Modediëten voor diabeten. Programma. Conclusies eiwitten. Conclusies-koolhydraten. NDF Voedingsrichtlijn februari

Transcriptie

1 Modediëten voor diabeten Martine Bragt Marjan Monquil Helen Velthuizen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring GSK Chiesi Sanofi Zie hieronder Bedrijfsnamen DOK h Programma Samenvatting NDF-Voedingsrichtlijn Overzicht en indelen van modediëten Casus, toepassen van diverse diëten Consequenties voor diabetes NDF Voedingsrichtlijn februari 2015 Geen ideale verhouding macronutriënten Kwaliteit van belang Meerdere voedingspatronen geschikt Persoonlijke voorkeur, culturele achtergrond Langdurig vol te houden Conclusies-koolhydraten Glucoserespons: afhankelijk van de totale hoeveelheid koolhydraten en de hoeveelheid beschikbare insuline. Voorkeur voor laag glykemische producten. Minder gezoete dranken: gewicht en CVR Conclusies eiwitten Geen duidelijke effecten op de klaring en alb/kreat ratio bij laageiwit dieet bij diab nefropathie Geen verschil chol, LDL en TG bij laag of hoog energie% eiwit(kleine studie met korte duur) Advies voedingsrichtlijn: DM type 1 en nefropathie (klaring <60 ml/min/1,73 m 2 ): o,8 g eiwit/ kg Praktisch: DM type 2 zonder nefropathie mag een eiwitrijk dieet 1

2 Conclusies vetten Uitgangspunten Geen aanbeveling over de totale hoeveelheid vet Voorkeur voor onverzadigde vetten boven verzadigde vetten en transvetten Uitzondering verzadigd vet uit zuivel Omega-3 vetzuren uit voeding verlagen cholesterol bij diabetes (suppletie helpt niet) Eventueel plantensterolen Kwalitatief hoogwaardige producten Volkoren graanproducten, fruit, groenten en noten, vis en wit vlees Matig alcohol Weinig geraffineerde graanproducten, rood of bewerkt vlees lage inname van suikerhoudende dranken en suikers Gewichtsverlies en DM type 2 Effect het grootst aan begin van diagnose Hoe beter de intrinsieke motivatie, hoe groter het effect op de gezondheid! Mediterrane en laag koolhydraat voedingspatroon meest effectief Kleine afname gewicht al positief effect op glucosewaarden, RR en lipidenspiegels Globale indeling mode diëten VLCD VLCD Koolhydraatarm<50g streng Koolhydraatarm<100g matig Gezondheidsraad 2

3 Koolhydraatarm (fase 1 <30gram KH, oplopend in volgende fases), eventueel energiebeperkt Koolhydraten matig beperken Gezondheidsraad Casus Mevrouw Botje, 54 jaar, 5 jaar DM HbA1c 64 mmol/l, BMI 32 (80 kg, 1,58), buikomvang 98 cm Medicatie: 2x 850 mg Metformine, 30 mg Gliclazide MGA, Simvastatine 40mg Kan door bijwerkingen Metformine niet hoger met dosering. Zelf gemotiveerd om dieet te veranderen Naar diëtist Voedingsanamese (ca kcal; 80 g eiwit; 215 g koolhydraten; 70 g vet) Ontbijt: 2 snee bruinbrood, becel, kaas en hagelslag Verse sinaasappelsap, thee zonder suiker koffie met creamer, koekje/speculaasje Lunch: 2 snee bruinbrood, plakje ontbijtkoek Becel, smeerworst, boterhamworst, kaas 1 beker halfvolle melk Stukje fruit, 2 koekjes Thee, glaasje sap Warme maaltijd: 2 kleine aardappeltjes, veel groenten klein stukje vlees, jus van becel Schaaltje vruchtenyoghurt, af en toe een puddinkje s Avonds: koffie, met koekje 1-2 glazen wijn, niet dagelijks In weekend toastje met kaas of zoutjes Voedingspatronen en consequenties medicatie Dr. Frank Voeding Leeft Puur Gezond 3

4 Dagmenu volgens Dr. Frank, KH-arm, eiwitrijk, fase 1. Ontbijt: magere kwark en 1 ei Lunch: zuurkoolsalade met casselerrib Avondeten: Chinese roerbakgroenten, oesterzwammen en kipfilet. Tussendoor; plakje komkommer met roomkaas, asperge met ham, blokje kaas met olijf (ca. 90 g eiwit, ca.55g vet, ca. 25 g KH, ca kcal) Dagmenu volgens Voeding Leeft Ontbijt: volle kwark met bessen, noten en havervlokken Vezelrijke cracker met roomkaas en zalm Lunch: Spinazie-champignon-omelet,met groene salade en dressing Koolhydraatarm notenbroodje met zelfgemaakte quacemole Warme maaltijd: Kabeljauw met uien in roomboter gebakken Bloemkool in olijfolie gebakken met knoflook, kerrie, cashewnoten of pijnboompitten Tomatensalade met olijven 1 kiwi 1850 kcal; 95 g eiwit, 130 g vet, 75 g koolhydraten Puur Gezond Voor het ontbijt een glas water Ontbijt: 1 volkorenbolletje met roomboter en gekookt ei, 2 mandarijnen, thee/koffie koffie met opgeklopte halfvolle melk, 1 banaan Lunch: Salade met tomaat, avocado en 50 g gerookte kipfilet 4 gedroogde abrikozen, thee, glas karnemelk Warme maaltijd: Zalm uit de oven, 2 opscheplepels volkorenpasta, 200 g gekookte groene asperges en broccoli, toe: 100 ml halfvolle yoghurt en 100 g aardbeien (tijdens koken wat rauwkost) handje gemengde noten, glas tomatensap, thee/koffie Glucoseverlagende medicijnen, werkingsmechanisme 1500 kcal; 70g eiwit; 135 g koolhydraten; 70 g vet Werkingsprofielen Medicatie Mw Botje 2x 850 mg Metformine 30 mg Gliclazide MGA Simvastatine 40mg 4

5 Wat te doen met de medicatie? Bij: VLCD? Dr. Frank? Voeding Leeft? Puur gezond? Medicatie en dieet Afhankelijk van hoeveelheid en verdeling koolhydraten en eigen insuline productie van patiënt Globaal: Geen tussendoortjes en verlaging koolhydraten: Stop SU derivaat i.v.m. gevaar hypo Halvering koolhydraten: halveer middellang/ langwerkend insuline en stop snelwerkend Glucose zeker in begin vaak controleren Liever hogere glucosewaardes dan hypo s Samenwerking diëtiste/poh/ha! Medicatie en voeding Effect op glucoseregulatie Mediteraan icm energiebeperking : verlaging glucose en HbA1c en uitstel medicatie bij recente diagnose DM2 Koolhydraatbeperking(<40%): verlaging CV risicofactoren (korte termijn studies) en aanwijzingen voor verlaging HbA1c DASH: pat zonder DM2 verlaging syst RR en glucosewaardes, reductie CVR en positief effect op insuline gevoeligheid. Meer en langere studies zijn nodig NDF Voedingsrichtlijn content/uploads/2015/04/def-ndf- Voedingsrichtlijn-Diabetes-2015-versie-1.2.pdf betes2015-samenvattingskaartweb.pdf Take Home Message Een voedingspatroon moet haalbaar, passend en lang vol te houden zijn Puur en onbewerkt Snelle suikers beperken Medicatie aan passen aan kenmerken dieet en patiënt Samenwerking Huisarts - POH - diëtist 5

6 Vragen? Bedankt voor uw aandacht! Stellingen (reservedia) Een voeding zonder brood, granen en aardappel is een onvolwaardige voeding Als je een dieet volgt moet je altijd vitaminen- en mineralen slikken om tekorten te voorkomen Roomboter is ongezond Voor een goede glucoseregulatie is het noodzakelijk dat je 6 keer per dag eet Een hoog eiwitdieet is geen bezwaar om bij mensen met diabetes toe te passen Een KH-arm dieet en SU-derivaten gaan niet samen 6