantonen inzicht in risico op hypoglykemieën te hebben En hoe zit het met beroepschauffeurs? Groep 2 (groot rijbewijs) Bij gebruik medicatie kan rijbewijs worden verstrekt of verlengd, mits: Geen ernstige hypoglykemie laatste 12 maanden Bestder heeft hypoglykemie onder controle Minimaal twee maal per dag en op voor rijden relevante tijdstippen bloedglucose-tests uitvoeren Groep 2 (groot rijbewijs) Bestder kan aantonen op de hoogte te zijn van risico s hypoglykemie Diabetes veroorzaakt geen andere hinderlijke gevolgen Advies bevoegde medische instantie Periodiek onderzoek om de drie jaar Overig Bij ernstige hypoglykemie in wakkere toestand zou dit moeten worden gemeld en tot een nieuwe beoordeling van de rijgeschiktheid moeten leiden 4

5 Hoe zit het met diabetes en verkeersdeelname? Ministerieel vastgestelde eisen Lichamelijke en geestelijke geschiktheid voor het besturen van motorvoertuigen Beoordeeld door CBR Algemeen Ongeschiktheid voor alle rijbewijscategorieën bij hypo-unawareness Weer geschikt bij waarschuwingssignalen hypoglykemie en adequaat zelfzorg-gedrag Alert zijn op complicaties ogen, hartvaatstelsel en functiestoornissen ledematen Complicaties ogen Retinopathie en cataract Rapportage oogarts Elke 5 jaar bij medicatie met risico op hypoglykemie en groot rijbewijs Elke 10 jaar bij alle andere situaties Diabetische retinopathie Diabetisch cataract 5

6 Complicaties hartvaatstelsel Hartaandoeningen en perifeer vaatlijden Aantekening keurend arts Elke 5 jaar Ernstige functiestoornissen ledematen ten gevolge van neuropathie Neurologische rapportage Rijtest (CBR) Elke 3 jaar Praktijkprobleem PVK Praktijkprobleem PVK Ik heb in de praktijk een aantal mensen die onregelmatig werken en waarvan een aantal bus- of taxichauffeur zijn. Twee ervan zijn insuline afhankelijke type 2 diabeten en spuiten beiden een 4 daags regime. Bij beiden is werkdruk en het regelmatig nuttigen van insuline en voeding onder werktijd een probleem. De eerste is een buschauffeur. Met hem heb ik het probleem grotendeels verholpen door de pauzes (eet en insuline tijden) te vervroegen, waardoor er wel meer tijd en rust is om te eten en spuiten. Praktijkprobleem PVK Praktijkprobleem PVK De tweede is een taxichauffeur. Bij haar lijkt het probleem ingewikkelder. Zij heeft geen regelmatige pauzes en eet dan tussendoor of soms helemaal niet. Om dan pas weer na 21 s ávonds een warme maaltijd te nuttigen. Natlijk heb ik met haar gesproken over regelmaat en werkomstandigheden, maar dat heeft de situatie nog niet kunnen veranderen. Vooral omdat zij tijdens werktijd een aantal maal al een hypo heeft gehad, ben ik wat huiverig om te gaan ophogen Het betreft een vrouw, rookt, BMI 28, glycohb 72, geen statine ivm gewrichtsklachten, hypertensie, Lantus 18eh, Apidra eh Vraag: Is Metformine toevoegen zinvol? En hoe vind je een evenwicht tussen instellen en risico hypo? 6

7 Antwoord Multidisciplinaire richtlijnmodule 2011 Medicatie Insuline Streef naar zo optimaal mogelijke HbA1cwaardes. Het onthouden van insuline met als doel het werk te behouden wordt afgeraden. Nieuwe generatie antidiabetica Overweeg bij werkenden met diabetes type 2 ook GLP-1 agonisten of DPP-4 remmers. Onregelmatige diensten hobbels tijdens het werk Marjolein in gesprek met Asfaltfrezer Ernst Jurgens Bedrijfsarts KLM Health Services Filmpje Casus 2 Pat: man lft: 64 jaar BMI 38.5 DM2 13 jr. Slecht ingesteld HbA1c 79 mmol/mol (9,4%) Spuit 5 x dd insuline: - 1 x dd langwerkend analoog (in 2 porties) - 3 á 4 x dd snelwerkende analoog Af en toe hypo maar bld.gluc waarde + tijd niet bekend Is gehele dag met zijn suiker bezig Vervolg casus 2 Werkt in ploegendiensten Staand werk achter een machine Dagdiensten verlopen redelijk goed Avonddiensten verlopen minder goed Dagcurves maken is erg lastig Bld.gluc. metingen tussendoor mag Maar pauzes op vastgestelde tijden 7

8 Enkele dagcurves N No VM NM VA NA VS O M A S maand later: eind mei NR NR NR NR + Det. 17,5 13,2 7,3 4, ,8 10,0 8,5 11,0 8, ,1 9,4 6,6 7, Vervolg casus 2 Patiënt wil graag alleen dagdiensten Reactie werkgever: - Ploegendienst of ander werk zoeken! Patiënt gaat discussie niet meer aan Wet van behoud van ellende Moet nog maar 1 jaar werken Er is geen bedrijfsarts ingeschakeld Centrale vraag voor bedrijfsarts Centrale vraag voor bedrijfsarts Hoe combineert deze werknemer zijn diabetes met zijn werk? Hoe combineert deze werknemer zijn diabetes met zijn werk? Persoonsgebonden (belemmerende) factoren Diabetesgebonden (belemmerende) factoren Werkgebonden (belemmerende) factoren - Zelfmanagement - Leefstijl risicofactoren - Sociale steun thuis - Etniciteit - (Ont)Regelingen - Complicaties - Co-morbiditeit - Zorgverlening - Werkbelasting - Onregelmatige werktijden - Wettelijke veiligheidseisen - Regelmogelijkheden - Sociale steun werk Centrale vraag voor bedrijfsarts Taak bedrijfsarts Hoe combineert deze werknemer zijn diabetes met zijn werk? Bewaken & verbeteren functioneren werknemer Werkgerelateerde problemen opsporen Belemmeringen voorkomen & wegnemen Bedrijfsarts evalueert het combineren Werkplan opstellen samen met werknemer Balans Belastbaarheid - Belasting 8

9 Doel werkplan Werknemer krijgt inzicht in eigen werkproces Zelfzorg in werk ontwikkelen of versterken Sleutelrol in bewaken eigen arbeidsomstandigheden Individueel (maatwerk) Integraal onderdeel zorgplan Werknemer met diabetes als regisseur van zijn eigen werkplan Casus 3 Pat: Marokkaanse man lft. 42 jaar BMI 31 HbA1c 55 mmol/mol (7,2%) Spuit 3 á 4xdd insuline (1xdd langwerkend analoog & 2 á 3xdd snelwerkende analoog) Onregelmatige diensten Waardes wisselen erg per dienst 7 punts curves niet haalbaar Vervolg casus 3 Op werk verteld dat hij DM heeft en regelmatig moet controleren & insulinespuiten Vond erg moeilijk dit te vertellen Wel begrip ervaren Is moe & bang voor complicaties Vindt vele spuiten & controleren zware belasting Conclusie-1 Bekendheid multidisciplinaire richtlijnen Efficiënt gebruik maken van elkaars expertise Dagcurves: relevantie & haalbaarheid Patiënt moet gebruik kunnen maken van de juiste hulpverlener, op het juiste moment, met de juiste deskundigheid! Laagdrempelige benadering & samenwerken Conclusie-2 Gezamenlijk de vraag beantwoorden Goede voorbereiding is het halve werk! Hoe combineert deze werknemer zijn diabetes met zijn leven (werk)? Resultaat: dzame arbeidsparticipatie & verbeterde kwaliteit van leven Slide No. 54 9

Vergelijkbare documenten

Inhoud. Van Autorijden tot Zware Hypo s. Advies Gezondheidsraad Samenvatting advies GR. Richtlijn 2009/113/EG. Samenvatting advies GR

Inhoud. Van Autorijden tot Zware Hypo s. Advies Gezondheidsraad Samenvatting advies GR. Richtlijn 2009/113/EG. Samenvatting advies GR Inhoud Van Autorijden tot Zware Hypo s Overzicht regelgeving Overzicht criteria Overige aspecten 24 juni 2010 EADV Kennisdag Nascholing Diabetes Dr. David J. Bruinvels Criteria bij keuringen van diabetespatiënten